Ana Sayfa / Kararlar / Atatürk Üniversitesi Rektörlüğü Sağlık Kültür ve Spor Daire Başkanlığı / 2014/124752-2015 Yılı Merkez Öğrenci ve Personel Malzeme Dahil Tabldot Yemek Pişirme Dağıtma ve Sonrası Hizmet Alımı
Bilgi
İKN
2014/124752
Başvuru Sahibi
Temsa İnş. Tem. Sağ. Hizm. Gıda Turz. San. Tic. Ltd. Şti.
İdare
Atatürk Üniversitesi Rektörlüğü Sağlık Kültür ve Spor Daire Başkanlığı
İşin Adı
2015 Yılı Merkez Öğrenci ve Personel Malzeme Dahil Tabldot Yemek Pişirme Dağıtma ve Sonrası Hizmet Alımı
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/002  
: 1  
: 07.01.2015  
: 2015/UH.II-5  
TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER:  
Başkan: Mahmut GÜRSES  
Üyeler: II. Başkan Kazım ÖZKAN, Ali Kemal AKKOÇ, Ahmet ÖZBAKIR, Mehmet Zeki  
ADLI, Hamdi GÜLEÇ, Mehmet AKSOY  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Temsa İnş. Tem. Sağ. Hizm. Gıda Turz. San. Tic. Ltd. Şti. - Nazife AYANOĞLU İş Ortaklığı  
VEKİLİ:  
Av. Sevda GÜLTEKİN,  
4495 Sk. No : 31/A Altındağ Bornova/İZMİR  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Atatürk Üniversitesi Rektörlüğü, Sağlık, Kültür ve Spor Daire Başkanlığı,  
Merkez Kampüs Kültür ve Gösteri Merkezi Binası Kat 1 25240 Yakutiye/ERZURUM  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2014/124752 İhale Kayıt Numaralı “2015 Yılı Merkez Öğrenci ve Personel Malzeme Dahil  
Tabldot Yemek Pişirme Dağıtma ve Sonrası Hizmet Alımı” İhalesi  
KURUMCA YAPILAN İNCELEME:  
Atatürk Üniversitesi Rektörlüğü Sağlık, Kültür ve Spor Daire Başkanlığı tarafından  
30.10.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan “2015 Yılı Merkez Öğrenci ve Personel  
Malzeme Dahil Tabldot Yemek Pişirme Dağıtma ve Sonrası Hizmet Alımı” ihalesine ilişkin  
olarak Temsa İnş. Tem. Sağ. Hizm. Gıda Turz. San. Tic. Ltd. Şti. - Nazife Ayanoğlu İş  
Ortaklığının 28.11.2014 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 01.12.2014 tarihli  
yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 11.12.2014 tarih ve 42742 sayı ile Kurum  
kayıtlarına alınan 10.12.2014 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2014/3637 sayılı şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,  
1) Tekliflerinin idare tarafından aşırı düşük teklif olarak değerlendirilip aşırı düşük  
teklif açıklaması talep edildiği ve sunulan aşırı düşük teklif açıklamasının idarece  
reddedildiği, reddedilme gerekçelerinin;  
Erzurum Ticaret Borsası resmi internet sitesi olan www.erzurumtb.org.trden alınan  
fiyat bülteninin borsa tarafından düzenlenmediği,  
İzmir Büyükşehir Belediyesi resmi internet sitesi olan www.izmir.bel.trden alınan hal  
fiyatlarının internet çıktısı olup ilgili kurum tarafından düzenlenmediği,  
Elektrik, doğalgaz, buhar, sıcak su giderleri ile ilgili belge sunulmadığı,  
Nem ölçer cihazı ile ilgili belge sunulmadığı,  
Makine ve ekipmanların arıza ve bakım gideri için belge sunulmadığı,  
1
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/002  
: 1  
: 07.01.2015  
: 2015/UH.II-5  
Personel portör ve sağlık giderleri için belge sunulmadığı,  
Temizlik malzemeleri ile ilgili belge sunulmadığı,  
Günlük verilecek yemek sayısının %5’i kadar fazla yemek miktarının maliyete  
yansıtılmadığı,  
Sebze ve meyveye ait artık miktarlarının maliyete yansıtılmadığı olarak ifade edildiği,  
idarece yukarıda sayılan gerekçelerle aşırı düşük açıklamasının uygun görülmeyerek  
tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılmasının mevzuata aykırı olduğu,  
2) Yaklaşık maliyet hesaplanırken kâr oranının %20 olarak belirlendiği, sınır değerin  
tespitinde idarece belirlenen kârsız yaklaşık maliyetin esas alınması gerektiği, bu durumda  
ihale üzerinde bırakılan istekliye ait teklifin de sınır değerin altında kalacağı ve dolayısıyla  
ihale üzerinde bırakılan istekliden de aşırı düşük teklif açıklaması istenilmesi gerektiği, ayrıca  
Kamu İhale Kurumu tarafından belirlenen kriterler dışında aşırı düşük açıklamasının  
istenilmesinin mevzuata aykırı olduğu iddialarına yer verilmiştir.  
