Ana Sayfa / Kararlar / Kahramanmaraş Valiliği Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlığı Yatırım İzleme Müdürlüğü / 2014/59536-Kahramanmaraş Göksun Harbiye Mahallesi İlkokul İnşaatı
Bilgi
İKN
2014/59536
Başvuru Sahibi
Mehmet Besni
İdare
Kahramanmaraş Valiliği Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlığı Yatırım İzleme Müdürlüğü
İşin Adı
Kahramanmaraş Göksun Harbiye Mahallesi İlkokul İnşaatı
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/008  
: 62  
: 28.01.2015  
: 2015/UY.I-299  
TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER:  
Başkan: Mahmut GÜRSES  
Üyeler: Ali Kemal AKKOÇ, Ahmet ÖZBAKIR, Mehmet Zeki ADLI, Hamdi GÜLEÇ,  
Mehmet AKSOY  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Mehmet Besni,  
Hayrullah Mah. Kıbrıs Meydanı Çuhadar İş Hanı Kat. 3 No: 14 KAHRAMANMARAŞ  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Kahramanmaraş Valiliği Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlığı Yatırım İzleme  
Müdürlüğü,  
İsmetpaşa Mahallesi Trabzon Caddesi No: 1 46100 KAHRAMANMARAŞ  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2014/59536 İhale Kayıt Numaralı “Kahramanmaraş Göksun Harbiye Mahallesi İlkokul  
İnşaatı” İhalesi  
KURUMCA YAPILAN İNCELEME:  
Kahramanmaraş Valiliği Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlığı Yatırım İzleme  
Müdürlüğü tarafından 30.06.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan “Kahramanmaraş  
Göksun Harbiye Mahallesi İlkokul İnşaatı” ihalesine ilişkin olarak Mehmet Besni nin  
27.11.2014 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusu hakkında idare tarafından süresi içinde karar  
alınmaması üzerine, başvuru sahibince 16.12.2014 tarih ve 43570 sayı ile Kurum kayıtlarına  
alınan 16.12.2014 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2014/3676 sayılı şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında N.YF.03  
ve N.YF.27 poz no’lu iş kalemleri için öngörülen metrajlarda uzman üyenin komisyon  
kararına şerh düştüğü şekilde bir eksiklik olmadığı, hesap cetvelinde doğru miktarların  
verildiği, iş kalemlerinin toplam miktarına nasıl ulaşıldığını açıklanırken sehven yanlışlık  
yapıldığı, bu yanlışlığın maliyetlerinin hatalı olmasına sebep olmadığı ayrıca ihale üzerinde  
bırakılan istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamalarının mevzuata aykırı olduğu,  
söz konusu istekli tarafından MSB.805/A, Y.16.050/01, Y.21.050/C02, Y.23.014, Y.23.015,  
Y.23.152, Y.18.461/006, N.YF.03 poz no’lu iş kalemleri için belirlenen miktarların idarenin  
miktarlarına kıyasla makul ve kabul edilebilir boyutta olmadığı, anılan isteklinin 904-223 poz  
no’lu iş kalemi ile 04.042/01 ve 04.042/05 poz no’lu analiz girdileri için sunmuş olduğu fiyat  
tekliflerinde bulunan SMMM kaşelerinde hata olduğu ve SMMM iletişim bilgilerinin eksik  
olduğu iddialarına yer verilmiştir.  
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit  
edilmiştir.  
1
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/008  
: 62  
: 28.01.2015  
: 2015/UY.I-299  
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 60  
ıncı maddesinde “İhale komisyonu verilen tekliflerden teklif fiyatı, Kurum tarafından  
belirlenen hesaplama yöntemine göre yapılan hesaplama sonucunda ortaya çıkan aşırı düşük  
teklif sınır değerinin altında olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği  
süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenlere ilişkin;  
a) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde, toplam teklif bedelini oluşturan iş kalemleri  
ve/veya iş gruplarına ait miktarlar ve bunlara ait birim fiyatların gösterildiği hesap cetveli ile  
açıklama istenen iş kalemleri ve/veya iş gruplarının birim fiyatlarına ilişkin ihale  
dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri,  
b) Teklif birim fiyatlı işlerde; açıklama istenen iş kalemlerinin birim fiyatlarına ilişkin  
olarak ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri,  
c) (a) ve (b) bentlerinde belirtilen analizlerin girdi maliyetlerine ilişkin bilgi ve  
belgeleri,  
yazılı olarak ister.  
