2015/UH.I-635 - Kamu İhale Kararı - 36 Aylık Malzemesiz Yemek Hazırlama ve Servis Hizmet Alımı İşi

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2015/015

: 13

: 25.02.2015

: 2015/UH.I-635

TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER:

Başkan: Mahmut GÜRSES

Üyeler: II. Başkan Kazım ÖZKAN, Ahmet ÖZBAKIR, Hasan KOCAGÖZ, Hamdi GÜLEÇ,

Mehmet AKSOY

BAŞVURU SAHİBİ:

İçkale Gıda İnşaat Temizlik Nakliye San. Tic. Ltd. Şti.,

Gıda Toptancılar Sitesi Sosyal Tesisler No:14 Bağlar/DİYARBAKIR

İHALEYİ YAPAN İDARE:

İstanbul Büyükşehir Belediyesi Sosyal ve İdari İşler Müdürlüğü,

Kemalpaşa Mahallesi Şehzadebaşı Cad. No:25 34134 Fatih/İSTANBUL

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2014/127835 İhale Kayıt Numaralı “36 Aylık Malzemesiz Yemek Hazırlama ve Servis

Hizmet Alımı İşi” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

İstanbul Büyükşehir Belediyesi Sosyal ve İdari İşler Müdürlüğü tarafından 13.11.2014

tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “36 Aylık Malzemesiz Yemek Hazırlama ve

Servis Hizmet Alımı İşi” ihalesine ilişkin olarak İçkale Gıda İnşaat Temizlik Nakliye San.

Tic. Ltd. Şti.nin 08.12.2014 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusu hakkında idare tarafından

süresi içinde karar alınmaması üzerine, başvuru sahibince 29.12.2014 tarih ve 46702 sayı ile

Kurum kayıtlarına alınan 29.12.2014 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda

bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2014/3866 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan

inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, idarece tekliflerinde sunmuş oldukları iş bitirme

belgesini düzenleyen kurumun, tek taraflı yetkisini kullanarak imzalanmış olan hizmet

sözleşmesinde işin süresini ek protokollerle 3 kez uzatarak ve iş artışı gerçekleştirerek hizmet

işini kendilerine yaptırdığı, aynı işe ait iş deneyim belgesi ile değerlendirme yapıldığı,

tamamlanmayan işler için iş deneyim belgesinin düzenlenemeyeceği gerekçesiyle mevzuata

aykırı olarak değerlendirme dışı bırakıldıkları,

İdari Şartname’nin “Mesleki ve teknik yeterliğe ilişkin belgeler ve bu belgelerin

taşıması gereken kriterler” başlıklı 7.5. maddesinde ve benzer iş olarak kabul edilecek işlerin

belirtildiği 7.6.ncı maddesinde ve Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “İş

deneyimini gösteren belgeler” başlıklı 39’uncu maddesinde konuyla ilgili düzenlemelerin

bulunduğu,

Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında

Kanun’un “Kaynak Yönetimi” başlıklı 23’üncü maddesinde “Madde 23 – (1) Bu Kanun

kapsamındaki faaliyetlerin ifası amacıyla, Başkanlık bütçesinde afet ve acil durum faaliyetleri

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2015/015

: 13

: 25.02.2015

: 2015/UH.I-635

ödeneği tefrik edilir. Başkanlık bütçesinde gider kaydedilmek suretiyle özel hesaba

aktarılarak kullanılacak bu kaynaktan, Başkanlıkça uygun görülen hallerde, kamu kurum ve

kuruluşları ile mahalli idarelerin hesaplarına da aktarma yapılabilir. Kamu kurum ve

kuruluşları ile mahalli idareler de, yukarıda belirtilen amaçlarda kullanılmak üzere

Başkanlık hesabına aktarma yapabilir. Bu şekilde aktarılan tutarlar, ilgili kamu kurum ve

kuruluşları ile mahalli idarelerin bütçelerine gelir kaydedilmeksizin özel hesaplarda izlenir.

