Ana Sayfa
/
Kararlar
/
Beşiktaş Belediye Başkanlığı Destek Hizmetleri Müdürlüğü
/
2015/55509-Beşiktaş Belediye Başkanlığı 01/07/2015-30/06/2018 Tarihleri Arası Çöp Toplama, Nakli ve Kent Temizliği İşi
Bilgi
İKN
2015/55509
Başvuru Sahibi
Esa Nakış Temizlik Tekstil Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi
İdare
Beşiktaş Belediye Başkanlığı Destek Hizmetleri Müdürlüğü
İşin Adı
Beşiktaş Belediye Başkanlığı 01/07/2015-30/06/2018 Tarihleri Arası Çöp Toplama, Nakli ve Kent Temizliği İşi
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/048
: 32
: 12.08.2015
: 2015/UH.II-2223
TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER:
Başkan: Mahmut GÜRSES
Üyeler: Ali Kemal AKKOÇ, Mehmet Zeki ADLI, Hasan KOCAGÖZ, Hamdi GÜLEÇ,
Mehmet AKSOY
BAŞVURU SAHİBİ:
Esa Nakış Temizlik Tekstil Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi,
Evren Mah. Gülbahar Cad. Şirin Sok. No: 28/31 Bağcılar/İSTANBUL
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Beşiktaş Belediye Başkanlığı Destek Hizmetleri Müdürlüğü,
Nispetiye Mahallesi Aytar Caddesi Başlık Sokak No: 1 34340 Beşiktaş/İSTANBUL
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2015/55509 İhale Kayıt Numaralı “Beşiktaş Belediye Başkanlığı 01/07/2015-30/06/2018
Tarihleri Arası Çöp Toplama, Nakli ve Kent Temizliği İşi” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Beşiktaş Belediye Başkanlığı Destek Hizmetleri Müdürlüğü tarafından 10.06.2015
tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Beşiktaş Belediye Başkanlığı 01/07/2015-
30/06/2018 Tarihleri Arası Çöp Toplama, Nakli ve Kent Temizliği İşi” ihalesine ilişkin olarak
Esa Nakış Temizlik Tekstil Sanayi ve Ticaret Limited Şirketinin 04.06.2015 tarihinde yaptığı
şikâyet başvurusunun, idarenin 09.06.2015 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince
18.06.2015 tarih ve 51552 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 18.06.2015 tarihli dilekçe ile
itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2015/1604 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
1) Kamu İhale Genel Tebliği’nin 9.1’inci maddesine göre isteklinin kendi malı olması
istenen tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipman için aranan teknik kriterler ve özelliklerine
yönelik düzenlemelerin İdari Şartname’de belirtilmesi gerektiği,
2) 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’na göre iş güvenliği uzmanı istihdam
edilmesi gerekirken idarece istihdam edilmesinin istenilmediği ayrıca ilgili Kanun’a göre
istihdam edilmesi gereken iş güvenliği uzmanı, iş yeri hekimi ve diğer sağlık personeline ait
giderlerin ayrı bir gider kalemi olarak İdari Şartname’de düzenlenmesi ve anılan giderler için
birim fiyat teklif cetvelinde ayrı satır açılması gerektiği,
3) 1 adet şantiye sorumlusu ve 1 adet idare amirine resmi tatil, dini bayram ve yılbaşı
günlerinde toplam 43,5 gün ayrıca işin süresi boyunca da toplam 810 saat fazla mesai
yaptırılması şeklinde yapılan düzenlemenin 4857 sayılı İş Kanunu’na aykırılık teşkil ettiği,
1
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/048
: 32
: 12.08.2015
: 2015/UH.II-2223
4) İdari Şartname’nin 7.5.2’nci maddesinde yer alan düzenlemeye göre ihale konusu
işte kullanılacak araçlardan 12 adedinin yüklenicinin kendi malı olmasının istendiği, bu
araçlardan işin belli bir bölümünde kullanılacak olan “Yol Yıkama ve Süpürme aracı” ile
“Mobil Yıkama aracı”nın isteklinin kendi malı olmasının istenilmesinin ihaleye katılımı
daraltıcı nitelikte olduğu ve söz konusu araçlar için Teknik Şartname’de yapılmış olan
tanımların isteklilerin ihaleye teklif vermelerini sınırlayacağı,
5) Teknik Şartname'de yüklenici tarafından toplanıp taşınan çöp ve katı atıkların
Baruthane Çöp Transfer İstasyonuna döküleceğinin belirtildiği, ancak İstanbul Büyükşehir
Belediyesi tarafından işletilmekte olan çöp döküm sahasına dökülen çöp karşılığında döküm
ücreti alındığı, bu ücretin kimin tarafından ödeneceği hususunda ihale dökümanında açık bir
düzenlemeye yer verilmemesinin teklif fiyata ne şekilde yansıyacağı konusunda isteklileri
tereddüde düşürdüğü,
6) Tüm personele verilecek kıyafet giderleri ile sadece süpürge işinde çalışacak
personele verilecek malzeme giderleri birleştirilmek suretiyle birim fiyat teklif cetvelinde tek
bir satır açıldığı, bu durumun kamu ihale mevzuatına açıkça aykırı olduğu,
7) Teknik Şartname'nin 13.17’nci maddesinde yer alan işçilerin raporlu olduğu
günlerdeki ücretlerine yönelik düzenlemenin iş eksilişine ilişkin hükümlere aykırılık teşkil
ettiği, yüklenicinin işçi ücretlerini tam olarak ödemekle yükümlü olduğu iddialarına yer
verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit
edilmiştir.
1) Başvuru sahibinin 1 ve 4’üncü iddialarına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Şartnameler” başlıklı 12’nci maddesinde “İhale
konusu mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin teknik kriterlerine ihale dokümanının bir
parçası olan teknik şartnamelerde yer verilir. Belirlenecek teknik kriterler, verimliliği ve
fonksiyonelliği sağlamaya yönelik olacak, rekabeti engelleyici hususlar içermeyecek ve bütün
istekliler için fırsat eşitliği sağlayacaktır.
Teknik şartnamelerde, varsa ulusal ve/veya uluslararası teknik standartlara
uygunluğu sağlamaya yönelik düzenlemeler de yapılır. Bu şartnamelerde teknik özelliklere ve
tanımlamalara yer verilir. Belli bir marka, model, patent, menşei, kaynak veya ürün
belirtilemez ve belirli bir marka veya modele yönelik özellik ve tanımlamalara yer
verilmeyecektir.
Ancak, ulusal ve/veya uluslararası teknik standartların bulunmaması veya teknik
özelliklerin belirlenmesinin mümkün olmaması hallerinde "veya dengi" ifadesine yer verilmek
şartıyla marka veya model belirtilebilir.” hükmü,
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Makine, teçhizat ve diğer
ekipmana ilişkin belgeler ve kapasite raporu” başlıklı 41’inci maddesinde “(1) İşin
yapılabilmesi için gerekli görülen makine, teçhizat ve diğer ekipmanın sayısına ve niteliğine
dokümanda yer verilir. Makine, teçhizat ve ekipman için kendi malı olma şartının
aranmaması esastır. Ancak idare, işin niteliğinin gerektirdiği hallerde, ihale konusu işin
yapılabilmesi için adaya veya istekliye ait olmasını gerekli gördüğü makine, teçhizat ve diğer
2
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/048
: 32
: 12.08.2015
: 2015/UH.II-2223
ekipmanı yeterlik kriteri olarak belirleyebilir. Bu durumda, makine, teçhizat ve diğer
ekipmanın, teknik kriterlerine yönelik olarak dokümanda düzenleme yapılmış ise, bu niteliğe
yönelik belgelerin de başvuru veya teklif kapsamında sunulması zorunludur.” hükmü,
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin
belgeler” başlıklı 9’uncu maddesinde “9.1. İhale Uygulama Yönetmeliklerinin tesis, makine,
teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin belgeleri düzenleyen maddelerinde kendi malı olma şartının
aranmamasının esas olduğu hükme bağlanmıştır. İdareler tarafından bazı tesis, makine,
teçhizat ve diğer ekipman için aday veya isteklinin kendi malı olma şartının aranması
durumunda; kendi malı olması istenen tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmanın teknik kriter
ve özelliklerine ön yeterlik şartnamesi veya idari şartnamede yer verilecek, aday veya
istekliler de kendi malı olan tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmanı; ruhsat, demirbaş veya
amortisman defterinde kayıtlı olduğuna dair noter tespit tutanağı ya da yeminli mali müşavir
(YMM) raporu veya serbest muhasebeci mali müşavir (SMMM) raporu ile tevsik edeceklerdir.
