Ana Sayfa / Kararlar / Gümüşhane Üniversitesi Rektörlüğü Sağlık Kültür ve Spor Daire Başkanlığı / 2014/114723-Gümüşhanevi Kampüsündeki Birimler İle İlçelerde Bulunan Meslek Yüksekokulların 2015 Yılı Malzeme Dahil Yemek Hizmeti Alımı
Bilgi
İKN
2014/114723
Başvuru Sahibi
Or-At Gıda Yem. Eğit. Turz. San. Tic. Ltd. Şti.
İdare
Gümüşhane Üniversitesi Rektörlüğü Sağlık Kültür ve Spor Daire Başkanlığı
İşin Adı
Gümüşhanevi Kampüsündeki Birimler İle İlçelerde Bulunan Meslek Yüksekokulların 2015 Yılı Malzeme Dahil Yemek Hizmeti Alımı
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/008  
: 109  
: 28.01.2015  
: 2015/UH.III-345  
TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER:  
Başkan: Mahmut GÜRSES  
Üyeler: Ali Kemal AKKOÇ, Ahmet ÖZBAKIR, Mehmet Zeki ADLI, Hamdi GÜLEÇ,  
Mehmet AKSOY  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Or-At Gıda Yem. Eğit. Turz. San. Tic. Ltd. Şti.,  
Cayra Mah. Şehit Yusuf Yakışır Cad. No:130 Özkürtün Kürtün/GÜMÜŞHANE  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Gümüşhane Üniversitesi Rektörlüğü Sağlık, Kültür ve Spor Daire Başkanlığı,  
Gümüşhanevi Kampüsü Bağlarbaşı Mahallesi Kazım Karabekir Caddesi No: 85 Rektörlük  
İdari Birimler Binası 29000 GÜMÜŞHANE  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2014/114723 İhale Kayıt Numaralı “Gümüşhanevi Kampüsündeki Birimler İle İlçelerde  
Bulunan Meslek Yüksekokulların 2015 Yılı Malzeme Dahil Yemek Hizmeti Alımı” İhalesi  
KURUMCA YAPILAN İNCELEME:  
Gümüşhane Üniversitesi Rektörlüğü Sağlık, Kültür ve Spor Daire Başkanlığı  
tarafından 16.10.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan “Gümüşhanevi Kampüsündeki  
Birimler İle İlçelerde Bulunan Meslek Yüksekokulların 2015 Yılı Malzeme Dahil Yemek  
Hizmeti Alımı” ihalesine ilişkin olarak Or-At Gıda Yem. Eğit. Turz. San. Tic. Ltd. Şti.nin  
19.12.2014 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 24.12.2014 tarihli yazısı ile reddi  
üzerine, başvuru sahibince 31.12.2014 tarih ve 47246 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan  
31.12.2014 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2014/3904 sayılı şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,  
1) Teknik Şartname’nin “Hammadde temini, depolama ve hazırlık” başlıklı 10’uncu  
maddesinin n bendinde “Yemeklerde dondurulmuş- şoklanmış et kullanılmayacağı, etler taze  
kesim olarak bütün halde(but, kol, gövde) mutfağa getirilecektir. Piyasadan hazır kıyma veya  
kuşbaşı alınıp mutfaklarda kullanılmayacaktır…” düzenlemesinin yer aldığı, ihale üzerinde  
kalan isteklinin sunmuş olduğu fiyat teklifinde ise hazır but, kol, gövde yerine hazır kıyma ve  
hazır kuşbaşı malzemelerinin bulunduğu, bu durumun anılan Şartname’ye aykırı olduğu,  
ayrıca idarenin şikâyet dilekçelerine verdiği cevapta “dana eti ve kıyma eti fiyatları için aşırı  
düşük teklif açıklaması sunan istekli tarafından tevsik edici belge olarak sunulan Ankara  
Ticaret Borsası fiyatları incelendiğinde, but, kol, ve gövde fiyatlarının(kemikli olduğu için)  
hazır kuşbaşı ve hazır kıyma fiyatlarından daha düşük olduğu, bu fiyatların kullanılmasının  
açıklama sunan isteklinin lehine olacağı da aşikardır.” ifadesine yer verildiği, oysa 1  
1
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/008  
: 109  
: 28.01.2015  
: 2015/UH.III-345  
kilogram kıyma için 1 kilogramdan fazla kemikli dana etine ihtiyaç olduğu, kemik fireleri  
hesaba katılmadan fiyat kıyaslamasının yapıldığı,  
2) Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.6’ncı maddesinde yer alan açıklamaya göre ana  
çiğ girdi ibaresinden ilgili yemeğin pişirilmesi için gerekli olan temel girdilerin anlaşılacağı,  
dolayısıyla çam fıstığı, ceviz kuş üzümü, tarçın, hindistan cevizi gibi unsurları yardımcı gider  
olarak kabul eden idarenin anılan Tebliğ’e aykırı işlem yaptığı,  
3) Teknik Şartname’nin “Yemek Pişirme ve Servis” başlıklı 11’inci maddesinin i  
bendinde “…Zeytinyağlı yemeklerde ve salatalarda natürel sızma zeytinyağı kullanılacaktır.”  
düzenlemesinin yer aldığı, idareye ihale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif  
açıklamasında yer verdiği zeytinyağının anılan Şartnameye aykırı olduğu, idarenin cevabında  
ihale üzerinde bırakılan isteklinin borsada işlem gören en yüksek fiyat üzerinden açıklama  
yaptığının beyan edildiği, daha yüksek fiyat olması nedeniyle natürel sızma zeytinyağı dışında  
başka bir ürünün teklif edilmesinin anılan Şartname’ye aykırı olduğu,  
4) Aşırı düşük teklif açıklama talep yazısında yer verilen örnek yemek menüsünde ana  
çiğ girdi maliyetlerinden “et, pirinç, tavuk, nohut, bulgur, domates, fasulye, zeytinyağı,  
natürel sızma zeytinyağı” toplam miktarları ile Kamu İhale Genel Tebliği’nin ekinde yer alan  
Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetveli’ndeki (Ek-H.4) miktarların birbiriyle uyumlu  
olmadığı, ihale üzerinde bırakılan isteklinin eksik gramaj üzerinden aşırı düşük açıklamasını  
sunduğu, bu konuda 21.02.2013 tarih ve 2013/UH.II-1073 sayılı Kamu İhale Kurulu  
Kararı’nın emsal niteliğinde olduğunu idareye beyan etmelerine rağmen dikkate alınmadığı,  
5) Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı  
düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “79.2.2.3. Kamu Kurum ve  
Kuruluşları Tarafından İlan Edilen Fiyatlar: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin  
kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilan edilmiş fiyat tarifeleri açıklama yöntemi olarak  
kullanılabilir. Bu usulle yapılmış açıklamanın geçerli olabilmesi için ilan edilen fiyatların  
ihalenin ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olması zorunludur.”  
açıklamasının yer aldığı, ihale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasında  
ise et, tavuk, vb. kalemler için Et Balık Kurumu’ndan almış olduğu belge üzerinde tarih  
olmadığını idareye sunmuş oldukları şikâyet dilekçesinde bildirdikleri, idarenin anılan şikâyet  
dilekçesine cevap yazısında “… Kamu kurumları tarafından sunulan mal ve hizmetlerle ilgili  
herhangi bir belge sunularak açıklama yapılmadığı tespit edilmiştir.  
