Ana Sayfa
/
Kararlar
/
Kocaeli Büyükşehir Belediye Başkanlığı Ulaşım Dairesi Başkanlığı
/
2015/73087-Tramvay Aracı Alımı
Bilgi
İKN
2015/73087
Başvuru Sahibi
Bozankaya Oto. Mak. İml. İth. ve İhr. A.Ş.
İdare
Kocaeli Büyükşehir Belediye Başkanlığı Ulaşım Dairesi Başkanlığı
İşin Adı
Tramvay Aracı Alımı
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/048
: 40
: 12.08.2015
: 2015/UM.II-2214
TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER:
Başkan: Mahmut GÜRSES,
Üyeler: Ali Kemal AKKOÇ, Mehmet Zeki ADLI, Hasan KOCAGÖZ, Hamdi GÜLEÇ,
Mehmet AKSOY
BAŞVURU SAHİBİ:
Bozankaya Oto. Mak. İml. İth. ve İhr. A.Ş.,
Ufuk Üniversitesi Cad. Ambrosia İş Merkezi No: 18/63 Çankaya/ANKARA
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Kocaeli Büyükşehir Belediye Başkanlığı Ulaşım Dairesi Başkanlığı,
Karabaş Mah. Oramiral Salim Dervişoğlu Cad. No: 80 41040 İzmit/KOCAELİ
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2015/73087 İhale Kayıt Numaralı “Tramvay Aracı Alımı” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Kocaeli Büyükşehir Belediye Başkanlığı Ulaşım Dairesi Başkanlığı tarafından
21.07.2015 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Tramvay Aracı Alımı” ihalesine
ilişkin olarak Bozankaya Oto. Mak. İml. İth. ve İhr. A.Ş.nin 25.06.2015 tarihinde yaptığı
şikâyet başvurusunun, idarenin 06.07.2015 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince
14.07.2015 tarih ve 59553 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 14.07.2015 tarihli dilekçe ile
itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2015/1840 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
1) Başvuru konusu ihalenin nitelik olarak özel imalat süreci gerektiren bir alımı ihalesi
olduğu, kamu ihale mevzuatı kapsamında özel imalat süreci gerektiren mal alımı ihalelerinde
iş deneyimini tevsiken iş deneyim belgesi ile kapasite raporunun istenilmesinin zorunlu
olduğu, isteklilerin ise bu belgelerden herhangi biri ile iş deneyimlerini tevsik edebilecekleri,
bu şekilde iş deneyim belgesi olmayan sanayi malzemeleri üreten isteklilerin kapasite raporu
ile özel imalat süreci gerektiren mal alımı ihalelerine iştirak edebilecekleri ve böylece
rekabetin artabileceği, fakat söz konusu ihalede iş deneyimini tevsiken sadece iş deneyim
belgesi ve teknolojik ürün deneyim belgesinin istenildiği, bahse konu bu düzenlemenin
mevzuata aykırı olduğu, ayrıca ihaleye katılımın da sınırlandırıldığı,
2) İhale dokümanında 06.07.2015 tarihinde Zeyilname ile değişikler yapıldığı, söz
konusu değişikliklerin ihaleye katılımı engellediği, isteklileri tereddüte sevk ettiği ve
mevzuata aykırı düzenlemeler içerdiği iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit
edilmiştir.
1
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/048
: 40
: 12.08.2015
: 2015/UM.II-2214
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:
Şikâyete konu edilen ihale konusu iş kapsamında 12 tramvay aracının alınacağı, söz
konusu ihalede isteklilerin işin tamam üzerinden götürü bedel teklif sunacakları görülmüştür.
19.06.2015 tarihinde yayımlanan İhale İlanı’nın “Mesleki ve Teknik yeterliğe ilişkin
belgeler ve bu belgelerin taşıması gereken kriterler” başlıklı 4.3’üncü maddesinde “4.3.1. İş
deneyimini gösteren belgeler:
Son beş yıl içinde bedel içeren bir sözleşme kapsamında kesin kabul işlemleri
tamamlanan ve teklif edilen bedelin % 25 oranından az olmamak üzere ihale konusu iş veya
benzer işlere ilişkin iş deneyimini gösteren belgeler veya teknolojik ürün deneyim belgesi.”
düzenlemesine yer verilmiştir.
