Ana Sayfa / Kararlar / Erzurum Valiliği Yatırım İzleme Koordinasyon Başkanlığı / 2014/85957-Erzurum Aziziye Sosyal Hizmet Merkezi
Bilgi
İKN
2014/85957
Başvuru Sahibi
Nejdet Özkan İnş. Taah. Tur. Nak. Tic. ve San. Ltd. Şti.
İdare
Erzurum Valiliği Yatırım İzleme Koordinasyon Başkanlığı
İşin Adı
Erzurum Aziziye Sosyal Hizmet Merkezi
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/037  
: 36  
: 10.06.2015  
: 2015/UY.II-1618  
TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER:  
Başkan: Mahmut GÜRSES  
Üyeler: II. Başkan Kazım ÖZKAN, Ali Kemal AKKOÇ, Mehmet Zeki ADLI, Hamdi  
GÜLEÇ, Mehmet AKSOY  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Nejdet Özkan İnş. Taah. Tur. Nak. Tic. ve San. Ltd. Şti.,  
Terminal Cad. Demir Apt. No: 58/A ERZURUM  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Erzurum Valiliği Yatırım İzleme Koordinasyon Başkanlığı,  
Üniversite Mahallesi Doktor Refik Saydam Cad. No: 2 Yakutiye/ERZURUM  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2014/85957 İhale Kayıt Numaralı “Erzurum Aziziye Sosyal Hizmet Merkezi” İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Erzurum Valiliği Yatırım İzleme Koordinasyon Başkanlığı tarafından 19.08.2014  
tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Erzurum Aziziye Sosyal Hizmet Merkezi”  
ihalesine ilişkin olarak Nejdet Özkan İnş. Taah. Turz. Nak. Tic. ve San. Ltd. Şti.nin  
15.04.2015 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 21.04.2015 tarihli yazısı ile reddi  
üzerine, başvuru sahibince 24.04.2015 tarih ve 36577 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan  
24.04.2015 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2015/1099 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, ihale üzerinde kalan isteklinin sunmuş olduğu  
aşırı düşük teklif açıklamasında miktarlar ile idarenin hesap cetvelindeki miktarlar arasında  
ciddi farklılıklar olduğu, sunulan analizlerin birim fiyat tariflerine ve ihale dokümanına uygun  
olmadığı, ilgili kalemlerde montaj bedeli öngörülmediği, malzeme ve montaj bedellerinin  
belgelendirilmediği, aritmetik hatalar yapıldığı ve bedellerinin hesap cetvellerine doğru  
aktarılmadığı, girdilere ilişkin birim fiyatların piyasa rayiçlerine uygun olmadığı, makine ve  
işçilik kalemlerine ilişkin analizlerde belirtilen değerlerin düşük tutulduğu ve  
belgelendirilmediği, nakliyeye ilişkin taşıma, yükleme, boşaltma ve istifleme bedelleri  
düşünülmediği ve açıklanmadığı, nakliye esaslarına uygun olmadığı, analiz düzenlemesi  
zorunlu olmayan iş kalemleri/grupları için sunulan belgelerin Kamu İhale Genel Tebliği  
hükümlerine göre düzenlenmediği, sunulan proforma faturalarda yer alan birim fiyatların bir  
kısmının piyasa gerçeklerine aykırı olduğu, isteklinin direkt-endirekt genel giderler  
hesaplarının gerçeği yansıtmadığı iddialarına yer verilmiştir.  
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit  
edilmiştir.  
1
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/037  
: 36  
: 10.06.2015  
: 2015/UY.II-1618  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci  
maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri 37 nci maddeye göre değerlendirdikten sonra,  
diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük  
olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif  
sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak  
ister.  
İhale komisyonu;  
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım  
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,  
Hususlarında belgelendirilmek suretiyle yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak,  
aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli  
görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
İhale komisyonu, aşırı düşük tekliflerin tespiti ve değerlendirilmesinde Kurum  
tarafından belirlenen kriterleri esas alır. Kurum bu maddenin uygulanmasında; aşırı düşük  
tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi  
amacıyla sınır değer veya sorgulama kriterleri ya da ortalamalar belirlemeye yetkilidir.”  
hükmü,  
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Sınır değer ve aşırı düşük teklifler”  
başlıklı 60’ıncı maddesinde “1) İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra  
Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değeri hesaplar.  
