Ana Sayfa / Kararlar / Yozgat Polis Meslek Yüksek Okulu Müdürlüğü / 2014/126308-Yozgat Polis Meslek Yüksek Okulu Müdürlüğüne 2015 Yılı Malzemeli Hazır Yemek Alımı ve Sonrası Hizmetlerinin Yapılması İşi
Bilgi
İKN
2014/126308
Başvuru Sahibi
OGTİM İnş. Tur. Med. Gıda Tem. Otom. San. ve Tic. Ltd. Şti.
İdare
Yozgat Polis Meslek Yüksek Okulu Müdürlüğü
İşin Adı
Yozgat Polis Meslek Yüksek Okulu Müdürlüğüne 2015 Yılı Malzemeli Hazır Yemek Alımı ve Sonrası Hizmetlerinin Yapılması İşi
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
: 2015/008  
: 84  
: 28.01.2015  
Karar No  
: 2015/UH.III-323  
TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER:  
Başkan: Mahmut GÜRSES  
Üyeler: Ali Kemal AKKOÇ, Ahmet ÖZBAKIR, Mehmet Zeki ADLI, Hamdi GÜLEÇ,  
Mehmet AKSOY  
BAŞVURU SAHİBİ:  
OGTİM İnş. Tur. Med. Gıda Tem. Otom. San. ve Tic. Ltd. Şti.,  
Dögol Cad. No:43/15 Mebusevleri/ Çankaya/ANKARA  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Yozgat Polis Meslek Yüksek Okulu Müdürlüğü,  
Fatih Mah. Rıza Kayaalp Cad. No:42/E 66100 YOZGAT  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2014/126308 İhale Kayıt Numaralı “Yozgat Polis Meslek Yüksek Okulu Müdürlüğüne 2015  
Yılı Malzemeli Hazır Yemek Alımı ve Sonrası Hizmetlerinin Yapılması İşi” İhalesi  
KURUMCA YAPILAN İNCELEME:  
Yozgat Polis Meslek Yüksek Okulu Müdürlüğü tarafından 14.11.2014 tarihinde açık  
ihale usulü ile yapılan “Yozgat Polis Meslek Yüksek Okulu Müdürlüğüne 2015 Yılı  
Malzemeli Hazır Yemek Alımı ve Sonrası Hizmetlerinin Yapılması İşi” ihalesine ilişkin  
olarak OGTİM İnş. Tur. Med. Gıda Tem. Otom. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin 18.12.2014 tarihinde  
yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 19.12.2014 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru  
sahibince 29.12.2014 tarih ve 46690 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 29.12.2014 tarihli  
dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2014/3863 sayılı şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,  
1) 7201 sayılı Tebligat Kanunu’nun “Tebliğ imkânsızlığı ve tebellüğden imtina”  
başlıklı 21’inci maddesinde “Kendisine tebligat yapılacak kimse veya yukarıdaki maddeler  
mucubince tebligat yapılabilecek kimselerden hiçbiri gösterilen adreste bulunmaz veya  
tebellüğden imtina ederse, tebliğ memuru tebliğ olunacak evrakı yerin muhtar veya ihtiyar  
heyeti azasından birine veyahut zabıta amir ve memurlarına imza mukabilinde teslim eder ve  
tesellüm edenin adresini ihtiva eden ihbarnameyi gösterilen adresteki binanın kapısına  
yapıştırmakla beraber, adreste bulunmama halinde tebliğ olunacak şahsa keyfiyetin haber  
verilmesini de mümkün oldukça en yakın komşularından birine, varsa yönetici veya kapıcıya  
da bildirilir. İhbarnamenin kapıya yapıştırıldığı tarih, tebliğ tarihi sayılır.” hükmünün yer  
aldığı, söz konusu hüküm gereğince ihale üzerinde bırakılan isteklinin evrakın ihbarlandığı  
veya en geç iade edildiği tebliğ tarihinde yani idare tarafından iadeli taahhütlü posta yoluyla  
gönderilen ve teslim edildiği tarih itibariyle 4 iş günü içerisinde mesai bitimi olan saat: 17:00’  
1
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
: 2015/008  
: 84  
: 28.01.2015  
Karar No  
: 2015/UH.III-323  
ye kadar aşırı düşük teklif açıklama isteme yazısına verilen süre içerisinde cevap vermediği,  
dolayısıyla Tebligat Kanunu’nun “Tebliğ imkânsızlığı ve tebellüğden imtina” başlıklı 21’inci  
maddesine aykırı hareket ettiği ve bu nedenle anılan isteklinin aşırı düşük maliyet  
açıklamasının kabul edilmeyerek anılan isteklinin teklifinin değerlendirilme dışı bırakılması  
gerektiği,  
2) Kamu İhale Genel Tebliği’nin Ek- H.4 Malzemeli Yemek Sunumu Hesap  
Cetveli’nin Açıklama Yöntemi 4’üncü kısmında “Hangi belge ile tevsik edildiği ve söz  
konusu belgelerin, ekli belgelerde kaçıncı sayfada olduğu yazılacaktır. Örneğin; Toptancı Hal  
Fiyatları; sf.25.” açıklaması yer almasına rağmen ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından  
sunulan açıklama dosyasında Ek-H.4 Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetveli’nin  
“Açıklama Yöntemi 4” kısmında ekli belgelerin kaçınca sayfada olduklarının açıkça  
yazılmadığı,  
3) İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan aşırı düşük maliyet açıklaması  
kapsamında kullanılmak üzere verilen 4 aylık örnek menüler üzerinden 1 yıllık menü döngüsü  
hesabı yapılmasının, hizmetin ifasında olması gereken 1 yıllık mevcut şartname menülerinin  
çiğ girdi reel maliyetin hesaplamalarını oluşturmadığı, aslında temelinden yanlış olan bu  
hesaplama şeklinin tüm hesaplamayı etkilemesi nedeniyle ana çiğ girdi tutarının ve bu tutarın  
toplam teklife oranının yanlış hesaplanmasına yol açtığı,  
4) İhale üzerine bırakılan istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamasında,  
ihale dokümanında belirtilen dönemlerde çalıştırılması gereken asgari işçi sayıları ile  
çalıştırılacak personellerin ayni yemek ve yol hesaplamalarının yanlış belirlendiği,  
5) Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.6’ncı maddesinde “Ana çiğ girdi ibaresinden  
ilgili yemeğin pişirilmesi için gerekli temel girdiler anlaşılır. Bu çerçevede, isteklinin beyan  
ettiği orana uygun teklif sunması durumunda, yemek pişirilmesi için gerekli enerji giderleri  
(doğalgaz, LPG gibi), temizlik malzemeleri, su, sigorta giderleri, ilaçlama ve hijyen sağlama  
giderleri, bakım onarım, amortisman, nakliye, sözleşme giderleri ve genel giderler, portör  
muayenesi ve tali çiğ girdiler (tuz, baharat, tatlandırıcı vb.) gibi unsurlar “yardımcı girdiler”  
başlığında değerlendirilir ve bu unsurlar için açıklama sunulması gerekmez’' açıklamasının  
yer aldığı, ancak ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif  
açıklamasında çalıştırılacak personele ait giyim giderlerinin “yardımcı girdiler” başlığında  
değerlendirilmesi gerekirken “ işçilik giderleri” kısmına dâhil edildiği, mevzuata aykırı olarak  
yapılan bu yanlış hesaplama ile işçilik giderinin toplam teklif tutarına oranını ve dolayısıyla  
da işçilik oranını değiştirdiği, bu mevcut hesaplama neticesinde Ek-H.4 Malzemeli Yemek  
Sunumu Hesap Cetveli’ndeki İşçilik Giderlerinin yanlış olarak hesaplamasına neden olduğu,  
bununla birlikte anılan istekli tarafından “baharat tuz” malzemeleri gibi tali çiğ girdilerin (tuz,  
baharat tatlandırıcı vb.) “yardımcı girdiler’' başlığında değerlendirilmesi gerekirken “ana çiğ  
girdileri” kısmına dahil edildiği, mevzuata aykırı olarak yapılan bu yanlış hesaplama ile ana  
çiğ girdi giderinin toplam teklif tutarına oranını ve dolayısıyla da ana çiğ girdi oranını  
değiştirildiği, bu mevcut hesaplama neticesinde Ek-H.4 Malzemeli Yemek Sunumu Hesap  
Cetvelindeki ana çiğ girdi giderlerinin yine yanlış olarak hesaplandığı, ihale üzerinde  
