Ana Sayfa
/
Kararlar
/
Büyükçekmece Belediyesi Park ve Bahçeler Müdürlüğü
/
2015/9770-2015 Yılı Büyükçekmece İlçesi Genelinde Park ve Yeşil Alanların Yapım ve İkmal İnşaat Yapım İşi
Bilgi
İKN
2015/9770
Başvuru Sahibi
Çebi İnşaat Harita Gayrimenkul Değerleme Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.
İdare
Büyükçekmece Belediyesi Park ve Bahçeler Müdürlüğü
İşin Adı
2015 Yılı Büyükçekmece İlçesi Genelinde Park ve Yeşil Alanların Yapım ve İkmal İnşaat Yapım İşi
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/039
: 23
: 24.06.2015
: 2015/UY.III-1743
TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER:
Başkan V. II. Başkan : Kazım ÖZKAN
Üyeler: Ali Kemal AKKOÇ, Ahmet ÖZBAKIR, Mehmet Zeki ADLI, Hasan KOCAGÖZ,
Hamdi GÜLEÇ
BAŞVURU SAHİBİ:
Çebi İnşaat Harita Gayrimenkul Değerleme Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.,
Fatih Mah. Kordon
Boyu Cad.
Harman Sok. Ortaklar Apt. No:3/A
Büyükçekmece/İSTANBUL
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Büyükçekmece Belediyesi Park ve Bahçeler Müdürlüğü,
Kumburgaz Merkez Mah. Belediye Ek Hizmet Binası 34530 Büyükçekmece/İSTANBUL
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2015/9770 İhale Kayıt Numaralı “2015 Yılı Büyükçekmece İlçesi Genelinde Park ve Yeşil
Alanların Yapım ve İkmal İnşaat Yapım İşi” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Büyükçekmece Belediyesi Park ve Bahçeler Müdürlüğü tarafından 05.03.2015
tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “2015 Yılı Büyükçekmece İlçesi Genelinde Park
ve Yeşil Alanların Yapım ve İkmal İnşaat Yapım İşi” ihalesine ilişkin olarak Çebi İnşaat
Harita Gayrimenkul Değerleme Sanayi ve Ticaret Ltd.Şti. nin 18.03.2015 tarihinde yaptığı
şikâyet başvurusunun, idarenin 23.03.2015 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince
01.04.2015 tarih ve 29791 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 31.03.2015 tarihli dilekçe ile
itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2015/876 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
1) Teklif dosyası kapsamında sunmuş oldukları ticaret sicil gazetesinin firma ortakları
ve yönetimdeki görevlileri açıkça belirttiği, Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin
38'nci maddesi hükmü gereği sunulan ticaret sicil gazetesinin tüzel kişiliğin en son durumdaki
ortakları, üyeleri veya kurucuları ile tüzel kişiliğin fiilen yönetimindeki görevlileri tevsik
etmek amacıyla istenildiği, ancak belirtilen hususlar dışında adres değişikliği, sermaye
artırımı, şube açılması vb. husuları gösteren ticaret sicil gazetesinin sunulmasının
gerekmediği, dolayısı ile Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği 38'nci maddesinde
belirtilen firma ortakları üyeleri kurucuları ile yönetimdeki görevlileri bilgilerini içermeyen
sermaye artırımına ilişkin kararı gösteren 03.01.2012 tarihli en son ticaret sicil gazetesini
sunmadıkları gerekçesiyle tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılmasının mevzuata uygun
olmadığı,
1
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/039
: 23
: 24.06.2015
: 2015/UY.III-1743
2) 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 37’nci maddesi gereği ihale komisyonu
tarafından birim fiyat teklif cetvelinde yapılacak incelemenin aritmetik hata bulunup
bulunmadığı hususu ile sınırlı olduğu, ihaleye verilen teklif ile söz konusu işin gerçekleştirilip
gerçekleştirilemeyeceğine ilişkin incelemenin anılan Kanunun 38’nci maddesine göre aşırı
düşük teklif açıklama kapsamında yapılabileceği, dolayısı ile birim fiyat teklif cetvelinde
bulunan 14 adet iş kalemine Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ve resmi kurumların birim
fiyatlarına göre çok yüksek, birim fiyat teklif cetvelinde bulunan diğer 62 adet iş kalemine ise
çok düşük teklif verildiği gerekçesiyle tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılmasının
mevzuata uygun olmadığı iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit
edilmiştir.