İhale konusu alıma ait İdari Şartname’nin “Mesleki ve teknik yeterliğe ilişkin belgeler
ve bu belgelerin taşıması gereken kriterler” başlıklı 7.5’inci maddesinde “7.5.1. İsteklinin ilk
ilan veya davet tarihinden geriye doğru son beş yıl içinde kesin kabul işlemleri tamamlanan
mal alımlarıyla ilgili yurt içinde veya yurt dışında kamu veya özel sektörde bedel içeren tek
bir sözleşme kapsamında gerçekleştirilen ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin olarak
deneyimini gösteren belge veya teknolojik ürün deneyim belgesi sunması zorunludur. İstekli
tarafından teklif edilen bedelin %25 dan az olmamak üzere, ihale konusu iş veya benzer işlere
ait tek sözleşmeye ilişkin iş deneyimini gösteren belgeler veya teknolojik ürün deneyim
belgesinin sunulması gerekir.
İş ortaklığında pilot ortağın, asgari iş deneyim tutarının en az % 20'sini sağlaması
gerekir. Ancak, her durumda pilot ortağın iş deneyim tutarının diğer ortaklardan her birinin
iş deneyim tutarından fazla olması zorunludur. Pilot ortağın iş deneyim tutarının diğer
ortaklardan her birinin iş deneyim tutarından fazla olması ve asgari iş deneyim tutarının en
az %20'sini sağlaması şartıyla iş deneyim tutarının kalan kısmı diğer ortaklardan biri, birkaçı
veya tamamı tarafından karşılanabilir. Pilot ortağa ait iş deneyimini gösteren belgenin
yeterlik kriterini sağlaması halinde, diğer ortaklar iş deneyimini gösteren belge sunmak
zorunda değildir.
İş deneyimini gösteren belge olarak teknolojik ürün deneyim belgesinin sunulması
durumunda, isteklinin iş deneyimini gösteren belge tutarının asgari iş deneyim tutarına eşit
olduğu kabul edilir. İş ortaklığında pilot ortağın teknolojik ürün deneyim belgesi sunması
durumunda, iş deneyimini gösteren belge tutarının asgari iş deneyim tutarının hissesi oranına
eşit olduğu kabul edilir ve pilot ortağın asgari iş deneyim tutarının en az %20'sini sağlaması
ve diğer ortaklardan her birinin iş deneyim tutarından fazla olması koşulu aranmaz. Asgari iş
deneyim tutarının kalan kısmının diğer ortaklardan biri, birkaçı veya tamamı tarafından
karşılanması zorunludur.” düzenlemesi,
Anılan Şartname’nin “Diğer hususlar” başlıklı 47’nci maddesinde “…İdare tarafından
görevlendirilen kontrol/denetleme personeli, teklifte yerli olduğu belirtilen ekipman ve
hizmetlerin kontrolü için gerekli bilgi, evrak, üretim ekipmanı hakkında bilgi alacaktır.
Görevli personel ürünlerin uygunluğunu denetleyecek, yapılan imalatları gözleyecektir.
Yüklenici İdare adına denetleme yapan görevli denetçilere, denetleme kontrol gözlem ölçüm
kayıt yapabilmesi için zamanında bilgilendirme yapacak ve gerekli kolaylığı gösterecektir. Bu
kontrol/denetlemelere katılmak üzere İdare tarafından görevlendirilen kişilerin yurt içi veya
yurt dışı her türlü ulaşım, konaklama ve iaşe masrafları Yüklenici tarafından
karşılanacaktır.” düzenlemesi yer almaktadır.