(2) İhale ilanında ve dokümanında teklifi sınır değerin altında olan isteklilerden  
açıklama isteneceğinin belirtilmesi halinde, sınır değerin altında olan teklifler ihale  
komisyonunca aşırı düşük teklif olarak tespit edilir. Bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından  
belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili ayrıntılar  
yazılı olarak istenir. İhale komisyonu;  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı  
avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen işin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen  
teklifler geçerli teklif olarak belirlenir.  
(3) İhale ilanında ve dokümanında ihalenin, Kanunun 38 inci maddesinde öngörülen  
açıklama istenmeksizin sonuçlandırılacağının belirtilmesi halinde; ihale, ekonomik açıdan en  
avantajlı teklif üzerinde bırakılır.  
(4) Yaklaşık maliyeti Kanunun 8 inci maddesinde öngörülen eşik değerin yarısına  
kadar olan ihalelerde, ihale ilanında ve dokümanında sınır değerin altında olan tekliflerin  
reddedileceğinin belirtilmesi halinde, sınır değerin altında olduğu tespit edilen isteklilerin  
teklifleri açıklama istenmeksizin reddedilir.” hükmü,  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı  
45’inci maddesinde “…45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin  
% 80’lik bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu  
çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) iş gününden az  
2
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/037  
: 36  
: 10.06.2015  
: 2015/UY.II-1618  
olmamak üzere makul bir süre verilir.  
45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı  
iş kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş  
kalemleri/grupları belirlenir.  
Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80  
oranına kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının  
aşılmasına neden olan iş kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları  
olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan iş kalemleri/grupları için sorgulama  
yapılmayacaktır.  
45.1.2.2. İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş  
kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri  
listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu  
tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.  
Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üne eşit ve altında olanlar için isteklilerden  
açıklama yapılması istenilmeyecektir.  
Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması  
nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif  
toplamının kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük  
tutardan itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi  
belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama  
istenilmeyecektir.  
Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla iş kalemi/grubunun analizinde  
yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz  
toplamının % 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki  
oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.  
Analizlerdeki işçilik girdisi, tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa  
dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.  
45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden  
(45.1.2.1) maddesinde belirlediği iş kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili  
yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de  
belirtecektir.  
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları  
analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil  
analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.  
45.1.4. İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;  
(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin  
de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi  
durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması  
gerekmektedir.  
İdare tarafından bütün iş kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı  
3
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/037  
: 36  
: 10.06.2015  
: 2015/UY.II-1618  
düzenlenebileceği gibi, iş kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz  
formatı da düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz  
formatının hangi iş kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.  
Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş  
kalemleri (özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden  
iş kalemleri (paçal iş kalemi) için bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının  
gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında istekli olabileceklere verilmesi  
gerekmektedir. Ancak idarece niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan iş kalemlerine  
ilişkin isteklilerin açıklamaları kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş  
kalemlerine ilişkin açıklamalar 45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir.  
45.1.5. İsteklilerin iş kalemleri/iş grupları için kamu kurum ve kuruluşlarınca  
yayımlanmış cari yıl birim fiyatları veya bu fiyatlardan daha yüksek fiyatları teklif etmeleri ve  
söz konusu iş kalemleri/grupları için; hangi kamu kurum ve kuruluşunun birim fiyatını  
kullandıklarını, birim fiyat poz numarasını da yazmak suretiyle liste halinde belirterek  
açıklamaları kapsamında sunmaları durumunda analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu  
kapsamda; isteklilerin, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış “kar ve genel gider  
içermeyen birim fiyatların” üzerine, kendi belirledikleri “kar ve genel gideri” ilave ederek  
birim fiyatlarını oluşturmaları durumunda da; hangi kamu kurum ve kuruluşunun “kar ve  
genel gider hariç birim fiyatını” kullandıklarını ve kendi belirledikleri “kar ve genel gider”  
tutarını yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları halinde  
de, söz konusu iş kalemleri/iş grupları için analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu  
kapsamda isteklilerin analiz düzenlemeleri zorunlu olmayan söz konusu iş kalemleri/grupları  
için 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına da gerek bulunmamaktadır.  
