Ana Sayfa
/
Kararlar
/
Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü 3. Bölge Müdürlüğü
/
2015/53122-Beşkarış Sulaması 2 Kısım
Bilgi
İKN
2015/53122
Başvuru Sahibi
İçay İnşaat Taahhüt ve Ticaret A.Ş.
İdare
Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü 3. Bölge Müdürlüğü
İşin Adı
Beşkarış Sulaması 2 Kısım
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/041
: 45
: 08.07.2015
: 2015/UY.III-1930
TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER:
Başkan: Mahmut GÜRSES
Üyeler: II. Başkan Kazım ÖZKAN, Ali Kemal AKKOÇ, Ahmet ÖZBAKIR, Mehmet Zeki
ADLI, Hasan KOCAGÖZ, Hamdi GÜLEÇ, Mehmet AKSOY
BAŞVURU SAHİBİ:
İçay İnşaat Taahhüt ve Ticaret A.Ş.,
Yıldızevler Mah. Cezayir Cad. No:6/9 Çankaya/ANKARA
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü 3. Bölge Müdürlüğü,
Kırmızıtoprak Mahallesi Taşköprü Caddesi Dsi Sok. No: 2 26020 Odunpazarı/ESKİŞEHİR
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2015/53122 İhale Kayıt Numaralı “Beşkarış Sulaması 2 Kısım” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü 3. Bölge Müdürlüğü tarafından 02.06.2015
tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Beşkarış Sulaması 2 Kısım” ihalesine ilişkin
olarak İçay İnşaat Taahhüt ve Ticaret A.Ş. nin 18.05.2015 tarihinde yaptığı şikâyet
başvurusunun, idarenin 22.05.2015 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince
28.05.2015 tarih ve 45654 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 28.05.2015 tarihli dilekçe ile
itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2015/1416 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
1) İhalenin adının yanıltıcı olduğu ve düzeltilmesi gerektiği, ihalesi yapılacak işte
halen çalışmakta olan bir yüklenicinin olduğu ve birim fiyat teklif cetvelindeki hangi
kalemlerin ilandan sonra yapıldığını bileceği, bu durumun mevcut yükleniciye avantaj
sağlayacağı ve kanun temel ilkelerinden rekabete, eşit muameleye ve güvenirliliğe aykırı
olduğu, ihale ilan tarihi ile ihale tarihi arasındaki sürenin yetersiz olduğu,
2) BES2, BES3,........... BES22 nolu iş kalemlerine ait birim fiyat tarifleri notlarının
4'üncü maddesindeki ve Cam Takviyeli Plastik Borular Genel Teknik Şartnamesi’nin hendek
temeline ilişkin yapılan düzenlemelerin işe ait uygulama projeleri var olduğu düşünülerek
yapılan bir düzenleme olduğu ve ilgili iş kalemleri için anahtar teslim götürü bedel gibi fiyat
teklif istendiği ancak kesin projesi olan işin tamamının birim fiyat teklif alınmak suretiyle
ihaleye çıkıldığı ve bu durumun mevzuata aykırı olduğu,
3) İşe ait Özel Teknik Şartnamesi’ne göre idarenin gerekli gördüğü zaman iş
programını değiştirilebilecek olmasının Yapım İşleri Genel Şartnamesine aykırı olduğu,
4) Danıştay 13'üncü dairesinin 17.02.2015 tarih ve ESAS:2014/2580 sayılı kararı ile
Yapım işleri ihaleleri uygulama yönetmeliğinde değişiklik yapılmasına dair yönetmelik ile
1
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/041
: 45
: 08.07.2015
: 2015/UY.III-1930
değişik 60'ıncı maddesinin yürütülmesinin durdurulmasına karar vermesi sebebiyle ihalenin
ekonomik açıdan en avantajlı teklif üzerine bırakılacağı doğrultusunda düzenleme
yapılmasının mevzuata aykırı olduğu, iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit
edilmiştir.
1) Başvuru sahibinin 1 inci iddiasına ilişkin olarak
Şikayete konu ihale Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü 3. Bölge Müdürlüğü’nün
Beşkarış Sulaması 2 Kısım Yapım İşi olup işe ait İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin
bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin
a) Adı: Beşkarış Sulaması 2 Kısım
b) Yatırım proje no'su/kodu:1977 A 010320
c) Miktarı (fiziki) ve türü:
Yüksek Basınçlı Borulu Şebeke İmalatı 9672,40 ha tarım arazisinin borulu sulama
sitemi ile sulanması için gerekli boru hatları, tahliye kanalları, yollar ve bunlar ile ilgili her
türlü sanat yapıları ile yardımcı yapıların yapılması
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.
ç) Yapılacağı yer: Kütahya İli Altıntaş İlçesi düzenlemesi,
Aynı Şartname’nin “İhaleye ilişkin bilgiler ile ihale ve son teklif verme tarih ve saati”
başlıklı 3’üncü maddesinde
“3.1.
a)İhale kayıt numarası: 2015/53122
b) İhale usulü: Açık ihale.
c) Tekliflerin sunulacağı adres: Dsi 3. Bölge Müdürlüğü Proje ve İnş. Şb. Md.
ç) İhalenin yapılacağı adres: Dsi 3. Bölge Müdürlüğü İhale Salonu, Taşköprü Cd. N:2
ESKİŞEHİR
d) İhale (son teklif verme) tarihi: 02.06.2015
e) İhale (son teklif verme) saati: 14:30
f) İhale komisyonunun toplantı yeri: Dsi 3. Bölge Müdürlüğü İhale Salonu, Taşköprü
Cd. N:2 ESKİŞEHİR” düzenlemesi, yer almaktadır.