Ticaret borsalarında veya toptancı hallerinde işlem görmeyen bazı ana çiğ girdi  
unsurları için kamu kurum niteliğindeki mesleki kuruluşlarından fiyat tevsiki amacıyla alınan  
belgelerin tamamında tarih bulunduğu ve bu belgelerin imzalı/imzalı-mühürlü oldukları tespit  
edilmiştir.” ifadelerine yer verdiği, idarenin cevabında yer alan cümlelerin birbiriyle çeliştiği,  
6) Teknik Şartname’nin “Yemek Pişirme ve Servis” başlıklı 11’inci maddesinin u  
bendinde “…Yemek dağıtımı esnasında yemek dağıtan personelin iş kıyafetleri ile birlikte  
eldiven, bone, maske ve kolluk takması zorunludur.” düzenlemesinin yer aldığı, ihale üzerinde  
bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasında ise anılan kalemlere yer verilmediği,  
idarenin buna ilişkin olarak idareye şikayet dilekçesi cevabı yazısında “…tek kullanımlık  
eldiven, bone, maske, kolluk gibi unsurlar 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 38’ini  
2
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/008  
: 109  
: 28.01.2015  
: 2015/UH.III-345  
maddesinde İhale Komisyonu’na verilen takdir yetkisine binaen açıklama sunulması istenecek  
unsurlar belirlenirken yardımcı girdiler olarak öngörülmüş olup bu unsurlar için açıklama  
yapılması istenilmemiştir.” ifadesine yer verdiği, oysa aşırı düşük teklif açıklama talep  
yazısında giyim maliyetlerinin yardımcı gider sayılacağı ve buna ilişkin açıklama  
istenilmeyeceğinin belirtilmediği, ayrıca yapılan bu işlemin anılan Şartname’nin “ İş yerinin  
kullanımı ve emniyet tedbirleri “ başlıklı 13’üncü maddesinde yer alan “… Yüklenici 6331  
sayılı İş Sağlığı ve Güvenlik Kanunu ile İş Sağlığı ve Güvenliği Hizmetleri Yönetmeliği ile  
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından çıkarılan diğer mevzuat hükümleri  
doğrultusunda işyerinde iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması ve mevcut sağlık güvenlik  
şartlarının iyileştirilmesinden tek başına sorumludur.” düzenlemesine aykırı olduğu,  
7) Teknik Şartname’nin “Birinci Kısım Gümüşhanevi Kampüsü Öğrenci ve Personel  
Yemek Hizmetleri Alımı” başlıklı 6’ncı maddesinin d bendinde bir adet Gıda Mühendisi’nin  
haftalık çalışma saatlerinin tamamını idare için kullanmak üzere tam zamanlı çalıştırılacağı,  
anılan Şartname’nin g bendinde ise çalıştırılacak gıda mühendisinin aylık taban ücretinin net  
2.900,00 TL olduğunun görüldüğü, ancak işçilik maliyetinin net 2.900,00 TL üzerinden değil  
de Kısa Vadeli Sigorta Kolları Prim Oranı %2, İşveren İşsizlik Primi %2, Mal. Yaş. ve Ölüm  
Sig. Primi %11 ve Genel Sağlık Sigorta Primi %7,5 dâhil edilerek hesaplanması gerektiği,  
8) İdarenin şikayet dilekçesi cevap yazısında gıda mühendisi dahil olmak üzere  
çalıştırılması öngörülen bütün personeller için ayni yemek bedelinin günlük 6,68 TL olarak  
hizmet süresini kapsayacak şekilde 32.050,64 TL öngördüğü, bu tutarın (Yemek gideri için  
“25 kişi x 230 iş günü =5.750,00 öğün yemek x 6,68 TL=) 38.410,00 TL olması gerektiği,  
9) Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı  
düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “79.3.5. Personel  
çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımlarına ilişkin yapılan aşırı düşük teklif  
açıklamasında, sözleşme giderleri ve genel giderlerin % 4 oranında hesaplanması söz konusu  
olmayacak, sözleşme giderleri ilgili mevzuatına göre hesaplanmak suretiyle açıklama  
yapılacaktır.” açıklamasının yer aldığı, ihale üzerinde bırakılan isteklinin işçilik  
maliyetlerinden olan giyim giderleri ile mevcut iş kıyafetlerine ilaveten tek kullanımlık  
malzeme giderlerine (eldiven, bone, maske, kolluk, vb.) aşırı düşük teklif açıklamasında  
sözleşme giderleri ve genel giderler kapsamında yer vermediği iddialarına yer verilmiştir.  
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit  
edilmiştir.  
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:  
Teknik Şartname’nin “Hammadde temini, depolama ve hazırlık” başlıklı 10’uncu  
maddesinin n bendinde “Yemeklerde kullanılacak kırmızı etler yerli dana eti olacaktır. İdare  
talep ederse yerli koyun eti de kullanılabilecektir. Yemek üretiminde kullanılacak her türlü çiğ  
kırmızı et ve hazırlanmış et karışımları; Türk Gıda Kodeksi Çiğ Kırmızı Et ve Hazırlanmış  
Kırmızı Et Karışımları Tebliği’ne uygun olarak hazırlanacak, işlenecek, muhafaza edilecek ve  
depolanacaktır. Yemeklerde dondurulmuş- şoklanmış et kullanılmayacağı, etler taze kesim  
olarak bütün halde(but, kol, gövde) mutfağa getirilecektir. Piyasadan hazır kıyma veya  
kuşbaşı alınıp mutfaklarda kullanılmayacaktır. Kıyma ve kuşbaşı etler İdareye veya  
3
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/008  
: 109  
: 28.01.2015  
: 2015/UH.III-345  
yükleniciye ait mutfaklarda hazırlanacaktır. Hazırlanacak dana kıymada yağ oranı %20’yi  
geçmeyecektir.” düzenlemesi yer almaktadır.  
Başvuru sahibinin iddiasında aşırı düşük teklif açıklamasında bulunan isteklinin  
yalnızca dana kıyma malzemesini teklif ettiği, 1 kilogram kıyma için 1 kilogramdan fazla  
kemikli dana etine ihtiyaç olduğu, dolayısıyla aslında dana kıyma malzemesinin kilogram  
fiyatının dana eti (kemikli) kilogram fiyatına kıyasla daha düşük olmayacağı ifadelerine yer  
vermiştir.  
Yapılan incelemede anılan isteklinin dana kıyma malzemesi ile birlikte ayrıca dana eti  
(kemiksiz) malzemesine de yer verdiği, dana eti için 04.06.2014 tarihli Ankara Ticaret  
Borsası Günlük Bülteni’nde yer alan bir kilogram için belirlenen fiyatın (19,00 TL), dana  
kıyma için ise 23.09.2014 tarihli anılan bültende yer alan fiyatın (20,86 TL) esas alındığı,  
dolayısıyla dana eti (kemiksiz) malzemesinin kilogram fiyatının da dana kıyma malzemesi  
kilogram fiyatından düşük olduğu, Teknik Şartname’nin ekinde yer alan 8 haftalık örnek  
yemek menüleri ile bu menülerin içerisinde kullanılan malzemeler incelendiğinde ise dana eti  
ve kıyma malzemelerinin olduğu görülmüş olup her ne kadar anılan Şartname’de “…etler taze  
kesim olarak bütün halde(but, kol, gövde) mutfağa getirilecektir. Piyasadan hazır kıyma veya  
kuşbaşı alınıp mutfaklarda kullanılmayacaktır.” düzenlemesi yer alsa da but, kol, gövde  
olarak alınan etlere kemik dâhil olup yemek menülerinde ise kemiksiz et kullanılacağından  
idarenin dana kıyma için sunulan fiyat teklifini uygun bulması işleminde bir aykırılık tespit  
edilememiş, bu çerçevede başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna  
ulaşılmıştır.  
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı  
düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde 79.2.6. Malzemeli yemek  
hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesinde kullanılmak üzere teknik  
şartnamede asgari iki haftalık örnek menü düzenlemesi yapılır ve bu menüde yer alan  
yemeklerin içerikleri ile çiğ girdi miktarları belirtilir.  
Bu ihalelerde; teklifi aşırı düşük bulunan istekli öncelikle “ana çiğ girdi”, “işçilik” ve  
“yardımcı gider” oranlarının belirtildiği Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelini (Ek-  
H.4) hazırlayarak açıklaması kapsamında sunar. Açıklamanın geçerli kabul edilebilmesi için  
“(Ana Çiğ Girdi Maliyeti+İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,80’den az ve  
0,95’den çok olmaması gerekir. Oran belirtmeyen veya belirttiği oran 0,80’den az veya  
0,95’den çok olan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
Ana çiğ girdi ibaresinden ilgili yemeğin pişirilmesi için gerekli temel girdiler anlaşılır.  
Bu çerçevede, isteklinin beyan ettiği orana uygun teklif sunması durumunda, yemek  
pişirilmesi için gerekli enerji giderleri (doğalgaz, LPG gibi), temizlik malzemeleri, su, sigorta  
giderleri, ilaçlama ve hijyen sağlama giderleri, bakım onarım, amortisman, nakliye, sözleşme  
giderleri ve genel giderler, portör muayenesi ve tali çiğ girdiler (tuz, baharat, tatlandırıcı vb.)  
gibi unsurlar “yardımcı girdiler” başlığında değerlendirilir ve bu unsurlar için açıklama  
sunulması gerekmez.  
4
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/008  
: 109  
: 28.01.2015  
: 2015/UH.III-345  
Örneğin; 1.000 öğün yemek alımı için çıkılan bir ihalede, birim fiyat olarak 5 TL teklif  
veren bir isteklinin, 5.000 TL olan toplam teklif bedelinin aşırı düşük olarak değerlendirilmesi  
ve istekli tarafından sunulan Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelinde “(Ana Çiğ Girdi  
Maliyeti+İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,90 olarak belirtilmesi halinde,  
teklifin 4.500 TL’sinin ana çiğ girdi ile işçilik toplamını içerdiği kabul edilir ve isteklinin  
sadece bu kısma ilişkin açıklama yapması gerekir. Teklifin 500 TL’lik kısmının ise yardımcı  
giderlere ilişkin olduğu kabul edildiğinden, bu kısma ilişkin açıklama yapılması  
gerekmemektedir.  
Malzemeli yemek alımı ihalelerinde, ana çiğ girdi maliyetlerinin tevsiki amacıyla  
üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri kullanılamaz. Ancak 79.2.2 nci maddede yer alan  
diğer yöntemlerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının  
anlaşıldığı durumlarda, üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri ile açıklama yapılabilir.”  
açıklaması yer almaktadır.  
Yapılan incelemede aşırı düşük teklif açıklamasında bulunan isteklinin idareye  
sunmuş olduğu Malzeme Yemek Sunumu Hesap Cetveli’nde hindistan cevizi için 18.09.2014  
tarihli, çam fıstığı için 23.09.2014 tarihli, tarçın için ise 16.09.2014 tarihli Ankara Ticaret  
Borsası Günlük Bülteni’nde yer alan birim fiyatları esas alarak açıklamada bulunduğu, anılan  
isteklinin hindistan cevizi, kuş üzümü, tarçın ve çam fıstığı malzemelerini ilgili yemeğin  
pişirilmesi için gerekli temel girdiler olup olmadığına bakmaksızın ana çiğ girdi olarak  
değerlendirdiği ve açıklamada bulunduğu görülmüştür.  
