Ana Sayfa / Kararlar / Karayolları Genel Müdürlüğü 4. Bölge Müdürlüğü / 2014/24265-(Gölbaşı-Kulu)Ayr-Çalış-Haymana Yolu Km:0+000- 4+900, Km:0+000-21+566 ve Km:0+000-8+500 Arası Toprak Tesviye, Sanat Yapıları ve Üstyapı Yapım İşi
Bilgi
İKN
2014/24265
Başvuru Sahibi
Kartal Yol Yapı İnşaat Taah. Tic. Ltd. Şti.
İdare
Karayolları Genel Müdürlüğü 4. Bölge Müdürlüğü
İşin Adı
(Gölbaşı-Kulu)Ayr-Çalış-Haymana Yolu Km:0+000- 4+900, Km:0+000-21+566 ve Km:0+000-8+500 Arası Toprak Tesviye, Sanat Yapıları ve Üstyapı Yapım İşi
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/012  
: 7  
: 11.02.2015  
: 2015/UY.III-479  
TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER:  
Başkan V. II. Başkan: Kazım ÖZKAN  
Üyeler: Ali Kemal AKKOÇ, Ahmet ÖZBAKIR, Mehmet Zeki ADLI, Hasan KOCAGÖZ,  
Mehmet AKSOY  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Kartal Yol Yapı İnşaat Taah. Tic. Ltd. Şti.,  
Kızılırmak Mah. 1450 Sok. No:9/10-11 Ulusoy Plaza Çukurambar /ANKARA  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Karayolları Genel Müdürlüğü 4. Bölge Müdürlüğü,  
Etlik Cad. No:39 06110 Altındağ/ANKARA  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2014/24265 İhale Kayıt Numaralı “(Gölbaşı-Kulu)Ayr-Çalış-Haymana Yolu Km:0+000-  
4+900, Km:0+000-21+566 ve Km:0+000-8+500 Arası Toprak Tesviye, Sanat Yapıları ve  
Üstyapı Yapım İşi” İhalesi  
KURUMCA YAPILAN İNCELEME:  
Karayolları Genel Müdürlüğü 4. Bölge Müdürlüğü tarafından 08.04.2014 tarihinde  
açık ihale usulü ile yapılan “(Gölbaşı-Kulu)Ayr-Çalış-Haymana Yolu Km:0+000-4+900,  
Km:0+000-21+566 ve Km:0+000-8+500 Arası Toprak Tesviye, Sanat Yapıları ve Üstyapı  
Yapım İşi” ihalesine ilişkin olarak Kartal Yol Yapı İnşaat Taah. Tic. Ltd. Şti.nin 05.12.2014  
tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 18.12.2014 tarihli yazısı ile reddi üzerine,  
başvuru sahibince 31.12.2014 tarih ve 47017 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 31.12.2014  
tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2014/3893 sayılı şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, İdarece başvuru sahibi isteklinin değerlendirme  
dışı bırakılma gerekçesi olarak T2 poz nolu iş kaleminin analizinde idarenin yaklaşık  
maliyette ön gördüğü taşıma mesafesinden daha düşük taşıma mesafesi öngörüldüğü ve  
avantajlı taşıma mesafesi için itinerde gösterilen 3 adet ariyet ocağından poz için gerekli olan  
malzemenin temin edilemeyeceği belirtildiği,T2 poz nolu her cins ve klastaki zeminde ariyet  
ocağı (seçme malzeme dahil) kazısı yapılması, nakli ve kullanılması (sulama ve sıkıştırma  
dahil) (ocaklar yükleniciye ait) iş kaleminin analizi 13.05.2014 tarihli 1. Aşırı Düşük Teklif  
Sorgulamasına verilen cevap ile aynı içerikte olmasına rağmen, 1. Aşırı Düşük Teklif  
Sorgulamasına verilen cevabı reddetme sebepleri arasında bulunmayan, hiçbir dayanağı  
olmayan yeni sebepleri konu ettiği, bu kapsamda ilk aşırı düşük teklif açıklamasında sunulan  
tapu ve muvafakatname gibi ikinci aşırı düşük teklif açıklamasında yeni tapu ve  
muvafakatnameler sunularak, gerekli ariyet ocağı malzemesi temini için avantajlı koşulların  