bırakılan istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamasında örnek menülerde  
yemeklerin içeriğinde bulunan ve Ticaret Borsası Bülteni’nde baharat ve baharat fiyatı” var  
olmasına rağmen “kırmızı biber ve kırmızı biber fiyatı ” öngörülerek yanlış hesaplamalar  
2
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
: 2015/008  
: 84  
: 28.01.2015  
Karar No  
: 2015/UH.III-323  
yapıldığı, Ticaret Borsası’nda bir ürünün fiyatı var iken başka bir ürünün fiyatı ile maliyet  
açıklamasının yapıldığı, iki ürün arasındaki birim fiyatın farklı olması sebebiyle ilgili  
isteklinin maliyetini düşürmeye yönelik bir hesaplama yaptığı, mevzuata aykırı olarak yapılan  
bu yanlış hesaplama ile de yine ana çiğ girdi giderinin toplam teklif tutarına oranını ve  
dolayısıyla da ana çiğ girdi oranının değiştirildiği, bu mevcut hesaplama neticesinde Ek- H.4  
Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelindeki ana çiğ girdi giderlerinin de yine yanlış  
olarak hesaplandığı,  
6) Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.6’ncı maddesinde “Malzemeli yemek alımı  
ihalelerinde, ana çiğ girdi maliyetlerinin tevsiki amacıyla üçüncü kişilerden alınan fiyat  
teklifleri kullanılamaz. Ancak 79.2.2’nci maddede yer alan diğer yöntemlerden herhangi biri  
ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, üçüncü  
kişilerden alınan fiyat teklifleri ile açıklama yapılabilir.” açıklamasının yer almasına ve  
79.2.2’nci maddede yer alan diğer yöntemlerden herhangi biri ile açıklama yapılması fiilen  
mümkün olmasına rağmen, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından ana çiğ girdi  
maliyetlerinin tevsiki amacıyla üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri kullanılarak mevzuata  
aykırı tevsik amaçlı belgeler sunulduğu, anılan Tebliğ’in 79.2.2.2’nci maddesinde “Kamu  
Kurum ve Kuruluşları Tarafından Sunulan Mal ve Hizmetlere İlişkin Fiyatlar: Teklifi  
oluşturan maliyet H bileşenlerine ilişkin kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan  
hizmetlere ilişkin fiyat tarifeleri veya istekliye verilmiş fiyat teklifleri açıklama yöntemi olarak  
kullanılabilir. Bu usulle yapılmış açıklamanın geçerli olabilmesi için kullanılan fiyatların  
ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olması zorunludur.”  
açıklamasının yer aldığı, ancak söz konusu istekli tarafından sunulan açıklama dosyasında,  
“ayran, açık yoğurt, kâse yoğurt ve süzme yoğurt” gibi ürünlere ait fiyatlar kamu kurum ve  
kuruluşlarının fiyat tarifelerinde var iken (Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığına bağlı ve  
tüzel kişiliğe sahip kuruluşlar gibi) ve bu kuruluşların fiyatlarıyla açıklama yapılmasının fiilen  
mümkün olmasına rağmen anılan istekli tarafından üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri  
kullanılarak usulüne uygun olmayan açıklama yöntemi belirlendiği,  
7) Ankara Ticaret Borsası ile yapılan yazılı görüşmeleri neticesinde, Borsanın günlük  
Fiyat Bültenlerinde satış fiyatları olarak HTS (tüccar satışı) ve alım fiyatları olarak da HMS  
(hazır müstahsil satışı) satış şekillerinin dikkate alınması gerektiğinin açıkça belirtildiği, ihale  
üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasında ana çiğ girdi maliyetinin  
tevsikinde ve hesaplamalarında Ticaret Borsasının günlük bültenlerinde yer alan GFUS  
(günlük fiyatlara uymayan satış fiyatı), IHS (ihale satış fiyatı) ve diğer satış şekillerine ait  
fiyatların birçoğunu kullanarak hesaplamalar yaptığı, mevzuata aykırı olarak yapılan bu yanlış  
hesaplamaların ana çiğ girdi oranını tamamen değiştirdiği ve ana çiğ girdi giderlerinin ciddi  
oranlarda gerçeklikten uzak ve yanlış olarak hesaplanmasına neden olduğu, bu mevcut  
hesaplama neticesinde de yine Ek- H.4 Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelindeki  
giderler, oranlar ve toplam maliyetlerde telafisi mümkün olmayan maddi hesaplamaların  
yapılmasına neden olduğu,  
8) İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamasında  
fiyat teklifi ile sunulan gıda malzemelerine ilişkin olarak neden fiyat teklifi sunularak aşırı  
düşük teklif açıklaması yapıldığına dair ilgili meslek mensubunun (YMM / SMMM) beyanına  
ait hiçbir hukuki gerekçe sunulmadığı, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 8.4’üncü maddesinde  
İhale dokümanında istenen ve serbest muhasebeci mali müşavir tarafından düzenlenerek ya  
3
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
: 2015/008  
: 84  
: 28.01.2015  
Karar No  
: 2015/UH.III-323  
da onaylanarak başvuru veya teklif kapsamında idareye sunulan belgelerde, “15/11/2002  
tarihli ve 24937 sayılı Resmi Gazete’ de yayımlanan Serbest Muhasebeci ve Serbest  
Muhasebeci Mali Müşavirlerin Kaşe Kullanma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik  
çerçevesinde, temin edilen Özel kaşenin kullanılması gerekmektedir.’’ açıklamasının yer  
aldığı, Kamu ihale Genel Tebliği’nin 79.2.2.2’nci maddesinde yer alan “diğer yöntemlerden  
herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda,  
üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri ile açıklama yapılabilir.” açıklamasına istinaden ihale  
üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamasında, üçüncü  
kişilerden alınarak sunulan fiyat tekliflerinde olması gereken TÜRMOB kaşesinin  
bulunmadığı, TÜRMOB kaşesi yerine kaşe numarası yazılarak Kamu İhale Genel Tebliği’nin  
8.4’üncü maddesine aykırı davranıldığı, söz konusu istekli tarafından sunulan aşırı düşük  
teklif açıklama dosyasında üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin ekinde de imza sirküleri  
ile fiyat teklifi alınan ve firma ile tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini  
imzalamaya yetkili olan meslek mensuplarına ait oda faaliyet belgelerinin de sunulmadığı,  
ayrıca faaliyet belgelerinin üzerinde geçerlilik tarihlerinin bulunduğu, ASMMO ile yapılan  
görüşmede, meslek mensubunun oda aidatını yenilememesi durumunda söz konusu söz  
konusu belgenin de yenilenmediği, belgenin fotokopisinin de geçersiz olduğunun belgenin  
üzerinde belirtildiği iddialarına yer verilmiştir.  
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit  
edilmiştir.  
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:  
14.11.2014 tarihinde yapılan ihaleye sekiz istekli tarafından teklif verildiği, Sivas İnci  
Yemek. Tem. Enerji Hay. İnş. Turz. İth. İhr. Tic. ve San. Ltd. Şti.nin oda sicil kayıt belgesi ve  
ticaret sicil gazetesindeki adresi ile işletme kayıt belgesindeki adreslerin farklı olması  
nedeniyle, Sedir Yemek. Gıda Tarım ve Hay. Tem. Hiz. Nak. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin ise  
birim fiyat teklif cetvelinde aritmetik hata tespit edildiği için değerlendirme dışı bırakıldığı,  
Mis Gıda Yemek Temizlik Taah. Teks. Turz. Tic. Ltd. Şti., Peyda İnş. Medikal Yemek Tem.  
