Ana Sayfa
/
Kararlar
/
Eyyübiye Belediyesi Fen İşleri Müdürlüğü
/
2015/6991-İlçe Sınırları İçerisinde Mahallelerde Mahalle İçi Stabilize Yol, Asfalt ve Beton Parke Yol Yapılması Yapım İşi
Bilgi
İKN
2015/6991
Başvuru Sahibi
Deta Yol İnş. Taah. Tic. A.Ş. - Yetimoğlu Mad. Yağ. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. - Baran Müh. İnş. Turz. Dış Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı
İdare
Eyyübiye Belediyesi Fen İşleri Müdürlüğü
İşin Adı
İlçe Sınırları İçerisinde Mahallelerde Mahalle İçi Stabilize Yol, Asfalt ve Beton Parke Yol Yapılması Yapım İşi
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/037
: 1
: 10.06.2015
: 2015/UY.III-1586
TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER:
Başkan: Mahmut GÜRSES
Üyeler: II. Başkan Kazım ÖZKAN, Ali Kemal AKKOÇ, Mehmet Zeki ADLI, Hamdi
GÜLEÇ, Mehmet AKSOY
BAŞVURU SAHİBİ:
Deta Yol İnş. Taah. Tic. A.Ş. - Yetimoğlu Mad. Yağ. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. - Baran Müh.
İnş. Turz. Dış Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı,
Kadıkendi İpekyol Bulvarı No : 334 Eyyübiye ŞANLIURFA
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Eyyübiye Belediyesi Fen İşleri Müdürlüğü,
Paşabağı Mah. Adalet Cad. Sosyal Güvenlik Kurumu Hizmet Binası 63100 ŞANLIURFA
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2015/6991 İhale Kayıt Numaralı “İlçe Sınırları İçerisinde Mahallelerde Mahalle İçi Stabilize
Yol, Asfalt ve Beton Parke Yol Yapılması Yapım İşi” İhalesi
KURUMCA YAPILAN İNCELEME:
Eyyübiye Belediyesi Fen İşleri Müdürlüğü tarafından 19.02.2015 tarihinde açık ihale
usulü ile gerçekleştirilen “İlçe Sınırları İçerisinde Mahallelerde Mahalle İçi Stabilize Yol,
Asfalt ve Beton Parke Yol Yapılması Yapım İşi” ihalesine ilişkin olarak Deta Yol İnş. Taah.
Tic. A.Ş. - Yetimoğlu Mad. Yağ. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. - Baran Müh. İnş. Turz. Dış Tic.
Ltd. Şti. İş Ortaklığı tarafından 08.05.2015 tarih ve 40463 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan
08.05.2015 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2015/1231 sayılı şikâyet dosyası kapsamında yapılan
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi:
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle; söz konusu ihalenin idare tarafından iptal
edilmesine ilişkin olarak 05.03.2015 tarihinde Kamu İhale Kurumu’na itirazen şikâyet
başvurusunda bulundukları, anılan itirazen şikâyet başvurusu üzerine Kamu İhale Kurulu
tarafından alınan 25.03.2015 tarihli ve 2015/UY.III-879 sayılı karar ile idarenin ihalenin iptali
kararının iptal edildiği, ancak idare tarafından 06.05.2015 tarih ve 227 sayı ile EKAP
üzerinden kendilerine gönderilen yazı ile başvuru konusu ihalenin ihale yetkilisi kararı ve
raportör komisyonu raporu doğrultusunda iptal edildiğinin bildirildiği, Kurul kararının
ivedilikle yerine getirilmesi gerekirken daha önce ihale komisyonu üyesi olan Abdullah
Toprak’ın idare tarafından Fen İşleri Müdürlüğüne atandığı ve ihale yetkilisi olarak mevzuata
aykırı şekilde ihalenin iptal edildiği,
İhale yetkilisi durumundaki kişi veya kurul üyelerinin ihale komisyonuna üye
seçilmelerinin mümkün olmadığı veya ihale komisyonunda olan bir kişinin aynı ihale süreci
devam ederken aynı ihalenin ihale yetkilisi olarak görevlendirilmesinin kamu ihale
mevzuatına, 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’na ve 657 sayılı Devlet
Memurları Kanunu’na aykırılık teşkil ettiği,
1
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/037
: 1
: 10.06.2015
: 2015/UY.III-1586
İptal kararının işin istenen firmaya ihale edilememesi nedeniyle alındığı, ihale
yetkilisinin kamu kaynaklarının etkin ve verimli kullanılması, şeffaflığın, rekabetin, eşit
muamelenin, güvenirliğin sağlanması ilkelerini ihlal ettiği, firmaların değerlendirme dışı
bırakılması için bir sebep bulunamayınca bizzat Belediye Başkanı tarafından Yapım İşleri
Uygulama Yönetmeliği’nin 20’nci maddesinin dördüncü fıkrası hükmüne aykırı olarak ihale
komisyonu dışında başka bir komisyon kurulduğu ve söz konusu komisyon kararında hiç
kimsenin imzasının olmadığı, sadece Eyyübiye Belediyesi Fen İşleri’nin mührü ile
mühürlendiği, komisyonda kimin yer aldığının belli olmadığı, ihalenin başından sözleşmeye
bağlanmasındaki tüm aşamaların ihale komisyonu tarafından yapılması gerekir iken mevzuata
aykırı olarak imzasız bir komisyonun teşkil ettirildiği, bu durumun özellikle Belediye Başkanı
tarafından özel talimat verilerek ihale komisyonu üyesi bir kişinin ihale yetkilisi olarak
atandığını ve işi iptal ettiğini açıkça gösterdiği,
İhaleye katılan 4 isteklinin teklifinin de yaklaşık maliyetin altında olduğu ve ihaleye
katılabilmek için gereken şartları taşıdığı, firmalarının verdiği teklif ile ekonomik açıdan en
avantajlı ikinci teklif arasındaki fiyat farkının 4.944.500,00 TL + 890.010,00 TL (KDV tutarı)
olduğu toplamda ise 5.834.510,00 TL gibi büyük bir fiyat farkının olduğu, ihalenin diğer üç
Bursa firmasından herhangi birisi üzerinde bırakılmadığı gerekçesiyle iptal edildiği,
Başvuru konusu ihaleyi yapan belediye tarafından 2015/46850, 2015/51415,
2015/51426, 2015/51446, 2015/54349 ve 2015/54374 İKN numaralarıyla yeni işler adıyla
ihaleye çıkıldığı, işlerin parçalara ayrılarak ihale edilmesinin hukuka ve kamu ihale
mevzuatına aykırı olduğu, 2015/46850 İKN numarasına kayıtlı ihaleye ilişkin itirazen şikâyet
başvurusunda bulundukları, Belediye Başkanı, Belediye Başkan Yardımcıları ve ihale
yetkilisinin kamu hukukunu ve yargı kararını hiçe sayarak işleri bilerek ihale ettiği,
2015/UY.III-879 sayılı Kurul kararının son bölümünde yer alan açıklama uyarınca
Kurul kararlarının ancak Ankara İdare Mahkemelerinde dava konusu yapılması gerekir iken
kurul kararının hiçe sayıldığı,
03.03.2015 tarihinde EKAP üzerinden gönderilen 96 sayılı ihale iptal yazısı ile
06.05.2015 tarihinde yine EKAP üzerinden taraflarına gönderilen 227 sayılı ihale iptal
yazılarının birbirleriyle çelişki yarattığı, ilk iptal kararının gerekçeleriyle ikinci iptal kararının
gerekçelerinin birbirinden farklı olduğu,
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 10 ve 11’inci maddeleri gereğince, devlet
memurlarının amir oldukları kuruluş ve hizmet birimlerinde kanun, tüzük ve yönetmeliklerle
belirlenen görevleri zamanında ve eksiksiz olarak yapmaktan ve yaptırmaktan, maiyetindeki
memurlarını yetiştirmekten, hal ve hareketlerini takip ve kontrol etmekten görevli ve sorumlu
tutulduğu, astlarına kanunlara aykırı emir veremeyeceklerinin açıkça belirtildiği, Anayasa’nın
137’inci maddesinde ise kamu hizmetinde çalışanların amirinden aldığı emri yönetmelik,
tüzük yasa veya anayasa hükümlerine aykırı görmeleri halinde yerine getirmeyeceği, bu
aykırılığı o emri verene bildireceği, ancak amirin emrinde ısrar etmesi ve bu ısrarını yazı ile
yenilemesi halinde emri yerine getireceği, bu durumda emri yerine getirenin sorumlu
olmayacağı, konusu suç teşkil eden bir emrin ise hiçbir şekilde yerine getirilemeyeceği,
konusu suç teşkil eden emrin yerine getirildiği takdirde bu emri yerine getiren memurun
sorumluluktan kurtulamayacağının açıkça belirtildiği, başvuru konusu ihalenin yapıldığı
2
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/037
: 1
: 10.06.2015
: 2015/UY.III-1586
belediyenin başkanı ve belediyede çalışan diğer kamu görevlilerinin Kamu İhale Kurumu’nun
vermiş olduğu kararı yerine getirmediği, başvuru konusu işin parçalara ayrılarak ihale
edileceği, başvuru konusu ihalenin hukuka aykırı olarak iptal edildiği,
5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’na göre harcama yetkisinin
devredilmesi halinde idari sorumluluğun ortadan kalkmayacağının aşikâr olduğu,
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’na göre idarelerin hukuki durumda değişiklik yaratan
kurul kararlarını ivedilikle yerine getirmek zorunda olduğunun hüküm altına alındığı,
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 23’üncü maddesi ve İhalelere Yönelik
Başvurular Hakkında Tebliğ’in 16’ıncı maddesi gereğince ihale yetkilisine, ihale
komisyonuna tekliflerin yeniden değerlendirilmesine yönelik bir talimat verme, işi parçalara
bölerek ihale etme veya ihale kararını değiştirerek onama yetkisi tanınmadığı,
İdarenin şikâyet üzerine veya kendiliğinden ihalenin esasını etkileyecek bir hata fark
etmesi halinde, ihaleyi iptal etmesi yerine hatayı düzeltmesi gerektiği, idarece öngörülemeyen
durumlar nedeniyle proje değişikliğine gidilmesi halinde yüklenicinin gerekli görülecek
değişikliklere göre işe devam etmek zorunda olduğu, proje değişikliği halinde ihale
dokümanında ve/veya teklif kapsamında fiyatı verilmemiş yeni iş kalemlerinin bedellerinin
Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin 22’inci maddesi çerçevesinde ödeneceği, ayrıca birim fiyat
teklif alınmak suretiyle ihale edilen yapım işleri sözleşmelerinde esas proje içinde kalması ve
idareyi külfete sokmaksızın asıl işten ayrılmasının teknik veya ekonomik olarak mümkün
olmaması halinde sözleşme bedelinin %20’sine kadar iş artışı yapılabileceği,
İhale yetkilisinin ihale komisyonu kararını onaylamayıp iptal etme yetkisine sahip
olduğunun kuşkusuz olduğu, idarenin bu konudaki takdir yetkisini kamu yararı ve hizmet
gerekleri doğrultusunda kullanması gerektiği, ihale işlemleri bakımından takdir yetkisinin
denetiminde 4734 sayılı Kanun’un 5’inci maddesindeki temel ilkelerin gözetilmesi gerektiği
gibi idare hukukuna hakim olan hukuki güvenirlik, idari istikrar gibi ilkelerin de dikkate
alınmasının zorunlu olduğu, idarelerce 4734 sayılı Kanun’un 37’nci maddesine göre usulüne
uygun olmayan teklifler değerlendirme dışı bırakıldıktan sonra kalan teklif veya tekliflerin
yeterli olması halinde aynı Kanun’un 40’ncı maddesine göre ihalenin sonuçlandırılması
gerekmekte olup ancak Kanun’un 39’uncu maddesinde belirtilen durumların varlığı halinde
bütün tekliflerin reddedilerek ihalenin iptalinin mümkün olduğu,
Başta Belediye Başkanı olmak üzere, belediye başkan yardımcıları, ihale yetkilisi ve
ihale komisyonu tarafından 25.03.2015 tarihli ve 2015/UY.III-879 sayılı Kurul kararının
uygulanmadığı, anılan kişiler tarafından hukuka aykırı olarak işlem tesis edildiğinden dolayı
her defasında firmaları tarafından Kamu İhale Kurum payı olarak (12.763,00 TL + 12.763,00
TL) 25.526,00 TL’nin (yol ve harcırah giderleri hariç) ödenerek zarara uğratıldıkları,
Bu itibarla, Kurul kararının gereklerini süresi içinde ve Kurul kararında yer alan
açıklamalara uygun olarak yerine getirmeyen başta Belediye Başkanı olmak üzere, belediye
başkan yardımcıları, ihale yetkilisi, ihale komisyonu üyeleri ve mevzuata uygun bir iptal
gerekçesi olmadan ve süresine de uymadan ihalenin iptaline karar veren yetkililer hakkında
idarenin bağlı bulunduğu İçişleri Bakanlığına bildirimde bulunulması gerektiği, ayrıca
haklarında gerekli yasal işlemlerin yapılması için Şanlıurfa Cumhuriyet Başsavcılığı’na suç
duyurusunda bulunulması gerektiği,
3
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/037
: 1
: 10.06.2015
: 2015/UY.III-1586
Sonuç olarak; idarenin ihalenin iptaline ilişkin kararının iptaline karar verilmesi
gerektiği iddialarına yer verilmiştir.
