Ana Sayfa / Kararlar / Karayolları Genel Müdürlüğü 4. Bölge Müdürlüğü / 2014/24265-(Gölbaşı-Kulu)Ayr-Çalış-Haymana Yolu Km:0+000- 4+900, Km:0+000-21+566 ve Km:0+000-8+500 Arası Toprak Tesviye, Sanat Yapıları ve Üstyapı Yapım İşi
Bilgi
İKN
2014/24265
Başvuru Sahibi
MH Taahhüt İnşaat A.Ş. - Oze İnş. Beton San. ve Tic. A.Ş.
İdare
Karayolları Genel Müdürlüğü 4. Bölge Müdürlüğü
İşin Adı
(Gölbaşı-Kulu)Ayr-Çalış-Haymana Yolu Km:0+000- 4+900, Km:0+000-21+566 ve Km:0+000-8+500 Arası Toprak Tesviye, Sanat Yapıları ve Üstyapı Yapım İşi
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/012  
: 8  
: 11.02.2015  
: 2015/UY.III-480  
TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER:  
Başkan V. II. Başkan: Kazım ÖZKAN  
Üyeler: Ali Kemal AKKOÇ, Ahmet ÖZBAKIR, Mehmet Zeki ADLI, Hasan KOCAGÖZ,  
Mehmet AKSOY  
BAŞVURU SAHİBİ:  
MH Taahhüt İnşaat A.Ş. - Oze İnş. Beton San. ve Tic. A.Ş.,  
Aziziye Mah. Şair Nedim Sok. No:21/2 Aşağı Ayrancı/ ANKARA  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Karayolları Genel Müdürlüğü 4. Bölge Müdürlüğü,  
Etlik Cad. No:39 06110 Altındağ/ANKARA  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2014/24265 İhale Kayıt Numaralı “(Gölbaşı-Kulu)Ayr-Çalış-Haymana Yolu Km:0+000-  
4+900, Km:0+000-21+566 ve Km:0+000-8+500 Arası Toprak Tesviye, Sanat Yapıları ve  
Üstyapı Yapım İşi” İhalesi  
KURUMCA YAPILAN İNCELEME:  
Karayolları Genel Müdürlüğü 4. Bölge Müdürlüğü tarafından 08.04.2014 tarihinde  
açık ihale usulü ile yapılan “(Gölbaşı-Kulu)Ayr-Çalış-Haymana Yolu Km:0+000-4+900,  
Km:0+000-21+566 ve Km:0+000-8+500 Arası Toprak Tesviye, Sanat Yapıları ve Üstyapı  
Yapım İşi” ihalesine ilişkin olarak MH Taahhüt İnşaat A.Ş. - Oze İnş. Beton San. ve Tic.  
A.Ş.nin 05.12.2014 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 18.12.2014 tarihli yazısı  
ile reddi üzerine, başvuru sahibince 25.12.2014 tarih ve 45884 sayı ile Kurum kayıtlarına  
alınan 25.12.2014 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2014/3818 sayılı şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle;  
- Kesinleşen ihale komisyon kararında aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında  
yapılan analizlerde "Nakliye mesafeleri yaklaşık maliyette öngörülen ortalama mesafesinden  
düşük alınması" nedeniyle açıklamanın uygun bulunmadığı, oysa İdari Şartname’nin “Diğer  
Hususlar” başlıklı 46.1.1’inci ve Sözleşme Tasarısı’nın 33.1’inci maddesinde "Ocakların  
Temini: Taş ocağı, ariyet ocağı ile kum-çakıl ocağı, depo yeri, su temin yeri ile şantiye, beton  
santrali, beton tesisi, konkasör, soğuk ve sıcak karışım plentlerinin kurulacağı alanlar  
yüklenici tarafından temin edilecektir." şeklinde düzenlemeye yer verildiği, Sözleşme  
Tasarısı’nın "Ocakların tespiti, arazi ve ocakların işgali" başlıklı 33.13’üncü maddesinde ise  
"Aşağıdaki maddenin geçerli olması için madde 33.1 de ocakların idare tarafından verilmesi  
hükmü bulunmalıdır. Aksi halde bu madde geçersiz sayılır." şeklinde düzenlendiği, ocağın  
temini ve işletilmesi ile ilgili düzenlemeler ise "Özel teknik şartnamede" yapıldığı, ayrıca,  
1
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/012  
: 8  
: 11.02.2015  
: 2015/UY.III-480  
ihale dokümanı, birim fiyat tarifi ve birim fiyat teklif cetvelinde idare tarafından öngörülen bir  