(2) İhale komisyonu;  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı  
avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen işin özgünlüğü,  
hususlarında belgelendirilmek suretiyle yapılan yazılı açıklamaları, isteklinin  
teklifinin hesaplanmasına dayanak teşkil eden bütün bilgi ve belgeleri de dikkate almak  
suretiyle değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya  
yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir. İhale komisyonunca  
reddedilmeyen aşırı düşük teklifler, geçerli teklif olarak dikkate alınır.  
(3) Aşırı düşük tekliflerin tespiti ve değerlendirilmesinde; Kamu İhale Kurumu  
tarafından aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı  
teklifin belirlenmesi amacıyla sınır değer veya sorgulama kriterleri ya da ortalamalar  
belirlenmiş ise ihale komisyonu bu düzenlemeyi esas alır.” hükmü,  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 38.1’inci maddesinde “İdare, yaklaşık maliyetin  
hesaplanması sırasında her bir iş kalemi/grubunun yaklaşık maliyete oranını tespit edecektir.  
Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemleri/grupları tutarlarının büyükten küçüğe sıralandığı ve  
oranların kümülatif toplamının da gösterildiği “sıralı iş kalemleri/grupları listesi” ile iş  
kalemleri/gruplarına ait ayrıntılı analizler ve analiz girdilerinin tutarları itibarıyla küçükten  
büyüğe sıralanmış halini gösteren “sıralı analiz girdileri tablosu” hazırlanarak yaklaşık  
maliyet hesap cetveli kapsamında ihale onay belgesine eklenecektir. Sıralı iş  
kalemleri/grupları listesi oluşturulurken, iş kalemleri/grupları tutarlarının yaklaşık maliyete  
oranları, en yakın dört ondalık basamaklı sayıya getirilecek biçimde yuvarlanacak ve bu  
oranların toplamının, yuvarlama nedeni ile 1 den farklı olması dikkate alınmayacaktır.”  
açıklaması,  
Anılan Tebliğ’in “Aşırı düşük teklif değerlendirmesi” başlıklı 45 inci maddesinde  
“45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin % 80’lik bölümünü  
oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu çerçevede; istenen  
açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) iş gününden az olmamak üzere makul  
bir süre verilir.  
45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı  
iş kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş  
2
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/008  
: 62  
: 28.01.2015  
: 2015/UY.I-299  
kalemleri/grupları belirlenir.  
Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80 oranına  
kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının aşılmasına  
neden olan iş kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları olarak  
belirlenecektir. Bunların dışında kalan iş kalemleri/grupları için sorgulama yapılmayacaktır.  
45.1.2.2. İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş  
kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri  
listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu  
tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.  
Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı kar ve  
genel gider hariç analiz toplamının %3’üne eşit ve altında olanlar için isteklilerden açıklama  
yapılması istenilmeyecektir.  
Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması nedeniyle  
sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının kar ve  
genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan itibaren  
kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi belirlenecek, tutarı  
bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama istenilmeyecektir.  
Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla iş kalemi/grubunun analizinde yer  
alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz toplamının  
% 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki oranı %3’ün  
üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.  
Analizlerdeki işçilik girdisi, tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa dahi,  
açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.  
45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden  
(45.1.2.1) maddesinde belirlediği iş kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili  
yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de  
belirtecektir.  
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları analizlerde  
(45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil analizlerini  
oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.  
45.1.3. İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları  
istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklif fiyatı  
aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların  
belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu  
çerçevede; teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli  
olduğu tespit edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında;  
a) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde, toplam teklif bedelini oluşturan iş kalemleri ve/veya iş  
gruplarına ait miktarlar ve bunlara ait birim fiyatların gösterildiği hesap cetveli ile açıklama  
istenen iş kalemleri ve/veya iş gruplarının birim fiyatlarına ilişkin ihale dokümanında verilen  
analiz formatına uygun analizleri,  
b) Teklif birim fiyatlı işlerde; açıklama istenen iş kalemlerinin birim fiyatlarına ilişkin olarak  
ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri sunacaklardır. Sorgulamaya  
konu edilmeyen iş kalemleri/grupları için analiz sunulması istenmeyecektir.  