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit  
edilmiştir:  
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:  
İdarece Temsa İnş. Tem. Sağ. Hiz.Gıd.Tur.San.ve Tic. Ltd.Şti.-Nazife Ayanoğlu İş  
Ortaklığı’nın 4.025.000,00 TL tutarındaki teklifi aşırı düşük teklif olarak tespit edilmiş,  
04.11.2014 tarihli ve 54141287-359 sayılı yazıyla Kamu İhale Genel Tebliğinin “Hizmet  
alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı  
79’uncu maddesine, İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci  
maddesine ve Teknik Şartname’nin A, B, C maddelerine uygun, belgeye dayalı aşırı düşük  
teklif açıklaması istenildiği, 17.11.2014 tarihli ihale komisyon kararı ile Temsa İnş. Tem. Sağ.  
Hiz.Gıd.Tur.San.ve Tic. Ltd.Şti.-Nazife Ayanoğlu İş Ortaklığı tarafından sunulan aşırı düşük  
teklif açıklamasının mevzuata uygun bulunmayarak reddedildiği anlaşılmıştır.  
İhaleye ilişkin düzenlenen İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler”  
başlıklı 25.3.1’inci maddesinde “1-Yüklenici firma tarafından yemekhanede kullanılan  
Elektrik bedeli ara süzme saatler üzerinden tüketilen miktarı belirerek o günkü elektrik  
rayiç fiyatı ile çarpılıp çıkan bedeli Üniversitemiz Strateji Daire Başkanlığına  
yatırılacaktır.  
2-Ocaklarda kullanılan doğalgazın abonelik ve güvence bedeli firma tarafından  
yaptırılarak tüketilen miktar ilgili doğalgaz şirketine ödenecektir.  
3-Yüklenici firma tarafından tüketilen Su bedeli aylık 1.386,00 TL olup Üniversitemiz  
Strateji Daire Başkanlığına yatırılacaktır.  
4-Yemekhanede kullanılacak buhar ve sıcak su için Merkezi öğrenci yemekhanesinde  
bulunan buhar ünitesi devreye alınacak, kullanılan doğalgazın abonelik ve güvence bedeli  
firma tarafından yaptırılarak tüketilen miktar ilgili doğalgaz şirketine ödenecektir. Merkezi  
yemekhanede kullanılan buhar ünitesince üretilen sıcak su bulaşık, temizlik ve banyo için  
kesintisiz hazır bulunacak olup. kesinlikle soğuk su kullanılmayacaktır.  
4-Öğrenci yemekhanemizde bulunan mevcut demirbaş ve diğer malzemelerin listesi  
teknik şartnamede belirtilmiş olup İlgili firmaya tesliminden sonra; (10 gün içerisinde)  
İdaremizce belirlenen malzeme kullanım bedeli olan 50.000,00.-TL`nin Üniversitemiz  
2
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/002  
: 1  
: 07.01.2015  
: 2015/UH.II-5  
Strateji Geliştirme Daire Başkanlığına yatırılarak makbuzu Daire Başkanlığımıza  
getirilecektir.” düzenlenmesi yer almaktadır.  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı  
düşük tekliflerin değerlendirilmesi“ başlıklı 79’uncu maddesinde “79.1. Personel  
çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde kar hariç yaklaşık maliyet tutarı; personel  
çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı ihalelerinde ise yaklaşık maliyetin 1,30 sayısına  
bölünmesinden elde edilen tutar sınır değer olarak kabul edilir.  
79.2. İhale ilanında ve dokümanında teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden  
açıklama isteneceği belirtilen hizmet alımı ihalelerinde, aşırı düşük tekliflerin  
değerlendirilmesi aşamasında aşağıdaki düzenlemelere göre işlem tesis edilmesi  
gerekmektedir.  