2
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/048
: 40
: 12.08.2015
: 2015/UM.II-2214
Tramvay Aracı Temini ve İşletmeye Alma Teknik Şartnamesi’nin “Amaç” başlıklı
1.2’inci maddesinde “Bu teknik şartname kapsamında temin edilecek araçların; düşük enerji
tüketimine sahip, çevre koşullarından en az etkilenen, kullanılan malzeme ve ekipman
yönünden uzun ömürlü, modern görünümlü, çağdaş yaşam koşullarına, son teknolojik
gelişmelere ve kent estetiğine, emisyon ve gürültü seviyesi yönünden ulusal ve uluslararası
standartlara uygun olarak üretilmesi hedeflenmiştir.” düzenlemesi,
“Kısaltmalar, Standartlar ve Teknik Referanslar” başlıklı 1.4’üncü maddesinde “1)
Tramvay araçları ile ilgili işlerin tasarımı, yapımı ve tamamlanması ile ilgili tüm faaliyetler,
aşağıda belirtilen ve baz tarihte bulunabilen en yeni standartlar ve yönetmelikler
çerçevesinde gerçekleştirilecektir…
3) Yüklenici, işlerin tasarımı, yapımı ve tamamlanması için uygun birbiriyle uyumlu ve
koordine edilmiş standart ve yönetmelikler bütününün belirlenmesi ve belirlenen bu standart
ve yönetmeliklere uygunluğun tam olarak sağlanmasından sorumlu olacak ve yukarıdaki
1.4/1 paragrafı gereklerinin İşverenin talepleri doğrultusunda karşılandığını gösterecektir…”
düzenlemesi,
“Araç Tasarımı ve Veri Toplama” başlıklı 1.5.1’inci maddesinde “Yüklenici
sözleşmenin imzalanmasından itibaren 45 gün içinde, Sekapark-Otogar arasında çalışacak
tramvay araçlarının alternatif tasarımlarını (en az üç adet) tamamlayarak üç boyutlu görsel
ve teknik çizim şeklinde İdare onayına sunacaktır. Tramvay aracının İzmit’te çalışacağı göz
önünde bulundurularak yapılacak tasarımlarda kentin tarihi dokusu, güzergah boyu yapı
stoku ve kentin genel görünümü dikkate alınacaktır. Bu süre içinde yüklenici, gerekli olan her
türlü veriyi ve tasarım kapsamında öngörülen tüm bilgi ve verileri elde etmekle yükümlüdür.
Hat üst yapısı ile ilgili bilgileri edinmek, İzmit kent estetiği ile ilgili verileri toplamak, İdare
ve yapım yüklenicisi ile toplantılar düzenlemek gibi faaliyetler yüklenicinin
sorumluluğundadır. Tüm bilgi ve veriler yüklenici tarafından zamanında elde edilerek
İdareye tasarım alternatifleri sunulacaktır. Sunulan alternatiflerden İdarenin onayladığı
tasarımın üretimine başlanacaktır.” düzenlemesi,
“Denetim için Sağlanacak Hizmetler” başlıklı 1.5.3’üncü maddesinde “Araç tasarımı,
üretimi ve tamamlanması sırasında, geri dönüşü olmayan hataların ortaya çıkmasını
önlemek, teslim süresinde gecikmelere yol açmamak ve hataların zamanında giderilmesini
sağlamak amacıyla imalat ve üretim tamamlandıktan sonra kontrol imkanı olmayan
hususlarda aracın ihale dokümanında belirtilen kalite ve özelliklere uygun üretilip
üretilmediğinin tespiti için, Denetim Komisyonu, Denetim Görevlisi, Danışman ve İdare
personeli tarafından araç üretim yeri /yerleri belirli aşamalarda ve aralıklarla
denetlenecektir. Bu durumlarda Yüklenici söz konusu heyet için uygun ulaşım ve konaklama
ihtiyaçlarını, toplantı ve çalışma ofislerini sağlamakla yükümlüdür.