Makine, teçhizat ve diğer ekipman için kendi malı olma koşulunun aranmaması durumunda
ise aday veya isteklilerden başvuru veya teklifleri kapsamında (taahhütname, yapı araçları
taahhütnamesi, kira sözleşmesi, vb.) herhangi bir belge sunmaları istenmeyecektir.“
açıklaması yer almaktadır.
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde ihale
konusu işin çöp toplama, nakli ve kent temizliği işi olduğu belirtilmektedir.
İdari Şartname’nin “Mesleki ve teknik yeterliğe ilişkin belgeler ve bu belgelerin
taşıması gereken kriterler” başlıklı 7.5’inci maddesinde “7.5.2 Kendi Malı İstenen Araçlar
1 adet Büyük Çöp Kamyonu (13+1,5 m3)
1 adet Çok Amaçlı Vinç Kamyonu Yer üstü
1 adet Çok Amaçlı Vinç Kamyonu Yer Altı
5 adet Küçük Çöp Kamyonu (7+1 m3)
1 adet Büyük Sıkıştırmalı Kamyon (13+1,5 m3)
1 adet Büyük Süpürge Aracı (6 m3)
1 adet Yol Yıkama ve Süpürme Aracı (Hibrit)
1 Adet Mobil Yıkama Aracı
İstekliler tarafından, kendi malı istenen araçlara ait ruhsatlar ve bu araçlara ait
devletin yetkili kıldığı resmi kurumlardan alınan araç kapasite, güç ve teknik özelliklerine ait
dokümanlar teklif ile birlikte sunulacaktır.
Yukarıda belirtilen araçların isteklinin kendi malı olması gerekmektedir. İsteklinin
kendi malı olan makine, teçhizat ve diğer ekipman; ruhsat, demirbaş veya amortisman
defterinde kayıtlı olduğuna dair noter tespit tutanağı ya da yeminli mali müşavir raporu veya
serbest muhasebeci mali müşavir raporu ile tevsik edilir. Geçici ithalle getirilmiş veya
finansal kiralama yoluyla edinilmiş makine ve ekipman, kira sözleşmesinin sunulması ve
ihalenin ilk ilan veya davet tarihine kadar olan kiraların ödendiğinin belgelenmesi şartı ile
adayın veya isteklinin kendi malı sayılır.” düzenlemesi,
11.05.2015 tarihinde yayımlanan İhale İlanı’nın 4.3.2. maddesinde “Kendi Malı
İstenen Araçlar
1 adet Büyük Çöp Kamyonu (13+1,5 m3)
1 adet Çok Amaçlı Vinç Kamyonu Yer üstü
1 adet Çok Amaçlı Vinç Kamyonu Yer Altı
3
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/048
: 32
: 12.08.2015
: 2015/UH.II-2223
5 adet Küçük Çöp Kamyonu (7+1 m3)
1 adet Büyük Sıkıştırmalı Kamyon (13+1,5 m3)
1 adet Büyük Süpürge Aracı (6 m3)
1 adet Yol Yıkama ve Süpürme Aracı (Hibrit)
1 Adet Mobil Yıkama Aracı
İstekliler tarafından, kendi malı istenen araçlara ait ruhsatlar ve bu araçlara ait
devletin yetkili kıldığı resmi kurumlardan alınan araç kapasite, güç ve teknik özelliklerine ait
dokümanlar teklif ile birlikte sunulacaktır.
Yukarıda belirtilen araçların isteklinin kendi malı olması gerekmektedir. İsteklinin
kendi malı olan makine, techizat ve diğer ekipman; ruhsat, demirbaş veya amortisman
defterinde kayıtlı olduğuna dair noter tespit tutanağı ya da yeminli mali müşavir raporu veya
serbest muhasebeci mali müşavir raporu ile tevsik edilir. Geçici ithalle getirilmiş veya
finansal kiralama yoluyla edinilmiş makine ve ekipman, kira sözleşmesinin sunulması ve
ihalenin ilk ilan veya davet tarihine kadar olan kiraların ödendiğinin belgelenmesi şartı ile
adayın veya isteklinin kendi malı sayılır.” düzenlemesi yer almaktadır.
İhalede 34 adet ihale dokümanı satın alınmış olup, 10.06.2015 tarihinde yapılan
ihaleye dört istekli katılmıştır. Başvuru sahibi ihale dokümanına yönelik itirazen şikâyet
başvurusunda bulunmakta olup, ihaleye teklif vermediği görülmüştür.
Başvuru sahibinin iddiasına konu, “Yol Yıkama ve Süpürme aracı (Hibrit)” ile “Mobil
Yıkama aracı”nın isteklilerin kendi malı olmasının istenilmesinin İdari Şartname’nin 7.5.2’nci
maddesinde düzenlendiği, İhale İlanı’nın 4.3.2’nci maddesinde de söz konusu düzenlemenin
aynı şekilde yer aldığı görülmektedir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhalelere yönelik başvurular” başlıklı 54’üncü
maddesinde “İhale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına
veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden aday veya
istekli ile istekli olabilecekler, bu Kanunda belirtilen şekil ve usul kurallarına uygun olmak
şartıyla şikâyet ve itirazen şikâyet başvurusunda bulunabilirler.
….
c) Başvurunun süre, usul ve şekil kurallarına uygun olmaması, usulüne uygun olarak
sözleşme imzalanmış olması veya şikâyete konu işlemlerde hukuka aykırılığın tespit
edilememesi veya itirazen şikâyet başvurusuna konu hususun Kurumun görev alanında
bulunmaması hallerinde başvurunun reddine karar verilir.” hükmü,
Anılan Kanun’un “İdareye şikâyet başvurusu” başlıklı 55’inci maddesinde “Şikâyet
başvurusu, ihale sürecindeki işlem veya eylemlerin hukuka aykırılığı iddiasıyla bu işlem veya
eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gereken tarihi izleyen günden
itibaren 21’inci maddenin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelerde beş gün, diğer
hallerde ise on gün içinde ve sözleşmenin imzalanmasından önce, ihaleyi yapan idareye
yapılır. İlanda yer alan hususlara yönelik başvuruların süresi ilk ilan tarihinden, ön yeterlik
veya ihale dokümanının ilana yansımayan diğer hükümlerine yönelik başvuruların süresi ise
dokümanın satın alındığı tarihte başlar.
İlan, ön yeterlik veya ihale dokümanına ilişkin şikâyetler birinci fıkradaki süreleri
aşmamak üzere en geç ihale veya son başvuru tarihinden üç iş günü öncesine kadar
yapılabilir. Bu yöndeki başvuruların idarelerce ihale veya son başvuru tarihinden önce
sonuçlandırılması gerekir.” hükmü,
4
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/048
: 32
: 12.08.2015
: 2015/UH.II-2223
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Sürelerle ilgili genel esaslar”
başlıklı 7’nci maddesinde “(1) Süreler;
a) İlana yönelik başvurularda ilk ilan tarihini,
…
izleyen günden itibaren başlar.
Ancak, ilan ile ön yeterlik veya ihale dokümanına yönelik şikâyet başvurularının, ihale
veya son başvuru tarihinden üç iş günü öncesine kadar yapılması zorunludur.” hükmü yer
almaktadır.
Bu çerçevede, hukuka aykırı olduğu iddia edilen işlemin İhale İlanı’na yansıyan bir
husus olduğu ve bu hususun başvuru sahibince farkına varılması gereken tarihin ilanın
yayımlandığı 11.05.2015 tarihi olduğu, başvuru sahibince 4734 sayılı Kanun’un 55’inci
maddesi hükmü gereği anılan tarihi izleyen 10 gün içerisinde ve ihale tarihinden 3 iş günü
öncesine kadar idareye şikâyet başvurusunda bulunulması gerekirken, bu süre geçtikten sonra
04.06.2015 tarihinde idareye şikâyet başvurusunda bulunulduğu anlaşıldığından, iddianın bu
kısmının 4734 sayılı Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince
süre yönünden reddi gerekmektedir.