belirtildiği, ariyet ocağı olarak belirtilen tapulardan yeterli miktarda malzeme  
1
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/012  
: 7  
: 11.02.2015  
: 2015/UY.III-479  
karşılanabileceği, yetmediği takdirde ilk aşırı düşük açıklamasında sunulan farklı tapular da  
dahil olmak üzere aynı tapu sahiplerine ait tapu ilavesine gidilebileceği, idarenin öngördüğü  
yaklaşık maliyet nakliye mesafesinin bilinmesi mümkün olmamakla beraber, avantajlı  
koşullara ve ortalama taşıma mesafesine göre oluşturulan nakliye mesafesi analizlerine yer  
verildiği, altyapı işlerinde T2 pozu miktarının arazi ve zemin etüt çalışmalarına bağlı değişken  
olduğu, proje de bahsedilen T2 pozuna ait gerekli malzeme yerinin temin edildiği, idarece  
başvuru sahibi isteklinin değerlendirme dışı bırakılma gerekçesi olarak Ul, U2 ve S3 iş  
kalemlerine ilişkin piyasadan alınan fiyat tekliflerinin altına yanlış ibare yazıldığı iddiasına  
yer verildiği, gerekli fiyat teklifleri için SMMM tarafından yazılan ibarenin Kamu İhale Genel  
Tebliğine uygun olduğu,  
İdarece değerlendirme dışı bırakılma gerekçesi olarak S3 poz nolu iş kaleminde ilişkin  
verilen alt analizlerin içeriğinde bulunan düz işçilik fiyatının asgari ücretin altında olduğunun  
belirtildiği, S3 poz nolu iş kalemi için ihale makamı idareye 13.05.2014 tarihli birinci aşırı  
düşük teklif açıklaması cevaben aynı içerikte olan analiz sunulduğu, birinci aşırı düşük teklif  
açıklamasının reddedilme sebepleri arasında bulunmayan farklı bir gerekçe ile açıklamanın  
reddedildiği, idareye sunmak üzere S3 pozunda analiz hazırlanırken Karayolları Genel  
Müdürlüğüne ait 16.122/K-H nolu “Hendeklerin Betonla Kaplanması Orta Refüj ve Yarma  
Hendeği) (C 20/25 Hazır Beton Harcı İle)” pozu kullanıldığı, ancak bu poz C20/25 hazır  
beton harcı içerdiğinden analiz içeriği istenilen beton harcı eklenerek idarenin onayına  
sunulduğu, S3 poz nolu “Orta refüj, yarma ve kafa hendekleri ile her türlü yüzeysel drenaj  
hendeklerinin betonla kaplanması (herşey dahil) (min C30/37) (Hazır beton harcı ile veya  
beton tesisi ile)” Karayolları Teknik Şartnamesine giren, Karayolları Genel Müdürlüğü  
tarafından hendeklerin minimum C30/37 hazır beton harcı ile yapılması hususu idarelere  
tebliğ edilen fakat KGM birim fiyat listesinde revize edilmeyen, bu poz için yeni özel bir  
analiz oluşturulmadığı, analizin içeriğinin değiştirilmediği, KGM 16.122/K-H Pozu analizinin  
aynen alındığı, içeriğindeki C20/25 hazır beton harcı rayici yerine C30/37 hazır beton  
harcının rayici eklendiği, idare tarafından S3 Pozunda C20/25 hazır beton harcı istenilseydi  
bu değişikliğe de gerek kalmadan birim fiyatı yazılarak aşırı düşük teklif açıklamasında yerini  
alacak ve böyle bir durumda düz işçilik bedelinin idare tarafından sorgulanmayacağı, C30/37  
hazır beton kullanılarak oluşturulan analizin özel olmadığı, C20/25 hazır beton analizinin  
aynen kullanıldığı miktar, birim fiyat ve rayiçlerde değişiklik yapılmadığı bu sebeple yapılan  
analizin doğru olduğu iddia edilmektedir.  