nakliye mesafesi bulunmadığı, iş yerinde yapılan teknik çalışmalar sonucuna analizlerde yer  
alan taşıma mesafelerine ulaşıldığı, ihale komisyonu kararında nakliye mesafesine ilişkin  
itinererin verilmediğinin belirtildiği, ancak idarenin aşırı düşük teklif açıklama isteme  
yazısında itinerer istenilmediği, ayrıca komisyon kararında, istekli tarafından ocaklara dair  
bilgi ve belge sunulmadığı, ocakların yerini gösterir itinerer ve ocaklara ait bilgi belge  
istenmesi gerek ihale ilanında gerekse ihale dokümanında yeterlilik olarak öngörülmediği,  
İdari Şartnamede ve Sözleşme Tasarısında sayılan belgelerin ihale üzerinde bırakılan firma  
tarafından temin edileceğinin açıkça belirtilmiş olmasına karşın firmaları tarafından aşırı  
düşük teklif açıklamasında itinerere ilişkin belge sunulmamasının mevzuata aykırı olmadığı,  
- İhale Komisyonu tarafından başvuru sahibi isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasında  
nakliyeler için yaklaşık maliyette öngörülen ortalama taşıma mesafesinden daha düşük mesafe  
alındığının belirtildiği, idari şartnamede, söz konusu işte taşocağı, ariyet ocağı, kum-çakıl  
ocağı su temin yerinin yüklenici tarafından temin edileceğinin düzenlendiği, idare tarafından  
yaklaşık maliyet belirlenirken nakliye mesafelerini hangi taşocağına, ariyet ocağına, kum  
çakıl ocağına ve su temin yerine göre belirlendiğinin anlaşılamadığı ve bu bilgilere ihale  
dokümanında yer verilmediği, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’na göre ihale edilen yapım  
işlerinde Kanun’un 38’inci maddesine göre aşırı düşük tekliflerin, idarece belirlenen yaklaşık  
maliyet ve geçerli tekliflere göre belirleneceği, bu nedenle aşırı düşük teklif sorgulamasının  
sağlıklı yapılabilmesi için yaklaşık maliyetin gerçekçi yöntemlerle belirlenmesinin gerektiği,  
yaklaşık maliyet hesabında nakliye mesafelerinin yüksek alınması nedeniyle aşırı düşük teklif  
açıklamasının sağlıklı olarak değerlendirilemeyeceği ve ihalenin sağlıklı olarak  
sonuçlandırılamayacağı,  
- U1 ve U2 iş kalemlerinde erbap işçi girdi miktarları Karayolları Genel  
Müdürlüğünce yayınlanan “Yol, Köprü, Tünel, Bitümlü Kaplamalar, Bakım ve Trafik İşlerine  
Ait Fiyat Analizleri” kitabındaki miktarlardan alındığı, iş kalemi ve iş kalemini oluşturan alt  
analizlerdeki miktarlar düşürülmediği, U1 ve U2 poz nolu iş kalemlerinin ise Karayolları  
Birim Fiyat Listesinde yer alan pozların birleştirilmesiyle oluşturulduğu, U1 ve U2 poz nolu  
iş kalemini oluşturan kalemlerden biri olan KGM 4466/5 nolu iş kaleminde yer alan erbap işçi  
saatlerinin;  
“Reglaj, enine ve boyuna ek yerlerinin yapılması ve düzeltilmesi” 0,16 saate,  
“Araştırma ve teknik nezaret işleri ile ofset hattı teşkili vs. karşılığı “ 0,0433 saate  
karşılık geldiği, saatlerin toplam miktarının virgülden sonra en yakın iki basamaklı sayıya  
yuvarlanarak analizlerde yer aldığı, hesaplamada Microsoft Office Excel programından  
yararlanıldığı, hücreleri biçimlendirme seçeneği yardımıyla virgülden sonraki hane sayısı iki  
hane olarak belirlenerek ve hesaplanan tutarın toplamı 0,20 saat olarak alındığı, firma  
tarafından sunulan analizlerde aritmetik hatanın bulunmadığı iddia edilmektedir.  
