Bilgi
İKN
2014/59580
Başvuru Sahibi
Beril Endüstriyel Ürünler Mühendislik Tic. Ltd. Şti.
İdare
1. Hava İkmal Bakım Merkez Komutanlığı
İşin Adı
Muhtelif Ölçü Aleti
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/010
: 40
: 04.02.2015
: 2015/UM.III-399
TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER:
Başkan: Mahmut GÜRSES
Üyeler: II. Başkan Kazım ÖZKAN, Mehmet Zeki ADLI, Hasan KOCAGÖZ, Hamdi GÜLEÇ,
Mehmet AKSOY
BAŞVURU SAHİBİ:
Beril Endüstriyel Ürünler Mühendislik Tic. Ltd. Şti.,
Kurtuluş Mah. Yenen Sok. No: 5/5 Odunpazarı/ESKİŞEHİR
İHALEYİ YAPAN İDARE:
1. Hava İkmal Bakım Merkez Komutanlığı,
Gündoğdu Mahallesi Ankara Asfaltı Kartal Kavşağı 26320 Tepebaşı/ESKİŞEHİR
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2014/59580 İhale Kayıt Numaralı “Muhtelif Ölçü Aleti” İhalesi
KURUMCA YAPILAN İNCELEME:
1. Hava İkmal Bakım Merkez Komutanlığı tarafından 16.07.2014 tarihinde açık ihale
usulü ile yapılan “Muhtelif Ölçü Aleti Alımı” ihalesine ilişkin olarak Beril Endüstriyel
Ürünler Mühendislik Tic. Ltd. Şti.nin 31.07.2014 tarihinde idareye şikâyet başvurusunda
bulunduğu, idarenin 07.08.2014 tarihli işlemi ile şikâyeti uygun bulmadığı, idarenin kararının
11.08.2014 tarihinde şikâyetçiye bildirildiği ve şikâyetçinin 19.08.2014 tarih ve 26764 sayı ile
Kurum kayıtlarına alınan 15.08.2014 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda
bulunduğu, Kamu İhale Kurulunun 27.08.2014 tarihli ve 2014/UM.IV-2990 sayılı kararı ile
itirazen şikayet başvurusunu “başvuru sahibinin başvuru ehliyeti olmadığı” gerekçesiyle
reddetmesi üzerine başvuru sahibi tarafından 19.09.2014 tarihinde Ankara 11. İdare
Mahkemesine söz konusu Kamu İhale Kurulu kararının iptali istemiyle dava açıldığı, Ankara
11. İdare Mahkemesinin 23.10.2014 tarih ve E:2014/1816 ve K:2014/1371 sayılı kararı ile
“dava konusu işlemin iptaline” karar verdiği, söz konusu Mahkeme kararında itirazen şikayet
başvurusunun esastan incelenerek karar verilmesinin gerektiğinin belirtildiği, anılan
Mahkeme kararı üzerine alınan 07.01.2015 tarihli ve 2015/MK-6 sayılı Kurul kararı ile
“esasın incelenmesine geçilmesine” karar verildiği anlaşılmıştır.
Başvuruya ilişkin olarak 2014/2470-01 sayılı şikâyet dosyası kapsamında yapılan
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel
ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinin birinci fıkrasında “İdareler, bu Kanuna göre yapılacak
ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenilirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini,
ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli
kullanılmasını sağlamakla sorumludur.” hükmü ile Yasa’nın kamu ihalelerinde hakim
prensipleri açıkça belirlediği, bunların emredici nitelikte olduğu ve uyulmaması halinde
yapılan işlemi iptali gerektirecek biçimde sakatladığı, idarenin yaptığı ihalede yasal şartların
eksiksiz olarak yerine getirilmesi yaklaşık maliyet belirlemesinin piyasa maliyetini
yansıtmadığından, yanlış ve yanıltıcı olduğundan saydamlık, rekabetin sağlanması,
1
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/010
: 40
: 04.02.2015
: 2015/UM.III-399
güvenilirlik, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanması temel ilkelerinin ihlali
olduğu, Danıştay 13. Dairesinin 17.12.2013 tarihli ve 2013/3724 nolu kararında “teknik ve
ekonomik açıdan en avantajlı teklif olarak değerlendirilip ihale üzerinde bırakılan davacı
şirketlerin teklifinin yaklaşık maliyetten daha düşük olduğu, yaklaşık maliyetin hatalı olarak
belirlendiğine dair herhangi bir iddia, bilgi ve belgenin bulunmadığı hususları dikkate
alınarak rekabet şartlarının iyileştirilmesi gerektiğinden bahisle herhangi bir somut sebep
ortaya konulmaksızın, salt idarenin takdir yetkisine istinaden dava konusu ihalenin iptal
edilmesine ilişkin işlemde hukuka uygunluk bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin
iptaline karar verildiği, ihalelerde her işe teklif veren sayısı, teklif miktarları, yaklaşık
maliyetleri ayrı ayrı olduğu için ihale yetkilisi tarafından uyuşmazlık konusu ihaleye özgü
rekabet şartlarının oluşup oluşmadığı yönünde bir değerlendirme yapılm ak suretiyle karar
verilmesi gerekirken 55 adet ihale için hesaplanan yaklaşık maliyete göre yeterli indirim
yapılmadığından bahisle uyuşmazlık konusu ihalenin iptal edilmesinde hukuka uygunluk,
dava konusu işlemin iptali yolundaki idare mahkemesi kararında sonucu itibariyle hukuki
isabetsizlik görülmemiştir.” denildiği, Danıştay 13. Dairesinin bu kararında da belirtildiği gibi
yaklaşık maliyetin hatasız belirlenmiş olmasının şart olduğu, yaklaşık maliyet belirlemedeki
hatanın ihalenin zorunlu olarak taşıması gerekli yasal unsurları ortadan kaldırdığı iddialarına
yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit
edilmiştir.