İşleri Gıda Ltd. Şti., Anadolu Gıda Turizm Madencilik Tekel Ürünleri Eğitim Hiz. San. ve  
Tic. Ltd. Şti. ve Ahi Özel Hizmet İç ve Dış Tic. İnş. Nak. Yemek Ltd. Şti.nden ise aşırı düşük  
teklif açıklaması istenildiği, anılan isteklilerin tümünün açıklama sunduğu, ihale komisyonu  
tarafından yapılan değerlendirmeye göre Mis Gıda Yemek Temizlik Taah. Teks. Turz. Tic.  
Ltd. Şti., Peyda İnş. Medikal Yemek Tem. İşleri Gıda Ltd. Şti. ve Anadolu Gıda Turizm  
Madencilik Tekel Ürünleri Eğitim Hiz. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin aşırı düşük teklif  
kapsamındaki açıklamalarının uygun bulunmadığı ve anılan isteklilerin tekliflerinin  
değerlendirme dışı bırakıldığı, ihalenin ekonomik açıdan en avantajlı istekli olan Ahi Özel  
Hizmet İç ve Dış Tic. İnş. Nak. Yemek Ltd. Şti.nin üzerinde bırakıldığı, başvuru sahibi  
OGTİM İnş. Turz. Med. Gıda Tem. Oto. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin de ekonomik açıdan en  
avantajlı ikinci teklif sahibi istekli olarak belirlendiği tespit edilmiştir.  
İdari Şartname’nin 2’nci maddesinde ihale konusu iş “Yozgat Polis Meslek Yüksek  
Okulu Müdürlüğüne 2015 Yılı Malzemeli Hazır Yemek Alımı ve Sonrası Hizmetlerinin  
Yapılması İşi” şeklinde tanımlanmıştır.  
4
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
: 2015/008  
: 84  
: 28.01.2015  
Karar No  
: 2015/UH.III-323  
Anılan Şartname’nin “Sınır Değer” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. İhale  
komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme  
göre sınır değer hesaplar.  
33.2. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanun’un 38’inci maddesine  
göre açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan  
teklifleri aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından  
belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları  
yazılı olarak ister. İhale komisyonu;  
a) Verilen hizmetin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı  
avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir.  
Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada  
bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen teklifler, geçerli  
teklif olarak belirlenir. İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin sınır değerin altında  
olması durumunda kesin teminat 40.1’inci maddede yer alan hüküm uyarınca hesaplanan  
tutar üzerinden alınır.” düzenlemesi yer almaktadır.  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci  
maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya  
idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu  
teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli  
olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.  
İhale komisyonu;  
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım  
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir.  
Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada  
bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne  
göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin  
belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu  
maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık  
maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile  
yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen  
açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale  
komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.”  
hükmü,  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı  
düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “79.1. Personel  
çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde kar hariç yaklaşık maliyet tutarı; personel  
5
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
: 2015/008  
: 84  
: 28.01.2015  
Karar No  
: 2015/UH.III-323  
çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı ihalelerinde ise yaklaşık maliyetin 1,30 sayısına  
bölünmesinden elde edilen tutar sınır değer olarak kabul edilir.  
79.2. İhale ilanında ve dokümanında teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden  
açıklama isteneceği belirtilen hizmet alımı ihalelerinde, aşırı düşük tekliflerin  
değerlendirilmesi aşamasında aşağıdaki düzenlemelere göre işlem tesis edilmesi  
gerekmektedir.  
79.2.1. Aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda, isteklilerin  
yapacakları açıklamalara esas olacak önemli teklif bileşenlerinin, bütün istekliler için aynı  
unsurları içerecek şekilde belirtilmesi zorunludur. Aşırı düşük teklif açıklaması sunulması için  
isteklilere üç (3) iş gününden az olmamak üzere uygun bir süre verilir. …” açıklaması yer  
almaktadır.  
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri ve açıklamalarından, ihale ilanında ve  
dokümanında teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden açıklama isteneceği belirtilen  
hizmet alımı ihalelerinde, aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda,  
isteklilerin yapacakları açıklamalara esas olacak önemli teklif bileşenlerinin, bütün istekliler  
için aynı unsurları içerecek şekilde belirtilmesinin zorunlu olduğu, aşırı düşük teklif  
açıklaması sunulması için isteklilere üç (3) iş gününden az olmamak üzere uygun bir süre  
verileceği anlaşılmaktadır.  
İdare tarafından ihale üzerinde bırakılan istekli olan Ahi Özel Hizmet İç ve Dış Tic.  
İnş. Nak. Yemek Ltd. Şti.ne gönderilen aşırı düşük teklif açıklama yazısının anılan istekliye  
26.11.2014 tarihinde elden tebliğ edildiği tespit edilmiştir. Söz konusu isteklinin aşırı düşük  
teklif kapsamındaki açıklamalarının ise idarenin Evrak Arşiv Büro Amirliği’ne 01.12.2014  
tarihinde 938 sayı numarası ile girdiği belirlenmiş olup, anılan isteklinin aşırı düşük teklif  
kapsamındaki açıklamalarını 3 iş günü içerisinde idareye ulaştırdığı anlaşıldığından, başvuru  
sahibinin bu konudaki iddiasının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.  
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin ekinde yer alan Ek- H.4 Malzemeli Yemek Sunumu  
Hesap Cetveli’nde açıklama yönteminde “Hangi belge ile tevsik edildiği ve söz konusu  
belgelerin, ekli belgelerde kaçıncı sayfada olduğu yazılacaktır.  
Örneğin; Toptancı Hal Fiyatları; sf. 25.” açıklaması yer almaktadır.  
İhale üzerinde bırakılan istekli olan Ahi Özel Hizmet İç ve Dış Tic. İnş. Nak. Yemek  
Ltd. Şti.nin aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunmuş olduğu Ek- H.4 Malzemeli  
Yemek Sunumu Hesap Cetveli’nin ana çiğ girdileri bölümünün açıklama yöntemi kısmı  
incelendiğinde, fiyatların Ankara Büyükşehir Belediyesi Hal Bülteni, Ankara Büyükşehir  
Belediyesi Balık Bülteni, fiyat teklifi, EK-O7 ve Ankara Ticaret Borsası Bülteni’nden  
alındığı, ancak sadece Ankara Ticaret Borsası Bülteni’nden alınan fiyatlarda sayfa  
numarasının belirtildiği tespit edilmiştir. Anılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamaları  
incelendiğinde Ankara Büyükşehir Belediyesi Hal Bülteni, Ankara Büyükşehir Belediyesi  
Balık Bülteni, fiyat teklifi ve EK-O7 belgelerinin sunulduğu söz konusu malzemelerin bu  
belgelerde kaçıncı sayfada bulunduğunun tespit edilebildiği anlaşıldığından başvuru sahibinin  
bu konudaki iddiasının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.  