İhale konusu işin özellikleri göz önünde bulundurulmak suretiyle teknik şartnamelerde
belirlenecek kriterlerin idarenin asgari ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde, verimliliği ve
fonksiyonelliği sağlamaya yönelik olarak rekabeti engelleyici hususlar içermeyecek ve bütün
istekliler için fırsat eşitliği sağlayacak şekilde hazırlanması gerektiği, dolayısıyla, idarece
yapılan Teknik Şartname düzenlemelerinin, idarenin ihtiyaçlarına cevap verecek şekilde
hazırlandığı varsayımından hareketle, idarenin ihtiyaçları doğrultusunda yapılan bir idari
tasarruf olarak değerlendirilmesi gerektiği anlaşılmıştır.
İhale dokümanı ekinde yer alan “Araçların Teknik Özellikleri ve Sayıları” başlıklı
kısımda “18 - YOL YIKAMA VE SÜPÜRME ARACI (HİBRİT):
Hibrit motora (Ana motor dizel, yürüyüş motoru elektrikli) sahip olacaktır.
Yürüyüş motor gücü minimum 8 kw ve yakıt cinsi DC elektrik(hybrid)
olacaktır.
Ana motor yakıt cinsi dizel-monoblok ve süpürme motorgücü minimum 60 kw
olacaktır.
Minimum 0,75 ton kapasiteli temiz su tankı, Minimum 1,2 ton kapasiteli kirli su
tankı ve 30-50 L kapasiteli deterjan tankı olacaktır.
Basınçlı su pompası bulunacaktır. (Minimum 140 bar)
Aracın ön tarafında disk şeklinde 3 adet fırça bulunacaktır.
Araç üzerinde ön ve arkayı aydınlatmak için gerekli tertibat bulunmalı ve araç
klimalı olmalıdır.
Hidrolik direksiyon sağa-sola aktarılabilir olacaktır.
Not: 1 Yol Yıkama ve Süpürme Aracı bulundurulacaktır. (Yüklenici firmanın kendi öz
malı olmalıdır.)
...
24 – MOBİL YIKAMA ARACI
Makine araç ruhsatına işlenmiş olacak
5
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/048
: 32
: 12.08.2015
: 2015/UH.II-2223
Aracın üst ekipmanı kendi malı olacak
Makine otomasyonlu sistem ve manuel olarak kullanabilme özelliğine sahip
olacaktır.
Makine asgari 1000 lt su kapasiteli ve asgarî 200 m 90 bar basınçlı boru
özelliğine sahip olacaktır.
Makine 100 metrede açık boğazda minimum 500 Psi, kapalı boğazda minimum
700 Psi vakum gücünde olacaktır.
Makinede su basınçları asgarî 30 bar ile 200 bar arasında ayarlanabilme
özelliği bulunacaktır.
Makine hortum bağlantı noktalarında minimum 700 Psi vakum gücüne çalışma
noktalarında ise minimum 500 Psi vakum gücüne sahip olacaktır.
İç alanda çalışan makinelerin döner vakum ve aynı anda ters yönlere
çalışabilme özelliği olacaktır.
İç alanda çalışan makinede minimum 3 adet jet sismik püskürtme, minimum 3
adet vakum kanalı olacaktır.
İç alanda çalışan makinede merkez makineyi kontrol edebilecek otomasyonlu
kontrol ekranı olacaktır.
Makine günlük minimum 1500 m² halı yıkama özelliğinde olacaktır.
Araç üstü halı yıkama makinesinin yerleştirileceği araç panelvan tip, klimalı,
koltuksuz ve asgarî 120 BG olacaktır. Üst makinenin bağlı olduğu üst motor
aracın motorundan bağımsız olarak asgarî 1500 devir/dakika ve minimum 55
hp dizel olacaktır.
Araç ve makine giderleri teklif fiyata dahildir.
Temizlik kimyasalı ve parfüm belediyemiz tarafından karşılanacaktır.
Not: 1 Mobil Yıkama Aracı bulundurulacaktır. (Yüklenici firmanın kendi öz malı
olmalıdır.)” düzenlemesi yer almaktadır.
Bahsi geçen iki aracın işin ifası için oldukça gerekli olduğu, çöp toplama ve kent
temizliği işlerinin halkın sağlığını yakından ilgilendirdiği, bahsi geçen araçların teknik
özellikleri belirlenirken asgarî değerlerin belirtildiği, marka ve patent vurgusu yapılmadığı
ayrıca ihale dokümanında isteklilerin kendi malı olması istenen araçlara ilişkin bilgilerin İdari
Şartname’de belirtilip ve isteklilerin teknik kriter ve özellikleri gösteren belgeleri teklif
kapsamında sunmalarının istendiği, ilgili araçların özelliklerinin İdari Şartname’de ve daha da
geniş olarak ihale dokümanı ekinde yer alan “Araçların Sayıları ve Teknik Özellikleri”
başlıklı kısımda gösterildiği, Teknik Şartname’de ilgili araçlara yönelik kriterler belirlenirken
asgarî değerler öngörüldüğü anlaşılmış ve yapılan düzenlemenin mevzuata uygun olduğu
anlaşılmıştır.
Yapılan inceleme ve değerlendirmeler neticesinde, doküman düzenlemelerinin söz
konusu araçların özelliklerinin asgarî değerler belirtilmek suretiyle belirlendiği, ayrıca
idarenin Kamu İhale Kanunu’nun 5’nci maddesinde yer alan “ihtiyaçların uygun şartlarla ve
zamanında karşılanması” ilkesinden doğan sorumluluğu çerçevesinde teknik şartlarda
belirlemeler yapabileceği hususları göz önünde bulundurularak yapılan düzenlemede
mevzuata aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:
6
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/048
: 32
: 12.08.2015
: 2015/UH.II-2223
İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’nun “İş sağlığı ve güvenliği hizmetleri” başlıklı 6’ncı
maddesinde “(1) Mesleki risklerin önlenmesi ve bu risklerden korunulmasına yönelik
çalışmaları da kapsayacak, iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin sunulması için işveren;
a) Çalışanları arasından iş güvenliği uzmanı, işyeri hekimi ve on ve daha fazla
çalışanı olan çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde diğer sağlık personeli görevlendirir.
Çalışanları arasında belirlenen niteliklere sahip personel bulunmaması hâlinde, bu hizmetin
tamamını veya bir kısmını ortak sağlık ve güvenlik birimlerinden hizmet alarak yerine
getirebilir. Ancak belirlenen niteliklere ve gerekli belgeye sahip olması hâlinde, tehlike sınıfı
ve çalışan sayısı dikkate alınarak, bu hizmetin yerine getirilmesini kendisi üstlenebilir.
Belirlenen niteliklere ve gerekli belgeye sahip olmayan ancak 10’dan az çalışanı bulunan ve
az tehlikeli sınıfta yer alan işyeri işverenleri veya işveren vekili tarafından Bakanlıkça ilan
edilen eğitimleri tamamlamak şartıyla işe giriş ve periyodik muayeneler ve tetkikler hariç iş
sağlığı ve güvenliği hizmetlerini yürütebilirler.” hükmü,
Anılan Kanun’un “İş sağlığı ve güvenliği ile ilgili çeşitli yönetmelikler” başlıklı
30’uncu maddesinde “(1) Aşağıdaki konular ile bunlara ilişkin usul ve esaslar Bakanlıkça
çıkarılacak yönetmeliklerle düzenlenir:
2) İşyeri sağlık ve güvenlik birimi ile ortak sağlık ve güvenlik biriminde görev alacak
işyeri hekimi, iş güvenliği uzmanı ve diğer sağlık personelinin nitelikleri, işe alınmaları,
görevlendirilmeleri, görev, yetki ve sorumlulukları, görevlerini nasıl yürütecekleri, işyerinde
çalışan sayısı ve işyerinin yer aldığı tehlike sınıfı göz önünde bulundurularak asgari çalışma
süreleri, işyerlerindeki tehlikeli hususları nasıl bildirecekleri, sahip oldukları belgelere göre
hangi işyerlerinde görev alabilecekleri.” hükmü yer almaktadır.