Anılan İdari Şartname düzenlemelerinden şikâyete konu ihale kapsamında yapılacak
işin adının Beşkarış Sulaması 2 Kısım olduğu görülmüştür.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Tanımlar” başlıklı 4’üncü maddesinde “…
İhale dokümanı: İhale konusu mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinde; isteklilere
talimatları da içeren idari şartnameler ile yaptırılacak işin projesini de kapsayan teknik
şartnameler, sözleşme tasarısı ve gerekli diğer belge ve bilgileri,
…” ifade eder. hükmü yer almaktadır.
Anılan Kanun hükmü gereği ihaleye konu işin niteliğine ilişkin bilgilerin ihalenin
adından ziyade ihale dokümanı kapsamında verilen talimatları da içeren idari şartname ile
2
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/041
: 45
: 08.07.2015
: 2015/UY.III-1930
yaptırılacak işin projesi, teknik şartnameler, sözleşme tasarısı ve gerekli tüm bilgi ve
belgelerden anlaşılacağı, isteklilerin veya istekli olabileceklerin ihale dokümanını bir bütün
olarak değerlendirerek tekliflerini sunacakları ve idare tarafından şikâyete verilen cevapta
belirtildiği üzere ihalesi planlanan işin adının T.C. Orman ve Su İşleri Bakanlığı Devlet Su
İşleri Genel Müdürlüğü Strateji Geliştirme Dairesi Başkanlığı 2015 yılı personel, mal ve
hizmet alımı, cari transfer, sermaye(yatırım +kamulaştırma) giderleri programı ve uygulama
planında geçen adı olduğu da dikkate alındığında ihalenin adının yanlış ya da eksik olmasının
teklif vermeye engel olmayacağı sonucuna varılmış olup başvuru sahibinin iddiası bu yönüyle
yerinde görülmemiştir.
Diğer taraftan inceleme kapsamında,
1) İhale dokümanı kapsamında işin yapılacağı yerde bulunan zemin klaslarına ilişkin
varsa basitte olsa bir zemin raporu ve bu raporun isteklilere verilip verilmediği,
2) Şikayete konu birim fiyat tarif notlarının 4’üncü maddesinde geçen kazı tabanında
yapılacak sıyırmalarının niteliği, zemin problemi görülecek muhtemel yerlerin nereler olduğu
ve muhtemel olan ne tür bir zeminde iyileştirme yapılacağı konularının ihale dokümanında
belirtilip belirtilmediği,
3) Şikayette bahsi geçen 2012/147333 İKN’li ihaleye ilişkin
a. İş kapsamında yapılacak işlerin neler olduğu kaç ha üzerinden ihale edildiği,
b. İş hangi imalatlarının gerçekleştirildiği,
c. Söz konusu işte fesih veya tasfiye olup olmadığı,
d. İşe Özel Teknik Şartnamesi
hususlarında ilgili idareden 09.06.2015 tarih ve 1388 sayılı yazı ile gerekli belge ve bilgi
istemiş ve 16.06.2015 tarih ve 387772 sayılı yazı ile idarece verilen cevap ekinde şikayette
bahsi geçen 2012/147333İKN’li ihale edilen iş bünyesinde S1-Y19 boru hattı imalatları ve S1
Ana boru hattının 21+200 km’sine kadar olan kısmının bitirildiği, toplulaştırma projelerinin
yapıldığı, Yeni yapılan Zafer Hava Alanı etrafında bulunan kurutma kanallarının bitirildiği,
kurutma kanallarında meydana gelen iş artışlarından dolayı diğer hatların yapılamadığı, işin
henüz fesih veya tasfiye olmadığı, keşif artışı verilmediği, işin % 100’e geldiği zaman
bırakılacağının yükleniciye bildirildiği ve işin 20.06.2015 tarihinde bitirileceği belirtilmiştir.
Yapılan inceleme sonucu şikâyette bahsi geçen 2012/147333 İKN li ihalenin ilgili
idarenin tarafından 27.12.2012 de ihale edilen “Beşkarış Sulaması” yapım işi olduğu,
16.06.2015 tarih ve 387772 sayılı yazı ile ilgili idarece Kuruma verilen cevap
değerlendirildiğinde 2012/147333 İKN’li ihale edilen iş kapsamında bir yüklenicinin çalıştığı
ancak 20.06.2015 tarihinde keşif artışı verilemeden 2012/147333 İKN’li ihale edilen işin
yüklenicinin teklif fiyatına ulaşıldığında 2012/147333 İKN’li ihale kapsamında yapılan işin
bitirileceği anlaşılmıştır.
Diğer taraftan idarece şikayete verilen cevapta hali hazırda çalışılan kısımların ihale
dokümanında yer alan projenin dışında kaldığı devam etmekte olan iş ile bu ihale kapsamında
yapılacak işlerin yeri dışında ortak bir yanının olmadığı ve işin halihazırda yapılan işin ikmali
olmadığının belirtilmesine karşın işe ait Özel Teknik Şartname’de sulama sahasının alanı
belirtilirken parantez içerisinde ikmal ifadesinin kullanıldığı,
3
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/041
: 45
: 08.07.2015
: 2015/UY.III-1930
Anılan İdari Şartname’de işin miktarı (fiziki) ve türünün yüksek basınçlı borulu
şebeke İmalatı 9672,40 ha tarım arazisinin borulu sulama sitemi ile sulanması için gerekli
boru hatları, tahliye kanalları, yollar ve bunlar ile ilgili her türlü sanat yapıları ile yardımcı
yapıların yapılması olarak belirtilmesine karşın işe ait özel teknik şartnamede sulama
sahasının 7361 ha olarak belirtildiği görülmüştür.