Araç üretiminin bir bölümünün veya bir ekipmanın yüklenicinin kendi tesisleri dışında
yurt içi veya yurt dışında herhangi bir yerde tasarımı, imalatı veya fabrikasyonu durumunda,
gerekli inceleme ve denetleme yapılabilmesi için işveren tarafından yurt içi veya yurt dışı
ulaşım ile konaklama giderleri karşılanacaktır.” düzenlemesi,
“Üretim ve Temin Aşaması” başlıklı 1.5.5’inci maddesinde “Yüklenici, sözleşme
kapsamında aşağıdaki yükümlülükleri yerine getirecektir;
- Tramvay araçlarının tasarımı ve prototip aracın üretilmesi,
- İhale kapsamında belirtilen miktarda araçların imalatı,
…” düzenlemesi,
3
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/048
: 40
: 12.08.2015
: 2015/UM.II-2214
“Raylı Sistem Tramvay Araçları” başlıklı 2’inci Bölüm “Genel Nitelikler” başlıklı
2.1’inci maddesinde “…5) Teklif sahibinin, kapı sayısı, kapı genişliği ile oturan ve ayakta
kalan yolcular için ayrılacak yerlerle ilgili olarak teklif ettiği tasarımın yolcu sayısını ve
rahatlığı en yüksek düzeye çıkarması ve istasyonlarda duruş süresini en aza indirmesi
gerekmektedir.
6) Göz önünde bulundurulması gereken diğer hedefler aşağıdadır:
- Modern ve değişik bir görünüm
- Çevre koşullarından en az düzeyde etkilenme
- Çağdaş yaşam şartlarına uygunluk
…” düzenlemesi,
“Tasarım Yaklaşımı ve Gereklilikleri” başlıklı 2.3.2’nci maddesinde “1. Araçlar yolcu
talebini karşılayacak ve öngörülen sistem kullanılabilirlik gerekliliklerine uygun olacaktır.
Tasarım felsefesi, araçların birbirleriyle değişebilir komponentlerden oluşacak şekilde
öngörülmelidir. Yüklenici sözleşmenin imzalanmasından itibaren 45 gün içerisinde
hazırlayacağı en az üç alternatif tasarımı İdareye sunarak birini imal edilmek üzere
onaylatacaktır…” düzenlemesi yer almaktadır.
İhale konusu alıma ait Sözleşme Tasarısı’nın “Sözleşmenin konusu işin/alımın
tanımı” başlıklı 5’inci maddesinde “Sözleşmenin konusu; İdarenin ihtiyacı olan ve aşağıda
miktarı belirtilen ve teknik özellikleri teknik şartnamede düzenlenen Tramvay Aracı, ihale
dokümanı ile bu sözleşmede belirlenen şartlar dahilinde Yüklenici tarafından temini ve
İdareye teslimi işidir.” düzenlemesi,
“Sözleşmenin süresi” başlıklı 9’uncu maddesinde “Sözleşmenin süresi, ise başlama
tarihinden itibaren 520 takvim günüdür.” düzenlemesi,
“Denetim, muayene ve kabul işlemeleri” başlıklı 30’uncu maddesinde “Sözleşme
konusu tramvay araçlarının denetim, muayene ve kabul işlemleri; Mal Alımları Denetim
Muayene ve Kabul İşlemlerine Dair Yönetmelik hükümlerine uygun olarak Teknik
Şartnamenin ilgili bölümünde açıklandığı şekilde yapılacaktır.
Araç tasarımı, üretimi ve tamamlanması sırasında, geri dönüşü olmayan hataların
ortaya çıkmasını önlemek, teslim süresinde gecikmelere yol açmamak ve hataların zamanında
giderilmesini sağlamak amacıyla imalat veya üretim tamamlandıktan sonra kontrol imkanı
olmayan hususlarda aracın ihale dokümanında belirtilen kalite ve özelliklere uygun olarak
üretilip üretilmediğinin tespiti için, Denetim Komisyonu tarafından araç üretim yeri/yerleri
belirli aşamalarda ve aralıklarla denetlenecek ve her bir araç için teknik şartnamede
belirtildiği şekilde kısmi kabul yapılacaktır.” düzenlemesinin yer aldığı tespit edilmiştir.
Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Tanımlar” başlıklı 3’üncü
maddesinde özel imalat piyasada hazır halde alınıp satılmayan, projelendirme veya bir talep
üzerine üretimi yapılacak olan, özel ihtisas ve üretim tekniği gerektiren işler olarak
tanımlanmıştır.
Adı geçen Yönetmelik’in “Teknik Şartname” başlıklı 14’üncü maddesinde “… (9)
Özel imalat süreci gerektiren mal alımlarında, yüklenici tarafından öncelikle malın
prototipinin idareye sunulmasına ve bu prototipin kabulünden sonra üretiminin yapılmasına
yönelik teknik şartnamede düzenleme yapılabilir.