3
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/008  
: 62  
: 28.01.2015  
: 2015/UY.I-299  
45.1.4. İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;  
a) Teklif birim fiyatlı işlerde; her bir iş kaleminin yapım şartlarına, tarif ve içeriğine göre  
analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler, inşaat  
yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi cinslerinin  
belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
b) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde; iş kalemleri ve/veya iş gruplarının yapım şartlarına  
bağlı kalınarak, her iş kalemi/iş grubunun içeriğine göre analizde yer almasını istediği  
“malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler, inşaat yerindeki yükleme, boşaltma,  
yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri  
ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin de  
tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi durumunda,  
yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması  
gerekmektedir.  
İdare tarafından bütün iş kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı düzenlenebileceği  
gibi, iş kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz formatı da  
düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz formatının hangi iş  
kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.  
45.1.5. İsteklilerin iş kalemleri/iş grupları için kamu kurum ve kuruluşlarınca  
yayımlanmış cari yıl birim fiyatları veya bu fiyatlardan daha yüksek fiyatları teklif etmeleri ve  
söz konusu iş kalemleri/grupları için; hangi kamu kurum ve kuruluşunun birim fiyatını  
kullandıklarını, birim fiyat poz numarasını da yazmak suretiyle liste halinde belirterek  
açıklamaları kapsamında sunmaları durumunda analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu  
kapsamda; isteklilerin, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış “kar ve genel gider  
içermeyen birim fiyatların” üzerine, kendi belirledikleri “kar ve genel gideri” ilave ederek  
birim fiyatlarını oluşturmaları durumunda da; hangi kamu kurum ve kuruluşunun “kar ve  
genel gider hariç birim fiyatını” kullandıklarını ve kendi belirledikleri “kar ve genel gider”  
tutarını yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları halinde  
de, söz konusu iş kalemleri/iş grupları için analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu  
kapsamda isteklilerin analiz düzenlemeleri zorunlu olmayan söz konusu iş kalemleri/grupları  
için (45.1.14) maddesinde belirtildiği şekilde, proforma fatura, teklif alma yazısı,  
maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (Ek: O-5, O-6, O-7) ve stok tespit tutanağı (Ek: O-8)  
sunmalarına da gerek bulunmamaktadır.  
45.1.6. Analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde, Bayındırlık ve İskan Bakanlığı  
tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçleri kullanan ve söz konusu rayiçleri poz  
numaraları da belirterek liste halinde sunan isteklilerin, söz konusu rayiçlere ilişkin olarak  
(45.1.14) maddesinde belirtildiği şekilde, proforma fatura, teklif alma yazısı, maliyet/satış  
tutarı tespit tutanağı ve stok tespit tutanağı sunmalarına gerek bulunmamaktadır.  
45.1.7. İstekliler tarafından, inşaat iş kalemleri/iş grupları dışında yer alan sıhhi  
tesisat, kalorifer tesisatı, müşterek tesisat, havalandırma, brülör, asansör, elektrik tesisatı vb.  
iş kalemleri/iş gruplarına ait analiz sunulması yerine bu iş kalemi/iş gruplarına ait malzeme  
ve montaj bedelini ayrı ayrı gösterecek şekilde açıklama yapılması kabul edilecektir.  
45.1.9. İş kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer  
alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamaz.  
4
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/008  
: 62  
: 28.01.2015  
: 2015/UY.I-299  
45.1.13. Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit  
edilen bileşenler ile ilgili olarak Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları açıklamada;  
sorgulamaya konu iş kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere dayanak teşkil  
eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.  
İsteklinin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;  
a. Tedarikçi veya üreticilerden alınan proforma faturalar,  
b. Fiyat teklifleri,  
c. Çimento ve demir ürünleri için üreticinin ilan edilmiş fiyat tarifeleri  
ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş  
fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,  
d. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mala ilişkin ilan edilen asgari fiyatlar,  
e. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,  
f. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,  
g. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b. dir.  
İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun  
olanları (45.1.13.1 – 45.1.13.8) maddelerine göre yapacakları açıklamalar kapsamında  
sunacaklardır.  
Yukarıda sayılan belge ve bilgilerden hiçbiri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün  
olmadığının anlaşıldığı durumlarda istekli tarafından gerekçesi belirtilmek suretiyle ilgili  
mevzuatına göre son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer belge ve bilgiler  
kullanılarak da açıklama yapılabilir. (Örnek: Yurt dışından ithal edilen mallara ilişkin olarak  
gümrük giriş beyannamesi kullanılarak açıklama yapılabilir. Yüklenicinin dışında üçüncü  
kişilerce inşaat mahalli dışında imal edilen ve esaslı başka bir işçilik veya malzeme katkısı  
yapılmaksızın yapıya monte edilen yapı elemanları için teklif edilen fiyatın, malzeme ve işçilik  
(gerekiyorsa nakliye de) fiyatlarının da belirtildiği proforma fatura veya fiyat teklifi ile  
belgelendirilmesi durumunda, bu iş kalemlerine ilişkin ayrıca analiz sunulması zorunlu  
değildir.  