İptal gerekçeleri ile sınırlı olarak yapılan inceleme sonucunda aşağıdaki hususlar tespit
edilmiştir.
Şikâyete konu ihalenin Eyyübiye Belediyesi Fen İşleri Müdürlüğü tarafından
gerçekleştirilen “İlçe Sınırları İçerisinde Mahallelerde Mahalle İçi Stabilize Yol, Asfalt ve
Beton Parke Yol Yapılması Yapım İşi” olduğu, İdari Şartname’de yapılan düzenlemelerden
işin miktarı (fiziki) ve türünün “4 kalem 50.000 ton Asfalt betonu binder tabakası yapılması
50.000 ton plentmiks temel tabakası yapılması ve 350.000 M3 stabilize malzeme ve 500.000
M2 beton parke yol yapımı” şeklinde belirtildiği, işin süresinin 1005 takvim günü olduğu,
ihalenin açık ihale usulüyle ve birim fiyat teklif alınmak suretiyle gerçekleştirildiği
anlaşılmıştır.
19.02.2015 tarihinde yapılan ihaleye 4 istekli tarafından teklif verildiği, 24.02.2015
tarihinde onaylanan ihale komisyonu kararında, verilen 4 teklifinde geçerli teklif olduğu
belirtilerek, ekonomik açıdan en avantajlı teklifin Deta Yol İnş. Taah. Tic. A.Ş. - Yetimoğlu
Mad. Yağ. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. - Baran Müh. İnş. Turz. Dış Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı,
ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklifin Öztimur Müt. İnş. Mad. Asfalt San. Tic. A.Ş
olarak belirlendiği,
Öztimur Müt. İnş. Mad. Asfalt San. Tic. A.Ş.nin ihale üzerinde bırakılan İş
Ortaklığı’nın bir adet kurulu asfalt plentine ilişkin olan İdari Şartname’nin 7.5.4.’üncü
maddesindeki yeterlik kriterini karşılamadığı yönündeki şikâyet başvurusu sonucunda alınan
karar ile 03.03.2015 tarihinde ihalenin iptal edildiği,
İhalenin iptali kararına karşı başvuru sahibi Deta Yol İnş. Taah. Tic. A.Ş. - Yetimoğlu
Mad. Yağ. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. - Baran Müh. İnş. Turz. Dış Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı
tarafından 05.03.2015 tarihinde Kuruma itirazen şikâyet başvurusunda bulunulması üzerine
alınan 25.03.2015 tarihli ve 2015/UY.III-879 sayılı Kurul kararında “İdarenin ihalenin iptali
kararının iptaline” karar verildiği,
25.03.2015 tarihli ve 2015/UY.III-879 sayılı Kurul kararında özetle “…İhale iptal
kararında “2015/6991 ihale kayıt nolu ilçe sınırları içerisindeki mahallerde mahalle içi
stabilize yol, asfalt ve beton parke yol yapılması işine ait gerek ihale ilanıyla, gerekse ihale
kararından sonra yapılan şikâyetler olsun idari şartnamenin 7.5.4. maddesine itirazlar göz
önüne alındığında;
1. Büyükşehir Belediyesinin aldığı meclis kararında "15 metre ve üzeri yolların kendi
yetkilerinde olduğu" belirtildiğinden ilçe belediyemiz sınırlarında asfaltlı yolların miktarında
önemli düşüş olacağı ve bu nedenle kurumun zarara uğratılmaması,
2. Kırsal mahallerdeki yolların çamur ve daha kötü durumda olduğundan stabilize yol
ve kilitli parke imalatlarının artacağı,
3. Belediyemizin yeni kurulması nedeniyle araç parkı oluşturmak üzere iş makinaları
alımına gidildiğinden bütçenin yetersiz kalabileceği
Yukarıda bahsedilen nedenlerden dolayı ihale iptal edilmiştir.” ifadelerine yer
verilmiştir.
4
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/037
: 1
: 10.06.2015
: 2015/UY.III-1586
…
İhale iptal kararında “Büyükşehir Belediyesinin aldığı meclis kararında 15 metre ve
üzeri yolların kendi yetkilerinde olduğunun belirtilmesi nedeniyle ilçe belediyesi sınırlarında
asfaltlı yolların miktarlarında önemli düşüş olacağı ve bu nedenle kurumun zarara
uğratılmaması” şeklinde belirtilen gerekçeye yönelik yapılan incelemede, Şanlıurfa
Büyükşehir Belediye Başkanlığı sınırları içerisinde bulunan tüm ilçelerdeki eni 15 metre ve
üstü imar yollarının cadde olarak tanımlanması ve bu caddelerin yapım, bakım ve
onarımlarının Büyükşehir Belediyesi tarafından yürütülmesine ilişkin meclis kararının
13.05.2014 tarihinde alındığı tespit edilmiştir. İncelemeye konu ihalenin ise 26.01.2015
tarihinde ilan edildiği göz önüne alındığında, ihale iptal gerekçesinde belirtilen belediyelerin
görev ve sorumluluk alanlarına ilişkin değişikliğin ihalenin ilan edildiği tarihten yaklaşık
sekiz buçuk ay önceki bir tarihte meydana geldiği tespit edilmiştir. Söz konusu yaklaşık sekiz
buçuk aylık süre nedeniyle ihaleye konu olan iş miktarının belirlenmesi, bunlara ilişkin bütçe
tahsisi ve maliyet hesaplamalarının anılan meclis kararı sonrasında geçerlilik kazanan
Eyyübiye Belediyesi sorumluluğuna düşen mahallere yönelik yapılması beklenmektedir. Bu
çerçevede Eyyübiye Belediye Başkanlığı’nın ihale kapsamında yaptıracağı iş miktarında
belirttiği düşüşün Şanlıurfa Büyükşehir Belediye Meclisi tarafından alınan 13.05.2014 tarihli
kararda belirtilen görev ve sorumluluk alanları değişiminden kaynaklanamayacağı ve ihale
konusu iş miktarında düşüş olsa bile idarelerin iş eksilişi yapmaya yetkili olduğu dikkate
alındığında, söz konusu iptal gerekçesinin yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
İhale iptal kararında “Kırsal mahallerdeki yolların çamur ve daha kötü durumda
olduğundan stabilize yol ve kilitli parke imalatlarının artacağı” hususu ikinci iptal gerekçesi
olarak belirtilmiştir.
…
Stabilize yol ve kilitli parke imalatlarında meydana gelebilecek maliyet artışlarının
sözleşme bedelinin % 20’sine kadar aynı sözleşme kapsamında yaptırılabilmesi ve ihale onay
belgesinden anlaşıldığı üzere yaklaşık maliyetin %120’sinden fazla tutarda kullanılabilir
ödeneğin bulunması hususları göz önüne alındığında, stabilize yol ve kilitli parke
imalatlarında meydana çıkma olasılığı bulunan imalat artışlarının anılan hüküm
çerçevesinde iş artışı yapılarak karşılanabileceği anlaşılmış olup, anılan iptal gerekçesinin
yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
…
İhale iptal kararında “Belediyemizin yeni kurulması nedeniyle araç parkı oluşturmak
üzere iş makinaları alımına gidildiğinden bütçenin yetersiz kalabileceği” hususu üçüncü iptal
gerekçesi olarak belirtilmiştir.
Kamu İhale Kanunu’nun “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinde “…Ödeneği
bulunmayan hiçbir iş için ihaleye çıkılamaz.” hükmü yer almakta olup, anılan kanun
hükmünden ihaleye çıkılmadan önce ödenek tahsis işlemlerinin tamamlanmış olması gerektiği
anlaşılmaktadır. İhaleye ilişkin ihale onay belgesinden de söz konusu ödeneğin ihale konusu
işin gerçekleştirilmesi için tahsis edildiği anlaşılmaktadır. Bu çerçevede ihale konusu iş için
ayrılan ödenek, bu ihale kapsamında gerçekleştirilecek olan iş kalemleri için kullanılabilecek
olup, makine parkı oluşmak amacıyla iş makinesi alımı vb. gibi işler için yapılacak
harcamalar sonucunda bütçenin anılan ihalede yapılabilecek harcamalar için yetersiz
kalacağı gerekçesiyle ihalenin iptal edilmesinin hukuka uygun olmadığı anlaşıldığından,
anılan iptal gerekçesinin yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
5
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/037
: 1
: 10.06.2015
: 2015/UY.III-1586
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılığı belirlenen ihale işlemlerinin düzeltici
işlemle giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, idarenin ihalenin iptali
kararının iptal edilmesi ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak
yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir…” hususlarına yer verildiği belirlenmiştir.