4
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/048
: 40
: 12.08.2015
: 2015/UM.II-2214
…
(11) Özel imalat süreci gerektiren mal alımlarında, malın ilgili mevzuat uyarınca
teknik düzenleme kapsamında bulunması ve piyasaya arz edilmesinin belirli kurallara tabi
olması durumunda; idare ve yüklenicinin malın uygunluk değerlendirilmesine yönelik
yükümlülükleri, teknik şartnamede ve/veya sözleşme tasarısında belirtilir...” hükmü,
Anılan Yönetmelik’in “İstenecek belgeler” başlıklı 27’nci maddesinde “…ç) Özel
imalat süreci gerektiren mal alımı ihalelerinde, iş deneyimini gösteren belgelerin istenilmesi
durumunda; iş deneyimini gösteren belgelerle birlikte alım konusu işe ilişkin üretim kapasite
raporunun da istenilmesi zorunludur. Aday veya isteklinin, bu iki belgeden birini sunması
yeterlidir…” hükmü yer almaktadır.
İhale konusu işe ait ihale dokümanı incelendiğinde yukarıda yer verilen Teknik
Şartname düzenlemelerinden, söz konusu iş kapsamında alımı gerçekleştirilmesi planlanan
tramvay araçlarının tasarım, prototip üretimi ve üretim aşamalarına tabi olacağı, dolayısı ile
Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği'nin 3'üncü maddesinin (g) fıkrasında belirtilen
özel imalat sürecine ilaveten bu sürecin evveliyatında yapılması gerekli bir tasarım sürecinin
de gerçekleştirilmesinin gerektiği anlaşılmıştır.
Bu durumda, tasarım sürecinin de söz konusu olduğu başvuru konusu ihalenin salt
özel imalat süreci gerektiren bir iş olduğundan bahisle Mal Alımı İhaleleri Uygulama
Yönetmeliği'nin 27'inci maddesinin (ç) fıkrasında yer alan "Özel imalat süreci gerektiren mal
alımı ihalelerinde, iş deneyimini gösteren belgelerin istenilmesi durumunda; iş deneyimini
gösteren belgelerle birlikte alım konusu işe ilişkin üretim kapasite raporunun da istenilmesi
zorunludur." hükmünün işletilmesi, tasarım gibi işin imalat sürecinden daha farklı uzmanlık
ve teknik yeterlik gerektiren bir kısmına ilişkin olarak kapasite raporu ile ölçülmesi olanağı
bulunmayan bir alanda iş deneyiminin tevsik edilebilir olduğunun kabulü sonucunu
doğuracağı anlaşılmaktadır. Dolayısı ile, özel imalat süreci gerektiren durumun dışında kalan
tasarım unsuru nedeniyle, salt özel imalat süreci gerektiren işler için istenmesi zorunlu tutulan
kapasite raporunun, söz konusu ihalede istenmemiş olmasının mevzuatın amaçladığı hususlar
bakımından doğrudan mevzuata aykırılık oluşturmadığı sonucuna varılmıştır. Bu itibarla
başvuru sahibinin söz konusu iddiası yerinde görülmemiştir.
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:
Yapılan inceleme neticesinde Zeyilname ile yapılan değişikliklerin ihaleye katılımı
engellediği, isteklileri tereddüte sevk ettiği ve mevzuata aykırı düzenlemeler içerdiği
iddialarının başvuru sahibi tarafından idareye şikâyet aşamasında öne sürülmediği
görülmüştür. Ayrıca şikayet üzerine idare tarafından alınan kararda da belirtilen hususların
yer almadığı tespit edilmiştir.