1) Başvuru sahibinin 1’nci iddiasına ilişkin olarak:
Şikayete konu ihale Büyükçekmece Belediyesi Park ve Bahçeler Müdürlüğü’nün
Büyükçekmece İlçesi Genelinde Park ve Yeşil Alanların Yapım ve İkmal İnşaat Yapım İşi
olup işe ait İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde
“2.1. İhale konusu işin
a) Adı:2015 YILI BÜYÜKÇEKMECE İLÇESİ GENELİNDE PARK VE YEŞİL
ALANLARIN YAPIM VE İKMAL İNŞAAT YAPIM İŞİ
b) Yatırım proje no'su/kodu:
c) Miktarı (fiziki) ve türü:
2015 Yılı Büyükçekmece İlçesi Genelinde Park Ve Yeşil Alanların 76 adet iş kalemi ile yapım
İşi
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.
ç) Yapılacağı yer: BÜYÜKÇEKMECE BELEDİYE BAŞKANLIĞI İLÇE SINIRLARI
DAHİLİNDEKİ PARKLAR, YEŞİL ALANLAR, REFÜJLER” düzenlemesi,
Aynı Şartnamenin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri”
başlıklı 7’nci maddesinde
“7.1. İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için aşağıda sayılan belgeleri teklifleri
kapsamında sunmaları gerekir:
…
b) Teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren imza beyannamesi veya imza sirküleri;
1) Gerçek kişi olması halinde, noter tasdikli imza beyannamesi,
2) Tüzel kişi olması halinde, ilgisine göre tüzel kişiliğin ortakları, üyeleri veya
kurucuları ile tüzel kişiliğin yönetimindeki görevlileri belirten son durumu gösterir Ticaret
Sicil Gazetesi, bu bilgilerin tamamının bir Ticaret Sicil Gazetesinde bulunmaması halinde, bu
bilgilerin tümünü göstermek üzere ilgili Ticaret Sicil Gazeteleri veya bu hususları gösteren
belgeler ile tüzel kişiliğin noter tasdikli imza sirküleri.
c) Bu Şartname ekinde yer alan standart forma uygun teklif mektubu.”düzenlemesi yer
almaktadır.
2
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/039
: 23
: 24.06.2015
: 2015/UY.III-1743
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Aday veya isteklinin mesleki
faaliyetini sürdürdüğünü ve teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren belgeler” başlıklı 38’nci
maddesinde
“(1) İhalelerde aday veya isteklilerden;
…
ç) Tüzel kişi olması halinde, ilgisine göre tüzel kişiliğin ortakları, üyeleri veya
kurucuları ile tüzel kişiliğin yönetimindeki görevlileri belirten son durumu gösterir Ticaret
Sicil Gazetesi, bu bilgilerin tamamının bir Ticaret Sicil Gazetesinde bulunmaması halinde, bu
bilgilerin tümünü göstermek üzere ilgili Ticaret Sicil Gazeteleri veya bu hususları gösteren
belgeler ile tüzel kişiliğin noter tasdikli imza sirkülerinin, istenilmesi zorunludur.” hükmü yer
almaktadır.
Anılan mevzuat hükmü gereği idarelerin, ihaleye katılan isteklilerden mesleki
faaliyetini sürdürdüğünü ve teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren belgeler kapsamında
ilgisine göre tüzel kişiliğin ortakları, üyeleri veya kurucuları ile tüzel kişiliğin yönetimindeki
görevlileri belirten son durumu gösterir ticaret sicil gazetesi, bu bilgilerin tamamının bir
ticaret sicil gazetesinde bulunmaması halinde, bu bilgilerin tümünü göstermek üzere ilgili
ticaret sicil gazeteleri veya bu hususları gösteren belgeler ile tüzel kişiliğin noter tasdikli imza
sirkülerinin istenilmesinin zorunlu olduğu, İdari Şartname anılan düzenlemesinden ise
isteklilerin teklif dosyası kapsamında ilgisine göre tüzel kişiliğin ortakları, üyeleri veya
kurucuları ile tüzel kişiliğin yönetimindeki görevlileri belirten son durumu gösterir Ticaret
Sicil Gazetesi, bu bilgilerin tamamının bir Ticaret Sicil Gazetesinde bulunmaması halinde, bu
bilgilerin tümünü göstermek üzere ilgili Ticaret Sicil Gazeteleri veya bu hususları gösteren
belgeler ile tüzel kişiliğin noter tasdikli imza sirkülerinin teklif dosyası kapsamında sunmak
zorunda olduğu anlaşılmaktadır.