25.03.2015 tarihli ve 2015/UY.III-879 sayılı Kurul kararı üzerine Eyyübiye Belediye
Başkanlığı Fen İşleri Müdürlüğünün 24.04.2015 tarih ve 314-01 sayılı talep yazısı ile
görevlendirilen raportörlerden oluşturulan bir komisyon tarafından 2015/6991 nolu ihale
dosyası ve sürecine ilişkin inceleme yapıldığı,
Söz konusu raportörlerin ihale komisyonu dışındaki idare personelinden belirlenen 5
kişinin görevlendirilmesi ile oluşturulduğu görülmüştür.
Anılan raportörler tarafından hazırlanan 28.04.2015 tarihli inceleme tutanağında
“…ihale işlem dosyası üzerinde yapılan inceleme araştırma sonucu komisyonumuzca tespit
edilen eksiklikler aşağıda maddeler halinde sunulmuştur:
1-…İhale konusu işlerle ilgili olarak hazırlanan yaklaşık maliyetin ilk 10 kalemi ayrı
bir iş grubu, sonrasındaki 6 kalemi ayrı bir iş grubuna ve son 5 kalemin (17,18,19,20,21) ayrı
grup oldukları tarafımızca değerlendirilmiş olup, toplamda 21 kalemden teşekkül eden bir
yaklaşık maliyetin oluşturulduğu, yeterlilik belirlenirken mevzuata aykırı işlemlerin yapıldığı,
…ihalenin kısmi teklif usulüyle veya ayrı ayrı ihale çıkılmasının uygun olacağı, tek bir paket
halinde ihaleye çıkılması halinde rekabet ortamının ve fırsat eşitliğinin oluşamayacağı ve
ihaleye katılmak isteyenler açısından yeterlik kriterlerinin sağlanmasının zorlaşacağı
öngörülmektedir. Bu durum, Kamu İhale Kanunu 5. maddesi hükümlerine aykırı olacağından
kamu yararı oluşmayacağı kanaatine varılmıştır.
2- İdarece hazırlanan Teknik Şartname’de “Bir adet kurulu asfalt plent ünitesi
minimum 200 ton/saat kapasiteli tesis (kendi malı veya taahhüt Şanlıurfa il sınırları içerisinde
çed raporu alınmış kurulu tesis) olduğuna dair belgeleri ihale teklif dosyasında sunacaktır.
Kurulu plent kendi malı değil ise yüklenicinin plent sahibinden alacağı noter onaylı iş
süresince asfalt plentinin kullandırılacağına ilişkin belgeyi ve yukarıda anılan belgeleri ihale
teklif dosyası içerisinde sunması zorunludur.” maddesi Kamu İhale Kanunu’nun 5. maddesi
temel ilkeler başlığında belirtilen “İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde;
saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların
uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını
sağlamakla sorumludur.” hükmüyle çelişmektedir. Ayrıca; Yapım İşleri Uygulama
Yönetmeliği;
MADDE 17 – “(1) İşin teknik ayrıntıları ve şartları ile projesini de kapsayan teknik
şartnameler hazırlanarak ihale dokümanına dahil edilir. Teknik şartnamelerde belirlenecek
teknik kriterlerin, verimliliği ve fonksiyonelliği sağlamaya yönelik olması, rekabeti engelleyici
hususlar içermemesi ve bütün istekliler için fırsat eşitliği sağlaması zorunludur.” maddesinde
de açıkça belirtildiği üzere; idarece hazırlanan Teknik Şartname’nin genel anlamda ihaleye
katılımı daraltıcı, rekabeti engelleyici unsurlar içerdiği ve bütün istekliler için fırsat eşitliği
sağlayacağına yönelik hükme aykırı olarak hazırlandığı, yirmi iki adet ihale dokümanı
alınmasına-indirilmesine karşın ihalenin teklif değerlendirmesine bunlardan sadece dört
isteklinin katıldığının bunu ispat eder nitelikte olduğu tespit edilmiştir. İdarece yapılan
ihaleye Teknik Şartname’deki kısıtlayıcı ve katılımı zorlaştıran maddelerden dolayı 7 adet
itiraz yapılmıştır. Ancak bu itirazların dikkate alınmadığı ve idarece reddedildiği
6
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/037
: 1
: 10.06.2015
: 2015/UY.III-1586
görülmüştür. Oysa idare bahse konu itirazları dikkate alıp gerekli düzeltici uygulamaları
yapmış olsaydı rekabet ortamı ve fırsat eşitliği sağlanabilirdi.
3- …Dosya incelendiğinde idarenin ihale konusu işle ilgili, ihale öncesinde herhangi
bir planlama, program ve proje hazırlamadığı; Teknik Şartname’de konuyla ilgili olarak
verilen iş kalemlerine ait miktarların stratejik planında da belirtilen miktarların daha düşük
olduğu tespit edilmiştir. Neyin, nerede, ne kadar yapılacağı açıkça belirtilmediği ve
planlanmadığı için kamu zararı olması ön görülmektedir. Sonuç olarak: yukarıda dayanak
olarak gösterilen ilgili maddeler doğrultusunda ihale öncesi gerekli ön hazırlıkların yeterli ve
ayrıntılı yapılmadığı; rekabeti engelleyici hususlar içerdiği; bütün istekliler için fırsat eşitliği
sağlamadığı ve bahse konu işlerin plan, proje ve eklerine ilişkin ayrıntılı bir çalışmanın
olmaması, uygulama aşamasında işin takibini zorlaştıracağından kamu zararı doğabileceği
öngörülmektedir.” gerekçelerine yer verildiği,
İhale yetkilisi tarafından düzenlenen ihale yetkilisi kararı başlıklı yazıda ise “4734
sayılı Kanun’un 4-12 – 62-c maddeleri ve 4735 sayılı Kanununun 6. maddesi doğrultusunda
ihale dokümanının yapılan incelemesinde; Teknik Şartnamede birim fiyat teklif cetvelinin
17,18, 19, 20, 21 iş kalemleri ile ilgili herhangi bir tarif ve teknik ayrıntının olmadığı işin
yapılması ve uygulama bilgilerinin ihale dokümanı kapsamında bulunmadığı ve bu iş
kalemleri ile ilgili herhangi bir teknik şartnamenin olmadığı ve iş kalemlerine ait olarak
sözleşme tasarısı 6. maddede belirtilen ihale konusu işe ait proje türünün ön
projeye/projelere olarak belirlenmesine rağmen projelerinin olmadığı tespit edildiğinden bu
durumun; ihale dokümanları kapsamında işin büyük miktarını oluşturan kısmına ait teknik
şartname ve işin tamamı için projelere yer verilmemesinin istekliler tarafından imalata ilişkin
eksik ve/veya yanlış maliyet hesaplama yapılmasına yol açacağı, isteklilere bu imalat
miktarlarını tespit etmek üzere herhangi bir projenin veya teknik şartnamenin de verilmemiş
olması nedeniyle belirlenen miktarlar temelsiz olacak, bu bağlamda daha düşük iş miktarı
belirleyen isteklilerin kendilerine fiyat avantajı sağlamış olacağı, uygulama aşamasında idare
ve yüklenici arasında yukarıda belirtilen sebeplerden ötürü oluşabilecek ihtilaflar nedeniyle
sözleşmeye konu işin, ihale dokümanları ve sözleşme hükümleri çerçevesinde tamamlanması
mümkün gözükmediği, ihale iptal edilmediği sürece yüklenicinin bu kalemleri hangi şarta
göre nasıl yapacağı veya idarenin nasıl yaptıracağı belli olmadığından bu kalemlerin
yapılamayacağı ve telafisi güç zararlara yol açacağı, söz konusu ihalenin bu haliyle
uygulanmasının ve sonuçlandırılmasının yukarıda anılan mevzuat hükümleri doğrultusunda
mümkün olamayacağı ve aykırı olduğu anlaşıldığından; Kamu İhale Kanunu temel ilkeler
başlıklı 5 maddesindeki “İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; …ihtiyaçların
uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını
sağlamakla sorumludur.” ilkesi doğrultusunda hareket ederek yukarıda mevzuata
aykırılıkları tespit edilen eksikliklerin ve düzenlemelerin düzeltici işlemle giderilemeyeceği
anlaşıldığından ihalenin iptal edilmesi gerekmektedir.” gerekçelerine yer verildiği
anlaşılmıştır.
İhalenin iptal gerekçelerinin hangi gerekçelerden oluştuğu, yukarıda belirtilen ihale
yetkilisi kararında belirtilen gerekçelerin yanı sıra raportörler tarafından oluşturulan
28.04.2015 tarihli inceleme tutanağında yer alan gerekçelerin de iptal gerekçesi olup olmadığı
hususunda tereddüt oluşması üzerine idareye hitaben düzenlenen 22.05.2015 tarihli yazı ile bu
hususun açıklığa kavuşturulması istenilmiş olup, idarenin 25.05.2015 tarihli yazısının ekinde
yer alan “ihale iptal kararı” başlıklı belgede hem raportörler tarafından oluşturulan tutanakta
7
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/037
: 1
: 10.06.2015
: 2015/UY.III-1586
yer alan gerekçelerin hem de ihale yetkilisi kararında belirtilen gerekçelerin ihalenin iptal
gerekçesi olduğu belirtilmiştir.
Öte yandan yapılan incelemede; iptal kararının isteklilere bildirilmesine ilişkin olarak
idarece düzenlenen ve Ekap üzerinden 06.05.2015 tarihinde isteklilere gönderilen yazıda da,
ihale yetkilisi kararı ve raportör komisyonu raporu doğrultusunda ihalenin iptal edildiğinin
bildirildiği görüldüğünden hem ihale yetkilisi kararı hem de raportörler tarafından oluşturulan
raporda belirtilen gerekçelerin idarece ihalenin iptal gerekçesi olarak belirlendiği sonucuna
varılmış olup değerlendirme bu çerçevede yapılmıştır.