79.2.1. Aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda, isteklilerin  
yapacakları açıklamalara esas olacak önemli teklif bileşenlerinin, bütün istekliler için aynı  
unsurları içerecek şekilde belirtilmesi zorunludur. Aşırı düşük teklif açıklaması sunulması için  
isteklilere üç (3) iş gününden az olmamak üzere uygun bir süre verilir.  
79.2.2. İstekliler aşırı düşük olarak tespit edilen tekliflerini aşağıdaki yöntemleri  
kullanarak açıklayabilirler.  
… … …  
79.2.2.2. Kamu Kurum ve Kuruluşları Tarafından Sunulan Mal ve Hizmetlere İlişkin  
Fiyatlar: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin kamu kurum ve kuruluşları tarafından  
sunulan hizmetlere ilişkin fiyat tarifeleri veya istekliye verilmiş fiyat teklifleri açıklama  
yöntemi olarak kullanılabilir. Bu usulle yapılmış açıklamanın geçerli olabilmesi için  
kullanılan fiyatların ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olması  
zorunludur.  
79.2.2.3. Kamu Kurum ve Kuruluşları Tarafından İlan Edilen Fiyatlar: Teklifi  
oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilan edilmiş fiyat  
tarifeleri açıklama yöntemi olarak kullanılabilir. Bu usulle yapılmış açıklamanın geçerli  
olabilmesi için ilan edilen fiyatların ihalenin ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi  
hariç) geçerli olması zorunludur.  
79.2.2.4. Ticaret Borsası Fiyatları: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin  
18/5/2004 tarihli ve 5174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar  
Kanununun 51 inci maddesinin (c) bendi uyarınca borsa idaresi tarafından düzenlenen ve  
ilgili malın ihale tarihinden önceki son 12 ayın herhangi bir işlem gününde gerçekleşen  
ortalama fiyatını gösteren belge ile açıklama yapılabilir.  
79.2.2.5. Toptancı Hal Fiyatları: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin  
11/3/2010 tarihli ve 5957 sayılı Sebze ve Meyveler ile Yeterli Arz ve Talep Derinliği Bulunan  
Diğer Malların Ticaretinin Düzenlenmesi Hakkında Kanun uyarınca faaliyet gösteren  
toptancı hali idaresi tarafından düzenlenen ve ilgili malın ihale tarihinden önceki son 12 ayın  
herhangi bir işlem gününe ait ortalama fiyatını gösteren belge ile açıklama yapılabilir.  
… … …  
79.2.6. Malzemeli yemek hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin  
değerlendirilmesinde kullanılmak üzere teknik şartnamede asgari iki haftalık örnek menü  
düzenlemesi yapılır ve bu menüde yer alan yemeklerin içerikleri ile çiğ girdi miktarları  
belirtilir.  
Bu ihalelerde; teklifi aşırı düşük bulunan istekli öncelikle “ana çiğ girdi”, “işçilik” ve  
“yardımcı gider” oranlarının belirtildiği Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelini (Ek-  
3
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/002  
: 1  
: 07.01.2015  
: 2015/UH.II-5  
H.4) hazırlayarak açıklaması kapsamında sunar. Açıklamanın geçerli kabul edilebilmesi için  
“(Ana Çiğ Girdi Maliyeti+İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,80’den az ve  
0,95’den çok olmaması gerekir. Oran belirtmeyen veya belirttiği oran 0,80’den az veya  
0,95’den çok olan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
Ana çiğ girdi ibaresinden ilgili yemeğin pişirilmesi için gerekli temel girdiler anlaşılır.  
Bu çerçevede, isteklinin beyan ettiği orana uygun teklif sunması durumunda, yemek  
pişirilmesi için gerekli enerji giderleri (doğalgaz, LPG gibi), temizlik malzemeleri, su, sigorta  
giderleri, ilaçlama ve hijyen sağlama giderleri, bakım onarım, amortisman, nakliye, sözleşme  
giderleri ve genel giderler, portör muayenesi ve tali çiğ girdiler (tuz, baharat, tatlandırıcı vb.)  
gibi unsurlar “yardımcı girdiler” başlığında değerlendirilir ve bu unsurlar için açıklama  
sunulması gerekmez.  
… … …  
Malzemeli yemek alımı ihalelerinde, ana çiğ girdi maliyetlerinin tevsiki amacıyla  
üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri kullanılamaz. Ancak 79.2.2 nci maddede yer alan  
diğer yöntemlerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının  
anlaşıldığı durumlarda, üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri ile açıklama yapılabilir.  
79.3. İdarelerin aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirilmesine ilişkin aşağıdaki  
düzenlemeleri de dikkate almaları gerekmektedir.  