İş Güvenliği Uzmanlarının Görev, Yetki, Sorumluluk ve Eğitimleri Hakkında
Yönetmelik’in “İş güvenliği uzmanı görevlendirme yükümlülüğü” başlıklı 5’inci maddesinde
“(1) Mesleki risklerin önlenmesi ve bu risklerden korunulmasına yönelik çalışmaları da
kapsayacak iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin sunulması için işveren;
a) Çalışanları arasından 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (f) bendindeki niteliklere
sahip çalışanı, işyerinin tehlike sınıfı ve çalışan sayısını dikkate alarak iş güvenliği uzmanı
olarak görevlendirir. Çalışanları arasında belirlenen niteliklere sahip personel bulunmaması
hâlinde, bu yükümlülüğünü ortak sağlık ve güvenlik birimlerinden veya yetkilendirilmiş
toplum sağlığı merkezlerinden hizmet alarak yerine getirebilir.
b) Bu Yönetmelikte belirtilen niteliklere ve gerekli belgeye sahip olması halinde,
çalışan sayısı ve tehlike sınıfını dikkate alarak kendi işyerinde, iş güvenliği uzmanlığı görevini
üstlenebilir.” hükmü,
Söz konusu Yönetmelik’in “İş güvenliği uzmanlarının çalışma süreleri” başlıklı 12’nci
maddesinde “1) İş güvenliği uzmanları, bu Yönetmelikte belirtilen görevlerini yerine getirmek
için aşağıda belirtilen sürelerde görev yaparlar:
a) 10’dan az çalışanı olan ve az tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde çalışan başına
yılda en az 60 dakika.
b) Diğer işyerlerinden;
1) Az tehlikeli sınıfta yer alanlarda, çalışan başına ayda en az 6 dakika.
2) Tehlikeli sınıfta yer alanlarda, çalışan başına ayda en az 8 dakika.
3) Çok tehlikeli sınıfta yer alanlarda, çalışan başına ayda en az 12 dakika.
(2) Az tehlikeli sınıfta yer alan 2000 ve daha fazla çalışanı olan işyerlerinde her 2000
çalışan için tam gün çalışacak en az bir iş güvenliği uzmanı görevlendirilir. Çalışan sayısının
7
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/048
: 32
: 12.08.2015
: 2015/UH.II-2223
2000 sayısının tam katlarından fazla olması durumunda geriye kalan çalışan sayısı göz
önünde bulundurularak birinci fıkrada belirtilen kriterlere uygun yeteri kadar iş güvenliği
uzmanı ek olarak görevlendirilir.
…
(5) İş güvenliği uzmanları sözleşmede belirtilen süre kadar işyerinde hizmet sunar.
Birden fazla işyeri ile kısmi süreli iş sözleşmesi yapıldığı takdirde bu işyerleri arasında yolda
geçen süreler haftalık kanuni çalışma süresinden sayılmaz.” hükmüne yer verilmiştir.
Aktarılan mevzuat hükümleri birlikte değerlendirildiğinde, mesleki risklerin
önlenmesi, bu risklerden korunulması, iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin sunulması için
işveren tarafından çalışanları arasından iş güvenliği uzmanı, işyeri hekimi ve diğer sağlık
personeli görevlendirileceği, çalışanları arasında belirlenen niteliklere sahip personel
bulunmaması hâlinde, bu hizmetin tamamını veya bir kısmını ortak sağlık ve güvenlik
birimlerinden hizmet alarak yerine getirebileceği gibi belirlenen niteliklere ve gerekli belgeye
sahip olması hâlinde, tehlike sınıfı ve çalışan sayısı dikkate alınarak, bu hizmetin yerine
getirilmesini işverenin kendisinin de üstlenebileceği anlaşılmıştır.
Teknik Şartname’nin “İstihdamdan doğan sorumluluk” başlıklı 13’üncü maddesinde
”13.3. Yüklenici firma çalıştırdığı personelin işverenidir. Yüklenici çalıştırdığı personel ile
ilgili olarak 4857 sayılı İş Kanunu, 5510 sayılı Sosyal Güvenlik Kanunu, 6331 sayılı İş
Sağlığı ve Güvenliği Kanunu hükümleri ile ilgili diğer mevzuat hükümlerini uygulamak
zorunda olup, Toplu iş Sözleşmesi, Grev ve Lokavt Yasası, Sendikalar Kanunu, Ticaret
Hukuku, Borçlar ve Türk Ceza Kanunu vb. Paralelindeki bütün sorumluluğu kabul eder.
Yüklenici İş Sağlığı ve İş Güvenliği konusunda, tüm personele gerekli eğitimi vermek ve iş
sağlığı ve iş güvenliği kurallarına uyup uymadığını denetlemek ve uyulmasını sağlamakla
mükelleftir. Ancak iş sağlığı ve iş güvenliği ile ilgili eğitimlerin mesai saatleri içinde verilmesi
öngörüldüğünden, herhangi bir fazla çalışma süresi hesaplanmayacaktır.” düzenlemesi,
Anılan Şartname’nin “Sağlık Kuralları” başlıklı 16’ncı maddesinde “Temizlik
işçilerinin sağlık muayenesi yüklenici firma tarafından yaptırılacak olup, herhangi bir
bulaşıcı hastalık derhal Belediyeye bildirilecektir. Çalışma temposuna uyum sağlayamayan ve
işin aksamasına neden olabilecek derecede engeli bulunan işçi çalıştırılmayacaktır. Yüklenici
firma, 4857 sayılı Kanun’un 81’inci maddesine göre Sosyal Güvenlik Kurumunca sağlanan
tedavi hizmetleri dışında kalan, işçilerin sağlık durumunun ve alınması gereken iş sağlığı ve
güvenliği önlemlerinin sağlanması, ilk yardım ve acil tedavi ile koruyucu sağlık hizmetlerini
yürütmek üzere işyerindeki işçi sayısına ve işin tehlike derecesine göre bir veya daha fazla
işyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanı çalıştırmak ve bir işyeri sağlık birimi oluşturmakla
yükümlüdür. Tüm bu giderler teklif fiyata dahil olup, birim fiyat teklif cetvelinde ayrı bir satır
açılmayacaktır.” düzenlemesine yer verildiği görülmüştür.
Yüklenicinin işçilerin sağlık durumunun ve alınması gereken iş sağlığı ve güvenliği
önlemlerinin sağlanması, ilk yardım ve acil tedavi ile koruyucu sağlık hizmetlerini yürütmek
üzere işyerindeki işçi sayısına ve işin tehlike derecesine göre bir veya daha fazla işyeri hekimi
çalıştırmak ve bir işyeri sağlık birimi oluşturma yükümlülüğü bulunduğu anlaşılmıştır. İdare
tarafından Teknik Şartname’nin 16’ncı maddesinde yapılan belirlemede anılan Kanun
hükmünde geçen iş güvenliği uzmanı ifadesine yer verilmemekle birlikte, iş sağlığı ve
güvenliği önlemlerinin sağlanmasına yönelik olarak yükleniciden oluşturulması istenilen
işyeri sağlık biriminin anılan Kanun’da yer verilen iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin
8
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/048
: 32
: 12.08.2015
: 2015/UH.II-2223
sunulması hususunu içerdiği, bu nedenle de tereddüt oluşturacak bir düzenleme olmadığı
anlaşılmıştır.