4734 sayılı Kanun’un “Kuruma itirazen şikâyet başvurusu” başlıklı 56’ncı maddesinde
“…Kurum itirazen şikâyet başvurularını başvuru sahibinin iddiaları ile idarenin şikâyet
üzerine aldığı kararda belirlenen hususlar ve itiraz edilen işlemler bakımından eşit muamele
ilkesinin ihlal edilip edilmediği açılarından inceler…” hükmü,
5
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/048
: 40
: 12.08.2015
: 2015/UM.II-2214
İhalelere Yönelik Yapılacak Başvurular Hakkında Yönetmeliğin “Başvuruların şekil
unsurları” başlıklı 8’inci maddesinde “…(10) İdarenin şikâyet üzerine aldığı kararda
belirtilen hususlar hariç, şikâyet başvurusunda belirtilmeyen hususlar itirazen şikâyet
başvurusuna konu edilemez.” hükmü,
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Tebliğ’in “Kurum tarafından yapılacak
işlemler” başlıklı 12’nci maddesinde “…İdareye başvuru konularının yanı sıra yeni konular
da eklenerek Kuruma başvurulması halinde ise, itirazen şikâyet başvurusunun incelenmesinde
idareye başvuru konusu edilmeyen hususlar dikkate alınmaz.” açıklaması yer almaktadır.
Söz konusu hükümler birlikte değerlediğinde, idarenin şikâyet üzerine aldığı kararda
belirtilen hususlar hariç, şikâyet başvurusunda belirtilmeyen hususların itirazen şikâyet
başvurusuna konu edilemeyeceği, idareye yapılan başvuru konularına yeni konular da
eklenerek Kuruma başvurulması halinde itirazen şikâyet başvurusunun incelenmesinde
idareye başvuru konusu edilmeyen hususların dikkate alınmayacağı anlaşılmaktadır.
Sonuç olarak, anılan iddia ile ilgili olarak başvuru sahibinin idareye bir şikâyet
başvurusunun bulunmadığı görüldüğünden, başvurunun reddi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen
şikâyet başvurusunun reddine,
Oyçokluğu ile karar verildi.
Mahmut GÜRSES
Başkan
Ali Kemal AKKOÇ
Kurul Üyesi
Mehmet Zeki ADLI
Hasan KOCAGÖZ
Kurul Üyesi
Kurul Üyesi
Hamdi GÜLEÇ
Kurul Üyesi
Mehmet AKSOY
Kurul Üyesi
6
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/048
: 40
: 12.08.2015
: 2015/UM.II-2214
KARŞI OY
Başvuru sahibinin ihale dokümanına yönelik itirazen şikayet başvuru dilekçesindeki
1’inci iddiası kapsamında Kurul çoğunluğunca, “İtirazen şikayet başvurusunun reddine”
karar verilmiştir.
Başvuru sahibinin ihale dokümanına ilişkin 1’inci iddiasının İhalelere Yönelik
Başvurular Hakkında Yönetmeliğin 18’inci maddesi yönünden Kurul kararına dayanak teşkil
eden esas inceleme raporu ve eki belgeler üzerinde yapılan inceleme sonucunda;
Şikâyete konu edilen ihale konusu iş kapsamında 12 tramvay aracının alınacağı, söz
konusu ihalede isteklilerin işin tamam üzerinden götürü bedel teklif sunacakları tespit
edilmiştir.