İş kalemleri/grupları için, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar  
esas alınarak teklif sunulmuş olmakla birlikte; yukarıda belirtildiği şekliyle liste halinde  
belirtilmemesi durumunda, söz konusu iş kalemleri/grupları için analiz sunulması zorunludur.  
İlan veya davet tarihinde cari yıl birim fiyatın yayımlanmamış olması durumunda,  
istekli tarafından önceki yılın yayımlanmış birim fiyatları kullanılabilir.  
45.1.6. Analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı  
tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçleri kullanan ve söz konusu rayiçleri poz  
numaralarını da belirtmek suretiyle liste halinde sunan isteklilerin, söz konusu rayiçlere  
ilişkin olarak 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına gerek bulunmamaktadır.  
45.1.7. İstekliler tarafından, inşaat iş kalemleri/iş grupları dışında yer alan sıhhi  
tesisat, kalorifer tesisatı, müşterek tesisat, havalandırma, brülör, asansör, elektrik tesisatı vb.  
iş kalemleri/iş gruplarına ait analiz sunulması yerine bu iş kalemi/iş gruplarına ait malzeme  
ve montaj bedelini ayrı ayrı gösterecek şekilde açıklama yapılması kabul edilecektir.  
45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale  
dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım  
şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların  
üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir. Analizler üzerinde yapılan incelemede;  
çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar  
esas alınarak, hesaplama hatası ihale komisyonu tarafından re’sen düzeltilir. Bu şekilde  
düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatın üzerinde olan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
4
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/037  
: 36  
: 10.06.2015  
: 2015/UY.II-1618  
45.1.9. İş kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer  
alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamaz.  
45.1.10. İhale komisyonu, sınır değerin altındaki tekliflerin önemli bileşenlerini;  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı  
koşullar,  
c) Teklif edilen yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda istekliler tarafından yapılan yazılı açıklamaları da dikkate almak  
suretiyle değerlendirir ve ihaleyi sonuçlandırır.  
45.1.11. Yapım yönteminin ekonomik olması hususunda bir açıklamada bulunulması  
durumunda; kullanılan yapım yöntemi ve teknolojisinin sağlayacağı maliyet avantajının  
açıklanması gereklidir.  
45.1.12. Seçilen teknik çözümler, yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak  
avantajlı koşullar veya yapım işinin özgünlüğü hususunda bir açıklamada bulunulması  
durumunda; belirtilen çözüm, avantajlı koşul ve özgünlük sayesinde elde edilen maliyet  
avantajı açıklanmalıdır.  
45.1.13. Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit  
edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları  
açıklamada, sorgulamaya konu iş kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere  
dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.  
İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;  
a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,  
b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,  
c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş  
fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,  
ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen  
asgari fiyatlar,  
d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,  
e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,  
f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b. dir.  
İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun  
olanları açıklamaları kapsamında sunacaklardır.  
Yukarıda sayılan bilgi ve belgelerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen  
mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekliler tarafından gerekçesi belirtilmek  
suretiyle ilgili mevzuatına göre son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi  
ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir (Örnek: Yurt dışından ithal edilen mallara  
ilişkin olarak gümrük giriş beyannamesi kullanılarak açıklama yapılabilir). Yüklenicinin  
dışında üçüncü kişilerce inşaat mahalli dışında imal edilen ve esaslı başka bir işçilik veya  
malzeme katkısı yapılmaksızın yapıya monte edilen iş kalemlerinin üçüncü kişilerden alınan  
fiyat teklifleri ile açıklanması durumunda, bu iş kalemlerine ilişkin analiz sunulması zorunlu  
değildir. Ayrıca, istekliler tarafından teklif kapsamındaki harita, kadastro ve proje işlerine  
ilişkin yapılacak açıklamalarda üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin sunulması  
yeterlidir.  
5
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/037  
: 36  
: 10.06.2015  
: 2015/UY.II-1618  
45.1.13.1. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi  
alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan  
veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre  
teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit  
tutanağı (Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek  
olup, meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek ve fiyat teklifinin ekinde idareye  
verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde bu tutanaklar  
meslek mensubundan istenebilecektir.  
