Bilgi
İKN
2014/126012
Başvuru Sahibi
Akya İnşaat Sanayi ve Tic. Ltd. Şti.
İdare
DSİ 3. Bölge Müdürlüğü
İşin Adı
Bilecik Gölpazarı Demirhanlar Göleti
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/020
: 25
: 18.03.2015
: 2015/UY.III-840
TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER:
Başkan V. II. Başkan: Kazım ÖZKAN
Üyeler: Ali Kemal AKKOÇ, Ahmet ÖZBAKIR, Mehmet Zeki ADLI, Hasan KOCAGÖZ,
Hamdi GÜLEÇ
BAŞVURU SAHİBİ:
Akya İnşaat Sanayi ve Tic. Ltd. Şti.,
Mustafa Kemal Mah. 2127 Sok. No: 14/1 Çankaya/ANKARA
İHALEYİ YAPAN İDARE:
DSİ 3. Bölge Müdürlüğü,
Kırmızıtoprak Mahallesi Taşköprü Caddesi, DSİ Sok. No: 2 26020 Odunpazarı/ESKİŞEHİR
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2014/126012 İhale Kayıt Numaralı “Bilecik Gölpazarı Demirhanlar Göleti” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
DSİ 3. Bölge Müdürlüğü tarafından 13.11.2014 tarihinde açık ihale usulü ile
gerçekleştirilen “Bilecik Gölpazarı Demirhanlar Göleti” ihalesine ilişkin olarak Akya İnşaat
Sanayi ve Tic. Ltd. Şti.nin 19.01.2015 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusu hakkında idare
tarafından süresi içinde karar alınmaması üzerine, başvuru sahibince 06.02.2015 tarih ve
11162 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 06.02.2015 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet
başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2015/431 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
1- Teklifi aşırı düşük olarak belirlenen isteklilerin yaptıkları aşırı düşük teklif
açıklamalarının mevzuata uygun olmadığı, BGD - 08: Her türlü taş ve kaya dolgu yapılması iş
kaleminde tazyikli su ile yıkama bedelinin yer alması gerekmesine rağmen aşırı düşük teklif
açıklaması sunan firmaların sundukları analizlerde bu değerin dikkate alınmadığı, sunulan
analizlerde açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerinin bulunmadığı, ihale konusu iş
kapsamında gövde, dolusavak ve dipsavak sıyırma kazılarının gerçekleştirilebilmesi için ağaç
kesilmesi gerektiği, ağaç kesim bedelinin ise aşırı düşük açıklaması sunan firmaların
sundukları analizlerde ve üçüncü kişilerden aldıkları fiyat tekliflerinde yer almadığı, sunulan
analizlerde kullanılan değerlerin Teknik Şartname’de istenen değerleri karşılamadığı,
isteklilerin analizlerinin, analiz formatına, birim fiyat tariflerine, yapım şartlarına ve Teknik
Şartname’ye uygun olmadığı, inşaat bünyesinde yapılacak imalatların esaslı bir işçilik
içermesi nedeniyle bunlarla ilgili olarak üçüncü şahıslardan teklif alınarak açıklama
yapılmasının mümkün bulunmadığı, sunulan belgelerin Kamu İhale Genel Tebliği’nin
45.1.13’üncü maddesinde belirtilen şartları taşımadığı,
1
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/020
: 25
: 18.03.2015
: 2015/UY.III-840
2- İhale üzerinde bırakılan İş Ortaklığı’nın ortaklarından olan Byk Yapı İnş. Taah. Tic.
San. A.Ş.’nin iş bitirme belgesi tutarının işin ihalesine girebilmesi için yeterli olmadığının
düşünüldüğü, bu nedenle ilgili idareden söz konusu belgenin teyidinin yapılması gerektiği
kanaatinde olunduğu iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit
edilmiştir.