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit  
edilmiştir:  
İnceleme konusu ihaleye ilişkin olarak, Kamu İhale Kurulu’nun 03.09.2014 tarihli ve  
2014/UY.III-3016 ve 2014/UY.III-3017 sayılı kararlarıyla “ … İdare tarafından özel poz  
şeklinde oluşturulan iş kalemlerine ilişkin analiz girdi isimleri verilmiş olmakla birlikte,  
analiz girdilerinin miktarlarının aşırı düşük teklif sorgulama yazısı ekinde istekilere  
verilmediği, dolayısıyla açıklama istenilen iş kalemlerine ilişkin analiz formatlarının, analiz  
girdilerinin miktarlarının da yer aldığı, nakliye girdilerine ilişkin formüllerin mesafelere yer  
verilmemekle birlikte katsayılarının gösterildiği şekilde hazırlanması ve aşırı düşük teklif  
sorgulama yazısı ekinde bu analiz formatlarına yer verilerek sınır değerin altında teklif veren  
tüm isteklilerin yeniden aşırı düşük teklif sorgulamasına tabi tutulması gerektiği  
anlaşıldığından, aşırı düşük teklif sorgulamasının yenilenmesi gerekmektedir…” şeklinde  
2
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/012  
: 7  
: 11.02.2015  
: 2015/UY.III-479  
düzeltici işlem kararı verildiği, idarece söz konusu düzeltici işlem kararı doğrultusunda,  
ihaleye teklif veren 24 istekliden 22’sinden teklif geçerlilik süresinin uzatılmasının istendiği,  
6 isteklinin teklifini uzattığı ve bu istekliler arasından sınır değerin altında kalan 2 istekliden  
aşırı düşük açıklaması istendiği, 2 isteklinin teklifi aşırı düşük teklif açıklaması uygun  
olmadığı gerekçesi ile değerlendirme dışı bırakıldığı, Üstyapı İnşaat ve Maden Anonim  
Şirketi - Maki İnşaat Turizm Nakliye Madencilik San. Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığının ekonomik  
açıdan en avantajlı teklif sahibi, Vedat Kaya - Emrah İnşaat Nakliyat Elektirik ve  
Mühendislik Mimarlık Hizmetleri Taahhüt Sanayi Ticaret Limited Şirketi İş Ortaklığının ise  
ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlendiği görülmüştür.  
İhaleye ait İdari Şartname’nin “ihale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci  
maddesinde 2.1. İhale konusu işin,  
a) Adı:(Gölbaşı-Kulu)Ayr-Çalış-Haymana Yolu Km:0+000-4+900, Km:0+000-  
21+566 ve Km:0+000-8+500 Arası Toprak Tesviye, Sanat Yapıları ve Üstyapı Yapım İşi ”  
düzenlemesi,  
Aynı Şartname’nin “Diğer Hususlar” başlıklı 46’ıncı maddesinde “46.1. İhalede  
uygulanacak sınır değer katsayısı (N) = 1,20  
1. Bu işte üstyapı agregası temininde taşocağı Yüklenici tarafından temin edilecek ve  
taşa zati bedel ödenmeyecektir. Müdürlüğümüz hiçbir suretle yükleniciye taşocağı, konkasör  
tesis yeri, depo sahası, dinamit deposu, şantiye yeri, asfalt plent sahası ve diğer tesisler için  
yer göstermeyecektir.  
2. Taşocağı ve 1. maddede yazılı sahalarla ilgili olarak 3. şahıslara doğacak  
anlaşmazlıkların çözümünden yüklenici sorumludur.  
3.Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği"nin tüm maddeleri "İdari Şartname"  
de yer almasalar bile geçerlidir.” düzenlemesi yer almaktadır.  
İdarece isteklilere gönderilen aşırı düşük teklif sorgulama yazısı ekinde, açıklama  
istenilen ve istenilmeyen sıralı iş kalemleri listesi belirtilmek suretiyle, açıklama istenilen  
toplam 5 adet iş kalemi listesinin yer aldığı belirlenmiştir.  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 38’inci maddesinde “İhale komisyonu verilen  
teklifleri 37 nci maddeye göre değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit  
ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri  
reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit  
ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.  
İhale komisyonu;  
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım  
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,  
Hususlarında belgelendirilmek suretiyle yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak,  
aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli  
görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
İhale komisyonu, aşırı düşük tekliflerin tespiti ve değerlendirilmesinde Kurum  
tarafından belirlenen kriterleri esas alır. Kurum bu maddenin uygulanmasında; aşırı düşük  
3
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/012  
: 7  
: 11.02.2015  
: 2015/UY.III-479  
tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi  
amacıyla sınır değer veya sorgulama kriterleri ya da ortalamalar belirlemeye yetkilidir.”  
hükmü yer almaktadır.  
