Ana Sayfa
/
Kararlar
/
Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu Genel Müdürlüğü Bolu Bölge Müdürlüğü
/
2015/55595-Düzce Yurtları Temizlik
Bilgi
İKN
2015/55595
Başvuru Sahibi
ABB Grup Eğitim Sosyal Hizmetler Sağlık İnş. Emlak Temizlik Taşımacılık Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti.
İdare
Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu Genel Müdürlüğü Bolu Bölge Müdürlüğü
İşin Adı
Düzce Yurtları Temizlik
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/043
: 28
: 14.07.2015
: 2015/UH.III-2004
TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER:
Başkan: Mahmut GÜRSES
Üyeler: II. Başkan Kazım ÖZKAN, Ali Kemal AKKOÇ, Ahmet ÖZBAKIR, Mehmet Zeki
ADLI, Hasan KOCAGÖZ, Hamdi GÜLEÇ, Mehmet AKSOY
BAŞVURU SAHİBİ:
ABB Grup Eğitim Sosyal Hizmetler Sağlık İnş. Emlak Temizlik Taşımacılık Taah. San. ve
Tic. Ltd. Şti.,
G.M.K. Bulvarı No: 72/9 Maltepe Çankaya/ANKARA
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu Genel Müdürlüğü Bolu Bölge Müdürlüğü,
Karamanlı Mah. Konuralp Cad. No:11 14100 BOLU
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2015/55595 İhale Kayıt Numaralı “Düzce Yurtları Temizlik” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu Genel Müdürlüğü Bolu Bölge Müdürlüğü
tarafından 09.06.2015 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Düzce Yurtları Temizlik”
ihalesine ilişkin olarak ABB Grup Eğitim Sosyal Hizmetler Sağlık İnş. Emlak Temizlik
Taşımacılık Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin 03.06.2015 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun,
idarenin 08.06.2015 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 18.06.2015 tarih ve
51515 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 18.06.2015 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet
başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2015/1600 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
1) Teknik Şartname 2-7-1-2 “Mesai Saatlerinde Yapılacak Temizlik” başlıklı
maddesinde “Yukarıdaki maddelerde belirtilen temizlik işi birbirinin devamı niteliğinde
olacak ve bir saatlik öğle tatili hariç 8 saat içerisinde yapılacaktır.” düzenlemesine yer
verildiği, idarece yapılan bu düzenlemede çalışma süresi günlük 7,5 saat olarak belirtilmesi
gerekirken 8 saat olarak belirtildiği, çalışma günleri ile ilgili bir düzenleme yapılmamış
olması nedeni ile haftada 6 gün çalışılacağının anlaşıldığı, 4857 sayılı İş Kanunu’nda 7,5
saatin üzerinde bir çalışma süresinin öngörülmediği, yapılması istenilen bu fazla çalışma ile
ilgili olarak birim fiyat teklif cetvelinde düzenleme yapılmadığı, İş Kanunu’na aykırı olarak
birim fiyat teklif cetvelinde yer alan düzenlemenin işin süresi içinde yer alan hafta tatilleri,
ulusal bayram ve genel tatil günleri dikkate alınmadan ve haftalık çalışma sürelerini de aşan
şekilde belirlendiği, bu nedenle ihalede sağlıklı olarak teklif hazırlanamayacağı,
2) Sözleşme Tasarısı’nın 16’ncı maddesinde yer alan işçi maaşları ile ilgili
düzenlemenin mevzuata aykırı olduğu, bu düzenlemenin sözleşme serbestisine müdahale
1
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/043
: 28
: 14.07.2015
: 2015/UH.III-2004
niteliğinde olduğu, ihale konusu işin yürütümüne ilişkin olmayan bir hususta kanun
koyucunun belirlediğinin aksine Sözleşme Tasarısı’nda idare lehine cezai şart niteliğinde
hüküm getirilmesinin 4735 sayılı Kanun’un 4’üncü maddesine aykırı olduğu, idarece anılana
maddeye aykırı olarak yapılan düzenlemenin isteklilerin teklif maliyetini artırdığı gibi teklif
verilmesini de engellediği, söz konusu düzenlemenin 4734 Kanun’un 5’inci maddesine aykırı
olması sebebi ile ihalenin iptali gerektiği,
3) Teknik Şartnamenin 9/14 maddesinde “Yüklenici personelin ölüm, doğum, evlilik
gibi sosyal hak izni kullanımı ile sıhhi izin (rapor) alması veya işten ayrılması durumlarının
vuku bulduğu günü izleyen 2 (iki) iş günü içerisinde yerine personel başlatılacaktır.
Çalışılmayan günler için yevmiye ödenmeyecektir.” düzenlemesine yer verildiği, söz konusu
düzenlemenin 4735 sayılı Kanun’un 4’üncü maddesine aykırı olduğu,
4) İdari Şartname’nin 25.1 ve 25.2’nci maddeleri ile Sözleşme Tasarısı’nın 14.2’nci
maddesindeki düzenlemeler dikkate alındığında “çalıştırılacak personellerin sigortası ve
personellere verilecek %45 brüt asgari ücretin fazlası giderlerine fiyat farkı verilmeyeceğine”
ilişkin düzenlemenin kamu ihale mevzuatına aykırı olduğu,
5) İdari Şartname’nin 25.3.3’üncü maddesinde “İlaçlama (Aylık); İstekli İdari
Şartnamenin 12. maddesine göre işyerlerinde ilaçlama alanlarını belirleyerek (Teknik
Şartnamenin 8. maddesindeki hükümlerce) sarf edilecek aylık ilaç miktarını işçilik dahil fiyatı
teklif fiyata dahildir.” düzenlemesinin yer aldığı, Teknik Şartname’nin 8’inci maddesinde
ilaçlama gideri ile ilgili açıklamaya yer verildiği, ancak birim fiyat teklif cetvelinde bu gider
kalemine yer verilmediği,
6) Teknik Şartname’de “Çim Biçme ve Motorlu Tırpan Makinelerde kullanılacak yakıt
miktarı firma tarafından karşılanılacak ve Tabloda öngörülen yurtların yakıt miktarları yıllık
olup Nisan ayından başlayarak Eylül ayma kadar peyderpey verilecektir.” düzenlemesine yer
verildiği, kullanılacak makinelerin yakıt miktarının ne kadar olduğunun belirtilmediği,
sağlıklı teklif verilebilmesi için aylık veya toplam yakıt miktarının belli olması gerektiği,
araçların akaryakıt ve diğer giderlerinin kimin tarafından karşılanacağının belirsiz olduğu,
Teknik Şartname’de her hangi bir düzenleme yapılmadığı için bu makinelerin periyodik
giderlerinin hesap edilerek teklif verilmesinin mümkün bulunmadığı,
7) Teknik Şartname’nin 11-4 maddesinde “Temizlik hizmetinde kullanılacak her türlü
temizlik malzemesi TSE ve/veya Uluslararası standartlara uygun ve kaliteli ürünler olacaktır.
Yüklenici tarafından teslim edilecek temizlik malzemesinin evsafına uygun olup olmadığını
tespit etmek amacıyla en az bir defa tahlil yaptırılması zorunludur. Diğer aylarda teslim
edilen malzemenin farklı ürün olması halinde tekrar tahlil yaptırılacaktır. Tahlil giderleri ise
yüklenici tarafından karşılanacaktır.” düzenlemesine yer verildiği, temizlik hizmetinde tahlil
giderlerinin yüklenici tarafından ödeneceğinin belirtilmesinin haksız ve kanuna aykırı olduğu,
8) İhale konusu işin maliyetinin salt işçilik maliyetinden ibaret olmadığı, hizmetin
yürütülmesine yardımcı unsurlar ve işçilikle bağlantılı ayni giderlerin (malzeme gideri,
makine, ekipman gideri vb.) bulunduğu göz önüne alındığında ihale dokümanında ihalenin
aşırı düşük sorgulaması yapılmaksızın sonuçlandırılacağı yönünde düzenleme yapılmasının
mevzuata aykırı olduğu,
2
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/043
: 28
: 14.07.2015
: 2015/UH.III-2004
İhale konusu işin mali ve teknik yönden büyüklüğü ve yıllara sari olması dikkate
alındığında, İdari Şartname’nin 33.2’nci maddesinde ihalenin aşırı düşük teklif açıklaması
istenilmeden ekonomik açıdan en avantajlı teklif üzerinde bırakılmasının öngörülmesinin
kalitesiz malzeme kullanılmasına ve kalitesiz hizmet sunumuna neden olacağı,
9) Teknik Şartname’nin 5.3.1 ve 5.3.3’üncü maddelerinde yer alan toplam 33 kalem
malzeme için ayrıntılı bir birim fiyat teklif cetveli düzenlenmediği, birim fiyat teklif
cetvelinin "Temizlik Malzemesi" ve "Temizlik Ekipmanı" olmak üzere 2 kalemden
oluşturulduğu, idarece tekliflerin 30 aylık süre için söz konusu iki kalem üzerinden toplu
olarak verilmesinin istenildiği, bu durumun temizlik malzemelerine ilişkin isteklilerce
belirlenen birim fiyatların gizli kalmasına neden olacağı, sözleşme aşamasında çok kullanılan
malzemelere yüksek, az kullanılan malzemelere ise düşük fiyat verilmek suretiyle kamu
zararına sebebiyet verileceği ve temel ilkelere aykırılığın meydana geleceği,
10) Teknik Şartname’nin 7’nci maddesinde çamaşırhane, çamaşır makinesi ve diğer
aletlerin kontrol, bakım ve temizliğinin yüklenici tarafından yapılacağının belirtildiği, ancak
çamaşır makinelerinin sayıları ile hangi yurt müdürlüklerinde bulunduklarının ihale
dokümanında yer almadığı, çamaşır makinelerinin bakım, onarım ve temizlik işleminin
yükleniciye fazladan bir maliyet getirdiği ve tekliflerin sağlıklı hazırlanmasına engel teşkil
ettiği, bu itibarla teklif fiyata dahil edilmesi gereken maliyet unsurlarına tereddüde mahal
vermeyecek şekilde ihale dokümanında yer verilmediği iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit
edilmiştir.