6
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
: 2015/008  
: 84  
: 28.01.2015  
Karar No  
: 2015/UH.III-323  
3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.6’ncı maddesinde “Malzemeli yemek hizmet alımı  
ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesinde kullanılmak üzere teknik şartnamede  
asgari iki haftalık örnek menü düzenlemesi yapılır ve bu menüde yer alan yemeklerin  
içerikleri ile çiğ girdi miktarları belirtilir.” açıklaması yer almaktadır.  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin yukarıda yer alan açıklamalarından malzemeli yemek  
hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesinde kullanılmak üzere  
Teknik Şartname’de asgari iki haftalık örnek menü düzenlemesi yapılacağı anlaşılmakla  
birlikte, anılan ihaleye ilişkin düzenlenen Teknik Şartname’de bir yıllık menü düzenlemesinin  
yapıldığı belirlenmiştir. Bununla birlikte, idare tarafından ihale üzerinde bırakılan istekli olan  
Ahi Özel Hizmet İç ve Dış Tic. İnş. Nak. Yemek Ltd. Şti.ne gönderilen aşırı düşük teklif  
açıklama yazısında “… Alımı yapılacak olan hizmet alımı ile ilgili olarak işe ait Teknik  
Şartname’de verilen yıllık menü listesinden en az dört mevsim üzerinden (Ocak, Nisan,  
Temmuz ve Ekim aylarının tamamı)yapacağınız maliyet açıklamalarını Kamu İhale Genel  
Tebliği’nde belirtilen hususlar dâhilinde belgelendirilmek suretiyle ayrıntılı ve açıklamalı  
olarak en geç bu yazının tarafınıza teslim edildiği tarih itibariyle 4 gün içerisinde mesai  
bitimi olan saat 17:00’ye kadar yazılı olarak bildirmenizi rica ederim.” ifadesinin  
kullanıldığı, yani en az dört mevsim üzerinden (Ocak, Nisan, Temmuz ve Ekim aylarının  
tamamı) maliyet açıklaması yapılmasının idarenin kararı olduğu, idarenin Teknik  
Şartname’de bir yıllık menü düzenlemesi yaptığı, ancak aşırı düşük teklif açıklama isteme  
yazısında 4 aylık maliyet açıklaması istediği anlaşılmış olup 4 aylık menüler üzerinden 1  
yıllık menü döngüsü hesabının yapılabileceği anlaşıldığından, başvuru sahibinin bu konudaki  
iddiasının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.  
4) Başvuru sahibinin 4’üncü iddiasına ilişkin olarak:  
İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dâhil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde  
“25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince yapılacak ulaşım sigorta,  
vergi, resim, harç, sözleşme giderleri ile diğer bütün giderler yükleniciye aittir.  
25.2. 25.1’inci maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni  
gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları  
karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi  
bir hak talebinde bulunamaz.  
25.3. Teklif fiyata dâhil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:  
25.3.1.  
İşin süresi ve personel sayısı dikkate alınarak ilgili mevzuatına göre hesaplanacak  
işçilik ücreti:  
Alımı yapılacak olan hizmet malzemeli yemek alımı kapsamında olduğu için Personel  
ücretleri yüklenicinin kendisi tarafından karşılanacağından ücretlerin belirlenmesinde  
yürürlükteki asgari ücretten az olmamak üzere yüklenici tarafından belirlenecektir. Ayrıca  
işçilerin yol ve yemek ücretleri ayni olarak yüklenici tarafından karşılanacaktır.  
25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer  
Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.  
25.5. Kısa vadeli sigorta prim oranları belirtilecektir.  
7
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
: 2015/008  
: 84  
: 28.01.2015  
Karar No  
: 2015/UH.III-323  
Bu işte İş Kazaları ve Meslek Hastalıkları Sigorta Prim oranı % 2 (Yüzde iki) olarak tespit  
edilmiştir.” düzenlemesi,  
Teknik Şartname’nin “İşçilerin Nitelikleri/Sayıları” başlıklı 5’inci maddesinde  
“1 Gıda Müh. veya Diyetisyen (Diplomalı)  
2 Aşçıbaşı (Diplomalı veya bonservisli)  
3 Aşçı (En az 3 yıl tecrübeli)  
4 Mutfak Görevlisi  
1 Adet  
1 Adet  
2 Adet  
8 Adet  
4 Adet  
5 Bulaşıkçı  
6 Garson – Meydancı  
4 Adet” düzenlemesi yer  
almaktadır.  
İhale dokümanının yukarıda yer alan düzenlemelerinden personel ücretlerinin  
yüklenicinin kendisi tarafından karşılanacağı için ücretlerin belirlenmesinde yürürlükteki  
asgari ücretten az olmamak üzere bir bedelin yüklenici tarafından belirleneceği, işçilerin yol  
ve yemek ücretlerinin ayni olarak yüklenici tarafından karşılanacağı anlaşılmış olup ayrıca  
Teknik Şartname’de çalıştırılacak personel sayısının 20 olarak belirlendiği görülmektedir.  
İhale üzerinde bırakılan istekli olan Ahi Özel Hizmet İç ve Dış Tic. İnş. Nak. Yemek  
Ltd. Şti.nin aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunmuş olduğu açıklamaları  
incelendiğinde yemek giderinin yüklenici tarafından karşılanacağı, bu gidere ilişkin Ek-H.4  
tablosunun sunulduğu, yol gideri ve ulusal bayram ve tatil günleri mesai giderleri için  
açıklama sunulduğu, yol giderinin kişi başı günlük bilet ücreti 2,00 TL olmak üzere 2 adetinin  
4,00 TL olarak belirlendiği, 12 aylık maliyetin ise 24.960,00 TL (4,00 TL x 20 kişi x 26 gün x  
12 ay = 24.960,00 TL ) olarak hesaplandığı anlaşılmıştır.  
Bununla birlikte anılan isteklinin, KİK işçilik hesaplama modülü kullanarak asgari  
işçilik maliyetini 1.444,72 TL olarak hesapladığı, asgari işçilik maliyetini 01.01.2015-  
30.06.2014 dönemi için zam öngörerek 1.458,61 TL, 01.07.2015-31.12.2015 dönemi için ise  
yine zam öngörerek 1.546,12 TL olarak belirlediği, bu çerçevede teklif edilmesi gereken  
asgari işçilik tutarından daha fazla bedeli teklif ettiği ve personel sayısını Teknik Şartname’de  
belirtildiği üzere 20 kişi üzerinden teklif fiyatına dâhil ettiği belirlendiğinden, başvuru  
sahibinin bu konudaki iddiasının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.  
5) Başvuru sahibinin 5’inci iddiasına ilişkin olarak:  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 76.2.6’ncı maddesinde “Malzemeli yemek hizmet alımı  
ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesinde kullanılmak üzere teknik şartnamede  
asgari iki haftalık örnek menü düzenlemesi yapılır ve bu menüde yer alan yemeklerin  
içerikleri ile çiğ girdi miktarları belirtilir.  
Bu ihalelerde; teklifi aşırı düşük bulunan istekli öncelikle “ana çiğ girdi”, “işçilik” ve  
“yardımcı gider” oranlarının belirtildiği Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelini (Ek-  
H.4) hazırlayarak açıklaması kapsamında sunar. Açıklamanın geçerli kabul edilebilmesi için  
“(Ana Çiğ Girdi Maliyeti+İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,80’den az ve  
0,95’den çok olmaması gerekir. Oran belirtmeyen veya belirttiği oran 0,80’den az veya  
0,95’den çok olan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
8
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
: 2015/008  
: 84  
: 28.01.2015  
Karar No  
: 2015/UH.III-323  
Ana çiğ girdi ibaresinden ilgili yemeğin pişirilmesi için gerekli temel girdiler anlaşılır.  
Bu çerçevede, isteklinin beyan ettiği orana uygun teklif sunması durumunda, yemek  
pişirilmesi için gerekli enerji giderleri (doğalgaz, LPG gibi), temizlik malzemeleri, su, sigorta  
giderleri, ilaçlama ve hijyen sağlama giderleri, bakım onarım, amortisman, nakliye, sözleşme  
giderleri ve genel giderler, portör muayenesi ve tali çiğ girdiler (tuz, baharat, tatlandırıcı vb.)  
gibi unsurlar “yardımcı girdiler” başlığında değerlendirilir ve bu unsurlar için açıklama  
sunulması gerekmez.  
