Ana Sayfa
/
Kararlar
/
Kocaeli Büyükşehir Belediye Başkanlığı İSU Genel Müdürlüğü
/
2015/39810-Hacim Esaslı Soğuk Su Sayacı Alımı ve Montajı
Bilgi
İKN
2015/39810
Başvuru Sahibi
Baylan Ölçü Aletleri San. ve Tic. Ltd. Şti.
İdare
Kocaeli Büyükşehir Belediye Başkanlığı İSU Genel Müdürlüğü
İşin Adı
Hacim Esaslı Soğuk Su Sayacı Alımı ve Montajı
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/036
: 1
: 03.06.2015
: 2015/UM.I-1523
TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER:
Başkan: Mahmut GÜRSES
Üyeler: II. Başkan Kazım ÖZKAN, Ali Kemal AKKOÇ, Ahmet ÖZBAKIR, Mehmet Zeki
ADLI, Hasan KOCAGÖZ, Hamdi GÜLEÇ, Mehmet AKSOY
BAŞVURU SAHİBİ:
Baylan Ölçü Aletleri San. ve Tic. Ltd. Şti.,
Atatürk Organize San. Bölgesi 10032 Sok. No: 16 Çiğli/İZMİR
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Kocaeli Büyükşehir Belediye Başkanlığı İSU Genel Müdürlüğü,
D-100 Karayolu Üzeri Seka Park 59 41100 İzmit/KOCAELİ
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2015/39810 İhale Kayıt Numaralı “Hacim Esaslı Soğuk Su Sayacı Alımı ve Montajı” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Kocaeli Büyükşehir Belediye Başkanlığı İSU Genel Müdürlüğü tarafından 06.05.2015
tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Hacim Esaslı Soğuk Su Sayacı Alımı ve
Montajı” ihalesine ilişkin olarak Baylan Ölçü Aletleri San. ve Tic. Ltd. Şti.nin 24.04.2015
tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 06.05.2015 tarihli yazısı ile reddi üzerine,
başvuru sahibince 11.05.2015 tarih ve 40973 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 09.05.2015
tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2015/1243 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, İdarenin firmalarının şikayet başvurusuna
mevzuata aykırı şekilde on günlük cevap verme süresi geçtikten sonra ihale tarihinde ve ihale
saatinde verdiği cevapta belirtilen “fiyatla birlikte fiyat dışı unsurların da dikkate alınarak
ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesindeki amacın ihalede rekabet ortamı
yaratarak bu alanda faaliyet gösteren firmaların teklif verebileceği bir ihale gerçekleştirmek”
hususuna katılmadıkları, zira idarenin fiyat dışı unsurlar ile Manas firmasının ithalatçısı
olduğu ITRON sayacını tarif ettiği, böylece milli üreticilerin ihaleye katılımının engellendiği,
ayrıca idarenin cevabında yer alan önceki sayaç alım ihalesinde de aynı firma tarafından aynı
iddialarla yapılan başvurunun reddedildiği hususunun doğru, fakat eksik olduğu, zira idarenin
bir önceki ihalesinde de aynı durumun söz konusu olduğu ve aynı iddialarla yaptıkları
başvuru neticesinde alınan 02.10.2013 tarih ve 2013/UM.III-3800 sayılı kararla iddiaların
yerinde olmadığı yönünde karar verilmesine rağmen Ankara 16. İdare Mahkemesi’nin
E:2013/1876, K: 2015/58 sayılı kararı ile mahkemenin yaptırdığı bilirkişi incelemesine
dayanılarak iddiaların yerinde görüldüğü ve ilgili kararın iptal edildiği, idarenin ilgili
mahkeme kararını dikkate alarak bu ihalede gerekli düzeltmeleri yapmadığı, hukuka aykırı
düzenlemeler nedeniyle ihalenin iptal edilmesi gerektiği iddialarına yer verilmiştir.
1
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/036
: 1
: 03.06.2015
: 2015/UM.I-1523
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit
edilmiştir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel İlkeler” başlıklı 5’inci maddesinde
“İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi,
güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında
karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur...” hükmü,
Aynı Kanun’un “Şartnameler” başlıklı 12’nci maddesinde “İhale konusu mal veya
hizmet alımları ile yapım işlerinin her türlü özelliğini belirten idari ve teknik şartnamelerin
idarelerce hazırlanması esastır. Ancak, mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin özelliği
nedeniyle idarelerce hazırlanmasının mümkün olmadığının ihale yetkilisi tarafından
onaylanması kaydıyla, teknik şartnameler bu Kanun hükümlerine göre hazırlattırılabilir.
İhale konusu mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin teknik kriterlerine ihale
dokümanının bir parçası olan teknik şartnamelerde yer verilir. Belirlenecek teknik kriterler,
verimliliği ve fonksiyonelliği sağlamaya yönelik olacak, rekabeti engelleyici hususlar
içermeyecek ve bütün istekliler için fırsat eşitliği sağlayacaktır...” hükmü,
Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Teknik Şartname” başlıklı 14’üncü
maddesinde “(1) Alınacak malın teknik kriterleri ve özellikleri, ihale dokümanının bir parçası
olan teknik şartnamede düzenlenir. Teknik kriterlerin ve özelliklerin, verimliliği ve
fonksiyonelliği sağlamaya yönelik olması, rekabeti engelleyici hususlar içermemesi ve fırsat
eşitliğini sağlaması zorunludur...”
“Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi” başlıklı 59’uncu maddesinde “(1)
Ekonomik açıdan en avantajlı teklif, sadece fiyat esasına göre veya fiyat ile birlikte fiyat
dışındaki unsurlar da dikkate alınarak belirlenir.” hükmü,
“Fiyat dışı unsurlar ve bu unsurlara yönelik düzenleme” başlıklı 60’ncı maddesinde “(1)
İhale konusu malın özelliği göz önünde bulundurularak işletme ve bakım maliyeti, maliyet
etkinliği, verimlilik, kalite ve teknik değer gibi unsurlar fiyat dışı unsur olarak belirlenebilir.
(2) Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin, fiyat ile birlikte fiyat dışı unsurların da
dikkate alınarak belirleneceği ihalelerde; fiyat dışı unsurların parasal değerleri veya nispi
ağırlıkları ile hesaplama yöntemi ve bu unsurlara ilişkin değerlendirmenin yapılabilmesi için
sunulacak belge ve/veya numune idari şartnamede açıkça belirtilir.
(3) Ekonomik ve mali yeterlik kriterleri ile iş deneyim belgesi fiyat dışı unsur olarak
öngörülemez.
(4) Fiyat dışı unsurlar, bir marka veya model esas alınarak rekabeti sınırlayıcı şekilde
belirlenemez.
(5) Fiyat dışı unsurlara, bu unsurların parasal değerlerine veya nispi ağırlıklarına ve
hesaplama yöntemine yönelik düzenlemeyi yapan birim veya görevliler tarafından gerekçeli
bir açıklama belgesi hazırlanır ve bu belge ihale onay belgesinin ekinde yer alır.” hükmü,
2
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/036
: 1
: 03.06.2015
: 2015/UM.I-1523
“Yerli malını teklif edenler lehine fiyat avantajı uygulanması” başlıklı 61’inci
maddesinde “(1) Yaklaşık maliyeti eşik değerin altında kalan mal alımı ihalelerine sadece
yerli isteklilerin katılabileceğine ilişkin düzenleme yapılabilir. Ayrıca sadece yerli isteklilerin
katılımına açık ihalelerde, yerli malı teklif eden yerli istekliler lehine % 15 oranına kadar
fiyat avantajı sağlanabilir.
(2) Mal alımı ihalelerinde yaklaşık maliyetine bakılmaksızın, tüm isteklilerin
katılabileceğine ilişkin düzenleme yapılabilir ve bu ihalelerde yerli malı teklif eden istekliler
lehine % 15 oranına kadar fiyat avantajı sağlanabilir.
(3) İhale veya ön yeterlik ilanı ve idari şartnamede, yerli malı teklif edenler lehine
tanınan fiyat avantajı oranı belirtilir.
(4) Yerli malı teklif eden istekliler lehine fiyat avantajı tanınan ve birden fazla mal
kaleminden oluşan ihalelerin, kısmi teklife açık olarak gerçekleştirilmesi ve fiyat
avantajı tanınan her bir kısmın tek bir mal kaleminden oluşması zorunludur. Kısmi teklife
açık ihalelerde, kısımların birinde, birkaçında veya tamamında yerli malı teklif eden istekliler
lehine aynı veya farklı oranlarda fiyat avantajı sağlanabilir. Yerli malı teklif eden istekliler
lehine fiyat avantajı, yerli malı teklif etmeyen diğer isteklilerin söz konusu mal kalemi için
teklif ettikleri bedele, kendi teklif bedelleri üzerinden ihale dokümanında belirlenen fiyat
avantajı oranı esas alınarak hesaplanan tutarın eklenmesi suretiyle bulunur.
(5) Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin, fiyat dışındaki unsurlar da dikkate alınarak
belirleneceği ihalede, öncelikle fiyat dışı unsurlar dikkate alınarak değerlendirilmiş teklif
bedeli bulunur. Yerli malını teklif edenler lehine fiyat avantajı, bu istekliler dışındaki
isteklilerin değerlendirilmiş teklif bedellerine, kendi değerlendirilmiş teklif bedelleri
üzerinden fiyat avantajı oranı esas alınarak hesaplanan tutarın eklenmesi suretiyle uygulanır.
(6) Her yıl Ocak ayında Kurum tarafından ilan edilen orta ve yüksek teknolojili
sanayi ürünleri listesinde yer alan malların ihalelerinde, yerli malı teklif eden istekliler lehine
% 15 oranına kadar fiyat avantajı sağlanması zorunludur. Söz konusu zorunlu fiyat
avantajı uygulaması, ilanı veya duyurusu bu listenin yayımlanmasından sonra yapılan mal
alımı ihalelerinde uygulanacaktır.
(7) Teklif edilen malın yerli malı olduğu Bilim, Sanayi ve Teknoloji
Bakanlığı tarafından belirlenen usul ve esaslara uygun olarak düzenlenen yerli malı belgesi
ile belgelendirilir.” hükmü yer almaktadır.
İdari Şartname’nin “İhale konusu alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde
“2.1. İhale konusu malın;
a) Adı: Hacim Esaslı Soğuk Su Sayacı Alımı ve Montajı
b) Varsa kodu:
c) Miktarı ve türü:
DN15-DN20 HACİM ESASLI 110 MM SU SAYACI 15.000 Adet
DN15-DN20 HACİM ESASLI 190 MM SU SAYACI 35.000 Adet” düzenlemesi yer
almaktadır.