Başvuruya konu ihale 1. Hava İkmal Bakım Merkez Komutanlığı tarafından yapılan
31 kalem “Muhtelif Ölçü Aleti Alımı” işidir.
Başvuruya konu ihale İdari Şartname’nin 19’uncu maddesinde yer alan “19.1.Bu
ihalede kısmi teklif verilebilir.
19.2.1.Bu ihaledeki kısım sayısı 31’dir” düzenlemesi uyarınca kısmi teklife açık
olarak yapılmış olup, ihale 31 kısımdan oluşmaktadır.
Başvuru sahibi 31 kısım olarak yapılan ihalenin 30’uncu kısım 1 adet “Ortam Şartları
Ölçüm Cihazı Alımı” kalemine itiraz etmektedir.
Başvuru sahibi itirazen şikâyet dilekçesinde yaklaşık maliyetin yanlış olduğunu ileri
sürmektedir.
Bahse konu ihalede yaklaşık maliyetin 1.500,00 TL olarak belirlendiği, ihalede 6 adet
ihale dokümanı satın alındığı, 16.07.2014 tarihinde yapılan ihalenin tamamına 4 isteklinin
katıldığı, ihalenin itirazen şikâyet başvurusuna konu 30’uncu kısım Ortam Şartları Ölçüm
Cihazı Alımı kısmına ise 2 isteklinin teklif verdiği, ihale komisyonunun ihaleyi en düşük fiyat
teklifini esas alarak sonuçlandırdığı ve ihalenin 1.490,00 TL fiyat teklifi veren başvuru sahibi
Beril Endüstriyel Ürünler Mühendislik Tic. Ltd. Şti. üzerinde bırakıldığı, ihale komisyonu
kararının ihale yetkilisince onaylandığı anlaşılmıştır.
Yaklaşık maliyet ile ilgili olarak Kamu İhale Kanunu’nun “Yaklaşık maliyet” başlıklı
9’uncu maddesinde “Mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin ihalesi yapılmadan önce
idarece, her türlü fiyat araştırması yapılarak katma değer vergisi hariç olmak üzere yaklaşık
maliyet belirlenir ve dayanaklarıyla birlikte bir hesap cetvelinde gösterilir. Yaklaşık maliyete
2
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/010
: 40
: 04.02.2015
: 2015/UM.III-399
ihale ve ön yeterlik ilânlarında yer verilmez, isteklilere veya ihale süreci ile resmî ilişkisi
olmayan diğer kişilere açıklanmaz.” hükmü,
Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Yaklaşık maliyetin hesaplanmasına
ilişkin ilkeler” başlıklı 7’nci maddesinde “(1) İdare tarafından, ihale onay belgesi
düzenlenmeden önce, bu Yönetmelikte belirlenen esas ve usullere göre ihale konusu malın
KDV hariç olmak üzere yaklaşık maliyeti hesaplanır ve dayanaklarıyla birlikte bir hesap
cetvelinde gösterilir.
(2) Ön ilan yayımlanmadan önce tahmini alım miktarı esas alınarak hesaplanan
yaklaşık maliyet, ihale veya ön yeterlik ilanı öncesi alım miktarı ve diğer hususlar göz önünde
bulundurularak yeniden hesaplanabilir.
(3) İhale konusu alımın bir kısmına teklif verilmesinin mümkün olduğu hallerde,
yaklaşık maliyet her bir kısım için ayrı ayrı olmak üzere işin tamamı dikkate alınarak
hesaplanır.