Örneğin; 1.000 öğün yemek alımı için çıkılan bir ihalede, birim fiyat olarak 5 TL teklif  
veren bir isteklinin, 5.000 TL olan toplam teklif bedelinin aşırı düşük olarak değerlendirilmesi  
ve istekli tarafından sunulan Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelinde “(Ana Çiğ Girdi  
Maliyeti+İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,90 olarak belirtilmesi halinde,  
teklifin 4.500 TL’sinin ana çiğ girdi ile işçilik toplamını içerdiği kabul edilir ve isteklinin  
sadece bu kısma ilişkin açıklama yapması gerekir. Teklifin 500 TL’lik kısmının ise yardımcı  
giderlere ilişkin olduğu kabul edildiğinden, bu kısma ilişkin açıklama yapılması  
gerekmemektedir. …” açıklamaları yer almaktadır.  
Mevzuatın yukarıda yer alan açıklamalarından teklifi aşırı düşük bulunan isteklinin  
açıklamasının geçerli kabul edilebilmesi için “(Ana Çiğ Girdi Maliyeti + İşçilik  
Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,80’den az ve 0,95’den çok olmaması gerektiği,  
ana çiğ girdi ibaresinden ilgili yemeğin pişirilmesi için gerekli temel girdiler anlaşılacağı, bu  
çerçevede isteklinin beyan ettiği orana uygun teklif sunması durumunda, yemek pişirilmesi  
için gerekli enerji giderleri (doğalgaz, LPG gibi), temizlik malzemeleri, su, sigorta giderleri,  
ilaçlama ve hijyen sağlama giderleri, bakım onarım, amortisman, nakliye, sözleşme giderleri  
ve genel giderler, portör muayenesi ve tali çiğ girdiler (tuz, baharat, tatlandırıcı vb.) gibi  
unsurların “yardımcı girdiler” başlığında olduğu ve bu unsurlar için açıklama sunulmasının  
gerekli olmadığı anlaşılmaktadır.  
İhale üzerinde bırakılan istekli olan Ahi Özel Hizmet İç ve Dış Tic. İnş. Nak. Yemek  
Ltd. Şti.nin aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunmuş olduğu açıklamaları  
incelendiğinde, işçilik giderlerinin personel maaş, SGK, vergi giderleri, ulusal bayram ve  
genel tatil günleri mesai giderleri, personel yol giderinden oluştuğu, giyim bedelinin işçilik  
gideri içerisinde yer almadığı tespit edilmiştir. İşçilik giderinin toplam teklif tutarına oranın  
ise 0,295296 olarak hesaplandığı, (400.245,0276/1.355.405,04=0,295296) yani söz konusu  
isteklinin işçilik oranının doğru hesaplandığı belirlenmiştir.  
Bununla birlikte tuz, baharat, kırmızı biber gibi kalemler yardımcı girdilerin içerisinde  
yer aldığından mevzuata göre bu kalemlere ilişkin açıklama sunulması gerekmemektedir.  
Ancak ihale üzerinde bırakılan isteklinin ana çiğ girdileri içerisinde karabiber, kırmızı biber,  
kırmızı kapya biber, kırmızı toz biber, kimyon, pul biber ve tuz kalemlerinin yer aldığı tespit  
edilmiştir. Mevzuat uyarınca söz konusu kalemlerin ana çiğ girdi girdilerinin içerisinde yer  
almaması gerektiği, ancak bu kalemlerin toplam bedelinin çok düşük bir tutar (1.601,192 TL)  
olduğu, bu tutar ana çiğ girdi maliyetinden çıkarıldığında 807.214,978 TL maliyetinin  
oluştuğu (808.816,170-1.601,193= 807.214,978 TL) ve baharat, tuz gibi yardımcı girdi  
maliyetinin (ana çiğ girdi+işçilik) maliyetinden çıkarılması sonucunda ulaşılan rakamın  
toplam  
teklif  
tutarına  
bölünmesiyle  
ulaşılan  
oranın  
0,890848  
((807.214,978+400.245,0276)/1.355.405,04) olduğu, doğru şekilde hesaplanan oranın da  
mevzuatta belirtilen alt ve üst limitler içerisinde kaldığı belirlendiğinden, söz konusu istekli  
9
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
: 2015/008  
: 84  
: 28.01.2015  
Karar No  
: 2015/UH.III-323  
tarafından sehven yapılan hatanın anılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamalarının kabul  
edilmemesine gerekçe oluşturmayacağı ve başvuru sahibinin bu konudaki iddiasının yerinde  
olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.  
6) Başvuru sahibinin 6’ncı iddiasına ilişkin olarak:  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.2’nci maddesinde “ 79.2.2. İstekliler aşırı düşük  
olarak tespit edilen tekliflerini aşağıdaki yöntemleri kullanarak açıklayabilirler.  
79.2.2.1. Üçüncü Kişilerden Alınan Fiyat Teklifleri: Teklifi oluşturan maliyet  
bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat  
teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili  
olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit  
tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat  
teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek  
ve fiyat teklifinin ekinde idareye verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli  
görülmesi halinde bu tutanaklar meslek mensubundan istenebilecektir.  
79.2.2.2. Kamu Kurum ve Kuruluşları Tarafından Sunulan Mal ve Hizmetlere İlişkin  
Fiyatlar: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin kamu kurum ve kuruluşları tarafından  
sunulan hizmetlere ilişkin fiyat tarifeleri veya istekliye verilmiş fiyat teklifleri açıklama  
yöntemi olarak kullanılabilir. Bu usulle yapılmış açıklamanın geçerli olabilmesi için  
kullanılan fiyatların ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olması  
zorunludur.  
79.2.2.3. Kamu Kurum ve Kuruluşları Tarafından İlan Edilen Fiyatlar: Teklifi  
oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilan edilmiş fiyat  
tarifeleri açıklama yöntemi olarak kullanılabilir. Bu usulle yapılmış açıklamanın geçerli  
olabilmesi için ilan edilen fiyatların ihalenin ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi  
hariç) geçerli olması zorunludur.  
79.2.2.4. Ticaret Borsası Fiyatları: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin  
18/5/2004 tarihli ve 5174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar  
Kanunu’nun 51’inci maddesinin (c) bendi uyarınca borsa idaresi tarafından düzenlenen ve  
ilgili malın ihale tarihinden önceki son 12 ayın herhangi bir işlem gününde gerçekleşen  
ortalama fiyatını gösteren belge ile açıklama yapılabilir.  
79.2.2.5. Toptancı Hal Fiyatları: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin  
11/3/2010 tarihli ve 5957 sayılı Sebze ve Meyveler ile Yeterli Arz ve Talep Derinliği Bulunan  
Diğer Malların Ticaretinin Düzenlenmesi Hakkında Kanun uyarınca faaliyet gösteren  
toptancı hali idaresi tarafından düzenlenen ve ilgili malın ihale tarihinden önceki son 12 ayın  
herhangi bir işlem gününe ait ortalama fiyatını gösteren belge ile açıklama yapılabilir.  
79.2.2.6. Özel veya Münhasır Hak Sahibi Kuruluşların Uyguladığı Fiyatlar: İlgili  
mevzuatı uyarınca, belirli mal veya hizmetlerin kamuya sunulması konusunda lehine  
sınırlama bulunan kuruluşların tedarikçisi oldukları mallar veya sunucusu oldukları  
hizmetler için uyguladıkları fiyatlar ile açıklama yapılabilir.  
79.2.2.7. İsteklinin Kendi Ürettiği, Aldığı veya Sattığı Mallara İlişkin Fiyatlar: Teklifi  
oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin kendi ürettiği, aldığı veya sattığı  
mallara ait fiyatların kullanılması durumunda, istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya  
beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre aşırı düşük  
10  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
: 2015/008  
: 84  
: 28.01.2015  
Karar No  
: 2015/UH.III-323  
teklif açıklamasına konu mal için düzenlenen maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.7) ile  
açıklama yapılabilir.  