İhaleye ait birim fiyat teklif cetveli aşağıdaki gibidir:
A1
Birimi
B2
Tutarı (Para
Sıra No
Mal
Miktarı
Teklif
Kaleminin
Adı ve Kısa
Edilen Birim
Fiyat (Para
birimi
belirtilerek)
3
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/036
: 1
: 03.06.2015
: 2015/UM.I-1523
Açıklaması
birimi
belirtilerek)
1
2
DN15-
DN20
adet
15.000
35.000
HACİM
ESASLI 110
MM SU
SAYACI
DN15-
adet
DN20
HACİM
ESASLI 190
MM SU
SAYACI
Toplam Tutar (K.D.V Hariç)
İdari Şartname’nin “Kısmi teklif verilmesi” başlıklı 19’uncu maddesinde “19.1. Bu
ihalede kısmi teklif verilebilir.
19.2.1. Bu ihaledeki kısım sayısı 2’dir. İhale kısımlarına ilişkin koşullar altta
düzenlenmiştir;
İhale üzerine bırakılan istekliler ile üzerine kalan kısımların her biri için ayrı ayrı
sözleşme imzalanmayacaktır.” düzenlemesi,
“Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi” başlıklı 35’inci maddesinde
“35.1. Bu ihalede ekonomik açıdan en avantajlı teklif, fiyatla birlikte fiyat dışı unsurlar da
dikkate alınarak belirlenecektir. Fiyat dışı unsurlar ve bu unsurlara ilişkin düzenlemeler ile
hesaplama yöntemi 35.2. maddesinde yer almaktadır.
35.2. Fiyat dışı unsurlar:
35.2.1. Teknik şartnamenin 5. maddesinde belirtilen puanlama tablolarına göre ekonomik
açıdan en avantajlı teklif fiyat dışındaki unsurlar da dikkate alınmak suretiyle belirlenecek
olup tablolarda tanımlanan üstün özellikler fiyat dışı unsur olarak nispi ağırlıkları oranında
ihale
kararını
etkileyecektir.
En büyük toplam ekonomik puan değerlerine sahip teklif “ekonomik açıdan en avantajlı
teklif”
kabul
edilecektir.
Toplam
Puan
=
[NEFP]*%50+[NEFDUP]*%50
Fiyat Dışı Unsur Puan Hesabı : Alınan puanların toplamında ilk sırayı alan isteklinin puanı
100 kabul edilecektir. Diğer isteklilerin puanları buna göre normalize edildikten sonra kalite
teknik puanları bulunacaktır. İstekliler aşağıdaki tabloda belirtilen özelliklerin teklif edilen
üründe bulunup bulunmadığını açıkça belirtmeli ve bulunduğunu gösteren (dizi pusulası
halinde hazırlanmış, tarafsız ve akredite kuruluşlarca onaylanmış) belgeleri veya patentlerini
dosyaya mutlaka koymalıdır. Normalize Edilmiş Fiyat Dışı Unsur Puanı (NEFDUP)
aşağıdaki
Normalize Edilmiş Fiyat Dışı Unsur Puanı (NEFDUP) = [Fiyat Dışı Unsur Puanı]*100 / [En
Yüksek Fiyat Dışı Unsur Puanı]
formüle
göre
hesaplanacaktır.
Fiyat Puan Hesabı : Fiyat puanı, en düşük fiyata göre normalize edilmesiyle aşağıdaki
4
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/036
: 1
: 03.06.2015
: 2015/UM.I-1523
formüle
göre
bulunacaktır.
Normalize Edilmiş Fiyat Puanı (NEFP) = [En Düşük Fiyat (Teklif)]*100 / [Fiyat (Teklif)]
35.3. Yerli malı teklif eden istekliler lehine fiyat avantajı uygulanması:
35.3.1.Yerli malı teklif edenler lehine fiyat avantajı, Mal Alımı İhaleleri Uygulama
Yönetmeliğinin 61 inci maddesi esas alınarak hesaplanacaktır.
35.4.1. Fiyat dışı unsurlar dikkate alınarak değerlendirilmiş tekliflerin birbirine eşit olması
durumunda, fiyat teklifi düşük olan istekli ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi olarak
belirlenir. Fiyat tekliflerinin de eşit olması durumunda 35.2. maddesindeki fiyat dışı
unsurların sıralaması esas alınarak ekonomik açıdan en avantajlı teklif belirlenir. Bu
unsurların da eşit olması halinde, teklif ettiği mal yerli malı olan isteklinin teklifi ekonomik
açıdan en avantajlı teklif olarak belirlenir. Bu değerlendirme sonucunda da ekonomik açıdan
en avantajlı teklif sahibi yine belirlenmez ise iş deneyimini gösteren belgedeki belge tutarı
esas alınarak ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi belirlenir.” düzenlemesi yer
almaktadır.
Teknik Şartname’nin “Ekonomik Açıdan En Avantajlı Teklifin Belirlenmesi” başlıklı
5’inci maddesinde “İhale, ekonomik açıdan en avantajlı teklif fiyat dışındaki unsurlar da
dikkate alınmak suretiyle belirlenecek olup aşağıda tanımlanan üstün özellikler fiyat dışı
unsur olarak nispi ağırlıkları oranında ihale kararını etkileyecektir.
En büyük toplam ekonomik puan değerlerine sahip teklif “ekonomik açıdan en
avantajlı teklif’ kabul edilecektir.
Toplam Puan = [NEFP]*%50+[NEFDUP]*%50
Fiyat Dışı Unsur Puan Hesabı : Alınan puanların toplamında ilk sırayı alan isteklinin
puanı 100 kabul edilecektir. Diğer isteklilerin puanları buna göre normalize edildikten sonra
kalite teknik puanları bulunacaktır. İstekliler aşağıdaki tabloda belirtilen özelliklerin teklif
edilen üründe bulunup bulunmadığını açıkça belirtmeli ve bulunduğunu gösteren (dizi
pusulası halinde hazırlanmış, tarafsız ve akredite kuruluşlarca onaylanmış) belgeleri veya
patentlerini dosyaya mutlaka koymalıdır. Normalize Edilmiş Fiyat Dışı Unsur Puanı
(NEFDUP) aşağıdaki formüle göre hesaplanacaktır.
Normalize Edilmiş Fiyat Dışı Unsur Puanı (NEFDUP) = [Fiyat Dışı Unsur
Puanı]*100 / [En Yüksek Fiyat Dışı Unsur Puanı]
Fiyat Puan Hesabı: Fiyat puanı, en düşük fiyata göre normalize edilmesiyle aşağıdaki
formüle göre bulunacaktır.
5
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/036
: 1
: 03.06.2015
: 2015/UM.I-1523
Normalize Edilmiş Fiyat Puanı (NEFP) = [En Düşük Fiyat (Teklif)]*100 / [Fiyat
(Teklif)]
Değerlendirme her teklif kısmı için ayrı ayrı yapılacaktır.
Değerlendirmede Kullanılacak Fiyat Dışı Unsur Nispi Ağırlık Tablosu:
Sıra Özellik
No
Kriter
Nispi
Ağırlık
Puanı
5
2
Sayacın, su ile birlikte pislik tutucudan geçebilen ince
parça/partiküllerin tıkanma olmayacak şekilde ölçüm
odacığından geçebilmesini sağlayan özelliğe sahip olması
Sayacın, özellikle yüksek debilerde, pistonun ölçüm
odacığına sürtünmesini azaltıcı birden fazla piston girişli ve
Evet
Hayır
0
3
9
Evet
Hayır
5
0
Sayacın N35 derece (1,17-1,21 T) etki gücünde, 25mm çaplı Hayır
0
5
Evet
10mm kalınlığındaki mıknatıs etkisine girmeyecek yapıda
olması (her türlü mıknatıs yaklaştırma konumu ve her debi
için, uzaktan okuma modülünün takılı olması ve olmaması
11 Gösterge ünitesinin dış ortam etkilerine karşı sararma,
Plastik bazlı
0
5
çizilme ve deformasyon v.b. etkilerden etkilenmeyecek cam Saydam
teknolojisine sahip olması
Mineral cam
düzenlemesi yer almaktadır.
Yukarıda yer verilen İdari ve Teknik Şartname düzenlemelerinden ihalenin kısmi
teklife açık olarak gerçekleştirileceği, ihale konusu işin iki kısımdan oluşan soğuk su sayacı
alımı olduğu, ekonomik açıdan en avantajlı teklifin en düşük fiyat esasına göre değil, fiyatla
birlikte fiyat dışı unsurlar da dikkate alınarak belirleneceği anlaşılmaktadır.
Başvuru sahibi isteklinin iddia konusu ettiği fiyat dışı unsur düzenlemeleri idareye
şikayet dilekçesinden anlaşılmakta olup aşağıda belirtilmiştir:
Teknik Şartname’de yer alan Değerlendirmede Kullanılacak Fiyat Dışı Unsur Nispi
Ağırlık Tablosu’nun
“2-Sayacın, su ile birlikte pislik tutucudan geçebilen ince parça/partiküllerin tıkanma
olmayacak şekilde ölçüm odacığından geçebilmesini sağlayan özelliğe sahip olması”,
“3-Sayacın, özellikle yüksek debilerde, pistonun ölçüm odacığına sürtünmesini azaltıcı
birden fazla piston girişli ve çıkışlı yapıya sahip olması”,
“9-Sayacın N35 derece (1,17-1,21 T) etki gücünde, 25mm çaplı 10mm kalınlığındaki
mıknatıs etkisine girmeyecek yapıda olması (her türlü mıknatıs yaklaştırma konumu ve her
6
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/036
: 1
: 03.06.2015
: 2015/UM.I-1523
debi için, uzaktan okuma modülünün takılı olması ve olmaması durumlarının her ikisi içinde
geçerli olacaktır. Yapılacak testlerde istekliler talepleri halinde hazır bulunabileceklerdir.)”,
“11-Gösterge ünitesinin dış ortam etkilerine karşı sararma, çizilme ve deformasyon
v.b. etkilerden etkilenmeyecek cam teknolojisine sahip olması” düzenlemelerinde Manas
firmasının ithalatçısı olduğu ITRON marka ve Acquadis model sayacın tarif edildiği iddia
edilmektedir.