Başvuru sahibi tarafından iptal gerekçelerinin uygun olmadığı iddiasının yanı sıra iptal
kararının mevzuat yönünden usulüne uygun alınmadığı yönünde iddialarda da bulunulmuş
olup, usul yönünden ileri sürülen mevzuata aykırılık iddialarına ilişkin incelemede;
Başvuru sahibi tarafından “ihale komisyonunda olan bir kişinin aynı ihale süreci
devam ederken aynı ihalenin ihale yetkilisi olarak görevlendirilmesinin mevzuata aykırı
olduğu” iddiasında bulunulmuş olup, yapılan incelemede; 21.01.2015 tarihi ihale onay
belgesine göre ihale yetkilisinin Fen İşleri Müdürü Faruk Elma olduğu, 05.02.2015 tarihli
ihale komisyonu asıl ve yedek üyelerinin görevlendirilmesine ilişkin idare yazısında
belirlenen ihale komisyonu üyeleri ile ihale yetkilisinin farklı kişiler olduğu,
23.02.2015 tarihli ihale komisyonu kararını ihale yetkilisi olarak onaylayan kişinin ise
bu aşamada Fen İşleri Müdürlüğünü vekâleten yürütmek üzere görevlendirildiği anlaşılan
Bekir Eşiyok olduğu, bu kişinin de ihale komisyonu üyelerinden farklı bir kişi olduğu,
03.03.2015 tarihinde ihalenin iptaline karar veren kişinin ise ihale onay belgesinde
ihale yetkilisi olarak belirtilen Fen İşleri Müdürü Faruk Elma olduğu,
Başvuru sahibi tarafından Kuruma yapılan itirazen şikâyet başvurusu üzerine alınan
25.03.2015 tarihli ve 2015/UY.III-879 sayılı Kurul kararı ile iptalin iptaline karar verilmesi
üzerine 28.04.2015 tarihinde ihalenin ikinci kez iptali kararını ihale yetkilisi sıfatı ile veren
kişinin bu aşamada Fen İşleri Müdürlüğünü vekâleten yürütmek üzere görevlendirildiği
anlaşılan Abdullah Toprak olduğu belirlenmiş olup, Abdullah Toprak’ın aynı zamanda
23.02.2015 tarihli ihale komisyonu kararını alan ihale komisyonunun da uzman üyesi olduğu
belirlenmiştir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 4’üncü maddesinde ihale yetkilisi “İdarenin,
ihale ve harcama yapma yetki ve sorumluluğuna sahip kişi veya kurulları ile usulüne uygun
olarak yetki devri yapılmış görevliler” şeklinde tanımlanmış, 6’ncı maddesinde “İhale
yetkilisi, biri başkan olmak üzere, ikisinin ihale konusu işin uzmanı olması şartıyla, ilgili
idare personelinden en az dört kişinin ve muhasebe veya malî işlerden sorumlu bir personelin
katılımıyla kurulacak en az beş ve tek sayıda kişiden oluşan ihale komisyonunu, yedek üyeler
de dahil olmak üzere görevlendirir.” hükmüne, 40’ıncı maddesinde ise “İhale komisyonu
gerekçeli kararını belirleyerek, ihale yetkilisinin onayına sunar... İhale yetkilisi, karar tarihini
izleyen en geç beş iş günü içinde ihale kararını onaylar veya gerekçesini açıkça belirtmek
suretiyle iptal eder.” hükmüne,
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “İhale yetkilisi ve ihale komisyonu” başlıklı 5’inci
8
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/037
: 1
: 10.06.2015
: 2015/UY.III-1586
maddesinde “5.1. 4734 sayılı Kanunun “Tanımlar” başlıklı 4 üncü maddesinde “ihale
yetkilisi”; idarenin, ihale ve harcama yapma yetki ve sorumluluğuna sahip kişi veya kurulları
ile usulüne uygun olarak yetki devri yapılmış görevlileri olarak belirlenmiştir. İdarelerin bu
yetkilere sahip kişi, kurul veya görevlileri ise, kendi mevzuatlarında belirlenmektedir. Bu
nedenle, idarenin tabi olduğu mevzuat çerçevesinde, ihale yetkilisinin idarelerce belirlenmesi
gerekmektedir…
5.8. İhale yetkilisi, ihale komisyonunda görev alamaz. Kurulların ihale yetkilisi olduğu
durumlarda da kurul üyeleri ihale komisyon üyesi olamazlar…” açıklamasına yer verilmiştir.
4734 sayılı Kanunda ihale yetkilisi, ihale komisyonundan ayrı olarak düzenlenmiş ve
ihale onay belgesini imzalamak, ihale komisyonunu görevlendirmek, ihale komisyonu
kararını onaylamak veya gerekçesini belirtmek suretiyle iptal etmek gibi görevler kendisine
verilmiş olup, bu bağlamda ihale yetkilisi ile komisyon üyesinin aynı kişi olmaması gerektiği
anlaşılmaktadır. Ayrıca, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 5.8’inci maddesinde de ihale
yetkilisinin ihale komisyonunda görev alamayacağı belirtildiğinden ihale yetkilisi ile ihale
komisyonu üyesinin aynı kişi olamayacağı açıklanmıştır.
Başvuru konusu ihalede ise, ihale komisyonunun uzman üyesi olarak 23.02.2015
tarihli ihale komisyonu kararında imzası bulunan Abdullah Toprak’ın 20.03.2015 tarihinden
sonra Fen İşleri Müdürlüğü görevine vekâleten atanması sebebiyle bu tarihten itibaren ihale
yetkilisi sıfatını haiz olduğu ve 28.04.2015 tarihinde alınan ihalenin ikinci kez iptal
edilmesine ilişkin kararı ihale yetkilisi olarak aldığı görülmüş olup, Abdullah Toprak’ın ihale
komisyonu üyesi olarak görev yaptığı ve bu sıfatla komisyonca düzenlenen tutanaklara ve
alınan ihale komisyon kararına imza attığı dönemde ihale yetkilisi sıfatını haiz olmadığı, ihale
yetkilisi görevine vekâleten atandığı tarihten itibaren ise ihale komisyonu üyesi olarak
herhangi bir tutanak veya kararda imzasının bulunmadığı dikkate alındığında, anılan kişinin
herhangi bir işlemde hem komisyon üyesi hem de ihale yetkilisi sıfatıyla hareket etme
durumu söz konusu olmadığından, ihale yetkilisi olarak görevlendirilmesinin esasa etkili bir
aykırılığa yol açmadığı anlaşılmıştır.
Başvuru sahibi tarafından “ihale komisyonu dışında başka bir komisyon kurulduğu ve
söz konusu komisyon kararında hiç kimsenin imzasının olmadığı, sadece Eyyübiye Belediyesi
Fen İşleri’nin mührü ile mühürlendiği, ihalenin başından sözleşmeye bağlanmasındaki tüm
aşamaların ihale komisyonu tarafından yapılması gerekir iken mevzuata aykırı olarak imzasız
bir komisyonun teşkil ettirildiği” iddiasında bulunulmuş olup, bu iddiaya ilişkin incelemede,
idarenin 24.04.2015 tarih ve 314-01 sayılı talebi ile “ilçe sınırları içerisinde mahallelerde
mahalle içi stabilize yol, asfalt ve beton parke yapılması yapım işi ihalesine ilişkin olarak
Kamu İhale Kurumu’na yapılan itiraz neticesinde Kamu İhale Kurulu tarafından verilen
düzeltici işlem belirlenmesi kararına istinaden ihale işlemlerinin devam ettirilmesinin
gerektiği, ilgili Kurul kararına istinaden ihale işlemlerinin sağlıklı bir şekilde yürütülmesi ve
sonuçlandırılması, idare açısından ileride olumsuzluklara sebebiyet vermemesinin önem arz
ettiği, söz konusu ihalenin detaylı bir şekilde incelenmesi ve ileride oluşabilecek
olumsuzlukların önüne geçebilmek adına ihale dosyasını incelemek üzere” bir komisyonun
oluşturulduğu, söz konusu komisyonun ihale komisyonu üyelerinden oluşturulmadığı ancak
idare personeli arasından seçilerek raportör olarak görevlendirilen kişilerden oluşturulduğu
anlaşılmıştır. Söz konusu inceleme komisyonu tarafından hazırlanan raporun ilgili raportörler
tarafından imzalandığı görülmüş olup anılan komisyon kararının imzasız olduğu yönündeki
iddianın yerinde olmadığı anlaşılmıştır.
9
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/037
: 1
: 10.06.2015
: 2015/UY.III-1586
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “İhale komisyonunun kurulması ve
çalışma esasları” başlıklı 20’inci maddesinde “… (4) İhale sürecindeki değerlendirmeleri
yapmak üzere oluşturulan ihale komisyonu dışında, başka adlar altında komisyonlar
kurulamaz. …” hükmüne yer verilmiştir.
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Şikâyet başvurusu üzerine
inceleme” başlıklı 10’uncu maddesinde “(1) İhalelere ilişkin olarak öncelikle ihaleyi yapan
idareye şikâyet başvurusunda bulunulur. Bu şikâyet başvuruları, süresinde ve usulüne uygun
sözleşme imzalanmadan önce yapılmış olması halinde idare tarafından incelenerek
sonuçlandırılır.
…
(4) İnceleme, ihale yetkilisince bizzat yapılabileceği gibi ihale yetkilisinin
görevlendireceği bir veya birden fazla raportör tarafından da yapılabilir. Bu inceleme
sonucunda, ihale yetkilisi tarafından gerekçeli bir karar alınır...” hükmüne,
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Tebliğ’in “Şikâyetin sonuçlandırılması”
başlıklı 7’nci maddesinde “(1) Şikâyet başvuruları üzerine idare tarafından yapılacak
inceleme ihale yetkilisince bizzat yapılabileceği gibi ihale yetkilisinin görevlendireceği bir
veya birden fazla raportör tarafından da yapılabilir. İhale komisyonu üyeleri de raportör
olarak görevlendirilebilir. Yapılacak inceleme sonucunda, ihale yetkilisi veya usulüne uygun
olarak yetki devri yapılmış kişi tarafından gerekçeli olarak ikinci fıkrada belirtilen
kararlardan biri alınır.
(2) Şikâyet üzerine idare tarafından yapılan inceleme sonucunda gerekçeli olarak;
a) İhale sürecinin devam etmesine engel oluşturacak ve düzeltici işlemle
giderilemeyecek hukuka aykırılığın tespit edilmesi halinde ihalenin iptaline,
b) Düzeltme yapılması yoluyla giderilebilecek ve ihale sürecinin kesintiye
uğratılmasına gerek bulunmayan durumlarda, düzeltici işlem belirlenmesine,
c) Başvurunun süre, usul ve şekil kurallarına uygun olmaması, usulüne uygun olarak
sözleşmenin imzalanmış olması veya şikâyete konu işlemlerde ihalenin iptalini veya düzeltici
işlem belirlenmesini gerektirecek hukuka aykırılığın tespit edilememesi hallerinde başvurunun
reddine,
karar verilir.” açıklamasına yer verilmiştir.