İstekli tarafından aşırı düşük teklif sorgulaması kapsamında ana çiğ girdilerin toplam  
teklife oranının 0,6398 olarak hesaplandığı görülmüş olup hindistan cevizi, kuş üzümü, tarçın  
ve çam fıstığı malzemelerinin yardımcı giderler arasında değerlendirildiğinde ise ana çiğ  
girdilerin toplam teklife oranının 0,6380 olduğu tespit edilmiştir. Her ne kadar hindistan  
cevizi, kuş üzümü, tarçın ve çam fıstığı malzemelerinin Tebliğ’de yer alan açıklamalar  
uyarınca yardımcı giderler arasında değerlendirilmesi gerekse de, ana çiğ girdi maliyet  
toplamının teklife oranının 0,6398 olduğu açıklamada, bu oranın 0,6380 hesaplanması halinde  
dahi işçilik giderleri ile toplandığında (0,6380 + 0,2399 =) 0,8779 olduğu anlaşıldığından bu  
durumun aşırı düşük teklif açıklamasında bulunan isteklinin teklifinin değerlendirme dışı  
bırakılmasına engel teşkil etmediği, dolayısıyla başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı  
sonucuna varılmıştır.  
3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:  
Teknik Şartname’nin “Yemek Pişirme ve Servis” başlıklı 11’inci maddesinin i  
bendinde “Yemeklerde hiçbir şekilde renklendirici, kıvam veya lezzet artırıcı maddeler  
kullanılmayacaktır. Yemeklerde kullanılan tüm malzemeler gıda mevzuatına uygun olarak  
üretilmiş olacaktır. Tüm yemeklerde ve tatlılarda tereyağı, zeytinyağı veya bitkisel sıvı yağ  
(Ayçiçek, mısır veya fındık yağı) kullanılacaktır. Zeytinyağlı yemeklerde ve salatalarda  
natürel sızma zeytinyağı kullanılacaktır.” düzenlemesi yer almaktadır.  
Yapılan incelemede her ne kadar Teknik Şartname’nin “Yemek Pişirme ve Servis”  
başlıklı 11’inci maddesinin i bendinde “Zeytinyağlı yemeklerde ve salatalarda natürel sızma  
zeytinyağı kullanılacaktır.” düzenlemesi yer alsa da anılan Şartname’nin ekinde yer alan  
“Gramaj Listesi” başlıklı listede zeytinyağlı yemeklerde ve salatalarda zeytinyağı  
5
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/008  
: 109  
: 28.01.2015  
: 2015/UH.III-345  
malzemesinin yer aldığı, natürel sızma zeytinyağı ve/veya sızma zeytinyağı malzemesinin ise  
olmadığı görülmüş olup bu çerçevede aşırı düşük teklif açıklamasında bulunan isteklinin  
idareye sunmuş olduğu Malzeme Yemek Sunumu Hesap Cetveli’nde zeytinyağı malzemesi  
için 30.09.2014 tarihli Ankara Ticaret Borsası Günlük Bülteni’nde yer alan birim fiyatı (9,51  
TL) esas alarak açıklamada bulunduğu tespit edilmiş, dolayısıyla başvuru sahibinin iddiasının  
yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
4) Başvuru sahibinin 4’üncü iddiasına ilişkin olarak:  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı  
düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “79.2.6. Malzemeli yemek  
hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesinde kullanılmak üzere teknik  
şartnamede asgari iki haftalık örnek menü düzenlemesi yapılır ve bu menüde yer alan  
yemeklerin içerikleri ile çiğ girdi miktarları belirtilir.  
Bu ihalelerde; teklifi aşırı düşük bulunan istekli öncelikle “ana çiğ girdi”, “işçilik” ve  
“yardımcı gider” oranlarının belirtildiği Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelini (Ek-  
H.4) hazırlayarak açıklaması kapsamında sunar. Açıklamanın geçerli kabul edilebilmesi için  
“(Ana Çiğ Girdi Maliyeti+İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,80’den az ve  
0,95’den çok olmaması gerekir. Oran belirtmeyen veya belirttiği oran 0,80’den az veya  
0,95’den çok olan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
Ana çiğ girdi ibaresinden ilgili yemeğin pişirilmesi için gerekli temel girdiler anlaşılır.  
Bu çerçevede, isteklinin beyan ettiği orana uygun teklif sunması durumunda, yemek  
pişirilmesi için gerekli enerji giderleri (doğalgaz, LPG gibi), temizlik malzemeleri, su, sigorta  
giderleri, ilaçlama ve hijyen sağlama giderleri, bakım onarım, amortisman, nakliye, sözleşme  
giderleri ve genel giderler, portör muayenesi ve tali çiğ girdiler (tuz, baharat, tatlandırıcı vb.)  
gibi unsurlar “yardımcı girdiler” başlığında değerlendirilir ve bu unsurlar için açıklama  
sunulması gerekmez.” açıklaması,  
Teknik Şartname’nin “Tanımlar” başlıklı 2‘nci maddesinde “e) Ramazan ayı hariç  
olmak üzere 02.01.2015- 31.12.2015 tarihleri arasını, f) Eğitim-Öğretim Dönemi: Akademik  
takvim esas alınarak belirlenen (02 Ocak 2015 – 09 Ocak 2015), (09 Şubat 2015 – 07  
Haziran 2015) ile (14 Eylül 2015 – 31 Aralık 2015) tarihleri arasındaki toplam 162 iş  
gününü; akademik takvimde değişiklik olması halinde ise akademik takvim esas alınarak  
belirlenecek eğitim öğretim dönemini (ara sınav haftaları dahil olmak üzere derslerin  
başlangıç ve bitiş tarihleri arasını)… ifade eder.” düzenlemesi,  
Anılan Şartname’nin “İhalenin şekli ve Teknik Hususlar” başlıklı 4’üncü maddesinde  
“1) Bu ihale kısmi teklife açık olup 3 (üç) kısım olarak düzenlenmiştir. Her bir kısım için  
belirlenen bölümler aşağıda belirtilmiştir:  
a) Birinci Kısım: Gümüşhanevi Kampüsü Öğrenci Yemek Hizmet Alımı  
b) İkinci Bölüm: Gümüşhanevi Kampüsü Personel Yemek Hizmet Alımı”  
düzenlemesi,  
Aynı Şartname’nin Birinci Kısım Gümüşhanevi Kampüsü Öğrencive Personel Yemek  
Hizmetleri Alımı” başlıklı 6’ncı maddesinde “j) Bu kısım kapsamında verilecek toplam öğün  
sayıları bölümler itibari ile aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.  
6
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/008  
: 109  
: 28.01.2015  
: 2015/UH.III-345  
SIRA  
NO  
1
2
BU KISMA AİT BÖLÜMLER  
BİRİMİ MİKTARI  
Öğün 275.400  
Öğün 57.500  
332.900  
Gümüşhanevi Kampüsü Öğrenci Yemek Hizmet Alımı  
Gümüşhanevi Kampüsü Personel Yemek Hizmet Alımı  
Toplam  
(2) Bu kısım iki bölümden oluşmaktadır.  
a) Birinci Bölüm: Gümüşhanevi Kampüsü Öğrenci Yemek Hizmet Alımı  
1) Eğitim-öğretim dönemi süresince bu bölüm kapsamında günlük yemek yiyecek öğrenci  
sayısı; öğlen 1.100 (Bin Yüz), akşam 600 (Altı Yüz) kişi, toplamda 1.700 (Bin Yedi Yüz) kişi  
olarak hesaplanmıştır.  
Eğitim Öğretim Dönemi  
YEMEKHANE ADI  
Toplam Öğün Sayısı  
Öğrenci (Öğlen)  
Öğrenci (Akşam)  
Gümüşhanevi Kampüsündeki Öğrenci  
Yemekleri  
178.200 Öğün  
97.200 Öğün  
Toplam  
275.400 Öğün  
b) İkinci Bölüm: Gümüşhanevi Kampüsü Personel Yemek Hizmeti Alımı  
1) Hizmet süresince bu bölüm kapsamında günlük yemek yiyecek personel sayısı öğlen  
250 (İki Yüz Etli) kişi olarak hesaplanmıştır. Bu bölüm kapsamında personellere akşam  
yemeği verilmeyecektir.  