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit  
edilmiştir:  
İnceleme konusu ihaleye ilişkin olarak, Kamu İhale Kurulunun 03.09.2014 tarihli ve  
2014/UY.III-3016 ve 2014/UY.III-3017 sayılı kararlarıyla “ … İdare tarafından özel poz  
şeklinde oluşturulan iş kalemlerine ilişkin analiz girdi isimleri verilmiş olmakla birlikte,  
analiz girdilerinin miktarlarının aşırı düşük teklif sorgulama yazısı ekinde istekilere  
2
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/012  
: 8  
: 11.02.2015  
: 2015/UY.III-480  
verilmediği, dolayısıyla açıklama istenilen iş kalemlerine ilişkin analiz formatlarının, analiz  
girdilerinin miktarlarının da yer aldığı, nakliye girdilerine ilişkin formüllerin mesafelere yer  
verilmemekle birlikte katsayılarının gösterildiği şekilde hazırlanması ve aşırı düşük teklif  
sorgulama yazısı ekinde bu analiz formatlarına yer verilerek sınır değerin altında teklif veren  
tüm isteklilerin yeniden aşırı düşük teklif sorgulamasına tabi tutulması gerektiği  
anlaşıldığından, aşırı düşük teklif sorgulamasının yenilenmesi gerekmektedir…” şeklinde  
düzeltici işlem kararı verildiği, idarece söz konusu düzeltici işlem kararı doğrultusunda,  
ihaleye teklif veren 24 istekliden 22’sinden teklif geçerlilik süresinin uzatılmasının istendiği,  
6 isteklinin teklifini uzattığı ve bu istekliler arasından sınır değerin altında kalan 2 istekliden  
aşırı düşük açıklaması istendiği, 2 isteklinin teklifi aşırı düşük teklif açıklaması uygun  
olmadığı gerekçesi ile değerlendirme dışı bırakıldığı, Üstyapı İnşaat ve Maden Anonim  
Şirketi - Maki İnşaat Turizm Nakliye Madencilik San. Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığının ekonomik  
açıdan en avantajlı teklif sahibi, Vedat Kaya - Emrah İnşaat Nakliyat Elektirik ve  
Mühendislik Mimarlık Hizmetleri Taahhüt Sanayi Ticaret Limited Şirketi İş Ortaklığının ise  
ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlendiği görülmüştür.  
İhaleye ait İdari Şartname’nin “ihale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci  
maddesinde 2.1. İhale konusu işin,  
a) Adı:(Gölbaşı-Kulu)Ayr-Çalış-Haymana Yolu Km:0+000-4+900, Km:0+000-  
21+566 ve Km:0+000-8+500 Arası Toprak Tesviye, Sanat Yapıları ve Üstyapı Yapım İşi ”  
düzenlemesi,  
Aynı Şartname’nin “Diğer Hususlar” başlıklı 46’ncı maddesinde “46.1. İhalede  
uygulanacak sınır değer katsayısı (N) = 1,20  
1. Bu işte üstyapı agregası temininde taşocağı Yüklenici tarafından temin edilecek ve  
taşa zati bedel ödenmeyecektir. Müdürlüğümüz hiçbir suretle yükleniciye taşocağı, konkasör  
tesis yeri, depo sahası, dinamit deposu, şantiye yeri, asfalt plent sahası ve diğer tesisler için  
yer göstermeyecektir.  