İhale işlem dosyası kapsamında yapılan incelemede Çebi İnşaat Harita Gayrimenkul
Değerleme Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.nin teklif dosyası kapsamında 14 Aralık 2010 tarih ve
7707 sayılı, 10 Aralık 2010 tarih ve 7705 sayılı 2 adet ticaret sicil gazetesi sunduğu, 14 Aralık
2010 tarih ve 7707 sayılı ticaret sicil gazetesinin yanlış yazılan şirketin merkez adresinin
doğru şeklinin belirtildiği ile ilgili olduğu, 10 Aralık 2010 tarih ve 7705 sayılı Ticaret sicil
gazetesinin şirketin merkez adresi, şirketin ünvanı, şirketin amaç ve konusu, hisse devri ve
müdür seçimi konularıyla ilgili olduğu tespit edilmiştir.
Diğer taraftan Ticaret Sicil Gazetesi resmi internet sitesinde yapılan inceleme
Gayrimenkul Değerleme Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.ne ait en son ticaret sicil gazetesinin
03.01.2012 tarih ve 7975 sayılı ticaret sicil gazetesi olduğu ve bu ticaret sicil gazetesinin
sermaye artırımı hakkında olduğu görülmüş olup anılan mevzuat hükmü gereği Çebi İnşaat
Harita Gayrimenkul Değerleme Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. teklif dosyası kapsamında sunduğu
10 Aralık 2010 tarih ve 7705 sayılı ticaret sicil gazetesinin söz konusu şirkete ait tüzel
kişiliğin ortakları ile tüzel kişiliğin yönetimindeki görevlileri belirten son durumu gösterir
ticaret sicil gazetesi olduğu anlaşılmış olup başvuru sahibinin bu konudaki iddiası yerinde
görülmüştür.
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:
3
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/039
: 23
: 24.06.2015
: 2015/UY.III-1743
Şikayete konu ihaleye ait İdari Şartname’nin sınır değer başlıklı 33 üncü maddesinin
33.2 nolu bendinde “Teklifi sınır değerin altında olduğu tespit edilen isteklilerin teklifleri,
Kanunun 38 inci maddesinde öngörülen açıklama istenmeksizin reddedilecektir.”
düzenlemesi,
Yine aynı şartnamenin “Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi” başlıklı
35 inci maddesinin 35.1 bendinde “Bu ihalede ekonomik açıdan en avantajlı teklif, teklif
edilen fiyatların en düşük olanıdır.” düzenlemesi yer almaktadır.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 37’nci
maddesinde “İhale komisyonunun talebi üzerine idare tekliflerin incelenmesi,
karşılaştırılması ve değerlendirilmesinde yararlanmak üzere net olmayan hususlarla ilgili
isteklilerden yazılı olarak tekliflerini açıklamalarını isteyebilir. Ancak bu açıklama, hiçbir
şekilde teklif fiyatında değişiklik yapılması veya ihale dokümanında yer alan şartlara uygun
olmayan tekliflerin uygun hale getirilmesi amacıyla istenilmez ve yapılmaz.
Tekliflerin değerlendirilmesinde, öncelikle belgeleri eksik olduğu veya teklif mektubu
ile geçici teminatı usulüne uygun olmadığı 36 ncı maddeye göre ilk oturumda tespit edilen
isteklilerin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılmasına karar verilir. Ancak, teklifin esasını
değiştirecek nitelikte olmaması kaydıyla, belgelerde bilgi eksikliği bulunması halinde idarece
belirlenen sürede isteklilerden bu eksik bilgilerin tamamlanması yazılı olarak istenir.