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:
Başvuruya konu ihaleye ait İdari Şartname'nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler”
başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu hizmetin;
a) Adı: Düzce Yurtları Temizlik
b) Miktarı ve türü:
75 Personel ile 01.07.2015 - 31.12.2017 tarihleri arası 30 ay temizlik hizmeti ve 434,5
gün resmi tatil bayram çalışması
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.
c) Yapılacağı yer: Düzce İl Merkezi, Akçakoca ve Kaynaşlı İlçelerinde bulunan yurt
müdürlükleri …” düzenlemesine,
Teknik Şartname'nin “Mesai Saatlerinde Yapılacak Temizlik” başlıklı 2.7.1.2’nci
maddesinde “Mesai saatleri içinde, talep olmadıkça, hiçbir şekilde çalışma yapılan oda ve
salonların temizliği yapılmayacak, sadece koridor, merdiven ve korkulukları, tuvalet ve
lavabolar, binaların çevresi ve idarece gerekli görülen diğer yerlerin temizliği yapılacaktır.
Öğrenci yatak odalarında günlük temizlik (Sınav dönemleri, ikinci öğretim öğrencileri
vb. durumlar dikkate alınarak) idarece belirlenecek saatler arasında yapılacaktır. İdarenin
gerekli görmesi halinde, belirlenen saatler dışında da günlük temizlik yapılacaktır.
Mesai saatlerinde yapılacak temizlik esnasında hiçbir şekilde gürültü yapılmayacak,
çalışanlar ve öğrenciler rahatsız edilmeyecektir. Ancak çeşitli nedenlerle temizlik yapıldıktan
3
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/043
: 28
: 14.07.2015
: 2015/UH.III-2004
sonra meydana gelen kirlenmeler için, talep edilmesi halinde çalışma yapılan oda ve
salonların temizliği yapılacak ve bu temizlik mümkün olan en kısa sürede
sonuçlandırılacaktır.
Yukarıdaki maddelerde belirtilen temizlik işi birbirinin devamı niteliğinde olacak ve
bir saatlik öğle tatili hariç 8 saat içerisinde yapılacaktır.” düzenlemesine,
Aynı Şartname’nin 9.2’nci maddesinde “İdarenin günlük mesaisi 08:00-12:00 /
13:00-17:00 saatleri arasındadır. Temizlikçi ve çamaşırcı personel hafta içi 8 saat, hafta
sonu (hafta tatili hariç) 5 saat çalıştırılır. Bu şekilde haftalık çalışma süresi 45 saati
geçmemek üzere idarece belirlenecektir.” düzenlemesine yer verilmektedir.
Yukarıda aktarıla İdari Şartname ve Teknik Şartname düzenlemelerinden başvuruya
konu ihalede, idare tarafından günlük 8 saat çalışma süresinin düzenlendiği, hafta içi 5 gün, 8
er saatten 40 saat çalışılacağı, hafta sonu ise 5 saatlik fazla çalışma yapılacağı, buna göre
haftalık çalışma süresinin toplamda 45 saate ulaşacağı anlaşılmaktadır.
4857 sayılı İş Kanunu’nun “Çalışma süreleri” başlıklı 63’üncü maddesinde “Genel
bakımdan çalışma süresi haftada en çok kırkbeş saattir. Aksi kararlaştırılmamışsa bu süre,
işyerlerinde haftanın çalışılan günlerine eşit ölçüde bölünerek uygulanır. Yer altı maden
işlerinde çalışan işçilerin çalışma süresi; günde en çok yedi buçuk, haftada en çok otuz yedi
buçuk saattir.
Tarafların anlaşması ile haftalık normal çalışma süresi, işyerlerinde haftanın çalışılan
günlerine, günde onbir saati aşmamak koşulu ile farklı şekilde dağıtılabilir. Bu halde, iki
aylık süre içinde işçinin haftalık ortalama çalışma süresi, normal haftalık çalışma süresini
aşamaz. Denkleştirme süresi toplu iş sözleşmeleri ile dört aya kadar artırılabilir…” hükmü
yer almaktadır.
Yukarıda aktarılan kanun maddesinde, işyerlerinde haftalık çalışma saatinin 45 saati
geçemeyeceği ve bu sürenin haftanın günlerine aksi kararlaştırılmadığı sürece eşit olarak
dağıtılacağı hüküm altına alınmıştır. Diğer bir ifadeyle, işyerlerinde günlük çalışma saatinin
bir haftalık toplamının 45 saati geçmeyeceği düzenlemekle beraber, günlük bir üst sınırın 11
saat olarak belirlendiği görülmektedir. Günlük çalışma süresi üst sınırı olarak belirlenen en
çok yedi buçuk saat çalışmanın ise, madenlerde çalışan işçilere yönelik bir düzenleme olduğu
anlaşılmaktadır.
İdari Şartname'de ve Teknik Şartname'de yer verilen şikâyete konu düzenlemelerin İş
Kanunu’nun yukarıda aktarılan maddesine uygun olarak düzenlendiği anlaşıldığından başvuru
sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:
Başvuruya konu ihaleye ait Sözleşme Tasarısı’nın “Cezalar ve sözleşmenin feshi”
başlıklı 16’ncı maddesinde “16.1. İdare tarafından uygulanacak cezalar aşağıda
belirtilmiştir:
4
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/043
: 28
: 14.07.2015
: 2015/UH.III-2004
…İşçi maaşları; Söz konusu hizmetin ilgili aya ait hak edişinin yüklenicinin banka
hesabına aktarıldığı günü izleyen en geç 3 (üç) iş günü içerisinde ödenecektir. Hakedişin
ödenememesi halinde işçinin çalıştığı ayı izleyen en geç 20. günü mesai bitimine kadar (son
ödeme günü tatile denk gelmesi halinde ise tatilin bitimindeki ilk iş günü) ödenecektir. Aksi
halde her takvim günü için ödenmeyen işçi maaşları nedeniyle sözleşme bedelinin (4/10.000)
(onbindört) oranında ceza uygulanacaktır. (İşçi ücretlerinin ödenmesi esnasında bankadan
kaynaklı hesap hataları sebebiyle oluşabilecek gecikmeler hariç)...” düzenlemesi yer
almaktadır.
4857 sayılı İş Kanunu’nun “Ücretin gününde ödenmemesi” başlıklı 34’üncü
maddesinde “Ücreti ödeme gününden itibaren yirmi gün içinde mücbir bir neden dışında
ödenmeyen işçi, iş görme borcunu yerine getirmekten kaçınabilir. Bu nedenle kişisel
kararlarına dayanarak iş görme borcunu yerine getirmemeleri sayısal olarak toplu bir nitelik
kazansa dahi grev olarak nitelendirilemez. Gününde ödenmeyen ücretler için mevduata
uygulanan en yüksek faiz oranı uygulanır.
Bu işçilerin bu nedenle iş akitleri çalışmadıkları için feshedilemez ve yerine yeni işçi
alınamaz, bu işler başkalarına yaptırılamaz.” hükmü yer almaktadır.
Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin “Çalışanların özlük hakları” başlıklı 38’inci
maddesinde, aylık dönemlerde veya daha fazla süreli dönemlerde veya işin sonunda hakediş
düzenlenen hizmetlerin tamamını kapsayacak şekilde işçi ücretlerinin yüklenici tarafından
ödenmesi ve kontrol teşkilatınca işçi ücretlerinin ödenip ödenmediğinin takibinde izlenecek
yol ve yöntemler belirlenmiştir.
Bu düzenlemeler ile idarelere 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu kapsamında yaptığı
hizmet alımlarında sözleşmenin yürütülmesi aşamasında, yüklenici ile işçi arasında akdedilen
sözleşme uyarınca ödenmesi gereken işçi ücretlerini takip etme ve ödenmeyen işçi
aylıklarının hakedişten kesilerek işçilere ödeme yapılmasını sağlama yetki ve görevi
verilmiştir.
Bu durumda, idarenin yüklenici tarafından işçi ücretlerinin ödenmesini takip ve temin
görevi bulunduğu dikkate alındığında, idarenin işçi ücretlerinin ödenmesine ilişkin gün
belirlemesini engelleyen bir kısıtlama olmadığı gibi idarece yapılan düzenlemenin idarenin
işçi ücretlerinin zamanında ödenmesine ve işçi haklarının korunmasına yönelik bir düzenleme
olması nedeniyle, personel ücretlerinin çalışan ayı takip eden ayın yirminci gününe kadar
yatırılmasına ilişkin söz konusu düzenlemede mevzuata aykırılık bulunmadığı anlaşılmıştır.
Diğer taraftan, şikâyete konu Sözleşme Tasarısı 16’ncı maddesinde yer alan
“…Hakedişin ödenememesi…” halinin yine aynı sözleşmenin 12’nci maddesinde yer alan
“…Ödemeler Ayrıntılı Finans Programı doğrultusunda Maliye Bakanlığı’nca ödeneklerin
serbest bırakılması halinde yapılacaktır. Hakediş iş bitiminde tek hakediş olarak ödenir…”
düzenlemesine uyum arz ettiği, bahse konu 12’nci maddenin esas itibari ile başvuru sahibinin
iddiasında öngördüğü durumun gerçekleşebilmesine olanak tanıdığı, ancak başvuru sahibi
tarafından bu düzenlemeye yönelik olarak herhangi bir başvuruda bulunmadığı dikkate
alındığında, söz konusu iddianın bu yönüyle de yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:
5
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/043
: 28
: 14.07.2015
: 2015/UH.III-2004
Başvuruya konu ihaleye ait Teknik Şartname'nin 9.14’üncü maddesinde “Yüklenici
personelin ölüm, doğum, evlilik gibi sosyal hak izni kullanımı ile sıhhi izin (rapor) alması
veya işten ayrılması durumlarının vuku bulduğu günü izleyen 2 (iki) iş günü içerisinde yerine
personel başlatılacaktır. Çalışılmayan günler için yevmiye ödenmeyecektir” düzenlemesi yer
almaktadır.
Buna göre idare tarafından, hizmetin ifası esnasında ihale konusu işte çalıştırılacak
personelin doğum, ölüm, evlilik sosyal hak izni kullanımı ile sıhhi izin kullanımı esnasında,
yükleniciye ikame personel temin etme zorunluluğu getirilmiştir.