Yukarıda yer alan mevzuat hükümleri dikkate alındığında, şikâyet başvurusu üzerine
ihale yetkilisi tarafından görevlendirilecek bir veya birden fazla raportör tarafından inceleme
yapılabileceği anlaşılmıştır. İlgili mevzuatta ihale yetkilisi tarafından şikayet başvurusu
üzerine idare tarafından yapılacak inceleme için raportör görevlendirilebileceğinin belirtildiği
ve bunun dışında raportör görevlendirilmesine ilişkin bir düzenlemenin mevzuatta yer
almadığı anlaşılmasına karşın, şikayete konu ihalede, idarece “2015/UY.III-879 sayılı Kurul
kararı ile düzeltici işlem belirlenmesine karar verildiği ve buna istinaden ihale işlemlerine
devam edileceğinden ihale işlemlerinin sağlıklı bir şekilde yürütülmesi ve
sonuçlandırılabilmesi gerekçesi” ileri sürülmek suretiyle ihale işlem dosyasının incelenmesi
için raportörlerden oluşturulan söz konusu komisyonun kurulduğu anlaşılmıştır.
Bu aşamada idarece ihale dosyasını incelemek üzere bahse konu komisyonun
oluşturulmasının mevzuatta yeri bulunmadığı anlaşılmış olmakla birlikte ihalenin iptali
10
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/037
: 1
: 10.06.2015
: 2015/UY.III-1586
kararının anılan komisyon tarafından değil ihale yetkilisi tarafından alındığı ve raportör
raporunda belirtilen iptal gerekçelerinin de ihale yetkilisince kendi iptal gerekçeleri şeklinde
kabul edildiği anlaşıldığından bu hususun esasa etkili olmadığı sonucuna varılmıştır.
Başvuru sahibi tarafından “idarelerin hukuki durumda değişiklik yaratan kurul
kararlarını ivedilikle yerine getirmek zorunda olduğu, Kurul kararlarının ancak Ankara İdare
Mahkemelerinde dava konusu yapılması gerekir iken kurul kararının hiçe sayıldığı, ihale iptal
yazılarının birbirleriyle çelişki yarattığı, ilk iptal kararının gerekçeleriyle ikinci iptal kararının
gerekçelerinin birbirinden farklı olduğu” iddialarında bulunulmuş olup,
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Kararların uygulanması”
başlıklı 23’üncü maddesinde “(1) İdare, hukuki durumda değişiklik yaratan Kurul
kararlarının gerektirdiği işlemleri ivedilikle yerine getirmek zorundadır.
(2) (Değişik: 03/05/2011- R.G. 27923/2 md) Hukuki durumda değişiklik yaratan Kurul
kararlarının eksik veya yanlış uygulandığını iddia eden ilgililer bu hususa ilişkin başvuruyu
itirazen şikâyet başvurusu olarak doğrudan Kuruma yaparlar.
(3) Kurul tarafından alınan kararların hiç uygulanmaması halinde doğrudan
Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunulabilir.” hükmüne yer verilmiştir.
Kamu İhale Kurulunun 25.03.2015 tarihli ve 2015/UY.III-879 sayılı kararıyla ihalenin
03.03.2015 tarihinde iptali kararının iptal edildiği ve dolayısıyla iptal kararına esas teşkil eden
iptal gerekçelerinin uygun bulunmadığı ve söz konusu Kurul kararının yerine getirilmesi için
07.04.2015 tarihinde idareye tebliğ edildiği anlaşılmış olup, bu aşamadan sonra ilk iptal
kararındaki gerekçelerden farklı gerekçeler ile ihalenin yeniden iptaline karar verildiği,
dolayısıyla ikinci iptal kararında yer alan gerekçelerin ilk iptal kararında yer alan
gerekçelerden farklı olduğu görülmüş olup, 25.03.2015 tarihli ve 2015/UY.III-879 sayılı
Kurul kararında ihalenin iptali gerekçeleriyle sınırlı inceleme yapıldığı ve bu gerekçeler ile
sınırlı olarak ihalenin iptalinin yerinde olmadığına karar verildiği dikkate alındığında, bu
aşamadan sonraki bir süreçte ihale sürecinin devam etmesine engel oluşturacak ve düzeltici
işlemle giderilemeyecek nitelikte başka hukuka aykırılıkların tespit edilmesi halinde idarece
ihalenin iptaline yeniden karar verilmesinde mevzuata aykırılık bulunmadığı anlaşılmıştır.
Ayrıca, belirtilen bu durumda idarece ihalenin yeniden iptaline karar verilmesinin
Kurul kararının uygulanmaması şeklinde değerlendirilemeyeceği sonucuna varılmıştır.
İptal gerekçelerine ilişkin olarak yapılan inceleme sonucunda tespit edilen hususlara
aşağıda yer verilmiştir.
1) İdarece iptal gerekçesi olarak belirlenen “yaklaşık maliyetin ilk 10 kalemi ayrı bir iş
grubu, sonrasındaki 6 kalemi ayrı bir iş grubuna ve son 5 kalemin (17,18,19,20,21) ayrı grup
oldukları, ihalenin kısmi teklif usulüyle veya ayrı ayrı ihaleye çıkılmasının uygun olacağı, tek
bir paket halinde ihaleye çıkılması halinde rekabet ortamının ve fırsat eşitliğinin
oluşamayacağı ve ihaleye katılmak isteyenler açısından yeterlik kriterlerinin sağlanmasının
zorlaşacağı” gerekçesine ilişkin incelemede;
11
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/037
: 1
: 10.06.2015
: 2015/UY.III-1586
İdari Şartname’nin 20’nci maddesinde ihalenin kısmi teklife açık olmadığı ve işin
tamamı için teklif verileceğinin belirtildiği görülmüştür.
İhale dokümanı kapsamında yer verilen birim fiyat teklif cetvelinin,
A1
İş Kaleminin
Adı ve Kısa
Açıklaması
B2
Sıra
No
İş
Kalemi
No
Ölçü Birimi
Miktarı
Teklif
Edilen
Birim Fiyat
(Para
birimi
Tutarı
(Para
birimi
belirtilerek)
belirtilerek)
1
2
3
1
2
3
10 cm Sıkışmış
kalınlıkta Asfalt
betonu binder
tabakası
ton
10.000
yapılması
(kırılmış ve
elenmiş ocak
taşı ile
)(20+000-
30+000 km'ye
kadar olan
nakliye
dahildir)
10 cm Sıkışmış
kalınlıkta Asfalt
betonu binder
tabakası
ton
10.000
yapılması
(kırılmış ve
elenmiş ocak
taşı ile
)(30+000-
40+000 km'ye
kadar olan
nakliye
dahildir)
10 cm Sıkışmış
kalınlıkta Asfalt
betonu binder
tabakası
ton
10.000
yapılması
(kırılmış ve
elenmiş ocak
taşı ile
)(40+000-
50+000 km'ye
12
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/037
: 1
: 10.06.2015
: 2015/UY.III-1586
kadar olan
nakliye
dahildir)
4
4
5
6
7
10 cm Sıkışmış
kalınlıkta Asfalt
betonu binder
tabakası
ton
ton
ton
ton
10.000
10.000
10.000
10.000
yapılması
(kırılmış ve
elenmiş ocak
taşı ile
)(50+000-
60+000 km'ye
kadar olan
nakliye
dahildir)
5
6
7
10 cm Sıkışmış
kalınlıkta Asfalt
betonu binder
tabakası
yapılması
(kırılmış ve
elenmiş ocak
taşı ile
)(60+000-
70+000 km'ye
kadar olan
nakliye
dahildir)
10 cm Sıkışmış
kalınlıkta
plentmiks temel
tabakası
yapılması
(kırılmış ve
elenmiş ocak
taşı ile
)(20+000-
30+000 km'ye
kadar olan
nakliye
dahildir)
10 cm Sıkışmış
kalınlıkta
plentmiks temel
tabakası
yapılması
(kırılmış ve
13
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/037
: 1
: 10.06.2015
: 2015/UY.III-1586
elenmiş ocak
taşı ile
)(30+000-
40+000 km'ye
kadar olan
nakliye
dahildir)
8
8
10 cm Sıkışmış
kalınlıkta
plentmiks temel
tabakası
yapılması
(kırılmış ve
elenmiş ocak
taşı ile
)(40+000-
50+000 km'ye
kadar olan
nakliye
dahildir)
10 cm Sıkışmış
kalınlıkta
plentmiks temel
tabakası
yapılması
(kırılmış ve
elenmiş ocak
taşı ile
)(50+000-
60+000 km'ye
kadar olan
nakliye
dahildir)
10 cm Sıkışmış
kalınlıkta
plentmiks temel
tabakası
yapılması
(kırılmış ve
elenmiş ocak
taşı ile
)(60+000-
70+000 km'ye
kadar olan
nakliye
ton
10.000
10.000
10.000
70.000
9
9
ton
10
10
ton
dahildir)
Stabilize
11
11
metreküp
Malzeme
14
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/037
: 1
: 10.06.2015
: 2015/UY.III-1586
Yükleme ,
Nakliye , Serme
, Sulama ,
Sıkıştırma
Yapım İşi
(0+000 -
10+000 km.'ye
kadar olan
Nakliye
Dahildir)
12
12
13
14
15
Stabilize
Malzeme
metreküp
metreküp
metreküp
metreküp
70.000
70.000
70.000
70.000
Yükleme ,
Nakliye , Serme
, Sulama ,
Sıkıştırma
Yapım İşi
(10+000 -
20+000 km.'ye
kadar olan
Nakliye
Dahildir)
Stabilize
Malzeme
13
14
15
Yükleme ,
Nakliye , Serme
, Sulama ,
Sıkıştırma
Yapım İşi
(20+000 -
30+000 km.'ye
kadar olan
Nakliye
Dahildir)
Stabilize
Malzeme
Yükleme ,
Nakliye , Serme
, Sulama ,
Sıkıştırma
Yapım İşi
(30+000 -
40+000 km.'ye
kadar olan
Nakliye
Dahildir)
Stabilize
Malzeme
15
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/037
: 1
: 10.06.2015
: 2015/UY.III-1586
Yükleme ,
Nakliye , Serme
, Sulama ,
Sıkıştırma
Yapım İşi
(40+000 -
50+000 km.'ye
kadar olan
Nakliye
Dahildir)
16
16
17
REGLAJ
kilometre
metrekare
350
YAPILMASI
8 CM BETON
PARKE YAPIM
İŞİ
(10+000 -
50+000 km'ye
kadar olan
nakliye dahil
fiyatı)
6 CM BETON
PARKE(prizma)
YAPIM İŞİ
(10+000 -
50+000 km'ye
kadar olan
nakliye dahil
fiyatı)
17
18
19
500.000
18
19
metrekare
14.500
BORDÜR
İMALATI
metretül
5.000
YAPIM İŞİ
(10+000 -
50+000 km'ye
kadar olan
nakliye dahil
fiyatı)
20
21
20
21
DOLGU
İMALATI
metreküp
metreküp
50.000
50.000
(10+000 -
50+000 km'ye
kadar olan
nakliye dahil
fiyatı)
KIRMA
AGREĞA
(10+000 -
50+000 km'ye
kadar olan
16
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/037
: 1
: 10.06.2015
: 2015/UY.III-1586
nakliye dahil
fiyatı)
TOPLAM TUTAR (K.D.V Hariç)
şeklinde düzenlendiği anlaşılmıştır.