Açıklamalar çerçevesinde idarece şikayete verilen cevapta hali hazırda çalışılan
kısımların ihale dokümanında yer alan projenin dışında kaldığı devam etmekte olan iş ile bu
ihale kapsamında yapılacak işlerin yeri dışında ortak bir yanı olmadığı, istekli olabilecekler
tarafından verilecek tekliflerin birim fiyat teklif cetvelinden anlaşılacağı üzere anma çaplı 1
metre boru imalatı üzerinden, her türlü sanat yapısının gerekli tüm imalatlarının 1 adet sanat
yapısı üzerinden, yol stablize dolgu işlerinin 1 m yol için yapılacak dolgu işi üzerinden, yol
kazı ve dolgu işlerinin 1m yol için yapılacak kazı ve dolgu işleri üzerinden olacak olması ve
birim fiyat teklif cetvelinde yapılacak iş kalemlerine ait miktarlarının belirtilmiş olduğu bir
arada değerlendirildiğinde şikâyete konu işin hali hazırda yürütülen işin ikmali olup
olmamasının ve sulama sahası alanının İdari Şartname ve Özel Teknik Şartnamede farklı
miktarlar olarak belirtilmesinin iş kalemlerini miktarlarını değiştirmeyeceği ve teklif vermeye
engel olmadığı sonucuna varılıp başvuru sahibinin bu yöndeki iddiası da yerinde
görülmemiştir.
Başvuru sahibinin ihale ilan tarihi ile ihale tarihi arasındaki sürenin yetersiz olduğu
iddiasına ilişkin İdari Şartname düzenlemelerinden ilanı 07.05.2015 tarihinde yapılan şikayete
konu ihalenin açık ihale usulü ile 02.06.2015 tarihinde ihale edileceği ve yaklaşık maliyetinin
29.764.853,46 TL olduğu görülmüştür.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Eşik değerler” başlıklı 8’nci maddesinde “Bu
Kanunun 13 ve 63 üncü maddelerinin uygulanmasında yaklaşık maliyet dikkate alınarak
kullanılacak eşik değerler aşağıda belirtilmiştir:
“…
c) Kanun kapsamındaki idarelerin yapım işlerinde onbirtrilyon Türk Lirası.
(Otuzüçmilyon sekizyüzyetmişbin yirmibeş Türk Lirası) hükmü,
Anılan Kanun’un “İhale ilan süreleri ve kuralları ile ön ilan” başlıklı 13’üncü maddesinde
“Bütün isteklilere tekliflerini hazırlayabilmeleri için yeterli süre tanımak suretiyle;
…
b) Yaklaşık maliyeti 8 inci maddede belirtilen eşik değerlerin altında kalan
ihalelerden;
…
3) Yaklaşık maliyeti altmışmilyar Türk Lirasının (İkiyüzbirbin beşyüzaltmışüç Türk
Lirasının)* üzerinde ve eşik değerin altında olan mal veya hizmet alımları ile beşyüzmilyar
Türk Lirasının (Birmilyon altıyüzyetmişdokuzbin yediyüzyetmişiki Türk Lirasının)* üzerinde
ve eşik değerin altında olan yapım işlerinin ihalesi, ihale tarihinden en az yirmibir gün önce
Kamu İhale Bülteninde ve işin yapılacağı yerde çıkan gazetelerin birinde,
En az birer defa yayımlanmak suretiyle ilân edilerek duyurulur.” hükmü yer
almaktadır.
4
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/041
: 45
: 08.07.2015
: 2015/UY.III-1930
Anılan Kanun hükümlerinden yaklaşık maliyeti (Birmilyon altıyüzyetmişdokuzbin
yediyüzyetmişiki Türk Lirasının) üzerinde ve eşik değerin altında (Otuzüçmilyon
sekizyüzyetmişbin yirmibeş Türk Lirası) olan yapım işlerinin ihalesinin ihale tarihinden en az
yirmibir gün önce Kamu İhale Bülteninde ve işin yapılacağı yerde çıkan gazetelerin birinde,
En az birer defa yayımlanmak suretiyle ilân edilerek duyurulacağı açıktır.
Şikayete konu ihalenin 07.05.2015 tarihinde Kamu İhale Bülteni ve Kütahya Zafer
gazetesinde yayımlandığı görülmüştür. İlanı dikkate alındığında İlan tarihinin (07.05.2015)
ihale tarihinden (02.06.2015) 26 gün önce olduğu görülmüştür. İhale tarihi ile ihale ilanı
arasındaki sürenin anılan kanun hükmüne uygun olduğu anlaşılıp başvuru sahibinin iddiası
yerinde görülmemiştir.
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak
İhale dokümanı kapsamında yapılan incelemede şikâyete konu birim fiyat tariflerinin
notlar bölümünün 4’ncü maddesinde“4- Projelerde gösterilen kazı sınırları dışında yapılan
akma kopma heyelan gibi sebeplerden, yağış vb, durumda bozulan kazı tabanında
yaptırılacak sıyırmalarda veya zemin problemi görülen hendeklerde kontrollükçe zemini
sağlamlaştırmak için yaptırılacak ilave kazılardan dolayı fazla kazıların yapılması ve
nakliyeleri (yükleme, boşaltma dahil) için herhangi bir ödeme yapılmaz. Bu fazla kazılar ve
boşluklar her türlü masrafları yükleniciye ait olmak üzere idarece onaylanacak malzeme ve
usullerle yüklenici tarafından doldurulacaktır. Zemin iyileştirmeleri yapılacak yerler
yüklenici tarafından kontrollüğe bildirilecek ve bunun için her yerde her türlü ölçüde ve her
türlü ortamda zemin iyileştirmeleri yapılacaktır ve kazısı dolgusu ve bunların sulanıp
sıkıştırılmasıyla ilgili herhangi bir ödeme yapılmayacaktır. Zemin probleminde ileride
oluşabilecek bir zarardan ya da olumsuz durumdan yüklenici sorumlu olacaktır.”
düzenlemesi yer almaktadır.