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 60’ıncı maddesinde de benzer  
hükümler yer almaktadır. Kamu İhale Genel Tebliği’nin 38’ inci maddesinde “İdare, yaklaşık  
maliyetin hesaplanması sırasında her bir iş kalemi/grubunun yaklaşık maliyete oranını tespit  
edecektir. Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemleri/grupları tutarlarının büyükten küçüğe  
sıralandığı ve oranların kümülatif toplamının da gösterildiği “sıralı iş kalemleri/grupları  
listesi” ile iş kalemleri/gruplarına ait ayrıntılı analizler ve analiz girdilerinin tutarları  
itibarıyla küçükten büyüğe sıralanmış halini gösteren “sıralı analiz girdileri tablosu”  
hazırlanarak yaklaşık maliyet hesap cetveli kapsamında ihale onay belgesine eklenecektir.  
Sıralı iş kalemleri/grupları listesi oluşturulurken, iş kalemleri/grupları tutarlarının yaklaşık  
maliyete oranları, en yakın dört ondalık basamaklı sayıya getirilecek biçimde yuvarlanacak  
ve bu oranların toplamının, yuvarlama nedeni ile 1 den farklı olması dikkate alınmayacaktır.”  
açıklaması yer almaktadır.  
Aynı Tebliğ’in “Aşırı düşük teklif değerlendirmesi” başlıklı 45’inci maddesinde  
“45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin % 80’lik bölümünü  
oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu çerçevede; istenen  
açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) iş gününden az olmamak üzere makul  
bir süre verilir.  
45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı  
iş kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş  
kalemleri/grupları belirlenir.  
Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80  
oranına kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının  
aşılmasına neden olan iş kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları  
olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan iş kalemleri/grupları için sorgulama  
yapılmayacaktır.  
45.1.2.2. İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş  
kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri  
listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu  
tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.  
Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üne eşit ve altında olanlar için isteklilerden  
açıklama yapılması istenilmeyecektir.  
Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla iş kalemi/grubunun analizinde  
yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz  
toplamının % 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki  
oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.  
Analizlerdeki işçilik girdisi, tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa  
dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.  
45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden  
(45.1.2.1) maddesinde belirlediği iş kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili  
yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de  
4
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/012  
: 7  
: 11.02.2015  
: 2015/UY.III-479  
belirtecektir.  
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları  
analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil  
analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.  
45.1.5. İsteklilerin iş kalemleri/iş grupları için kamu kurum ve kuruluşlarınca  
yayımlanmış cari yıl birim fiyatları veya bu fiyatlardan daha yüksek fiyatları teklif etmeleri ve  
söz konusu iş kalemleri/grupları için; hangi kamu kurum ve kuruluşunun birim fiyatını  
kullandıklarını, birim fiyat poz numarasını da yazmak suretiyle liste halinde belirterek  
açıklamaları kapsamında sunmaları durumunda analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu  
kapsamda; isteklilerin, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış “kar ve genel gider  
içermeyen birim fiyatların” üzerine, kendi belirledikleri “kar ve genel gideri” ilave ederek  
birim fiyatlarını oluşturmaları durumunda da; hangi kamu kurum ve kuruluşunun “kar ve  
genel gider hariç birim fiyatını” kullandıklarını ve kendi belirledikleri “kar ve genel gider”  
tutarını yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları halinde  
de, söz konusu iş kalemleri/iş grupları için analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu  
kapsamda isteklilerin analiz düzenlemeleri zorunlu olmayan söz konusu iş kalemleri/grupları  
için (45.1.14) maddesinde belirtildiği şekilde, proforma fatura, teklif alma yazısı,  
maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (Ek: O-5, O-6, O-7) ve stok tespit tutanağı (Ek: O-8)  
sunmalarına da gerek bulunmamaktadır.  
İş kalemleri/grupları için, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar  
esas alınarak teklif sunulmuş olmakla birlikte; yukarıda belirtildiği şekliyle liste halinde  
belirtilmemesi durumunda, söz konusu iş kalemleri/grupları için analiz sunulması zorunludur.  
İlan veya davet tarihinde cari yıl birim fiyatın yayımlanmamış olması durumunda,  
istekli tarafından önceki yılın yayımlanmış birim fiyatları kullanılabilir.  