Kurul kararında da belirtildiği üzere;
19.06.2015 tarihinde yayımlanan ihale ilan metninin “Mesleki ve Teknik yeterliğe
ilişkin belgeler ve bu belgelerin taşıması gereken kriterler” başlıklı 4.3’üncü maddesi,
İhale konusu alıma ait İdari Şartname’nin “Mesleki ve teknik yeterliğe ilişkin belgeler
ve bu belgelerin taşıması gereken kriterler” başlıklı 7.5’inci maddesi,
Anılan Şartname’nin “Diğer hususlar” başlıklı 47’nci maddesi,
Tramvay Aracı Temini ve İşletmeye Alma Teknik Şartnamesi’nin “Amaç” başlıklı
1.2’inci maddesi,
“Kısaltmalar, Standartlar ve Teknik Referanslar” başlıklı 1.4’üncü maddesi,
“Araç Tasarımı ve Veri Toplama” başlıklı 1.5.1'inci maddesi,
“Denetim için Sağlanacak Hizmetler” başlıklı 1.5.3’üncü maddesi,
“Üretim ve Temin Aşaması” başlıklı 1.5.5’inci maddesi,
“Raylı Sistem Tramvay Araçları” başlıklı 2’inci Bölüm “Genel Nitelikler” başlıklı
2.1’inci maddesi,
“Tasarım Yaklaşımı ve Gereklilikleri” başlıklı 2.3.2’nci maddesi,
İhale konusu alıma ait Sözleşme Tasarısı’nın “Sözleşmenin konusu işin/alımın tanımı”
başlıklı 5’inci maddesi,
“Sözleşmenin süresi” başlıklı 9’uncu maddesi,
“Denetim, muayene ve kabul işlemeleri” başlıklı 30’uncu maddesi,
Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Tanımlar” başlıklı 3’üncü maddesi,
7
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/048
: 40
: 12.08.2015
: 2015/UM.II-2214
Adı geçen Yönetmelik’in “Teknik Şartname” başlıklı 14’üncü maddesi,
Anılan Yönetmelik’in “İstenecek belgeler” başlıklı 27’nci maddesi,
Düzenlemeleri ve hükümleri birlikte ele alındığında;
İhale konusu iş kapsamında 12 adet tramvay aracının alınacağı, söz konusu bu
araçların Teknik Şartname’de tarif edildiği hali ile henüz mevcut olmadığı, alım konusu işin
süresi olan 520 günlük sürede adı geçen Şartname’de belirtildiği şekilde bu araçların imal
edileceği, araçların imali aşamasına geçilmeden önce bu araçların 3 adet alternatif prototipinin
tasarlanacağı, yapılacak tasarımlarda tramvay araçlarının İzmit ilinde hizmet sunacağı göz
önünde bulundurularak bu tasarımlarda şehrin tarihi dokusu, güzergah boyu yapı stoku ve
kentin genel görünümünün göz önünde bulundurulacağı, tasarlanan bu ilk örneklerin idarenin
onayına sunulacağı, idarece kabul edilen tasarım üzerine ise tramvay araçlarının imalatına
başlanacağı, söz konusu imalat sürecinin de idare tarafından belli aşamalarda kontrol
edileceği ve nihayetinde tramvay araçlarının Teknik Şartname’de tarif edildiği hali ile
üretildiğinin tespiti halinde bu araçların kabul edileceği anlaşılmıştır.
Yukarıda yer verilen açıklamalar çerçevesinde tramvay aracı alımının özel imalat
süreci gerektiren bir alım olduğu düşünülmektedir. Çünkü alıma konu olan tramvayların
piyasada hazır halde alınıp satılan bir mal olmayıp, belli bir proje ve talep çerçevesinde
üretimi gerçekleştirilecek olan araçlar olduğu anlaşılmaktadır.
Kamu ihale mevzuatında özel imalat süreci gerektiren mal alımı ihalelerinde
isteklilerin bu tür mal alımlarına ilişkin olarak mesleki ve teknik yeterliklerini tevsiken iş
deneyim belgesi ile kapasite raporunun birlikte isteneceği, isteklilerin ise hangi belgeye sahip
iseler o belge ile mesleki ve teknik yeterliklerini gösterebilecekleri belirtilmiştir. Bu şekilde
sadece alıma konu olan malın benzer üretimini gerçekleştiren firmaların özel imalat süreci
gerektiren mal alımı ihalelerine katılması sağlanmakla birlikte söz konusu alıma konu malı
üretebilecek kapasiteye sahip işletmelerin de bu ihalelere katılımı teşvik edilmiş böylece
rekabet artırılarak kamu alımlarında kaynakların verimli kullanılması ilkesi sağlanmaya
çalışılmıştır.
Bununla birlikte özel imalat süreci gerektirdiği değerlendirilen 12 adet tramvay
aracının alınmasının söz konusu olduğu şikayet konu ihalede mesleki ve teknik yeterliklerini
tevsiken isteklilerden sadece iş deneyim belgesi ile teknolojik ürün deneyim belgesinin
istenildiği, kapasite raporunun ise mesleki ve teknik yeterliği gösterir belgeler kapsamında
istenilmediği tespit edilmiştir.