Belirlenen sürede bilgileri tamamlamayan istekliler değerlendirme dışı bırakılır ve geçici
teminatları gelir kaydedilir. Bu ilk değerlendirme ve işlemler sonucunda belgeleri eksiksiz ve
teklif mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun olan isteklilerin tekliflerinin ayrıntılı
değerlendirilmesine geçilir. Bu aşamada, isteklilerin ihale konusu işi yapabilme
kapasitelerini belirleyen yeterlik kriterlerine ve tekliflerin ihale dokümanında belirtilen
şartlara uygun olup olmadığı ile birim fiyat teklif cetvellerinde aritmetik hata bulunup
bulunmadığı incelenir. Uygun olmadığı belirlenen isteklilerin teklifleri ile birim fiyat teklif
cetvellerinde aritmetik hata bulunan teklifler değerlendirme dışı bırakılır.” hükmü,
Anılan Kanun’un “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhale komisyonu
verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık
maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce,
belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile
ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.
İhale komisyonu;
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.
Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne
göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin
belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu
maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık
4
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/039
: 23
: 24.06.2015
: 2015/UY.III-1743
maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile
yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen
açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale
komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.”
hükmü,
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Sınır değer ve aşırı düşük teklifler”
başlıklı 60’ıncı maddesinde “(1) İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra
Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değeri hesaplar.
(2) İhale ilanında ve dokümanında teklifi sınır değerin altında olan isteklilerden
açıklama isteneceğinin belirtilmesi halinde, sınır değerin altında olan teklifler ihale
komisyonunca aşırı düşük teklif olarak tespit edilir. Bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından
belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili ayrıntılar
yazılı olarak istenir. İhale komisyonu;
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı
avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen işin özgünlüğü,
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen
teklifler geçerli teklif olarak belirlenir.
(3) İhale ilanında ve dokümanında ihalenin, Kanunun 38 inci maddesinde öngörülen
açıklama istenmeksizin sonuçlandırılacağının belirtilmesi halinde; ihale, ekonomik açıdan en
avantajlı teklif üzerinde bırakılır.
(4) Yaklaşık maliyeti Kanunun 8 inci maddesinde öngörülen eşik değerin yarısına
kadar olan ihalelerde, ihale ilanında ve dokümanında sınır değerin altında olan tekliflerin
reddedileceğinin belirtilmesi halinde, sınır değerin altında olduğu tespit edilen isteklilerin
teklifleri açıklama istenmeksizin reddedilir.” hükmü yer almaktadır.
Yukarıda belirtilen mevzuat ve ihale dokümanı düzenlemeleri doğrultusunda geçerli
teklif veren isteklilerin teklif fiyatlarıyla sınır değerin belirleneceği ve sınır değerin altında
teklifte bulunan isteklilerin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılacağı, üstünde teklifte
bulunan isteklilerin tekliflerinin ise aşırı düşük teklif sorgulaması istenilmeyeceği yönünde
düzenleme olması halinde sorgulama yapılmaksızın kabul edileceği açıktır.
Başvuru sahibinin 2.641.550,49 TL lik teklifinin 2.424.564,73 TL olan sınır değerin
altında olmadığı görüldüğünden idarece Çebi İnşaat Harita Gayrimenkul Değerleme Sanayi
ve Ticaret Ltd. Şti. teklifinin değerlendirme dışı bırakılmasının mevzuata aykırı olduğu
neticesine varılmıştır.
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle
giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, Çebi İnşaat Harita Gayrimenkul
Değerleme Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. ye ait teklifin değerlendirmeye alınması, bu kapsamda
sınır değerin yeniden hesaplanması ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata
uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.
5
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/039
: 23
: 24.06.2015
: 2015/UY.III-1743
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici
işlem belirlenmesine,
Oyçokluğu ile karar verildi.
Kazım ÖZKAN
Başkan V.