Afet ve acil durum hallerinde ortaya çıkan ihtiyaçların karşılanması amacıyla sınırlı olmak

üzere bu hesaptan yapılacak harcamalar, 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol

Kanunu ile 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu hükümlerine tabi değildir; aktarılan bu tutarların

harcanması, muhasebeleştirilmesi, denetlenmesi ve alımlarda kullanılacak ihale yöntemlerine

ilişkin esas ve usuller, Maliye Bakanlığı ve Başkanlıkça müştereken belirlenir.

(2) Genel bütçeli idarelerin afet ve acil durum yönetimi ile ilgili genel bütçeden

yapacakları her türlü yatırımlar Başkanlıkça izlenir ve koordine edilir. Özel bütçeli

kuruluşlar ile mahalli idarelerin kendi bütçelerinde afet ve acil durumlarda kullanılmak

üzere, bu kurumlarca belirlenecek tutarda ödenek ayrılabilir.

(3) Başkanlık, kanunlarla belirlenen görevlerini yerine getirirken hizmet satın

alabilir.” hükmünün yer aldığı,

Afet ve Acil Durum Harcamaları Yönetmeliği’nin “Dayanak” başlıklı 3’üncü

maddesinde “(1) Bu Yönetmelik, 25/9/2009 tarihli ve 5902 sayılı Afet ve Acil Durum Yönetimi

Başkanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunun 23 üncü maddesi ile 15/5/1959 tarihli

ve 7269 sayılı Umumi Hayata Müessir Afetler Dolayısıyla Alınacak Tedbirlerle Yapılacak

Yardımlara Dair Kanunun 33 üncü maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.” hükmünün, söz

konusu Yönetmeliğin “Pazarlık usulü” başlıklı 17’nci maddesinde “(1) Mal veya hizmet

alımları ile acil yapım işlerinin ihalelerinde teminat alınmaksızın pazarlık usulü uygulanır.

(2) İhaleye katılacak isteklilerden; ilgili mevzuat gereği ilgili odaya kayıtlı olarak

faaliyette bulunduğunu ve imza sirküleri, imza beyannamesi ve vekâletname gibi teklif

vermeye yasal olarak yetkili olduğunu kanıtlayan belgeler istenir. Ancak, zorunlu nedenlerle

bu belgelerin temin edilememesi hâlinde isteklilerden buna ilişkin yazılı beyan alınır. Acil

yapım işlerinde isteklilerden ayrıca iş deneyim belgesi istenebilir.

(3) İhalelerde, ilan yapılmaksızın en az üç istekli davet edilerek, gerekli belgeleri ve

fiyat tekliflerini birlikte vermeleri istenir. Teklifler, ihale komisyonu tarafından

değerlendirilerek ihale ekonomik açıdan en avantajlı teklifi veren isteklinin üzerine bırakılır.”

hükmünün, aynı Yönetmeliğin “Denetim, muayene ve kabul işlemleri” başlıklı 21’inci

maddesinde “(1) Teslim edilen mal, hizmet, yapım veya yapılan işin muayene ve kabul

işlemleri, Başkanlık, kamu kurum ve kuruluşları ile mahalli idarelerce kurulacak en az üç

kişilik muayene ve kabul komisyonları tarafından yapılır. Mal veya yapılan iş yüklenici

tarafından idareye teslim edilmedikçe muayene ve kabul işlemleri yapılamaz. Ancak,

Taahhüdün tamamlanan ve müstakil kullanıma elverişli bölümleri için kısmi kabul

yapılabilir.” hükmünün yer aldığı,

Teklif dosyasında sunulan iş bitirme belgesinin Başbakanlık AFAD Ceylanpınar

Konaklama Tesisleri’nin Ceylanpınar Çadırkenti 5.000 (Beşbin) Kişilik Suriye Arap

Cumhuriyeti Vatandaşlarına ve Konaklama Tesislerinde Görevli Kamu Personeline Yemek