79.2.2.8. İsteklinin Ortağı Olduğu Tüzel Kişiye Ait İşletmeden Mal Çekmesiyle  
Oluşan Emsal Bedel: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin ortağı  
olduğu tüzel kişiye ait işletmeden mal çekmesi veya satın alması durumunda söz konusu malın  
emsal bedeli ile değerlenmesi gereklidir. Emsal bedelinin tespitinde 4/1/1961 tarihli ve 213  
sayılı Vergi Usul Kanununun ilgili hükümleri esas alınır. Bu durumda, Vergi Usul Kanununa  
göre hesaplanan emsal bedeli gösteren ve istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya  
beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından hazırlanarak imzalanan  
ve kaşelenen beyanın verilmesi yeterlidir. Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel  
kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin  
bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.” açıklaması,  
Anılan Tebliğ’in 79.2.6’ncı maddesinde “… Malzemeli yemek alımı ihalelerinde, ana  
çiğ girdi maliyetlerinin tevsiki amacıyla üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri kullanılamaz.  
Ancak 79.2.2’nci maddede yer alan diğer yöntemlerden herhangi biri ile açıklama  
yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, üçüncü kişilerden alınan  
fiyat teklifleri ile açıklama yapılabilir.” açıklaması yer almaktadır.  
Teknik Şartname’nin 16.1’inci maddesinde ayran ile ilgili düzenlemelere yer verilmiş  
olup 16.1.3’üncü maddesinde “Ayran ambalajı üzerinde firmanın unvanı, adresi, Türk  
Standardı, (TS 3810) malın adı, üretim tarihi, net ağırlığı 300 ml, tuz katılıp katılmadığı  
yazılmalıdır.” düzenlemesiyle ayranın kaç ml olacağı belirtilmiştir. Bununla birlikte anılan  
Şartname’nin 20’nci maddesinde “... Menüde üçüncü çeşit olarak talep edilmesi halinde 200  
gr’lık yoğurt halinde getirilecektir. Piyasada tanınmış 1. sınıf kalitede ürünler  
kullanılacaktır.” düzenlemesiyle menüde talep edilmesi durumunda 200 gr’lık yoğurtun yer  
alacağı belirtilmiştir.  
İhale üzerinde bırakılan istekli olan Ahi Özel Hizmet İç ve Dış Tic. İnş. Nak. Yemek  
Ltd. Şti.nin aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunmuş olduğu belgeler incelendiğinde  
330 ml paket ayran ve 200 gr kutu yoğurt için fiyat teklifi alındığı tespit edilmiştir. Kamu  
İhale Genel Tebliği’nde yer alan açıklamalar dikkate alındığında malzemeli yemek alımı  
ihalelerinde, ana çiğ girdi maliyetlerinin tevsiki amacıyla üçüncü kişilerden alınan fiyat  
tekliflerinin kullanılamayacağı, ancak 79.2.2’nci maddede yer alan diğer yöntemlerden  
herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda,  
üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri ile açıklama yapılabileceği anlaşılmaktadır. Atatürk  
Orman Çiftliği Satış Mağazası’nın internet sayfası üzerinden yapılan incelemede ise söz  
konusu miktarlarda ayran ve yoğurda ilişkin fiyat bilgisine ulaşılamadığından, anılan  
isteklinin 330 ml paket ayran ve 200 gr kutu yoğurt için fiyat teklifi alarak açıklama  
yapmasında mevzuata aykırılık bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır.  
7) Başvuru sahibinin 7’nci iddiasına ilişkin olarak:  
Başvuru sahibinin iddiasına yönelik olarak idarece “Ahi Özel Hizmet İç Dış. Tic. İnş.  
Nak. Tem. San. ve Tic. Ltd. Şti. firması tarafından sunulan aşırı düşük maliyet açıklaması  
dosyasında, bazı ana çiğ girdi maliyetlerinin teşviki için Ankara Ticaret Borsası tarafından  
11  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
: 2015/008  
: 84  
: 28.01.2015  
Karar No  
: 2015/UH.III-323  
düzenlenen Günlük Bültenlerin kullanıldığı tespit edilmiştir. Kamu İhale Genel Tebliği’nin  
79.2.2.4’üncü maddesinde “Ticaret Borsası Fiyatları: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine  
ilişkin 18.05.2004 tarihli ve 5174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve  
Borsalar Kanunu’nun 51’inci maddesinin (c) bendi uyarınca borsa idaresi tarafından  
düzenlenen ve ilgili malın ihale tarihinden önceki son 12 ayın herhangi bir işlem gününde  
gerçekleşen ortalama fiyatını gösteren belge ile açıklama yapılabilir.” hükmü yer almaktadır.  
Kamu ihale Genel tebliğinin 79.2.2.4’üncü maddesinde Ticaret Borsaları tarafından teklifi  
oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin ortalama fiyatı gösteren belge ile açıklama  
yapılabileceği net bir şekilde hüküm altına alınmış ve bahse konu fiyatların “HTS - Tüccar  
Satışı” veya ilgili bültenlerde bulunan diğer fiyat kategorilerinde olacağına ilişkin herhangi  
bir düzenleme yapılmamıştır.  
T.C. Ankara Ticaret Borsası’nın ise, ihalelerde ve özellikle aşırı düşük teklif  
açıklamalarında uygulanacak yöntemlerin ve değerlendirme kriterlerinin belirlenmesinde  
hiçbir yetkisi bulunmadığı, ayrıca Ankara Ticaret Borsası ile yapılan görüşmeler neticesinde  
bültende yayınlanan fiyatların hangisinin maliyetlerin teşviki için kullanılacağının tespiti ve  
Kamu İhale mevzuatına uygun olup olmadığı idarelerin tasarruf altında olduğu bildirilmiştir.  
Diğer yandan 4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu’nun Tanımlar başlıklı 4’üncü maddesinde  
Kurum teriminin "Kamu İhale Kurumu”nu ifade ettiği belirtilmektedir. Ayrıca 4734 Sayılı  
Kamu İhale Kanunu’nun 38’inci maddesinde “Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve  
yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi  
ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama  
kriterleri belirlemeye, ihalenin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin  
sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık maliyeti 8’inci maddede öngörülen eşik değerlerin  
yarısına kadar olan hizmet alımları ile yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan  
tekliflerin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin  
düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum  
tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.” hükmü yer almaktadır. Bu sebeple Ahi Özel  
Hizmet İç Dış. Tic. İnş. Nak. Tem. San. ve Tic. Ltd. Şti. firması tarafından sunulan aşırı düşük  
maliyet açıklaması dosyasında, bazı ana çiğ girdi maliyetlerinin tevsiki için Ankara Ticaret  
Borsası tarafından düzenlenen Günlük Bültenlerde yer alan fiyatların mevzuata uygun olduğu  
tespit edilmiştir.” şeklinde cevap verilerek başvuru reddedilmiştir.  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.2’nci maddesinde “ 79.2.2. İstekliler aşırı düşük  
olarak tespit edilen tekliflerini aşağıdaki yöntemleri kullanarak açıklayabilirler.  
79.2.2.4. Ticaret Borsası Fiyatları: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin  
18/5/2004 tarihli ve 5174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar  
Kanunu’nun 51’inci maddesinin (c) bendi uyarınca borsa idaresi tarafından düzenlenen ve  
ilgili malın ihale tarihinden önceki son 12 ayın herhangi bir işlem gününde gerçekleşen  
ortalama fiyatını gösteren belge ile açıklama yapılabilir.” açıklaması yer almaktadır.  