Birim fiyat teklif cetveli dikkate alındığında; ihalenin ilk 5 iş kaleminin “10 cm
sıkışmış kalınlıkta asfalt betonu binder tabaka yapılması” imalatına, 6-10’uncu iş kalemlerinin
“10 cm kalınlıkta sıkışmış plent-miks temel tabakası yapılması imalatına, 11-16’ıncı iş
kalemlerinin “Stabilize ve reglaj yapılması” imalatına, 17-21’inci iş kalemlerinin ise “beton
parke, bordür, dolgu, kırma agrega” imalatlarından oluştuğu anlaşılmıştır.
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Yeterliğin belirlenmesinde
uyulacak ilkeler” başlıklı 29’uncu maddesinde “(1) Ekonomik ve mali yeterlik ile mesleki ve
teknik yeterliğin saptanması amacıyla öngörülecek değerlendirme kriterleri ve istenecek
belgeler, rekabeti engelleyecek şekilde belirlenemez…
(5) Kendi başına proje bütünlüğü olan ve benzer nitelikli birden fazla işin paket
halinde bir arada ihale edilmesinin öngörülmesi durumunda, her bir iş için ayrı teklif
alınmasını sağlamak üzere kısmi teklif alma yoluyla ihale yapılabilir. Bu durumda ilanda ve
dokümanda işin başvuruda bulunulabilecek veya teklif verilebilecek her bir kısmı ve bu
kısımlar için tespit edilen yeterlik kriterleri ayrı ayrı gösterilir. Aday ve isteklinin yeterlik
değerlendirmesi, başvuruda bulunduğu veya teklif verdiği her bir kısım için ayrı ayrı
yapılır…” hükmüne yer verilmiş olup, anılan hüküm ile birlikte ihale konusu işlerin
mahiyetine ilişkin belirlemelerin kamu yararı ve hizmet gerekleri gözetilmek kaydıyla ihale
yetkilisinin takdirinde olduğu hususu dikkate alındığında söz konusu ihalenin kısmi teklife
açık veya ayrı ayrı ihale edilmesinin tamamen idarenin takdirinde olduğu anlaşılmıştır.
Bununla birlikte; ihalenin idarece rekabetin oluşmadığı gerekçesi ile iptal edildiği ve
kısmi teklife açık olarak veya ayrı ayrı yeniden ihale edilmesi gerektiğinin ileri sürüldüğü
anlaşıldığından, bu aşamada somut ihalenin kısmı teklife açık olarak gerçekleştirilmemesi
nedeniyle ihalede rekabetin oluşmadığı gerekçesinin incelenmesi gerektiği belirlenmiştir.
Başvuru konusu ihalede her ne kadar 22 adet ihale dokümanı satın alınmış olup
ihaleye 4 istekli tarafından teklif verilmiş olsa da, ihaleye teklif veren isteklilerin tümünün
fiyat tekliflerinin yaklaşık maliyetin altında olduğu belirlendiğinden ihalede rekabet ortamının
oluşmadığı şeklinde bir değerlendirme yapılamayacağı anlaşıldığından her ne kadar ihalenin
kısmi teklife kapalı veya açık bir şekilde ihale edilmesi idarenin takdirinde bulunmakta ise de
somut ihalede idarenin söz konusu gerekçesinin tek başına ihalenin iptal gerekçesi
olamayacağı sonucuna varılmıştır.
2-) İdarece iptal gerekçesi olarak belirlenen “Teknik Şartname’de “Bir adet kurulu
asfalt plent ünitesi minimum 200 ton/saat kapasiteli tesis (kendi malı veya taahhüt Şanlıurfa il
sınırları içerisinde çed raporu alınmış kurulu tesis) olduğuna dair belgeleri ihale teklif
dosyasında sunacaktır. Kurulu plent kendi malı değil ise yüklenicinin plent sahibinden alacağı
noter onaylı iş süresince asfalt plentinin kullandırılacağına ilişkin belgeyi ve yukarıda anılan
belgeleri ihale teklif dosyası içerisinde sunması zorunludur.” maddesinin rekabeti kısıtlayıcı
ve katılımı zorlaştırıcı olduğu” gerekçesine ilişkin incelemede,
17
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/037
: 1
: 10.06.2015
: 2015/UY.III-1586
İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri”
başlıklı 7’nci maddesi altında “…7.5.4. Bir adet kurulu asfalt plent ünitesi. minimum 200
ton/saat kapasiteli tesis (kendi malı veya taahhüt Şanlıurfa il sınırları içerisinde çed raporu
alınmış kurulu tesis) olduğuna dair belgeleri ihale teklif dosyasında sunacaktır. Kurulu plent
kendi malı değil ise yüklenicinin plent sahibinden alacağı noter onaylı iş süresince asfalt
plentinin kullandırılacağına ilişkin belgeyi ve yukarıda anılan belgeleri ihale teklif dosyası
içerisinde sunması zorunludur. tesisin çed raporu da sunulacaktır.” düzenlemesine,
Teknik Şartname’de “…Bir adet kurulu asfalt plent ünitesi minimum 200 ton/saat
kapasiteli tesis( kendi malı veya taahhüt Şanlıurfa il sınırları içerisinde çed raporu alınmış
kurulu tesis) olduğuna dair belgeleri ihale teklif dosyasında sunacaktır. Kurulu plent kendi
malı değil ise yüklenicinin plent sahibinden alacağı noter onaylı iş süresince asfalt plentinin
kullandırılacağına ilişkin belgeyi ve yukarıda anılan belgeleri ihale teklif dosyası içerisinde
sunması zorunludur.” düzenlemesine yer verilmiştir.
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “İstenecek belgeler” başlıklı
30’uncu maddesinde “(1) Ekonomik ve mali yeterlik ile mesleki ve teknik yeterliğin
değerlendirilmesinde kullanılmak üzere aday veya isteklilerden istenecek belgeler aşağıdaki
esaslara göre belirlenir:..
f) Aday ve isteklilerden ihale ve ön yeterliğe katılım için taahhütname istenemez…”
hükmüne yer verilmiştir.
İdari Şartname ve Teknik Şartname’de yapılan söz konusu düzenlemelerde Şanlıurfa il
sınırları içerisinde asfalt plentinin kendi malı olması şartının aranmadığı, nitekim eğer kendi
malı ise buna dair belgelerin, kendi malı değil ise iş süresince asfalt plentin temin edileceğini
taahhüt eden belgelerin (plent sahibinden alınan iş süresince asfalt plentin kullandırılacağına
dair noter onaylı belge) teklif ile birlikte sunulmasının istenildiği, dolayısıyla kendi malı
olmayanlarında plentin temin edileceğine dair taahhütname sunarak ihaleye teklif vermelerine
imkân tanındığı anlaşılmıştır.
Ancak Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 30’uncu maddesinin (f)
bendinde isteklilerden ihaleye katılımda teklifleri ile birlikte taahhütname sunmalarının
istenilemeyeceği hükme bağlanmış olup, bu durumda sadece kendi malı şartının aranmadığı,
başkasına ait asfalt plenti tesisinin de kullandırılabilmesinin mümkün olduğu söz konusu
ihalede, asfalt plentin kendi malı olduğuna veya bunun temin edileceğine dair taahhütnamenin
ihaleye teklif aşamasında yeterlik belgesi olarak istenilmemesi gerektiği, Teknik Şartname’de
yapılacak bir düzenleme ile asfalt plentin sağlanacağına dair belgelerin ihale üzerinde
bırakılan yüklenici tarafından işin yerine getirilmesinde idareye sunulması gerektiğine ilişkin
düzenleme yapılmasının yeterli olacağı sonucuna varılmıştır.
Bu itibarla İdari Şartname ile Teknik Şartname’de idarece yapılan asfalt plenti tesisine
ilişkin düzenlemenin bu haliyle mevzuata uygun bulunmadığı anlaşıldığından ve bu
düzenlemeye ilişkin olarak idareye 7 adet şikâyet başvurusunun yapıldığı da belirtildiğinden
idare tarafından ihalenin iptalinde bu düzenlemelerin rekabeti ve katılımı daralttığı
gerekçesinin ileri sürülmesi yerinde bulunmuştur.
18
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/037
: 1
: 10.06.2015
: 2015/UY.III-1586
3-) İdarece iptal gerekçesi olarak belirlenen “İhale konusu işle ilgili, ihale öncesinde
herhangi bir planlama, program ve proje hazırlamadığı; Teknik Şartname’de konuyla ilgili
olarak verilen iş kalemlerine ait miktarların stratejik planında da belirtilen miktarların daha
düşük olduğu tespit edilmiştir. Neyin, nerede, ne kadar yapılacağı açıkça belirtilmediği ve
planlanmadığı için ve uygulama aşamasında işin takibi zorlaşacağından kamu zararı
oluşabileceği.” gerekçesine ilişkin incelemede,
4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun “Sözleşme kapsamında
yaptırılabilecek ilave işler, iş eksilişi ve işin tasfiyesi” başlıklı 24’üncü maddesinde “Mal ve
hizmet alımlarıyla yapım sözleşmelerinde, öngörülemeyen durumlar nedeniyle bir iş artışının
zorunlu olması halinde, artışa konu olan iş;
a) Sözleşmeye esas proje içinde kalması,
b) İdareyi külfete sokmaksızın asıl işten ayrılmasının teknik veya ekonomik olarak
mümkün olmaması,
Şartlarıyla, anahtar teslimi götürü bedel ihale edilen yapım işlerinde sözleşme
bedelinin % 10'una, birim fiyat teklif almak suretiyle ihale edilen mal ve hizmet alımlarıyla
yapım işleri sözleşmelerinde ise % 20 'sine kadar oran dahilinde, süre hariç sözleşme ve ihale
dokümanındaki hükümler çerçevesinde aynı yükleniciye yaptırılabilir.
Birim fiyat sözleşme ile yürütülen yapım işlerinde, Bakanlar Kurulu bu oranı sözleşme
bazında % 40 'a kadar artırmaya yetkilidir.
…
Sözleşme bedelinin % 80'inden daha düşük bedelle tamamlanacağı anlaşılan işlerde,
yüklenici işi bitirmek zorundadır. Bu durumda yükleniciye, yapmış olduğu gerçek giderleri ve
yüklenici kârına karşılık olarak, sözleşme bedelinin % 80'i ile sözleşme fiyatlarıyla yaptığı
işin tutarı arasındaki bedel farkının % 5'i geçici kabul tarihindeki fiyatlar üzerinden ödenir.”
hükmüne yer verilmiştir.