Sözleşme Tasarısı’nın “Cezalar ve sözleşmenin feshi” başlıklı 16’ncı maddesinde
“Hastaneye yattığı günü veya rapor alındığı günü izleyen (hastaneye yattığı günden veya
rapor alınan günden başlayarak sayılır) 2 iş günü içerisinde personel başlatılacaktır.
Başlatılmaması halinde personelin yerine yenisi gelinceye kadar takibeden her gün için,
sözleşme bedelinin 4/100.000(yüzbindedört) oranında cezai işlem uygulanacaktır.”
düzenlemesine yer verilerek personelin sıhhi izin kullanması veya hastaneye yatması
durumunun vuku bulduğu günü izleyen 2 iş günü içerisinde ikame personel başlatılmaması
idare tarafından yükleniciye durumunda cezai işlem uygulanacağı görülmektedir.
4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun “İlkeler” başlıklı 4’üncü
maddesinde “Bu Kanuna göre düzenlenecek sözleşmelerde, ihale dokümanında yer alan
şartlara aykırı hükümlere yer verilemez.
Bu Kanunda belirtilen haller dışında sözleşme hükümlerinde değişiklik yapılamaz ve
ek sözleşme düzenlenemez.
Bu Kanun kapsamında yapılan kamu sözleşmelerinin tarafları, sözleşme hükümlerinin
uygulanmasında eşit hak ve yükümlülüklere sahiptir. İhale dokümanı ve sözleşme
hükümlerinde bu prensibe aykırı maddelere yer verilemez.
Kanunun yorum ve
uygulanmasında bu prensip göz önünde bulundurulur.” hükmü,
4857 sayılı İş Kanunu’nun “Yıllık ücretli izin hakkı ve izin süreleri” başlıklı 53’üncü
maddesinde “İşyerinde işe başladığı günden itibaren, deneme süresi de içinde olmak üzere,
en az bir yıl çalışmış olan işçilere yıllık ücretli izin verilir.
Yıllık ücretli izin hakkından vazgeçilemez.
Niteliklerinden ötürü bir yıldan az süren mevsimlik veya kampanya işlerinde
çalışanlara bu Kanunun yıllık ücretli izinlere ilişkin hükümleri uygulanmaz.
İşçilere verilecek yıllık ücretli izin süresi, hizmet süresi;
a) Bir yıldan beş yıla kadar (beş yıl dahil) olanlara ondört günden,
b) Beş yıldan fazla onbeş yıldan az olanlara yirmi günden,
c) Onbeş yıl (dahil) ve daha fazla olanlara yirmialtı günden,
6
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/043
: 28
: 14.07.2015
: 2015/UH.III-2004
az olamaz.
Ancak onsekiz ve daha küçük yaştaki işçilerle elli ve daha yukarı yaştaki işçilere
verilecek yıllık ücretli izin süresi yirmi günden az olamaz.
Yıllık izin süreleri iş sözleşmeleri ve toplu iş sözleşmeleri ile artırılabilir.” hükmü,
Anılan Kanun’un “Yıllık ücretli izne hak kazanma ve izni kullanma dönemi” başlıklı
54’üncü maddesinde “Yıllık ücretli izine hak kazanmak için gerekli sürenin hesabında
işçilerin, aynı işverenin bir veya çeşitli işyerlerinde çalıştıkları süreler birleştirilerek göz
önüne alınır. Şu kadar ki, bir işverenin bu Kanun kapsamına giren işyerinde çalışmakta olan
işçilerin aynı işverenin işyerlerinde bu Kanun kapsamına girmeksizin geçirmiş bulundukları
süreler de hesaba katılır.
Bir yıllık süre içinde 55’inci maddede sayılan haller dışındaki sebeplerle işçinin
devamının kesilmesi halinde bu boşlukları karşılayacak kadar hizmet süresi eklenir ve bu
suretle işçinin izin hakkını elde etmesi için gereken bir yıllık hizmet süresinin bitiş tarihi
gelecek hizmet yılına aktarılır.
İşçinin gelecek izin hakları için geçmesi gereken bir yıllık hizmet süresi, bir önceki izin
hakkının doğduğu günden başlayarak gelecek hizmet yılına doğru ve yukarıdaki fıkra ve 55
inci madde hükümleri gereğince hesaplanır.
İşçi yukarıdaki fıkralar ve 55’inci madde hükümlerine göre hesaplanacak her hizmet
yılına karşılık, yıllık iznini gelecek hizmet yılı içinde kullanır.
Aynı bakanlığa bağlı işyerleri ile aynı bakanlığa bağlı tüzel kişilerin işyerlerinde
geçen süreler ve kamu iktisadi teşebbüsleri yahut özel kanuna veya özel kanunla verilmiş
yetkiye dayanılarak kurulan banka ve kuruluşlar veya bunlara bağlı işyerlerinde geçen
süreler, işçinin yıllık ücretli izin hakkının hesaplanmasında göz önünde bulundurulur.”
hükmü,
Aynı Kanun’un “Yıllık izin bakımından çalışılmış gibi sayılan haller” başlıklı 55’inci
maddesinde “Aşağıdaki süreler yıllık ücretli izin hakkının hesabında çalışılmış gibi sayılır:
a) İşçinin uğradığı kaza veya tutulduğu hastalıktan ötürü işine gidemediği günler
(Ancak, 25 inci maddenin (I) numaralı bendinin (b) alt bendinde öngörülen süreden fazlası
sayılmaz.).
b) Kadın işçilerin 74 üncü madde gereğince doğumdan önce ve sonra
çalıştırılmadıkları günler.
c) İşçinin muvazzaf askerlik hizmeti dışında manevra veya herhangi bir kanundan
dolayı ödevlendirilmesi sırasında işine gidemediği günler (Bu sürenin yılda 90 günden fazlası
sayılmaz.).
7
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/043
: 28
: 14.07.2015
: 2015/UH.III-2004
d) Çalışmakta olduğu işyerinde zorlayıcı sebepler yüzünden işin aralıksız bir haftadan
çok tatil edilmesi sonucu olarak işçinin çalışmadan geçirdiği zamanın onbeş günü (işçinin
yeniden işe başlaması şartıyla).
e) 66 ncı maddede sözü geçen zamanlar.
f) Hafta tatili, ulusal bayram, genel tatil günleri.
g) 3153 sayılı Kanuna dayanılarak çıkarılan tüzüğe göre röntgen muayenehanelerinde
çalışanlara pazardan başka verilmesi gereken yarım günlük izinler.
h) İşçilerin arabuluculuk toplantılarına katılmaları, hakem kurullarında bulunmaları,
bu kurullarda işçi temsilciliği görevlerini yapmaları, çalışma hayatı ile ilgili mevzuata göre
kurulan meclis, kurul, komisyon ve toplantılara yahut işçilik konuları ile ilgili uluslararası
kuruluşların konferans, kongre veya kurullarına işçi veya sendika temsilcisi olarak katılması
sebebiyle işlerine devam edemedikleri günler.
ı) İşçilerin evlenmelerinde üç güne kadar, ana veya babalarının, eşlerinin, kardeş veya
çocuklarının ölümünde üç güne kadar verilecek izinler.
j) İşveren tarafından verilen diğer izinler ile 65 inci maddedeki kısa çalışma süreleri.
k) Bu Kanunun uygulanması sonucu olarak işçiye verilmiş bulunan yıllık ücretli izin
süresi.” hükmü,
Kanun’un “Mazeret izni” başlıklı ek 2’nci maddesinde “İşçiye; evlenmesi veya evlat
edinmesi ya da ana veya babasının, eşinin, kardeşinin, çocuğunun ölümü hâlinde üç gün,
eşinin doğum yapması hâlinde ise beş gün ücretli izin verilir…” hükmü,
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarında
teklif fiyata dâhil olacak giderler” başlıklı 78’inci maddesinde ise “78.25. İhale dokümanında
günlük olarak belli sayıda personelin idarenin iş yerinde bulunması gerektiğine ilişkin
düzenleme yapılan ihalelerde, 4857 sayılı Kanunun 55 inci maddesi uyarınca izne hak
kazanan işçilerin izin hakları idarenin belirleyeceği takvim çerçevesinde kullandırılacak ve
izin kullanan işçiler fiilen çalışan işçi sayısına dâhil kabul edileceğinden, izin kullanan
işçilerin yerine başka işçilerin getirilerek sayının tamamlanması talep edilmeyecektir.
İdarelerin, ihale konusu işte çalıştırılması istenen personel sayısını bu hususu dikkate alarak
belirlemeleri gerekmektedir. Ayrıca idareler ve yükleniciler, işçilerin yıllık ücretli izin
haklarını kullanmasına ilişkin olarak 4857 sayılı Kanunun ilgili hükümlerinde öngörülen
yükümlülüklere uymak zorundadır.” açıklaması yer almaktadır.
Anılan Tebliğ açıklamasına göre 4857 sayılı Kanun’un 53, 54 ve 55’inci maddeleri
uyarınca izne hak kazanan işçilerin izin haklarının idarenin belirleyeceği takvim çerçevesinde
kullandırılması gerekmekte olup, izin kullanan işçiler fiilen çalışan işçi sayısına dâhil kabul
edilecektir.
Yapılan incelemede, idare tarafından Teknik Şartname’de ölüm, doğum, evlilik gibi
sosyal hak izni kullanımı ile sıhhi izin vb. nedenlerle personelde eksilme olması durumunun
8
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/043
: 28
: 14.07.2015
: 2015/UH.III-2004
düzenlendiği, Sözleşme Tasarısı’nda ise yüklenici tarafından, idarenin talebine rağmen, sıhhi
izinli personel yerine 2 iş günü içerisinde personel çalıştırılmaması halinde ceza öngörüldüğü,
diğer bir ifadeyle ihale dokümanında yıllık izinli personel yerine başka personel
getirilmesinin istenmediği, buna karşın ölüm, doğum, evlilik gibi sosyal hak izni kullanan
personel ile sıhhi izinli personel yerine ikame personel çalıştırılmasının düzenlendiği, Kamu
İhale Genel Tebliği 78.25’inci maddesinin ise yıllık izne hak kazanan işçilerin yerine ikame
personel temin edilemeyeceğini düzenlediği göz önünde bulundurulduğunda, söz konusu
düzenlemenin anılan Tebliğ hükümlerine aykırılık taşımadığı anlaşılmakta olup, bu itibara
başvuru sahibinin konuya ilişkin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
4) Başvuru sahibinin 4’üncü iddiasına ilişkin olarak:
İdari Şartname'nin “Teklif fiyata dâhil giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “25.1.
vergi (KDV Hariç), resim, harç ve benzeri giderler, teklif fiyata dahil edilecektir.