Kamu ihale mevzuatında özel imalat süreci gerektiren mal alımı ihalelerinde
isteklilerden mesleki ve teknik yeterliklerini tevsiken iş deneyim belgesi ile birlikte kapasite
raporunun da birlikte isteneceği zorunluluğu göz önüne alındığında söz konusu ihaleye ait
İdari Şartname’nin mevzuata aykırı olarak hazırlandığı değerlendirildiğinden ihalenin bu
gerekçe üzerinden iptal edilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.
Diğer yandan, Kocaeli Büyükşehir Belediye Başkanlığı Ulaşım Dairesi Başkanlığı
tarafından gerçekleştirilen “Tramvay Aracı Mal Alımı” ihalesine ilişkin yaklaşık maliyetin
piyasa rayiçleri esas alınarak toplam 61.105.000,00 TL olarak hesaplandığı,
8
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/048
: 40
: 12.08.2015
: 2015/UM.II-2214
Bahse konu ihalede (5) adet ihale dokümanı satın alınmasına rağmen doküman
düzenlemelerinin mevzuata aykırılığı nedeni ile 21.07.2015 tarihinde gerçekleştirilen ihaleye
2 istekli tarafından teklif verildiği,
İhale komisyonunca ihalede tekliflerin geçerliliği yönünde yapılan incelemeye göre, 2
adet isteklinin ihaleye katılmasına rağmen yalnız bir isteklinin teklif sunduğu, diğer isteklinin
teklif sunmaksızın teşekkür mektubu verdiği, dolayısıyla ihalede sadece tek bir isteklinin
57.285.480,00 TL bedelli teklifinin geçerli teklif olarak kaldığı, inceleme tarihi itibariyle ihale
komisyonunca kesinleşen ihale kararının alınmadığı,
Anlaşılmıştır.
Bahse konu ihalede (5) adet ihale dokümanı satın alınmasına rağmen doküman
düzenlemelerinin mevzuata aykırılığı nedeni ile 21.07.2015 tarihinde gerçekleştirilen ihaleye
2 istekli tarafından teklif verildiği, 2 adet isteklinin ihaleye katılmasına rağmen yalnız bir
isteklinin teklif sunduğu, diğer isteklinin teklif sunmaksızın teşekkür mektubu verdiği,
dolayısıyla ihalede sadece tek bir isteklinin 57.285.480,00 TL bedelli teklifinin geçerli teklif
olarak kaldığı, inceleme tarihi itibariyle ihale komisyonunca kesinleşen ihale kararının
alınmadığı, Kurul kararı ile iddiaların reddedilmesi sonucunda da sonucun değişmediği ve bu
teklifinin de yaklaşık maliyetin % 6,25 oranında altında kaldığı hususları ile,
4734 sayılı Kanunun 5’inci maddesinin 1’inci fıkrasındaki; “İdarelerin, bu Kanuna
göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği,
kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve
kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla” sorumlu olduğu hükmü birlikte ele
alındığında,
İhalede doküman düzenlenmesi sağlıklı olmadığından yeterli katılım olmadığı ve
böylelikle de söz konusu ihalede rekabetin sağlanamadığı, bu nedenle, 4734 sayılı Kamu İhale
Kanununun 5’inci maddesinde belirtilen ilkeler uyarınca yeterli fiyat rekabeti sağlanamadığı
gerekçesi üzerinden de ihalenin iptaline karar verilmesi gerektiği değerlendirilmiştir.
Açıklanan nedenlerle; başvuru sahibinin ihale dokümanına ilişkin 1’ünci iddiası
kapsamında “İhalenin iptaline” karar verilmesi gerektiği, diğer yandan, mevcut doküman
düzenlenmesi ile satın alınan ihale dokümanı, verilen teklif sayısı ve bedelleri ile yaklaşık
maliyet bedeli ve Kurul kararı bir arada değerlendirildiğinde, söz konusu ihale hakkında, 4734
sayılı Kamu İhale Kanununun 5’inci maddesinde belirtilen ilkeler uyarınca yeterli fiyat
rekabeti sağlanamadığı gerekçesi üzerinden de ihalenin iptaline karar verilmesi gerektiği
yönündeki düşüncem ile, Kurul çoğunluğunca alınan karara katılmıyorum.
Ali Kemal AKKOÇ
Kurul Üyesi
9