Ana Sayfa / Kararlar / Milli Savunma Bakanlığı İnşaat Emlak ve Nato Güvenlik Yatırımları Dairesi Başkanlığı / 2014/157989-Anıtkabir K. Lığı; Ormanlık Alan Yangın Hattı ve Hidrantların Yenilenmesi, Çabuk Dolum Sistemi Kurulması, Isıtma Sistem Otomasyonu Revizyonu, Nizamiye Çatıları, Birlik Binası, İstinat Duvarı, Pis Su ve Yağmur Suyu Hattı Onarımı
Bilgi
İKN
2014/157989
Başvuru Sahibi
Turyapı Taah. Ticaret San. A.Ş.- Ceren İnşaat Pazarlama Isı Sistemleri Proje ve Müh. Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı
İdare
Milli Savunma Bakanlığı İnşaat Emlak ve Nato Güvenlik Yatırımları Dairesi Başkanlığı
İşin Adı
Anıtkabir K. Lığı; Ormanlık Alan Yangın Hattı ve Hidrantların Yenilenmesi, Çabuk Dolum Sistemi Kurulması, Isıtma Sistem Otomasyonu Revizyonu, Nizamiye Çatıları, Birlik Binası, İstinat Duvarı, Pis Su ve Yağmur Suyu Hattı Onarımı
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/023  
: 5  
: 08.04.2015  
: 2015/UY.III-987  
TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER:  
Başkan: Mahmut GÜRSES  
Üyeler: II. Başkan Kazım ÖZKAN, Ali Kemal AKKOÇ, Ahmet ÖZBAKIR, Mehmet Zeki  
ADLI, Hasan KOCAGÖZ, Hamdi GÜLEÇ, Mehmet AKSOY  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Turyapı Taah. Ticaret San. A.Ş.- Ceren İnşaat Pazarlama Isı Sistemleri Proje ve Müh. Tic.  
Ltd. Şti. İş Ortaklığı,  
Bağlıca Mah. Bağlıca Bulvarı Höyük Cad. 1058 Sokak No:3/A Etimesgut/ANKARA  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Milli Savunma Bakanlığı İnşaat Emlak ve Nato Güvenlik Yatırımları Dairesi Başkanlığı,  
06100 Çankaya/ANKARA  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2014/157989 İhale Kayıt Numaralı “Anıtkabir K. Lığı; Ormanlık Alan Yangın Hattı ve  
Hidrantların Yenilenmesi, Çabuk Dolum Sistemi Kurulması, Isıtma Sistem Otomasyonu  
Revizyonu, Nizamiye Çatıları, Birlik Binası, İstinat Duvarı, Pis Su ve Yağmur Suyu Hattı  
Onarımı” İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Milli Savunma Bakanlığı İnşaat Emlak ve Nato Güvenlik Yatırımları Dairesi  
Başkanlığı tarafından 24.12.2014 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Anıtkabir K.  
Lığı; Ormanlık Alan Yangın Hattı ve Hidrantların Yenilenmesi, Çabuk Dolum Sistemi  
Kurulması, Isıtma Sistem Otomasyonu Revizyonu, Nizamiye Çatıları, Birlik Binası, İstinat  
Duvarı, Pis Su ve Yağmur Suyu Hattı Onarımı” ihalesine ilişkin olarak Turyapı Taah. Ticaret  
San. A.Ş.- Ceren İnşaat Pazarlama Isı Sistemleri Proje ve Müh. Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı’nın  
13.02.2015 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusu hakkında idare tarafından süresi içinde karar  
alınmaması üzerine, başvuru sahibince 05.03.2015 tarih ve 20597 sayı ile Kurum kayıtlarına  
alınan 05.03.2015 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2015/621 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, idare tarafından teklif tutarı aşırı düşük teklif  
olarak tespit edilen Turyapı İnş. Taah. Tic. San. Aş.- Ceren İnş. Paz. Isı Sistemleri Proje ve  
Müh. Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan  
MSB.135, Y.15.001/1A, Y.15.001/2B, Y.21.050/C02, Y.23.014, Y.23.015 imalat kalemlerine  
ilişkin analizlerinde, açıklama istenilen kalemler arasında bulunan nakliyelere ait tutarların  
yer almadığı, 193.213/A imalat kalemine ilişkin analizin sunulmadığı ve işin yaklaşık  
maliyetindeki metrajlar ile isteklinin imalat miktarlarında farklar bulunduğu, kabul edilebilir  
oranda benzeşmediği gerekçeleriyle teklifinin değerlendirme dışı bırakıldığı, ancak açıklaması  
istenen bazı iş kalemlerine ilişkin analiz formatlarında Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın  
analizlerinde girdi olarak verilmeyen nakliye maliyetlerinin analiz girdisi olarak belirlendiği,  
bu nitelikteki her iş kaleminin analizinin özel analiz niteliğinde olacağından dolayı, bu iş  
1
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/023  
: 5  
: 08.04.2015  
: 2015/UY.III-987  
kalemlerindeki analiz girdi miktarlarının da idare tarafından verilmediği, bu hususun  
isteklileri hata yapmaya zorladığı, 193.213/A pozuna ilişkin analizin aşırı düşük teklif  
açıklaması kapsamında sunulduğu, idarenin bu açıklamayı gözden kaçırmış olabileceği,  
ayrıca idare tarafından yapılan metraj hesaplarında hata olduğu, özellikle MSB-135 Ahşap  