Hizmeti Alımı işine ait olduğu, söz konusu iş deneyim belgesinin 18.07.2012 tarihli sözleşme

kapsamında Ceylanpınar Kaymakamlığı’nın 12.11.2014 tarih ve 338 sayılı yazısı ile

düzenlenerek verildiği, söz konusu hizmet alımının 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu

kapsamında yapılmadığı, ihalenin 06.03.2011 tarih ve 27866 sayılı Resmi Gazete’de

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2015/015

: 13

: 25.02.2015

: 2015/UH.I-635

yayımlanan Başbakanlık Afet ve Acil Durum Harcamaları Yönetmeliği’nin 17’nci maddesi

uyarınca tek sözleşme kapsamında yapıldığı, hizmet alımı için 18.07.2012 tarihinde

düzenlenen ve ekte sunulan Sözleşme’nin 8’inci maddesi kapsamında 12.12.2012-

19.01.2013-19.07.2013 tarihinde krizin devam etmesi nedeniyle iş artışı ve süre uzatımı ile

ilgili protokoller düzenlendiği ve 15.07.2014 tarihinde hizmet işinin tamamlandığı,

Hizmet alımına ilişkin olarak idarece öngörülmeyen gelişmelerden dolayı 18.07.2012

tarihinde düzenlenen sözleşme kapsamında iş artışının meydana geldiği, bu artışın işin

ayrılmaz bir parçası olması nedeniyle kamu yararı ve hizmetin gereği ilkesinden hareketle

hizmetin aksamaması ve Suriyeli misafirlerin yemeksiz kalmaması için ilaveler yapıldığı,

ilavenin yasal düzenlemelerinin ekte sunulan Sözleşme’nin 1 ve 8’inci maddesi kapsamında

yapıldığı, tek Sözleşme kapsamında yapılmış olan işle ilgili olarak sözleşmenin bitiş

tarihinden itibaren iş deneyim belgesinin idarece düzenlenerek 12.11.2014 tarih ve 338 sayılı

iş bitirme belgesine sözleşme bedeli ve iş artışı miktarını ihtiva eden değerin yazıldığı,

18.07.2012 tarihinde düzenlenen ve ekte sunulan Sözleşme’nin 1’inci maddesinin

ihale bedeli ve birim fiyat tablosunda, 180 iş günü boyunca, günlük 3 öğün (kahvaltı, öğle

yemeği, akşam yemeği) 11.175.000,00 TL ve bu tablonun alt kısmında tanesi 2,00 TL’den

“İstenilen Talep Kadar” Kumanya alımı işi olduğu, hizmet alımı işine ait düzenlenen iş

bitirme belgesindeki ilk sözleşme bedelinin 11.175.000,00 TL ve toplam sözleşme bedelinin

37.214.609,96 TL olarak 15.07.2014 tarihinde gerçekleştirilmiş olduğu,

Hizmet alımı işine ait hizmetin ifası sırasında, hangi tarih ve saatte kaç mültecinin

artacağı tam olarak bilinmediğinden, idarece sözleşmede bu yönde bir düzenlemeye yer

verildiği, kumanyaların acil, anlık ve düzenli sıcak yemek verilemeyen yerlerdeki

vatandaşlara yetiştirilmesi için alımı söz konusu olduğundan ihale aşamasında sadece fiyat

alındığı, adet kısmına “istenilen talep kadar” ifadesinin yer aldığı,

Hizmet alımı için düzenlenen sözleşme bedeli 11.175.000,00 TL olduğu, ihtiyacın

olması halinde kamu hizmetinin aksamaması ve ülkemizde misafir olarak bulunan Suriye