(4) Özel imalat süreci gerektiren mal alımı ihalelerinde; işçilik, malzeme ve alımla ilgili
diğer hususlar dikkate alınarak yaklaşık maliyet hesaplanır. İdare tarafından ihale konusu
malın üretimi için yükleniciye verilecek malzeme ve ekipmanlar yaklaşık maliyetin
hesaplanmasında dikkate alınmaz.
(5) İhale komisyonu tarafından yaklaşık maliyet teklif fiyatlarıyla birlikte açıklanır.
Pazarlık usulü ile yapılan ihalede ise yaklaşık maliyet, son yazılı fiyat teklifleriyle birlikte
açıklanır. Bu aşamadan önce yaklaşık maliyet açıklanamaz ve ilan edilemez.
(6) Yaklaşık maliyetin idarelerce hesaplanması esastır. Ancak, işin özelliğinden dolayı,
idarelerce hazırlanmasının mümkün olmaması sebebiyle teknik şartnamenin danışmanlık
hizmeti alınarak hazırlatılması durumunda, bu kapsamda yaklaşık maliyet de aynı
danışmanlık hizmet sunucusuna hesaplatılabilir.
(7) İhale komisyonu, yaklaşık maliyetin ihale tarihine kadar geçen sürede değişikliğe
uğradığını belirlemesi durumunda; değişikliğin gerekçelerini belirtmek suretiyle güncellediği
yaklaşık maliyeti dikkate alır.” hükmü,
Aynı Yönetmelik’in “Yaklaşık maliyetin hesaplanması” başlıklı 8’inci maddesinde “(1)
İdare yaklaşık maliyetin hesaplanmasında; alım konusu malın niteliğini, miktarını, teslim
süresini, nakliyesini, sigortasını ve diğer özel şartlarını belirterek KDV hariç fiyat
bildirilmesini ister. Ancak, idare, gerçek piyasa fiyatlarını yansıtmayan ve yaklaşık maliyetin
hesaplanmasında hatalara sebep olabilecek fiyat bildirimlerini ve proforma faturaları
değerlendirmeye almaz.
(2) Yaklaşık maliyetin hesaplanmasında kullanılan her tür bilgi ve belgeye hesap cetveli
ekinde yer verilir. Değerlendirmeye alınmayan fiyat bildirimleri ile proforma faturaların
değerlendirmeye alınmama gerekçeleri de hesap cetvelinde belirtilir.
(3) İdare, alımın niteliğini ve piyasa koşullarını göz önünde bulundurmak suretiyle,
aşağıdaki (a), (b), (c), (ç) ve (d) bentleri çerçevesinde elde ettiği fiyatların birini, birkaçını
veya tamamını kullanmak suretiyle yaklaşık maliyeti hesaplar:
a) İdare, alım konusu malın özelliğine göre kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu
niteliğindeki meslek kuruluşlarından fiyat isteyerek yaklaşık maliyeti hesaplayabilir.
b) İdare, piyasada alım konusu malı üreten veya pazarlayan gerçek veya tüzel
kişilerden de fiyat bildirimi veya proforma fatura isteyerek yaklaşık maliyeti hesaplayabilir.
c) İdare, alım konusu mala ilişkin olarak Bütçe Uygulama Talimatlarında ve/veya
Sağlık Uygulama Tebliğlerinde yer alan fiyatları kullanarak yaklaşık maliyeti hesaplayabilir.
3
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/010
: 40
: 04.02.2015
: 2015/UM.III-399
Bu fiyatlarda KDV veya farklı nitelikte giderler bulunması durumunda bu giderler fiyatlardan
indirilerek yaklaşık maliyet hesaplanır.
ç) İdare, alım konusu mal ile ilgili daha önceki dönemlerde alım yapmış ise bu
alımlarda ortaya çıkan sözleşme bedelleri, endeks veya Türkiye İstatistik Kurumu tarafından
yayımlanan ilgili endekslerden uygun olanı kullanmak suretiyle güncelleyerek yaklaşık
maliyeti hesaplayabilir. Döviz ile yapılmış olan alımlarda ise Türkiye Cumhuriyet Merkez
Bankası döviz alış kuru veya çapraz kur üzerinden fiyatlar güncellenerek yaklaşık maliyet
hesaplanabilir.
d) İdare, kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek
kuruluşlarının internet sayfalarında yayımlanan fiyatları kullanarak yaklaşık maliyeti
hesaplayabilir.” hükmü yer almaktadır.