Hizmet Dönemi  
YEMEKHANE ADI  
Toplam Öğün Sayısı  
Personel (öğlen)  
Gümüşhanevi Kampüsündeki Personel yemekhanesi/  
yemekhaneleri  
57.500 Öğün  
…“ düzenlemesi,  
İdarenin 24.10.2014 tarih ve 72459214-934.99-93 sayılı aşırı düşük teklif açıklaması  
isteme yazısında “21- Teknik Şartname’nin ekindeki örnek menü 1 ve örnek menü 2  
kullanılarak toplamda 8 haftalık örnek yemek menüleri üzerinden bu menülerin Teknik  
Şartname’nin EK-2 Gramaj Listesi’ne uygun olarak yemek gramajları üzerinden  
hesaplanacak hammadde maliyeti,  
22- Kamu İhale Genel Tebliği’nin ekinde yer alan Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetveli’ni  
(Ek-H.4) doldurularak onaylanması,…” ifadeleri,  
7
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/008  
: 109  
: 28.01.2015  
: 2015/UH.III-345  
İhale üzerinde kalan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasında “idareniz tarafından  
hazırlanan Teknik Şartname’de 40 günlük menü belirtilmiş olup menü içerisinde kullanılan  
ana çiğ girdilerin cinsine göre gramajları toplanarak menü sayısına (40) bölünerek bir kişi  
için bir öğün ana çiğ girdi miktarı tespit edilmiştir. Tespit edilen ana çiğ girdi miktarları  
şartnamenizde belirtilen yemek öğün sayısı ile çarpılarak ihale süresi içerisinde kullanılacak  
toplam ana çiğ girdi maliyeti tespit edilmiştir. Menü içerisinde geçen malzemelerin yıllık  
kullanım hesaplama tablosu ekte sunulmuştur.  
Örnek:  
Dana Eti (kemiksiz) 40 Günlük menüde kullanılan gramajın: 1.480 GR.  
Bir öğüne düşen miktar: 1.480 GR / 40 : 37 GR.  
Yıllık tüketim miktarı: 37 GR *332.900 :12.317.300 GR.  
Gramın kiloya çevrilmesi: 12.317.300 GR / 1.000 :12.317,30 KG.” ifadeleri yer  
almaktadır.  
Yapılan incelemede 24.10.2014 tarih ve 72459214-934.99-93 sayılı aşırı düşük teklif  
açıklaması isteme yazısında ihale üzerinde kalan istekliden Kamu İhale Genel Tebliği’nin  
ekinde yer alan Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetveli’ni (Ek-H.4) taraflarına sunmalarını  
istediği, teklifi aşırı düşük bulunan isteklinin “ana çiğ girdi”, “işçilik” ve “yardımcı gider”  
oranlarının belirtildiği Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetveli’ni (Ek- H.4) hazırlayarak  
açıklaması kapsamında sunduğu görülmüştür.  
Başvuru sahibinin iddiası ana çiğ girdi malzemelerinden et, pirinç, tavuk, nohut,  
bulgur, domates, fasulye, zeytinyağı ve natürel sızma zeytinyağının toplam miktarları ile  
Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetveli’ndeki (Ek-H.4) miktarların uyumlu olmadığı  
şeklinde olup söz konusu malzemelerden fasulye, tavuk ve et ana çiğ girdileri ile ilgili Teknik  
Şartname’de birden fazla çeşidin olduğu tespit edilmiştir. Anılan Şartname’de fasulye  
malzemesine ilişkin taze fasulye ile kuru fasulye, tavuk malzemesine ilişkin tavuk eti bonfile  
ile tavuk eti (kemiksiz) ve et malzemesine ilişkin ise dana eti(kemiksiz), kuzu eti ile dana  
kıyma ana çiğ girdi çeşitlerinin olduğu görülmüş olup başvuru sahibinin anılan malzeme  
çeşitlerinden hangilerine ilişkin miktarların Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetveli’ndeki  
(Ek-H.4) miktarlarla uyumlu olmadığını açıkça belirtmemiştir. Dolayısıyla söz konusu  
malzemeler dışında yer alan ana çiğ girdiler yapılan incelemede dikkate alınmıştır.  
Yukarıda anılan pirinç, nohut, bulgur, domates, zeytinyağı malzemeleri ile ilgili olarak  
Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetveli’nde aşağıda yer alan tablodaki rakamların idareye  
sunulduğu görülmüştür.  
MALZEMELİ YEMEK SUNUMU HESAP CETVELİ  
Ana çiğ girdi oranı  
İşçilik Oranı  
Yardımcı Girdiler Oranı  
Toplam  
0,6398485  
0,2399315  
0,1202200  
1,0000000  
a) Ana Çiğ Girdiler:  
S. No Ana Çiğ  
Yıllık  
Birimi  
Birim  
Tutar  
Açıklama Yöntemi  
8
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/008  
: 109  
: 28.01.2015  
: 2015/UH.III-345  
Girdi Adı  
Bulgur  
Domates 14.231,47500 Kilogram 0,96200 13.690,680  
Tüketim  
Fiyat (B)  
(A*B)  
(A)  
26.09.2014 tarihli Ankara Tic.  
Borsası Bülteni Sayfa 1  
10.06.2014 tarihli Ankara Tic.  
Borsası Bülteni Sayfa 5  
02.06.2014 tarihli Ankara Tic.  
Borsası Bülteni Sayfa 2  
02.06.2014 tarihli Ankara Tic.  
Borsası Bülteni Sayfa 1  
8
4.494,15000 Kilogram 1,45000 6.516,520  
17  
61  
69  
Nohut  
1.997,40000 Kilogram 2,10000 4.194,540  
11.276,98750 Kilogram 3,24990 36.649,080  
Pirinç  
30.09.2014 tarihli Ankara Tic.  
Borsası Bülteni Sayfa 2  
105 Zeytinyağı 1.040,31250 Kilogram 9,51580 9.899,410  
Aşırı düşük teklif açıklamasında bulunan isteklinin yukarıda yer verilen tabloda yer  
alan ana çiğ girdilerin yıllık tüketim miktarlarını ise “Menü İçerisinde Kullanılan Çiğ  
Girdilerin Yıllık Miktarları hesaplaması” başlığı altında aşağıdaki sunulan tabloda hesapladığı  
görülmüştür.  
Menü  
Yemek  
Br. Gün  
Sayısı  
Menü  
İçerisinde  
Kullanılan  
Miktarı  
(A)  
Bir Öğünde  
Kullanılacak  
Miktar  
Yıllık Miktar  
(Kg-Ml)  
(F)= E/1000  
Öğün  
Sayısı  
(D)  
S. Ana Çiğ  
No Girdi Adı  
Yıllık Top. Mik.  
Br.  
(E )= C*D  
(C) =(A)/(B)  
(B)  
4.494.150,00000 4.494,15000 Kg  
14.231.475,00000 14.231,47500 Kg  
1.997.400,00000 1.997,40000 Kg  
11.276.987,50000 11.276,98750 Kg  
1.040.312,50000 1.040,31250 Kg  
8
Bulgur  
540 Gr  
1710 Gr  
40  
40  
40  
40  
40  
13,50000 332.900  
42,75000 332.900  
6,00000 332.900  
33,87500 332.900  
3,12500 332.900  
17 Domates  
61  
69  
Nohut  
240 Gr  
1355 Gr  
125 Gr  
Pirinç  
105 Zeytinyağı  
Yapılan incelemede, Teknik Şartname’nin ekindeki örnek menü 1 ve örnek menü 2’de  
yer alan yemek menüleri içerisinde bulunan bulgur, domates, nohut, pirinç ve zeytinyağı ana  
çiğ girdilerinin anılan Şartname’nin ekindeki Gramaj Listesi dikkate alınarak 8 haftalık (40  
gün) toplam miktarlarının,  
Menü İçerisinde  
Ana Çiğ  
Kullanılan Miktarı  
Birimi  
Yıllık Miktar  
Birimi  
Girdi Adı  
(A)  
175  
2015  
130  
838  
208  
Bulgur  
Domates  
Nohut  
Gr  
Gr  
Gr  
Gr  
Gr  
1.456.437,50  
16.769.837,50  
16.769.837,50  
6.974.255,00  
1.731.080,00  
Kg  
Kg  
Kg  
Kg  
Kg  
Pirinç  
Zeytinyağı  
Şeklinde olduğu tespit edilmiş olup, aşırı düşük teklif açıklamasında bulunan isteklinin  
menü içerisinde kullanılan söz konusu ana çiğ girdilerin yıllık miktarlarını farklı hesapladığı  
görülmüştür.  
9
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/008  
: 109  
: 28.01.2015  
: 2015/UH.III-345  
Aşağıda yer alan tabloda görüldüğü üzere, aşırı düşük teklif açıklamasında bulunan  
isteklinin açıklamasında bulgur, domates, nohut, pirinç ve zeytinyağı ana çiğ girdileri için  
toplam 70.950,224 TL fiyat teklifinde bulunduğu, oysa yapılan inceleme neticesinde anılan  
ana çiğ girdiler için 59.654,70 TL fiyat teklifinde bulunulması gerektiği, açıklamada bulunan  
istekli her ne kadar söz konusu ana çiğ girdilerin yıllık miktarlarını yanlış hesaplamış olsa da  
teklif ettiği toplam fiyatın (70.950,224 TL) olması gereken toplam fiyattan (59.654,70 TL)  
daha yüksek olduğu, bu durumun itirazen şikâyete konu olan ihalede kendisine avantaj  
sağlamayacağı görüldüğünden, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna  
varılmıştır.  
Açıklamada  
Yapılan İnceleme  
Bulunan İstekli  
Neticesinde Tespit  
Tarafından Tespit  
Ana Çiğ  
Girdi  
Edilen Yıllık  
Miktar  
Birim  
Fiyatı  
(TL)  
S.  
No  
Edilen Yıllık  
Miktar  
Tutar  
(TL)  
Tutar  
(TL)  
Br.  