45.1.6. Analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde, Bayındırlık ve İskan Bakanlığı  
tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçleri kullanan ve söz konusu rayiçleri poz  
numaraları da belirterek liste halinde sunan isteklilerin, söz konusu rayiçlere ilişkin olarak  
(45.1.14) maddesinde belirtildiği şekilde, proforma fatura, teklif alma yazısı, maliyet/satış  
tutarı tespit tutanağı ve stok tespit tutanağı sunmalarına gerek bulunmamaktadır.  
45.1.7. İstekliler tarafından, inşaat iş kalemleri/iş grupları dışında yer alan sıhhi  
tesisat, kalorifer tesisatı, müşterek tesisat, havalandırma, brülör, asansör, elektrik tesisatı vb.  
iş kalemleri/iş gruplarına ait analiz sunulması yerine bu iş kalemi/iş gruplarına ait malzeme  
ve montaj bedelini ayrı ayrı gösterecek şekilde açıklama yapılması kabul edilecektir.  
45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale  
dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım  
şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların  
üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir. Analizler üzerinde yapılan incelemede;  
çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar  
esas alınarak, hesaplama hatası ihale komisyonu tarafından re’sen düzeltilir. Bu şekilde  
düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatın üzerinde olan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
5
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/012  
: 7  
: 11.02.2015  
: 2015/UY.III-479  
45.1.9. (Değişik: 20/8/2011-28031 R.G./ 16 md.) İş kalemleri/gruplarına ait analizler  
ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan  
saatlik asgari ücretin altında olamaz.  
45.1.13.2. İsteklilerce yapılan açıklamalarda; teklifin bir bölümünü oluşturan iş  
kalemlerine/gruplarına ilişkin olarak piyasada o alanda faaliyet gösteren kişilerden alınan  
fiyat tekliflerinin sunulması halinde, fiyat teklifinde belirtilen veya fiyat teklifine göre  
hesaplanan birim fiyat;  
a) Maliyete dayalı açıklama yapıldığında, maliyet/satış tutarı tespit tutanağında (Ek-  
O.6) yer alan toplam birim maliyet tutarının,  
b) Satışlar üzerinden açıklama yapıldığında, maliyet/satış tutarı tespit tutanağında  
(Ek-O.6) yer alan ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin,  
altında olamaz.  
Maliyete dayalı açıklama yapıldığında, mükellefle tam tasdik sözleşmesi yapan veya  
beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından fiyat teklifinin üzerine;  
“Birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafımdan onaylanan  
maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını  
beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle  
kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.  
Satışlar üzerinden açıklama yapıldığında, mükellefle tam tasdik sözleşmesi yapan veya  
beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından fiyat teklifinin üzerine;  
“Birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafımdan onaylanan  
maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin  
altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de  
belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.  
Kaşeleme işlemi bu Tebliğin 8.4 maddesinde belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
İstekli tarafından teklif kapsamındaki harita, kadastro ve proje işlerine ilişkin olarak  
yapılacak açıklamalarda sadece bu işlere ilişkin fiyat tekliflerinin sunulması yeterlidir.  
45.1.10. İhale komisyonu, sınır değerin altındaki tekliflerin önemli bileşenlerini;  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı  
koşullar,  
c) Teklif edilen yapım işinin özgünlüğü,  
hususlarında istekliler tarafından belgelere dayalı olarak yapılan yazılı açıklamaları  
da dikkate almak suretiyle değerlendirir ve ihaleyi sonuçlandırır.  
45.1.11. Yapım yönteminin ekonomik olması hususunda bir açıklamada bulunulması  
durumunda; kullanılan yapım yöntemi ve teknolojisinin sağlayacağı maliyet avantajının  
belgelere dayalı olarak açıklanması gereklidir.  
45.1.12. Seçilen teknik çözümler, yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak  
6
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/012  
: 7  
: 11.02.2015  
: 2015/UY.III-479  
avantajlı koşullar veya yapım işinin özgünlüğü hususunda bir açıklamada bulunulması  
durumunda; belirtilen çözüm, avantajlı koşul ve özgünlük sayesinde elde edilen maliyet  
avantajı, bilgi ve belgelere dayalı olarak açıklanmalıdır.  