25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni
gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları
karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi
bir hak talebinde bulunamaz.” düzenlemesine,
Aynı Şartname’nin “Fiyat farkı” başlıklı 46’ncı maddesinde “46.1. İhale konusu iş için
sözleşmenin uygulanması sırasında aşağıdaki esaslara göre fiyat farkı hesaplanacaktır.
46.1.1. 31/08/2013 Tarih 28751 Sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 4734 Sayılı Kamu
ihale Kanununa göre ihalesi yapılacak olan hizmet alımlarına ilişkin fiyat farkı hesabında
uygulanacak esaslara ilişkin 2013/5215 Sayılı Bakanlar Kurulu Kararındaki ilgili hükümler
dâhilinde yapılacaktır.” düzenlemesine,
Sözleşme Tasarısı’nın “Fiyat farkı ödenmesi ve hesaplanması şartları” başlıklı
14’üncü maddesinde “…14.2. Bu sözleşme kapsamında yapılan işler için fiyat farkı
hesaplanacaktır. 31/08/2013 Tarih 28751 Sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 4734 Sayılı
Kamu ihale Kanununa göre ihalesi yapılacak olan hizmet alımlarına ilişkin fiyat farkı
hesabında uygulanacak esaslara ilişkin 2013/5215 Sayılı Bakanlar Kurulu Kararındaki ilgili
hükümler dâhilinde yapılacaktır...” düzenlemesine yer verilmiştir.
Yukarıda yer verilen düzenlemeler birlikte değerlendirildiğinde şikayete konu ihalede
İdari Şartname'nin 46.1.1’inci maddesi çerçevesince yükleniciye fiyat farkı verileceğinin
düzenlendiği, iddiaya konu edilen İdari Şartname'nin 25.2’inci maddesinde yer alan
düzenleme ile Sözleşme Tasarısı’nın 14.2’inci maddelerinin, tip idari şartname ve tip
sözleşmede yer alan matbu düzenlemeler olduğu ve birbiri ile çelişki arz etmediği
anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
5) Başvuru sahibinin 5’inci iddiasına ilişkin olarak:
İdari Şartname'nin “Teklif fiyata dâhil giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “…25.3.3.
Malzeme giderleri: Teknik Şartnamenin 10.Maddesinde yazılı olan personele verilecek giyim
malzemesi giderleri ve Teknik Şartnamenin 8.Maddesinde belirtilen İlaçlama işlemine ilişkin
giderler teklif fiyata dâhildir…” düzenlemesine yer verilmiştir.
9
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/043
: 28
: 14.07.2015
: 2015/UH.III-2004
İdare tarafında standart form KİK0 15.3./H esas alınarak düzenlenerek, ihale
dokümanı kapsamında istekli olabileceklere verilen birim fiyat teklif cetveli aşağıdaki gibidir:
A
B
Sıra
No
Miktarı
Ay/gün/saa
sayısı t
İş Kaleminin Adı ve Kısa
Açıklaması
TEMİZLİKÇİ PERSONEL
Teklif Edilen
Birim Fiyat
Tutarı
Birimi İşçi
1
2
İşçi x
Ay
İşçi x
Ay
190
6
30
4857 İŞ KANUNU 30. MADDE
ÖZÜRLÜ İŞÇİ
30
I. ARA TOPLAM (K.D.V
Hariç)
Sıra
No
İş Kaleminin Adı ve Kısa
Açıklaması
Birimi
Miktarı
Teklif Edilen
Birim Fiyat
Tutarı
1
2
RESMİ TATİL BAYRAM ÇALIŞMASI gün
TEMİZLİK MALZEMESİ adet
1.540,50
5
II. ARA TOPLAM (K.D.V.
Hariç)
TOPLAM TUTAR (K.D.V Hariç)
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 78.30’uncu maddesinde “Sözleşme Giderleri ve Genel
Giderler: İhale ve sözleşmeye ilişkin damga vergileri, Kamu İhale Kurumu payı ve noter
masrafları gibi sözleşme giderleri ile amortisman, ihale konusu işte kullanılacak giyim gideri,
oryantasyon (ihale konusu işe uyum) eğitimi gideri, 20/6/2012 tarihli ve 6331 sayılı İş Sağlığı
ve Güvenliği Kanunu uyarınca işyeri hekimliği ve iş güvenliği uzmanı ücreti ile çalışanlara
verilecek eğitim gideri, silahlı atış eğitim gideri, özel güvenlik mali sorumluluk sigortası
gideri, yaka kartı, önemli bir bileşen olarak değerlendirilmeyen ilaçlama gideri, toplu ulaşım
kartı bedeli ve bu nitelikteki genel giderleri karşılamak üzere, birim fiyat teklif cetvelinde yer
alan her bir işçilik birim fiyatı üzerinden; işçi sayısı üzerinden teklif alınması idarece uygun
görülmeyen iş kalemi/kalemleri için ise çalıştırılacak her bir personelin işçilik maliyeti
üzerinden, % 4 oranında hesaplanan sözleşme giderleri ve genel giderler teklif bileşeni
olarak kabul edilir.” açıklamasına yer verilmiştir.
Tebliğ açıklamaları doğrultusunda, idareler tarafından önemli bir teklif bileşeni olarak
değerlendirilmeyen ilaçlama giderlerinin, % 4 oranında hesaplanan sözleşme giderleri ve
genel giderlere dâhil olacağının kabul edildiği anlaşılmaktadır.
Bu durumda, yukarıda yer verilen İdari Şartname ve Birim Fiyat Teklif Cetveli
düzenlemelerinden, idare tarafından ilaçlama giderlerinin teklifin önemli bir bileşeni olarak
değerlendirilmediği anlaşılmakta olup bu itibarla ilaçlama giderleri için Birim Fiyat Teklif
Cetveli’nde satır açılması gerektiği yönündeki başvuru sahibi iddiasının yerinde olmadığı
sonucuna varılmıştır.
6) Başvuru sahibinin 6’ncı iddiasına ilişkin olarak:
10
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/043
: 28
: 14.07.2015
: 2015/UH.III-2004
Teknik Şartname'nin “Temizlikte Kullanılacak Makinalar” başlıklı 5.2.10’uncu
maddesinde “…Çim Biçme ve Motorlu Tırpan Makinelerde kullanılacak yakıt miktarı firma
tarafından karşılanılacak ve Tabloda öngörülen yurtların yakıt miktarları yıllık olup Nisan
ayından başlayarak Eylül ayına kadar peyderpey verilecektir...” düzenlemesi yer almaktadır.
Aynı Şartname’nin “Makine ve Ekipmanlar” başlıklı 5.3.3’üncü tablosu aşağıdaki
şekilde düzenlenmiştir:
Yer
Yıkama
makinesi
(Robotu)
Ad.
Çim
biçme
makinesı
(Benzinli)
Çok amaçlı Temizlik Kat
Arabası (Çift kovalı
paspas+Çöp toplama+2
Elektrik
Süpürgesi
(Kuru tip)
Motorlu
Tırpan
(Benzinli)
kovalı)
Ad.
6
Ad.
2
Ad.
1
Ad.
Kaynaşlı
-
D. A.Akyol
D. Konuralp
Akçakoca
TOPLAM
2
2
2
8
1
1
1
4
1
1
1
3
6
28
15
55
2
1
3
Yukarıda yer verilen ihale dokümanı düzenlemelerinden çim biçme makinasının 4
yurtta, motorlu tırpan makinasının ise 3 yurtta kullanılacağı, makine çalışmaları için ihtiyaç
duyulan akaryakıtın yüklenici tarafından karşılanacağı ve çalışma aralığının her sene Nisan ve
Eylül ayları arasında yapılacağı anlaşılmaktadır.
Başvuru sahibinin söz konusu makinaların yakıt sarfiyatlarının hesaplanamıyor olması
ve bu durumun teklif vermeye engel olduğuna yönelik iddiasına ilişkin, idare tarafından “ne
miktarda yakıt kullanılacağının tespitinin de işin yapılacağı yeri gören yüklenici tarafından
tespit edilmesi gerektiği” cevabı verilmiştir.
İhaleye ait İdari Şartname’nin “İşin yapılacağı yerin görülmesi” başlıklı 12’nci
maddesinde “12.1. İşin yapılacağı yeri ve çevresini gezmek, inceleme yapmak, teklifini
hazırlamak ve taahhüde girmek için gerekli olabilecek tüm bilgileri temin etmek isteklinin
sorumluluğundadır. İşyeri ve çevresinin görülmesiyle ilgili bütün masraflar istekliye aittir.
12.2. İstekli, işin yapılacağı yeri ve çevresini gezmekle; işyerinin şekline ve
mahiyetine, iklim şartlarına, işinin gerçekleştirilebilmesi için yapılması gerekli çalışmaların
ve kullanılacak malzemelerin miktar ve türü ile işyerine ulaşım ve şantiye kurmak için gerekli
hususlarda maliyet ve zaman bakımından bilgi edinmiş; teklifini etkileyebilecek riskler,
olağanüstü durumlar ve benzeri diğer unsurlara ilişkin gerekli her türlü bilgiyi almış sayılır.
12.3. İstekli veya temsilcilerinin işin yapılacağı yeri görmek istemesi halinde, işin
gerçekleştirileceği binaya ve/veya araziye girilmesi için gerekli izinler İdare tarafından
verilecektir.
12.4. Tekliflerin değerlendirilmesinde, isteklinin işin yapılacağı yeri incelediği ve
teklifini buna göre hazırladığı kabul edilir.” düzenlemesi bulunmaktadır.