Cam Takviyeli Plastik(CTP) borular teknik şartnamesinde “Hendek Tabanı zayıf
zemin(oynak bataklık şişen) ise en az 20cm kazılarak yerine kaya veya kaya ufağı ile
dolgu%70 proktor yoğunluğuna ulaşıncaya kadar sıkıştırılacaktır.
…
Hendek tabanında doğal zemin yapısının Çizelge 4 ‘de zemin grubu 5 ve 6 olrak
tanımlanabileceği zayıf bölgelerde yataklama tabakasının altında kaya veya kaya ufağı
basmak suretiyle hendek temeli teşkil edilecektir. Teşkil edilecek hendek temeli tabakasının
kalınlığı 20 cm den az olmayacaktır.
…
Yeraltı suyunun bulunduğu zeminlerde yeraltı suyu tahliye edilerek gerekli teknik
şartlar sağlandıktan sonra dolgu ve sıkıştırma işlemine başlanacaktır.
Yeraltı suyu seviyesinin yüksek olduğu, Çizelge 4’de Zemin Grubunun 5 ve 6 olarak
tanımlanabileceği zayıf bölgelerde hendek yüzeyinin tamamı gömlek dolgusu üst seviyesine
kadar jeotekstil malzeme ile kaplanarak bohçalanacaktır.
Çizelge 4 – Zemin Grupları Zemin grubu Kaba daneli (Kohezyonsuz) Tutunan
(Kohezyonlu) Elastisite Modülü
Darbe sayısı* Tanımlama qu kPa
Tanımlama (Msn) MPa
1
2
> 15
8 - 15 Hafif sıkı
Sıkı
> 200
100 - 200
Çok katı
34,5
20,7
Sert
5
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/041
: 45
: 08.07.2015
: 2015/UY.III-1930
3
4 - 8 Gevşek
2 - 4
1 – 2 Çok gevşek
0 - 1 Çok çok gevşek
50 - 100
25 - 50
13 - 25
0 - 13
Orta
Yumuşak
Çok yumuşak
10,3
4,8
1,4
4
5
6
Çok çok yumuşak 0,34
düzenlemesi yer almaktadır.
Yapım İşleri Genel Şartnamesinin “İş ve işyerlerinin korunması ve sigortalanması”
başlıklı 9’uncu maddesinde “(1)Yüklenici, işyerindeki her türlü araç, malzeme, ihzarat, iş ve
hizmet makineleri, taşıtlar, tesisler ile sözleşme konusu yapım işinin korunmasından 43 üncü
madde hükümleri dikkate alınmak şartı ile işe başlama tarihinden kesin kabul tarihine kadar
sorumludur. Bu sebeple yüklenici, 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanununun 9 uncu
maddesi hükümleri dahilinde; işyerlerindeki her türlü araç, malzeme, ihzarat, iş ve hizmet
makineleri, taşıtlar, tesisler ile sözleşme konusu iş için, işin özellik ve niteliğine göre ihale
dokümanında belirtilen şekilde, işe başlama tarihinden geçici kabul tarihine kadar geçen süre
içinde oluşabilecek deprem, su baskını, toprak kayması, fırtına, yangın gibi doğal afetler ile
hırsızlık, sabotaj gibi risklere karşı “inşaat sigortası (bütün riskler)”, geçici kabul tarihinden
kesin kabul tarihine kadar geçecek süreye ilişkin ise yürürlükteki İnşaat Sigortası (Bütün
Riskler) Genel Şartları çerçevesinde kapsamı ihale dokümanında belirtilen genişletilmiş
bakım devresi teminatını içeren sigorta yaptırmak zorundadır.
…
(10) İşyeri ve çevresindeki bölgede, yeterli güvenlik önleminin alınmaması sebebiyle
doğabilecek hasar ve zararın ödenmesinden yüklenici sorumludur. Yüklenici, kazaların, zarar
ve kayıpların meydana gelmesini önlemek amacı ile gerekli bütün tedbirleri almak ve yapı
denetim görevlileri tarafından, kaza, zarar ve kayıp ihtimallerini azaltmak için verilecek
talimatlara uymak zorundadır. Ayrıca yüklenici, işyerinde kullanılan araç, gereç ve
makinelerle patlayıcı maddelerin yol açabileceği kazalardan korunma usullerini ve
tedbirlerini çalışanlara öğretmek zorundadır.
(11) İş ve işyerlerinin korunması konusunda gerek yapı denetimi görevlileri tarafından
istenen ve gerekse yüklenicinin kendi arzusu ile uyguladığı güvenlik ve koruma önlemlerine
ilişkin giderlerin tümü yükleniciye aittir.” hükmü yer almaktadır.