79.3.1. Teklifi aşırı düşük olarak tespit edildikten sonra yukarıdaki yöntemlere göre  
usulüne uygun açıklama yapan isteklilerin teklifleri geçerli kabul edilir. Hayatın olağan  
akışına veya ticari gereklere aykırılık gibi nedenlerle teklifler reddedilemez.  
79.3.2. 79.2.2 nci maddede yer alan yöntemlerden herhangi biri ile açıklama  
yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekli tarafından gerekçesi  
belirtilmek suretiyle, ilgili mevzuatına göre ihale tarihinden önceki son 12 ay içinde  
düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir.  
79.3.3. Kurumca hazırlanan “İşçilik Hesaplama Modülü”ne (www.ihale.gov.tr)  
adresinden ulaşılabilecek olup, personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde  
tekliflerin değerlendirilmesi bağlamında sözleşme ve genel giderler dahil asgari işçilik  
maliyeti hesabında işçilik hesaplama modülünün kullanılması zorunludur.  
79.3.4. Hizmet alım ihalelerinde herhangi bir sigorta giderinin aşırı düşük teklif  
sorgulamasında önemli bir bileşen olarak kabul edilmesi durumunda, isteklilerce sigorta  
acentelerinden alınan poliçe, fiyat teklifi veya sözleşmelerin ekine ihale dokümanında yer  
alan teminat tutarları üzerinden teklif ettikleri sigorta prim tutarlarıyla sigorta hizmetini  
gerçekleştirebileceklerine ilişkin, ilgili sigorta şirketinin genel müdürlüğünden veya bölge  
müdürlüğünden alınan teyit yazısının eklenmesi ve bu yazının yetkili kişilerin imzasını  
taşıması gereklidir. Ancak sigorta şirketlerinin genel müdürlük veya bölge müdürlükleri  
tarafından imzalanmış poliçe veya fiyat teklifleri için teyit alınması zorunlu değildir. Sigorta  
giderinin tevsiki için sunulan belgenin işin süresinin tamamını kapsaması gerekmektedir.  
79.3.5. Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımlarına ilişkin yapılan  
aşırı düşük teklif açıklamasında, sözleşme giderleri ve genel giderlerin % 4 oranında  
hesaplanması söz konusu olmayacak, sözleşme giderleri ilgili mevzuatına göre hesaplanmak  
suretiyle açıklama yapılacaktır.“ açıklamaları yer almaktadır.  
Başvuru sahibinin teklifine ilişkin sunmuş olduğu aşırı düşük teklif açıklamaları  
incelendiğinde;  
Adı geçen isteklinin, çiğ girdi maliyetlerinin hesaplanmasında kullanılan birim  
fiyatları tevsiken Erzurum Ticaret Borsası tarafından yayınlanan birim fiyatların ve İzmir  
4
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/002  
: 1  
: 07.01.2015  
: 2015/UH.II-5  
Büyükşehir Belediyesi resmi internet sitesinden alınan hal fiyatlarının internet çıktılarının  
sunulduğu görülmüştür.  
Söz konusu istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamasında;  
Elektrik, doğalgaz, buhar, sıcak su giderleri, makine ve ekipmanların arıza ve bakım  
gideri, personel portör ve sağlık gideri ve temizlik için gerekli malzeme giderleri ile ilgili  
belge sunulmadığı görülmüş olmakla birlikte anılan Tebliğ’in 79.2.6’ncı maddesinde  
belirtilen “…Ana çiğ girdi ibaresinden ilgili yemeğin pişirilmesi için gerekli temel girdiler  
anlaşılır. Bu çerçevede, isteklinin beyan ettiği orana uygun teklif sunması durumunda, yemek  
pişirilmesi için gerekli enerji giderleri (doğalgaz, LPG gibi), temizlik malzemeleri, su, sigorta  
giderleri, ilaçlama ve hijyen sağlama giderleri, bakım onarım, amortisman, nakliye, sözleşme  
giderleri ve genel giderler, portör muayenesi ve tali çiğ girdiler (tuz, baharat, tatlandırıcı vb.)  
gibi unsurlar “yardımcı girdiler” başlığında değerlendirilir ve bu unsurlar için açıklama  
sunulması gerekmez…” açıklaması uyarınca bu giderlerin tevsiki amacıyla herhangi bir  
belgelendirme yapılmasına gerek olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.  