II. Başkan
Ali Kemal AKKOÇ
Kurul Üyesi
Ahmet ÖZBAKIR
Kurul Üyesi
Mehmet Zeki ADLI
Kurul Üyesi
Hasan KOCAGÖZ
Hamdi GÜLEÇ
Kurul Üyesi
Kurul Üyesi
6
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/039
: 23
: 24.06.2015
: 2015/UY.III-1743
KARŞI OY
Başvuru sahibinin itirazen şikayet başvuru dilekçesinde belirttiği ikinci iddiası
kapsamında Kurul çoğunluğunca “düzeltici işlem belirlenmesine” karar verilmiştir.
Başvuru sahibinin ikinci iddiasının İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında
Yönetmeliğin 18’inci maddesinde belirtilen eşit muamele çerçevesinde Kurul kararına
dayanak teşkil eden esas inceleme raporu ve eki belgeler üzerinde yapılan inceleme
sonucunda;
22 adet ihale dokümanının alındığı şikayete konu ihaleye 7 istekli tarafından teklif
verildiği, tekliflerin geçerliliğine ilişkin ihale komisyonunca yapılan incelemeye göre,
başvuru sahibinin de aralarında bulunduğu 3 teklifin çeşitli gerekçeler üzerinden
değerlendirme dışı bırakıldığı, geriye kalan 4 teklifin de geçerli teklif olarak kabul edildiği,
şikayete konu ihaleye ait İdari Şartname’nin sınır değer başlıklı 33’üncü maddesinin 33.2
no’lu bendindeki “Teklifi sınır değerin altında olduğu tespit edilen isteklilerin teklifleri,
Kanunun 38’inci maddesinde öngörülen açıklama istenmeksizin reddedilecektir.”
düzenlemesi ile aynı şartnamenin “Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi”
başlıklı 35’inci maddesinin “35.1” no’lu bendindeki “Bu ihalede ekonomik açıdan en
avantajlı teklif, teklif edilen fiyatların en düşük olanıdır.” düzenlemesi uyarınca aşırı düşük
teklif açıklama istenilmesi uygulaması yapılmadan geçerli tekliflerin en düşüğü üzerinde
ihalenin sonuçlandırıldığı,
Başvuru sahibi Çebi İnş. Harita Gayrimenkul Değ. San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin teklifinin,
birim fiyat teklif mektubundaki “62 iş kalemine ilişkin yaklaşık maliyet tutarının 2.882.413,67
TL olduğu ve anılan istekli tarafından bu iş kalemlerine toplamda 13.184,86 TL teklif edildiği,
teklif edilen bu birim fiyatların toplamının yaklaşık maliyetin bu iş kalemleri kısmının
%68,6’sını oluşturduğu, diğer yandan da toplam yaklaşık maliyetin de %0,3’ünü oluşturduğu,
62 adet kalemin her birine ilişkin olarak istekli tarafından 0,10 TL birim fiyat teklif edildiği,
bu teklifin bu haliyle gerçekçi olmadığı ve kabul edilemeyeceği” gerekçesiyle tekliflerin
geçerliliğine yönelik aşamada değerlendirme dışı bırakıldığı,
Anlaşılmıştır.
İdarelerin ihale ettikleri işlerin sağlıklı bir şekilde bitirilmesinin sağlamakla yükümlü
oldukları açısından konu ele alındığında, yapım işi ihalesinde iş programı önceliğine göre
imalata girecek iş kalemlerine yüksek birim fiyat verip, iş programına göre sonraki iş
kalemlerine idarece kabul edilen fiyatın çok çok altında teklif verilmesi ile idareler, işin fen ve
sanat kuralarına uygun bir şekilde bitirilmesi hususunda ciddi sıkıntıya düşmektedirler. Şöyle
ki, birim fiyat esaslı olarak gerçekleştirilen yapım projelerinde, yüklenici projenin ilk iş
kalemlerine yüksek fiyat verdiği için ödeneğin büyük bir kısmını burada bitirmekte, işin son
kalemlerinde imalat için fazla ödenek kalmadığı için, işin projesi ile fen ve sanat kurallarına
uygun gerçekleştirilemediğinde idareler ciddi sıkıntıya düşmüşlerdir.