Başvuru sahibinin idareye şikayet dilekçesinde ve idarenin cevabında aynı iddiaların
incelendiği belirtilerek atıf yapılan 02.10.2013 tarih ve 2013/UM.III-3800 sayılı Kamu İhale
Kurulu kararının Kocaeli Büyükşehir Belediye Başkanlığı’nın 2013/73349 İhale Kayıt
Numaralı “Soğuk Su Sayacı Alımı” İhalesine ilişkin olarak Baylan Ölçü Aletleri San. ve Tic.
Ltd. Şti. tarafından yapılan başvuru üzerine alındığı tespit edilmiştir.
Anılan kararda “İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, Teknik Şartname’nin 4.20 ve 4.22
numaralı maddeleri ile bağlantılı olmak üzere “Ekonomik Açıdan En Avantajlı Teklifin
Belirlenmesi Başlıklı” beşinci maddesinde yer alan birinci tablonun 1, 3, 4, 5, 6 ve 8
numaralı maddeleri ile ikinci tablonun 1, 2, 3, 6, 7, 8, 9 ve 11 numaralı maddelerinin Manas
En. Yön. San. ve Tic. A.Ş. firması tarafından teklif edilen Itron - Aquadis marka/model cihaza
yönelik avantaj sağladığı iddialarına yer verilmiştir.” denilmiş olup incelenen başvuruda
iddia konusu yapılan 2, 3, 9, 11 no’lu fiyat dışı unsur düzenlemeleri 02.10.2013 tarih ve
2013/UM.III-3800 sayılı Kurul kararına konu olan ihaleye ait Teknik Şartname’de yer alan
Hacim Esaslı Sayaçlar için Değerlendirmede Kullanılacak Fiyat Dışı Unsur Nispi Ağırlık
Tablosu başlıklı 2 numaralı tabloda yer verilen 2, 3, 9, 11 no’lu iddialar olduğu anlaşılmıştır.
Anılan Kurul kararında iddia konusu edilen bu düzenlemelerle ilgili olarak aynı Akademik
kuruluştan iki defa Teknik Görüş istenildiği tespit edilmiş olup şikayet konusu
düzenlemelerin ve bu düzenlemelerin işaret etiği iddia edilen marka ve modelin aynı olması
nedeniyle tekrar teknik görüş istenilmemiş, söz konusu karardaki teknik görüşe dayanılarak
iddialar hakkında değerlendirme yapılmıştır.
02.10.2013 tarih ve 2013/UM.III-3800 sayılı Kamu İhale Kurulu kararında, incelenen
ihale ile aynı olan düzenlemelerle ilgili iddialara ilişkin olarak (Akademik görüşteki 7, 8, 9,
10’uncu maddelerde yer verilen düzenlemeler, incelenen ihaledeki 9, 11, 2 ve 3 no’lu
düzenlemelere tekabül etmektedir.);
“…30.07.2013 tarihli ve 14221 sayılı yazı ile akademik bir kuruluştan teknik görüş
istenilmiştir.
Akademik kuruluş tarafından gönderilen 06.09.2013 tarihli ve 4673 sayılı yazı
ekinde yer alan 27.08.2013 tarihli raporda ise ‘…
7- BAYLAN firması, ihale şartnamesinde, nispi ağırlık tablosu oluşturulduğunda,
(Tablo-1, bent 6 ve 9, sayfa 43) sayacın N 35 (1,17-1,21 T) etki gücünde, 25 mm çaplı 10 mm
kalınlıktaki mıknatıs etkisine girmeyecek yapıda olması ibaresi mevcut olduğunu, TSEN
14154-3 standardının 6,5 statik manyetik alan bölümünde deneylerin nasıl yapılacağını 6.5.3.
Deney yöntemi ile belirlenmiş olup, ilgili kriter ile standartlarda ön görülmeyen bir testi
idare neden istemektedir, idare bu isteği ile belli bir markayı işaret etmektedir şeklinde
iddiada bulunmaktadır.
7
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/036
: 1
: 03.06.2015
: 2015/UM.I-1523
Bu konu, önceden alınmış bir sertifika veya başka firmaların ihale öncesi sahip
olmadığı bir standart gibi, başka ürünlere üstünlük sağlanacak bir durum olarak
algılanmamıştır. Soğuk su sayaçlarının mıknatıstan etkilenmemesi istenen bir durumdur.
İhalede teklif edilen ürünlerin tümüne ve aynı şartlarda uygulanacağı için, bu konudaki iddia
yersiz bulunmuştur.
8- BAYLAN firması, ihale şartnamesinde, nispi ağırlık tablosu oluşturulduğunda,
(Tablo-1, bent 8 ve Tablo-2 bent-11 sayfa 43-44) "Gösterge ünitesinin dış ortam etkilerine
göre sararma, çizilme ve deformasyon vb. etkilerden etkilenmeyecek cam teknolojisine sahip
olması şartının MANAS firmasının ürününü işaret ettiğini, aslında istenen bu özelliklerin
plastik malzemeler ile de sağlandığını, cam ibaresi konularak, belli bir ürüne üstünlük
sağlamaya çalışıldığı ifade edilmiştir.
Bu konu, başka firmaların ihale öncesi sahip olmadığı bir özellik gibi, başka ürünlere
üstünlük sağlanacak bir durum olarak algılanmamıştır. Eğer bu özellik veya belge sadece bir
firmada var ise, ihalenin şeffaflık ve doğruluğuna zarar verebilir. Bu konuda bir ek açıklama
veya gerekçe yok ise, bu uygulama ürünün birinin diğerlerinin önüne geçmesine sebep
olabilmektedir.
9- BAYLAN firması, ihale şartnamesinde, nispi ağırlık tablosu oluşturulduğunda,
(Tablo-2, bent 2, sayfa 44) "Sayacın su ile birlikte, pislik tutucudan geçebilen ince
parça/partiküllerin tıkanma olmayacak şekilde ölçüm odacığından geçebilmesini sağlayan
özelliğe sahip olması" şeklinde bir ibarenin olduğunu ve bu ifade ile MANAS firmasının
önerdiği ürünün tarif edilmeye çalışıldığı iddia edilmektedir. İnce partiküllerin su sayacını
tıkamayacak şekilde sayaçtan geçmesini sağlamak, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nda
belirtildiği gibi, teknolojik bir üstünlük olup, bakım ve işletme kolaylığı sağlayan bir hususu
olarak görülmesi gerekmektedir. Bu durum haksız rekabete sebep olacak bir durum değildir.
Bu konudaki iddia yersiz bulunmuştur.
10- BAYLAN firması, ihale şartnamesinde, nispi ağırlık tablosu oluşturulduğunda,
(Tablo-2, bent 3, sayfa 44) "Sayacın özellikle yüksek debilerde, pistonun ölçüm odacığına
sürtünmesini azaltıcı, birden fazla piston girişli ve çıkışlı yapıya sahip olması" ibaresi ile
MANAS firmasının önerdiği ürüne üstünlük sağlamaya yönelik bir ifade olduğu iddia
edilmektedir. Ayrıca, Ölçü aletleri, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından 3516
sayılı Ölçüler ve Ayarlar Kanununa dayanılarak Resmi Gazete’de yayınlanan Ölçü Aletleri
Yönetmelikleri’ne (2004 /22/AT) uygun olarak üretilmek mecburiyeti olduğu ifade
edilmektedir. Bu yönetmelik ile sayaçlar istenilen özelliklere sahip olup olmadıkları akredite
kuruluşlarca onaylanmış ise tek veya çok geçişli olup olmadığının bir öneminin olmaması
gerektiğini belirtmektedir.
Soğuk su sayacının birden fazla pistonlu olması, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nda
belirtildiği gibi, sayaca, bakım, işletme, verimlilik gibi bazı özellikler sağlamıyor ise, tek veya
çok pistonlu olmasının bir anlamı olmadığı kanaati hasıl olmuştur. Bu madde bir marka veya
modele üstünlük sağlayabilecek bir içeriğe sahiptir. Bu konuda bir ek açıklama veya gerekçe
yok ise, bu uygulama ürünün birinin diğerlerinin önüne geçmesine sebep olabilmektedir.
SONUÇ;
8
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/036
: 1
: 03.06.2015
: 2015/UM.I-1523
Raporun içeriğinden de anlaşılacağı gibi, raporun oluşturulmasında, Kamu İhale
Kurumuna şikayet amaçlı olarak başvuru yapan BAYLAN firmasının, şikayet dilekçesinde,
Kocaeli Büyükşehir Belediyesi İSU Genel Müdürlüğünün "Soğuk Su Sayacı" temini ihalesi
şartnamesi hakkında art arda sıraladığı şikâyetler dikkate alınarak aynı sıra ile inceleme
yapılmıştır.
İhale şartnamesi içeriğinde, belli bir firma veya marka işaret ediliyor iddiası ile
yapılan incelemede, 1, 2, 7 ve 9 uncu maddelerde, bu iddialara sebep olacak herhangi bir
bulguya rastlanmamıştır.
Yukarıda da ifade edildiği gibi, 3, 4, 5, 6, 8 ve 10’uncu maddelerde şartnamenin bazı
kısımlarının belli bir marka veya modele üstünlük sağlayacak şekilde düzenlendiği
iddialarına dayanak teşkil edecek maddeler olduğu, şartnamenin yeniden düzenlenmesine
ihtiyaç olduğu kanaatine varılmıştır.” denilmektedir.
Akademik kuruluştan alınan teknik görüşün sonuç bölümünde teknik görüş istemimize
konu Teknik Şartname maddelerinden bazılarının Teknik Şartname’nin belli bir marka veya
modele üstünlük sağlayacak şekilde düzenlendiği iddialarına dayanak teşkil edecek maddeler
olduğu belirtilmesine rağmen yazının maddelere ilişkin ayrıntılı gerekçelerin yer aldığı
kısımlarında bu tespitlerin yeterince gerekçelendirilmediğinin,
maddelerin rekabeti
kısıtladığı şeklinde ortaya konulan görüşün “idarece ek bir açıklama getirilmediyse” ya da
“diğer firmaların ürünleri de bu özelliği taşımıyorsa” şeklinde koşullara bağlanmış
olduğunun görülmesi üzerine, bu kez 18.09.2013 tarih ve 1760 sayılı yazımızla anılan
akademik kuruluştan bir kez daha görüş istenilerek, teknik raporun ihalenin
sonuçlandırılmasına esas teşkil edebilecek bir nitelik taşıması amacıyla, görüş istenilen
maddelerde belirtilen kriterlerin cihazın işletme ve bakım maliyeti, maliyet etkinliği,
verimlilik, kalite ve teknik değer gibi özellikleri yönünden bir önem taşıyıp taşımadığı ya da
sadece tek bir cihazda bulunan özellikler olup olmadığı açılarından raporun netleştirilerek
yeniden oluşturulması istenilmiş, idarenin fiyat dışı unsurlara ilişkin açıklamalı
gerekçelerinin yer aldığı bilgi notu da yazımız ekinde akademik kuruluşa gönderilmiştir.