Yapılan inceleme ve değerlendirmeler neticesinde, Teknik Şartname’nin 13.3’üncü
maddesinde açıkça eğitim yükümlülüğünün çalışma saatleri içinde verilmesinin öngörüldüğü,
eğitim yükümlülüğünün çalışma saatleri içerisinde verilmesi nedeniyle ek bir maliyetin
oluşmayacağı ayrıca Kamu İhale Genel Tebliği’nin 78.22’nci maddesinde birim fiyat teklif
cetvelinde ayrı satır açılması gereken maliyet kalemleri arasında iş güvenliği uzmanı, işyeri
hekimi ve diğer sağlık personeline ilişkin giderler sayılmadığı görülmektedir. Ayrıca
Tebliğ’in 78.30’uncu maddesinde “20/6/2012 tarihli ve 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği
Kanunu uyarınca işyeri hekimliği ve iş güvenliği uzmanı ücreti ile çalışanlara verilecek
eğitim gideri”nin teklif bedeline dahil bir maliyet bileşeni olduğu belirtilmiş olup, ihalenin
personel çalıştırmaya dayalı hizmet alımı ihalesi olmamakla birlikte, iddia konusu edilen
işyeri hekimliği ve iş güvenliği uzmanı maliyetinin birim fiyat teklif cetvelinde yer alan
herhangi bir maliyet kalemi içine dahil edilmesi mümkün bulunduğundan birim fiyat teklif
cetvelinde bu giderler için ayrı kalem açılmamasında mevzuata aykırılık bulunmadığı, Teknik
Şartname’de iş sağlığı ve iş güvenliği konusunda gerekli tedbirlerin alınacağı belirtildiğinden
bu giderlerin maliyete dahil edileceği konusunda tereddüt bulunmadığı sonucuna varılmış
olup, bu itibarla başvuru sahibinin iddiası yerinde görülmemiştir.
3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:
4857 sayılı İş Kanunu’nun “Fazla Çalışma Ücreti” başlıklı 41’inci maddesinde
“Ülkenin genel yararları yahut işin niteliği veya üretimin artırılması gibi nedenlerle fazla
çalışma yapılabilir. Fazla çalışma, Kanunda yazılı koşullar çerçevesinde, haftalık kırkbeş
saati aşan çalışmalardır. 63’üncü madde hükmüne göre denkleştirme esasının kırkbeş saati
aşan çalışmalardır. 63’üncü madde hükmüne göre denkleştirme esasının uygulandığı
hallerde, işçinin haftalık ortalama çalışma süresi, normal haftalık iş süresini aşmamak koşulu
ile, bazı haftalarda toplam kırkbeş saati aşsa dahi bu çalışmalar fazla çalışma sayılmaz.
…
Fazla saatlerle çalışmak için işçinin onayının alınması gerekir.
Fazla çalışma süresinin toplamı bir yılda ikiyüzyetmiş saatten fazla olamaz.
Bu Kanunun 42’nci ve 43’üncü maddelerinde sayılan hâller dışında yer altında maden
işlerinde çalışan işçilere fazla çalışma yaptırılamaz.
…
Fazla çalışma ve fazla sürelerle çalışmaların ne şekilde uygulanacağı çıkarılacak
yönetmelikte gösterilir.” hükmü bulunmaktadır.
4857 sayılı İş Kanunu’nun “Hafta tatili ücreti” başlıklı 46’ncı maddesinde “Bu Kanun
kapsamına giren işyerlerinde, işçilere tatil gününden önce 63 üncü maddeye göre belirlenen
iş günlerinde çalışmış olmaları koşulu ile yedi günlük bir zaman dilimi içinde kesintisiz en az
yirmi dört saat dinlenme (hafta tatili) verilir.
Çalışılmayan hafta tatili günü için işveren tarafından bir iş karşılığı olmaksızın o
günün ücreti tam olarak ödenir.” hükmü,
Anılan Kanun’un “Ücret şekillerine göre tatil ücreti” başlıklı 49’uncu maddesinde
“İşçinin tatil günü ücreti çalıştığı günlere göre bir güne düşen ücretidir.” hükmü,
9
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/048
: 32
: 12.08.2015
: 2015/UH.II-2223
Aynı Kanun’un “Çalışma süresi” başlıklı 63’üncü maddesinde “Genel bakımdan
çalışma süresi haftada en çok kırk beş saattir. Aksi kararlaştırılmamışsa bu süre, işyerlerinde
haftanın çalışılan günlerine eşit ölçüde bölünerek uygulanır.” hükmü bulunmaktadır.
İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’nci
maddesinde “25.1. İlgili mevzuat gereğince yapılacak ulaşım, sigorta, vergi, resim, harç
giderleri isteklilerce teklif edilecek fiyata dahildir.
25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni
gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları
karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi
bir hak talebinde bulunamaz.
25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:
25.3.1.
a)İşin süresi ve personel sayısı dikkate alınarak ilgili mevzuatına göre hesaplanacak
işçilik ücreti:
1 adet Şantiye Sorumlusuna brüt asgari ücretin en az % 150 fazlası ödenecektir.
Resmi Tatil, dini bayram ve yılbaşı günlerinde 43,5 gün çalıştırılacak, ayrıca işin süresi
boyunca 810 saat fazla mesai yaptırılacaktır.
1 adet İdare Amirine brüt asgari ücretin en az % 70 fazlası ödenecektir. Resmi Tatil,
dini bayram ve yılbaşı günlerinde toplam 43,5 gün çalıştırılacak, ayrıca işin süresi boyunca
toplam 810 saat fazla mesai yaptırılacaktır.
…
ç)Dini Bayram ve yılbaşı ikramiyesi
İşin süresi içerisinde bulunan dini bayram ve yılbaşlarında olmak üzere (6 bayram ve
3 yılbaşı, toplam 9 adet) her bir personele brüt 699,39 TL ikramiye verilecektir. İkramiyeler
dini bayram ve yılbaşında resmi tatilden bir önceki çalışma gününde personel
hesaplarına yatırılacaktır ve bordroda gösterilecektir.” düzenlemesi,
Aynı Şartname’nin “Diğer hususlar” başlıklı 47’nci maddesinde “
Sıra No Açıklama
Birimi
İşçi
Ay/Gün/Saat
Sayısı
1,00
1,00
4,00
2,00
1
2
3
4
5
6
Şantiye Sorumlusu
İdare Amiri
Vardiya Amiri
Araç Kontrol Amiri
Operatör
Ay*Kişi
Ay*Kişi
Ay*Kişi
Ay*Kişi
Ay*Kişi
Ay*Kişi
36
36
36
36
14,00 36
73,00 36
Kamyon Şoförü
Binek Araç Şoförü(Çift Kabin-Pick Up
Dahil)
7
Ay*Kişi
9,00
36
8
9
10
11
Kamyon İşçileri
Diğer İşçiler
Diğer İşçiler Özürlü Personel
Süpürgeci
Ay*Kişi
Ay*Kişi
Ay*Kişi
Ay*Kişi
142,00 36
34,00 36
14,00 36
184,00 36
” tablosu yer almaktadır.
10
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/048
: 32
: 12.08.2015
: 2015/UH.II-2223
Teknik Şartname’nin 1’inci maddesinde işin kapsamı “Beşiktaş İlçesinin, ekte sunulan
programa göre her türlü katı atık (tehlikeli ve tıbbi atıklar hariç) ve evsel atıkların (çöpler)
toplanması, nakli, cadde, sokak, meydan ve pazar yerlerinin süpürülmesi, yıkanması,
ibadethane ve okul temizliği, konteynerlerin bakımı, onarımı, temizliği işlerini kapsar.
İşin yapılacağı zaman dilimi 01.07.2015 – 30.06.2018 tarihleri arasında olup, işin
toplam süresi 1096 gündür. İşe herhangi bir nedenden dolayı geç başlanması durumunda da
işin 31.03.2018 tarihinde bitirilmesi esastır.” olarak düzenlenmiştir.
Birim fiyat teklif cetvelinin ilgili kısmının ise aşağıdaki şekilde düzenlendiği
görülmüştür:
A
B
Sıra
Miktarı
No
İş Kaleminin Adı Ve Kısa
Teklif
Edilen
Tutarı
Birimi İşçi Ay/Gün/S
Açıklaması3
Sayıs aat
Birim Fiyat
ı
1
2
Şantiye Sorumlusu
İdare Amiri
Ay*Kiş 1
i
Ay*Kiş 1
36
36
i
I. Ara Toplam
(K.D.V Hariç)5
Sıra İş Kaleminin Adı Ve Kısa Birimi Miktarı
Teklif
Tutarı
No Açıklaması 6
Edilen4
Birim Fiyat
1
2
Şantiye
Çalışma)
İdare Amiri(Fazla Çalışma)
Sorumlusu(Fazla Saat
Saat
810
810
Yukarıda yer verilen Kanun hükümleri dikkate alınarak yapılan değerlendirme
neticesinde, çalışılmayan hafta tatili günü için işveren tarafından bir iş karşılığı olmaksızın o
günün ücretinin tam olarak ödeneceği, yedi günlük zaman dilimi içerisinde haftanın herhangi
bir gününde kesintisiz en az 24 saat hafta tatili verileceği ve çalışılmayan hafta tatilinde
herhangi bir iş karşılığı olmaksızın işçilere o günün ücretinin tam olarak ödeneceği
anlaşılmıştır.