Oturma Çatı Yapılması pozu için 262 m3 imalatın mümkün olmadığı, istekli tarafından  
öngörülen imalat miktarları aşırı düşük teklif açıklamasının reddini gerektirecek nispette  
düşük olmadığı iddia edilmektedir.  
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit  
edilmiştir.  
Yapılan incelemede, 24.12.2014 tarihinde yapılan ihaleye 6 isteklinin katıldığı, 1  
isteklinin teklifinin aşırı düşük teklif olarak değerlendirildiği, Turyapı İnş. Taah. Tic. San.  
Aş.- Ceren İnş. Paz. Isı Sistemleri Pro. ve Müh. Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığının aşırı düşük teklif  
açıklaması kabul edilmediği için teklifinin değerlendirme dışı bırakıldığı, ihalenin Yüksel  
Altıok- Mucip Önder Akan İş Ortaklığı üzerinde bırakıldığı tespit edilmiştir.  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 38’inci maddesinde “İhale komisyonu verilen  
teklifleri 37 nci maddeye göre değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit  
ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri  
reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit  
ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.  
İhale komisyonu;  
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım  
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,  
Hususlarında belgelendirilmek suretiyle yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak,  
aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli  
görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
İhale komisyonu, aşırı düşük tekliflerin tespiti ve değerlendirilmesinde Kurum  
tarafından belirlenen kriterleri esas alır. Kurum bu maddenin uygulanmasında; aşırı düşük  
tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi  
amacıyla sınır değer veya sorgulama kriterleri ya da ortalamalar belirlemeye yetkilidir.”  
hükmü yer almaktadır.  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Aşırı düşük teklif değerlendirmesi” başlıklı 45’inci  
maddesinde “…45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin % 80’lik  
bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu  
çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) iş gününden az  
olmamak üzere makul bir süre verilir.  
45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı  
iş kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş  
kalemleri/grupları belirlenir.  
Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80 oranına  
kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının aşılmasına  
2
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/023  
: 5  
: 08.04.2015  
: 2015/UY.III-987  
neden olan iş kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları olarak  
belirlenecektir. Bunların dışında kalan iş kalemleri/grupları için sorgulama yapılmayacaktır.  
45.1.2.2. İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş  
kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri  
listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu  
tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.  
Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı kar ve  
genel gider hariç analiz toplamının %3’üne eşit ve altında olanlar için isteklilerden açıklama  
yapılması istenilmeyecektir.  
Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması  
nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif  
toplamının kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük  
tutardan itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi  
belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama  
istenilmeyecektir.  
Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla iş kalemi/grubunun analizinde  
yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz  
toplamının % 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki  
oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.  
Analizlerdeki işçilik girdisi, tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa dahi,  
açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.  
45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden  
(45.1.2.1) maddesinde belirlediği iş kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili  
yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de  
belirtecektir.  
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları  
analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil  
analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.  