45.1.13.1. Tedarikçi veya imalatçılardan alınan ve birim fiyatları gösteren proforma  
fatura sunularak açıklama yapılması durumunda proforma faturadaki birim satış tutarı;  
a) Maliyete dayalı açıklama yapıldığında, maliyet/satış tutarı tespit tutanağında yer  
alan (Ek-O.5) ağırlıklı ortalama birim maliyetin,  
b) Satışlar üzerinden açıklama yapıldığında, maliyet/satış tutarı tespit tutanağında yer  
alan (Ek-O.5) ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin,  
altında olamaz.  
Maliyete dayalı açıklama yapıldığında, mükellefle tam tasdik sözleşmesi yapan veya  
beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından proforma fatura  
üzerine; “Birim satış tutarının, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve  
tarafımdan onaylanan maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim  
maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve  
iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.  
Satışlar üzerinden açıklama yapıldığında, mükellefle tam tasdik sözleşmesi yapan veya  
5
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/008  
: 62  
: 28.01.2015  
: 2015/UY.I-299  
beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından proforma fatura  
üzerine; “Birim satış tutarının, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve  
tarafımdan onaylanan maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış  
tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve  
iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.  
Kaşeleme işlemi bu Tebliğin 8.4 maddesinde belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
45.1.13.2. İsteklilerce yapılan açıklamalarda; teklifin bir bölümünü oluşturan iş  
kalemlerine/gruplarına ilişkin olarak piyasada o alanda faaliyet gösteren kişilerden alınan  
fiyat tekliflerinin sunulması halinde, fiyat teklifinde belirtilen veya fiyat teklifine göre  
hesaplanan birim fiyat;  
a) Maliyete dayalı açıklama yapıldığında, maliyet/satış tutarı tespit tutanağında (Ek-  
O.6) yer alan toplam birim maliyet tutarının,  
b) Satışlar üzerinden açıklama yapıldığında, maliyet/satış tutarı tespit tutanağında  
(Ek-O.6) yer alan ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin,  
altında olamaz.  
Maliyete dayalı açıklama yapıldığında, mükellefle tam tasdik sözleşmesi yapan veya  
beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından fiyat teklifinin üzerine;  
“Birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafımdan onaylanan  
maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını  
beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle  
kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.  
Satışlar üzerinden açıklama yapıldığında, mükellefle tam tasdik sözleşmesi yapan veya  
beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından fiyat teklifinin üzerine;  
“Birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafımdan onaylanan  
maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin  
altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de  
belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.  
Kaşeleme işlemi bu Tebliğin 8.4 maddesinde belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
İstekli tarafından teklif kapsamındaki harita, kadastro ve proje işlerine ilişkin olarak  
yapılacak açıklamalarda sadece bu işlere ilişkin fiyat tekliflerinin sunulması yeterlidir.  
45.1.13.10. Proforma fatura ve fiyat tekliflerinin, proforma fatura veya fiyat teklifine  
konu alanda faaliyet gösterenlerden alınması gerekmekte olup bu belgelerin ihale tarihinden  
önce düzenlenmiş olması zorunlu değildir.  
45.1.13.12. Maliyet/satış tutarı tespit ve stok tespit tutanaklarının son geçici vergi  
beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi esastır. Ancak son geçici vergi beyanname  
döneminde, yasal defter ve belgelerde açıklama konusu mal veya hizmetlerle ilgili işlem  
bulunmaması durumunda, isteklinin kendi ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin ağırlıklı  
ortalama birim maliyetin veya ağırlıklı ortalama birim satış tutarının belirtildiği  
6
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/008  
: 62  
: 28.01.2015  
: 2015/UY.I-299  
“maliyet/satış tutarı tespit tutanağı” (Ek-O.7) hariç, söz konusu tutanaklar bir önceki geçici  
vergi beyanname dönemi esas alınarak düzenlenebilir. Son geçici vergi beyanname  
döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin (a), (d) ve (e) bentlerine göre  
pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale  
usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas alınır.” açıklamaları,  
İncelemeye konu ihaleye ait İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler”  
başlıklı 2’nci maddesinde“2.1. İhale konusu işin  
a) Adı: Kahramanmaraş Göksun Harbiye Mahallesi İlkokul İnşaatı  
b) Yatırım proje no'su/kodu:  
c) Miktarı ve türü:  
1 Adet İlkokul İnşaatı  
1 Adet İlkokul İnşaatı  
ç) Yapılacağı yer: Kahramanmaraş Göksun İlçesi  
d) Bu bent boş bırakılmıştır.” düzenlemesi yer almaktadır.  