Adı  
(Kg-Ml)  
(F)= E/1000  
(Kg-Ml)  
(F)= E/1000  
Kg  
Kg  
Kg  
Kg  
Kg  
4.494,15000  
1.456.437,50  
16.769.837,50  
16.769.837,50  
6.974.255,00  
1.731.080,00  
1,45000 6.516,518 2.111,83  
0,96200 13.690,679 16.132,58  
2,10000 4.194,540 2.272,04  
3,24990 36.649,082 22.665,63  
9,51580 9.899,406 16.472,61  
8
Bulgur  
14.231,47500  
1.997,40000  
11.276,98750  
1.040,31250  
17 Domates  
61  
69  
10  
5
Nohut  
Pirinç  
Zeytinyağ  
Toplam  
5) Başvuru sahibinin 5’inci iddiasına ilişkin olarak:  
70.950,224 59.654,70  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı  
düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “79.2.2. İstekliler aşırı  
düşük olarak tespit edilen tekliflerini aşağıdaki yöntemleri kullanarak açıklayabilirler.  
79.2.2.2. Kamu Kurum ve Kuruluşları Tarafından Sunulan Mal ve Hizmetlere İlişkin  
Fiyatlar: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin kamu kurum ve kuruluşları tarafından  
sunulan hizmetlere ilişkin fiyat tarifeleri veya istekliye verilmiş fiyat teklifleri açıklama  
yöntemi olarak kullanılabilir. Bu usulle yapılmış açıklamanın geçerli olabilmesi için  
kullanılan fiyatların ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olması  
zorunludur.  
79.2.2.3. Kamu Kurum ve Kuruluşları Tarafından İlan Edilen Fiyatlar: Teklifi  
oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilan edilmiş fiyat  
tarifeleri açıklama yöntemi olarak kullanılabilir. Bu usulle yapılmış açıklamanın geçerli  
olabilmesi için ilan edilen fiyatların ihalenin ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi  
hariç) geçerli olması zorunludur.  
10  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/008  
: 109  
: 28.01.2015  
: 2015/UH.III-345  
79.2.2.4. Ticaret Borsası Fiyatları: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin  
18/5/2004 tarihli ve 5174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar  
Kanununun 51 inci maddesinin (c) bendi uyarınca borsa idaresi tarafından düzenlenen ve  
ilgili malın ihale tarihinden önceki son 12 ayın herhangi bir işlem gününde gerçekleşen  
ortalama fiyatını gösteren belge ile açıklama yapılabilir.” açıklaması yer almaktadır.  
Başvuru sahibi, aşırı düşük teklif açıklamasında bulunan isteklinin anılan  
açıklamasında et, tavuk, vb. malzemeler için Et Balık Kurumu’ndan (yeni adı ile Et ve Süt  
Kurumu) almış olduğu belge üzerinde tarih olmadığı iddiası incelendiğinde, açıklamada  
bulunan isteklinin idareye sunmuş olduğu Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetveli’nde dana  
eti malzemesi için 04.06.2014 tarihli Ankara Ticaret Borsası Günlük Bülteni’nde yer alan  
birim fiyatı, (19,00 TL) tavuk (bonfile) malzemesi için ise Eylül 2014 tarihli Sivas Ticaret  
Borsası Aylık Bülteni’nde yer alan birim fiyatı (7,50 TL) esas alarak açıklamada bulunduğu  
görülmüş, Et ve Süt Kurumu’ndan alınan herhangi bir belgenin olmadığı, yukarıda anılan  
Tebliği’nin 79.2.2’nci maddesi gereği isteklinin aşırı düşük olarak tespit edilen teklifinde yer  
alan et ve tavuk malzemelerini kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilan edilen fiyatlar ile  
değil de ticaret borsası fiyatları ile açıklamasında mevzuata aykırılık bulunmadığı tespit  
edilmiş olup, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.  
6) Başvuru sahibinin 6’ncı iddiasına ilişkin olarak:  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı  
düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “79.2.6. Malzemeli yemek  
hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesinde kullanılmak üzere teknik  
şartnamede asgari iki haftalık örnek menü düzenlemesi yapılır ve bu menüde yer alan  
yemeklerin içerikleri ile çiğ girdi miktarları belirtilir.  
Bu ihalelerde; teklifi aşırı düşük bulunan istekli öncelikle “ana çiğ girdi”, “işçilik” ve  
“yardımcı gider” oranlarının belirtildiği Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelini (Ek-  
H.4) hazırlayarak açıklaması kapsamında sunar. Açıklamanın geçerli kabul edilebilmesi için  
“(Ana Çiğ Girdi Maliyeti+İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,80’den az ve  
0,95’den çok olmaması gerekir. Oran belirtmeyen veya belirttiği oran 0,80’den az veya  
0,95’den çok olan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
Ana çiğ girdi ibaresinden ilgili yemeğin pişirilmesi için gerekli temel girdiler anlaşılır.  
Bu çerçevede, isteklinin beyan ettiği orana uygun teklif sunması durumunda, yemek  
pişirilmesi için gerekli enerji giderleri (doğalgaz, LPG gibi), temizlik malzemeleri, su, sigorta  
giderleri, ilaçlama ve hijyen sağlama giderleri, bakım onarım, amortisman, nakliye, sözleşme  
giderleri ve genel giderler, portör muayenesi ve tali çiğ girdiler (tuz, baharat, tatlandırıcı vb.)  
gibi unsurlar “yardımcı girdiler” başlığında değerlendirilir ve bu unsurlar için açıklama  
sunulması gerekmez. “ açıklaması yer almaktadır.  
Yapılan incelemede idarenin aşırı düşük teklif açıklaması konulu 24.10.2014 tarih ve  
934.99-93 sayılı yazısı ile Bircan Temizlik San. Tic. Ltd. Şti.den vermiş olduğu teklife ilişkin  
açıklamada bulunulmasının istendiği, 11.11.2014 tarih ve -934.02.16 sayılı şikayet başvurusu  
cevabı konulu yazıda ise “Şikayetin haklı bulunması halinde yapılması gereken düzeltici  
işlemler” başlığı altında “Yapılan düzeltici işlemler; 1) Kamu İhale Genel Tebliği’nin  
79.2.6’ncı maddesinde malzemeli yemek ihalelerinde yardımcı gider olarak belirlenen; a)  
11  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/008  
: 109  
: 28.01.2015  
: 2015/UH.III-345  
Sözleşme Giderleri ( sözleşmeye ait Damga Vergisi, ihale kararına ait damga vergisi, KİK  
payı) b) Rutin olarak yaptırılması öngörülen yemek ve su analiz maliyetleri, c) Hizmet  
alanların rutin olarak ilaçlanmasına ait maliyetler, d) Yemek pişirme maliyetleri(Doğalgaz,  
tüpgaz, su ve elektrik tüketim maliyetleri) e) Demirbaş kullanım maliyetleri, f) Hizmet  
verilecek alanların temizlik maliyetleri,  
Hususlarında açıklama istenilmemesine, ilgili istekliye yazılan yazıdaki diğer  
hususlarda (ana çiğ girdi maliyetleri ve işçilik maliyetleri) açıklama istenilmesinin uygun  
olacağı anlaşılmıştır.” ifadelerine yer verdiği, aşırı düşük teklif açıklamasında bulunan  
isteklinin de anılan malzemelere yardımcı gider kapsamında olduğu için aşırı düşük teklif  
açıklamasında yer vermediği görülmüştür.  
Yukarıda anılan Tebliğ maddesi gereği “yardımcı girdiler” başlığında değerlendirilen  
unsurlar için (temizlik malzemeleri, ilaçlama ve hijyen sağlama giderleri ) Bircan Temizlik  
San. Tic. Ltd. Şti.nin açıklama sunması gerekmediğinden başvuru sahibinin iddiasının yerinde  
olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.  
7) Başvuru sahibinin 7’nci iddiasına ilişkin olarak:  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarında  
teklif fiyata dahil olacak giderler” başlıklı 78’inci maddesinde “78.3. Malzeme dahil yemek  
hazırlama hizmeti veya malzeme dahil yemek hazırlama ve dağıtım hizmeti ya da makine  
ve ekipman ile araçlar ve/veya akaryakıtın yüklenici tarafından sağlanacağı çöp toplama ve  
nakline ilişkin hizmetler ile personel taşıma gibi hizmetler personel çalıştırılmasına dayalı  
hizmet alımı olarak değerlendirilmeyecektir. Ancak, personel çalıştırılmasına dayalı olmayan  
bir hizmet alımına ilişkin ihale dokümanında haftalık çalışma saatlerinin tamamını idarede  
geçirecek personel sayısının belirlenmesi hallerde teklif fiyata dahil giderler arasında işçilik  
giderine yer verilmesi gerekmektedir.  
78.6. Tekliflerin hazırlanmasında ve asgari işçilik maliyetinin hesaplanmasında, ihale  
tarihinde yürürlükte bulunan asgari ücret dikkate alınacaktır.  
78.7. (Değişik: 20/8/2011-28031 R.G./ 28. md.; Değişik: 07/06/2014-29023 R.G./ 41.  
md.) İdarelerce yaptırılacak işin niteliği dikkate alınarak, çalıştırılacak personel için brüt  
asgari ücret veya brüt asgari ücretin yüzde (%) fazlası ücret belirlenebilecek; ancak “brüt  
asgari ücretin işverene maliyetinin (%) fazlası” şeklinde bir belirleme yapılmayacaktır.  