Anılan Şartname hükümlerinden yüklenicinin yapım işinin korunmasından aynı
şartnamenin 43 üncü madde hükümleri dikkate alınmak şartı ile işe başlama tarihinden kesin
kabul tarihine kadar sorumlu olduğu, bu sebeple yüklenici, 4735 sayılı Kamu İhale
Sözleşmeleri Kanununun 9’uncu maddesi hükümleri dahilinde; işyerlerindeki her türlü araç,
malzeme, ihzarat, iş ve hizmet makineleri, taşıtlar, tesisler ile sözleşme konusu iş için, işin
özellik ve niteliğine göre ihale dokümanında belirtilen şekilde, işe başlama tarihinden geçici
kabul tarihine kadar geçen süre içinde oluşabilecek deprem, su baskını, toprak kayması,
fırtına, yangın gibi doğal afetler ile hırsızlık, sabotaj gibi risklere karşı “inşaat sigortası (bütün
riskler)”, geçici kabul tarihinden kesin kabul tarihine kadar geçecek süreye ilişkin ise
yürürlükteki İnşaat Sigortası (Bütün Riskler) Genel Şartları çerçevesinde kapsamı ihale
dokümanında belirtilen genişletilmiş bakım devresi teminatını içeren sigorta yaptırmak
zorunda olduğu, işyeri ve çevresindeki bölgede, yeterli güvenlik önleminin alınmaması
sebebiyle doğabilecek hasar ve zararın ödenmesinden sorumlu olduğu yüklenicinin, kazaların,
zarar ve kayıpların meydana gelmesini önlemek amacı ile gerekli bütün tedbirleri almak ve
yapı denetim görevlileri tarafından, kaza, zarar ve kayıp ihtimallerini azaltmak için verilecek
talimatlara uymak zorunda olduğu, iş ve işyerlerinin korunması konusunda gerek yapı
denetimi görevlileri tarafından istenen ve gerekse yüklenicinin kendi arzusu ile uyguladığı
6
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/041
: 45
: 08.07.2015
: 2015/UY.III-1930
güvenlik ve koruma önlemlerine ilişkin giderlerin tümünün yükleniciye ait olduğu
anlaşılmıştır.
Ancak akma kopma heyelan gibi sebeplerden, yağış vb, durumda bozulan kazı
tabanında yaptırılacak sıyırmalarda veya zemin problemi görülen hendeklerde kontrollükçe
zemini sağlamlaştırmak için yaptırılacak ilave kazılardan dolayı fazla kazıların ne şekilde ve
nasıl yapılacağı ihale dokümanı kapsamında olan projelerde ve teknik şartnamelerde
belirtilmiştir.
Diğer taraftan 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Tanımlar” başlıklı 4’üncü
maddesinde “…
Kesin proje: Belli bir yapının onaylanmış ön projesine göre; mümkün olan arazi ve
zemin araştırmaları yapılmış olan, yapı elemanlarının ölçülendirilip boyutlandırıldığı, inşaat
sistem ve gereçleri ile teknik özelliklerinin belirtildiği projeyi,
Uygulama projesi: Belli bir yapının onaylanmış kesin projesine göre yapının her türlü
ayrıntısının belirtildiği projeyi,
… ifade eder. hükmü
Anılan Kanun’un “İdarelerce uyulması gereken diğer kurallar” başlıklı 62’nci
maddesinde “…
c) Yapım işlerinde arsa temin edilmeden, mülkiyet, kamulaştırma ve gerekli hallerde
imar işlemleri tamamlanmadan ve uygulama projeleri yapılmadan ihaleye çıkılamaz. İhale
konusu yapım işinin özgün nitelikte ve karmaşık olması nedeniyle teknik ve malî özelliklerinin
gerekli olan netlikte belirlenemediği durumlarda ön veya kesin proje üzerinden ihaleye
çıkılabilir. Uygulama projesi bulunan yapım işlerinde anahtar teslimi götürü bedel teklif
alınmak suretiyle ihale yapılması zorunludur. Ancak, doğal afetler nedeniyle uygulama
projesi yapılması için yeterli süre bulunmayan yapım işlerinde ön veya kesin proje üzerinden,
her türlü onarım işleri ile işin yapımı sırasında belli aşamalarda arazi ve zemin etütleri
gerekmesi veya uygulamada imar ve güzergâh değişikliklerinin muhtemel olması nedenleriyle
ihaleden önce uygulama projesi yapılamayan, bina işleri hariç, yapım işlerinde ise kesin
proje üzerinden ihaleye çıkılabilir. Bu işlerin uygulama projesi yapılabilen kısımlar için
anahtar teslimi götürü bedel, uygulama projesi yapılamayan kısımlarda ise her bir kalem iş
için birim fiyat teklif almak suretiyle ihale yapılabilir. Arsa temini, mülkiyet ve kamulaştırma
işlemlerinin tamamlanması şartı, baraj ve büyük sulama, içme suyu isale hattı, enerji nakil
hattı, trafo, trafo merkezleri, şalt tesisleri, kaptajlar, su depoları, karayolu, liman ve
havaalanı, demiryolu, petrol ve doğalgaz boru hattı projelerinde aranmaz.” hükmü yer
almaktadır.
Anılan kanun hükümlerinden işin yapımı sırasında belli aşamalarda arazi ve zemin
etütleri gerekmesi veya uygulamada imar ve güzergâh değişikliklerinin muhtemel olması
nedenleriyle ihaleden önce uygulama projesi yapılamayan, bina işleri hariç, yapım işlerinde
ise kesin proje üzerinden ihaleye çıkılabileceği ve kesin proje ile ihale edilecek işin mümkün
olan arazi ve zemin araştırmaları yapılmış olması gerektiği anlaşılmıştır.