2. Taşocağı ve 1. maddede yazılı sahalarla ilgili olarak 3. şahıslara doğacak  
anlaşmazlıkların çözümünden yüklenici sorumludur.  
3.Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği"nin tüm maddeleri "İdari Şartname"  
de yer almasalar bile geçerlidir.” düzenlemesi yer almaktadır.  
İdarece isteklilere gönderilen aşırı düşük teklif sorgulama yazısı ekinde, açıklama  
istenilen ve istenilmeyen sıralı iş kalemleri listesi belirtilmek suretiyle, açıklama istenilen  
toplam 5 adet iş kalemi listesinin yer aldığı belirlenmiştir.  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 38’inci maddesinde “İhale komisyonu verilen  
teklifleri 37 nci maddeye göre değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit  
ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri  
reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit  
ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.  
İhale komisyonu;  
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım  
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,  
3
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/012  
: 8  
: 11.02.2015  
: 2015/UY.III-480  
Hususlarında belgelendirilmek suretiyle yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak,  
aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli  
görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
İhale komisyonu, aşırı düşük tekliflerin tespiti ve değerlendirilmesinde Kurum  
tarafından belirlenen kriterleri esas alır. Kurum bu maddenin uygulanmasında; aşırı düşük  
tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi  
amacıyla sınır değer veya sorgulama kriterleri ya da ortalamalar belirlemeye yetkilidir.”  
hükmü yer almaktadır.  
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 60’ıncı maddesinde de benzer  
hükümler yer almaktadır. Kamu İhale Genel Tebliği’nin 38’ inci maddesinde “İdare, yaklaşık  
maliyetin hesaplanması sırasında her bir iş kalemi/grubunun yaklaşık maliyete oranını tespit  
edecektir. Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemleri/grupları tutarlarının büyükten küçüğe  
sıralandığı ve oranların kümülatif toplamının da gösterildiği “sıralı iş kalemleri/grupları  
listesi” ile iş kalemleri/gruplarına ait ayrıntılı analizler ve analiz girdilerinin tutarları  
itibarıyla küçükten büyüğe sıralanmış halini gösteren “sıralı analiz girdileri tablosu”  
hazırlanarak yaklaşık maliyet hesap cetveli kapsamında ihale onay belgesine eklenecektir.  
Sıralı iş kalemleri/grupları listesi oluşturulurken, iş kalemleri/grupları tutarlarının yaklaşık  
maliyete oranları, en yakın dört ondalık basamaklı sayıya getirilecek biçimde yuvarlanacak  
ve bu oranların toplamının, yuvarlama nedeni ile 1 den farklı olması dikkate alınmayacaktır.”  
açıklaması yer almaktadır.  
Aynı Tebliğ’in “Aşırı düşük teklif değerlendirmesi” başlıklı 45’inci maddesinde  
“45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin % 80’lik bölümünü  
oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu çerçevede; istenen  
açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) iş gününden az olmamak üzere makul  
bir süre verilir.  
45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı  
iş kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş  
kalemleri/grupları belirlenir.  
Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80  
oranına kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının  
aşılmasına neden olan iş kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları  
olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan iş kalemleri/grupları için sorgulama  
yapılmayacaktır.  
45.1.2.2. İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş  
kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri  
listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu  
tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.  
Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üne eşit ve altında olanlar için isteklilerden  
açıklama yapılması istenilmeyecektir.  
Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla iş kalemi/grubunun analizinde  
yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz  
toplamının % 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki  
oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.  
Analizlerdeki işçilik girdisi, tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa  
4
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/012  
: 8  
: 11.02.2015  
: 2015/UY.III-480  
dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.  
45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden  
(45.1.2.1) maddesinde belirlediği iş kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili  
yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de  
belirtecektir.  
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları  
analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil  
analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.  