İsteklilerin tekliflerini hazırlarken basiretli tacir mantığı ile hareket ederek, ihale
dokümanında projesinde belirtilen kriterlerin dışına mevzuatın öngördüğü ölçüler aşılmadan,
idarece onaylanan ve işin yapım süresini kapsayan iş programına paralel olarak, idarece
onaylanan iş programının öngördüğü dilimlerde yapılacak imalat bedellerinin idarece verilen
7
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/039
: 23
: 24.06.2015
: 2015/UY.III-1743
birim fiyat tariflerine göre fiyatlandırarak yerine getirilmesinde sorumlu oldukları hususları
mevzuatta açıkça yazılmamasına rağmen, mevzuatın gerekçesinden bu hususların açık
anlaşıldığı bu durumda, isteklinin teklifinin bazı iş kalemlerinde idareye oranla yüksek, bazı
altyapı yapı imalatlarına ise düşük fiyat verilmesinin, teklifte bir nevi dolaylı manüplasyon
yapıldığı sonucunu doğurduğu, idarelerin bu tür durumları dokümanda fiyat dışı unsur
düzenlemesi yaparak bertaraf edebileceklerine ilişkin 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun
“İhalenin karara bağlanması ve onaylanması” başlıklı 40’ıncı maddesi hükmü ile bu hükmün
uygulanmasına ilişkin Kamu İhale Genel Tebliğinin “Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin
fiyat dışındaki unsurlar da dikkate alınarak belirlenmesi ile ilgili hususlar” başlıklı 53.3’üncü
maddesi açıklamaları bulunmaktadır.
İhale konusu işe ilişkin birim fiyat teklif cetvelinde toplamda 76 adet iş kaleminin yer
aldığı, başvuru sahibi Çebi İnş. Harita Gayrimenkul Değ. San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin bu iş
kalemlerinden 14’ü haricindeki 62 adet iş kalemine ilişkin teklif etmiş olduğu birim fiyat
imalatlarında herhangi bir iş artışı olması durumunda yaklaşık maliyette hesaplanan 62 iş
kaleminde yer alan iş kısmının ikmale kalabileceği ve kamu zararı ortaya çıkabileceği
ihtimalinin olduğu hususu dikkate alındığında, idarece söz konusu ihtimalin ihalenin
başlangıcında göz önünde bulundurulmak suretiyle bu ihtimali bertaraf etmek açısından fiyat
dışı unsur belirlenmesi gerektiği anlaşılmıştır.
Yaklaşık maliyetin toplamda 2.882.413,67 TL’lik kısmını oluşturan ve iddiaya konu
edilen 62 poza ilişkin başvuru sahibinin teklif birim fiyat cetvelinin birim fiyatları
incelendiğinde,
İddiaya konu edilen 62 iş kalemine ilişkin olarak yaklaşık maliyet içinde toplamda
2.882.413,67 TL’lik fiyat öngörülmesine rağmen, başvuru sahibi tarafından yukarıda
belirtilen 62 iş kaleminin her birine ayrı ayrı olmak üzere 0,10 TL birim fiyat önerildiği tespit
edilmiştir.
İdarece ihale dokümanı içerisinde bir iş programı verilmemekle birlikte, istekli
tarafından fahiş fiyat teklif edilen kalemlerin fen ve sanat kuralları gereği işin ilk safhasında
yapılacak kalemler olduğu, isteklinin bu kalemlere bu denli yüksek fiyat teklif etmesinin ise
bu kalemleri gerçekleştirdiğinde işin tamamına yakın bir hakediş elde edeceği, bu durumun da
işin tamamlanmasını riske atacağı açıktır. Aksi yönde bir iş planı uygulandığı takdirde de,
başvuru sahibi tarafından yapılacak işlerin gerçek karşılığının ödenemeyeceği, bu durumunda
iş durmasına veyahut tasfiyesine neden olmak suretiyle ihtiyacın zamanında karşılanamaması
sonucunu doğurarak kamu zararına yol açacağı da izahtan varestedir.
İsteklilerce teklifler oluştururken, tekliflerin serbest piyasa ekonomisi gereklerine göre
özgür bir biçimde oluşturulacağı, istedikleri biçim ve seviyede tekliflerini sunmalarına
mevzuatla açık bir sınırlama getirilmediği takdirde tekliflerini bu serbesti içerisinde
verecekleri tabiidir. İsteklilerce özgürce verilen tekliflerin kabul edilmesinde ise idare başta
kamu ihale hukuku olmak üzere hukuk ve hukukun genel ilkeleri, kamu yararı ve hizmet
gereklerini dikkate alarak kararını oluşturacaktır.