Yapılan incelemede şikayete konu BES2,BES3,…BES6, poz numaralı iş kalemlerinin
tanımının “… Anma çaplı, projesinde belirtilmiş basınç dayanımlı CTP boruların ve özel
parçalarının temini ve döşenmesi, boru hendek kazı ve dolgularının yapılması, tespit
kitlelerinin
yerleştirilmesi
ve
zemin
iyileştirmelerinin
yapılması”
olduğu
BES7,BES8,…BES22 poz numaralı iş kalemlerinin tanımının ise “… Anma çaplı, projesinde
belirtilmiş basınç dayanımlı HDPE(PE 100) boruların ve özel parçalarının temini ve
7
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/041
: 45
: 08.07.2015
: 2015/UY.III-1930
döşenmesi, boru hendek kazı ve dolgularının yapılması, tespit kitlelerinin yerleştirilmesi ve
zemin iyileştirmelerinin yapılması” olduğu, iş kapsamında döşenecek toplam boru
uzunluğunun 159.157,36 m olduğu, idare tarafında yaklaşık maliyet hesaplanırken şikayete
konu iş kalemlerinin analizlerinde boru hendeği kazısı için farklı zemin türlerine göre
yapılacak kazılar için ayrı ayrı kazı miktarları öngörüldüğü, birim fiyat içerisinde yer alan
özel parça, tespit kitlesi ve zemin iyileştirmesinin bedeline ilişkin iş kaleminin toplam
maliyetinin % 5’i kadar bedel öngörüldüğü görülmüştür.
İnceleme kapsamında tarafımızca yazılan 09.06.2015 tarih ve 1388 yazı belge ve bilgi
isteme yazısına cevaben idarece gönderilen 16.06.2015 tarih ve 387772 sayılı yazıda, ihale
dokümanı kapsamında işin yapılacağı yerde bulunan zemin klaslarına ilişkin bir zemin raporu
bulunmadığı ihale konusu işin özgün nitelikte ve karmaşık olması nedeniyle teknik ve mali
özelliklerinin gerekli nitelikte belirlenememesi sebebiyle arazi ve zemin etütleri gerektiği,
uygulamada imar ve güzergâh değişikliklerinin muhtemel olması nedeniyle kesin proje ile
ihaleye çıkıldığı ihale dokümanı kapsamında bulunan projelerin kesin proje olduğu ve istekli
olabileceklerce tekliflerini vermeden önce araziyi gezip, istenildiği takdirde sondaj
çalışmalarını yapmasında bir sakınca olmadığının belirtildiği görülmüştür.
İsteklilerce teklif vermeden önce iş yerini görüp ona göre teklif hazırlamalarının ve
ihaleye hazırlık sürecince belli aralıklarla zemin etüdü yaparak yumuşak toprak, sert toprak
veya kaya şekilde zemin yapısına ilişkin bir belirleme yapmasının mümkün olduğu dikkate
alındığında, anılan Kanun’un 62’nci maddesinin (c) bendi çerçevesinde uygulama projesi
yapılamayan söz konusu işte kesin proje üzerinden birim fiyat teklif usulü ile ihaleye
çıkılmasında mevzuata aykırılık bulunmadığı ve başvuru sahibinin iddiasının yerinde
olmadığı anlaşılmıştır.
3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:
İhaleye ait Özel Teknik Şartnamesi’nin “Özel Hükümler” başlıklı 12’nci maddesinin
16’ncı fıkrasında “16-İşin öncelik sırası aşağıdaki gibi olacaktır.
İşin yürütülmesi membadan mansaba doğru ve biten kısımlar sulamaya açılacak
şekilde ilerlenecektir. Bunun için yapılacak imalatlar boru kazı ve dolgusu biten hatta
bulunan sanat yapıları da tamamlanarak bitirilecek şekilde takip edilecek bu şekilde bir diğer
hatta geçilecektir.
İdare yukarıda belirtilen işlerin öncelik sırasını ve iş programını gerekli gördüğü
zaman değiştirebilir. Düzenlemesi,
Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin “ İş Programı” başlıklı 17’nci maddesinde “…
(3) İdare, iş programını verildiği tarihten başlamak üzere sözleşme veya eklerinde
belirtilen süre içinde, olduğu gibi veya gerekli gördüğü değişiklikleri yaparak onaylar ve
onaylı bir nüshasını yükleniciye verir. İş programları idarenin onayıyla geçerli olur.
…
(6) Yüklenici idarece onaylanmış iş programına aynen uymak zorundadır. Ancak
zorunlu hallerde idarenin uygun görüşü ile iş programında değişiklik yapılabilir.” hükmü yer
almaktadır.
Anılan Genel Şartname hükmünden yüklenicinin idarece onaylanan iş programına
uymak zorunda olduğu ancak zorunlu hallerde yüklenici tarafından idarenin görüşü alınarak iş
programında değişiklik yapılabileceği anlaşılmış olup bu düzenlemenin yüklenicilerin işin
8
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/041
: 45
: 08.07.2015
: 2015/UY.III-1930
yürütülmesinde karşılaşacakları sorunlarda idarenin görüşünü alarak çözüm sağlayacağı ve
yüklenicinin iş yürütülmesi sırasında karşılaşacağı sorunları bu şekilde daha kolay çözüme
kavuşturacağı anlaşılmıştır.
Diğer taraftan İhale dokumanı kapsamında bulunan Beşkarış 2 kısım işine ait
Sözleşme Tasarısı’nın Sözleşmenin ekleri başlıklı 8’inci maddesinde “8.1. Sözleşme, ekindeki
ihale dokümanı ve diğer belgelerle bir bütündür, İdareyi ve Yükleniciyi bağlar. Ancak,
Sözleşme hükümleri ile ihale dokümanını oluşturan belgelerdeki hükümler arasında çelişki
veya farklılık olması halinde, ihale dokümanında yer alan hükümler esas alınır.