Akademik kuruluştan alınan 24.09.2013 tarih ve 4824 sayılı yazıda ise bu kez ‘…
7- …Bu konu, önceden alınmış bir sertifika veya başka firmaların ihale öncesi sahip
olmadığı bir standart gibi, başka ürünlere üstünlük sağlanacak bir durum olarak
algılanmamıştır. Soğuk su sayaçlarının mıknatıstan etkilenmemesi istenen bir durumdur.
İhalede teklif edilen ürünlerin tümüne ve aynı şartlarda uygulanacağı için, bu konudaki iddia
yersiz bulunmuştur.
8- …Bu konu, başka firmaların ihale öncesi sahip olmadığı bir özellik gibi, başka
ürünlere üstünlük sağlanacak bir durum olarak algılanmamıştır. Yapılan incelemede
piyasada satılan ve bu ihale dosyasında adı geçmeyen başka firmalarında temperli camdan
mamul koruyucu cam gösterge kısmına sahip oldukları belirlenmiştir. Cam gösterge
konusunda MANAS firmasının ürünü piyasadaki tek ürün değildir. Bu sebeple belli bir
firmaya üstünlük sağlanıyor ifadesi geçersiz olduğu kanaatine varılmıştır.
9
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/036
: 1
: 03.06.2015
: 2015/UM.I-1523
9- … İnce partiküllerin su sayacını tıkamayacak şekilde sayaçtan geçmesini sağlamak,
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nda belirtildiği gibi, teknolojik bir üstünlük olup, bakım ve
işletme kolaylığı sağlayan bir hususu olarak görülmesi gerekmektedir. Bu durum haksız
rekabete sebep olacak bir durum değildir. Bu konudaki iddia yersiz bulunmuştur.
10- …İhale Şartnamesi’nde soğuk su sayacının birden fazla piston girişli ve çıkışlı
yapıya sahip olması durumunda ek puan (Tablo-2 bent-3) verilmesi, özellikle yüksek su
debilerinde, su sayaçlarının ömrünü olumlu etkilediğinden dolayı, 4734 sayılı Kamu İhale
Kanunu’nda belirtilen, bakım, işletme kolaylığı ve verimlilik konularında üstünlük sağlayan
hususlar çerçevesinde dikkate alındığında idarenin yetkisinde olan ve ek puan verilebilecek
hususlardan bir durumundadır. Bu konuda ihalenin şeffaflığına halel getirecek herhangi bir
olumsuz durum söz konusu değildir.
SONUÇ;
Raporun içeriğinden de anlaşılacağı gibi, raporun oluşturulmasında, Kamu İhale
Kurumuna şikayet amaçlı olarak başvuru yapan BAYLAN firmasının, şikayet dilekçesinde,
Kocaeli Büyükşehir Belediyesi İSU Genel Müdürlüğünün “Soğuk Su Sayacı” temini ihalesi
şartnamesi hakkında art arda sıraladığı şikayetler dikkate alınarak aynı sıra ile inceleme
yapılmıştır.
İhale Şartnamesi içeriğinde, belli bir firma veya marka işaret ediliyor iddiası ile
yapılan incelemede, itiraz dilekçesinde belirtilen belli bir firmayı kayırma veya belli bir firma
yada ürüne üstünlük sağlama gibi bir durum ile karşılaşılmamıştır. Tablo-1 ve 2 de yapılan
ek puanlama tabloları ve verilen puanlar 4734 sayılı Kamu İhale kanununda belirtilen,
bakım, işletme kolaylığı ve verimlilik konularında üstünlük sağlayan hususlar çerçevesinde
dikkate alınması gereken hususlar olduğu kanaatine varılmıştır.” denilerek, Teknik
Şartname’de belli bir marka ya da modele işaret eden bir düzenlemenin olmadığı
belirtilmiştir.
Netice itibarıyla, ilk teknik görüşün sonuç kısmında yer alan değerlendirmelerin metin
içerisinde her madde bazında yeterince gerekçelendirilmediği, bununla birlikte ikinci teknik
görüşün ilk teknik görüşe ilişkin açıklamalarımız ve idarenin bilgi notu dikkate alınarak
oluşturulduğu göz önüne alındığında, ihalenin akademik kuruluştan 24.09.2013 tarih ve 4824
sayılı yazı ekinde alınan teknik görüş dikkate alınarak sonuçlandırılması gerektiği sonucuna
varılmıştır.
Bu durumda, anılan teknik görüş doğrultusunda şikayet konusu Teknik Şartname
düzenlemelerin alım konusu mal açısından bakım, işletme kolaylığı ve verimlilik konularında
dikkate alınması gereken hususlar olduğu ve belli bir firma ya da ürüne üstünlük
sağlamalarının söz konusu olmadığı tespit edildiğinden, başvuru sahibinin iddiaları yerinde
bulunmamıştır.” denilerek “itirazen şikâyet başvurusunun reddine” karar verildiği tespit
edilmiştir.
Anılan Kurul kararında dayanılan Teknik Görüş doğrultusunda incelenen itirazen
şikayet başvurusunun reddi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.
10
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/036
: 1
: 03.06.2015
: 2015/UM.I-1523
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen
şikâyet başvurusunun reddine,
Oyçokluğu ile karar verildi.
Mahmut GÜRSES
Başkan
Kazım ÖZKAN
II. Başkan
Ali Kemal AKKOÇ
Kurul Üyesi
Ahmet ÖZBAKIR
Kurul Üyesi
Mehmet Zeki ADLI
Hasan KOCAGÖZ
Kurul Üyesi
Hamdi GÜLEÇ
Kurul Üyesi
Kurul Üyesi
Mehmet AKSOY
Kurul Üyesi
11
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/036
: 1
: 03.06.2015
: 2015/UM.I-1523
KARŞI OY
Başvuru sahibinin ihale dokümanına ilişkin itirazen şikayet başvuru dilekçesindeki
iddiaları kapsamında Kurul çoğunluğunca “İtirazen şikayet başvurusunun reddine”
karar verilmiştir.
Başvuru sahibinin ihale dokümanına ilişkin iddialarının İhalelere Yönelik Başvurular
Hakkında Yönetmeliğin 18’inci maddesi yönünden Kurul kararına dayanak teşkil eden esas
inceleme raporu ve eki belgeler üzerinde yapılan inceleme sonucunda;
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel İlkeler” başlıklı 5’inci maddesinde
“İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi,
güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında
karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur...” hükmü,
Aynı Kanun’un “Şartnameler” başlıklı 12’nci maddesinde “İhale konusu mal veya
hizmet alımları ile yapım işlerinin her türlü özelliğini belirten idari ve teknik şartnamelerin
idarelerce hazırlanması esastır. Ancak, mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin özelliği
nedeniyle idarelerce hazırlanmasının mümkün olmadığının ihale yetkilisi tarafından
onaylanması kaydıyla, teknik şartnameler bu Kanun hükümlerine göre hazırlattırılabilir.
İhale konusu mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin teknik kriterlerine ihale
dokümanının bir parçası olan teknik şartnamelerde yer verilir. Belirlenecek teknik kriterler,
verimliliği ve fonksiyonelliği sağlamaya yönelik olacak, rekabeti engelleyici hususlar
içermeyecek ve bütün istekliler için fırsat eşitliği sağlayacaktır...” hükmü,
Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Teknik Şartname” başlıklı 14’üncü
maddesinde “(1) Alınacak malın teknik kriterleri ve özellikleri, ihale dokümanının bir parçası
olan teknik şartnamede düzenlenir. Teknik kriterlerin ve özelliklerin, verimliliği ve
fonksiyonelliği sağlamaya yönelik olması, rekabeti engelleyici hususlar içermemesi ve fırsat
eşitliğini sağlaması zorunludur...”
“Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi” başlıklı 59’uncu maddesinde “(1)
Ekonomik açıdan en avantajlı teklif, sadece fiyat esasına göre veya fiyat ile birlikte fiyat
dışındaki unsurlar da dikkate alınarak belirlenir.” hükmü,
“Fiyat dışı unsurlar ve bu unsurlara yönelik düzenleme” başlıklı 60’ncı maddesinde “(1)
İhale konusu malın özelliği göz önünde bulundurularak işletme ve bakım maliyeti, maliyet
etkinliği, verimlilik, kalite ve teknik değer gibi unsurlar fiyat dışı unsur olarak belirlenebilir.
(2) Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin, fiyat ile birlikte fiyat dışı unsurların da
dikkate alınarak belirleneceği ihalelerde; fiyat dışı unsurların parasal değerleri veya nispi
ağırlıkları ile hesaplama yöntemi ve bu unsurlara ilişkin değerlendirmenin yapılabilmesi için
sunulacak belge ve/veya numune idari şartnamede açıkça belirtilir.
(3) Ekonomik ve mali yeterlik kriterleri ile iş deneyim belgesi fiyat dışı unsur olarak
öngörülemez.
(4) Fiyat dışı unsurlar, bir marka veya model esas alınarak rekabeti sınırlayıcı şekilde
belirlenemez.
12
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/036
: 1
: 03.06.2015
: 2015/UM.I-1523
(5) Fiyat dışı unsurlara, bu unsurların parasal değerlerine veya nispi ağırlıklarına ve
hesaplama yöntemine yönelik düzenlemeyi yapan birim veya görevliler tarafından gerekçeli
bir açıklama belgesi hazırlanır ve bu belge ihale onay belgesinin ekinde yer alır.” hükmü,
“Yerli malını teklif edenler lehine fiyat avantajı uygulanması” başlıklı 61’inci
maddesinde “(1) Yaklaşık maliyeti eşik değerin altında kalan mal alımı ihalelerine sadece
yerli isteklilerin katılabileceğine ilişkin düzenleme yapılabilir. Ayrıca sadece yerli isteklilerin
katılımına açık ihalelerde, yerli malı teklif eden yerli istekliler lehine % 15 oranına kadar
fiyat avantajı sağlanabilir.
(2) Mal alımı ihalelerinde yaklaşık maliyetine bakılmaksızın, tüm isteklilerin
katılabileceğine ilişkin düzenleme yapılabilir ve bu ihalelerde yerli malı teklif eden istekliler
lehine % 15 oranına kadar fiyat avantajı sağlanabilir.
(3) İhale veya ön yeterlik ilanı ve idari şartnamede, yerli malı teklif edenler lehine
tanınan fiyat avantajı oranı belirtilir.