Başvuruya konu ihalenin “Kahramanmaraş Göksun Harbiye Mahallesi İlkokul İnşaatı”  
yapım işi olduğu, anahtar teslimi götürü bedel üzerinden gerçekleştirilen ihalede 2.489.110,76  
TL tutarındaki sınır değerin altında teklif veren 10 isteklinin idare tarafından aşırı düşük teklif  
sorgulamasına tabi tutulduğu, isteklilerden 8’inin idarece belirlenen süre içerisinde  
açıklamalarını sunmaması nedeniyle tekliflerinin değerlendirme dışı bırakıldığı, ihale  
komisyonunun bir uzman üyesinin karşı oy kullandığının görüldüğü 27.10.2014 tarihli  
komisyon kararında oy çoğunluğu ile ihalenin sunulan açıklamaları uygun bulunan Meçsel  
İnşaat Gıda Tem. San. ve Tic. Ltd. Şti’nin üzerinde bırakıldığı, yine sunulan açıklamaları  
uygun bulunan Mehmet Besni’nin de ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak  
belirlendiği ve söz konusu kararın 31.10.2014 tarihinde ihale yetkilisi tarafından onaylandığı  
görülmüştür.  
Yukarıda anılan 27.10.2014 tarihli ihale komisyonu kararında başvuru sahibinin aşırı  
düşük teklif açıklamalarına ilişkin olarak ihale komisyonunun bir uzman üyesinin karşı oy  
kullandığı görülmekle birlikte ihale komisyonunun çoğunluğu ile alınan kararla anılan  
isteklinin aşırı düşük teklif açıklamalarının uygun bulunduğu ve ekonomik açıdan en avantajlı  
ikinci teklif sahibi olarak belirlendiği dikkate alındığında karşı oyda belirtilen hususlara dair  
söz konusu isteklinin bir hak kaybının ortaya çıkmadığı anlaşılmıştır.  
İhale ilan tarihi itibariyle yürürlükte bulunan mevzuat çerçevesinde yapılan  
incelemede, idare tarafından Tebliğ’in 45.1.2.1 inci maddesinde yer alan açıklamalar  
doğrultusunda “sıralı iş kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik  
kısmına giren 44 adet iş kaleminin aşırı düşük teklif açıklaması istenilecek iş kalemi olarak  
belirlendiği, söz konusu iş kalemleri için Tebliğ’in 38.1’inci ve 45.1.2.2’nci maddelerinde yer  
alan açıklamalara uygun olarak iş kalemlerine ait ayrıntılı analizler ve analiz girdilerinin  
tutarları itibarıyla küçükten büyüğe sıralanmış halini gösteren sıralı analiz girdileri  
tablolarının hazırlandığı, oluşturulan tablolar kullanılarak tutarı kâr ve genel gider hariç analiz  
toplamının % 3’üne eşit ve bu tutarın altında olan analiz girdileri belirlenerek açıklama  
istenilmeyecek analiz girdileri listesinin hazırlandığı, aşırı düşük teklif olarak belirlenen  
isteklilere tebliğ edilen aşırı düşük teklif sorgulama yazısı ekinde açıklanması istenilen iş  
kalemleri listesi, açıklanması istenilmeyen analiz girdileri listesi ve örnek analiz formatına yer  
verildiği görülmüştür.  
7
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/008  
: 62  
: 28.01.2015  
: 2015/UY.I-299  
Bu kapsamda ihale üzerine bırakılan Meçsel İnşaat Gıda Tem. San. ve Tic. Ltd. Şti.  