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarında
teklif fiyata dahil olacak giderler” başlıklı 78’inci maddesinde “78.8. Ulusal bayram ve genel
tatil günlerinde (ulusal bayram, resmi ve dini bayram günleri ile 1 Mayıs Emek ve Dayanışma
günü ve yılbaşı günü) yaptırılacak çalışma için 4857 sayılı İş Kanununun 47 nci maddesi,
fazla çalışmalar için ise aynı Kanunun 41 inci maddesi uyarınca hesaplanacak ücret, brüt
asgari ücret üzerinden; idari şartnamede brüt asgari ücretin yüzde (%) fazlası öngörülmüş
ise bu tutar üzerinden hesaplanacaktır. Bu durumda, ulusal bayram ve genel tatil günlerinde
yaptırılacak çalışma için 4857 sayılı İş Kanununun 47 nci maddesi uyarınca belirlenecek
ücretin hesaplanabilmesi açısından çalışılacak gün ve personel sayısı ile fazla çalışma
yapılacak hallerde toplam fazla çalışma saati ihale dokümanında belirtilecektir.
…
11
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/048
: 32
: 12.08.2015
: 2015/UH.II-2223
78.22. Brüt asgari ücret veya üzerinde ücret ödenmesi öngörülen personelin varsa
nakdi yol ve yemek bedeli dahil aylık (78.12 nci maddeye göre gün üzerinden teklif alınan
hallerde günlük) ücreti, fazla çalışma, ulusal bayram ve genel tatil günlerinde (ulusal
bayram, resmi ve dini bayram günleri ile 1 Mayıs Emek ve Dayanışma günü ve yılbaşı günü)
yapılacak çalışmalara ilişkin ücretler ile engelli işçi ücreti gibi ayrı ayrı hesaplanması
gereken her bir işçilik maliyeti için birim fiyat teklif cetvelinde ayrı satır açılması, malzeme
giderlerinin de ayrı iş kalemleri şeklinde düzenlenmesi zorunludur. Ayrıca, ayni teklif
verileceği belirtilen yemek ve yol giderlerinin de ayrı iş kalemleri şeklinde düzenlenmesi
esastır. Ancak, Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin 10 uncu maddesinin beşinci
fıkrasına göre işçi sayısı üzerinden teklif alınması idarece uygun görülmeyen iş
kaleminin/kalemlerinin bulunduğu personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalesinin
birim fiyat teklif cetvelinde, bu iş kalemi/kalemleri kapsamındaki işlerde çalıştırılmak üzere
ihale dokümanında asgari sayısı belirtilen personele ilişkin maliyetlere işçilik kaleminde
değil, ait olduğu iş kalemi içerisinde yer verilecek ve istekliler de tekliflerini buna göre
sunacaklardır.
Bununla birlikte, söz konusu personelin fazla çalışma yapması ve/veya ulusal bayram
ve/veya genel tatil günlerinde çalıştırılması öngörülüyor ise, 78.8. maddesine göre çalışılacak
gün ve personel sayısı ile toplam fazla çalışma saati belirlenirken, bu personel de dikkate
alınmak suretiyle maliyet hesaplaması yapılarak ulusal bayram ve genel tatil günleri iş
kalemi ile fazla çalışma iş kalemine dahil edilecektir.” açıklaması yer almaktadır.
İhale konusu iş personel çalıştırılmasına dayalı bir hizmet alımı niteliğinde olmamakla
birlikte yukarıda aktarılan Tebliğ açıklamaları uyarınca hizmet alımı ihalelerinde, İdari
Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesindeki
düzenlemelerden İş Kanunu’nun 41’inci maddesi uyarınca hesaplanacak fazla çalışma
maliyetlerinin de asgari işçilik maliyetine dahil bir gider olarak belirlenmesi gerektiği
anlaşılmaktadır.
Aktarılan düzenlemelerden işin süresinin 3 yıl olduğu, 4857 sayılı Kanun’un 41’inci
maddesinde belirlenen “Fazla çalışma süresinin toplamı bir yılda ikiyüzyetmiş saatten fazla
olamaz.” hükmü uyarınca, iş süresi boyunca kişi başı en fazla (3 x 270)= 810 saat fazla
çalışma yaptırılabileceği anlaşılmıştır.
İhale dokümanı düzenlemelerinden, ihale konusu iş süresince toplam 43,5 resmi ve
dini bayram tatil günü mevcut olduğu, iş kapsamında 478 personelin istihdam edileceği söz
konusu personelden 1 adet şantiye sorumlusu ve 1 adet idare amiri için 43,5 gün, resmi tatil
günü çalışması ve toplamda da 810 saat fazla mesai yaptırılacağı ve anılan personelin işin
süresi olan 3 yıl boyunca resmi ve dini bayram günlerinin tamamında (43,5 gün) çalışacağı
anlaşılmaktadır.
Yapılan inceleme ve değerlendirmeler neticesinde, şantiye şefi ve idare amiri için kişi
başı 810 saat fazla çalışma öngörülmesinin İş Kanunu’nun 41’inci maddesine aykırılık teşkil
etmediği, bahsi geçen personelin işin süresi olan 3 yıl boyunca ulusal bayram ve genel tatil
günlerinin tamamında çalışacağı ve buna uygun olarak birim fiyat teklif cetvelinde her bir iş
grubunda resmi bayram ve genel tatil günlerinde yapılacak çalışmalar için gün üzerinden
teklif alınacağının belirtildiği görülmüş olup, bu itibarla başvuru sahibinin iddiası yerinde
bulunmamıştır.
12
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/048
: 32
: 12.08.2015
: 2015/UH.II-2223
4) Başvuru sahibinin 5’inci iddiasına ilişkin olarak:
İdari Şartname’nin “İşin yapılacağı yerin görülmesi” başlıklı 12’nci maddesinde
“12.1. İşin yapılacağı yeri ve çevresini gezmek, inceleme yapmak, teklifini hazırlamak ve
taahhüde girmek için gerekli olabilecek tüm bilgileri temin etmek isteklinin
sorumluluğundadır. İşyeri ve çevresinin görülmesiyle ilgili bütün masraflar istekliye aittir.
12.2. İstekli, işin yapılacağı yeri ve çevresini gezmekle; işyerinin şekline ve
mahiyetine, iklim şartlarına, işinin gerçekleştirilebilmesi için yapılması gerekli çalışmaların
ve kullanılacak malzemelerin miktar ve türü ile işyerine ulaşım ve şantiye kurmak için gerekli
hususlarda maliyet ve zaman bakımından bilgi edinmiş; teklifini etkileyebilecek riskler,
olağanüstü durumlar ve benzeri diğer unsurlara ilişkin gerekli her türlü bilgiyi almış sayılır.
12.3. İstekli veya temsilcilerinin işin yapılacağı yeri görmek istemesi halinde, işin
gerçekleştirileceği binaya ve/veya araziye girilmesi için gerekli izinler İdare tarafından
verilecektir.