Başvuru sahibi Ankara Ticaret Borsası ile yazışmış ve “İlgi yazınız ile sormuş  
olduğunuz Borsamız Günlük Fiyat Bültenlerinde satış fiyatları olarak HTS (tüccar satışı) ve  
alım fiyatları olarak da HMS (hazır müstakil satışı) satış şekillerinin dikkate alınması  
gerekmektedir.” ifadesini içeren yazıyı dilekçe ekinde sunmuştur. Ancak Kamu İhale Genel  
Tebliği’nin yukarıda aktarılan ilgili maddesinde aşırı düşük olduğu tespit edilen isteklilerin  
12  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
: 2015/008  
: 84  
: 28.01.2015  
Karar No  
: 2015/UH.III-323  
açıklamaları kapsamında “ticaret borsası fiyatları”nı kullanabilecekleri belirtilmiş olup satış  
fiyatları olarak HTS (tüccar satışı) ve alım fiyatları olarak da HMS (hazır müstakil satışı) satış  
şekillerinin kullanılması gerektiğine ilişkin bir açıklamaya yer verilmemiştir. İhale üzerinde  
bırakılan isteklinin de aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında farklı farklı kategorilerde  
“ticaret borsası fiyatları” üzerinden açıklama yaptığı belirlenmiştir. Söz konusu hususta  
Tebliğ’in yukarıda aktarılan maddesinde ilgili malın ihale tarihinden önceki son 12 ayın  
herhangi bir işlem gününde gerçekleşen ortalama fiyatını gösteren belge ile açıklama  
yapılabileceği belirtildiğinden, isteklinin bazı girdiler için ortalama fiyatlar üzerinden  
açıklama yapmamış olmasının mevzuata uygun olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.  
8) Başvuru sahibinin 8’inci iddiasına ilişkin olarak:  
Başvuru sahibinin iddiasına yönelik olarak idarece “Ahi Özel Hizmet İç Dış. Tic. İnş.  
Nak. Tem. San. ve Tic. Ltd. Şti. firması tarafından sunulan aşırı düşük maliyet açıklaması  
dosyasında, gıda malzemelerine ilişkin olarak sunulan fiyat tekliflerinde ilgili meslek  
mensubu (Y.M.M. / S.M. Mali Müşavir) tarafından gerekçeleriyle birlikte neden üçüncü  
kişilerden fiyat teklifi alındığına dair açıklama yapılmıştır.  
Ahi Özel Hizmet İç Dış. Tic. İnş. Nak. Tem. San. ve Tic. Ltd. Şti. firması tarafından  
sunulan aşırı düşük maliyet açıklaması dosyasında, üçüncü kişilerden alınarak sunulan  
toplam 7 sayfalık fiyat tekliflerinin tamamında TÜRMOB kaşesinin ve ilgili meslek  
mensubunun (Y.M.M. / S.M. Mali Müşavir) kaşe ve imzalarının bulunduğu görülmüştür.  
Ahi Özel Hizmet İç Dış. Tic. İnş. Nak. Tem. San. ve Tic. Ltd. Şti. firması tarafından  
sunulan aşırı düşük maliyet açıklaması dosyasında, ilgili firma tarafından sunulan aşırı düşük  
teklif açıklaması dosyasında üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin ekinde de imza  
sirküleri ile fiyat teklifi alınan ve firma ile tam tasdik sözleşmesi yapan ve beyannamelerini  
imzalamaya yetkili olan meslek mensuplarına ait oda faaliyet belgeleri de sunulduğu tespit  
edilmiştir.” şeklinde cevap verilerek başvuru reddedilmiştir.  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.2’inci maddesinde “İstekliler aşırı düşük olarak  
tespit edilen tekliflerini aşağıdaki yöntemleri kullanarak açıklayabilirler.  
79.2.2.1. Üçüncü Kişilerden Alınan Fiyat Teklifleri: Teklifi oluşturan maliyet  
bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat  
teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili  
olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit  
tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat  
teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek  
ve fiyat teklifinin ekinde idareye verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli  
görülmesi halinde bu tutanaklar meslek mensubundan istenebilecektir.  
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin  
mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen  
ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması  
halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında  
olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu  
tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre  
tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki  
ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin  
yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi  
gerekmektedir.  
13  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
: 2015/008  
: 84  
: 28.01.2015  
Karar No  
: 2015/UH.III-323  
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin  
altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek  
mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine  
göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit  
tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan  
ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle  
kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.  
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden  
alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu  
değildir.  
Kaşeleme işlemi 8.4’üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.” açıklaması,  
Anılan Tebliğ’in 79.2.6’ncı maddesinde “… Malzemeli yemek alımı ihalelerinde, ana  
çiğ girdi maliyetlerinin tevsiki amacıyla üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri kullanılamaz.  
Ancak 79.2.2 nci maddede yer alan diğer yöntemlerden herhangi biri ile açıklama  
yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, üçüncü kişilerden alınan  
fiyat teklifleri ile açıklama yapılabilir.” açıklaması,  
Söz konusu Tebliğ’in 8.4’üncü maddesinde “İhale dokümanında istenen ve serbest  
muhasebeci mali müşavir tarafından düzenlenerek ya da onaylanarak başvuru veya teklif  
kapsamında idareye sunulan belgelerde, 15/11/2002 tarihli ve 24937 sayılı Resmi Gazete’de  
yayımlanan Serbest Muhasebeci ve Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlerin Kaşe Kullanma  
Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik çerçevesinde temin edilen özel kaşenin kullanılması  
gerekmektedir.” açıklaması yer almaktadır.  
İhale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan  
fiyat teklifleri incelendiğinde, söz konusu isteklinin hangi kalemlere ilişkin fiyat teklifi  
sunacağını belirttiği görülmektedir. Anılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında  
sunduğu fiyat tekliflerinde neden fiyat teklifi sunularak aşırı düşük teklif açıklaması yapıldığı  
hususunun açıklandığı tespit edilmiştir.  
Bununla birlikte, anılan istekli tarafından sunulan fiyat tekliflerinde, ilgili meslek  
mensubunun üzerinde iletişim bilgilerinin yer aldığı kaşesinin ve imzasının bulunduğu, ayrıca  
TÜRMOB kaşesinin de bulunduğu tespit edilmiştir.  
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan fiyat tekliflerinin ekinde de imza  
sirküleri ile fiyat teklifi alınan ve firma ile tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini  
imzalamaya yetkili olan meslek mensuplarına ait oda faaliyet belgelerinin de sunulmadığı  
iddiası yönünden yapılan incelemede, kamu ihale mevzuatında anılan belgelerin aşırı düşük  
teklif açıklamaları ile birlikte sunulmasına ilişkin bir açıklamanın yer almadığı, söz konusu  
belgelerin istenilmesinin idarenin takdirinde olduğu, sunulan fiyat tekliflerinde uyumsuzluk,  
çelişki, aykırılık gibi hususların oluşması durumunda idarenin ilgili meslek mensubundan  
anılan belgeleri isteyebileceği anlaşıldığından, başvuru sahibinin bu konudaki iddiasının  
yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.  
14  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
: 2015/008  
: 84  
: 28.01.2015  
Karar No  
: 2015/UH.III-323  
Ancak isteklinin fiyat teklifi ile açıklama yaptığı bazı ana çiğ girdileri incelendiğinde  
bazı kalemlere ilişkin (örneğin tavuk (bütün), dana ciğer gibi) borsa fiyatlarının mevcut  
olduğu belirlenmiş olup, mevzuat uyarınca bu girdiler için fiyat teklifi sunulmasının uygun  
olmadığı belirlenmiştir. Açıklanan nedenle, bu iddia yerinde bulunmuştur.  
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılığı belirlenen ihale işlemlerinin düzeltici  
işlemle giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, Ahi Özel Hizmet İç ve  
Dış Tic. İnş. Nak. Yemek Ltd. Şti.nin aşırı düşük teklif açıklamalarının kabul edilmeyerek  
teklifinin değerlendirme dışı bırakılması ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata  
uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici  
işlem belirlenmesine,  
Oyçokluğu ile karar verildi.  
Mahmut GÜRSES  
Başkan  
Ali Kemal AKKOÇ  
Kurul Üyesi  
Ahmet ÖZBAKIR  
Kurul Üyesi  
Mehmet Zeki ADLI  
Kurul Üyesi  
Hamdi GÜLEÇ  
Kurul Üyesi  
Mehmet AKSOY  
Kurul Üyesi  
15  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
: 2015/008  
: 84  
: 28.01.2015  
Karar No  
: 2015/UH.III-323  
KARŞI OY  
Başvuru sahibinin itirazen şikayet başvuru dilekçesindeki iddiaları kapsamında Kurul  
çoğunluğunca, “Düzeltici işlem belirlenmesine” karar verilmiştir.  