45.1.13.12. Maliyet/satış tutarı tespit ve stok tespit tutanaklarının son geçici vergi  
beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi esastır. Ancak son geçici vergi beyanname  
döneminde, yasal defter ve belgelerde açıklama konusu mal veya hizmetlerle ilgili işlem  
bulunmaması durumunda, isteklinin kendi ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin ağırlıklı  
ortalama birim maliyetin veya ağırlıklı ortalama birim satış tutarının belirtildiği  
“maliyet/satış tutarı tespit tutanağı” (Ek-O.7) hariç, söz konusu tutanaklar bir önceki geçici  
vergi beyanname dönemi esas alınarak düzenlenebilir. Son geçici vergi beyanname  
döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin (a), (d) ve (e) bentlerine göre  
pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale  
usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas alınır.  
Örneğin; 11.1.2010 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi  
beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2009”, 15.7.2010 tarihinde açık ihale usulü ile  
yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2010” dur. …”  
açıklaması bulunmaktadır.  
Anılan açıklamalardan, aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan analiz ve alt  
analizlerin analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım şartlarına uygun  
olması gerektiği, sınır değerin altındaki tekliflerin ihale komisyonunca yapım yönteminin  
ekonomik olması, seçilen teknik çözümler/avantajlı koşullar ve yapım işinin özgünlüğü  
bakımından değerlendirileceği, bu nedenle gerek yapım yönteminin ekonomik olması gerekse  
teknik çözümlere dayanılarak yapılacak açıklamalarda bu durumdan sağlanması öngörülen  
maliyet avantajının, objektif anlamda geçerliliği bulunan bilgi ve belgeler sunulmak suretiyle  
tevsik edilmesi gerektiği anlaşılmaktadır.  
Bahse konu Tebliğ açıklamaları çerçevesinde başvuru sahibi Kartal Yol Yapı İnşaat  
Taah. Tic. Ltd. Şti.nin aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunmuş olduğu belgeler  
incelendiğinde; isteklinin T1, T2, S3, U1, ve U2 iş kalemlerine ait analizler ile yardımcı  
analizleri, analizlerde kullanılan Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ile Karayolları Genel  
Müdürlüğünün birim fiyat ve rayiçlere ilişkin listeleri, 2 adet fiyat teklifi, ayrıca şahıslara ait 3  
adet tapu fotokopileri ile dilekçeleri, maliyet/satış tutarı tespit tutanağı, Kartal Yol Yapı İnşaat  
Taah. Tic. Ltd. Şti.ne ait Ankara ili Gölbaşı ilçesi Selametli köyünde bulunan taş ocağına ait  
arama ruhsatı ile BMG İnş. Tic. ve Mad. Ltd. Şti. firmasına ait Ankara ili Haymana ilçesi  
Sarıdeğirmen köyünde bulunan taş ocağına ait işletme ruhsatı, demirbaş ve amortisman  
listesi, konkosör, beton santrali, ariyet ocakları ve su temin yerlerini gösteren itinereri  
sunulduğu görülmüştür.  
Yapılan inceleme neticesinde; istekli tarafından sunulan fiyat teklifi üzerine  
07.06.2014 tarihinden sonra yürürlüğe giren değişikliklerin yer aldığı Kamu İhale Genel  
Tebliği’nin 45.1.13.1’inci maddesine yer alan “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin  
yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (../../….) tarih ve (..) sayılı  
maliyet tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının %80’inin altında  
olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazıldığı gerekçesi ile isteklinin teklifinin  
7
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/012  
: 7  
: 11.02.2015  
: 2015/UY.III-479  
değerlendirme dışı bırakıldığı, ancak fiyat teklifi üzerinde bulunan ibarenin özü itibari ile  
Tebliğde istenen şartları karşılandığı, bu hususun ihalenin esasına etkili bir aykırılık olarak  
değerlendirilmemesi gerektiği,  
Ayrıca, aşırı düşük teklif açıklaması istenilen S3 poz nolu “Orta refüj, yarma ve kafa  
hendekleri ile her türlü yüzeysel drenaj hendeklerinin betonla kaplanması (herşey dahil) (min  
C30/37) (Hazır beton harcı ile veya beton tesisi ile)” iş kalemine ilişkin işçilik girdilerini  
gösterir analiz düzenlediği görülmekle birlikte, söz konusu iş kalemine ilişkin düzenlenen  
fiyat analizinde girdiler arasında yer alan düz işçi için belirlenen asgari saatlik ücret tutarının  
4,65 TL olarak öngörüldüğü, ancak söz konusu iş kalemi üzerine istekli tarafından öngörülen  
%11,36 kâr ve genel giderler eklendiğinde 5,18 TL tutara ulaşıldığı, bu durumda ihale  
tarihinde yürürlükte olan asgari ücretli işçinin işverene maliyetinin asgari saatlik ücret  
tutarının üzerinde olduğu dikkate alındığında,  
Başvuru sahibi isteklinin ihale komisyon kararında yer alan teklifin değerlendirme dışı  
bırakılması gerekçeleri arasında yer alan söz konusu değerlendirmelerin yerinde olmadığı  
sonucuna varılmıştır.  