45.1.3. İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları  
istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklif fiyatı  
aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların  
belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu  
çerçevede; teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli  
olduğu tespit edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında;  
a) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde, toplam teklif bedelini oluşturan iş kalemleri  
ve/veya iş gruplarına ait miktarlar ve bunlara ait birim fiyatların gösterildiği hesap cetveli ile  
açıklama istenen iş kalemleri ve/veya iş gruplarının birim fiyatlarına ilişkin ihale  
dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri,  
b) Teklif birim fiyatlı işlerde; açıklama istenen iş kalemlerinin birim fiyatlarına ilişkin  
olarak ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri  
sunacaklardır. Sorgulamaya konu edilmeyen iş kalemleri/grupları için analiz sunulması  
istenmeyecektir.  
45.1.4. İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;  
a) Teklif birim fiyatlı işlerde; her bir iş kaleminin yapım şartlarına, tarif ve içeriğine  
göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler,  
inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi  
cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
3
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/023  
: 5  
: 08.04.2015  
: 2015/UY.III-987  
b) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde; iş kalemleri ve/veya iş gruplarının yapım  
şartlarına bağlı kalınarak, her iş kalemi/iş grubunun içeriğine göre analizde yer almasını  
istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler, inşaat yerindeki yükleme,  
boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi cinslerinin belirlendiği, analiz  
girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin  
de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi  
durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması  
gerekmektedir.  
İdare tarafından bütün iş kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı  
düzenlenebileceği gibi, iş kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz  
formatı da düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz  
formatının hangi iş kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.  
45.1.5. İsteklilerin iş kalemleri/iş grupları için kamu kurum ve kuruluşlarınca  
yayımlanmış cari yıl birim fiyatları veya bu fiyatlardan daha yüksek fiyatları teklif etmeleri ve  
söz konusu iş kalemleri/grupları için; hangi kamu kurum ve kuruluşunun birim fiyatını  
kullandıklarını, birim fiyat poz numarasını da yazmak suretiyle liste halinde belirterek  
açıklamaları kapsamında sunmaları durumunda analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu  
kapsamda; isteklilerin, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış “kar ve genel gider  
içermeyen birim fiyatların” üzerine, kendi belirledikleri “kar ve genel gideri” ilave ederek  
birim fiyatlarını oluşturmaları durumunda da; hangi kamu kurum ve kuruluşunun “kar ve  
genel gider hariç birim fiyatını” kullandıklarını ve kendi belirledikleri “kar ve genel gider”  
tutarını yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları halinde  
de, söz konusu iş kalemleri/iş grupları için analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu  
kapsamda isteklilerin analiz düzenlemeleri zorunlu olmayan söz konusu iş kalemleri/grupları  
için (45.1.14) maddesinde belirtildiği şekilde, proforma fatura, teklif alma yazısı,  
maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (Ek: O-5, O-6, O-7) ve stok tespit tutanağı (Ek: O-8)  
sunmalarına da gerek bulunmamaktadır.  
45.1.6. Analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde, Bayındırlık ve İskan Bakanlığı  
tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçleri kullanan ve söz konusu rayiçleri poz  
numaraları da belirterek liste halinde sunan isteklilerin, söz konusu rayiçlere ilişkin olarak  
(45.1.14) maddesinde belirtildiği şekilde, proforma fatura, teklif alma yazısı, maliyet/satış  
tutarı tespit tutanağı ve stok tespit tutanağı sunmalarına gerek bulunmamaktadır.  
45.1.7. İstekliler tarafından, inşaat iş kalemleri/iş grupları dışında yer alan sıhhi  
tesisat, kalorifer tesisatı, müşterek tesisat, havalandırma, brülör, asansör, elektrik tesisatı vb.  
iş kalemleri/iş gruplarına ait analiz sunulması yerine bu iş kalemi/iş gruplarına ait malzeme  
ve montaj bedelini ayrı ayrı gösterecek şekilde açıklama yapılması kabul edilecektir.  
45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale  
dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım  
şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların  
üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir. Analizler üzerinde yapılan incelemede;  
çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar  
esas alınarak, hesaplama hatası ihale komisyonu tarafından re’sen düzeltilir. Bu şekilde  
düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatın üzerinde olan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
45.1.9. (Değişik: 20/8/2011-28031 R.G./ 16 md.) İş kalemleri/gruplarına ait analizler  
ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan  
saatlik asgari ücretin altında olamaz.  