11
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/043
: 28
: 14.07.2015
: 2015/UH.III-2004
Başvuruya konu ihalenin personel çalıştırmasına dayalı temizlik hizmet alımı işi
olduğu, işin birim fiyat teklif alınmak suretiyle ihale edildiği, birim fiyat teklif cetvelinde 190
adet temizlik personelinin 30 ay süresince çalıştırılacağının ve ne kadar “fazla çalışma”
yapılacağının belirtildiği, işe ait Teknik Şartname’de ihale konusu hizmetlere ait işin nasıl
yapılacağı konusunda açık düzenlemelere yer verildiği, İdari Şartname ekinde yer alan
tabloda ihale konusu işin esas maliyet unsuru işçilik miktarlarına yer verildiği, bu çerçevede
“Temizlikte Kullanılacak Makinalar”a ilişkin giderlerin işin esaslı maliyetini oluşturmadığı
gibi, İdari Şartname’nin 12’nci maddesi uyarınca teklif verecek olanların işin yapılacağı yeri
görme ve taahhüde girmek için gerekli olabilecek tüm bilgileri temin etme yükümlüğü
isteklilerde bulunduğu hususu göz önünde bulundurulduğunda, yakıt giderinin ne kadarlık bir
gidere karşılık geleceğinin hesaplanabileceği, dolayısıyla düzenlemenin teklif hazırlamaya ve
vermeye engel nitelikte olmadığı, nitekim toplam 15 isteklinin ihaleye teklif verdiği, bu
nedenle başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı anlaşılmıştır.
7) Başvuru sahibinin 7’nci iddiasına ilişkin olarak:
Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin “Kontrol teşkilatı ve yetkileri” başlıklı 26’ncı
maddesinde “…Yüklenici kullanacağı her türlü malzemeyi kontrol teşkilatına gösterip iş için
elverişli olduğunu kabul ettirmeden iş yerinde kullanamaz. Malzemenin şartnamelere uygun
olup olmadığını inceleyip gözden geçirmek için kontrol teşkilatı istediği şekilde deneyler
yapabilir ve ister işyerinde, ister özel veya resmi laboratuvarlarda olsun, bu deneylerin
giderleri sözleşmesinde başka bir hüküm yoksa yüklenici tarafından karşılanır. Yüklenici,
deneylerin işyerinde yapılmasını isterse bunun için gerekli araç ve teçhizatı kendisi sağlamak
zorundadır…” hükmü yer almaktadır.
Teknik Şartname'nin “Diğer hususlar” başlıklı 11’inci maddesinde “…11.4 Temizlik
hizmetinde kullanılacak her türlü temizlik malzemesi TSE ve/veya Uluslararası standartlara
uygun ve kaliteli ürünler olacaktır. Yüklenici tarafından teslim edilecek temizlik malzemesinin
evsafına uygun olup olmadığını tespit etmek amacıyla en az bir defa tahlil yaptırılması
zorunludur. Diğer aylarda teslim edilen malzemenin farklı ürün olması halinde tekrar tahlil
yaptırılacaktır. Tahlil giderleri ise yüklenici tarafından karşılanacaktır.
İdarenin, elle ve gözle muayene yapılamayacak olan sıvı nitelikli (genel temizlik
malzemesi, köpük sabunu, ozon, wc temizleyici vb.) teste tabi tutulmasını öngördüğü
malzemeler birim/yurtlardan harmanlama sistemiyle alınmak suretiyle Kontrol Teşkilatı
ve/veya idarenin görevlendireceği personel ile firma yetkilisi nezaretinde alınacak numuneler
mühürlenerek akredite olan test laboratuvarlarında tahlil ettirilecektir…” düzenlemesi yer
almaktadır.
Aynı Şartname’nin 5’inci maddesi kapsamında yer alan ve “Temizlikte Sarf Edilecek
Temizlik Maddeleri” başlıklı 5.3.1’inci tablosu aşağıdaki gibidir:
HİZMET YERİ
TOPLAM
12
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/043
: 28
: 14.07.2015
: 2015/UH.III-2004
Genel Yüzey Temizlik Maddesi
Lt 174 447 1195 367
2183
…
Çöp Kovası Küçük (12Lt) Sallanır
Ad. 16
40 137
42
20
15
235
125
67
Benzin (Çim Biçme Mak. İçin)
Lavabo Fırçası
Lt.
15
6
40
10
50
36
Ad.
…
Aparatlara Sap yedek (150 cm)
Ad.
6
10
36
15
67
İdare tarafından, kullanılacak temizlik malzemesinin cinsinin ve miktarının Teknik
Şartname'nin 5’inci maddesinde ayrıntılı olarak düzenlendiği, aynı Şartname'nin 11.4’üncü
maddesinde bahse konu temizlik malzemelerine hangi şartlar altında ve ne sıklıkla tahlil
yaptırılacağının açıkça belirtildiği görülmüştür.
Bu çerçevede şikâyete konu iş kapsamında ne kadar temizlik malzemesinin
kullanılacağının belirlendiği, bahse konu temizlik malzemelerine hangi şartlar altında ve ne
sıklıkla tahlil yaptırılacağının Teknik Şartname'de belirlendiği, anılan düzenlemelerin Hizmet
İşleri Genel Şartnamesi’nin “Kontrol teşkilatı ve yetkileri” başlıklı 26’ncı maddesine uygun
olduğu anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
8) Başvuru sahibinin 8’inci iddiasına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci
maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya
idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu
teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli
olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.
İhale komisyonu;
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.
Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne
göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin
belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu
maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık
maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile
yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen
13
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/043
: 28
: 14.07.2015
: 2015/UH.III-2004
açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale
komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.’’
hükmü,
İhale ilanının yayımlandığı tarihte yürürlükte bulunan Hizmet Alımı İhaleleri
Uygulama Yönetmeliği’nin “Sınır değer ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 59’uncu
maddesinde;“(1) İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından
belirlenen yönteme göre sınır değeri hesaplar.
(2) İhale ilanında ve dokümanında teklifi sınır değerin altında olan isteklilerden
açıklama isteneceğinin belirtilmesi halinde, sınır değerin altında olan teklifler ihale
komisyonunca aşırı düşük teklif olarak tespit edilir. Bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından
belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili ayrıntılar
yazılı olarak istenir. İhale komisyonu;
a) Verilen hizmetin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı
avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü,
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen
teklifler geçerli teklif olarak belirlenir.
(3) İhale ilanında ve dokümanında ihalenin, Kanunun 38’inci maddesinde öngörülen
açıklama istenmeksizin sonuçlandırılacağının belirtilmesi halinde; ihale, ekonomik açıdan en
avantajlı teklif üzerinde bırakılır. Ancak Kanunun 20’nci maddesi uyarınca belli istekliler
arasında ihale usulü ile yapılan ihalelerde ve niteliği gereği aşırı düşük teklif sorgulaması
yapılamayacağı Kurumca belirlenen konularda yapılacak alımlarda, ihalenin aşırı düşük
teklif açıklaması istenmeksizin sonuçlandırılacağının ihale ilanında ve dokümanında
belirtilmesi zorunludur…” hükmüne yer verilmiştir.
Anılan Yönetmelik hükümlerinden de anlaşılacağı üzere, 07.06.2014 tarihli ve 29023
sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Hizmet Alımı Uygulama
Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik’in 29’uncu maddesi ile yeniden
düzenlenen ve ihale ilan tarihinde yürürlükte bulunan Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama
Yönetmeliği’nin 59’uncu maddesi ile teklifi sınır değerin altında olduğu tespit edilen
isteklilerden açıklama istenmeksizin ihalenin ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi
üzerinde bırakılabileceğine dair idarelere ihale dokümanında düzenleme yapma yetkisi
verilmiştir.
Buna paralel olarak İhale İlanının ‘‘Diğer hususlar’’ başlıklı 13’üncü maddesinde
‘‘İhale, Kanunun 38 inci maddesinde öngörülen açıklama istenmeksizin ekonomik açıdan en
avantajlı teklif üzerinde bırakılacaktır.’’ düzenlemesi,
14
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/043
: 28
: 14.07.2015
: 2015/UH.III-2004
İdari Şartnamenin ‘‘Sınır değer’’ başlıklı 33’üncü maddesinde ‘‘…33.2 İhale,
Kanun’un 38’inci maddesinde öngörülen açıklama istenmeksizin ekonomik açıdan en
avantajlı teklif üzerinde bırakılacaktır. İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin sınır
değerin altında olması durumunda kesin teminat 40.1 maddede yer alan hüküm uyarınca
hesaplanan tutar üzerinden alınır.’’ düzenlemesi bulunmaktadır.
Öte yandan Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 59’uncu maddesinin
iptali ve yürütmenin durdurulması istemiyle açılan dava sonucunda Danıştay 13. Dairesi’nin
11.03.2015 tarihli ve E: 2014/3466 esas numaralı kararı ile anılan Yönetmelik’in 59’uncu
maddesinin ikinci, üçüncü ve dördüncü fıkralarının yürütmesinin durdurulduğu anlaşılmıştır.
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun “Kararların sonuçları” başlıklı 28’inci
maddesinin birinci fıkrasında “Danıştay, bölge idare mahkemeleri, idare ve vergi
mahkemelerinin esasa ve yürütmenin durdurulmasına ilişkin kararlarının icaplarına göre
idare, gecikmeksizin işlem tesis etmeye veya eylemde bulunmaya mecburdur. Bu süre hiçbir
şekilde kararın idareye tebliğinden başlayarak otuz günü geçemez.” hükmü bulunmaktadır.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Kamu İhale Kurumu” başlıklı 53’üncü
maddesinin (b) fıkrasının 9’uncu bendinde “…Kurum, Kurul kararıyla bu Kanunun ve Kamu
İhale Sözleşmeleri Kanununun uygulanmasına ilişkin standart ihale dokümanı, tip sözleşme,
yönetmelik ve tebliğler çıkarmaya yetkilidir. Kurul ve Kurum yetkilerini, düzenleyici işlemler
tesis ederek ve özel nitelikli kararlar alarak kullanır. Standart ihale dokümanları, tip
sözleşmeler, yönetmelik ve tebliğler Resmî Gazetede yayımlanarak yürürlüğe konulur.’’
hükmü bulunmakta olup, yönetmelik çıkarma ve değişiklik yapma yetkisinin Kamu İhale
Kurumu adına Kamu İhale Kurulu’nda olduğu ve yürütmesi durdurulan yönetmelik maddeleri
ile ilgili işlemlerin Kamu İhale Kurulu kararıyla tesis edileceği anlaşılmaktadır.