8.2.İhale dokümanını oluşturan belgeler
8.2.1. İhale dokümanını oluşturan belgeler arasındaki öncelik sıralaması aşağıdaki
gibidir
1-Yapım İşleri Genel Şartnamesi
2-İdari Şartname,
3-Sözleşme Tasarısı,
4-Birim Fiyat Tarifleri ve Cetveli,
5-Mahal Listesi,
6-Özel Teknik Şartname,
7-Genel Teknik Şartname,
8-Ön / Kesin Projeler,
9-Açıklamalar (varsa),
10-Diğer Ekler.
8.3. Varsa, zeyilnameler ait oldukları dokümanın öncelik sırasına sahiptir.” hükmü
yer almaktadır.
İstekli olabilecekler tarafından şikayete konu Özel Teknik Şartname’nin ilgili
düzenlemesinin Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin anılan hükmü ile uyuşmadığının
düşünülebileceği sonucuna varılmıştır. Ancak anılan sözleşme hükmü ve Yapım İşleri Genel
Şartnamesinin “Anlaşmazlıkların Çözümü” başlıklı 51’inci maddesi “İşin yürütülmesi veya
kesin hesapların çıkarılması aşamasında yapı denetim görevlisi ile yüklenici arasında
çıkabilecek anlaşmazlıklar, öncelik sırası sözleşmesinde belirtilen, sözleşme eklerindeki
hükümler dikkate alınmak suretiyle aşağıda yazılı olduğu şekilde idare tarafından çözüme
bağlanacaktır…” hükmü bir arada değerlendirildiğinde Yapım İşleri Genel Şartnamesinin işe
ait Özel Teknik Şartnameden daha öncelikli olduğu ve ihale dokümanını oluşturan
belgelerdeki hükümler arasında çelişki veya farklılık olması durumunda, öncelikle Yapım
İşleri Genel Şartnamesinin hükümlerinin geçerli olacağı anlaşıldığından şikayete konu
düzenlemenin teklif vermeye engel olmadığı sonucuna varılıp başvuru sahibinin iddiası
yerinde görülmemiştir.
4) Başvuru sahibinin 4’ncü iddiasına ilişkin olarak:
İlan tarihi 07.05.2015 olan şikayete konu ihaleye ait İdari Şartname’inin “Sınır değer”
başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra
Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değeri hesaplar.
9
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/041
: 45
: 08.07.2015
: 2015/UY.III-1930
“33.2. İhale, Kanunun 38 inci maddesinde öngörülen açıklama istenmeksizin
ekonomik açıdan en avantajlı teklif üzerinde bırakılacaktır. İhale üzerinde bırakılan isteklinin
teklifinin sınır değerin altında olması durumunda kesin teminat 40.2 nci maddede yer alan
hüküm uyarınca hesaplanan tutar üzerinden alınır.” düzenlemesi
Anılan Şartnamenin “Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi” başlıklı
35’inci maddesinde
35.1. Bu ihalede ekonomik açıdan en avantajlı teklif, teklif edilen fiyatların en düşük
olanıdır. düzenlemesi yer almaktadır.
İhale ilan tarihi 07.05.2015’te yürürlükte olan Yapım İşleri İhaleleri Uygulama
Yönetmeliği’nin “Sınır değer ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 60’ıncı maddesinde “(1) İhale
komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme
göre sınır değeri hesaplar.
(2) İhale ilanında ve dokümanında teklifi sınır değerin altında olan isteklilerden
açıklama isteneceğinin belirtilmesi halinde, sınır değerin altında olan teklifler ihale
komisyonunca aşırı düşük teklif olarak tespit edilir. Bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından
belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili ayrıntılar
yazılı olarak istenir. İhale komisyonu;
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı
avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen işin özgünlüğü,
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir.
Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada
bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen teklifler
geçerli teklif olarak belirlenir.
(3) İhale ilanında ve dokümanında ihalenin, Kanunun 38 inci maddesinde öngörülen
açıklama istenmeksizin sonuçlandırılacağının belirtilmesi halinde; ihale, ekonomik açıdan en
avantajlı teklif üzerinde bırakılır.” hükmü yer almaktadır.
Anılan mevzuat hükümlerinin değerlendirilmesi sonucu İhale komisyonu verilen
teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değeri
hesaplayacağı, ihale ilanında ve dokümanında ihalenin, Kanunun 38 inci maddesinde
öngörülen açıklama istenmeksizin sonuçlandırılacağının belirtilmesi halinde; ihale, ekonomik
açıdan en avantajlı teklif üzerinde bırakılacağı yönünde idarelerin düzenleme yapabileceği
anlaşılmıştır.
Öte yandan Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 60’ıncı maddesinin
iptali ve yürütmenin durdurulması istemiyle açılan dava sonucunda Danıştay 13'üncü
dairesinin 17.02.2015 tarih ve ESAS:2014/2580 sayılı kararı ile anılan Yönetmelik’in 60’ıncı
maddesinin ikinci, üçüncü ve dördüncü fıkralarının yürütmesinin durdurulduğu anlaşılmıştır.
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun “Kararların sonuçları” başlıklı 28’inci
maddesinin birinci fıkrasında “Danıştay, bölge idare mahkemeleri, idare ve vergi
mahkemelerinin esasa ve yürütmenin durdurulmasına ilişkin kararlarının icaplarına göre
idare, gecikmeksizin işlem tesis etmeye veya eylemde bulunmaya mecburdur. Bu süre hiçbir
şekilde kararın idareye tebliğinden başlayarak otuz günü geçemez.” hükmü bulunmaktadır.