45.1.5. İsteklilerin iş kalemleri/iş grupları için kamu kurum ve kuruluşlarınca  
yayımlanmış cari yıl birim fiyatları veya bu fiyatlardan daha yüksek fiyatları teklif etmeleri ve  
söz konusu iş kalemleri/grupları için; hangi kamu kurum ve kuruluşunun birim fiyatını  
kullandıklarını, birim fiyat poz numarasını da yazmak suretiyle liste halinde belirterek  
açıklamaları kapsamında sunmaları durumunda analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu  
kapsamda; isteklilerin, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış “kar ve genel gider  
içermeyen birim fiyatların” üzerine, kendi belirledikleri “kar ve genel gideri” ilave ederek  
birim fiyatlarını oluşturmaları durumunda da; hangi kamu kurum ve kuruluşunun “kar ve  
genel gider hariç birim fiyatını” kullandıklarını ve kendi belirledikleri “kar ve genel gider”  
tutarını yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları halinde  
de, söz konusu iş kalemleri/iş grupları için analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu  
kapsamda isteklilerin analiz düzenlemeleri zorunlu olmayan söz konusu iş kalemleri/grupları  
için (45.1.14) maddesinde belirtildiği şekilde, proforma fatura, teklif alma yazısı,  
maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (Ek: O-5, O-6, O-7) ve stok tespit tutanağı (Ek: O-8)  
sunmalarına da gerek bulunmamaktadır.  
İş kalemleri/grupları için, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar  
esas alınarak teklif sunulmuş olmakla birlikte; yukarıda belirtildiği şekliyle liste halinde  
belirtilmemesi durumunda, söz konusu iş kalemleri/grupları için analiz sunulması zorunludur.  
İlan veya davet tarihinde cari yıl birim fiyatın yayımlanmamış olması durumunda,  
istekli tarafından önceki yılın yayımlanmış birim fiyatları kullanılabilir.  
45.1.6. Analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde, Bayındırlık ve İskan Bakanlığı  
tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçleri kullanan ve söz konusu rayiçleri poz  
numaraları da belirterek liste halinde sunan isteklilerin, söz konusu rayiçlere ilişkin olarak  
(45.1.14) maddesinde belirtildiği şekilde, proforma fatura, teklif alma yazısı, maliyet/satış  
tutarı tespit tutanağı ve stok tespit tutanağı sunmalarına gerek bulunmamaktadır.  
45.1.7. İstekliler tarafından, inşaat iş kalemleri/iş grupları dışında yer alan sıhhi  
tesisat, kalorifer tesisatı, müşterek tesisat, havalandırma, brülör, asansör, elektrik tesisatı vb.  
iş kalemleri/iş gruplarına ait analiz sunulması yerine bu iş kalemi/iş gruplarına ait malzeme  
ve montaj bedelini ayrı ayrı gösterecek şekilde açıklama yapılması kabul edilecektir.  
45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale  
dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım  
şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların  
üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir. Analizler üzerinde yapılan incelemede;  
çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar  
5
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/012  
: 8  
: 11.02.2015  
: 2015/UY.III-480  
esas alınarak, hesaplama hatası ihale komisyonu tarafından re’sen düzeltilir. Bu şekilde  
düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatın üzerinde olan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
45.1.9. (Değişik: 20/8/2011-28031 R.G./ 16 md.) İş kalemleri/gruplarına ait analizler  
ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan  
saatlik asgari ücretin altında olamaz.  
45.1.13.2. İsteklilerce yapılan açıklamalarda; teklifin bir bölümünü oluşturan iş  
kalemlerine/gruplarına ilişkin olarak piyasada o alanda faaliyet gösteren kişilerden alınan  
fiyat tekliflerinin sunulması halinde, fiyat teklifinde belirtilen veya fiyat teklifine göre  
hesaplanan birim fiyat;  
a) Maliyete dayalı açıklama yapıldığında, maliyet/satış tutarı tespit tutanağında (Ek-  
O.6) yer alan toplam birim maliyet tutarının,  
b) Satışlar üzerinden açıklama yapıldığında, maliyet/satış tutarı tespit tutanağında  
(Ek-O.6) yer alan ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin,  
altında olamaz.  