Tekliflerin eşit şartlarda değerlendirilmesi amacıyla, istekliler tarafından yaşlılık aylığı veya  
emekli aylığı bağlanmış olan personel çalıştırılacağı belirtilmiş olsa dahi işveren paylarının  
hesabında bu hususlar dikkate alınmaz.  
78.8. Ulusal bayram ve genel tatil günlerinde (ulusal bayram, resmi ve dini bayram  
günleri ile 1 Mayıs Emek ve Dayanışma günü ve yılbaşı günü) yaptırılacak çalışma için 4857  
sayılı İş Kanununun 47 nci maddesi, fazla çalışmalar için ise aynı Kanunun 41 inci maddesi  
uyarınca hesaplanacak ücret, brüt asgari ücret üzerinden; idari şartnamede brüt asgari  
ücretin yüzde (%) fazlası öngörülmüş ise bu tutar üzerinden hesaplanacaktır. Bu durumda,  
ulusal bayram ve genel tatil günlerinde yaptırılacak çalışma için 4857 sayılı İş Kanununun 47  
nci maddesi uyarınca belirlenecek ücretin hesaplanabilmesi açısından çalışılacak gün ve  
personel sayısı ile fazla çalışma yapılacak hallerde toplam fazla çalışma saati ihale  
12  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/008  
: 109  
: 28.01.2015  
: 2015/UH.III-345  
dokümanında belirtilecektir.  
78.9. İhale konusu işte çalışacak personele ilişkin yemek ve yol maliyetlerinin istekli  
tarafından karşılanmasının öngörüldüğü hallerde, bu maliyetlerin brüt tutarları dikkate  
alınacaktır.  
78.10. (Mülga madde: 07/06/2014-29023 R.G./ 42. md.)  
78.11. (Değişik: 25/12/2013-28862 R.G./ 2. md.) İsteklilerin tekliflerini ilgili  
mevzuatına göre idari şartnamede belirlenen kısa vadeli sigorta kolları prim oranını dikkate  
alarak hazırlamaları gerekmektedir.” açıklaması,  
Anılan Tebliğ’in “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük  
tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı madde 79’uncu maddesinde 79.3.3. Kurumca  
olup, personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde tekliflerin değerlendirilmesi  
bağlamında sözleşme ve genel giderler dahil asgari işçilik maliyeti hesabında işçilik  
hesaplama modülünün kullanılması zorunludur.” açıklaması,  
İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde  
“25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında ilgili mevzuatı gereğince ödenecek her türlü vergi,  
resim, harç, Kamu İhale Kurumu payı ve kanunen ödenmesi gereken benzeri giderler ile  
ulaşım ve nakliye masrafları teklif fiyata dahildir.  
25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni  
gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları  
karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi  
bir hak talebinde bulunamaz.  
25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:  
25.3.1. Yüklenici tarafından çalıştırılacak personellerin; Maaşları (Ücretleri) : Gıda  
Mühendisi İçin İlgili Meslek Odası tarafından 2015 yılı için belirlenecek tutar üzerinden,  
Başaşçılar için 2015 yılı brüt asgari ücretin %125 fazlası, Aşçılar için 2015 yılı brüt asgari  
ücretin %100 fazlası, Aşçı Yardımcıları için 2015 yılı brüt asgari ücretin %50 fazlası olarak,  
Servis Görevlisi ve Bulaşıkhane Görevlisi için 2015 yılı brüt asgari ücretin %10 fazlası  
üzerinden hesap edilerek teklif fiyata dahil edilecektir. Sözleşme süresi içerisinde asgari  
ücrette veya işveren prim oranlarında meydana gelebilecek yasal artışlar teklif fiyata dahil  
olup sözleşme süresince fiyat farkı ödenmeyecektir.  
4857 sayılı İş Kanunu, 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ve 5510 Sayılı  
Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ve bu Kanunlara dayalı olarak çıkartılan  
ikincil mevzuat gereğince personele ödenmesi gereken her türlü ücretler teklif fiyata dahildir.  
Personele ayni olarak verilecek yemek giderleri, ayni olarak verilecek iş kıyafeti  
giderleri (Teknik Şartnamede belirtilen İş Kıyafetleri) ile nakdi olarak ödenmesi öngörülen  
yol yardımı giderleri teklif fiyata dahildir. Yol yardımı tam aylarda ayda 22 gün, kısıt aylarda  
ise çalışılan fiili gün sayısı üzerinden günlük; Merkez kampüs için brüt 4,50 TL, Kelkit, Şiran  
ve Köse MYO için brüt 3,80 TL, Torul ve Kürtün için brüt 3,80 TL olarak ödenecek ve  
personel maaş bordrolarında gösterilecektir.  
13  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/008  
: 109  
: 28.01.2015  
: 2015/UH.III-345  
Yemeğin hammadde (malzeme) giderleri, serviste kullanılan tuz, kolonyalı mendil,  
peçete, kürdan, ketçap, mayonez vb. giderler, sözleşmenin yürütülmesi sırasında kullanılacak  
olan elektrik ve su (şebeke suyu) giderleri, hizmetin yürütülmesi sırasında kullanılacak  
doğalgaz veya lpg tüketim giderleri ile temizlik malzemesi giderleri, yemeğin mikrobiyolojik  
analiz giderleri, haşereve kemirgenlere karşı ilaçlama giderleri, yemeğin pişirilmesinde  
kullanılan suyun numune alma-kimyasal ve mikrobiyolojik analiz giderleri, mutfak ve  
yemekhanelerde kullanılan makine ve teçhizatın periyodik bakım giderleri, yemek taşıma  
giderleri, demirbaş kullanım giderleri, yemek fişi baskı giderleri ile işin yürütülmesi sırasında  
gerçekleşecek her türlü taşıma ve nakliye giderleri teklif fiyata dahildir.” düzenlemesi,  
Teknik Şartname’nin “Birinci Kısım Gümüşhanevi Kampüsü Öğrenci ve Personel  
Yemek Hizmetleri Alımı” başlıklı 6’ncı maddesinde “ d) 5596 sayılı Veteriner Hizmetleri,  
Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu’nun 22’nci maddesinin yedinci fıkrası ile bu kanuna  
dayanılarak çıkarılan yönetmelikler (Gıda İşletmelerinin Kayıt ve Onay İşlemlerine Dair  
Yönetmelik, Gıda ve Yemin Resmi Kontrollerine Dair Yönetmelik) ve tebliğler gereğince  
Yüklenici tarafından bu kısım kapsamında; tehlike analizi ve kritik kontrol noktaları/HACCP  
ilkelerine dayalı prosedürlerin veya kalıcı bir prosedürün (Gıda Hijyeni Yönetmeliği)  
uygulamaya koyulması, geliştirilmesi ve sürdürülmesinden veya iyi uygulama kılavuzlarının  
uygulanmasından sorumlu olmak üzere hizmet süresince [(02.01.2015-31.12.2015) tarihleri  
arasında] 1 (bir) adet gıda mühendisi haftalık çalışma saatlerinin tamamını İdare için  
kullanmak üzere tam zamanlı olarak çalıştırılacaktır.  
e) İstihdamı zorunlu personel statüsünde çalıştırılacak gıda mühendisi ile Yüklenici  
arasında, gıda mühendisinin bağlı olduğu veya bağlı olması gereken meslek odasınca  
hazırlanan standart sözleşme imzalanacak ve bu sözleşmenin noter onaylı bir suretinin  
fotokopisi ile ilgili meslek odası tarafından düzenlenen ve ilgili kişinin kanunen  
çalıştırıldığına dair belgenin (İstihdamı Zorunlu Personel Onay Belgesi) bir sureti gıda  
mühendisi olarak çalıştırılacak kişinin personel dosyası içinde İdareye sunulacaktır.  
f) İstihdamı zorunlu personel olarak çalıştırılacak gıda mühendisi 4857 sayılı İş  
Kanunu hükümlerine göre tam zamanlı olarak çalıştırılacak, hafta sonları dahil ayda 30 gün  
üzerinden SGK primi hesaplanacak ve bu kişiye ödenecek ücret ilgili meslek odası/meslek  
odaları tarafından belirlenen aylık taban ücretten daha düşük olmayacaktır.  
g) Gıda mühendisine ödenecek aylık taban ücret, kamu sektöründe çalışan 8/1  
derecesindeki mühendisin maaşı göz önünde bulundurularak hesaplanmaktadır. Bu nedenle  
01.01.2014 tarihinden itibaren istihdamı zorunlu personel statüsünde çalıştırılacak gıda  
mühendislerinin aylık taban ücreti ilgili meslek odaları tarafından net 2.900,00 TL olarak  
belirlenmiştir. 2015 yılı için ise meslek odaları tarafından belirlenecek aylık taban ücrete  
göre ödeme yapılacaktır.” düzenlemesi yer almaktadır.  
İhale üzerinde kalan isteklinin aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında idareye  
sunduğu belgeler incelendiğinde Teknik Şartname’nin yukarıda anılan maddeleri gereği  
istihdamı zorunlu personel olarak çalıştırılacak 1 adet gıda mühendisine ait işçilik maliyetini  
toplam yıllık işçilik giderleri içerisinde açıkladığı görülmüştür.  