’ne ait aşırı düşük teklif açıklamaları incelendiğinde,  
-904-223 poz no’lu “4 Duarklı 0,63/0,15 m/s hızlı, Sınıf I Asansörü”, iş kalemi için  
sunulan analiz ile analizde öngörülen fiyatları tevsik etmek amacıyla sunulan fiyat teklifinde  
Tebliğin 45.1.7 nci maddesinde yer alan açıklamalara uygun olarak malzeme ve montaj  
bedellerinin ayrı ayrı gösterildiği, Tebliğ’in 45.1.13.2’nci maddesine uygun olarak, meslek  
mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle onaylandığı  
Ayrıca 04.042/01 “C 8/10 beton harcı” ile 04.042/05 “C 25/30 beton harcı” poz no’lu  
analiz girdilerinin birim fiyatını tevsik etmek amacıyla sunulan fiyat teklifinin Tebliğ’in  
45.1.13.2’nci maddesine uygun olarak, meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle onaylandığı görülmüş olup söz konusu istekliye ait açıklamaların bu  
yönüyle mevzuata uygun olduğu belirlenmiştir.  
-Buna karşın iddia konusu iş kalemleri için ihale üzerinde bırakılan istekli ile idarenin  
metraj hesaplamalarının ve buna bağlı ortaya çıkan farkın gösterildiği tablo aşağıdaki gibidir.  
Sıra No Açıklama istenilen  
iş kalemi  
İdare tarafından  
belirlenmiş  
miktarlar  
İhale üzerinde  
bırakılan istekli  
tarafından  
Fark (yaklaşık)  
belirlenmiş  
miktarlar  
1
2
3
4
5
6
7
8
MSB.805/A  
Y.16.050/01  
Y.21.050/C02  
Y.23.014  
625  
298  
483  
255  
-22,76%  
-14,65%  
-12,57%  
-10,61%  
-12,83%  
-10,98%  
-11,05%  
-11,24%  
16.234  
131  
14.193  
117  
Y.23.015  
114  
99  
Y.23.152  
5.957  
1.664  
1.396  
5.303  
1.480  
1.239  
Y.18.461/006  
N.YF.03  
Anahtar teslimi götürü bedel üzerinden ihale edilen işlerde mevzuat uyarınca ihale  
konusu işe ilişkin uygulama projelerinin idarece hazırlanarak isteklilere verilmesi, isteklilerin  
de bu uygulama projeleri üzerinden imalat kalemlerine ilişkin metrajları kendilerinin  
hesaplaması ve tekliflerini oluşturması, imalat aşamasında da işi uygulama projesindeki  
şekliyle bitirmesi esastır. Yine anahtar teslimi götürü bedel üzerinden ihale edilen işlerde  
idarenin metrajları ile isteklilerin metrajlarının bire bir örtüşmesi beklenmemekle birlikte  
aradaki metraj farkının makul düzeyde olması gerekmektedir. Şikâyete konu ihalenin de  
anahtar teslimi götürü bedel teklif alınmak suretiyle yapıldığı hususu dikkate alındığında,  
imalat miktarlarının ihale dokumanı içerisinde isteklilere verilememesi dolayısıyla isteklilerce  
miktar tespitinin proje, pursantaj listeleri ve mahal listeleri üzerinden hesaplanması  
gerektiğinden ve isteklilerce belirlenen miktarların ise idarenin belirlediği miktarlarla birebir  
örtüşmesi beklenemeyeceğinden söz konusu farklılıkların makul kabul edilebilecek bir oranda  
olması gerekmekte ise de açıklama istenilen iş kalemlerinin tamamı üzerinden sağlanan fiyat  
avantajının ihaleye teklif veren diğer isteklilerin teklif bedellerine göre sıralamada değişikliğe  
8
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/008  
: 62  
: 28.01.2015  
: 2015/UY.I-299  
sebep olup olmadığı bu durumunda da kendileri lehine bir avantaj sağlayıp sağlamadığı  
hususunun da dikkate alınması gerekmektedir.  
Yukarıda yer alan tabloya göre ve idarece açıklama istenilen 44 iş kalemi üzerinden  
Meçsel İnşaat Gıda Tem. San. ve Tic. Ltd. Şti tarafından düzenlenen hesap cetvelindeki tüm  
iş kalemlerinin miktarlarının idarenin miktarları ile farkının söz konusu istekli tarafından  
teklif edilen birim fiyatlarla çarpımı sonucunda oluşan toplam avantaj tutarı 44.174,81 TL  
olup bu tutarın bahsi geçen isteklinin teklif bedeline ilave edilmesi durumunda bir başka  
isteklinin teklif bedeline göre sıralamasının değiştiği anlaşıldığından anılan istekli tarafından  
hesaplanan miktarların idarece belirlenen miktarlara göre makul ve kabul edilebilir sınırlar  
içerisinde olmadığı belirlenmiştir.  