Maliyete dayalı açıklama yapıldığında, mükellefle tam tasdik sözleşmesi yapan veya  
beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından fiyat teklifinin üzerine;  
“Birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafımdan onaylanan  
maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını  
beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle  
kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.  
Satışlar üzerinden açıklama yapıldığında, mükellefle tam tasdik sözleşmesi yapan veya  
beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından fiyat teklifinin üzerine;  
“Birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafımdan onaylanan  
maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin  
altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de  
belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.  
Kaşeleme işlemi bu Tebliğin 8.4 maddesinde belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
İstekli tarafından teklif kapsamındaki harita, kadastro ve proje işlerine ilişkin olarak  
yapılacak açıklamalarda sadece bu işlere ilişkin fiyat tekliflerinin sunulması yeterlidir.  
45.1.10. İhale komisyonu, sınır değerin altındaki tekliflerin önemli bileşenlerini;  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı  
koşullar,  
c) Teklif edilen yapım işinin özgünlüğü,  
hususlarında istekliler tarafından belgelere dayalı olarak yapılan yazılı açıklamaları  
da dikkate almak suretiyle değerlendirir ve ihaleyi sonuçlandırır.  
6
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/012  
: 8  
: 11.02.2015  
: 2015/UY.III-480  
45.1.11. Yapım yönteminin ekonomik olması hususunda bir açıklamada bulunulması  
durumunda; kullanılan yapım yöntemi ve teknolojisinin sağlayacağı maliyet avantajının  
belgelere dayalı olarak açıklanması gereklidir.  
45.1.12. Seçilen teknik çözümler, yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak  
avantajlı koşullar veya yapım işinin özgünlüğü hususunda bir açıklamada bulunulması  
durumunda; belirtilen çözüm, avantajlı koşul ve özgünlük sayesinde elde edilen maliyet  
avantajı, bilgi ve belgelere dayalı olarak açıklanmalıdır.  
45.1.13.12. Maliyet/satış tutarı tespit ve stok tespit tutanaklarının son geçici vergi  
beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi esastır. Ancak son geçici vergi beyanname  
döneminde, yasal defter ve belgelerde açıklama konusu mal veya hizmetlerle ilgili işlem  
bulunmaması durumunda, isteklinin kendi ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin ağırlıklı  
ortalama birim maliyetin veya ağırlıklı ortalama birim satış tutarının belirtildiği  
“maliyet/satış tutarı tespit tutanağı” (Ek-O.7) hariç, söz konusu tutanaklar bir önceki geçici  
vergi beyanname dönemi esas alınarak düzenlenebilir. Son geçici vergi beyanname  
döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin (a), (d) ve (e) bentlerine göre  
pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale  
usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas alınır.  
Örneğin; 11.1.2010 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi  
beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2009”, 15.7.2010 tarihinde açık ihale usulü ile  
yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2010” dur. …”  
açıklaması bulunmaktadır.  
Anılan açıklamalardan, aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan analiz ve alt  
analizlerin analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım şartlarına uygun  
olması gerektiği, sınır değerin altındaki tekliflerin ihale komisyonunca yapım yönteminin  
ekonomik olması, seçilen teknik çözümler/avantajlı koşullar ve yapım işinin özgünlüğü  
bakımından değerlendirileceği, bu nedenle gerek yapım yönteminin ekonomik olması gerekse  
teknik çözümlere dayanılarak yapılacak açıklamalarda bu durumdan sağlanması öngörülen  
maliyet avantajının, objektif anlamda geçerliliği bulunan bilgi ve belgeler sunulmak suretiyle  
tevsik edilmesi gerektiği anlaşılmaktadır.  
Bahse konu Tebliğ açıklamaları çerçevesinde başvuru sahibi MH Taahhüt İnşaat A.Ş.  