(4) Yerli malı teklif eden istekliler lehine fiyat avantajı tanınan ve birden fazla mal
kaleminden oluşan ihalelerin, kısmi teklife açık olarak gerçekleştirilmesi ve fiyat
avantajı tanınan her bir kısmın tek bir mal kaleminden oluşması zorunludur. Kısmi teklife
açık ihalelerde, kısımların birinde, birkaçında veya tamamında yerli malı teklif eden istekliler
lehine aynı veya farklı oranlarda fiyat avantajı sağlanabilir. Yerli malı teklif eden istekliler
lehine fiyat avantajı, yerli malı teklif etmeyen diğer isteklilerin söz konusu mal kalemi için
teklif ettikleri bedele, kendi teklif bedelleri üzerinden ihale dokümanında belirlenen fiyat
avantajı oranı esas alınarak hesaplanan tutarın eklenmesi suretiyle bulunur.
(5) Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin, fiyat dışındaki unsurlar da dikkate alınarak
belirleneceği ihalede, öncelikle fiyat dışı unsurlar dikkate alınarak değerlendirilmiş teklif
bedeli bulunur. Yerli malını teklif edenler lehine fiyat avantajı, bu istekliler dışındaki
isteklilerin değerlendirilmiş teklif bedellerine, kendi değerlendirilmiş teklif bedelleri
üzerinden fiyat avantajı oranı esas alınarak hesaplanan tutarın eklenmesi suretiyle uygulanır.
(6) Her yıl Ocak ayında Kurum tarafından ilan edilen orta ve yüksek teknolojili
sanayi ürünleri listesinde yer alan malların ihalelerinde, yerli malı teklif eden istekliler lehine
% 15 oranına kadar fiyat avantajı sağlanması zorunludur. Söz konusu zorunlu fiyat
avantajı uygulaması, ilanı veya duyurusu bu listenin yayımlanmasından sonra yapılan mal
alımı ihalelerinde uygulanacaktır.
(7) Teklif edilen malın yerli malı olduğu Bilim, Sanayi ve Teknoloji
Bakanlığı tarafından belirlenen usul ve esaslara uygun olarak düzenlenen yerli malı belgesi
ile belgelendirilir.” hükmü yer almaktadır.
İdari Şartname’nin “İhale konusu alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde,
“2.1. İhale konusu malın;
a) Adı: Hacim Esaslı Soğuk Su Sayacı Alımı ve Montajı
b) Varsa kodu:
c) Miktarı ve türü:
DN15-DN20 HACİM ESASLI 110 MM SU SAYACI 15.000 Adet
DN15-DN20 HACİM ESASLI 190 MM SU SAYACI 35.000 Adet” düzenlemesi yer
almaktadır.
İhaleye ait birim fiyat teklif cetveli aşağıdaki gibidir:
13
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/036
: 1
: 03.06.2015
: 2015/UM.I-1523
A1
B2
Teklif
Edilen Birim
Fiyat (Para
birimi
Tutarı (Para
birimi
belirtilerek)
Mal Kaleminin Adı ve
Kısa Açıklaması
Sıra No
Birimi
Miktarı
belirtilerek)
DN15-DN20 HACİM
ESASLI 110 MM SU
SAYACI
DN15-DN20 HACİM
ESASLI 190 MM SU
SAYACI
1
2
adet
adet
15.000
35.000
Toplam Tutar (K.D.V Hariç)
İdari Şartname’nin “Kısmi teklif verilmesi” başlıklı 19’uncu maddesinde,
“19.1. Bu ihalede kısmi teklif verilebilir.
19.2.1. Bu ihaledeki kısım sayısı 2’dir. İhale kısımlarına ilişkin koşullar altta
düzenlenmiştir;
İhale üzerine bırakılan istekliler ile üzerine kalan kısımların her biri için ayrı ayrı
sözleşme imzalanmayacaktır.” düzenlemesi,
“Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi” başlıklı 35’inci maddesinde,
“35.1. Bu ihalede ekonomik açıdan en avantajlı teklif, fiyatla birlikte fiyat dışı
unsurlar da dikkate alınarak belirlenecektir. Fiyat dışı unsurlar ve bu unsurlara ilişkin
düzenlemeler ile hesaplama yöntemi 35.2. maddesinde yer almaktadır.
35.2. Fiyat dışı unsurlar:
35.2.1. Teknik şartnamenin 5. maddesinde belirtilen puanlama tablolarına göre ekonomik
açıdan en avantajlı teklif fiyat dışındaki unsurlar da dikkate alınmak suretiyle belirlenecek
olup tablolarda tanımlanan üstün özellikler fiyat dışı unsur olarak nispi ağırlıkları oranında
ihale
kararını
etkileyecektir.
En büyük toplam ekonomik puan değerlerine sahip teklif “ekonomik açıdan en avantajlı
teklif” kabul edilecektir.
Toplam Puan = [NEFP]*%50+[NEFDUP]*%50
Fiyat Dışı Unsur Puan Hesabı : Alınan puanların toplamında ilk sırayı alan isteklinin puanı
100 kabul edilecektir. Diğer isteklilerin puanları buna göre normalize edildikten sonra kalite
teknik puanları bulunacaktır. İstekliler aşağıdaki tabloda belirtilen özelliklerin teklif edilen
üründe bulunup bulunmadığını açıkça belirtmeli ve bulunduğunu gösteren (dizi pusulası
halinde hazırlanmış, tarafsız ve akredite kuruluşlarca onaylanmış) belgeleri veya patentlerini
dosyaya mutlaka koymalıdır. Normalize Edilmiş Fiyat Dışı Unsur Puanı (NEFDUP)
aşağıdaki formüle göre hesaplanacaktır.
Normalize Edilmiş Fiyat Dışı Unsur Puanı (NEFDUP) = [Fiyat Dışı Unsur Puanı]*100 / [En
Yüksek Fiyat Dışı Unsur Puanı]
14
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/036
: 1
: 03.06.2015
: 2015/UM.I-1523
Fiyat Puan Hesabı : Fiyat puanı, en düşük fiyata göre normalize edilmesiyle aşağıdaki
formüle göre bulunacaktır.
Normalize Edilmiş Fiyat Puanı (NEFP) = [En Düşük Fiyat (Teklif)]*100 / [Fiyat (Teklif)]
35.3. Yerli malı teklif eden istekliler lehine fiyat avantajı uygulanması:
35.3.1.Yerli malı teklif edenler lehine fiyat avantajı, Mal Alımı İhaleleri Uygulama
Yönetmeliğinin 61 inci maddesi esas alınarak hesaplanacaktır.
35.4.1. Fiyat dışı unsurlar dikkate alınarak değerlendirilmiş tekliflerin birbirine eşit olması
durumunda, fiyat teklifi düşük olan istekli ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi olarak
belirlenir. Fiyat tekliflerinin de eşit olması durumunda 35.2. maddesindeki fiyat dışı
unsurların sıralaması esas alınarak ekonomik açıdan en avantajlı teklif belirlenir. Bu
unsurların da eşit olması halinde, teklif ettiği mal yerli malı olan isteklinin teklifi ekonomik
açıdan en avantajlı teklif olarak belirlenir. Bu değerlendirme sonucunda da ekonomik açıdan
en avantajlı teklif sahibi yine belirlenmez ise iş deneyimini gösteren belgedeki belge tutarı
esas alınarak ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi belirlenir.” düzenlemesi yer
almaktadır.
Teknik Şartname’nin “Ekonomik Açıdan En Avantajlı Teklifin Belirlenmesi” başlıklı
5’inci maddesinde,
“İhale, ekonomik açıdan en avantajlı teklif fiyat dışındaki unsurlar da dikkate alınmak
suretiyle belirlenecek olup aşağıda tanımlanan üstün özellikler fiyat dışı unsur olarak nispi
ağırlıkları oranında ihale kararını etkileyecektir.
En büyük toplam ekonomik puan değerlerine sahip teklif “ekonomik açıdan en
avantajlı teklif’ kabul edilecektir.
Toplam Puan = [NEFP]*%50+[NEFDUP]*%50
Fiyat Dışı Unsur Puan Hesabı : Alınan puanların toplamında ilk sırayı alan isteklinin
puanı 100 kabul edilecektir. Diğer isteklilerin puanları buna göre normalize edildikten sonra
kalite teknik puanları bulunacaktır. İstekliler aşağıdaki tabloda belirtilen özelliklerin teklif
edilen üründe bulunup bulunmadığını açıkça belirtmeli ve bulunduğunu gösteren (dizi
pusulası halinde hazırlanmış, tarafsız ve akredite kuruluşlarca onaylanmış) belgeleri veya
patentlerini dosyaya mutlaka koymalıdır. Normalize Edilmiş Fiyat Dışı Unsur Puanı
(NEFDUP) aşağıdaki formüle göre hesaplanacaktır.
Normalize Edilmiş Fiyat Dışı Unsur Puanı (NEFDUP) = [Fiyat Dışı Unsur
Puanı]*100 / [En Yüksek Fiyat Dışı Unsur Puanı]
Fiyat Puan Hesabı : Fiyat puanı, en düşük fiyata göre normalize edilmesiyle
aşağıdaki formüle göre bulunacaktır.
Normalize Edilmiş Fiyat Puanı (NEFP) = [En Düşük Fiyat (Teklif)]*100 / [Fiyat
(Teklif)]
Değerlendirme her teklif kısmı için ayrı ayrı yapılacaktır.
Değerlendirmede Kullanılacak Fiyat Dışı Unsur Nispi Ağırlık Tablosu:
…
..”
15
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/036
: 1
: 03.06.2015
: 2015/UM.I-1523
Sıra Özellik
No
Kriter
Nispi
Ağırlık
Puanı
5
2
3
9
Sayacın, su ile birlikte pislik tutucudan geçebilen ince Evet
Hayır
0
parça/partiküllerin tıkanma olmayacak şekilde ölçüm
odacığından geçebilmesini sağlayan özelliğe sahip
Sayacın, özellikle yüksek debilerde, pistonun ölçüm
odacığına sürtünmesini azaltıcı birden fazla piston
girişli ve çıkışlı yapıya sahip olması
Evet
Hayır
5
0
Sayacın N35 derece (1,17-1,21 T) etki gücünde,
25mm çaplı 10mm kalınlığındaki mıknatıs etkisine
girmeyecek yapıda olması (her türlü mıknatıs
Hayır
Evet
0
5
yaklaştırma konumu ve her debi için, uzaktan okuma
modülünün takılı olması ve olmaması durumlarının
her ikisi içinde geçerli olacaktır. Yapılacak testlerde
istekliler talepleri halinde hazır bulunabileceklerdir.)