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin  
mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen  
ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması  
halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında  
olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu  
tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre  
tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki  
ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin  
yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi  
gerekmektedir.  
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin  
altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek  
mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine  
göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit  
tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan  
ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle  
kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.  
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden  
alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu  
değildir.” açıklaması,  
İdari Şartname’nin “Sınır Değer” başlıklı 33’üncü maddesinde 33.1. İhale komisyonu  
verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır  
değeri hesaplar.  
33.2. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre  
açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında olan teklifleri aşırı  
düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen  
kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak  
ister. İhale komisyonu;  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı  
avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen işin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen  
teklifler, geçerli teklif olarak belirlenir. İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin sınır  
değerin altında olması durumunda kesin teminat 40.2 nci maddede yer alan hüküm uyarınca  
hesaplanan tutar üzerinden alınır.” düzenlemesi,  
6
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/037  
: 36  
: 10.06.2015  
: 2015/UY.II-1618  
Anılan Şartname’nin “Diğer Hususlar” başlıklı 46’ncı maddesinde “46.1. İhalede  
uygulanacak sınır değer katsayısı (N) = 1” düzenlemesi yer almaktadır.  
Başvuruya konu ihalede 36 adet doküman satın alındığı, 20 isteklinin ihaleye teklif  
sunduğu, 3 isteklinin farklı gerekçelerle değerlendirme dışı bırakıldığı, geçerli 17 teklif  
üzerinden idarece sınır değerin 1.344.368,11 TL olarak belirlendiği ancak yapılan incelemede  
idarece bir isteklinin teklif bedelinin sınır değer hesaplamasında hatalı girildiği, söz konusu  
hata düzeltilerek yapılan hesaplama neticesinde sınır değerin 1.344.306,43 TL olduğu, öte  
yandan sınır değerdeki değişikliğin esaslı bir sonuç doğurmadığı, idarece 3 isteklinin aşırı  
düşük teklif sorgulamasına tabi tutulduğu, sadece Ak-Yapı İnş. Taah. İnş. Malz. Tur. Hayv.  
Paz. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin aşırı düşük teklif açıklamasını idareye sunduğu tespit edilmiştir.  
İdarece 3 istekliye 20.08.2014 tarihli ve 6481, 6482 ve 6483 sayılı aşırı düşük teklif  
sorgulama yazılarının gönderildiği, söz konusu yazıların tek sayfadan oluştuğu, söz konusu  
yazılarda açıklanması istenilen iş kalemleri listesine ve açıklanması istenilmeyen analiz  
girdileri listesine yer verilmemiş olduğu, bu durum üzerine ihale üzerinde kalan istekli  
tarafından 22.08.2014 tarihli dilekçe ile itiraz edildiği, yapılan itiraz üzerine sadece anılan  
istekliye gönderilen 26.08.2014 tarihli ve 6671 sayılı yeni aşırı düşük teklif sorgulama  
yazısında toplam 11 sayfa açıklaması istenilen iş kalemleri listesine, sıralı analiz girdileri  
listesine ve açıklama istenilen analiz girdileri listesine yer verildiği, ihale üzerinde kalan  
istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklamasında bulunulduğu, sunulan teklif açıklamasının  
idarece yetersiz bulunarak 09.10.2014 tarihli ihale komisyon kararı ile ihalenin, mevcut  
incelemede başvuru sahibi istekli olan Nejdet Özkan İnşaat Taahhüt Turizm Nakliye Ticaret  
ve Sanayi Ltd. Şti. üzerinde bırakıldığı, ihaleye ilişkin olarak Ak-Yapı İnş. Taah. İnş. Malz.  
Tur. Hayv. Paz. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından 03.11.2014 tarihinde Kurum kayıtlarına  
alınan dilekçesi ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulması neticesinde alınan 14.01.2015  
tarihli ve 2015/UY.II-137 sayılı Kamu İhale Kurulu kararı ile “… idarece gerçekleştirilen  
aşırı düşük tekliflerin sorgulanması aşamasında 2 istekliye açıklanması istenilen iş kalemleri  
listesinin ve açıklanması istenilmeyen analiz girdileri listesinin verilmemiş olduğu öte yandan  
67 iş kaleminin aşırı düşük teklif açıklamasının konusunu oluşturduğu, bu iş kalemleri  
içerisinde yer alan idarece özel olarak oluşturulmuş 10 iş kalemine ilişkin analiz girdileri ve  
miktarlarının gösterildiği analizlerin isteklilere verilmemiş olduğu, mevcut durumda  
gerçekleştirilen aşırı düşük teklif sorgulamasının sağlıklı bir incelemeye imkan vermeyeceği  
anlaşıldığından, idarece aşırı düşük teklif sorgulamasının yukarıda belirtilen hususların  
dikkate alınarak yeniden gerçekleştirilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır...” şeklinde karar  
verilmiştir.  