- Oze İnş. Beton San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığı’nın aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında  
sunmuş olduğu belgeler incelendiğinde; aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında iş kalemine  
ilişkin olarak analiz ve alt analizleri ile 2 adet proforma faturanın sunulduğu görülmüştür.  
Açıklama kapsamında sunulan belgelere bakıldığında, isteklinin genel olarak sorgulamaya  
tabi tutulan iş kalemlerini düzenlediği analiz ve alt analizler ile açıklamaya çalıştığı ve  
düzenlediği bazı analiz ve alt analiz girdilerine ilişkin birim fiyatların, Karayolları Genel  
Müdürlüğü 2013 Yılı Birim Fiyatlarının esas alınarak hazırlandığı, işçilik ücretlerinin 2014  
yılı ilk yarısı için belirlenmiş saatlik asgari işçilik tutarının üzerinde olduğu tespit edilmiştir.  
Diğer yandan, anılan idare tarafından açıklama istenilen T1 iş kalemine ilişkin analiz  
girdileri arasında yer alan “Her cins ve klastaki zeminde yarma ve yan ariyet kazısı yapılması,  
nakli ve kullanılması (sulama ve sıkıştırma dahil) (depo yerleri yükleniciye ait)”, T2 iş  
kalemine ilişkin analiz girdileri arasında yer alan “Her cins ve klastaki zeminde ariyet ocağı  
(seçme malzeme dahil) kazısı yapılması, nakli ve kullanılması (sulama ve sıkıştırma dahil)  
7
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/012  
: 8  
: 11.02.2015  
: 2015/UY.III-480  
(ocaklar yükleniciye ait)”, U1 iş kalemine ilişkin analiz girdileri arasında yer alan “Ocak  
taşından konkasörle kırılmış ve elenmiş malzemeyle plentmiks alttemel yapılması ve nakli  
(Su temini ve nakli dahil) (herşey dahil) (Ocaklar yükleniciye ait)” ve U2 iş kalemine ilişkin  
analiz girdileri arasında yer alan “Ocak taşından konkasörle kırılmış ve elenmiş malzemeyle  
plentmiks temel yapılması ve nakli (Su temini ve nakli dahil) (herşey dahil) (Ocaklar  
yükleniciye ait)” alt iş kalemlerine ilişkin olarak ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından  
sunulan belgeler incelendiğinde; anılan istekli tarafından bir takım hesaplama yöntemleri  
uygulanarak maliyetin belirlendiği görülmüştür.  
Ancak, ihale dokümanında yer alan birim fiyat tariflerinde ve idarece istekliye verilen  
aşırı düşük teklif sorgulama yazısında ocakların istekliler tarafından temin edileceği hususu  
göz önüne alındığında; anılan istekli tarafından malzemenin temin edileceği ocaklar ile depo  
yerlerine ilişkin bilgi veya belgeye yer verilmediği, nakliyeye ilişkin itinererin belirtilmediği,  
taşıma mesafeleri tahmini olarak belirlenmek suretiyle taşıma esnasında kullanılacak araçların  
sefer sayısı ve yakıt sarfiyatı gideri gibi maliyet kalemlerinin ön kabule dayalı olarak  
belirlendiği, istekli tarafından bu yolla maliyet avantajı oluşturulduğu, buna mukabil söz  
konusu istekli tarafından bu giderlere ilişkin Tebliğin 45.1.11 inci ve 45.1.12’nci maddelerine  
uygun açıklama yapılmadığı,  
Ayrıca, U1 ve U2 iş kalemlerine ait analizlerde erbap işçilik giderlerine ilişkin KGM  
4466/5 nolu iş kaleminde yer alan erbap işçi saatlerinin,  
-Reglaj, enine ve boyuna ek yerlerinin yapılması ve düzeltilmesi0,16 saate,  
-“Araştırma ve teknik nezaret işleri ile ofset hattı teşkili vs. karşılığı” 0,0433 saate  
karşılık geldiği, saatlerin toplam miktarının (0,2033 saat) virgülden sonra en yakın iki  
basamaklı sayıya yuvarlanarak 0,20 saat olarak hesaplanmak suretiyle işçilik saat miktarı  
KGM yayımlanan miktardan daha düşük belirlendiği dikkate alındığında söz konusu istekli  
tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
Diğer yandan, idarece belirlenen yaklaşık maliyet hesabının doğru olmadığına ilişkin  
iddiasına yönelik olarak yapılan değerlendirme neticesinde;  
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuru süreleri” başlıklı 6’ncı  
maddesinde “1) İdareye şikâyet süresi; ihale sürecindeki şikayete konu işlem veya eylemlerin  
farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gerektiği tarihi izleyen günden itibaren  
Kanun’un 21’inci maddesinin birinci fıkrasının (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelere  
yönelik başvurularda beş gün, diğer hallerde on gündür.  