12.4. Tekliflerin değerlendirilmesinde, isteklinin işin yapılacağı yeri incelediği ve
teklifini buna göre hazırladığı kabul edilir.” düzenlemesi,
Teknik Şartname’nin “Çöplerin toplanması, taşınması ve süpürülme hizmeti” başlıklı
3’üncü maddesinde “d) Yüklenici firma tarafından toplanıp taşınan çöpler, Baruthane çöp
transfer istasyonuna götürülecek, başka hiçbir yere dökülmeyecektir. Büyükşehir Belediye
Başkanlığı tarafından çöp transfer istasyonunda değişiklik yapılması halinde yüklenici firma
çöplerin gösterilen yere naklini yapacaktır. Atıkların çöp transfer istasyonuna nakli, 7,5
saatlik vardiya süresi içerisinde yapılacaktır. Süpürtme görevini yapan süpürgeci elemanlar
topladıkları çöpleri kendi alanlarına en yakın çöp noktalarına götürüp konteynere
boşaltacaktır. Bölgenin her hangi bir yerine atıklar bırakılmayacaktır. Yerler iyice süpürülüp
temizlenecektir. Çöp toplama esnasında hiçbir şekilde çöplerde ayıklama yapılmayacak, her
hangi bir tasarrufta bulunulmayacaktır.” düzenlemesi bulunmaktadır.
İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde ve
birim fiyat teklif cetvelinde çöp döküm ücretine yer verilmediği, idarece şikayet başvurusu
üzerine alınan kararda da İdari Şartname’nin 25’inci maddesinde idarece yer verilmeyen
hiçbir giderin yüklenicinin maliyetine etken olmayacağı hususunun belirtildiği, netice
itibariyle başvuru sahibi isteklinin çöp döküm ücretinin teklif fiyata dahil giderler arasında yer
almadığı hususunda bilgi sahibi olduğu, bu hususta idareye yapılmış açıklama talebinin de
olmadığı tespit edilmiştir.
Yapılan inceleme ve değerlendirmeler neticesinde, ihale dokümanı düzenlemelerinde
toplanan çöplerin Baruthane çöp transfer istasyonuna götürüleceği, ihale konusu işe ilişkin
giderlerin İdari Şartname’nin 25’inci maddesinde düzenlendiği ve anılan maddede çöp döküm
ücretine ilişkin bir düzenleme yapılmadığı, bu durumda ihale konusu işlerle iştigal eden
isteklilerin basiretli bir tacir gibi hareket ederek tekliflerin hazırlanması esnasında tereddüt
yaşamayacağı öte yandan idarenin şikayet başvurusuna vermiş olduğu cevabi yazıda da çöp
döküm ücretinin teklif fiyata dahil giderler arasında yer almadığı hususunda isteklinin bilgi
sahibi olduğu anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiası yerinde bulunmamıştır.
5) Başvuru sahibinin 6’ncı iddiasına ilişkin olarak:
İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dâhil giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “25.3.1.
13
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/048
: 32
: 12.08.2015
: 2015/UH.II-2223
...
c)Malzeme ve Giyim Giderleri
Malzeme ve giyim özellikleri ve sayıları teknik şartnamenin 12. maddesinde detaylı
verilmiştir.” düzenlemesi,
Teknik Şartname’nin 9’uncu maddesinde “Belediyemiz Sınırları içerisinde bulunan
ana arter, cadde, sokak ve meydanların süpürtülmesi, temizlenmesi, çıkan atıkların süpürge
ve faraşlar ile çöp konteynerlerine atılması hizmeti ekte sayısı belirtilen süpürgeci personel
ile yürütülecektir. Süpürgecilerde, faraş ve süpürge bulunacaktır. İhale süresi boyunca
süpürgecilere 6 ayda 1 kez faraş ve ayda bir kez de süpürge verilecektir. Faraş ve süpürge
giderleri teklif fiyata dahil olup, birim fiyat teklif cetvelinde yer alan malzeme giderleri
kaleminde gösterilecektir.” düzenlemesi,
Anılan Şartname’nin “Çalıştırılacak personelin kıyafeti ve malzemeler” başlıklı 12’nci
maddesinde “İhale süresi boyunca süpürgecilere 6 ayda 1 kez faraş ve ayda bir kez de
süpürge verilecektir.
Madde 12’de belirtilen tüm malzemeler teklif fiyata dahil olup, birim fiyat teklif
cetvelinde yer alan malzeme giderleri kaleminde gösterilecektir.” düzenlemesi yer
almaktadır.
Birim fiyat teklif cetvelinin ilgili kısmının ise aşağıdaki şekilde düzenlendiği
görülmüştür:
Sıra İş Kaleminin Adı Ve Kısa Birimi Miktarı
Teklif
Tutarı
No Açıklaması
Edilen
Birim Fiyat
61 Malzeme Ve Giyim Bedeli
Ay
36
II.
Ara Toplam (K.D.V.
Hariç)
Toplam Tutar (K.D.V Hariç)
İhale dokümanı düzenlemelerinde, ihale konusu işte istihdam edilecek personele
verilecek giyim giderleri ve işte kullanılacak malzemelerinin teklif fiyata dahil giderler
arasında yer aldığı, giyim giderleri ve malzemelerin Teknik Şartname’de ayrıntılı bir şekilde
düzenlendiği, birim fiyat teklif cetvelinin 61’inci satırında personelin giyim giderlerine ek
olarak malzeme giderlerine yer verildiği, ihale konusu iş süresince süpürgecilere 6 ayda 1 kez
faraş ve ayda bir kez de süpürge verileceği, yaklaşık maliyet hesaplamalarında aylık kişi başı
süpürge ve faraş giderinin 3,10 TL olarak hesaplandığı anlaşılmıştır.
Yapılan inceleme ve değerlendirmeler neticesinde, istekliler açısından toplam teklif
bedelinin teklif fiyata dahil tüm giderler karşılaması gerektiği, personelin giyim giderlerine ek
olarak malzeme giderlerine yer verilmesine rağmen süpürgecilere ilişkin aylık kişi başı
süpürge ve faraş giderinin 3,10 TL olduğu, ihale konusu işin toplam yaklaşık maliyet tutarının
132.683.369,07 TL olduğu dikkate alındığında, birim fiyat teklif cetvelinde malzeme
giderlerine ayrı bir satırda yer verilmeyip giyim giderine ilişkin satıra dahil edilmesinin esasa
etkili bir durum oluşturmadığı anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiası yerinde
bulunmamıştır.
14
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/048
: 32
: 12.08.2015
: 2015/UH.II-2223
6) Başvuru sahibinin 7’nci iddiasına ilişkin olarak:
4857 sayılı İş Kanunu’nun “Hafta tatili ücreti” başlıklı 46’ncı maddesinde “c) Bir
haftalık süre içinde kalmak üzere işveren tarafından verilen diğer izinlerle hekim raporuyla
verilen hastalık ve dinlenme izinleri,
Çalışılmış günler gibi hesaba katılır.” hükmü,
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun “Geçici iş
göremezlik ödeneği” başlıklı 18’nci maddesinde “Kurumca yetkilendirilen hekim veya sağlık
kurullarından istirahat raporu alınmış olması şartıyla;
a) İş kazası veya meslek hastalığı nedeniyle iş göremezliğe uğrayan sigortalıya her
gün için,
b) 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi ile 5 inci madde kapsamındaki
sigortalılardan hastalık sigortasına tabi olanların hastalık sebebiyle iş göremezliğe uğraması
halinde, iş göremezliğin başladığı tarihten önceki bir yıl içinde en az doksan gün kısa vadeli
sigorta primi bildirilmiş olması şartıyla geçici iş göremezliğin üçüncü gününden başlamak
üzere her gün için,
…
geçici iş göremezlik ödeneği verilir.” hükmü,
4734 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun “Sözleşme kapsamında
yaptırılabilecek ilave işler, iş eksilişi ve işin tasfiyesi” başlıklı 24’üncü maddesinde “Sözleşme
bedelinin % 80'inden daha düşük bedelle tamamlanacağı anlaşılan işlerde, yüklenici işi
bitirmek zorundadır. Bu durumda yükleniciye, yapmış olduğu gerçek giderleri ve yüklenici
kârına karşılık olarak, sözleşme bedelinin % 80'i ile sözleşme fiyatlarıyla yaptığı işin tutarı
arasındaki bedel farkının % 5'i geçici kabul tarihindeki fiyatlar üzerinden ödenir.” hükmü,
Teknik Şartname’nin 13.17’nci maddesinde “Bu iş kapsamında çalıştırılan işçilerin
raporlu olduğu günlerdeki ücretleri; alınan rapor iş kazası veya meslek hastalığı kapsamında
alınmışsa, raporun verildiği günden itibaren ve iş kazasına veya meslek hastalığına bağlı
olmayan hastalıklara yönelik tıbbî kanaat raporu alınmışsa, raporun alındığı günü takip eden
3’üncü günden itibaren SGK tarafından ödenecektir. Bunun dışındaki 1 ve 2 günlük iş
kazasına veya meslek hastalığına bağlı olmayan hastalıklara yönelik tıbbî kanaat raporları
için, idaremizce herhangi bir ödeme yapılmayacaktır.” düzenlemesi yer almaktadır.