Alınan Kurul kararı üzerine idarece, teklif bedeli sınır değerin altında kalan geçerli  
teklif sunan tüm isteklilerin 29.01.2015 tarihli ve 1009-1010-1011 sayılı yazılar ile yeniden  
aşırı düşük teklif sorgulamasına tabi tutulduğu, söz konusu yazının ekinde toplam 21 sayfadan  
oluşan açıklaması istenilen iş kalemleri listesine, sıralı analiz girdileri listesine ve açıklama  
istenilen analiz girdileri listesine ve özel iş kalemlerine ilişkin analizlere yer verildiği,  
sorgulamaya tabi tutulan isteklilerden yalnızca Ak-Yapı İnş. Taah. İnş. Malz. Tur. Hayv. Paz.  
San. ve Tic. Ltd. Şti.nin aşırı düşük teklif açıklamasını yeniden idareye sunduğu, teklif  
açıklamasının uygun bulunarak ihalenin neticelendirildiği tespit edilmiştir.  
7
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/037  
: 36  
: 10.06.2015  
: 2015/UY.II-1618  
İdarece isteklilere gönderilen aşırı düşük teklif sorgulama yazıları ve eklerinde 52’si  
inşaat ve 15’i tesisat iş kalemi olmak üzere toplam 67 iş kaleminin teklif sorgulamasının  
konusunu oluşturduğu görülmüştür.  
İhale üzerinde kalan istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamasında inşaat  
işleri için 832.382,56 TL, mekanik tesisat işleri için 112.370,85 TL, elektrik tesisatı için  
203.719,08 TL, sözleşme karar pulu (binde 5.69) 7.442,52 TL, sözleşme damga vergisi (binde  
9,48) 12.399,84 TL, kik bedeli (onbinde 5) 654,00 TL, inşaat all risk sigortası 1.150,00 TL,  
kesin teminat mektubu masrafı 172,66 TL, (inşaat-makine-elektrik müh.) teknik personel  
gideri (330-165(çalışılmayan süre)=165/30=5,5 ay*3*2800) 46.200,00 TL, SGK ve muhtasar  
giderler 31.342,95 TL, ihale doküman bedeli 100,00 TL, kırtasiye masrafları 50,00 TL,  
şantiye kurulumu ve mobilizasyon 5.000,00 TL, proje ve mahal listesi farklılığından  
öngörülmeyen imalatlar 3.500,00 TL, müteahhitlik karı için ise 51.515,54 TL olmak üzere  
toplam 1.308.000,00 TL bedel öngörüldüğü tespit edilmiştir.  
Söz konusu açıklamasında, tüm iş kalemlerini içeren bir hesap cetvellerinin sunulmuş  
olduğu, açıklama kapsamında nakliye hesaplamaların ayrıca yapılmış olduğu, sunulan hesap  
cetvellerinde, analiz ve alt analizlerde hesap hatalarının olmadığı, itirazen şikâyete konu  
edilen giderlere hesap cetvellerinde yer verildiği görülmüştür.  