Danıştay 13. Dairesi’nin Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 59’uncu
maddesinin ikinci, üçüncü ve dördüncü fıkralarının yürütmesinin durdurulması yönünde
alınan 11.03.2015 tarihli ve E: 2014/3466 esas numaralı kararı Kamu İhale Kurumu’na
29.04.2015 tarihinde tebliğ edilmiş olup, Danıştay kararının uygulanmasına yönelik olarak
alınan 27.05.2015 tarihli ve 2015/DK.D-102 sayılı Kamu İhale Kurulu kararı ile Hizmet
Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nde değişiklik yapılmasına karar verilmiştir.
Bu çerçevede 12 Haziran 2015 tarihli ve 29384 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak
yürürlüğe giren Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına
Dair Yönetmelik’in 4’üncü maddesinde “Aynı Yönetmeliğin 59 uncu maddesinin ikinci,
üçüncü ve dördüncü fıkraları aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve aynı maddeye aşağıdaki
beşinci fıkra eklenmiştir.
“(2) Aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemlerine ilişkin olarak, ihale ilanı ve
dokümanında belirtilmek kaydıyla, üçüncü, dördüncü ve beşinci fıkralardaki koşullar
çerçevesinde aşağıdaki seçeneklerden bir tanesi kullanılır.
a) Sınır değerin altında olan teklifler ihale komisyonunca aşırı düşük teklif olarak
tespit edilir ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte
önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili ayrıntılar yazılı olarak istenir. İhale
komisyonu;
15
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/043
: 28
: 14.07.2015
: 2015/UH.III-2004
1) Verilen hizmetin ekonomik olması,
2) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı
avantajlı koşullar,
3) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü,
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.
b) İhale, aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemleri yapılmaksızın
sonuçlandırır.
c) Aşırı düşük teklif sınır değerinin altında teklif sunan isteklilerin teklifi açıklama
istenmeksizin reddedilir.
(3) Yaklaşık maliyeti Kanunun 8 inci maddesinde öngörülen eşik değerin yarısına eşit
veya bu değerin üzerinde olan ihalelerde, ikinci fıkranın (a) bendinin kullanılması
zorunludur.
(4) Yaklaşık maliyeti Kanunun 8 inci maddesinde öngörülen eşik değerin yarısına
kadar olan, açık ihale, belli istekliler arasında ihale veya Kanunun 21 inci maddesinin (b), (c)
ve (f) bentleri gereğince pazarlık usulü ile yapılan personel çalıştırılmasına dayalı olmayan
hizmet alımı ihalelerinde, ikinci fıkranın (a), (b) veya (c) bendindeki seçeneklerden birinin
kullanılması zorunludur.
(5) Aşağıdaki işlerin ihalelerinde ikinci fıkranın (b) bendinin kullanılması zorunludur.
a) Yaklaşık maliyeti Kanunun 8 inci maddesinde öngörülen eşik değerin yarısına
kadar olan ve Kanunun 21 inci maddesinin (a), (d) ve (e) bentleri gereğince pazarlık usulü ile
yapılan personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı ihaleleri.
b) Yaklaşık maliyeti Kanunun 8 inci maddesinde öngörülen eşik değerin yarısına
kadar olan personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihaleleri.
c) Kurum tarafından yayımlanan aşırı düşük teklif sorgulaması yapılamayacak alımlar
listesinde yer alan işlerin ihaleleri.” hükmü,
Aynı Yönetmelik’in, 13’üncü maddesinde, “MADDE 13 – Aynı Yönetmeliğin Ek-
2’sinde yer alan “Açık İhale Usulü ile İhale Edilen Hizmet Alımlarında Uygulanacak Tip
İdari Şartnamenin 33.2’nci maddesine ait 33.1 numaralı dipnot aşağıdaki şekilde
değiştirilmiştir.
“33.1 (1) Yaklaşık maliyeti Kanunun 8 inci maddesinde öngörülen eşik değerin
yarısına eşit veya bu değerin üzerinde olan ihalelerde, bu madde aşağıdaki şekilde
düzenlenecektir.
16
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/043
: 28
: 14.07.2015
: 2015/UH.III-2004
“Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre
açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri
aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen
kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak
ister. İhale komisyonu;
a) Verilen hizmetin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı
avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü,
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen
teklifler, geçerli teklif olarak belirlenir. İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin sınır
değerin altında olması durumunda kesin teminat 40.1 maddesinde yer alan hüküm uyarınca
hesaplanan tutar üzerinden alınır.”
(2) Yaklaşık maliyeti Kanunun 8 inci maddesinde öngörülen eşik değerin yarısına
kadar olan personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı ihalelerinde, bu madde
idare tarafından aşağıdaki (I), (II) ve (III) numaralı seçeneklerden biri seçilerek
düzenlenecektir.
(I) “İhale, Kanunun 38 inci maddesinde öngörülen açıklama istenmeksizin ekonomik
açıdan en avantajlı teklif üzerinde bırakılacaktır. İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin
sınır değerin altında olması durumunda kesin teminat 40.1 maddesinde yer alan hüküm
uyarınca hesaplanan tutar üzerinden alınır.”
(II) “Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre
açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri
aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen
kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak
ister. İhale komisyonu;
a) Verilen hizmetin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı
avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü,
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen
teklifler, geçerli teklif olarak belirlenir. İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin sınır
değerin altında olması durumunda kesin teminat 40.1 maddesinde yer alan hüküm uyarınca
hesaplanan tutar üzerinden alınır.”
17
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/043
: 28
: 14.07.2015
: 2015/UH.III-2004
(III) “Teklifi sınır değerin altında olduğu tespit edilen isteklilerin teklifleri, Kanunun
38 inci maddesinde öngörülen açıklama istenmeksizin reddedilecektir.”
(3) Yaklaşık maliyeti Kanunun 8 inci maddesinde öngörülen eşik değerin yarısına
kadar olan personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde, bu madde aşağıdaki
şekilde düzenlenecektir.
“İhale, Kanunun 38 inci maddesinde öngörülen açıklama istenmeksizin ekonomik
açıdan en avantajlı teklif üzerinde bırakılacaktır. İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin
sınır değerin altında olması durumunda kesin teminat 40.1 maddesinde yer alan hüküm
uyarınca hesaplanan tutar üzerinden alınır.”” hükmü,
21’inci maddesinde ise “Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.” hükmü
bulunmaktadır.
Danıştay tarafından verilen söz konusu kararın uygulanmasının teminen yapılan
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair
Yönetmelik’in yukarda aktarılan maddelerinde, yaklaşık maliyeti eşik değere eşit ve üzerinde
olan ihalelerin ilanlarında ve idari şartnamelerinde, zorunlu olarak teklifi sınır değerin altında
kalan isteklilerden Kanunun 38’inci maddesine göre açıklama isteneceğinin düzenlenmesi
gerektiği hükme bağlanmıştır.
4734 sayılı Kanun’un 27’nci maddesi uyarınca, isteklilere talimatları içeren idari
şartnamelerde, tekliflerin alınması, açılması ve değerlendirilmesinde uygulanması gereken
kurallara yer verilmesi gerektiği belirtilmiş olup, yukarıda yer verilen Hizmet Alımı İhaleleri
Uygulama Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik’te belirtilen hükümlerin,
idari şartnamelerin hazırlanması aşamasında dikkate alınması gerektiği anlaşılmaktadır.
Şu halde, şikâyete konu edilen Danıştay kararının uygulanmasını teminen yapılan
yönetmelik değişikliğinin yürürlük tarihinden önce hazırlanan idari şartnamelerin, söz konusu
Yönetmelik’e uygun olarak yeniden düzenlemesi gerektiği hususunda herhangi bir kurala yer
verilmemiş olması karşısında, Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinde Değişiklik
Yapılmasına Dair Yönetmelik’in yürürlüğe girdiği tarihten önce yürürlükte bulunan
hükümlere uygun olarak, ilanı ve duyurusu yapılan ve idari şartnameleri düzenlenen
ihalelerin, ilandaki ve dolayısıyla idari şartnamedeki düzenlemeler çerçevesinde
sonuçlandırılmasının gerek ihale mevzuatı genel kurallarına ve işleyişine gerekse, Hizmet
Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik’in
hükümlerine uygun olduğu anlaşılmıştır.
Bu çerçevede, somut ihale ele alındığında, ilanın 08.05.2015 tarihinde yayımlandığı ve
ihalenin 09.06.2015 tarihinde yapıldığı, ancak Danıştay kararı uyarınca değiştirilen ve
yukarıda yer verilen Yönetmelik değişikliğinin 12.06.2015 tarihinde Resmi Gazete’de
yayımlanarak yürürlüğe girdiği, söz konusu yönetmelik değişikliğinde her ne kadar geçiş
hükümlerine yer verilmemekle birlikte, değişikliğin içeriğinden yürürlük tarihinden sonra
yapılan düzenlemelere uyulması gereken esaslara yer verildiği ve ayrıca hâlihazırda devam
eden ihalelerde bu kurallara uygun hareket edilmesini zorunlu kılacak herhangi bir hükme yer
verilmediği dikkate alındığında, başvuruya konu ihaleye ait İdari Şartname’de aşırı düşük
18
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/043
: 28
: 14.07.2015
: 2015/UH.III-2004
tekliflerin ne şekilde değerlendirileceğine yönelik yapılan düzenlemede mevzuata aykırılık
bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Bu itibarla başvuru sahibinin iddiası yerinde
bulunmamıştır.
9) Başvuru sahibinin 9’uncu iddiasına ilişkin olarak:
Teknik Şartname'nin “Temizlikte Kullanılacak Malzemeler, Makine ve Teçhizat”
başlıklı 5’inci maddesinde “…Temizlik malzemesi ve temizlik maddeleri 6 aylık olup,
yukarıdaki tablolarda belirtilen miktarlar kadar ilgili yurt müdürlüklerine 6 aylık dönemler
halinde teslim edilecektir…” düzenlemesine yer verilmektedir.