11 Gösterge ünitesinin dış ortam etkilerine karşı sararma, Plastik bazlı
0
5
çizilme ve deformasyon v.b. etkilerden
Saydam
etkilenmeyecek cam teknolojisine sahip olması
Mineral cam
Düzenlemesi yer almaktadır.
Yukarıda yer verilen İdari ve Teknik Şartname düzenlemelerinden ihalenin kısmi
teklife açık olarak gerçekleştirileceği, ihale konusu işin iki kısımdan oluşan soğuk su sayacı
alımı olduğu, ekonomik açıdan en avantajlı teklifin en düşük fiyat esasına göre değil, fiyatla
birlikte fiyat dışı unsurlar da dikkate alınarak belirleneceği anlaşılmaktadır.
Başvuru sahibi isteklinin iddia konusu ettiği fiyat dışı unsur düzenlemeleri idareye
şikayet dilekçesinden anlaşılmakta olup aşağıda belirtilmiştir:
Teknik Şartname’de yer alan Değerlendirmede Kullanılacak Fiyat Dışı Unsur Nispi
Ağırlık Tablosu’nun,
“2-Sayacın, su ile birlikte pislik tutucudan geçebilen ince parça/partiküllerin tıkanma
olmayacak şekilde ölçüm odacığından geçebilmesini sağlayan özelliğe sahip olması”,
“3-Sayacın, özellikle yüksek debilerde, pistonun ölçüm odacığına sürtünmesini azaltıcı
birden fazla piston girişli ve çıkışlı yapıya sahip olması”,
“9-Sayacın N35 derece (1,17-1,21 T) etki gücünde, 25mm çaplı 10mm kalınlığındaki
mıknatıs etkisine girmeyecek yapıda olması (her türlü mıknatıs yaklaştırma konumu ve her
debi için, uzaktan okuma modülünün takılı olması ve olmaması durumlarının her ikisi içinde
geçerli olacaktır. Yapılacak testlerde istekliler talepleri halinde hazır bulunabileceklerdir.)”,
“11-Gösterge ünitesinin dış ortam etkilerine karşı sararma, çizilme ve deformasyon
v.b. etkilerden etkilenmeyecek cam teknolojisine sahip olması” düzenlemelerinde Manas
firmasının ithalatçısı olduğu ITRON marka ve Acquadis model sayacın tarif edildiği iddia
edilmektedir.
16
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/036
: 1
: 03.06.2015
: 2015/UM.I-1523
Başvuru sahibinin idareye şikayet dilekçesinde ve idarenin cevabında aynı iddiaların
incelendiği belirtilerek atıf yapılan 02.10.2013 tarih ve 2013/UM.III-3800 sayılı Kamu İhale
Kurulu kararının Kocaeli Büyükşehir Belediye Başkanlığı’nın 2013/73349 İhale Kayıt
Numaralı “Soğuk Su Sayacı Alımı” İhalesine ilişkin olarak Baylan Ölçü Aletleri San. ve Tic.
Ltd. Şti. tarafından yapılan başvuru üzerine alındığı tespit edilmiştir.
Anılan kararda “İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, Teknik Şartname’nin 4.20 ve 4.22
numaralı maddeleri ile bağlantılı olmak üzere “Ekonomik Açıdan En Avantajlı Teklifin
Belirlenmesi Başlıklı” beşinci maddesinde yer alan birinci tablonun 1, 3, 4, 5, 6 ve 8
numaralı maddeleri ile ikinci tablonun 1, 2, 3, 6, 7, 8, 9 ve 11 numaralı maddelerinin Manas
En. Yön. San. ve Tic. A.Ş. firması tarafından teklif edilen Itron - Aquadis marka/model cihaza
yönelik avantaj sağladığı iddialarına yer verilmiştir.” denilmiş olup incelenen başvuruda
iddia konusu yapılan 2, 3, 9, 11 no’lu fiyat dışı unsur düzenlemeleri 02.10.2013 tarih ve
2013/UM.III-3800 sayılı Kurul kararına konu olan ihaleye ait Teknik Şartname’de yer alan
Hacim Esaslı Sayaçlar için Değerlendirmede Kullanılacak Fiyat Dışı Unsur Nispi Ağırlık
Tablosu başlıklı 2 numaralı tabloda yer verilen 2, 3, 9, 11 no’lu iddialar olduğu anlaşılmıştır.
Anılan Kurul kararında iddia konusu edilen bu düzenlemelerle ilgili olarak aynı Akademik
kuruluştan iki defa Teknik Görüş istenildiği tespit edilmiş olup düzenlemelerin ve bu
düzenlemelerin işaret etiği iddia edilen marka ve modelin aynı olması nedeniyle tekrar teknik
görüş istenilmemiş, söz konusu karardaki teknik görüşe dayanılarak iddialar hakkında
değerlendirme yapılmıştır.
02.10.2013 tarih ve 2013/UM.III-3800 sayılı Kamu İhale Kurulu kararında, incelenen
ihale ile aynı olan düzenlemelerle ilgili iddialara ilişkin olarak (Akademik görüşteki 7, 8, 9,
10’uncu maddelerde yer verilen düzenlemeler, incelenen ihaledeki 9, 11, 2 ve 3 no’lu
düzenlemelere tekabül etmektedir.);
“…30.07.2013 tarihli ve 14221 sayılı yazı ile akademik bir kuruluştan teknik görüş
istenilmiştir.
Akademik kuruluş tarafından gönderilen 06.09.2013 tarihli ve 4673 sayılı yazı ekinde
yer alan 27.08.2013 tarihli raporda ise ‘…
7- BAYLAN firması, ihale şartnamesinde, nispi ağırlık tablosu oluşturulduğunda,
(Tablo-1, bent 6 ve 9, sayfa 43) sayacın N 35 (1,17-1,21 T) etki gücünde, 25 mm çaplı 10 mm
kalınlıktaki mıknatıs etkisine girmeyecek yapıda olması ibaresi mevcut olduğunu, TSEN
14154-3 standardının 6,5 statik manyetik alan bölümünde deneylerin nasıl yapılacağını 6.5.3.
Deney yöntemi ile belirlenmiş olup, ilgili kriter ile standartlarda ön görülmeyen bir testi
idare neden istemektedir, idare bu isteği ile belli bir markayı işaret etmektedir şeklinde
iddiada bulunmaktadır.
Bu konu, önceden alınmış bir sertifika veya başka firmaların ihale öncesi sahip
olmadığı bir standart gibi, başka ürünlere üstünlük sağlanacak bir durum olarak
algılanmamıştır. Soğuk su sayaçlarının mıknatıstan etkilenmemesi istenen bir durumdur.
İhalede teklif edilen ürünlerin tümüne ve aynı şartlarda uygulanacağı için, bu konudaki iddia
yersiz bulunmuştur.
8- BAYLAN firması, ihale şartnamesinde, nispi ağırlık tablosu oluşturulduğunda,
17
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/036
: 1
: 03.06.2015
: 2015/UM.I-1523
(Tablo-1, bent 8 ve Tablo-2 bent-11 sayfa 43-44) "Gösterge ünitesinin dış ortam etkilerine
göre sararma, çizilme ve deformasyon vb. etkilerden etkilenmeyecek cam teknolojisine sahip
olması şartının MANAS firmasının ürününü işaret ettiğini, aslında istenen bu özelliklerin
plastik malzemeler ile de sağlandığını, cam ibaresi konularak, belli bir ürüne üstünlük
sağlamaya çalışıldığı ifade edilmiştir.
Bu konu, başka firmaların ihale öncesi sahip olmadığı bir özellik gibi, başka ürünlere
üstünlük sağlanacak bir durum olarak algılanmamıştır. Eğer bu özellik veya belge sadece bir
firmada var ise, ihalenin şeffaflık ve doğruluğuna zarar verebilir. Bu konuda bir ek
açıklama veya gerekçe yok ise, bu uygulama ürünün birinin diğerlerinin önüne geçmesine
sebep olabilmektedir.
9- BAYLAN firması, ihale şartnamesinde, nispi ağırlık tablosu oluşturulduğunda,
(Tablo-2, bent 2, sayfa 44) "Sayacın su ile birlikte, pislik tutucudan geçebilen ince
parça/partiküllerin tıkanma olmayacak şekilde ölçüm odacığından geçebilmesini sağlayan
özelliğe sahip olması" şeklinde bir ibarenin olduğunu ve bu ifade ile MANAS firmasının
önerdiği ürünün tarif edilmeye çalışıldığı iddia edilmektedir. İnce partiküllerin su sayacını
tıkamayacak şekilde sayaçtan geçmesini sağlamak, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nda
belirtildiği gibi, teknolojik bir üstünlük olup, bakım ve işletme kolaylığı sağlayan bir hususu
olarak görülmesi gerekmektedir. Bu durum haksız rekabete sebep olacak bir durum değildir.
Bu konudaki iddia yersiz bulunmuştur.
10- BAYLAN firması, ihale şartnamesinde, nispi ağırlık tablosu oluşturulduğunda,
(Tablo-2, bent 3, sayfa 44) "Sayacın özellikle yüksek debilerde, pistonun ölçüm odacığına
sürtünmesini azaltıcı, birden fazla piston girişli ve çıkışlı yapıya sahip olması" ibaresi ile
MANAS firmasının önerdiği ürüne üstünlük sağlamaya yönelik bir ifade olduğu iddia
edilmektedir. Ayrıca, Ölçü aletleri, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından 3516
sayılı Ölçüler ve Ayarlar Kanununa dayanılarak Resmi Gazete’de yayınlanan Ölçü Aletleri
Yönetmelikleri’ne (2004 /22/AT) uygun olarak üretilmek mecburiyeti olduğu ifade
edilmektedir. Bu yönetmelik ile sayaçlar istenilen özelliklere sahip olup olmadıkları akredite
kuruluşlarca onaylanmış ise tek veya çok geçişli olup olmadığının bir öneminin olmaması
gerektiğini belirtmektedir.
Soğuk su sayacının birden fazla pistonlu olması, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nda
belirtildiği gibi, sayaca, bakım, işletme, verimlilik gibi bazı özellikler sağlamıyor ise, tek veya
çok pistonlu olmasının bir anlamı olmadığı kanaati hasıl olmuştur. Bu madde bir marka veya
modele üstünlük sağlayabilecek bir içeriğe sahiptir. Bu konuda bir ek açıklama veya gerekçe
yok ise, bu uygulama ürünün birinin diğerlerinin önüne geçmesine sebep olabilmektedir.