Arap Cumhuriyeti vatandaşlarına kesintisiz bir hizmetin sağlanması ve Türkiye Cumhuriyeti

itibarının sarsılmaması için sözleşmenin 1’inci maddesine ihtiyaç olması halinde iş artışı ve

azalışının yapılabileceği hükümlerine yer verildiği ve bu kapsamda ek bir talimat, yazı ve

onaya gerek duyulmayacağı,

Hizmet alımı işine ilişkin olarak krizin başlamasından sonra idarece öngörülmeyen

gelişmelerden dolayı 18.07.2012 tarihinde düzenlenen sözleşme kapsamında Suriye Arap

Cumhuriyeti vatandaşlarına bu hizmet kapsamında 3 öğün yemek, kumanya, sahur yemeği

artan mülteci sayısına bakılmaksızın hizmetin gerçekleştirildiği,

Hizmet alımı işine ait ekte bulunan sözleşmenin 1’inci maddesinde özetle AFAD

konaklama tesisleri yönetiminin alacağı yemek hizmetinde kişi sayısını artırıp azaltmaya,

mönü listesinde düzenleme yapmaya, öğün sayısını artırıp azaltmaya veya iptal etme hakkına

sahip olduğu, anılan sözleşmenin 8’inci maddesinde özetle AFAD Konaklama ve Tesisleri

Yönetiminin dilediği takdirde sözleşme süresini aynı fiyat ve şartlarda uzatma veya feshetme

hakkına sahip olduğuna ilişkin ibarelerin bulunduğu, sözleşmenin 9’uncu maddesinde

sözleşmenin feshi başlığı altında “Geçici iskân merkezinin faaliyetinin sona erdirilmesi

durumunda sözleşme tek taraflı feshedilecektir.” düzenlemesinin yer aldığı, imzalanan

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2015/015

: 13

: 25.02.2015

: 2015/UH.I-635

sözleşme bitmeden krizin sona ermesi halinde eksik işten dolayı herhangi bir hak iddiasında

bulunulmayacağı gibi krizin ne zaman, nasıl, ne şekilde başlayacağının ve biteceğinin belli

olmadığı, bu nedenle iş artışı veya iş eksilişi ile ilgili tüm hususların sözleşmede yer aldığı,

İş deneyim belgesindeki artış miktarının sözleşme hükümleri doğrultusunda yapıldığı

ve idarece öngörülmeyen durumlardan kaynaklandığı, sözleşmenin “Süre” başlıklı 8’inci

maddesinde “Sözleşme, imzalandığı tarih itibariyle yürürlüğe girecektir ve 180 gün

yürürlükte kalacağı, TC Başbakanlık Ceylanpınar AFAD Konaklama Tesisleri yönetimince

dilediği takdirde sözleşme süresini, İdari Şartname madde 1(b) bendinde hakları saklı kalmak

kaydıyla aynı fiyat ve şartlarla uzatma ve feshetme hakkına sahiptir.” düzenlemesine yer

verildiği, buna istinaden protokoller yapıldığı ve işin kabulünün iş deneyim belgesini

düzenleyen idarece yapıldığı,

Söz konusu düzenlemeler itibariyle kesinleşen ihale kararının mevzuata aykırı olduğu,

ihale üzerinde bırakılan UCS Hizmet Yön. San. ve Tic. A.Ş.nin 147.871.005,00 TL sunduğu

ve tek geçerli teklif olarak belirlendiği, tekliflerinin 139.343.322,06 TL olduğu ve mevzuata

aykırı olarak değerlendirme dışı bırakıldığı, Kamu İhale Kanunu’nun “Temel İlkeler” başlıklı

5’inci maddesine göre ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibinin olmamasının ve

ihalenin bu şekilde sonuçlandırılmasının mevzuata aykırı olduğu iddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit

edilmiştir.

İncelemeye konu ihalede İçkale Gıda İnş. Tem. Nak. San. Tic. Ltd. Şti. tarafından T.C.