4
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/023  
: 5  
: 08.04.2015  
: 2015/UY.III-987  
45.1.10. İhale komisyonu, sınır değerin altındaki tekliflerin önemli bileşenlerini;  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı  
koşullar,  
c) Teklif edilen yapım işinin özgünlüğü,  
hususlarında istekliler tarafından belgelere dayalı olarak yapılan yazılı açıklamaları da  
dikkate almak suretiyle değerlendirir ve ihaleyi sonuçlandırır.  
45.1.11. Yapım yönteminin ekonomik olması hususunda bir açıklamada bulunulması  
durumunda; kullanılan yapım yöntemi ve teknolojisinin sağlayacağı maliyet avantajının  
belgelere dayalı olarak açıklanması gereklidir.  
45.1.12. Seçilen teknik çözümler, yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak  
avantajlı koşullar veya yapım işinin özgünlüğü hususunda bir açıklamada bulunulması  
durumunda; belirtilen çözüm, avantajlı koşul ve özgünlük sayesinde elde edilen maliyet  
avantajı, bilgi ve belgelere dayalı olarak açıklanmalıdır.  
45.1.13. Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit  
edilen bileşenler ile ilgili olarak Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları açıklamada;  
sorgulamaya konu iş kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere dayanak teşkil  
eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.  
İsteklinin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;  
a. Tedarikçi veya üreticilerden alınan proforma faturalar,  
b. Fiyat teklifleri,  
c. Çimento ve demir ürünleri için üreticinin ilan edilmiş fiyat tarifeleri  
ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş  
fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,  
d. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mala ilişkin ilan edilen asgari fiyatlar,  
e. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,  
f. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,  
g. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b. dir.  
İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun  
olanları (45.1.13.1 45.1.13.8) maddelerine göre yapacakları açıklamalar kapsamında  
sunacaklardır.  
Yukarıda sayılan belge ve bilgilerden hiçbiri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün  
olmadığının anlaşıldığı durumlarda istekli tarafından gerekçesi belirtilmek suretiyle ilgili  
mevzuatına göre son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer belge ve bilgiler  
kullanılarak da açıklama yapılabilir. (Örnek: Yurt dışından ithal edilen mallara ilişkin olarak  
gümrük giriş beyannamesi kullanılarak açıklama yapılabilir.)(Ek: 20/8/2011-28031 R.G./ 17  
md.) Yüklenicinin dışında üçüncü kişilerce inşaat mahalli dışında imal edilen ve esaslı başka  
bir işçilik veya malzeme katkısı yapılmaksızın yapıya monte edilen yapı elemanları için teklif  
edilen fiyatın, malzeme ve işçilik (gerekiyorsa nakliye de) fiyatlarının da belirtildiği proforma  
fatura veya fiyat teklifi ile belgelendirilmesi durumunda, bu iş kalemlerine ilişkin ayrıca  
analiz sunulması zorunlu değildir. …” açıklamaları yer almaktadır.  
Başvuru sahibi Turyapı İnş. Taah. Tic. San. Aş.- Ceren İnş. Paz. Isı Sistemleri Proje ve  
Müh. Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı’na gönderilen 26.01.2015 tarihli “Aşırı düşük tekliflere açıklık  
getirilmesi” konulu yazılar ile söz konusu istekliden aşırı düşük teklif açıklamalarının  
sunulması istenmiş olup, yazı eklerinde açıklama istenilen iş kalemleri listesi ile açıklama  
istenilmeyen analiz girdilerinin listesine yer verildiği anlaşılmaktadır.  