Teknik Şartname’nin yukarıda yer verilen 6’ncı maddesinin g bendinde “istihdamı  
zorunlu personel statüsünde çalıştırılacak gıda mühendislerinin aylık taban ücreti ilgili  
meslek odaları tarafından net 2.900,00 TL olarak belirlenmiştir.” düzenlemesinin yer aldığı,  
14  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/008  
: 109  
: 28.01.2015  
: 2015/UH.III-345  
aşrı düşük teklif açıklamasında bulunan istekli tarafından ihale konusu işte çalıştırılması  
gereken 1 adet gıda mühendisi için aylık maliyetin,  
Net ücret : 2,900,00 TL  
Brüt ücret: 4.056,45 TL,  
Aylık yol ücreti 99,00 TL (22 gün x 4,5 TL)  
Aylık Primler(%22,5) :934,98 TL olmak üzere toplam 5.090,43 TL olarak tespit  
edildiği, tam aylar ve artık günler dikkate alındığında ise toplam yıllık maliyetinin 56.381,42  
TL olarak tespit edildiği, ayrıca anılan isteklinin bu tutara personel giyim gideri olarak 206,00  
TL eklediği görülmüştür. Dolayısıyla başvuru sahibinin %22,5 olan aylık primlerin (kısa  
vadeli sigorta kolları prim oranı %2, işveren işsizlik primi %2, mal. yaş. ve ölüm sig. pr.  
%11, genel sağlık sigorta primi %7,5) 1 adet gıda mühendisinin işçilik maliyetinin  
hesaplanmasında dikkate alınmadığı iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
8) Başvuru sahibinin 8’inci iddiasına ilişkin olarak:  
Teknik Şartname’nin “Hizmetle ilgili ortak hususlar” başlıklı 5’inci maddesinde “1)  
İhalenin bütün kısımlarını kapsayan ortak hususlar ve genel esaslar aşağıdaki şekilde  
düzenlenmiştir. a) Gümüşhanevi Kampüsündeki birimlerde ve ilçelerde bulunan meslek  
yüksekokullarında eğitim-öğretim dönemi süresince toplamda 162 (Yüz Altmış İki) iş günü  
Öğrenci yemek hizmeti verilecektir. b) Gümüşhanevi Kampüsündeki personel  
yemekhanelerinde hizmet süresince toplamda 230 (İki Yüz Otuz) iş günü yemek hizmeti  
verilecektir. İlçelerde bulunan meslek yüksekokullarında çalışan personellere ise öğrencilere  
verilen yemek hizmeti süresi olan 162 (Yüz Altmış İki) iş günü esas alınacak yani yarıyıl veya  
tatilinde yemek hizmeti verilmeyecektir.” düzenlemesi yer almaktadır.  
Yapılan incelemede şikâyete konu olan ihalenin birinci kısmının (Gümüşhanevi  
Kampüsü Öğrenci ve Personel Yemek Hizmetleri Alımı) iki bölümden oluştuğu (Birinci  
bölüm Gümüşhanevi Kampüsü Öğrenci Yemek Hizmet Alımı ve ikinci bölüm Gümüşhanevi  
Kampüsü Personel Yemek Hizmet Alımı), yukarıda anılan Şartname’nin birinci fıkrasının a  
ve b bentlerinde birinci bölüm için eğitim-öğretim dönemi süresince öğrencilere toplamda  
162 iş günü yemek hizmeti, ikinci bölüm için ise personele yemekhanelerinde hizmet  
süresince toplamda 230 iş günü yemek hizmeti verileceği düzenlemesinin yer aldığı  
görülmektedir.  
Bu çerçevede aşırı düşük teklif açıklamasında bulunan isteklinin toplam yemek  
maliyetini,  
Birinci bölüm Gümüşhanevi Kampüsü Öğrenci Yemek Hizmet Alım’nda çalıştırılacak  
personel yemek maliyeti olarak ( 14 personel x 6,68 TL yemek birim fiyatı x 162 iş  
günü=)15.150,24 TL,  
İkinci bölüm Gümüşhanevi Kampüsü Personel Yemek Hizmet Alımı’nda Gıda  
Mühendisi dahil çalıştırılacak personel yemek maliyetinin ( 11 personel x 6,68 TL yemek  
birim fiyatı x 230 iş günü=) 16.900,40 TL, toplamda ise yemek maliyetini 32.050,64 TL  
olarak hesapladığı, başvuru sahibinin anılan Şartname’de yer alan “birinci bölüm için eğitim-  
öğretim dönemi süresince öğrencilere toplamda 162 iş günü yemek hizmeti verilecektir.”  
düzenlemesini dikkate almadan hesaplama yaptığı, dolayısıyla başvuru sahibinin iddiasının  
yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
15  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/008  
: 109  
: 28.01.2015  
: 2015/UH.III-345  
9) Başvuru sahibinin 9’uncu iddiasına ilişkin olarak:  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci  
maddesinde ”İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya  
idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu  
teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli  
olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister…” hükmü,  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı  
düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde 79.1. Personel  
çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde kar hariç yaklaşık maliyet tutarı; personel  
çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı ihalelerinde ise yaklaşık maliyetin 1,30 sayısına  
bölünmesinden elde edilen tutar sınır değer olarak kabul edilir.  
Bu ihalelerde; teklifi aşırı düşük bulunan istekli öncelikle “ana çiğ girdi”, “işçilik” ve  
“yardımcı gider” oranlarının belirtildiği Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelini (Ek-  
H.4) hazırlayarak açıklaması kapsamında sunar. Açıklamanın geçerli kabul edilebilmesi için  
“(Ana Çiğ Girdi Maliyeti+İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,80’den az ve  
0,95’den çok olmaması gerekir. Oran belirtmeyen veya belirttiği oran 0,80’den az veya  
0,95’den çok olan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
Ana çiğ girdi ibaresinden ilgili yemeğin pişirilmesi için gerekli temel girdiler anlaşılır.  
Bu çerçevede, isteklinin beyan ettiği orana uygun teklif sunması durumunda, yemek  
pişirilmesi için gerekli enerji giderleri (doğalgaz, LPG gibi), temizlik malzemeleri, su, sigorta  
giderleri, ilaçlama ve hijyen sağlama giderleri, bakım onarım, amortisman, nakliye, sözleşme  
giderleri ve genel giderler, portör muayenesi ve tali çiğ girdiler (tuz, baharat, tatlandırıcı vb.)  
gibi unsurlar “yardımcı girdiler” başlığında değerlendirilir ve bu unsurlar için açıklama  
sunulması gerekmez.  
79.3.5. Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımlarına ilişkin yapılan  
aşırı düşük teklif açıklamasında, sözleşme giderleri ve genel giderlerin % 4 oranında  
hesaplanması söz konusu olmayacak, sözleşme giderleri ilgili mevzuatına göre hesaplanmak  
suretiyle açıklama yapılacaktır.” açıklaması,  
Teknik Şartname’nin “Çalıştırılacak Personel” başlıklı 6’ncı maddesinin f bendinde  
“Yüklenici, yemek yapımı, servis ve servis sonrası hizmetlerde çalıştırdığı personelin kişisel  
hijyenini sağlayacak şartları oluşturmak ve bunlara uyulmasını sağlamak zorundadır.  
Çalışan personellerin saç, sakal ve tırnakları gıda üretim işletmelerinde çalışmaya uygun  
olacak ve düzenli olarak kontrol edilecektir. Çalışan personellerin tamamının saç, sakal, bıyık  
ve tırnaklarını kamu kurumunda çalışan devlet memurları ile aynı şekilde(Kamu Kurum ve  
Kuruluşlarında Çalışan Personelin Kılık ve Kıyafetine Dair Yönetmelik hükümlerine uygun”  
olacaktır. Yüklenici personeli çalışma sırasında tek kullanımlık; pudrasız, plastik vinil  
eldiven(lateks içermeyen), bone, maske ve kolluk takacaklardır. Gıda hazırlama ve depolama  
alanlarında çalışan hiçbir personel sat ve takı (yüzük, kolye, zincir, künye, küpe)  
16  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/008  
: 109  
: 28.01.2015  
: 2015/UH.III-345  
takmayacaktır. Çalışan personele ait kişisel eşyalar ve giysiler gıdaların üretildiği alanlarda  
konulmayacaktır.” düzenlemesi yer almaktadır.  
Yapılan incelemede ihale üzerinde kalan isteklinin idareye sunmuş olduğu aşırı düşük  
teklif açıklamasında; personel giyim giderlerini tevsik etmek için 3 firmadan fiyat teklifi  
aldığı, fiyat tekliflerinin SMMM tarafından iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle  
kaşelendiği/mühürlendiği ve anılan fiyat tekliflerinde yer alan fiyatların aşırı düşük teklif  
açıklamasın da bulunan isteklinin giyim giderleri maliyetlerini tevsik eder nitelikte olduğu,  
ayrıca iş kıyafetlerinin maliyetlerini işçilik maliyetlerine ilave ettiği görülmüştür.  