Ancak; Kamu İhale Genel Tebliği’nin yukarıda anılan açıklamaları uyarınca; teklifi  
aşırı düşük bulunan isteklilerin öncelikle “ana çiğ girdi”, “işçilik” ve “yardımcı gider”  
oranlarının belirtildiği Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelini (Ek- H.4) hazırlayarak  
açıklaması kapsamında sunmasının zorunlu olduğu, sunulan açıklamanın geçerli kabul  
edilebilmesi için “(Ana Çiğ Girdi Maliyeti+İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının  
0,80’den az ve 0,95’den çok olmaması gerektiği, oran belirtmeyen veya belirttiği oran  
0,80’den az veya 0,95’den çok olan isteklilerin teklifleri reddedileceği açıklamalarına yer  
verilmiştir.  
Söz konusu istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamasında;  
Çiğ girdi maliyeti  
İşçilik  
3,65  
1,09  
0,48  
0,14  
0,05  
0,22  
5,63  
0,12  
5,75  
Deterjan ve sarf  
Yatırım amortisman  
Enerji giderleri  
Sözleşme giderleri  
Toplam maliyet  
Firma kârı  
Teklif tutarı  
şeklinde düzenlenen bir tabloya yer verildiği, sunulan tablo ekinde 1 işçinin 1 aylık  
maliyetinin gösterildiği KİK işçilik hesaplama modülü çıktısına ve devamında yemek  
öğünlerinin maliyetini gösteren tablolara yer verildiği görülmüştür.  
Sunulan tablonun, Kamu İhale Genel Tebliği’nin ekinde standart formu yer alan Ek-  
H.4 tablosuna uygun olmadığı görülmekle birlikte ayrıca söz konusu tabloda çiğ girdi  
maliyeti için tespit edilen 3,65 TL tutarındaki fiyat ile işçilik maliyeti için tespit edilen 1,09  
TL tutarındaki fiyata nasıl ulaşıldığına dair herhangi bir açıklayıcı belge veya bilgi  
sunulmadığı anlaşılmış olup aşırı düşük teklif açıklamasının bu haliyle 5,75 TL olarak  
belirlenen birim fiyatı açıklamada yeterli olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.  
5
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/002  
: 1  
: 07.01.2015  
: 2015/UH.II-5  
Ayrıca Teknik Şartname’nin 23’üncü maddesinde “Öğle yemeğinde kişi başı 150 gr.  
(75gr.x2) ekmek verilecektir. Ekmekler Roll tipi ekmek olacak şekilde ambalajlanıp servise  
sunulacaktır. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının 12.02.2013 tarih ve 834 sayılı yazıları  
gereği servise sunulacak ekmeğin %70 i buğday ekmeği % 30 kepekli ekmek olacaktır.”  
25’inci maddesinde “Öğle yemeğinde kişi başı 1’er adet verilecek olan içme suyu 200 ml ‘lik  
kapalı pet bardakta hazır olarak servise sunulacaktır. Pet bardakların üzerinde kimyasal  
analiz raporu bulunacaktır.” düzenlemeleri yer almasına rağmen adı geçen istekli tarafından  
sunulan aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında bu giderlere ilişkin herhangi bir açıklamaya  
yer verilmediği, söz konusu girdilerin tutarlarının maliyete dahil edilmediği ve bu şekilde  
sunulan aşırı düşük teklif açıklamasının mevzuata aykırı olduğu görülmüştür.  
Dolayısıyla, idarenin başvuru sahibinin teklifine ilişkin sunmuş olduğu aşırı düşük  
teklif açıklamalarını uygun görmeme gerekçelerinin bir kısmının mevzuata uygun olmadığı  
görülmüş olmakla birlikte, adı geçen isteklinin teklifine ilişkin sunmuş olduğu açıklamalar  
kapsamında her bir öğünde 2 adet 75 gr. roll tipi ekmek ve 1 adet 200 ml pet su giderini  
maliyetine dâhil etmediği, Kamu İhale Genel Tebliği’ne uygun olacak şekilde Malzemeli  
Yemek Sunumu Hesap Cetvelini sunmadığı ve sunulan açıklamalardan çiğ girdi maliyeti için  
tespit edilen fiyat ile işçilik maliyeti için tespit edilen fiyata nasıl ulaşıldığına dair açıklayıcı  
herhangi bir hesaplama/bilgi veya belge sunulmadığı görüldüğünden, yapılan açıklamanın bu  
haliyle mevzuata uygun olmadığı ve adı geçen istekliye ait teklifin idarece aşırı düşük teklif  
açıklaması uygun olmadığından değerlendirme dışı bırakılması yönünde tesis edilen işlemde  
sonuç itibarıyla mevzuata aykırılık bulunmadığı anlaşılmıştır.  