Kamu İhale Kanunu’nun “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinde “…Ödeneği
bulunmayan hiçbir iş için ihaleye çıkılamaz.” hükmü yer almakta olup, anılan kanun hükmü
uyarınca ihaleye ilişkin ihale onay belgesinde söz konusu ödeneğin ihale konusu işin
gerçekleştirilmesi için tahsis edildiği anlaşılmıştır. İhale konusu iş için ayrılan ödenek, bu
ihale kapsamında gerçekleştirilecek olan iş kalemleri için kullanılabilecek olup, 4735 sayılı
Kanun’un 24’üncü maddesinde belirtilen kriterler çerçevesinde de iş artışı ve iş eksilişi
yapılabilmesi de mümkün bulunduğundan “iş kalemlerine ait miktarların stratejik planında
da belirtilen miktarlardan farklı olduğu” gerekçesi ile iptalin yerinde olmadığı anlaşılmıştır.
Öte yandan, İdari Şartname’nin 5’inci maddesinde; ihale dokümanı kapsamında İdari
Şartname, Teknik Şartnameler, Sözleşme Tasarısı, standart formlar ve Yapım İşleri Genel
Şartnamesi’nin yer aldığı düzenlenmiştir. Ayrıca anılan maddede, Yapım İşleri Genel
Şartnamesi’nin ihale dokümanı ile birlikte isteklilere verilmediği belirtilmiştir.
İhale dokümanının isteklilerce gerek satın alınmasına gerekse elektronik imza ile
indirilmesine ilişkin belgelerin (Elektronik Kamu Alımları Platformu (EKAP) üzerinden
19
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/037
: 1
: 10.06.2015
: 2015/UY.III-1586
yayınlanan ihale dokümanı) incelenmesi sonucunda, ihale dokümanının kapsamında İdari
Şartname, Teknik Şartname, Sözleşme Tasarısı ile standart formların yer aldığı anlaşılmıştır.
Ancak, Sözleşme Tasarısı’nın ihale dokümanının kapsamını belirten 8.2.1’inci
maddesinde ise “ön/kesin projeler”in ihale dokümanında yer aldığı belirtilmesine karşın
idarece gönderilen ihale işlem dosyasında ve Ekap üzerinden incelenen ihale dokümanında
“ön/kesin proje”nin bulunmadığı görülmüş olup, ihale yetkilisince alınan 28.04.2015 tarihli
iptal kararında da ihale dokümanı kapsamında “ön/kesin proje” bulunmamasının ihalenin iptal
sebepleri arasında sayıldığı anlaşılmıştır.
4734 sayılı Kanun’un “İdarelerce uyulması gereken diğer kurallar” başlıklı 62’nci
maddesinde “Bu Kanun kapsamındaki idarelerce mal veya hizmet alımları ile yapım işleri
için ihaleye çıkılmadan önce aşağıda belirtilen hususlara uyulması zorunludur:
…
c) Yapım işlerinde arsa temin edilmeden, mülkiyet, kamulaştırma ve gerekli hallerde
imar işlemleri tamamlanmadan ve uygulama projeleri yapılmadan ihaleye çıkılamaz. İhale
konusu yapım işinin özgün nitelikte ve karmaşık olması nedeniyle teknik ve malî özelliklerinin
gerekli olan netlikte belirlenemediği durumlarda ön veya kesin proje üzerinden ihaleye
çıkılabilir. Uygulama projesi bulunan yapım işlerinde anahtar teslimi götürü bedel teklif
alınmak suretiyle ihale yapılması zorunludur. Ancak, doğal afetler nedeniyle uygulama
projesi yapılması için yeterli süre bulunmayan yapım işlerinde ön veya kesin proje üzerinden,
her türlü onarım işleri ile işin yapımı sırasında belli aşamalarda arazi ve zemin etütleri
gerekmesi veya uygulamada imar ve güzergâh değişikliklerinin muhtemel olması nedenleriyle
ihaleden önce uygulama projesi yapılamayan, bina işleri hariç, yapım işlerinde ise kesin
proje üzerinden ihaleye çıkılabilir. Bu işlerin uygulama projesi yapılabilen kısımlar için
anahtar teslimi götürü bedel, uygulama projesi yapılamayan kısımlarda ise her bir kalem iş
için birim fiyat teklif almak suretiyle ihale yapılabilir. Arsa temini, mülkiyet ve kamulaştırma
işlemlerinin tamamlanması şartı, baraj ve büyük sulama, içmesuyu isale hattı, enerji nakil
hattı, trafo, trafo merkezleri, şalt tesisleri, kaptajlar, su depoları, karayolu, liman ve
havaalanı, demiryolu, petrol ve doğalgaz boru hattı projelerinde aranmaz…” hükmüne yer
verilmiştir.
Şikâyete konu ihalenin kesin projesi yapılmadan ihaleye çıkılmasının 4734 sayılı
Kanun’un 62’nci maddesinin (c) bendine aykırı olduğu anlaşılmış olup, projesi bulunmayan
ihalede işin yürütülmesi aşamasında oluşacak belirsizlikler ve imalat farklılıklarından
kaynaklı maliyet artış yada eksilişleri meydana gelebileceğinden bu hususun işin yürütülmesi
aşamasında idare ve yüklenici arasında ihtilaflara yol açabileceği sonucuna varılmıştır.
Açıklanan bu gerekçeyle ihalenin iptal edilmesinin yerinde bulunduğu anlaşılmıştır.
4) İdarece iptal gerekçesi olarak belirtilen “Teknik Şartnamede birim fiyat teklif
cetvelinin 17, 18, 19, 20, 21 iş kalemleri ile ilgili herhangi bir tarif ve teknik ayrıntının
olmadığı işin yapılması ve uygulama bilgilerinin ihale dokümanı kapsamında bulunmadığı ve
bu iş kalemleri ile ilgili herhangi bir teknik şartnamenin olmadığı” gerekçesine ilişkin
incelemede,
İhale dokümanı kapsamında isteklilere verilen Teknik Şartname’nin “Eyyübiye İlçesi
Muhtelif Kırsal Mahallelerde Köy İçi Stabilize Yapılması, 10 cm Sıkışmış Kalınlıkta
Plentmiks Temel Yapılması, 10 cm Sıkışmış Kalınlıkta Asfalt Betonu Binder Tabakası
20
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/037
: 1
: 10.06.2015
: 2015/UY.III-1586
Yapılması Yapım İşi” başlığını taşıdığı, Teknik Şartname’de “10 cm Kalınlıkta Sıkışmış
Plent-Miks Temel (PMT) Tabaka Yapılması”, “10 cm Sıkışmış Kalınlıkta Asfalt Betonu
Binder Tabaka Yapma”, “Stabilize Yapılması”, “Reglaj Yapılması” iş kalemlerine ilişkin
yapım şartlarının açıklandığı görülmüş olup anılan Şartname’nin 12’nci maddesinde
“Şartnamede yazılı tüm imalatlar Karayolları Genel Müdürlüğü yollar fenni şartnamesi ile
Yapım İşleri Genel Şartnamesine uygun yapılacaktır.” düzenlemesine yer verildiği
belirlenmiştir.
Öte yandan; birim fiyat teklif cetvelinin 17-21’inci iş kalemleri arasında yer alan
imalat kalemlerine ilişkin yapım şartlarını açıklayan herhangi bir Teknik Şartname’nin ihale
dokümanı kapsamında bulunmadığı anlaşılmıştır.
4734 sayılı Kanun’un “Şartnameler” başlıklı” 12’nci maddesinde “İhale konusu mal
veya hizmet alımları ile yapım işlerinin her türlü özelliğini belirten idari ve teknik
şartnamelerin idarelerce hazırlanması esastır. Ancak, mal veya hizmet alımları ile yapım
işlerinin özelliği nedeniyle idarelerce hazırlanmasının mümkün olmadığının ihale yetkilisi
tarafından onaylanması kaydıyla, teknik şartnameler bu Kanun hükümlerine göre
hazırlattırılabilir.
İhale konusu mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin teknik kriterlerine ihale
dokümanının bir parçası olan teknik şartnamelerde yer verilir…” hükmüne yer verilmiştir.
Öte yandan idarece gönderilen ihale işlem dosyasında yaklaşık maliyetin ekinde “8 cm
beton parke imalatı, 6 cm renkli parke imalatı, bordür imalat, dolgu imalatı, kırma agrega,
söküm işleri, tesviye kazısı” iş kalemlerine ilişkin yapım şartlarını açıklayan “Eyyübiye İlçesi
Beton Parke Yol Yapım İşine Ait Şartname” başlıklı bir Şartnamenin yer aldığı görülmekle
birlikte, söz konusu Şartname’nin isteklilere ihale dokümanı kapsamında verilmediği
anlaşılmıştır.
Yapılan incelemede birim fiyat teklif cetvelinin 17, 18, 19, 20, 21 iş kalemleri ile ilgili
yapım şartlarını izah eden bir teknik şartnamenin ihale dokümanında yer almadığı görülmüş
olup, Karayolları Genel Müdürlüğü Yollar Fenni Şartnamesi ve Yapım İşleri Genel
Şartnamesi’nin genel imalat karakterleri ve işin yürütülmesine ilişkin genel prensipleri
içerdiği, ancak ihale edilen söz konusu işin yapım tekniği açısından uygulanmasına ilişkin
olarak idarenin ihtiyacına uygun kriterlerin teknik şartnamede belirtilmesi gerektiği, aksi
taktirde işin idarenin ihtiyacına uygun olarak imalatı aşamasında ihtilaf oluşabileceği ve söz
konusu ihalede ayrıca işin projesinin de bulunmadığı dikkate alındığında anılan iş kalemlerine
ilişkin olarak teknik şartnamenin bulunmamasının işin yapımına ilişkin olarak belirsizlik
oluşturacağının açık olduğu ve Karayolları Genel Müdürlüğü Yollar Fenni Şartnamesi ile
Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin esas alınması suretiyle tekliflerin hazırlanabileceğinin ileri
sürülemeyeceği anlaşılmış olup ihalenin bu gerekçe ile iptalinin yerinde bulunduğu sonucuna
varılmıştır.
4734 sayılı Kanun’un “İhalenin karara bağlanması ve onaylanması” başlıklı 40’ıncı
maddesinde “…İhale komisyonu gerekçeli kararını belirleyerek, ihale yetkilisinin onayına
sunar. Kararlarda isteklilerin adları veya ticaret unvanları, teklif edilen bedeller, ihalenin
tarihi ve hangi istekli üzerine hangi gerekçelerle yapıldığı, ihale yapılmamış ise nedenleri
belirtilir.