SONUÇ;
Raporun içeriğinden de anlaşılacağı gibi, raporun oluşturulmasında, Kamu İhale
Kurumuna şikayet amaçlı olarak başvuru yapan BAYLAN firmasının, şikayet dilekçesinde,
Kocaeli Büyükşehir Belediyesi İSU Genel Müdürlüğünün "Soğuk Su Sayacı" temini ihalesi
şartnamesi hakkında art arda sıraladığı şikâyetler dikkate alınarak aynı sıra ile inceleme
yapılmıştır.
İhale şartnamesi içeriğinde, belli bir firma veya marka işaret ediliyor iddiası ile
yapılan incelemede, 1, 2, 7 ve 9 uncu maddelerde, bu iddialara sebep olacak herhangi bir
bulguya rastlanmamıştır.
18
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/036
: 1
: 03.06.2015
: 2015/UM.I-1523
Yukarıda da ifade edildiği gibi, 3, 4, 5, 6, 8 ve 10’uncu maddelerde şartnamenin bazı
kısımlarının belli bir marka veya modele üstünlük sağlayacak şekilde düzenlendiği
iddialarına dayanak teşkil edecek maddeler olduğu, şartnamenin yeniden düzenlenmesine
ihtiyaç olduğu kanaatine varılmıştır.” denilmektedir.
Akademik kuruluştan alınan teknik görüşün sonuç bölümünde teknik görüş istemimize
konu Teknik Şartname maddelerinden bazılarının Teknik Şartname’nin belli bir marka veya
modele üstünlük sağlayacak şekilde düzenlendiği iddialarına dayanak teşkil edecek maddeler
olduğu belirtilmesine rağmen yazının maddelere ilişkin ayrıntılı gerekçelerin yer aldığı
kısımlarında bu tespitlerin yeterince gerekçelendirilmediğinin,
maddelerin rekabeti
kısıtladığı şeklinde ortaya konulan görüşün “idarece ek bir açıklama getirilmediyse” ya da
“diğer firmaların ürünleri de bu özelliği taşımıyorsa” şeklinde koşullara bağlanmış
olduğunun görülmesi üzerine, bu kez 18.09.2013 tarih ve 1760 sayılı yazımızla anılan
akademik kuruluştan bir kez daha görüş istenilerek, teknik raporun ihalenin
sonuçlandırılmasına esas teşkil edebilecek bir nitelik taşıması amacıyla, görüş istenilen
maddelerde belirtilen kriterlerin cihazın işletme ve bakım maliyeti, maliyet etkinliği,
verimlilik, kalite ve teknik değer gibi özellikleri yönünden bir önem taşıyıp taşımadığı ya da
sadece tek bir cihazda bulunan özellikler olup olmadığı açılarından raporun netleştirilerek
yeniden oluşturulması istenilmiş, idarenin fiyat dışı unsurlara ilişkin açıklamalı
gerekçelerinin yer aldığı bilgi notu da yazımız ekinde akademik kuruluşa gönderilmiştir.
Akademik kuruluştan alınan 24.09.2013 tarih ve 4824 sayılı yazıda ise bu kez ‘…
7- …Bu konu, önceden alınmış bir sertifika veya başka firmaların ihale öncesi sahip
olmadığı bir standart gibi, başka ürünlere üstünlük sağlanacak bir durum olarak
algılanmamıştır. Soğuk su sayaçlarının mıknatıstan etkilenmemesi istenen bir durumdur.
İhalede teklif edilen ürünlerin tümüne ve aynı şartlarda uygulanacağı için, bu konudaki iddia
yersiz bulunmuştur.
8- …Bu konu, başka firmaların ihale öncesi sahip olmadığı bir özellik gibi, başka
ürünlere üstünlük sağlanacak bir durum olarak algılanmamıştır. Yapılan incelemede
piyasada satılan ve bu ihale dosyasında adı geçmeyen başka firmalarında temperli camdan
mamul koruyucu cam gösterge kısmına sahip oldukları belirlenmiştir. Cam gösterge
konusunda MANAS firmasının ürünü piyasadaki tek ürün değildir. Bu sebeple belli bir
firmaya üstünlük sağlanıyor ifadesi geçersiz olduğu kanaatine varılmıştır.
9- … İnce partiküllerin su sayacını tıkamayacak şekilde sayaçtan geçmesini sağlamak,
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nda belirtildiği gibi, teknolojik bir üstünlük olup, bakım ve
işletme kolaylığı sağlayan bir hususu olarak görülmesi gerekmektedir. Bu durum haksız
rekabete sebep olacak bir durum değildir. Bu konudaki iddia yersiz bulunmuştur.
10- …İhale Şartnamesi’nde soğuk su sayacının birden fazla piston girişli ve çıkışlı
yapıya sahip olması durumunda ek puan (Tablo-2 bent-3) verilmesi, özellikle yüksek su
debilerinde, su sayaçlarının ömrünü olumlu etkilediğinden dolayı, 4734 sayılı Kamu İhale
Kanunu’nda belirtilen, bakım, işletme kolaylığı ve verimlilik konularında üstünlük sağlayan
hususlar çerçevesinde dikkate alındığında idarenin yetkisinde olan ve ek puan verilebilecek
hususlardan bir durumundadır. Bu konuda ihalenin şeffaflığına halel getirecek herhangi bir
olumsuz durum söz konusu değildir.
19
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/036
: 1
: 03.06.2015
: 2015/UM.I-1523
SONUÇ;
Raporun içeriğinden de anlaşılacağı gibi, raporun oluşturulmasında, Kamu İhale
Kurumuna şikayet amaçlı olarak başvuru yapan BAYLAN firmasının, şikayet dilekçesinde,
Kocaeli Büyükşehir Belediyesi İSU Genel Müdürlüğünün “Soğuk Su Sayacı” temini ihalesi
şartnamesi hakkında art arda sıraladığı şikayetler dikkate alınarak aynı sıra ile inceleme
yapılmıştır.
İhale Şartnamesi içeriğinde, belli bir firma veya marka işaret ediliyor iddiası ile
yapılan incelemede, itiraz dilekçesinde belirtilen belli bir firmayı kayırma veya belli bir firma
yada ürüne üstünlük sağlama gibi bir durum ile karşılaşılmamıştır. Tablo-1 ve 2 de yapılan
ek puanlama tabloları ve verilen puanlar 4734 sayılı Kamu İhale kanununda belirtilen,
bakım, işletme kolaylığı ve verimlilik konularında üstünlük sağlayan hususlar çerçevesinde
dikkate alınması gereken hususlar olduğu kanaatine varılmıştır.” denilerek, Teknik
Şartname’de belli bir marka ya da modele işaret eden bir düzenlemenin olmadığı
belirtilmiştir.
Netice itibarıyla, ilk teknik görüşün sonuç kısmında yer alan değerlendirmelerin metin
içerisinde her madde bazında yeterince gerekçelendirilmediği, bununla birlikte ikinci teknik
görüşün ilk teknik görüşe ilişkin açıklamalarımız ve idarenin bilgi notu dikkate alınarak
oluşturulduğu göz önüne alındığında, ihalenin akademik kuruluştan 24.09.2013 tarih ve 4824
sayılı yazı ekinde alınan teknik görüş dikkate alınarak sonuçlandırılması gerektiği sonucuna
varılmıştır.
Bu durumda, anılan teknik görüş doğrultusunda şikayet konusu Teknik Şartname
düzenlemelerin alım konusu mal açısından bakım, işletme kolaylığı ve verimlilik konularında
dikkate alınması gereken hususlar olduğu ve belli bir firma ya da ürüne üstünlük
sağlamalarının söz konusu olmadığı tespit edildiğinden, başvuru sahibinin iddiaları yerinde
bulunmamıştır.” denilerek “itirazen şikâyet başvurusunun reddine” karar verildiği tespit
edilmiştir.
Ancak başvuru sahibi tarafından “02.10.2013 tarih ve 2013/UM.III-3800 sayılı
kararla iddiaların yerinde olmadığı yönünde karar verilmesine rağmen Ankara 16. İdare
Mahkemesi’nin E:2013/1876, K: 2015/58 sayılı kararı ile mahkemenin yaptırdığı bilirkişi
incelemesine dayanılarak iddiaların yerinde görüldüğü ve ilgili kararın iptal edildiği,
idarenin ilgili mahkeme kararını dikkate alarak bu ihalede gerekli düzeltmeleri yapmadığı,
hukuka aykırı düzenlemeler nedeniyle ihalenin iptal edilmesi gerektiği” hususu da iddia
edilmekte olup anılan Kurul kararına karşı başvuru sahibi istekli tarafından açılan davada
Ankara 16. İdare Mahkemesi’nin E:2013/1876, K: 2015/58 sayılı kararı ile şikayet konusu
edilen hususların tekrar bilirkişiye gönderildiği, alınan bilirkişi raporuna dayanılarak
iddiaların yerinde görüldüğü ve söz konusu kararın iptal edildiği anlaşılmıştır.
Anılan mahkeme kararında, “…Uyuşmazlığın çözümü teknik yönden bilirkişi
incelemesi yapılmasını gerektirdiğinden, Mahkememizin bilirkişi incelemesi yaptırılması
kararına istinaden Gazi Üniversitesi Makine Mühendisliği Anabilim Dalında görevli öğretim
üyelerinden oluşturulan bilirkişi heyetince hazırlanan 17.12.2014 tarihli bilirkişi raporunda;
“Sayacın özellikle yüksek debilerde, pistonun ölçüm odacığına sürtünmesini azaltıcı, birden
fazla piston girişli ve çıkışlı yapıya sahip olması” şeklindeki bir tanımlama içeren su sayacı
20
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/036
: 1
: 03.06.2015
: 2015/UM.I-1523
teknolojik özelliğine, yapılan araştırmalar sonucunda herhangi başka bir sayaçta
rastlanılmadığı, diğer taraftan bu özelliğin, AQUADİS + model su sayacı için patent ile
korunan, yani sadece bu sayaca has bir özellik olduğu, bu konuda idarece "Bilgi notu” ile
yapılan açıklamalar da MANAS firması tarafından ihale dokümanında sunulan patent
içeriğine atıf yapmakta, sayaçta çok piston ve su geçici olmaması durumunda meydana gelen
aşınma ve gürültü problemlerinden bahsedildiği, dolayısıyla patentle de korunan bu özelliğin
direkt olarak AOUADIS + model su sayacını tarif ettiği ve MANAS firmasına ihalede
üstünlük sağladığı” belirtilmiştir.