İstekli tarafından aşırı düşük teklif sorgulaması kapsamında giyim giderlerinin işçilik  
giderleri içerisinde değerlendirilip, işçilik giderinin toplam teklife oranının 0,2399 olarak  
hesaplandığı görülmüş olup giyim giderinin yardımcı giderler arasında değerlendirilip işçilik  
giderinin toplam gidere oranlandığında oranın 0,2374 olduğu tespit edilmiştir.. Her ne kadar  
giyim giderlerine ilişkin maliyetin Tebliğ’de yer alan açıklamalar uyarınca yardımcı giderler  
arasında değerlendirilmesi gerekse de, ana çiğ girdi maliyeti toplamının teklife oranının  
0,6398 olduğu açıklamada işçilik giderinin toplam teklife oranı 0,2374 olarak hesaplansa dahi  
bu hususun isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılmasına neden olmayacağı (0,6398 +  
0,2374 = 0,8772) anlaşıldığından, aşırı düşük teklif açıklamasında bulunan isteklinin  
teklifinin değerlendirme dışı bırakılmasına engel teşkil etmediği tespit edilmiştir.  
Aşırı düşük teklif açıklamasında bulunan istekli, mevcut iş kıyafetlerine ilaveten  
yardımcı girdiler başlığında değerlendirilmesi gereken tek kullanımlık eldiven, bone, maske,  
kolluk gibi unsurlara ilişkin ise açıklamasında yer vermediği görülmüş olup yapılan işlemde  
mevzuata aykırılık olmadığı anlaşılmıştır.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen  
şikâyet başvurusunun reddine,  
Oyçokluğu ile karar verildi.  
Mahmut GÜRSES  
Başkan  
Ali Kemal AKKOÇ  
Kurul Üyesi  
Ahmet ÖZBAKIR  
Kurul Üyesi  
Mehmet Zeki ADLI  
Kurul Üyesi  
Hamdi GÜLEÇ  
Kurul Üyesi  
Mehmet AKSOY  
Kurul Üyesi  
17  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/008  
: 109  
: 28.01.2015  
: 2015/UH.III-345  
KARŞI OY  
Başvuru sahibinin itirazen şikayet başvuru dilekçesindeki iddiaları kapsamında Kurul  
çoğunluğunca, İtirazen şikayet başvurusunun reddine” karar verilmiştir.  
Başvuru sahibinin iddialarının İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmeliğin  
18’inci maddesi yönünden Kurul kararına dayanak teşkil eden esas inceleme raporu ve eki  
belgeler üzerinde yapılan inceleme sonucunda;  
Gümüşhane Üniversitesi Rektörlüğü Sağlık Kültür ve Spor Dairesi Başkanlığı  
tarafından kısmi teklife açık olarak gerçekleştirilen “Gümüşhaneevi Kampüsündeki  
Birimler ile İlçelerde Bulunan Meslekyüksek okullarının 2015 Yılı Malzeme Dahil  
Yemek Hizmeti Alımı” ihalesinin şikayete konu birinci kısmına ilişkin yaklaşık maliyetin  
piyasa fiyat araştırması esas alınarak toplam 3.073.593,85 TL olarak hesaplandığı,  
Bahse konu ihalede 15 adet ihale dokümanı satın alındığı, 16.10.2014 tarihinde  
gerçekleştirilen ihalenin birinci kısmına 6 istekli tarafından teklif verildiği,  
İdarece ihalenin birinci kısmına ilişkin tekliflerin denetimine ilişkin yapılan inceleme  
uyarınca, dört isteklinin teklifinin çeşitli gerekçeler üzerinden değerlendirme dışı bırakılması  
sonrasında kalan iki teklifin de geçerli teklif olarak kabul edildiği, bu tekliflere ilişkin teklif  
bedellerinin,  
İsteklinin Adı  
Bircan Temz. San. Tic. Ltd. Şti.  
Teklif Bedeli (TL)  
2.223.197,00  
2.376.906,00  
Or-At Gıda San. Tic. Ltd. Şti.  
Şeklinde verildiği,  
İdarece aşırı düşük teklif sorgulaması için sınır değerin 2.364.302,96 TL olarak  
belirlendiği, bu değerin altında teklif veren bir istekliden aşırı düşük teklif açıklaması  
istenildiği, anılan isteklinin açıklamasının uygun bulunarak ihalenin birinci kısmının bu  
isteklinin üzerinde bırakıldığı,  
Anlaşılmıştır.  
4734 sayılı Kanunun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38 inci maddesinde;  
İhale komisyonu verilen teklifleri (Değişik: 6/2/2014-6518/47 md.) değerlendirdikten  
sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük  
olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif  
sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak  
ister.  
İhale komisyonu;  
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,  
18  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/008  
: 109  
: 28.01.2015  
: 2015/UH.III-345  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım  
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,  
(Değişik: 6/2/2014-6518/47 md.) gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate  
alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli  
görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
(Ek fıkra: 20/11/2008-5812/12 md.; Değişik fıkra: 6/2/2014-6518/47 md.) Kurum,  
ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne göre aşırı düşük  
tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi  
amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu maddede öngörülen  
açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık maliyeti 8 inci maddede  
öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile yapım işleri ihalelerinde  
sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin  
reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale komisyonu bu maddenin  
uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.” hükmü yer almaktadır.  
Bahse konu madde hükmünden, ihalede aşırı düşük sorgulama yapılacağının ihale  
dokümanında düzenmiş haline göre, ihale komisyonunun, yaptığı değerlendirme neticesinde  
geçerli olduğunu tespit ettiği tekliflerden, ihaleye verilen diğer tekliflere veya idarenin tespit  
ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olan isteklileri tespit edeceği ve tespit  
edilen bu teklifleri reddetmeden önce yine madde metninde belirtilen usul doğrultusunda  
sorgulamaya tabi tutacağı anlaşılmaktadır.  
Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde, aşırı düşük teklif  
sorgulamasının Kamu İhale Genel Tebliğinin “teklif fiyata dahil masraflar” ve “aşırı düşük  
tekliflerin değerlendirilmesini” düzenleyen maddeleri ile idari şartnamenin “teklif fiyata dahil  
olan giderler” başlıklı maddesindeki düzenlemelerin esas alınarak yapılması gerekmektedir.  
Bu ihalelerde, aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda belgelere dayalı yazılı açıklama  
yapmayan veya ihale komisyonunca açıklamaları yetersiz bulunan isteklilerin teklifleri ile  
teklif edilmesi gereken asgari işçilik maliyetini karşılamayan teklifler gerekçesi belirtilmek  
suretiyle reddedilecektir. İhale konusu hizmetin maliyet unsurlarının, personel çalıştırılmasına  
dayalı hizmet alımlarında olduğu gibi önceden belirlenen nitelikte olmadığı görülmektedir.  
Bu durumda, ihale dokümanında belirtilen şartlara uygun olarak hizmetin ifası için her  
isteklinin basiretli tacir olma yükümlülüğü gereğince kendi organizasyon yapısı, kullanacağı  
makine ekipmanın özellikleri, malzeme teminindeki kendine özgü koşulları vb. unsurları  
dikkate alarak teklif fiyatını belirlemesi gerekmektedir.  
Ayrıca, malzeme dahil yemek alım hizmetlerinde yemek bileşenlerini oluşturan  
girdilerin önemli bir kısmı yerel, mevsimsel ve iklim özelliklerine göre farklılıklar  
göstermekte, bir çok girdi müstahsilden doğrudan temin edilebilmektedir. Özellikle sebze  
meyve gibi girdilerin piyasa koşulları sebebiyle muhasebeleştirilmesinde karşılaşılan  
güçlüklerin aşırı düşük teklif sorgulamasında ispat için aranılan belgelere yansıtılmasında  
isteklilerin önünde önemli bir engel teşkil edeceğinden, şikayete konu ihalede, ihtiyaçların  
uygun şartlarla ve zamanında karşılanması ve kaynakların verimli kullanılmasından sorumlu  
19  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/008  
: 109  
: 28.01.2015  
: 2015/UH.III-345  
olan idarenin, ihalede aşırı düşük teklif açıklaması isteyerek ihalenin sonuçlandırılması  
yönünde tesis etmiş olduğu işlemlerde mevzuata uyarlık bulunmadığı düşünülmektedir.  
İhale konusu işin personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı işi olmadığı, yaklaşık  
maliyetin büyük çoğunlukla yemek giderinden oluştuğu ihalenin birinci kısmına verilen  
teklifler yaklaşık maliyetin altında olmakla birlikte yaklaşık maliyete ve birbirlerine göre  
yakın olduğu ve en düşük teklifin bile diğer tekliflere göre aşırı düşük olarak  
değerlendirilemeyeceği anlaşıldığından, idarece, ihalenin birinci kısmında yemek  
kalemlerinde aşırı düşük teklif sorgulaması yapılarak ihalenin karara bağlanması yönünde  
gerçekleştirilen idari işlemlerin mevzuata uygun olmadığı değerlendirilmiştir.  
Açıklanan nedenlerle; başvuru sahibinin iddiası kapsamında ihalenin birinci kısmında  
yemek alımı kalemlerinde aşırı düşük teklif sorgulaması yapılarak ihalenin  
sonuçlandırılmasına yönelik idarece gerçekleştirilen idari işlemlerin yerinde olmadığına  
ilişkin “Düzeltici işlem belirlenmesine” karar verilmesi gerektiği yönündeki düşüncem ile,  
Kurul çoğunluğunca alınan karara katılmıyorum.  
Ali Kemal AKKOÇ  
Kurul Üyesi  
20