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:
İdare tarafından ihale işlem dosyası kapsamında gönderilen belgelerin incelenmesi
neticesinde, itirazen şikâyete konu ihaleye 48 istekli tarafından teklif sunulduğu, sunulan
teklifler arasından 44’ünün geçerli olduğunun tespit edildiği, teklifi aşırı düşük teklif sınırının
altında olduğu belirlenen üç firmadan aşırı düşük teklif açıklaması istendiği, üç firma
tarafından sunulan açıklamaların ihale komisyonunca uygun bulunduğu ve ihalenin en düşük
teklif sahibi istekli olan Byk Yapı İnşaat Taahhüt Ticaret ve Sanayi Anonim Şirketi - İmta
İnşaat Makina Elektrik Tesisat San. Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı üzerinde bırakıldığı tespit
edilmiştir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı Düşük Teklifler” başlıklı 38’inci
maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya
idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu
teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli
olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.
İhale komisyonu;
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.
Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne
göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin
belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu
maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık
maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile
yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen
açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale
komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.”
hükmü yer almaktadır.
Kamu İhale Genel Tebliğ’inin “Sınır Değer Tespiti ve Aşırı Düşük Teklifler” başlıklı
45’inci maddesinin 45.1.4 nolu alt maddesinde “İdare tarafından ihale dokümanı
kapsamında;
a) Teklif birim fiyatlı işlerde; her bir iş kaleminin yapım şartlarına, tarif ve içeriğine
2
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/020
: 25
: 18.03.2015
: 2015/UY.III-840
göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler,
inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi
cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,
b) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde; iş kalemleri ve/veya iş gruplarının yapım
şartlarına bağlı kalınarak, her iş kalemi/iş grubunun içeriğine göre analizde yer almasını
istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler, inşaat yerindeki yükleme,
boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi cinslerinin belirlendiği, analiz
girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,
(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin
de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi
durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması
gerekmektedir.
İdare tarafından bütün iş kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı
düzenlenebileceği gibi, iş kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz
formatı da düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz
formatının hangi iş kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.
Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş
kalemleri (özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden
iş kalemleri (paçal iş kalemi) için bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının
gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında istekli olabileceklere verilmesi
gerekmektedir. Ancak idarece niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan iş kalemlerine
ilişkin isteklilerin açıklamaları kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş
kalemlerine ilişkin açıklamalar 45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir.” açıklaması yer
almaktadır.
Birim fiyat üzerinden teklif alınan söz konusu ihalenin yaklaşık maliyet hesap cetveli
incelendiğinde, ihale konusu işin 31 adet iş kaleminden meydana geldiği, bu iş kalemlerinin
kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış iş kalemleri olmadığı, iş kalemlerinin idarece
özel veya paçal iş kalemi oluşturma yoluyla hazırlanan iş kalemleri olduğu tespit edilmiştir.
Ancak gerek ihale dokümanında ve gerekse teklifi aşırı düşük olarak belirlenen isteklilere
gönderilen aşırı düşük teklif açıklama isteme yazısı ekinde, açıklama istenen özel veya paçal
nitelikteki 8 iş kalemi için hazırlanmış olan ve bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve
miktarlarını gösteren analiz formatlarının yer almadığı anlaşılmıştır. Öte yandan özel veya
paçal iş kalemleri için analiz girdileri ve miktarlarını gösteren analiz formatlarına göre
yapılmayan aşırı düşük teklif açıklamalarının sağlıklı bir şekilde değerlendirilmesi de
mümkün bulunmamaktadır.
Bu çerçevede açıklama istenen iş kalemlerinin özel veya paçal iş kalemleri olduğu
tespit edildiğinden teklifi aşırı düşük olarak belirlenen isteklilere gönderilen aşırı düşük teklif
açıklama isteme yazısı ekinde analiz girdileri ve miktarlarını gösteren analiz formatlarına yer
verilerek aşırı düşük teklif sorgulamasının yeniden yapılması gerektiği sonucuna varılmıştır.