Yapılan tespitler doğrultusunda Meçsel İnşaat Gıda Tem. San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin  
aşırı düşük teklif açıklamalarının mevzuata uygun olmadığı ve teklifinin değerlendirme dışı  
bırakılması gerektiği neticesine varılmıştır.  
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle  
giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, Meçsel İnşaat Gıda Tem. San. ve  
Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması ve bu aşamadan sonraki ihale  
işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.  
Açıklanan nedenlerle 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici  
işlem belirlenmesine,  
Esasta oybirliği gerekçede oyçokluğu ile karar verildi.  
Mahmut GÜRSES  
Başkan  
Ali Kemal AKKOÇ  
Kurul Üyesi  
Ahmet ÖZBAKIR  
Kurul Üyesi  
Mehmet Zeki ADLI  
Kurul Üyesi  
Hamdi GÜLEÇ  
Kurul Üyesi  
Mehmet AKSOY  
Kurul Üyesi  
9
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/008  
: 62  
: 28.01.2015  
: 2015/UY.I-299  
KISMEN FARKLI GEREKÇE  
Başvuru sahibinin itirazen şikayet başvuru dilekçesindeki iddiaları kapsamında Kurul  
çoğunluğunca alınan kararda,  
idarece açıklama istenilen 44 iş kalemi üzerinden ihalenin üzerinde bırakıldığı  
Meçsel İnşaat Gıda Tem. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından düzenlenen hesap cetvelindeki tüm  
iş kalemlerinin miktarlarının idarenin miktarları ile farkının söz konusu istekli tarafından  
teklif edilen birim fiyatlarla çarpımı sonucunda oluşan toplam avantaj tutarı 44.174,81 TL  
olup bu tutarın bahsi geçen isteklinin teklif bedeline ilave edilmesi durumunda bir başka  
isteklinin teklif bedeline göre sıralamasının değiştiği anlaşıldığından anılan istekli tarafından  
hesaplanan miktarların idarece belirlenen miktarlara göre makul ve kabul edilebilir sınırlar  
içerisinde olmadığı” şeklinde belirtilen gerekçeye dayanılarak aşırı düşük teklif açıklaması  
uygun bulunarak ihale üzerinde bırakılan Meçsel İnşaat Gıda Tem. San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin  
teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiğine ilişkin “Düzeltici işlem belirlenmesine”  
karar verilmiş olup,  
Diğer yandan, Mehmet BESNİ’nin aşırı düşük teklif açıklamasının uygun bulunarak  
teklifinin ekonomik açıdan en avantajlı teklif olarak belirlenmesi işlemleri de Kurulca yerinde  
bulunmuştur.  
Başvuru sahibinin iddiaları kapsamında Kurulca verilen kararın, aşırı düşük teklif  
açıklaması uygun bulunarak Mehmet BESNİ’nin teklifinin ekonomik açıdan en avantajlı  
teklif olarak belirlenmesi işlemlerinin yerinde olduğuna ilişkin kısmı ile ihale üzerinde  
bırakılan isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması işlemleri yerinde bulunmuş  
olmakla birlikte, aşırı düşük açıklaması uygun bulunarak ihale üzerinde bırakılan Meçsel  
İnşaat Gıda Tem. San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması  
gerekmekle birlikte, bu konuda Kurul çoğunluğunca verilen karar gerekçesi üzerinde İhalelere  
Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmeliğin 18’inci maddesi yönünden Kurul kararına  
dayanak teşkil eden esas inceleme raporu ve eki belgeler üzerinde yapılan inceleme  
sonucunda;  
İhale üzerinde bırakılan isteklinin açıklama kapsamında sunduğu hesap cetvelinde  
belirtilen metrajlar ile idarece yaklaşık maliyet hesabı ekinde yer alan sıralı iş kalemleri  
listesinde öngörülen metrajlar karşılaştırmalı olarak incelenmiş olup, açıklama istenen 44 iş  
kaleminin 3’üne verilen metrajlar ile idarenin metrajlarının aynı olduğu, 27’sinde isteklinin  
metrajının idarenin metrajından yüksek olduğu, 14 tanesinde isteklinin metrajının idarenin  
metrajından düşük olduğu bunlardan 8’inde metraj farkının % 10’un üzerinde olduğu,  
özellikle bazı iş kalemleri için belirlemiş olduğu miktar hesabının idareninkinden yaklaşık %  
22, % 14, % 12 gibi oranlarda düşük olduğu saptanmıştır.  