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:  
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin “Yaklaşık Maliyetin Hesaplanması  
ve Güncellenmesi” başlıklı 9’uncu maddesinde (1) Birim fiyat üzerinden teklif alınan  
ihalelerde;  
a) Her bir iş kaleminin miktarını ve gerçekleştirilmesine ilişkin şartları gösteren bir  
cetvel hazırlanır. Bu cetvelde her bir iş kaleminin adı, birimi, birim fiyatı ve bu fiyata dahil  
olan maliyetler ile varsa diğer unsurlar gösterilir.  
b) Birim fiyata dahil olan maliyetler, iş kalemi ile ilgili bütün unsurları içerecek şekilde  
düzenlenir ve bu iş kalemine dahil olmayan başka giderler öngörülmez.  
(2) Götürü bedel üzerinden teklif alınan ihalelerde, işin gerçekleştirilmesine ilişkin  
şartları gösteren bir cetvel hazırlanır. Bu cetvelde işçilik ile varsa malzeme, ekipman ve diğer  
unsurlar için belirlenen fiyatlar ve bu fiyata dahil olan maliyetler gösterilir.  
(3) Hizmetin gerçekleştirilmesi için gerekli olan iş kalemlerine veya iş gruplarına ilişkin  
miktarların tespit edilen fiyatlarla çarpımı sonucu bulunan tutarların toplanması ile elde  
edilen genel toplam tutar, sözleşme giderleri ve genel giderler ile KDV hariç olarak  
belirlenir. Bulunan bu tutara işin niteliği dikkate alınarak % 20 oranını geçmemek üzere  
yüklenici kârı eklenir. Bu tutar, kâr hariç belirlenen genel toplam tutar üzerinden hesaplanan  
sözleşme giderleri ve genel giderler ile toplanarak yaklaşık maliyet hesaplanır. Buna ilişkin  
hesap cetveli hazırlayanlarca imzalandıktan sonra, ihale onay belgesinin ekine konularak  
ihale yetkilisine sunulur. Yüklenici için öngörülen kar tutarının bu cetvelde gösterilmesi  
zorunludur.  
6
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/002  
: 1  
: 07.01.2015  
: 2015/UH.II-5  
4) Yaklaşık maliyetin, hesaplandığı tarihten itibaren ihalenin ilk ilan veya davet  
tarihine kadar güncelliğini kaybettiği durumlarda, işi oluşturan unsurlara ilişkin maliyetler  
idarelerce, endeks üzerinden güncellenir.  
(5) Asgari ücret ve diğer işçilik maliyetlerinde ilgili mevzuatından kaynaklanan  
değişiklikler nedeniyle yaklaşık maliyetin ihale tarihine kadar geçen sürede değişikliğe  
uğradığının belirlenmesi durumunda, gerekçesi belirtilmek suretiyle ihale komisyonu  
tarafından, bu maliyetler dikkate alınarak yaklaşık maliyet güncellenir.” hükmüne,  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet Alımı İhalelerinde Sınır Değer Tespiti ve Aşırı  
Düşük Tekliflerin Değerlendirilmesi” başlıklı 79.1’inci maddesinde;  
Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde kar hariç yaklaşık maliyet  
tutarı; personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı ihalelerinde ise yaklaşık  
maliyetin 1,30 sayısına bölünmesinden elde edilen tutar sınır değer olarak kabul edilir.”  
açıklamasına yer verilmiştir.  
İhaleyi yapan idarenin üniversite personel ve öğrencilerine verilmek üzere 4 çeşit öğle  
yemeği (700.000 öğün) verilmesi için kamu kurum ve kuruluşlarının birim fiyatları ve piyasa  
fiyat araştırması esas alınarak kârsız yaklaşık maliyeti 4.585.000,00 TL olarak tespit ettiği,  
%20 kâr oranı eklendiğinde 5.502.000,00 TL olarak belirlenen yaklaşık maliyetin ve yaklaşık  
maliyetin 1,30’a bölünmesi ile elde edilen sınır değerin (4.232.307,69 TL) yukarıda anılan  
mevzuat hükümlerine herhangi bir aykırılık teşkil etmediği anlaşılmış olup başvuru sahibinin  
iddiası yerinde görülmemiştir.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanunun 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen  
şikâyet başvurusunun reddine,  
Oyçokluğu ile karar verildi.  