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:
3
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/020
: 25
: 18.03.2015
: 2015/UY.III-840
İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri”
başlıklı 7’nci maddesinde “… 7.5. Mesleki ve teknik yeterliğe ilişkin belgeler ve bu belgelerin
taşıması gereken kriterler:
7.5.1. İsteklinin, yurt içinde veya yurt dışında kamu veya özel sektöre bedel içeren bir
sözleşme kapsamında taahhüt edilen ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin olarak;
a) İlk ilan tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan,
b) İlk ilan tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan işlerde,
ilk sözleşme bedelinin en az % 80'i oranında denetlenen ya da yönetilen,
c) Devam eden işlerde; ilk sözleşme bedelinin tamamlanması şartıyla, ilk ilan
tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde gerçekleşme oranı toplam sözleşme bedelinin en
az % 80'ine ulaşan ve kusursuz olarak gerçekleştirilen,
ç) Devam eden işlerde; ilk sözleşme bedelinin tamamlanması şartıyla, ilk ilan
tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde gerçekleşme oranı toplam sözleşme bedelinin en
az % 80'ine ulaşan ve kusursuz olarak gerçekleştirilen işlerde; ilk sözleşme bedelinin en az %
80'i oranında denetlenen ya da yönetilen,
d) Devredilen işlerde, devir öncesindeki veya sonrasındaki dönemde ilk sözleşme
bedelinin en az % 80'inin gerçekleştirilmesi şartıyla, ilk ilan tarihinden geriye doğru son
onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan,
işlere ilişkin deneyimini gösteren belgeleri sunması zorunludur. İstekli tarafından
teklif edilen bedelin % 90'inden az olmamak üzere, ihale konusu iş veya benzer işlere ait tek
sözleşmeye ilişkin iş deneyimini gösteren belgelerin sunulması gerekir.
İş ortaklığında, pilot ortağın istenen asgari iş deneyim tutarının en az % 80ini, diğer
ortakların her birinin ise, istenen asgari iş deneyim tutarının en az % 20sini sağlaması
zorunludur. Ancak ihaleye katılan iş ortaklığının ortakları tarafından ortaklık oranları ve
yapısı aynı olmak kaydıyla daha önce kurulmuş olan iş ortaklığının gerçekleştirdiği bir işten
elde ettiği iş deneyim belgesi sunulması halinde pilot ortak ve diğer ortakların her birinin
birinci cümledeki oranlara göre asgari iş deneyim tutarını sağlaması koşulu aranmaz.
Konsorsiyumda ise, her bir ortağın kendi kısmı için istenen asgari iş deneyim tutarını
sağlaması zorunludur.
7.5.2. Bu bent boş bırakılmıştır.
7.5.3. Bu bent boş bırakılmıştır.
7.5.4. Bu bent boş bırakılmıştır.
7.6. Bu ihalede benzer iş olarak kabul edilecek işler:
Benzer iş olarak kabul edilecek işler Yapım İşlerinde Benzer İş Grupları Listesinde yer
alan AVIII Grubu işlerdir.
7.6.1. Mezuniyet belgeleri/diplomalar: İş Deneyim Belgesi yerine diplomalarını
sunmak suretiyle ihaleye girecek olan İnşaat Mühendisleri, Yapım İşleri İhaleleri Uygulama
Yönetmeliğinin 48. Maddesinin 8. Bendi uyarınca ihale konusu iş veya benzer işlere denk
sayılacaktır.” düzenlemesi ve,
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “İş deneyimini gösteren belgeler”
başlıklı 39’uncu maddesinin yedinci bendinde “İş ortaklığında, pilot ortağın istenen asgari iş
deneyim tutarının tamamını sağlaması halinde; diğer ortaklar, istenen asgari iş deneyim
tutarının % 40’ından az olmamak üzere, benzer işe ait olmayan bir yapım işine ilişkin belge
sunabilirler…” hükmü bulunmaktadır.
4
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/020
: 25
: 18.03.2015
: 2015/UY.III-840
İhale üzerinde bırakılan İş Ortaklığının teklif tutarının 18.808.808,00 TL olduğu
dikkate alındığında İş Ortaklığının sunması gereken asgari iş deneyimi tutarının
(18.808.808,00 x % 90 =) 16.927.927,20 TL olduğu anlaşılmıştır. Yukarıda anılan Şartname
düzenlemeleri gereğince, İş Ortaklığının pilot ortağı olan Byk Yapı İnş. Taah. Tic. San.
A.Ş.’nin ise bu tutarın % 80’i kadar iş deneyimini tek başına sağlaması gerekmektedir. Bu
çerçevede Byk Yapı İnş. Taah. Tic. San. A.Ş.’nin sunması gereken asgari iş deneyim tutarı
(16.927.927,20 x % 80 =) 13.542.341,76 TL olarak hesaplanmıştır. Diğer taraftan İş
Ortaklığı’nın özel ortağının sunduğu belgenin benzer işe ait olmayan bir yapım işine ilişkin
olması durumunda pilot ortağın tek başına sunması gereken asgari iş deneyim tutarı ise
16.927.927,20 TL olacaktır.