İhale konusu yapım işi, anahtar teslimi götürü bedel teklif alınmak suretiyle ihale  
edilmiş olup, bu tür ihalelerde, idarece iş kapsamındaki imalat miktarları istekli olabileceklere  
verilmemektedir. Bununla birlikte isteklilerin ihale dokümanı kapsamında verilen uygulama  
projeleri ve mahal listelerini kullanarak imalat miktarlarını hesaplamaları gerekmektedir. Bu  
hesaplamalar sonucunda herkesin aynı miktarları bulması beklenemez ise de, metraj  
hesaplamalarındaki farklılıkların makul ve kabul edilebilir mertebelerde olması, düşük  
metrajlar kullanılarak oluşturulan teklif tutarının işin yapılabilirliğini menfi yönde  
etkilememesi gerekmektedir. Somut olayda, ihale üzerinde bırakılan isteklinin metrajı ile  
10  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/008  
: 62  
: 28.01.2015  
: 2015/UY.I-299  
idarenin metrajı arasındaki farkın, Kamu İhale Kurulu’nun istikrar kazanmış kararları  
doğrultusunda kabul edilebilir mertebelerde olmadığı görülmektedir.  
Yukarıda yer verilen tespitler ve mevzuat hükümleri çerçevesinde;  
İstekli tarafından, açıklama istenilen iş kalemlerinin 14’ünde istekli lehine metraj  
farkının oluştuğu, söz konusu 14 iş kaleminin 8’inde metraj farkının % 10’un üzerinde  
olduğu, özellikle bazı iş kalemleri için belirlemiş olduğu miktar hesabının idareninkinden  
yaklaşık % 22, % 14, % 12 gibi oranlarda düşük olduğu, dolayısıyla öngörülen imalat  
miktarlarının yaklaşık maliyetteki miktarlara göre kendisine avantaj sağlayacak şekilde düşük  
alındığı değerlendirildiğinden, metraj hesaplamalarındaki bu farklılığın makul ve kabul  
edilebilir mertebelerde olmadığı tespit edilmiş olup, bu şekilde yapılan açıklamanın mevzuata  
aykırı olduğu ve anılan isteklinin açıklamasının bu gerekçeler üzerinden uygun olmadığı ve  
bu nedenle de teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği sonucuna varılmıştır.  
İhale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunduğu  
metraj farklılığına ilişkin Kurul çoğunluğunca alınan kararda “Meçsel İnşaat Gıda Tem. San.  
ve Tic. Ltd. Şti. tarafından düzenlenen hesap cetvelindeki tüm iş kalemlerinin miktarlarının  
idarenin miktarları ile farkının söz konusu istekli tarafından teklif edilen birim fiyatlarla  
çarpımı sonucunda oluşan toplam avantaj tutarı 44.174,81 TL olup bu tutarın bahsi geçen  
isteklinin teklif bedeline ilave edilmesi durumunda bir başka isteklinin teklif bedeline göre  
sıralamasının değiştiği anlaşıldığından anılan istekli tarafından hesaplanan miktarların  
idarece belirlenen miktarlara göre makul ve kabul edilebilir sınırlar içerisinde olmadığı”  
şeklinde ifade edilen gerekçenin yukarıda yapılan değerlendirmeye göre yerinde olmadığı, bu  
gerekçe yerine yukarıda aktarılan gerekçe üzerinden ihale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı  
düşük teklif açıklamasının uygun bulunmaması gerektiği değerlendirilmiştir.  
Açıklanan nedenlerle; başvuru sahibinin iddiaları kapsamında Kurulca verilen kararın  
istekli Mehmet BESNİ’ye ilişkin kısmı ile ihale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin  
değerlendirme dışı bırakılması işlemleri yerinde bulunmuş olmakla birlikte, ihale üzerinde  
bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasının uygun bulunmaması gerektiğine ilişkin  
Kurul çoğunluk karar gerekçesi yerine yukarıda aktarılan gerekçenin yer alması gerektiği  
yönündeki düşüncemizle Karara katılıyoruz.  
Ali Kemal AKKOÇ  
Kurul Üyesi  
Ahmet ÖZBAKIR  
Kurul Üyesi  
Mehmet AKSOY  
Kurul Üyesi  
11