(2) Ancak, ilân ile ön yeterlik veya ihale dokümanına yönelik şikâyetler, birinci  
fıkradaki süreleri aşmamak kaydıyla başvuru veya teklif sunulmadan önce en geç ihale veya  
son başvuru tarihinden üç iş günü öncesine kadar yapılabilir.  
(3) Kuruma itirazen şikâyet süresi; şikâyet veya itirazen şikâyet üzerine idare  
tarafından alınan iptal kararına karşı yapılacak başvurularda beş gün, diğer hallerde on  
gündür.” hükmü,  
“Sürelerle ilgili genel esaslar” başlıklı 7’nci maddesinde ise “(1) Süreler;  
a) İlâna yönelik başvurularda ilk ilân tarihini,  
8
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/012  
: 8  
: 11.02.2015  
: 2015/UY.III-480  
b) Ön yeterlik veya ihale dokümanının ilana yansımayan hükümleri için dokümanın  
satın alındığı tarihi, belli istekliler arasında ihale usulü ile yapılan danışmanlık hizmet alımı  
ihalelerinde ihale dokümanının teslim alındığı tarihi, zeyilnameye yönelik başvurularda ise  
zeyilnamenin bildirildiği tarihi,  
c) İdarenin işlem veya eylemlerine karşı yapılacak başvurularda şikâyete yol açan  
durumun farkına varıldığı yahut farkına varılmış olması gerektiği tarihi,  
ç) Şikâyet üzerine idare tarafından verilen kararın bildirildiği veya bildirilmiş  
sayıldığı tarihi, on gün içerisinde karar alınmaması halinde ise bu sürenin bitimini,  
d) İhalenin iptali kararına karşı yapılan itirazen şikâyet başvurularında ise iptal  
kararının bildirildiği veya bildirilmiş sayıldığı tarihi,  
izleyen günden itibaren başlar.” hükmü yer almaktadır.  
Şikâyete konu işlemin farkına varıldığı ya da farkına varılmış olması gereken tarihin,  
yaklaşık maliyetin idarece isteklilere duyurulmuş olması gereken tarih olan ihale tarihi  
(08.04.2014) olduğu ve başvuru sürelerinin bu tarih esas alınarak hesaplanması gerektiği  
dikkate alındığında, söz konusu iddiasına ilişkin olarak 08.04.2014 tarihini izleyen 10 (on)  
gün içerisinde idareye şikâyet başvurusunda bulunulması gerektiği, ancak bu süre geçtikten  
sonra 05.12.2014 tarihinde idareye şikayet başvurusunda bulunulduğu anlaşıldığından, söz  
konusu iddiaya ilişkin başvurunun 4734 sayılı Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci  
fıkrasının (c) bendi gereğince süre yönünden reddedilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanunun 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen  
şikâyet başvurusunun reddine,  
Oybirliği ile karar verildi.  
Kazım ÖZKAN  
Başkan V.  
II. Başkan  
Ali Kemal AKKOÇ  
Kurul Üyesi  
Ahmet ÖZBAKIR  
Kurul Üyesi  
Mehmet Zeki ADLI  
Kurul Üyesi  
Hasan KOCAGÖZ  
Kurul Üyesi  
Mehmet AKSOY  
Kurul Üyesi  
9