5
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/023  
: 5  
: 08.04.2015  
: 2015/UY.III-987  
Söz konusu istekliye gönderilen açıklama istenilen analiz girdileri listesi içerisinde  
07.A01 poz no’lu “Kum nakli” isimli, 07.A02 poz no’lu “İnce sıva veya derz kumu nakli”  
isimli, 07.A33 poz no’lu “Çakıl nakli” isimli, 07.A26 poz no’lu “Kırmataş nakli” isimli,  
07.A41 poz no’lu “Asfalt nakli” isimli, 07.A17 poz no’lu “Kazı ve moloz nakli” isimli,  
07.A03 poz no’lu “Çimento nakli” isimli, 07.A12 poz no’lu “Betonarme demiri nakli” isimli,  
07.A13 poz no’lu “Sac nakli” isimli, ve 07.A10 poz no’lu “Demir nakli” isimli analiz girdileri  
listesine yer verildiği, idarece belirlenen yaklaşık maliyet hesabında anılan nakliye giderleri  
bazı iş kalemlerine eklenmek suretiyle dahil edildiğinin anlaşıldığı, ancak başvuru sahibi  
istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamasında bu giderlere ilişkin herhangi bir  
maliyet öngörülmediği bu nedenle söz konusu isteklinin teklifinin değerlendirme dışı  
bırakılması işleminin yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.  
Diğer yandan, istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında  
193.213/A poz no’lu “Ø900 Çift cidarlı paslanmaz çelik baca” isimli iş kalemine ilişkin analiz  
sunulduğunun anlaşıldığı dikkate alındığında, söz konusu isteklinin bu gerekçe ile  
değerlendirme dışı bırakılması işleminin ise yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
Öte yandan, aşırı düşük teklif açıklaması istenen iş kalemlerinden bir kısmı için istekli  
ve idare tarafından öngörülen bazı metrajların aşağıdaki şekilde olduğu görülmüştür.  
İş Kalemi Sıra  
No  
Metraj (İdare)- Metraj (istekli)- Fark (Tutar)- C  
(A-B)  
Fark (%)  
(C/A)*100  
A
B
202.1007  
102  
75  
-27  
26,47  
38.D.300/G.8A 7850  
6859  
6958  
84  
546  
2156  
-991  
-1142,893  
-178  
-89  
-272  
12,62  
19.101/MK  
MSB.135  
8100,893  
262  
14,108  
67,939  
14,015  
11,203  
Y.16.050/02  
Y.19.085/005  
635  
2428  
Yukarıdaki tablodan görüleceği üzere idarece açıklanması istenen iş kalemlerinin bir  
kısmında ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından öngörülen metrajların yaklaşık maliyetteki  
metrajlara göre yaklaşık % 11, 12,14, 26 ve 67 oranlarında düşük olduğu görülmektedir.  
Anahtar teslimi götürü bedel üzerinden ihale edilen işlerde mevzuat uyarınca ihale  
konusu işe ilişkin uygulama projelerinin idarece hazırlanarak isteklilere verilmesi, isteklilerin  
de bu uygulama projeleri üzerinden imalat kalemlerine ilişkin metrajları kendilerinin  
hesaplaması ve tekliflerini oluşturması, imalat aşamasında da işi uygulama projesindeki  
şekliyle bitirmesi esastır. Yine anahtar teslimi götürü bedel üzerinden ihale edilen işlerde  
idarenin metrajları ile isteklilerin metrajlarının bire bir örtüşmesi beklenmemekle birlikte  
aradaki metraj farkının makul düzeyde olması gerekmektedir. Şikâyete konu ihalenin de  
anahtar teslimi götürü bedel teklif alınmak suretiyle yapıldığı hususu dikkate alındığında,  
imalat miktarlarının ihale dokumanı içerisinde isteklilere verilememesi dolayısıyla isteklilerce  
miktar tespitinin proje, pursantaj listeleri ve mahal listeleri üzerinden hesaplanması  
gerektiğinden ve isteklilerce belirlenen miktarların ise idarenin belirlediği miktarlarla birebir  
örtüşmesi beklenemeyeceğinden söz konusu farklılıkların istikrar kazanmış Kurul kararları  
doğrultusunda %10’a kadar makul kabul edilebilecek bir oranda olması gerektiği, ancak  
açıklanması istenilen 6 iş kalemine ilişkin söz konusu istekli tarafından hesaplanan  
6
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/023  
: 5  
: 08.04.2015  
: 2015/UY.III-987  
miktarların idarece belirlenen miktarlara göre makul kabul edilemeyecek ölçüde düşük olduğu  
dikkate alındığında, söz konusu isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması işleminin  
yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen  
şikâyet başvurusunun reddine,  
Esasta oybirliği, gerekçede oyçokluğu ile karar verildi.  