İdare tarafında standart form KİK0.15.3./H esas alınarak düzenlenerek, ihale
dokümanı kapsamında istekli olabileceklere verilen Birim fiyat teklif cetveli aşağıdaki gibidir:
A
B
Sıra
No
Miktarı
Ay/gün/saa
sayısı t
İş Kaleminin Adı ve Kısa
Açıklaması
TEMİZLİKÇİ PERSONEL
Teklif Edilen
Birim Fiyat
Tutarı
Birimi İşçi
1
2
İşçi x
Ay
İşçi x
Ay
190
6
30
4857 İŞ KANUNU 30. MADDE
ÖZÜRLÜ İŞÇİ
30
I. ARA TOPLAM (K.D.V
Hariç)
Sıra
No
İş Kaleminin Adı ve Kısa
Açıklaması
Birimi
Miktarı
Teklif Edilen
Birim Fiyat
Tutarı
1
2
RESMİ TATİL BAYRAM ÇALIŞMASI gün
TEMİZLİK MALZEMESİ adet
1.540,50
5
II. ARA TOPLAM (K.D.V.
Hariç)
TOPLAM TUTAR (K.D.V Hariç)
İdari Şartname'nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinin (b)
bendinde “Miktarı ve türü: 75 personel ile 01.07.2015 - 31.12.2017 tarihleri arası 30 ay
temizlik hizmeti ve 434,5 gün resmi tatil bayram çalışması” düzenlemesi yer almaktadır.
İhale dokümanı düzenlemelerinden, 30 ay süreli temizlik alımı ihalesinde
yüklenicilerin her 6 aylık dönem için, detayları Teknik Şartname'de yer alan tabloda verilen
temizlik malzemelerini idareye teslim etmeleri gerektiği, 30 aylık süre içerisinde ise toplamda
5 adet 6 aylık dönem olduğundan, birim fiyat teklif cetvelinde yer alan temizlik malzemesi iş
kalemi satırında birim ve miktar hanesinin 5 adet olarak düzenlendiği anlaşılmaktadır.
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarında
teklif fiyata dâhil olacak giderler” başlıklı 78’inci maddesinde “78.22… Teklif fiyatına dahil
edilmesi öngörülen malzemelerin tamamı tek bir iş kalemi olarak kabul edilmek suretiyle
birim fiyat teklif cetvelinde malzeme için tek bir satır açılması halinde “birim” sütununda
“ay” veya “gün” ibaresine yer verilecek, her bir malzeme için ayrı satır açılması halinde ise
“birim” sütununa malzemenin türüne göre adet, kg, lt, m, kutu, paket vb. yazılacak ve
19
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/043
: 28
: 14.07.2015
: 2015/UH.III-2004
“miktar” sütununda işin toplam süresi boyunca kullanılması öngörülen malzeme miktarı
(toplam adet, kg, lt, m, kutu, paket vb.) belirtilerek teklif alınacaktır…” açıklaması yer
almaktadır.
Yukarıda aktarılan Tebliğ açıklamasından teklif fiyatına dâhil edilmesi öngörülen
malzemelerin tamamının tek bir iş kalemi olarak kabul edilmesi durumunda, birim fiyat teklif
cetvelinde malzeme için tek bir satır açılacağı ve “birim” sütununda “ay” veya “gün”
ibaresine yer verileceği anlaşılmaktadır.
İhale süresince kullanılacak temizlik malzemeleri ve temizlik ekipmanları kalemleri
için idare tarafından birim fiyat cetvelinde ayrı ayrı satır açılması yerine, hepsine birden tek
satır açılarak teklif istenmesinin Tebliğ’in 78.22’nci maddesinde yer alan açıklamalara uygun
olduğu sonucuna varılmıştır.
Öte yandan her ne kadar Tebliğ’in anılan maddesinde bahse konu durumda birim fiyat
teklif cetvelindeki iş kalemi biriminin “ay” veya “gün” olarak düzenlenmesi gerektiği
belirtilse de kastedilenin aslında bir zaman dilimi olduğu, somut olayda idare tarafından
“temizlik malzemeleri” iş kalemi için birimin adet olarak belirtilmesine rağmen buradaki
adetten her 6 aylık periyodun kastedildiği anlaşıldığından, söz konusu birim fiyat teklif
cetvelindeki aykırılığın, tekliflerin sağlıklı bir şekilde oluşturulmasına, değerlendirilmesine
engel teşkil etmediği anlaşılmış olup, söz konusu iddia yerinde bulunmamıştır.
10) Başvuru sahibinin 10’uncu iddiasına ilişkin olarak:
Teknik Şartname’nin “Çamaşırhanelerin İşletilmesi ve Riayet Edilecek Hususlar”
başlıklı 7’nci maddesinde “… 7-2- Yüklenici; çamaşırhane, çamaşır makinesi ve diğer
aletlerin kontrollerini, bakım ve temizliğini yapacak, kendisine teslim edilecek aletleri,
makineyi koruyacak, arızaları tespit ederek en kısa sürede idareye bildirecektir. Çamaşırhane
ve çevresini temiz tutacaktır.
7-3- …
7-4- Çamaşır yıkanması ve ütü ile ilgili tüm alet, edevat ve (deterjan, sabun, yumuşatıcı vb.)
tüketim malzemesi idare tarafından karşılanacaktır.” düzenlemesi yer almaktadır.
Buna göre, idare tarafından çamaşır yıkanması hizmeti için yüklenicinin kullanacağı
her türlü alet, edevat ile temizlik malzemesinin sağlanacağı, yüklenicinin kullanım hakkına
sahip olduğu bahse konu çamaşır makinası vb. alet edevata ilişkin her türlü bakım ve
temizliği yapacağı ve herhangi bir arıza durumunda idarenin bilgilendirilmesi gerektiği
düzenlenmiştir.
Başvuru sahibinin idareye yapmış olduğu şikâyet başvurusunda yer alan bahse konu
iddiasına karşılık “Bu madde kapsamında Çamaşırhanede bulunan makinalar Kuruma ait
olup bunların tamir ve onarımları şartnamede yer verilmemiştir. Konu sadece makinaların
temizlik ve bakımıdır. Arızaların İdareye bildirilmesi öngörülmekte olup maliyet getirecek bir
durum söz konusu değildir.” cevabı verilmiştir.
6098 sayılı Borçlar Kanunu’nun “Kullanım ödüncünün tanımı” başlık 379’uncu
maddesinde “Kullanım ödüncü sözleşmesi, ödünç verenin bir şeyin karşılıksız olarak
20
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/043
: 28
: 14.07.2015
: 2015/UH.III-2004
kullanılmasını ödünç alana bırakmayı ve ödünç alanın da o şeyi kullandıktan sonra geri
vermeyi üstlendiği sözleşmedir.” hükmü,
Aynı Kanun’un “Bakım ve koruma giderleri” başlıklı 381’inci maddesinde “Ödünç
alan, ödünç konusunun olağan bakım ve koruma giderlerini karşılamakla yükümlüdür. Ödünç
alan, ödünç verenin yararına yapmak zorunda kaldığı olağanüstü giderlerin ödenmesini
isteyebilir.” hükmü yer almaktadır.
İhale konusu çamaşır yıkama hizmetini görebilmesi için, idare tarafından yükleniciye
teslim edilecek çamaşır makinalarının kullanımı durumunda, idare ile yüklenici arasında
çamaşır makinalarının kullanımı ile alakalı Borçlar Kanunu’nun yukarıda aktarılan hükümleri
çerçevesinde bir kullanım ödüncü sözleşmesinin kurulacağı, kullanım ödüncü
sözleşmelerinde, borçlunun, diğer bir ifadeyle somut olayda yüklenicinin, ödünç konusu olan
çamaşır makinalarının olağan bakım ve koruma giderlerinin karşılamakla yükümlü olacağı,
ancak arızalanması durumunda ortaya çıkacak maliyetleri idareden talep edebileceği
anlaşılmaktadır. İdare tarafından şikâyet başvurusuna verilen cevapta da görüleceği üzere
idarenin yükleniciden makinaların arızalanması durumunda tamir masraflarını üstlenmesini
istemeyeceği de göz önünde bulundurulduğunda Teknik Şartname'de yer alan şikâyet konusu
düzenlemelerin mevzuata uygun olduğu ve başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı
sonucuna varılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen
şikâyet başvurusunun reddine,
Oyçokluğu ile karar verildi.
Mahmut GÜRSES
Başkan
Kazım ÖZKAN
II. Başkan
Ali Kemal AKKOÇ
Kurul Üyesi
Ahmet ÖZBAKIR
Kurul Üyesi
Mehmet Zeki ADLI
Hasan KOCAGÖZ
Kurul Üyesi
Hamdi GÜLEÇ
Kurul Üyesi
Kurul Üyesi
Mehmet AKSOY
Kurul Üyesi
21
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/043
: 28
: 14.07.2015
: 2015/UH.III-2004
KARŞI OY
Başvuru sahibinin itirazen şikayet başvuru dilekçesindeki iddiaları kapsamında Kurul
çoğunluğunca “itirazen şikayet başvurusunun reddine” karar verilmiştir.
Başvuru sahibinin itirazen şikayet başvuru dilekçesinde belirttiği üçüncü iddiası
dışındaki iddialarına ilişkin Kurul çoğunluğunca alınan karara katılmakla birlikte üçüncü
iddiası kapsamında yapılan incelemeye göre;
İhale konusu işe ait Teknik Şartname’nin “İşçilerin yıllık izinleri:” başlıklı 9.14’üncü
maddesinde “4857 Sayılı İş Kanununun ilgili maddesi gereği, Yüklenici tarafından
çalıştırılan personel için, Kanunda belirtilen hüküm doğrultusunda yıllık izin kullandırılır ve
izin belgesinin bir nüshası idareye verilir.