Bahsi geçen açıklamada, inşaat işlerine ilişkin 52 iş kaleminden 42 iş kalemi için  
analiz ve alt analizlerin sunulduğu, analizlerde yer alan girdilerin büyük bir kısmı için Çevre  
ve Şehircilik Bakanlığı tarafından ilan edilen birim fiyat ve rayiçlerin kullanıldığı, belirtilen  
birim fiyat ve rayiçlerin ilgili yıl için ilan edilen birim fiyatlara eşit olduğu, yine analizlerde  
yer alan saatlik işçilik ücretlerinin saatlik asgari ücrete eşit olduğu, diğer analiz girdileri için  
öngörülen birim fiyatların ise alınan fiyat teklifleri ile açıklandığı, fiyat tekliflerinde belirtilen  
birim fiyatların analizler ile uyumlu olduğu, fiyat tekliflerinin meslek mensubu tarafından  
onaylanmış olduğu ve üzerlerinde ilgili beyan ifadesinin yer aldığı, inşaat işlerine ilişkin özel  
olarak idarece oluşturulmuş 10 iş kalemi için öngörülen birim fiyatların yine üçüncü  
kişilerden alınan fiyat teklifleri ile açıklandığı, idarenin özel iş kalemlerine ilişkin iş kalemleri  
için sunmuş olduğu analizlerdeki yapım şartlarını karşılayan fiyat tekliflerinde belirtilen birim  
fiyatların iş kalemleri için öngörülen birim fiyatlar ile uyumlu olduğu, fiyat tekliflerinin  
meslek mensubu tarafından onaylanmış olduğu ve üzerlerinde ilgili beyan ifadesinin yer  
aldığı tespit edilmiştir.  
Anılan aşırı düşük teklif açıklamasının konusunu oluşturan tesisata ilişkin 15 iş  
kaleminden 5 iş kalemi için öngörülen birim fiyatların tevsiki amacıyla Çevre ve Şehircilik  
Bakanlığı tarafından ilan edilen birim fiyatların kullanıldığı, belirtilen birim fiyatlar için ilgili  
yıl için ilan edilen karsız birim fiyatlara eşit veya üzerinde olduğu, diğer 10 iş kalemi için  
yapılan açıklamada, üçüncü kişiler tarafından hazırlanan fiyat tekliflerinin sunulduğu, iş  
kalemleri için belirtilen iş tanımına uygun olan fiyat tekliflerinde yer alan birim fiyatların  
açıklamada belirtilen birim fiyatlar ile uyumlu olduğu, fiyat tekliflerin ilgili mevzuat  
hükümlerine uygun olarak tanzim edilerek ilgili meslek mensubu tarafından onaylandığı  
görülmüştür.  
Başvuruya konu ihalede teklif türünün anahtar teslimi götürü bedel olduğu, bu  
durumda, ihale konusu iş kapsamında yer alan imalatlara ait miktarların hesaplanması, işe ait  
projeler üzerinden birçok ölçüm/sayım yapılmasını ve bu ölçümler neticesinde elde edilen  
8
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/037  
: 36  
: 10.06.2015  
: 2015/UY.II-1618  
rakamlarla matematiksel işlem yapılmasını gerektirmekte olup, bundan dolayı iki farklı  
kişinin aynı iş kalemine dair metraj hesaplamasının çoğu zaman birbiri ile örtüşmeyeceği,  
başvuruya konu ihalede de ihale üzerinde kalan istekli tarafından yapılan aşırı düşük teklif  
açıklamasındaki miktar ve metrajların idarenin belirlediği miktar ve metrajlar ile uyumlu  
olduğu, %10 oranını aşmayan farklılıklarının hesaplama veya ölçüm hatalarından  
kaynaklandığı ve istekli lehine bir avantaj sağlamadığı anlaşılmıştır.  
Yapılan inceleme ve değerlendirmeler neticesinde, ihale üzerinde kalan istekli  
tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamasının ihale dokümanı düzenlemelerine ve ilgili  
mevzuat hükümlerine uygun olarak hazırlanmış olduğu, açıklamada belirtilen miktar ve  
metrajların idarenin miktar ve metrajları ile genel olarak uyumlu olduğu, yine teklif  
açıklamasında öngörülen birim fiyatların Kamu İhale Genel Tebliği’nin ilgili maddesinde  
belirtilen açıklamalara uygun olarak açıklandığı, açıklama kapsamında hesap hatası tespit  
edilmediğinden başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen  
şikâyet başvurusunun reddine,  
Oybirliği ile karar verildi.  
Mahmut GÜRSES  
Başkan  
Kazım ÖZKAN  
II. Başkan  
Ali Kemal AKKOÇ  
Kurul Üyesi  
Mehmet Zeki ADLI  
Kurul Üyesi  
Hamdi GÜLEÇ  
Kurul Üyesi  
Mehmet AKSOY  
Kurul Üyesi  
9