İhale üzerinde bırakılan İş Ortaklığı’nın pilot ortağı olan Byk Yapı İnş. Taah. Tic. San.
A.Ş.’nin iş deneyimini gösteren belge olarak, tüzel kişiliğin ortağı Bilgin Telek’e ait olan İş
Yönetme Belgesini sunduğu tespit edilmiştir. Gördes Barajı İnşaatı işinden alınan söz konusu
belgede ilgilinin görev unvanı ile ilgili olarak hissesine düşen belge tutarı 1997 yılı birim
fiyatları ile 6.534.747,71 TL olarak belirtilmiş olup, belgenin güncellenmiş tutarı
273.213.531,63 TL olarak hesaplanmıştır.
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Değerlendirmeye ilişkin esaslar”
başlıklı 48’inci maddesinin altıncı fıkrasında “İş deneyim belge tutarlarının
değerlendirilmesinde;
a) İş bitirme ve iş durum belge tutarları tam olarak,
b) Denetim veya yönetim faaliyetleri nedeniyle alınan belge tutarları beşte bir
oranında,
dikkate alınır.” hükmü bulunmaktadır.
Anılan mevzuat hükmü uyarınca söz konusu iş yönetme belgesinin beşte bir oranında
yani (273.213.531,63 TL / 5 =) 54.642.706,33 TL olarak dikkate alınması gerektiği anlaşılmış
olup söz konusu tutarın, İş Ortaklığının özel ortağının sunduğu belge benzer işe uygun olsun
ya da olmasın her iki durumda da, Byk Yapı İnş. Taah. Tic. San. A.Ş.’nin sunması gereken
asgari iş deneyim tutarının üzerinde olduğu anlaşıldığından, Byk Yapı İnş. Taah. Tic. San.
A.Ş.nin iş deneyimine ilişkin olarak İdari Şartname’de öngörülen kriterleri karşıladığı tespit
edilmiştir.
Diğer taraftan başvuru sahibinin iddiasının, iş deneyim belgesinin teyit edilmesi
gerektiğine ilişkin kısmına gelindiğinde, bahse konu belgenin usulüne uygun olarak
düzenlenmiş olması, kamu görevlilerince düzenlenen ve/veya içeriğinde yer alan bilgilerin
gerçeği yansıttığı hususu onaylanan belge olması ve bu belgenin ihtiva ettiği bilgilerin
herhangi bir olağandışılık arz etmemesi göz önünde bulundurulduğunda, ihale komisyonunca
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “İhale komisyonunun kurulması ve çalışma
esasları” başlıklı 20’nci maddesinin altıncı bendinde “İhale komisyonu, teklif veya başvuru
kapsamında yer alan belgelerin doğruluğunu teyit için gerekli gördüğü belge ve bilgileri
isteyebilir…” şeklinde yer alan hüküm uyarınca kendisine tanınan belge doğruluğunun teyit
edilmesi hususundaki takdir yetkisini kullanmamasında mevzuata aykırılık bulunmadığı
anlaşılmıştır. Bu itibarla, başvuru sahibi isteklinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna
varılmıştır.
5
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/020
: 25
: 18.03.2015
: 2015/UY.III-840
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle
giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, teklifi aşırı düşük olarak
belirlenen isteklilere gönderilen aşırı düşük teklif açıklama isteme yazısı ekinde analiz
girdileri ve miktarlarını gösteren analiz formatlarına yer verilerek aşırı düşük teklif
sorgulamasının yeniden yapılması ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak
yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici
işlem belirlenmesine,
Oybirliği ile karar verildi.
Kazım ÖZKAN
Başkan V.
II. Başkan
Ali Kemal AKKOÇ
Kurul Üyesi
Ahmet ÖZBAKIR
Kurul Üyesi
Mehmet Zeki ADLI
Kurul Üyesi
Hasan KOCAGÖZ
Kurul Üyesi
Hamdi GÜLEÇ
Kurul Üyesi
6