Diğer yandan, başvuru sahibi istekli tarafından ariyet ocağı malzeme temini ilişkin  
olarak Ankara ili Gölbaşı ilçesi Selametli köyünde yer alan Ruhsat Numarası 200808419 olan  
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Maden İşleri Genel Müdürlüğü II. Grup (Doğaltaş –  
Mermer) Arama Ruhsatı’nın yürürlüğe giriş tarihinin 28.08.2008, ruhsatın bitim tarihinin ise  
29.08.2011 olduğu, sunulan belgelerden söz konusu ocağın işletmeye açık olduğuna ilişkin  
işletme ruhsatının bulunmadığı dikkate alındığında, istekli tarafından malzeme temini için  
öngörülen taş ocağının mevcut haliyle kullanılamayacağı,  
Yol yapım çalışmalarında kullanılmak üzere iki adet şahıs arazilerini gösteren tapu  
fotokopisi ve muvakatname adı altında belgelerin sunulduğu, ancak söz konusu belgelerin  
hukuken geçerli bir belge niteliği taşımadığı,  
Nakliye giderine ilişkin olarak Ayme İnşaat Nakliye Maden. Taah. Tic. San. Ltd. Şti.  
tarafından düzenlenmiş fiyat teklifinin sunulduğu, fiyat teklifinde “Bu fiyat teklifindeki birim  
fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan  
(20/10/2014) tarih ve (04) sayılı maliyet tespit tutanağındaki ortalama/toplam birim maliyet  
tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak SMMM tarafından  
onaylandığı, ancak açıklanan iş kalemleri kapsamında gerçekleştirilecek nakliyeye ilişkin  
imalatların, fiyat teklifi alınan firmalarca sürekli aynı tür ve miktarlarda girdiler kullanılarak  
rutin olarak gerçekleştirilen imalatlar niteliğinde olmadığı, incelenen ihalede idarece  
tanımlanan tarifler ve teknik dokümanlar gözetilerek gerçekleştirilecek, ihale konusu işe özgü  
imalatlar olduğu dikkate alındığında, söz konusu fiyat tekliflerindeki nakliye maliyetlerinin,  
fiyat teklifinin alındığı kişilerin resmi defter ve muhasebe kayıtlarından çıkarılabilir nitelikte  
bilgiler olmadığı anlaşılmıştır. Başka bir deyişle, anılan fiyat tekliflerinde, ilgili iş  
kalemlerinin hangi tür ve miktarlarda girdiler kullanılarak gerçekleştirileceği öngörülerek,  
geleceğe yönelik fiyatlandırmanın yapıldığı, ilgili iş kalemlerine özgü söz konusu  
fiyatlandırmanın, geçmişte, birebir aynı girdi tür ve miktarları kullanılmadan gerçekleştirilmiş  
olan maliyetlere dayandırılmaya çalışıldığı görülmüştür.  
8
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/012  
: 7  
: 11.02.2015  
: 2015/UY.III-479  
Bu itibarla, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan nakliyeye ilişkin fiyat  
teklifinde öngörülen birim fiyatın, ilgilinin maliyet muhasebesi kayıtlarından elde edilen  
fiyatlarla, mevzuatta öngörülen ölçüde desteklenebilir nitelikte olmadığı sonucuna varılmıştır.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanunun 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen  
şikâyet başvurusunun reddine,  
Oybirliği ile karar verildi.  
Kazım ÖZKAN  
Başkan V.  
II. Başkan  
Ali Kemal AKKOÇ  
Kurul Üyesi  
Ahmet ÖZBAKIR  
Mehmet Zeki ADLI  
Kurul Üyesi  
Kurul Üyesi  
Hasan KOCAGÖZ  
Kurul Üyesi  
Mehmet AKSOY  
Kurul Üyesi  
9