İdarece gönderilen belgelerin incelenmesinden, başvuruya konu ihalede idarece işin
tamamı için yaklaşık maliyetin piyasa araştırması suretiyle tespit edildiği, ihalenin başvuruya
konu 30’uncu kalem 1 adet Ortam Şartları Ölçüm Cihazı Alımına ilişkin yaklaşık maliyetin
tespiti için; Öztekin Teknik Servis Ekipmanlar Savunma San. ve Tic. Ltd. Şti., Bilginoğlu
End. Malz. San. ve Tic. A.Ş., Beril Endüstriyel Ürünler Mühendislik Tic. Ltd. Şti., Eskişehir
Ticaret Odası, Aytek Endüstriyel Ürünler San. ve Tic. Ltd. Şti., 3 Eksen Takım Hırdavat San.
ve Tic. Ltd. Şti. ve Yörpa Cıvata Hırdavat ve Zira Ürünler San. ve Tic. A.Ş. ve İstanbul
Ticaret Odasından idarece fiyat teklifi istendiği,
Yaklaşık maliyeti oluşturan 30’uncu kalem “1 adet ortam şartları ölçüm cihazı parça
numarası: Lasaır III-5100 veya 5100 veya Met One 3400 veya dengi” mala ilişkin sadece
Beril Endüstriyel Ürünler Mühendislik Tic. Ltd. Şti. tarafından 1.500,00 TL teklif edildiği
görülmüştür.
Bu haliyle idarenin yaklaşık maliyetin hesaplanmasında gerçek veya tüzel kişilerden
fiyat bildirimi formunun doldurulmasını istemek suretiyle piyasa araştırması yaptığı, piyasa
araştırması sonucunda yaklaşık maliyet için başvuru sahibi isteklinin fiyat teklifi verdiği,
idarenin yaklaşık maliyeti başvuru sahibi isteklinin verdiği tutarı esas alarak 1.500,00 TL
olarak hesapladığı anlaşılmıştır.
Bu itibarla ihalenin şikâyete konu “1 adet ortam şartları ölçüm cihazı parça numarası:
Lasaır III-5100 veya 5100 veya Met One 3400 veya dengi” mal alımı kısmına ilişkin yaklaşık
maliyeti belirlemek için;
İdarenin Öztekin Teknik Servis Ekipmanlar Savunma San. ve Tic. Ltd. Şti., Bilginoğlu
End. Malz. San. ve Tic. A.Ş., Beril Endüstriyel Ürünler Mühendislik Tic. Ltd. Şti., Eskişehir
Ticaret Odası, Aytek Endüstriyel Ürünler San. ve Tic. Ltd. Şti., 3 Eksen Takım Hırdavat San.
ve Tic. Ltd. Şti. ve Yörpa Cıvata Hırdavat ve Zira Ürünler San. ve Tic. A.Ş. ve İstanbul
Ticaret Odası’ndan yazı ile fiyat teklifi istediği,
Yaklaşık maliyet tespiti için fiyat teklifi istenilenlerden ihalenin şikâyete konu
30’uncu kısım “1 adet ortam şartları ölçüm cihazı” alımı için sadece başvuru sahibi Beril
Endüstriyel Ürünler Mühendislik Tic. Ltd. Şti.nin fiyat teklifi verdiği, fiyat teklifi istenilen
diğer birimlerin bu kalem için fiyat beyan etmediği,
4
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/010
: 40
: 04.02.2015
: 2015/UM.III-399
Beril Endüstriyel Ürünler Mühendislik Tic. Ltd. Şti. 15.05.2014 tarihli yazı ile
yaklaşık maliyet için 1.500,00 TL fiyat teklifi verdiği ve yaklaşık maliyetin bu tutar esas
alınarak 1.500,00 TL olarak belirlendiği, yaklaşık maliyetin bu tutar esas alınarak
belirlenmesinde Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 7 ve 8’inci maddesine
aykırılık olmadığı,
Başvuru sahibi isteklinin yaklaşık maliyete verdiği fiyat teklifinden sonra 16.07.2014
tarihinde yapılan ihaleye de 1.490,00 TL fiyat teklifi verdiği, bu haliyle yaklaşık maliyet için
verdiği fiyat ile teklif fiyatının birbiri ile uyumlu olduğu,
16.07.2014 tarihli ihale komisyonu kararı ile ihalenin üzerinde bırakıldığı ve ihale
komisyonu kararının 17.07.2014 tarihinde ihale yetkilisince onaylandığı,
Başvuru sahibinin 17.07.2014 tarihli yazı ile sözleşmeye davet edildiği, başvuru
sahibinin bu davete uyarak 22.09.2014 tarihinde sözleşme imzaladığı,
Bu itibarla yaklaşık maliyetin yanlış olduğu yönündeki iddiasının yerinde olmadığı
değerlendirilmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen
şikâyet başvurusunun reddine,
Oybirliği ile karar verildi.
Mahmut GÜRSES
Başkan
Kazım ÖZKAN
II. Başkan
Mehmet Zeki ADLI
Hasan KOCAGÖZ
Kurul Üyesi
Kurul Üyesi
Hamdi GÜLEÇ
Kurul Üyesi
Mehmet AKSOY
Kurul Üyesi
5