Mahmut GÜRSES  
Başkan  
Kazım ÖZKAN  
II. Başkan  
Ali Kemal AKKOÇ  
Kurul Üyesi  
Ahmet ÖZBAKIR  
Kurul Üyesi  
Mehmet Zeki ADLI  
Hasan KOCAGÖZ  
Kurul Üyesi  
Hamdi GÜLEÇ  
Kurul Üyesi  
Kurul Üyesi  
Mehmet AKSOY  
Kurul Üyesi  
7
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/023  
: 5  
: 08.04.2015  
: 2015/UY.III-987  
KISMEN FARKLI GEREKÇE  
İnceleme konusu ihalede,  
Başvuru sahibinin itirazen şikayet dilekçesinde yer alan iddiasının incelenmesi  
neticesinde, Kurul çoğunluğunca, başvuru sahibi istekli tarafından yapılan aşırı düşük teklif  
açıklamasında teklif fiyatı oluşturulurken açıklama istenilen analiz girdileri listesi içerisinde  
yer alan 07.A01 poz no’lu “Kum nakli”, 07.A02 poz no’lu “İnce sıva veya derz kumu nakli”,  
07.A33 poz no’lu “Çakıl nakli”, 07.A26 poz no’lu “Kırmataş nakli”, 07.A41 poz no’lu “Asfalt  
nakli”, 07.A17 poz no’lu “Kazı ve moloz nakli”, 07.A03 poz no’lu “Çimento nakli”, 07.A12  
poz no’lu “Betonarme demiri nakli”, 07.A13 poz no’lu “Sac nakli” ve 07.A10 poz no’lu  
Demir nakli” nakliye giderlerinin dikkate alınmadığının anlaşıldığı, dolayısıyla başvuru  
sahibi istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamasındaki analizlerde, nakliye  
giderlerine yer verilmediğinden aşırı düşük teklif açıklamasının uygun olmadığı ve idarece  
gerçekleştirilen işlemin yerinde olduğu, diğer yandan bazı iş kalemleri için aynı istekli  
tarafından sunulan metrajlar ile idarenin belirlemiş olduğu metrajlar arasında %10’u aşan  
metraj farklılıklarının bulunduğu, yapılan aşırı düşük teklif açıklamasının bu yönüyle de  
mevzuata uygun olmadığı gerekçeleriyle “itirazen şikayet başvurusunun reddine” karar  
verilmiştir.  
Kurul kararının, başvuru sahibinin aşırı düşük teklif açıklamasının “analizlerde  
açıklama istenilen analiz girdileri listesi içerisinde yer alan bazı nakliye giderlerine yer  
verilmediğinden uygun olmadığı”na ilişkin kısmına katılmakla birlikte, metraj farklarına  
ilişkin kısmına katılmıyoruz. Şöyle ki;  
Anılan Kurul kararında, idarenin metrajları ile ihale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı  
düşük teklif açıklamasında yer alan metrajlar karşılaştırıldığında iş kalemlerinin bir kısmında  
%10’u aşan farklılıkların olduğu ifade edilmektedir.  
Anahtar teslimi götürü bedel teklif alınan yapım işi ihalelerinde isteklilerden  
açıklamada bulunmaları istenilen her bir iş kaleminin veya grubunun gerek yaklaşık maliyet  
içerisindeki ağırlığı, gerekse isteklilerin teklif bedeli içerisindeki ağırlığı birbirinden farklılık  
göstermektedir.  
İstekliler tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamalarında teklif bedelini oluşturan  
imalat miktarlarının bazı iş kalemlerinde idarece yaklaşık maliyetin bulunmasında kullanılan  
imalat miktarlarından fazla hesaplanması, bazı iş kalemlerinde eşit hesaplanması diğerlerinde  
ise eksik hesaplanması olağan bir durumdur.  
Aşırı düşük teklif sorgulamasına tabi tutulan bir istekli tarafından açıklama istenilen  
bir iş kaleminin miktarının düşük hesaplanmasının isteklinin teklif bedelinin düşük  
hesaplanmasına yol açacağı ne kadar açıksa, açıklama istenilen başka bir iş kaleminin  
miktarının fazla hesaplanmasının da teklif bedelinin yüksek hesaplanmasına yol açacağı o  
kadar açıktır.  