Başbakanlık AFAD Ceylanpınar Konaklama Tesisleri yönetimince düzenlenen “Ceylanpınar

Çadırkent 5000 kişilik Suriye Arap Cumhuriyeti vatandaşlarına ve konaklama tesislerinde

görevli kamu personeline yemek hizmeti alımı işi”ne ilişkin yüklenici iş deneyim belgesinin

teklif ekinde sunulduğu, ilk sözleşme tutarının 11.175.000,00 TL, gerçekleştirilen iş tutarının

37.214.609,96 TL ve belge tutarının da 37.214.609,96 TL olarak belirtildiği, işin sözleşme

tarihinin 18.07.2012, kabul tarihinin 15.07.2014 olduğu, söz konusu belgede yer alan

açıklamada; “Sözleşme süresince Çadırkent barınma merkezinde bulunan Suriyeli misafirlere

ve Konaklama Tesislerinde görevli Kamu Personellerine günlük üç öğün yemek hizmeti

verilmişi olup Acil ve Afet durumunda bir değişiklik olmaması ve nüfus hareketlerinde

görülen dalgalanmalar nedeni ile sözleşme ve idari şartnamenin ilgili maddeleri uyarınca

ilgili firmayla 19.01.2013-18.07.2013, 15.12.2013 tarihlerinde yapılan ek protokollerle süre

uzatımı yapılmış bu nedenle gerçekleştirilen iş tutarı ilk sözleşme tutarından daha yüksek bir

tutar ile gerçekleştirilmiş olup yüklenici firma tarafından talep edilen iş deneyim belgesi bu

tutarlar hesaplanarak düzenlenmiştir.” denildiği görülmüştür.

Ceylanpınar Kaymakamlığı’nın 27.01.2015 tarih ve 18 sayılı yazısında, İçkale Gıda

İnş. Tem. Nak. San. Tic. Ltd. Şti.ne taraflarınca düzenlenerek verilen iş bitirme belgesinin

Suriye krizi nedeniyle ülkemizde bulunan Suriye Arap Cumhuriyeti vatandaşlarına verilen üç

öğün yemek hizmet alımı işi olduğu, bu alımın 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu kapsamında

yapılmadığı, bahse konu ihalenin 06.03.2011 tarih ve 27866 sayılı Resmi Gazete’de

yayımlanan Başbakanlık Afet ve Acil Durum Harcamaları Yönetmeliği’nin 17’nci maddesine

göre yapıldığı, anılan hizmet alımının tek sözleşme kapsamında yapıldığı ve sözleşmenin bir

nüshasının yazı ekinde sunulduğu, bu hizmet alımı için yüklenici ile 18.07.2012 tarihinde

düzenlenen ve ekte sunulan Sözleşme’nin 8’inci maddesi kapsamında 12.12.2012, 19.07.2013

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2015/015

: 13

: 25.02.2015

: 2015/UH.I-635

ve 11.12.2013 tarihli ek protokoller düzenlendiği, söz konusu hizmet alımına ait işin

18.07.2012 tarihinde yapılan sözleşme ve devamında yapılan protokoller ile 15.07.2014

tarihinde noksansız olarak tamamlandığı, yemek hizmet alımı işinin 15.07.2014 tarihinde

sona erdiği, işe ilişkin sözleşme ve son hak ediş raporunun da yazı ekinde yer aldığı, ayrıca bu

bilgi ve belgelerin yanında bu hizmet alımına ilişkin olarak krizin başlamasından sonra

idarece öngörülmeyen gelişmelerden dolayı yüklenici ile 18.07.2012 tarihinde düzenlenen

sözleşme kapsamında süre uzatımlarından kaynaklı bir iş artışının meydana geldiği, bu artışın

işin ayrılmaz bir parçası olması nedeniyle kamu yararı ve hizmetin gereği ilkesinden

hareketle, hizmetin aksamaması ve Suriyeli misafirlerin yemeksiz kalmamaları için ilave

edildiği, ilavenin yasal düzenlemeler ile ekte sunulan Sözleşme’nin 1’inci ve 8’inci maddesi

kapsamında yapıldığı, yüklenicinin tek sözleşme kapsamında yapmış olduğu işle ilgili olarak

sözleşmenin ve son ek protokolün bitiş tarihinden itibaren iş deneyim talebinde bulunduğu,

taraflarınca 12.11.2014 tarih ve 338 sayılı iş bitirme belgesine sözleşme bedeli ve iş artışı

miktarını ihtiva eden değerin yazıldığı hususları belirtilmiştir.