Başvuru sahibinin iddialarının İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmeliğin  
18’inci maddesi yönünden Kurul kararına dayanak teşkil eden esas inceleme raporu ve eki  
belgeler üzerinde yapılan inceleme sonucunda;  
Yozgat Polis Yüksek Okulu Müdürlüğü tarafından gerçekleştirilen “Yozgat Polis  
Yüksek Okulu Müdürlüğüne 2015 yılı Malzemeli Hazır yemek Alımı ve Sonrası Hizmetleri  
Alımı” ihalesine ilişkin yaklaşık maliyetin firmalardan alınan fiyatların ortalaması esas alınarak  
toplam 1.882.862,19 TL olarak hesaplandığı,  
Bahse konu ihalede 12 adet ihale dokümanı satın alındığı, 14.11.2014 tarihinde  
gerçekleştirilen ihaleye 8 istekli tarafından teklif verildiği,  
İdarece tekliflerin denetimine ilişkin yapılan inceleme uyarınca, iki isteklinin  
teklifinin çeşitli gerekçelerle değerlendirme dışı bırakıldığı, kalan altı teklifin de geçerli teklif  
olarak kabul edildiği, bu tekliflere ilişkin teklif bedellerinin,  
İsteklinin Adı  
Mis Gıda Yem. Temz. Taah. Teks. Turz. Tic. Ltd. Şti.  
Peyda İnş. Med. Yem. Tem. İşl. Gıda Ltd. Şti.  
Anadolu Gıda…….Ltd. Şti.  
Ahi Özel Hizmet ……Yemek Ltd. Şti.  
Ogtim İnş. …..Tic. Ltd. Şti.  
Teklif Bedeli (TL)  
1.297.864,26  
1.328.765,79  
1.342.618,20  
1.355.405,04  
1.499.256,99  
1.662.289,20  
Özil Tem….San. ve Tic. Ltd. Şti.  
Şeklinde verildiği,  
İdarece aşırı düşük teklif sorgulaması için sınır değerin 1.448.355,04 TL olarak  
belirlendiği, bu değerin altında teklif veren dört istekliden aşırı düşük teklif açıklaması  
istenildiği, anılan isteklilerden üçü tarafından yapılan sorgulamanın uygun görülmeyerek  
tekliflerinin değerlendirme dışı bırakıldığı, 08.12.2014 tarihli ihale komisyon kararı ile  
ihalenin açıklaması uygun bulunan Ahi Özel Hizmet İç ve Dış Tic. İnş. Nak. Yemek Ltd.  
Şti.’nin üzerinde bırakıldığı,  
Anlaşılmıştır.  
4734 sayılı Kanunun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38 inci maddesinde;  
İhale komisyonu verilen teklifleri (Değişik: 6/2/2014-6518/47 md.) değerlendirdikten  
sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük  
olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif  
sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak  
ister.  
16  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
: 2015/008  
: 84  
: 28.01.2015  
Karar No  
: 2015/UH.III-323  
İhale komisyonu;  
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım  
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,  
(Değişik: 6/2/2014-6518/47 md.) gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate  
alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli  
görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
(Ek fıkra: 20/11/2008-5812/12 md.; Değişik fıkra: 6/2/2014-6518/47 md.) Kurum,  
ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne göre aşırı düşük  
tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi  
amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu maddede öngörülen  
açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık maliyeti 8 inci maddede  
öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile yapım işleri ihalelerinde  
sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin  
reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale komisyonu bu maddenin  
uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.” hükmü yer almaktadır.  
Bahse konu madde hükmünden, ihalede aşırı düşük sorgulama yapılacağının ihale  
dokümanında düzenmiş haline göre, ihale komisyonunun, yaptığı değerlendirme neticesinde  
geçerli olduğunu tespit ettiği tekliflerden, ihaleye verilen diğer tekliflere veya idarenin tespit  
ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olan isteklileri tespit edeceği ve tespit  
edilen bu teklifleri reddetmeden önce yine madde metninde belirtilen usul doğrultusunda  
sorgulamaya tabi tutacağı anlaşılmaktadır.  
Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde, aşırı düşük teklif  
sorgulamasının Kamu İhale Genel Tebliğinin “teklif fiyata dahil masraflar” ve “aşırı düşük  
tekliflerin değerlendirilmesini” düzenleyen maddeleri ile idari şartnamenin “teklif fiyata dahil  
olan giderler” başlıklı maddesindeki düzenlemelerin esas alınarak yapılması gerekmektedir.  
Bu ihalelerde, aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda belgelere dayalı yazılı açıklama  
yapmayan veya ihale komisyonunca açıklamaları yetersiz bulunan isteklilerin teklifleri ile  
teklif edilmesi gereken asgari işçilik maliyetini karşılamayan teklifler gerekçesi belirtilmek  
suretiyle reddedilecektir. İhale konusu hizmetin maliyet unsurlarının, personel çalıştırılmasına  
dayalı hizmet alımlarında olduğu gibi önceden belirlenen nitelikte olmadığı görülmektedir.  
Bu durumda, ihale dokümanında belirtilen şartlara uygun olarak hizmetin ifası için her  
isteklinin basiretli tacir olma yükümlülüğü gereğince kendi organizasyon yapısı, kullanacağı  
makine ekipmanın özellikleri, malzeme teminindeki kendine özgü koşulları vb. unsurları  
dikkate alarak teklif fiyatını belirlemesi gerekmektedir.  
Ayrıca, malzeme dahil yemek alım hizmetlerinde yemek bileşenlerini oluşturan  
girdilerin önemli bir kısmı yerel, mevsimsel ve iklim özelliklerine göre farklılıklar  
göstermekte, bir çok girdi müstahsilden doğrudan temin edilebilmektedir. Özellikle sebze  
17  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
: 2015/008  
: 84  
: 28.01.2015  
Karar No  
: 2015/UH.III-323  
meyve gibi girdilerin piyasa koşulları sebebiyle muhasebeleştirilmesinde karşılaşılan  
güçlüklerin aşırı düşük teklif sorgulamasında ispat için aranılan belgelere yansıtılmasında  
isteklilerin önünde önemli bir engel teşkil edeceğinden, şikayete konu ihalede, ihtiyaçların  
uygun şartlarla ve zamanında karşılanması ve kaynakların verimli kullanılmasından sorumlu  
olan idarenin, ihalede aşırı düşük teklif açıklaması isteyerek ihalenin sonuçlandırılması  
yönünde tesis etmiş olduğu işlemlerde mevzuata uyarlık bulunmadığı düşünülmektedir.  
İhale konusu işin personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı işi olmadığı, yaklaşık  
maliyetin büyük çoğunlukla yemek giderinden oluştuğu ihalede verilen teklifler yaklaşık  
maliyetin altında olmakla birlikte yaklaşık maliyete ve birbirlerine göre yakın olduğu ve en  
düşük teklifin bile diğer tekliflere göre aşırı düşük olarak değerlendirilemeyeceği  
anlaşıldığından, idarece, yemek kalemlerinde aşırı düşük teklif sorgulaması yapılarak ihalenin  
karara bağlanması yönünde gerçekleştirilen idari işlemlerin mevzuata uygun olmadığı  
değerlendirilmiştir.  
Açıklanan nedenlerle; başvuru sahibinin iddiası kapsamında yemek alımı kalemlerinde  
aşırı düşük teklif sorgulaması yapılarak ihalenin sonuçlandırılmasına yönelik idarece  
gerçekleştirilen idari işlemlerin yerinde olmadığına ilişkin “Düzeltici işlem belirlenmesine”  
karar verilmesi gerektiği yönündeki düşüncem ile, Kurul çoğunluğunca alınan karara  
katılmıyorum.  
Ali Kemal AKKOÇ  
Kurul Üyesi  
18