Mahmut GÜRSES  
Başkan  
Kazım ÖZKAN  
II. Başkan  
Ali Kemal AKKOÇ  
Kurul Üyesi  
Ahmet ÖZBAKIR  
Kurul Üyesi  
Mehmet Zeki ADLI  
Hamdi GÜLEÇ  
Kurul Üyesi  
Mehmet AKSOY  
Kurul Üyesi  
Kurul Üyesi  
7
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/002  
: 1  
: 07.01.2015  
: 2015/UH.II-5  
KARŞI OY  
Başvuru sahibinin itirazen şikayet başvuru dilekçesindeki birinci iddiası kapsamında  
Kurul çoğunluğunca İtirazen şikayet başvurusunun reddine” karar verilmiştir.  
Başvuru sahibinin iddiasının İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmeliğin  
18’inci maddesi yönünden Kurul kararına dayanak teşkil eden esas inceleme raporu ve eki  
belgeler üzerinde yapılan inceleme sonucunda;  
Atatürk Üniversitesi Rektörlüğü, Sağlık, Kültür ve Spor Daire Başkanlığı tarafından  
gerçekleştirilen “2015 Yılı Merkez Öğrenci ve Personel Malzeme Dahil Tabldot Yemek Pişirme  
Dağıtma ve Sonrası Hizmet Alımı” ihalesine ilişkin yaklaşık maliyetin bileşenlerinden öğün  
maliyetinin kamu kurum ve kuruluşlarının birim fiyatları alınarak, diğer maliyet bileşenleri için  
piyasa fiyat araştırması yapılarak toplam 5.502.000,00 TL olarak hesaplandığı,  
Bahse konu ihalede 17 adet ihale dokümanı satın alındığı, 30.10.2014 tarihinde  
gerçekleştirilen ihaleye 5 istekli tarafından teklif verildiği,  
İdarece tekliflerin denetimine ilişkin yapılan inceleme uyarınca, bir isteklinin  
teklifinin “Geçici Teminat, Banka Referans Mektubu ve İş Deneyim belgesi sunmadığı”  
gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı, kalan dört teklifin de geçerli teklif olarak kabul  
edildiği, bu tekliflere ilişkin teklif bedellerinin,  
İsteklinin Adı  
Teklif Bedeli (TL)  
Temsa İnş. Tem. Sağ. Hiz. Gıd. Tur. San. ve Tic. Ltd. Şti. ve Nazife  
Ayanoğlu İş Ortaklığı  
4.025.000,00  
Tortamışlar Nak. Gıd. Tem. San. ve Tic. Ltd. Şti.-Antor İnş. Taah. Mak.  
Tem. Hiz. ve Ürünleri Gıd. Mad. Tabi. Tar. Hayvancılık San. ve Tic. Ltd.  
Şti. İş Ortaklığı  
4.403.000,00  
Doruk Toplu Yemek ve Org. Hiz. San ve Tic. Ltd. Şti.  
Sa-Me İnş.Taah.Gıda Yem.lşl.Taş.Tur. San. ve Tic. Ltd. Şti.  
5.040.000,00  
5.103.000.00  
Şeklinde verildiği,  
İdare tarafından 4.232.307.69 TL olarak belirlenen sınır değerin altında teklif veren bir  
isteklinin aşırı düşük teklif sorgulamasına tabi tutulduğu, sunulan açıklamanın uygun kabul  
edilmeyerek bu teklifin değerlendirme dışı bırakıldığı ve 17.11.2014 tarihli ihale komisyon  
kararı ile ihalenin Tortamışlar Nak. Gıd. Tem. San. ve Tic. Ltd. Şti.-Antor İnş. Taah. Mak. Tem.  
Hiz. ve Ürünleri Gıd. Mad. Tabi. Tar. Hayvancılık San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığının üzerinde  
bırakılmasına karar verildiği,  
Anlaşılmıştır.  
4734 sayılı Kanunun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38 inci maddesinde;  
İhale komisyonu verilen teklifleri (Değişik: 6/2/2014-6518/47 md.) değerlendirdikten  
sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük  
olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif  
8
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/002  
: 1  
: 07.01.2015  
: 2015/UH.II-5  
sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak  
ister.  
İhale komisyonu;  
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım  
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,  
(Değişik: 6/2/2014-6518/47 md.) gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate  
alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli  
görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
(Ek fıkra: 20/11/2008-5812/12 md.; Değişik fıkra: 6/2/2014-6518/47 md.) Kurum,  
ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne göre aşırı düşük  
tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi  
amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu maddede öngörülen  
açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık maliyeti 8 inci maddede  
öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile yapım işleri ihalelerinde  
sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin  
reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale komisyonu bu maddenin  
uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.” hükmü yer almaktadır.  