Birimler tarafından; (Yüklenici değişse dahi) hizmet alımı yoluyla çalıştırılacak her
personel için ayrı ayrı izin çizelgesi tutulacaktır, izin kullanacak personel sayısı hiçbir şekilde
hizmeti aksatmayacak şekilde, İdare/Kontrol Teşkilatının bilgisi ve uygun görüşü dahilinde
belirlenir. Yüklenici personelin ölüm, doğum, evlilik gibi sosyal hak izni kullanımı ile sıhhi
izin (rapor) alması veya isten ayrılması durumlarının vuku bulduğu günü izleyen 2 (iki) iş
günü içerisinde yerine personel başlatılacaktır. Çalışılmayan günler için yevmiye
ödenmeyecektir.” düzenlemesi,
Sözleşme Tasarısı’nın 16.1.1 ’inci maddesinde “...Hastaneye yattığı günü veya rapor
alındığı günü izleyen (hastaneye yattığı günden veya rapor alınan günden başlayarak sayılır)
2 iş günü içerisinde personel başlatılacaktır. Başlatılmaması halinde personelin yerine yenisi
gelinceye kadar takibeden her gün için, sözleşme bedelinin 4/1OO.OOO (yüzbindedört)
oranında cezai işlem uygulanacaktır. ..." düzenlemesi yer almaktadır.
4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun “İlkeler” başlıklı 4'üncü
maddesinde “Bu Kanuna göre düzenlenecek sözleşmelerde, ihale dokümanında yer alan
şartlara aykırı hükümlere yer verilemez.
Bu Kanunda belirtilen haller dışında sözleşme hükümlerinde değişiklik yapılamaz ve
ek sözleşme düzenlenemez.
Bu Kanun kapsamında yapılan kamu sözleşmelerinin tarafları, sözleşme hükümlerinin
uygulanmasında eşit hak ve yükümlülüklere sahiptir. İhale dokümanı ve sözleşme
hükümlerinde bu prensibe aykırı maddelere yer verilemez. Kanunun yorum ve
uygulanmasında bu prensip göz önünde bulundurulur." hükmü,
4857 sayılı İş Kanunu’nun 48’inci maddesinde “Geçici iş göremezlik” başlıklı 48’inci
maddesinde "... Hastalık nedeni ile çalışılmayan günlerde Sosyal Sigortalar Kurumu
tarafından ödenen geçici iş göremezlik ödeneği aylık ücretli isçilerin ücretlerinden mahsup
edilir." hükmü,
4857 sayılı Kanun’a 4/4/2015 tarihli ve 6645 sayılı Kanun ile eklenen “Mazeret izni”
başlıklı 2’nci ek maddede “İşçiye; evlenmesi veya evlat edinmesi ya da ana veya babasının,
eşinin, kardeşinin, çocuğunun ölümü hâlinde üç gün, eşinin doğum yapması hâlinde ise beş
gün ücretli izin verilir.” hükmü,
22
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/043
: 28
: 14.07.2015
: 2015/UH.III-2004
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun “Geçici iş
göremezlik ödeneği” başlıklı 18’inci maddesinde "Kurumca yetkilendirilen hekim veya sağlık
kurullarından istirahat raporu alınmış olması şartıyla;
a) İş kazası veya meslek hastalığı nedeniyle iş göremezliğe uğrayan sigortalıya her
gün için,
b) 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi ile 5 inci madde kapsamındaki
sigortalılardan hastalık sigortasına tabi olanların hastalık sebebiyle iş göremezliğe uğraması
halinde, iş göremezliğin başladığı tarihten önceki bir yıl içinde en az doksan gün kısa vadeli
sigorta primi bildirilmiş olması şartıyla geçici iş göremezliğin üçüncü gününden başlamak
üzere her gün için,
c) 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi ile (b) bendinde belirtilen muhtarlar
ile aynı bendin (1), (2) ve (4) numaralı alt bentleri kapsamındaki sigortalı kadının analığı
halinde, doğumdan önceki bir yıl içinde en az doksan gün kısa vadeli sigorta primi bildirilmiş
olması şartıyla, doğumdan önceki ve sonraki sekizer haftalık sürede, çoğul gebelik halinde ise
doğumdan önceki sekiz haftalık süreye iki haftalık süre ilâve edilerek çalışmadığı her gün
için,
d) 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi ile (b) bendinde belirtilen muhtarlar
ile aynı bendin (1), (2) ve (4) numaralı alt bentleri kapsamındaki sigortalı kadının, erken
doğum yapması halinde doğumdan önce kullanamadığı çalıştırılamayacak süreler ile isteği ve
hekimin onayıyla doğuma üç hafta kalıncaya kadar çalışması halinde, doğum sonrası
istirahat süresine eklenen süreler için,
geçici iş göremezlik ödeneği verilir.
4 üncü maddenin birinci fıkrasının (b) bendine göre sigortalı sayılanlara iş kazası
veya meslek hastalığı ya da analık halinde geçici iş göremezlik ödeneği, genel sağlık sigortası
dahil prim ve prime ilişkin her türlü borçlarının ödenmiş olması şartıyla yatarak tedavi
süresince veya yatarak tedavi sonrası bu tedavinin gereği olarak istirahat raporu aldıkları
sürede ödenir. Ancak bu maddenin birinci fıkrasının (c) bendine göre doğum öncesi ve doğum
sonrası çalışmadığı sürelerde geçici iş göremezlik ödeneğinin ödenebilmesi için yatarak
tedavi şartı aranmaz.
İş kazası, meslek hastalığı, hastalık ve sigortalı kadının analığı halinde verilecek
geçici iş göremezlik ödeneği, yatarak tedavilerde 17’nci maddeye göre hesaplanacak günlük
kazancının yarısı, ayaktan tedavilerde ise üçte ikisidir. ..." hükmü,
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 78.25’inci maddesinde “İhale dokümanında günlük
olarak belli sayıda personelin idarenin iş yerinde bulunması gerektiğine ilişkin düzenleme
yapılan ihalelerde, 4857 sayılı Kanunun 55 inci maddesi uyarınca izne hak kazanan işçilerin
izin haklan idarenin belirleyeceği takvim çerçevesinde kullandırılacak ve izin kullanan işçiler
fiilen çalışan işçi sayısına dahil kabul edileceğinden, izin kullanan işçilerin yerine başka
işçilerin getirilerek sayının tamamlanması talep edilmeyecektir. İdarelerin, ihale konusu işte
çalıştırılması istenen personel sayısını bu hususu dikkate alarak belirlemeleri gerekmektedir.
Ayrıca idareler ve yükleniciler, işçilerin yıllık ücretli izin haklarını kullanmasına ilişkin
olarak 4857 sayılı Kanunun ilgili hükümlerinde öngörülen yükümlülüklere uymak
zorundadır.” açıklaması yer almaktadır.
Teknik Şartname’nin 9.14’üncü maddesinde, personelin ölüm, doğum, evlilik gibi
sosyal hak izni kullanımı ile sıhhi izin (rapor) alması veya işten ayrılması durumlarının vuku
bulduğu günü izleyen 2 (iki) iş günü içerisinde bu personelin yerine personel başlatılacağı,
ayrıca çalışılmayan günler için yevmiye ödenmeyeceği düzenlenmiştir.
23
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/043
: 28
: 14.07.2015
: 2015/UH.III-2004
Şikâyet üzerine idarece alınan kararda, 4857 sayılı İş Kanunu’nun 48’inci maddesi ile
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 18’inci maddesi
hükümlerine yer verilmiş, ancak bu hükümlerle ilgili bir değerlendirme yapılmamıştır. 5510
sayılı Kanun’un 18’inci maddesinde ilgili sigortalılardan hastalık sigortasına tabi olanların
hastalık sebebiyle iş göremezliğe uğraması halinde bu maddede belirlenen şartlarda geçici iş
göremezliğin üçüncü gününden başlamak üzere her gün için geçici iş göremezlik ödeneği
verileceği hüküm altına alınmış olup, bu maddede yalnız geçici iş göremezliğin üçüncü günü
ve sonraki günlerde işçiye verilecek geçici iş göremezlik ödeneğinden bahsedilmiştir. Oysa
Teknik Şartname’nin 9.14’üncü maddesinde çalışılmayan her gün için yevmiye
ödenmeyeceği düzenlenmiştir.
Öte yandan idarece alınan kararda geçici iş göremezlik durumundan bahsedilirken
mazeret izinleri ile ilgili bir değerlendirme yapılmamıştır.
4857 sayılı Kanun’un 2’nci ek maddesinde yer alan “İşçiye; evlenmesi veya evlat
edinmesi ya da ana veya babasının, eşinin, kardeşinin, çocuğunun ölümü hâlinde üç gün,
eşinin doğum yapması hâlinde ise beş gün ücretli izin verilir.” şeklindeki hükümden mazeret
izinlerinin ücretli izinler olduğu anlaşılmaktadır. Buna göre; ölüm, eşin doğum yapması ve
evlilik gibi izin durumlarında yevmiye ödenmemesini öngören Teknik Şartname’nin
9.14’üncü maddesindeki düzenlemenin mevzuata aykırı olduğu açıktır. Ayrıca, bu şekilde
belirsizlik barındıran düzenleme ile teklif alınmasının temel ilkelerle uyuşmadığı gibi bu
düzenlemenin sözleşmenin yürütülmesi aşamasında ihtilafa yol açabileceği de ortadadır.
Yine bahse konu hallerde, ücretli izin kullanan personelin yerine personel
getirilmesinin istenilmesinin de mevzuata uygun olmayacağı açıktır. Nitekim benzer bir
durum için Kamu İhale Genel Tebliği’nin 78.25’inci maddesinde “izin kullanan işçiler fiilen
çalışan işçi sayısına dahil kabul edileceğinden, izin kullanan işçilerin yerine başka işçilerin
getirilerek sayının tamamlanması talep edilmeyecektir.” şeklinde açıklama yapılmıştır.
Bu itibarla Teknik Şartname’nin 9.14’üncü maddesinin mevzuata aykırı olduğu
anlaşıldığından ihalenin iptali gerektiği değerlendirilmiştir.
Açıklanan nedenlerle; yukarıda yapılan değerlendirmeler doğrultusunda başvuru
sahibinin üçüncü iddiası kapsamında “ihalenin iptaline” karar verilmesi gerektiği yönündeki
düşüncem ile Kurul çoğunluğunca alınan karara katılmıyorum.
Mehmet AKSOY
Kurul Üyesi
24