10
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/041
: 45
: 08.07.2015
: 2015/UY.III-1930
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Kamu İhale Kurumu” başlıklı 53’üncü
maddesinin (b) fıkrasının 9’uncu bendinde “… Kurum, Kurul kararıyla bu Kanunun ve Kamu
İhale Sözleşmeleri Kanununun uygulanmasına ilişkin standart ihale dokümanı, tip sözleşme,
yönetmelik ve tebliğler çıkarmaya yetkilidir. Kurul ve Kurum yetkilerini, düzenleyici işlemler
tesis ederek ve özel nitelikli kararlar alarak kullanır. Standart ihale dokümanları, tip
sözleşmeler, yönetmelik ve tebliğler Resmî Gazetede yayımlanarak yürürlüğe konulur.’’
hükmü bulunmakta olup, yönetmelik çıkarma ve değişiklik yapma yetkisinin Kamu İhale
Kurumu adına Kamu İhale Kurulu’nda olduğu ve yürütmesi durdurulan yönetmelik maddeleri
ile ilgili işlemlerin Kamu İhale Kurulu kararıyla tesis edileceği anlaşılmaktadır.
Danıştay 13. Dairesi’nin Yapım İşleri İhaleleri Uygulama 60’ıncı maddesinin ikinci,
üçüncü ve dördüncü fıkralarının yürütmesinin durdurulması yönünde alınan 17.02.2015 tarih
ve ESAS:2014/2580 sayılı kararı Kamu İhale Kurumu’na 06.04.2015 tarihinde tebliğ edilmiş
olup, Danıştay kararının uygulanmasına yönelik olarak alınan 06.05.2015 tarihli ve
2015/DK.D-84 sayılı Kamu İhale Kurulu kararı ile Yapım İşleri İhaleleri Uygulama
Yönetmeliği’nde değişiklik yapılmasına karar verilmiştir.
Bu çerçevede 12.06.2015 tarihli ve 29384 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak
yürürlüğe giren Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına
Dair Yönetmelik’in 3’üncü maddesinde Aynı Yönetmeliğin 60 ıncı maddesinin ikinci, üçüncü
ve dördüncü fıkraları aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve aynı maddeye aşağıdaki fıkralar
eklenmiştir. “(2) Aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemlerine ilişkin olarak, ihale
ilanı ve dokümanında belirtilmek kaydıyla, üçüncü, dördüncü, beşinci ve altıncı fıkralardaki
koşullar çerçevesinde aşağıdaki seçeneklerden bir tanesi kullanılır.
a) Sınır değerin altında olan teklifler ihale komisyonunca aşırı düşük teklif olarak
tespit edilir ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte
önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili ayrıntılar yazılı olarak istenir. İhale
komisyonu;
1) Yapım yönteminin ekonomik olması,
2) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı
avantajlı koşullar,
3) Teklif edilen işin özgünlüğü,
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir.
Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada
bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.
b) İhale, aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemleri yapılmaksızın
sonuçlandırılır.
c) Aşırı düşük teklif sınır değerinin altında teklif sunan isteklilerin teklifi açıklama
istenmeksizin reddedilir.
(3) Yaklaşık maliyeti Kanunun 8 inci maddesinde öngörülen eşik değerin üçte birine
eşit veya bu değerin üzerinde olan ihalelerde, ikinci fıkranın (a) bendinin kullanılması
zorunludur.
(4) Yaklaşık maliyeti Kanunun 8 inci maddesinde öngörülen eşik değerin üçte birine
kadar olan ve açık ihale veya Kanunun 21 inci maddesinin (b) ve (c) bentleri gereğince
11
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/041
: 45
: 08.07.2015
: 2015/UY.III-1930
pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde, ikinci fıkranın (a), (b) veya (c) bendindeki seçeneklerden
birisinin kullanılması zorunludur.
(5) Yaklaşık maliyeti Kanunun 8 inci maddesinde öngörülen eşik değerin üçte birine
kadar olan ve belli istekliler arasında ihale veya Kanunun 21 inci maddesinin (a), (d) ve (e)
bentleri gereğince pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ikinci fıkranın (b) bendinin
kullanılması zorunludur.
(6) Kurum tarafından yayımlanan aşırı düşük teklif sorgulaması yapılamayacak
alımlar listesinde yer alan işlerin ihalelerinde ikinci fıkranın (b) bendinin kullanılması
zorunludur.”
Aynı Yönetmelik’in 21’inci maddesinde ise “Bu Yönetmelik yayımı tarihinde
yürürlüğe girer.” hükmü yer almaktadır.
Yukarıda açıklanan hükümler çerçevesinde ihale ilan tarihi (07.05.2015) itibariyle,
12.06.2015 tarihinde değişiklik yapılmış Yönetmelik maddesinin henüz yürürlük kazanmamış
olduğu ve ilgili maddenin önceki haline göre düzenlenmiş olan ihale dokümanının da
kesinleşmiş olduğu dikkate alındığında başvuruya konu ihalenin mevcut ihale dokümanına
göre sonuçlandırılmış olmasında mevzuata aykırılık bulunmadığı neticesine varılıp başvuru
sahibinin iddiası yerinde görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen
şikâyet başvurusunun reddine,
Oybirliği ile karar verildi.
Mahmut GÜRSES
Başkan
Kazım ÖZKAN
II. Başkan
Ali Kemal AKKOÇ
Kurul Üyesi
Ahmet ÖZBAKIR
Kurul Üyesi
Mehmet Zeki ADLI
Hasan KOCAGÖZ
Kurul Üyesi
Hamdi GÜLEÇ
Kurul Üyesi
Kurul Üyesi
Mehmet AKSOY
Kurul Üyesi
12