Bahse konu madde hükmünden, ihalede aşırı düşük sorgulama yapılacağının ihale  
dokümanında düzenmiş haline göre, ihale komisyonunun, yaptığı değerlendirme neticesinde  
geçerli olduğunu tespit ettiği tekliflerden, ihaleye verilen diğer tekliflere veya idarenin tespit  
ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olan isteklileri tespit edeceği ve tespit  
edilen bu teklifleri reddetmeden önce yine madde metninde belirtilen usul doğrultusunda  
sorgulamaya tabi tutacağı anlaşılmaktadır.  
Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde, aşırı düşük teklif  
sorgulamasının Kamu İhale Genel Tebliğinin “teklif fiyata dahil masraflar” ve “aşırı düşük  
tekliflerin değerlendirilmesini” düzenleyen maddeleri ile idari şartnamenin “teklif fiyata dahil  
olan giderler” başlıklı maddesindeki düzenlemelerin esas alınarak yapılması gerekmektedir.  
Bu ihalelerde, aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda belgelere dayalı yazılı açıklama  
yapmayan veya ihale komisyonunca açıklamaları yetersiz bulunan isteklilerin teklifleri ile  
teklif edilmesi gereken asgari işçilik maliyetini karşılamayan teklifler gerekçesi belirtilmek  
suretiyle reddedilecektir. İhale konusu hizmetin maliyet unsurlarının, personel çalıştırılmasına  
dayalı hizmet alımlarında olduğu gibi önceden belirlenen nitelikte olmadığı görülmektedir.  
Bu durumda, ihale dokümanında belirtilen şartlara uygun olarak hizmetin ifası için her  
isteklinin basiretli tacir olma yükümlülüğü gereğince kendi organizasyon yapısı, kullanacağı  
makine ekipmanın özellikleri, malzeme teminindeki kendine özgü koşulları vb. unsurları  
dikkate alarak teklif fiyatını belirlemesi gerekmektedir.  
Ayrıca, malzeme dahil yemek alım hizmetlerinde yemek bileşenlerini oluşturan  
girdilerin önemli bir kısmı yerel, mevsimsel ve iklim özelliklerine göre farklılıklar  
9
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/002  
: 1  
: 07.01.2015  
: 2015/UH.II-5  
göstermekte, bir çok girdi müstahsilden doğrudan temin edilebilmektedir. Özellikle sebze  
meyve gibi girdilerin piyasa koşulları sebebiyle muhasebeleştirilmesinde karşılaşılan  
güçlüklerin aşırı düşük teklif sorgulamasında ispat için aranılan belgelere yansıtılmasında  
isteklilerin önünde önemli bir engel teşkil edeceğinden, şikayete konu ihalede, ihtiyaçların  
uygun şartlarla ve zamanında karşılanması ve kaynakların verimli kullanılmasından sorumlu  
olan idarenin, ihalede aşırı düşük teklif açıklaması isteyerek ihalenin sonuçlandırılması  
yönünde tesis etmiş olduğu işlemlerde mevzuata uyarlık bulunmadığı düşünülmektedir.  
İhale konusu işin personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı işi olmadığı, yaklaşık  
maliyetin büyük çoğunlukla yemek giderinden oluştuğu ihalede verilen teklifler yaklaşık  
maliyetin altında olmakla birlikte yaklaşık maliyete ve birbirlerine göre yakın olduğu ve en  
düşük teklifin bile diğer tekliflere göre aşırı düşük olarak değerlendirilemeyeceği  
anlaşıldığından, idarece, yemek kalemlerinde aşırı düşük teklif sorgulaması yapılarak ihalenin  
karara bağlanması yönünde gerçekleştirilen idari işlemlerin mevzuata uygun olmadığı  
değerlendirilmiştir.  
Açıklanan nedenlerle; başvuru sahibinin birinci iddiası kapsamında yemek alımı  
kalemlerinde aşırı düşük teklif sorgulaması yapılarak ihalenin sonuçlandırılmasına yönelik  
idarece gerçekleştirilen idari işlemlerin yerinde olmadığına ilişkin “Düzeltici işlem  
belirlenmesine” karar verilmesi gerektiği yönündeki düşüncem ile, bu iddiaya ilişkin Kurul  
çoğunluğunca alınan karara katılmıyorum.  
Ali Kemal AKKOÇ  
Kurul Üyesi  
10