Kamu ihale mevzuatında, birim fiyat cetveli doldurulurken riayet edilecek kurallar
açık olarak belirtilmiştir.
8
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/039
: 23
: 24.06.2015
: 2015/UY.III-1743
4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun “Dürüst Davranma” başlıklı 2’nci maddesinde,
“Herkes, haklarını kullanırken ve borçlarını yerim getirirken dürüstlük kurallarına
uymak zorundadır.
Bir hakkın açıkça kötüye kullanılmasını hukuk düzeni korumaz.” hükmü,
“İyiniyet” başlıklı “Kanunun iyiniyete hukukî bir sonuç bağladığı durumlarda, asıl
olan iyiniyetin varlığıdır.
Ancak, durumun gereklerine göre kendisinden beklenen Özeni göstermeyen kimse
iyinîyet iddiasında bulunamaz.” hükmü,
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun ‘Ticari örf ve âdet” başlıklı 2’nci maddesinde,
“Kanunda aksine bir hüküm yoksa, ticari örf ve âdet olarak kabul edildiği
belirlenmedikçe, teamül, mahkemenin yargısına esas olamaz. Ancak, irade açıklamalarının
yorumunda teamüller de dikkate alınır” hükmü ve “Tacir olmanın hükümleri” başlıklı
18’inci maddesinin ikinci fıkrasında “Her tacirin, ticaretine ait bütün faaliyetlerinde basiretli
bir iş adamı gibi hareket etmesi gerekir.” hükmü,
Kamu ihale Kanunu’nun “Temel İlkeler” başlıklı 5’inci maddesinin birinci fıkrasında,
“idareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi,
güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında
karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur.” hükmü ve,
“Kamu ihale Kurumu” başlıklı 53’üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde,
“1) İhalenin başlangıcından sözleşmenin imzalanmasına kadar olan süre içerisinde
idarece yapılan işlemlerde bu Kanun ve ilgili mevzuat hükümlerine uygun olmadığına ilişkin
şikayetleri inceleyerek sonuçlandırmak.
2) Bu Kanuna ve Kamu İhale Sözleşmeleri Kanununa ilişkin bütün mevzuatı, standart
ihale dokümanlarını ve tip sözleşmeleri hazırlamak, geliştirmek ve uygulamayı
yönlendirmek.” hükmü yer almaktadır.
Her ne kadar başvuru sahibince iddia edildiği şekilde ihale mevzuatında birim
fiyatların birbiri ile mukayese edilmesine yönelik düzenleme bulunmamakta ise de tekliflerin
değerlendirmesinin her aşamasında idarenin hukukun genel ilkeleri, kamu yararı ve hizmet
gerekleri ile tahdit edilmiş olduğu, ihale konusu işin tam ve zamanında yerine getirilmesinde
idarenin takdir ve sorumluğu bulunduğu dikkate alındığında fen ve sanat kurallarına aykırı ve
idareyi zarara uğratmayı amaçlayan başvuru sahibine ilişkin teklifin değerlendirme dışı
bırakılmasında mevzuata aykırılık bulunmadığı,
Diğer yandan, Kanunun 5’inci maddesinde belirtilen ilkelerden kaynakların verimli
kullanılması ilkesinin çalıştırılmasının temini yönünden bu tür tekliflerdeki kamu zararının
önüne geçmek için idarelerce dokümanda fiyat dışı unsur uygulamasının kullanılması
gerektiği değerlendirilmiştir.
9
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/039
: 23
: 24.06.2015
: 2015/UY.III-1743
Açıklanan nedenlerle; başvuru sahibinin ikinci iddiası kapsamında “İtirazen şikayet
başvurusunun reddine” karar verilmesi gerektiği yönündeki düşüncemizle, Kurul çoğunluğu
kararına katılmıyoruz.
Ali Kemal AKKOÇ
Kurul Üyesi
Mehmet Zeki ADLI
Kurul Üyesi
10