İlgili mevzuat hükümlerinde; bir haftalık süre içinde kalmak üzere işveren tarafından
verilen diğer izinlerle hekim raporuyla verilen hastalık ve dinlenme izinlerinin çalışılmış
günler gibi hesaba katılacağının, işçilerin iş kazası veya meslek hastalığı haricindeki
sebeplerle iş göremezliğe uğraması halinde, belli şartlar dahilinde, geçici iş göremezliğin
üçüncü gününden başlamak üzere geçici iş göremezlik ödeneği verileceğinin ifade edildiği
anlaşılmıştır.
İdarece ihtiyacın tespiti aşamasında tahmini olarak belirlenen işin yürütümü sırasında
ortaya çıkabilecek personel sayılarındaki değişmelere paralel olarak alınacak hizmet alımının
artması/azalması gibi hallerde isteklilerin ekonomik menfaatlerinin korunması açısından
yapılan ihalelerde iş artışı ve iş eksilişi yapılması imkanı bulunmaktadır.
15
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/048
: 32
: 12.08.2015
: 2015/UH.II-2223
Teknik Şartname’nin 13.17’nci maddesinde yer alan düzenlemede; işçilerin iş
kazasına veya meslek hastalığına bağlı olmayan hastalıklara ilişkin olarak alınan “tıbbî kanaat
raporu”nun alındığı tarihi izleyen üçüncü günden itibaren, işçi ücretlerinin SGK tarafından
ödeneceğinin, 1 ve 2 günlük iş kazasına veya meslek hastalığına bağlı olmayan hastalıklara
yönelik alınan tıbbî kanaat raporları için ise idarece ödeme yapılmayacağının belirtildiği tespit
edilmiştir.
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 18’inci maddesi
ile getirilmiş olan geçici iş göremezlik ödeneğinin incelemeye esas olan durumun bir iş kazası
veya meslek hastalığı nedeniyle meydana gelmesi halinde hastalığın ilk gününden itibaren
ödeneceği, iş kazası veya meslek hastalığı olmayan normal bir hastalığın veya kazanın
meydana gelmesi hâlinde ise iş göremezlik ödeneğinin hastalığın üçüncü gününden itibaren
ödeneceği öngörülmektedir.
6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 409’uncu maddesinde de “Uzun süreli bir
hizmet ilişkisinde işçi, hastalık, askerlik veya kanundan doğan çalışma ve benzeri sebeplerle
kusuru olmaksızın, iş gördüğü süreye oranla kısa bir süre için işgörme edimini ifa edemezse
işveren, başka bir yolla karşılanmadığı takdirde, o süre için işçiye hakkaniyete uygun bir
ücret ödemekle yükümlüdür.” hükmü yer almaktadır.
İhale konusu işe ilişkin olarak yapılan yaklaşık maliyet hesaplamalarında ve ihaleye
teklif sunan isteklilerin teklif hazırlama çalışmalarında işçilerin ücretlerinin tam olarak
dikkate alındığı, iddiaya konu düzenlemenin olası bir duruma yönelik olduğu, iş kazası veya
meslek hastalığından kaynaklanmayan gerekçelerle alınacak sağlık raporu nedeniyle ortaya
çıkacak iş göremezlik halinde ilgili işçinin ücretinin üçüncü günden itibaren SGK tarafından
tazmin edileceği, bu nedenle belirtilen durumda idarece iş göremez haldeki işçi yerine farklı
bir işçi istenilmemesi halinde, iş göremez işçinin eksikliği nedeniyle, iş eksilişinin söz konusu
olacağı öte yandan belirtilen durumdaki işçilere sağlık raporunun alındığı tarihi izleyen iki
gün için de işveren tarafından ücret ödenmeye devam edileceği, rapor tarihini izleyen üçüncü
günden itibaren geçici iş göremezlik ödeneğinden yapılacak olan ödemenin, ilk iki güne
ilişkin sorumluluğu ortadan kaldırmayacağı anlaşılmıştır.
Öte yandan iddiaya konu hususta, iş kazasına veya meslek hastalığına bağlı olmayan
hastalıklara yönelik olarak alınacak tıbbi kanaat raporuna ilişkin düzenleme yapıldığı, madde
metninde yer alan “tıbbî kanaat raporu” ibaresi ile kastedildiği konusunda 15.07.2015 tarihli
ve 1456-14317 sayılı yazı ile idareden bilgi ve belge istenilmiş olup, idarenin 23.07.2015
tarihli ve 921455/278 sayılı cevabî yazısında “...ilgili düzenlemede bahsi geçen tıbbî kanaat
raporu terimi ile kast edilen sağlık raporu (iş göremezlik raporu) dur.” ifadelerine yer
verildiği, bu nedenle belirtilen tıbbi kanaat raporu ifadesinin idarece sağlık raporu (iş
göremezlik raporu) anlamında kullanıldığı anlaşılmıştır.
Tıbbî terminolojide tıbbi kanaat raporuna ilişkin net bir tanım olmamakla birlikte, söz
konusu raporun adli makamlarca hekimden istenen ve kişinin tıbbi durumunu tespit ederek,
sorulan soruları yanıtlayan, hekimin görüş ve kanaatini bildiren raporlar olarak tanımlanan
adli (adlî-tıbbî) raporlar arasında yer aldığı, bu durumda da idarece madde metninde yer
verilen tıbbi kanaat raporu müessesesinin, idarece kastedilmek istenilen sağlık raporuna göre
daha farklı amaçlar ve anlamlar taşıdığı görülmüştür.
16
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/048
: 32
: 12.08.2015
: 2015/UH.II-2223
Yapılan inceleme ve değerlendirmeler neticesinde; idarece ihale konusu işte çalışacak
personelin iş kazasına veya meslek hastalığına bağlı olmayan hastalıklara yönelik olarak tıbbi
kanaat raporu almaları halinde raporun alındığı tarihi izleyen ilk iki gün için herhangi bir
ödeme yapılmayacağı şeklindeki düzenlemenin kamu ihale mevzuatı kapsamında idarelere
tanınan iş artışı ve iş eksilişi kapsamında değerlendirilemeyeceği ancak bu düzenlemenin
işverenlerin anılan süreye ilişkin sorumluluğunu ortadan kaldırmayacağı, yaklaşık maliyetin
ve tekliflerin hazırlanması sürecinde dikkate alınan söz konusu süreye ilişkin ödeme
konusunda belirsizlik oluştuğu öte yandan iddiaya konu düzenlemede yer verilen “Tıbbi
Kanaat Raporu” ifadesinin idarece kastedilmek istenen amacın uzağında bir anlam taşıdığı,
adli makamlarca kullanılan bir rapor çeşidi olan tıbbi kanaat raporlarının sağlık raporlarından
farklı bir nitelikte olduğu, bu durumun ise ihaleye katılacak isteklilerde tereddüde yol
açabileceği dikkate alındığında iddiaya konu düzenlemenin bütün olarak ihaleye sağlıklı bir
şekilde teklif sunulmasına imkân tanımadığı anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiası yerinde
bulunmuştur.
Sonuç olarak, yukarıda belirtilen mevzuata aykırılıkların düzeltici işlemle
giderilemeyecek nitelikte olduğu tespit edildiğinden, ihalenin iptali gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (a) bendi gereğince ihalenin
iptaline,
Oybirliği ile karar verildi.
Mahmut GÜRSES
Başkan
Ali Kemal AKKOÇ
Kurul Üyesi
Mehmet Zeki ADLI
Hasan KOCAGÖZ
Kurul Üyesi
Kurul Üyesi
Hamdi GÜLEÇ
Kurul Üyesi
Mehmet AKSOY
Kurul Üyesi
17