21
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/037
: 1
: 10.06.2015
: 2015/UY.III-1586
İhale yetkilisi, karar tarihini izleyen en geç beş iş günü içinde ihale kararını onaylar
veya gerekçesini açıkça belirtmek suretiyle iptal eder.
İhale; kararın onaylanması halinde geçerli, iptal edilmesi halinde ise hükümsüz
sayılır.” hükmüne yer verilmiştir. Sonuç olarak yukarıda açıklanan nedenlerle ihalenin 4734
sayılı Kanun’un 40’ıncı maddesi uyarınca ihale yetkilisince iptal edilmesinde mevzuata
aykırılık bulunmadığı neticesine varılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen
şikâyet başvurusunun reddine,
Esasta oybirliği, gerekçede oyçokluğu ile karar verildi.
Mahmut GÜRSES
Başkan
Kazım ÖZKAN
II. Başkan
Ali Kemal AKKOÇ
Kurul Üyesi
Mehmet Zeki ADLI
Kurul Üyesi
Hamdi GÜLEÇ
Kurul Üyesi
Mehmet AKSOY
Kurul Üyesi
22
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/037
: 1
: 10.06.2015
: 2015/UY.III-1586
EK GEREKÇE
Başvuru sahibinin ihalenin iptaline ilişkin itirazen şikayet başvuru dilekçesinde
belirtilen iddiaları kapsamında Kurul çoğunluğunca “İtirazen şikayet başvurusunun
reddine” karar verilmiştir.
Başvuru sahibinin ihalenin iptaline ilişkin iddiaları kapsamında Kurul çoğunluğunca
verilen karar gerekçesi yerinde bulunmuş olmakla birlikte, başvuru sahibinin anılan
iddialarının İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmeliğin 18 inci maddesi yönünden
Kurul kararına dayanak teşkil eden esas inceleme raporu ve eki belgeler üzerinde yapılan
inceleme sonucunda;
Şikâyete konu ihalenin Eyyübiye Belediyesi Fen İşleri Müdürlüğü tarafından
gerçekleştirilen “İlçe Sınırları İçerisinde Mahallelerde Mahalle İçi Stabilize Yol, Asfalt ve
Beton Parke Yol Yapılması Yapım İşi” olduğu, İdari Şartname’de yapılan düzenlemelerden
işin miktarı (fiziki) ve türünün “4 kalem 50.000 ton Asfalt betonu binder tabakası yapılması
50.000 ton plentmiks temel tabakası yapılması ve 350.000 m3 stabilize malzeme ve 500.000 m2
beton parke yol yapımı” şeklinde belirtildiği, işin süresinin 1005 takvim günü olduğu, ihalenin
açık ihale usulüyle ve birim fiyat teklif alınmak suretiyle gerçekleştirildiği,
19.02.2015 tarihinde yapılan ihaleye 4 istekli tarafından teklif verildiği, 24.02.2015
tarihinde onaylanan ihale komisyonu kararında, verilen 4 teklifinde geçerli teklif olduğu
belirtilerek, ekonomik açıdan en avantajlı teklifin Deta Yol İnş. Taah. Tic. A.Ş. - Yetimoğlu
Mad. Yağ. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. - Baran Müh. İnş. Turz. Dış Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı,
ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklifin Öztimur Müt. İnş. Mad. Asfalt San. Tic. A.Ş
olarak belirlendiği,
Öztimur Müt. İnş. Mad. Asfalt San. Tic. A.Ş.nin ihale üzerinde bırakılan İş
Ortaklığı’nın bir adet kurulu asfalt plentine ilişkin olan İdari Şartname’nin 7.5.4.’üncü
maddesindeki yeterlik kriterini karşılamadığı yönündeki şikâyet başvurusu sonucunda alınan
karar ile 03.03.2015 tarihinde ihalenin iptal edildiği,
İhalenin iptali kararına karşı başvuru sahibi Deta Yol İnş. Taah. Tic. A.Ş. - Yetimoğlu
Mad. Yağ. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. - Baran Müh. İnş. Turz. Dış Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı
tarafından 05.03.2015 tarihinde Kuruma itirazen şikâyet başvurusunda bulunulması üzerine
alınan 25.03.2015 tarih ve 2015/UY.III-879 sayılı Kurul kararında “İdarenin ihalenin iptali
kararının iptaline” karar verildiği,
25.03.2015 tarih ve 2015/UY.III-879 sayılı Kurul kararı üzerine Eyyübiye Belediye
Başkanlığı Fen İşleri Müdürlüğünün 24.04.2015 tarih ve 314-01 sayılı talep yazısı ile
görevlendirilen raportörlerden oluşturulan bir komisyon tarafından 2015/6991 no’lu ihale
dosyası ve sürecine ilişkin inceleme yapıldığı,
Söz konusu raportörlerin ihale komisyonu dışındaki idare personelinden
belirlenen 5 kişinin görevlendirilmesi ile oluşturulduğu,
23
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/037
: 1
: 10.06.2015
: 2015/UY.III-1586
Anılan raportörler tarafından hazırlanan 28.04.2015 tarihli inceleme
tutanağında belirtilen gerekçelere dayanılarak ihale yetkilisince ihalenin tekrar iptal
edildiği,
Anlaşılmıştır.
İhalenin iptalinin yerinde olduğu yönünde Kurulca verilen karar gerekçesi uygun
bulunmuş olmakla birlikte,
4734 sayılı Kanun’un “Görevlilerin ceza sorumluluğu” başlıklı 60’ıncı
maddesinde,
“İhale yetkilisi ile ihale komisyonlarının başkan ve üyeleri ile ihale işlemlerinden
sözleşme yapılmasına kadar ihale sürecindeki her aşamada görev alan diğer ilgililerin;
17’nci maddede belirtilen fiil veya davranışlarda bulunduklarının, görevlerini kanuni
gereklere uygun veya tarafsızlıkla yapmadıklarının, taraflardan birinin zararına yol açacak
ihmalde veya kusurlu hareketlerde bulunduklarının tespiti halinde, haklarında ilgili
mevzuatları gereğince disiplin cezası uygulanır. Ayrıca, fiil veya davranışlarının özelliğine
göre haklarında ceza kovuşturması da yapılır ve hükmolunacak ceza ile birlikte tarafların
uğradıkları zarar ve ziyan genel hükümlere göre kendilerine tazmin ettirilir. Bu Kanuna
aykırı fiil veya davranışlardan dolayı hüküm giyen idare görevlileri, bu Kanun kapsamına
giren işlerde görevlendirilemezler.
Bu Kanun kapsamına giren işlerden dolayı yargı organlarınca herhangi bir ceza
verilmiş olanlar, bu Kanun kapsamına giren bütün kamu kurum ve kuruluşlarınca bu
Kanunun ve ilgili diğer mevzuatın uygulanması ile görevli ve yetkili kadrolara atanamaz ve
görev alamazlar.
5’inci maddede belirtilen ilkelere ve 62’nci maddede belirtilen kurallara aykırı olarak
ihaleye çıkılmasına izin verenler ve ihale yapanlar hakkında da yukarıda belirtilen
müeyyideler uygulanır.” hükmü ile,
Aynı Kanun’un “İdarelerce uyulması gereken diğer kurallar” başlıklı 62’nci
maddesinde,
“Bu Kanun kapsamındaki idarelerce mal veya hizmet alımları ile yapım işleri için
ihaleye çıkılmadan önce aşağıda belirtilen hususlara uyulması zorunludur:
…
c) Yapım işlerinde arsa temin edilmeden, mülkiyet, kamulaştırma ve gerekli hallerde
imar işlemleri tamamlanmadan ve uygulama projeleri yapılmadan ihaleye çıkılamaz. İhale
konusu yapım işinin özgün nitelikte ve karmaşık olması nedeniyle teknik ve malî özelliklerinin
gerekli olan netlikte belirlenemediği durumlarda ön veya kesin proje üzerinden ihaleye
çıkılabilir. Uygulama projesi bulunan yapım işlerinde anahtar teslimi götürü bedel teklif
alınmak suretiyle ihale yapılması zorunludur. Ancak, doğal afetler nedeniyle uygulama
projesi yapılması için yeterli süre bulunmayan yapım işlerinde ön veya kesin proje üzerinden,
her türlü onarım işleri ile işin yapımı sırasında belli aşamalarda arazi ve zemin etütleri
gerekmesi veya uygulamada imar ve güzergâh değişikliklerinin muhtemel olması nedenleriyle
ihaleden önce uygulama projesi yapılamayan, bina işleri hariç, yapım işlerinde ise kesin
24
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/037
: 1
: 10.06.2015
: 2015/UY.III-1586
proje üzerinden ihaleye çıkılabilir. Bu işlerin uygulama projesi yapılabilen kısımlar için
anahtar teslimi götürü bedel, uygulama projesi yapılamayan kısımlarda ise her bir kalem iş
için birim fiyat teklif almak suretiyle ihale yapılabilir. Arsa temini, mülkiyet ve kamulaştırma
işlemlerinin tamamlanması şartı, baraj ve büyük sulama, içmesuyu isale hattı, enerji nakil
hattı, trafo, trafo merkezleri, şalt tesisleri, kaptajlar, su depoları, karayolu, liman ve
havaalanı, demiryolu, petrol ve doğalgaz boru hattı projelerinde aranmaz…” hükmü yer
almaktadır.
Birim fiyat teklif alınmak suretiyle gerçekleştirilen şikâyete konu ihalede yukarıda
aktarılan Kanun hükmü uyarınca kesin proje üzerinden ihaleye çıkılması gerektiği, bunun
yapılmadan ihaleye çıkılmasının 4734 sayılı Kanun’un yukarıda aktarılan 62’nci maddesinin
(c) bendine aykırı olduğu anlaşılmış olup, anılan Kanun’un 62’nci maddesinde belirtilen
kurallara aykırı olarak ihaleye çıkılmasına izin verenler ve ihale yapanlar hakkında aynı
Kanun’un 60’ıncı maddesinde belirtilen müeyyidelerin uygulanacağının belirtilmesi
nedeniyle, anılan Kanun’un 62’nci maddesinin (c) bendine aykırı olarak ihaleye çıkılması
hususunun incelenmek ve gerekiyorsa soruşturulmak üzere İçişleri Bakanlığına
bildirilmesinin uygun olacağı değerlendirilmiştir.
Açıklanan nedenlerle, yukarıda belirtilen hususlar hakkında incelemenin ve
gerekiyorsa soruşturmanın yapılabilmesi amacıyla İçişleri Bakanlığına bildirimde
bulunulmasının da uygun olacağı ve bu gerekçenin de Kurul kararı gerekçeleri içinde yer
alması gerektiği yönündeki düşüncemizle, Kurul çoğunluğunca alınan karar gerekçesine
katılıyoruz.
Kazım ÖZKAN
II. BAŞKAN
Ali Kemal AKKOÇ
Kurul Üyesi
25