Dolayısıyla bir teklifin aşırı düşük olup olmadığına ilişkin kararın, isteklilerce  
hesaplanan miktarlar ile idarece hesaplanan miktarlar arasındaki farkın oranına bakılarak  
değil, açıklama istenilen tüm iş kalemlerine ilişkin miktar farklılıklarının toplam teklif bedeli  
8
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/023  
: 5  
: 08.04.2015  
: 2015/UY.III-987  
üzerindeki etkisi dikkate alınarak, miktar farklılıkları nedeniyle teklif bedelinin makul  
sayılamayacak ölçüde düşük hesaplanıp hesaplanmadığına bakılarak verilmesi gerekmektedir.  
Yapım işleri ihalelerinde isteklilerce yapılan aşırı düşük teklif açıklamalarının Kamu  
İhale Genel Tebliği’nin 45’inci maddesindeki açıklamalar uyarınca değerlendirilmesi  
gerekmekte olup, idarece açıklama istenen iş kalemlerinden herhangi birine ilişkin makul  
farklılığın oranının ne olduğuna ve böyle bir değerlendirmenin işin bütünü dikkate alınmadan  
yapılmasına ilişkin bir düzenleme bulunmadığından, miktar farklılıkları nedeniyle isteklinin  
işin bütününe vermiş olduğu fiyat teklifinde toplamda maliyet avantajı elde edip etmediği ve  
bu maliyet avantajının isteklinin teklifinin aşırı düşük olmasına neden olacak ölçüde olup  
olmadığına bakılarak karar verilmesinin hakkaniyete daha uygun olacağı açıktır.  
Bu çerçevede, açıklama istenilen 60 iş kalemine ilişkin olarak yapılan  
değerlendirmede, 6 iş kaleminde isteklinin sunmuş olduğu metraj hesaplarının idarenin metraj  
hesabından %11, %12, %14, %26 ve %67 oranlarında eksik olduğu, 14 iş kaleminde idare ile  
isteklinin metrajının eşit olduğu, 30 iş kaleminde isteklinin sunmuş olduğu metraj  
hesaplarının idarenin metraj hesabından %10'u aşan oranda fazla olduğu, geriye kalan iş  
kalemlerinde ise idarenin belirlediği metrajlar ile isteklinin belirlemiş olduğu metrajlar  
arasında % 10'u aşmayan oranlarda metraj farklılıklarının bulunduğu, ancak başvuru sahibi  
isteklinin söz konusu 60 iş kalemine ilişkin metraj farklılığının, teklif ettiği fiyatlarla çarpımı  
sonucunda, bu iş kalemleri bazında miktar farklılığı yönünden avantaj sağlamadığı, idarenin  
metrajı ile isteklinin teklif birim fiyatları çarpıldığında, toplamda isteklinin teklif fiyatına göre  
206.838,03 TL tutarında bir fazlalığın ortaya çıktığı, bu tutar fazlalığının isteklinin teklifinin  
lehine değil, aksine aleyhine olumsuz etki yaptığı, bu durumda, açıklama istenen iş  
kalemlerinin tümü açısından, başvuru sahibi isteklinin metrajları ile idarenin belirlemiş  
olduğu metrajlar arasında %10’u aşan metraj farklılıklarının bulunması nedeniyle de sunulan  
aşırı düşük teklif açıklamalarının mevzuata uygun olmadığı yönündeki tespitin yerinde  
olmadığı sonucuna varılmıştır.  
Açıklanan nedenlerle, uyuşmazlığa konu ihalede, Kurul çoğunluğunca verilen  
itirazen şikayet başvurusunun reddine” ilişkin kararın gerekçeleri arasında yer alan, bazı iş  
kalemleri için istekli tarafından sunulan metrajlar ile idarenin belirlemiş olduğu metrajlar  
arasında %10’u aşan metraj farklılıklarının bulunduğu ve aşırı düşük teklif açıklamasının bu  
yönüyle de mevzuata uygun olmadığına ilişkin kısmına katılmıyoruz.  
Mahmut GÜRSES  
BAŞKAN  
Mehmet Zeki ADLI  
Hamdi GÜLEÇ  
Kurul Üyesi  
Kurul Üyesi  
9