Bahse konu yazı ekinde yer alan Sözleşme’nin “Süre” başlıklı 8’inci maddesinde

“Sözleşme, imzalandığı tarih itibariyle yürürlüğe girecektir ve 180 gün yürürlükte kalacaktır.

T.C. Başbakanlık Ceylanpınar AFAD Konaklama Tesisleri yönetimince dilediği takdirde

sözleşme süresini, İdari Şartname madde 1-(b) bendinde hakları saklı kalmak kaydıyla aynı

fiyat ve şartlarla uzatma ve feshetme hakkına sahiptir.” düzenlemesine yer verildiği ve buna

istinaden aynı yüklenici ile 6 aylık protokol yapıldığı anlaşılmıştır.

Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında

Kanun’un “Kaynak yönetimi” başlıklı 23’üncü maddesinde “(1) Bu Kanun kapsamındaki

faaliyetlerin ifası amacıyla, Başkanlık bütçesinde afet ve acil durum faaliyetleri ödeneği tefrik

edilir. Başkanlık bütçesinde gider kaydedilmek suretiyle özel hesaba aktarılarak kullanılacak

bu kaynaktan, Başkanlıkça uygun görülen hallerde, kamu kurum ve kuruluşları ile mahalli

idarelerin hesaplarına da aktarma yapılabilir. Kamu kurum ve kuruluşları ile mahalli

idareler de, yukarıda belirtilen amaçlarda kullanılmak üzere Başkanlık hesabına aktarma

yapabilir. Bu şekilde aktarılan tutarlar, ilgili kamu kurum ve kuruluşları ile mahalli

idarelerin bütçelerine gelir kaydedilmeksizin özel hesaplarda izlenir. Afet ve acil durum

hallerinde ortaya çıkan ihtiyaçların karşılanması amacıyla sınırlı olmak üzere bu hesaptan

yapılacak harcamalar, 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanunu ile 4734 sayılı

Kamu İhale Kanunu hükümlerine tabi değildir; aktarılan bu tutarların harcanması,

muhasebeleştirilmesi, denetlenmesi ve alımlarda kullanılacak ihale yöntemlerine ilişkin esas

ve usuller, Maliye Bakanlığı ve Başkanlıkça müştereken belirlenir.

(2) Genel bütçeli idarelerin afet ve acil durum yönetimi ile ilgili genel bütçeden

yapacakları her türlü yatırımlar Başkanlıkça izlenir ve koordine edilir. Özel bütçeli

kuruluşlar ile mahalli idarelerin kendi bütçelerinde afet ve acil durumlarda kullanılmak

üzere, bu kurumlarca belirlenecek tutarda ödenek ayrılabilir.

(3) Başkanlık, kanunlarla belirlenen görevlerini yerine getirirken hizmet satın alabilir.”

hükmüne,

Afet ve Acil Durum Harcamaları Yönetmeliği’nin “Dayanak” başlıklı 3’üncü

maddesinde “(1) Bu Yönetmelik, 25/9/2009 tarihli ve 5902 sayılı Afet ve Acil Durum Yönetimi

Başkanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunun 23 üncü maddesi ile 15/5/1959 tarihli

ve 7269 sayılı Umumi Hayata Müessir Afetler Dolayısiyle Alınacak Tedbirlerle Yapılacak

Yardımlara Dair Kanunun 33 üncü maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.” hükmüne,

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2015/015

: 13

: 25.02.2015

: 2015/UH.I-635

Anılan Yönetmeliğin “Pazarlık usulü” başlıklı 17’nci maddesinde “1) Mal veya hizmet