Tamamı dava dosyasında bulunan bilirkişi raporu taraflara tebliğ edilmiş, davalı idare
tarafından yapılan itirazlar, raporun dayandığı teknik ve bilimsel veriler karşısında yerinde
görülmemiş olup, Mahkememiz heyetince hükme esas alınabilecek nitelikte bulunmuştur.
Bu durumda; dava dosyasında bulunan bilgi be belgeler ile bilirkişi raporunun birlikte
değerlendirilmesinden, İhale Şartnamesi içeriğinde, belli bir firma ve markaya işaret edildiği
hususunun yukarıda alıntısı yapılan bilirkişi raporu ile sabit olduğu anlaşıldığından, davacı
şirketin itirazen şikayet başvurusunun 4734 sayılı Kanun’un 54’üncü maddesinin onuncu
fıkrasının (c) bendi gereğince reddine ilişkin dava konusu Kamu İhale Kurulu kararında
hukuka uyarlık görülmemiştir.” denilerek dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
Mahkemece yaptırılan bilirkişi raporunda; incelenen ihalenin sırasıyla 9, 11, 2 ve 3
nolu fiyat dışı unsur düzenlemelerine denk gelen 7, 8, 9 ve 10 sayılı fiyat dışı unsur
düzenlemelerine ilişkin olarak yapılan değerlendirmeler;
“…Her iki teknik raporda da incelendiği şekilde itiraz konusu hususlar ile ilgili
incelememiz aynı sıra ile aşağıda verilmiştir:
…
“7. BAYLAN firması, ihale şartnamesinde, nispi ağırlık tablosu oluşturulduğunda,
(Tablo-1, bent 6 ve 9, sayfa 43) sayacın N 35 (1,17-1,21 T) etki gücünde, 25 mm çaplı 10
mm kalınlıktaki mıknatıs etkisine girmeyecek yapıda olması ibaresi mevcut olduğunu, TSEN
14154-3 standardının 6.5 statik manyetik alan bölümünde deneylerin nasıl yapılacağını 6.5.3.
deney yöntemi ile belirlenmiş olup, ilgili kriter ile standartlarda ön görülmeyen bir testi idare
neden istemektedir, idare bu isteği iie belli bir markayı işaret etmekledir şeklinde iddiada
bulunmakladır.
Görüş: Teknolojideki gelişimle birlikte ferritik yapılardan daha yüksek manyetik alan
üretebilen Neobiyum malzesi katkılı (alaşımlı) mıknatıslar geliştirilmiştir. Teknik şartnamede
belirtilen N35 bir Neobiyum mıknatısı tanımlamaktadır. N harfinden sonra gelen 35 değeri de
mıknatısın çekim gücünü vermektedir. Bu mıknatıslar N35’den N52’ye kadar çeşitlilik
göstermektedir ve enline alışveriş siteleri (e-bay vb.) kolaylıkla yurtdışından
getirilebilmektedir. Bu mıknatıslar ile sayaçların (su, doğalgaz, kartlı sayaçlar vb.)
yanıltılmaya çalışıldığı da bilinmektedir. Dolayısıyla İdare de bu konuda tecrübeleri sonucu
tedbir almak istemiş olabilir. Diğer taraftan bu istek şu sebepler ile uygun değildir:
i) Ülkemizde halihazırda yürürlükte olan, manyetik alandan etkilenme ile ilgili
testlerin nasıl yapılacağının tanımlı olduğu bir standart mevcuttur (TSEN 1415—3).
ii) MANAS firmasının ihale dosyasında sunduğu ACTARIS firması tarafından Avrupa
Su ve Isı Ölçümü’nde AQUADIS + P1 modeli için yaptırdığı testte kullanılan mıknatıs,
21
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/036
: 1
: 03.06.2015
: 2015/UM.I-1523
“anizotropik ferrit" dir (Neobiyum değil!), zaten bu test de EN-14154-3 bölüm 6.5’e göre
yapılmıştır.
iii) MANAS firmasının sunduğu N35 mıknatıs ile yapılan test (N35 mıknatıs
yaklaştırılarak test edilmiştir) firma tarafından gerçekleştirilmiş bir testtir (Lab. Müdürü
Serkan KALAFAT imzalı). Bu sebeplerden dolayı bu madde ile tanımlanan “Fiyat dışı
unsur” direkt olarak bir marka ve modeli tanımlayacak şekilde düzenlenmiştir. Standartlar
ile tanımlanmış bir düzenleme için belirlenmiş “Fiyat dışı unsur” da tablodaki en yüksek
puanın belirlenmiş olması da bu görüşü destekler niteliktedir. Heyetimiz bu konuda İdarenin
açıklamasını yeterli bulmamıştır ve daha önce alınmış her iki Teknik Raporun görüşüne de
katılmamaktadır.
8. BAYLAN firması, ihale şartnamesinde, nispi ağırlık tablosu oluşturulduğunda,
(Tablo-1, bent 8 ve Tablo-2 bent-11 sayfa 43-44) "Gösterge ünitesinin dış ortam etkilerine
göre sararma, çizilme ve deformasyon vb. etkilerden etkilenmeyecek cam teknolojisine
sahip olması şartının MANAS firmasının ürününü işaret ettiğini, aslında istenen bu
özelliklerin plastik malzemeler ile de sağlandığını cam ibaresi, konularak, belli bir ürüne
üstünlük sağlamaya çalışıldığı ifade edilmiştir.
Görüş: Sayaç göstergelerinin üzerini kapatan malzemenin mineral cam özelliğinde
olması sayaç göstergelerinin dış ortamdan etkilenmelerini ve bu sebeple, bozulma, çarpılma,
matlaşma gibi istenmeyen özelliklerin oluşmamasını sağlayacaktır. Bu konuda İdarenin
“Bilgi Notu" ile yapmış olduğu açıklamada bulunan plastik/polikarbonat camların ısıtılmış
iğne vb. malzeme ile delinerek sayaç endekslerine müdahale edilebildiği bilgisi de dikkate
alınmalıdır. Ayrıca piyasada mevcut sunulan başka marka/model su sayaçlarında da bu
özellik bulunmaktadır, dolayısıyla bu tanımlama direkt olarak bir marka ve modeli tasvir
etmemektedir. Bu istek ‘4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nda belirtildiği gibi, işletme
kolaylığı sağlama, verimlilik, bakım gibi sağladığı bir üstünlük ya da avantaj var ise, idare bu
şekilde bir şart koyarak bu şartı sağlayan ürünlere ek puan vererek ayrıcalık sağlayabilir’
başlığı altında değerlendirilmiştir.
9. BAYLAN firması, ihale şartnamesinde, nispi ağırlık tablosu oluşturulduğunda
(Tablo-2. bent 2. sayfa 44) "Sayacın su ile birlikte, pislik tutucudan geçebilen ince
parça/partiküllerin tıkanma olmayacak şekilde ölçüm odacığından geçebilmesini sağlayan
özelliğe sahip olması" şeklinde bir ibarenin olduğunu ve bu ifade ile MANAS - firmasının
önerdiği ürünün tarif edilmeye çalışıldığı iddia edilmektedir. İnce partiküllerin su sayacını
tıkamayacak şekilde sayaçtan geçmesini sağlamak 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nda
belirtildiği gibi, teknolojik bir üstünlük olup, bakım ve işletme kolaylığı sağlayan bir hususu
olarak görülmesi gerekmektedir. Bu durum haksız rekabete sebep olacak bir durum değildir.
Bu konudaki iddia yersiz bulunmuştur.
Görüş: Su sayaçlarında tıkanmanın olmaması için su girişinde bir pislik tutucu
bulunması gerekmektedir. Hemen hemen her modelde bu pislik tutucu olmakla birlikte
malzemesi, geçme aralığı, değiştirilebilirliği gibi konularda farklılıklar görünmektedir. İhale
şartnamesinde belirtilen bu “Fiyat dışı unsur” ile pislik tutucunun özelliğini yerine getirdiği
halde yine de müsaade edilen boyuttaki partiküllerin sayaçta tıkanmaya sebep olmaması
istenmektedir. Her ne kadar fiyat dışı bir unsur olarak belirlenebilir görünmekle birlikte
piyasada bulunan sayaçlar üzerinde yapılan açık kaynak incelemesinde böyle bir özellik
görünmemekte, tıkanmayı engellemek için pislik tutucunun özellikleri vurgulanmaktadır.
22
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/036
: 1
: 03.06.2015
: 2015/UM.I-1523
Fakat bu durum MANAS firmasının ürününde bir patent ile korunan özelliktir, direkt olarak
bu ürünü tarif eden bir özellik sunulmuştur. Ayrıca nispi ağırlık puanı olarak da göreceli
olarak yüksek bir değer olan 7 değerinin verilmesi bu şüpheyi artırmıştır, çünkü zaten savacı
tıkama ihtimali olan daha büyük partiküllerin pislik tutucu tarafından tutulması
beklenmektedir. Bu sebepler ile “Fiyat dışı unsur” olarak tanımlanmış bu madde ile
MANAS firmasının temsilcisi olduğu AQUADlS+ model savacın avantajlı duruma geldiği
görülmektedir.
10. BAYLAN firması, ihale şartnamesinde, nispi ağırlık tablosu oluşturulduğunda
(Tablo-2, bent 3. sayfa 44) "Sayacın özellikle yüksek debilerde, pistonun ölçüm odacığına
sürtünmesini azaltıcı birden fazla piston girişli ve çıkışlı yapıya sahip olması" ibaresi ile
MANAS firmasının önerdiği ürüne üstünlük sağlamaya yönelik bir ifade olduğu iddia
edilmektedir. Ayrıca, Ölçü aletleri, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından 3516
sayılı Ölçüler ve Ayarlar Kanununa dayanılarak Resmi Gazete’de yayınlanan Ölçü Aletleri
Yönetmeliklerine (2004 /22/AT) uygun olarak üretilmek mecburiyeti olduğu ifade
edilmektedir. Bu yönetmelik ile sayaçlar istenilen özelliklere sahip olup olmadıkları akredite
kuruluşlarca onaylanmış ise tek veya çok geçişli) olup olmadığının bir öneminin olmaması
gerektiğini belirtmekledir.
Görüş: "Sayacın özellikle yüksek debilerde pistonun ölçüm odacığına sürtünmesini
azaltıcı, birden fazla piston girişli ve çıkışlı yapıya sahip olması” şeklindeki bir tanımlama
içeren su savacı teknolojik özelliğine yapılan araştırmalar sonucunda herhangi başka bir
sayaçta rastlanmamıştır. Diğer taraftan bu özellik Aquadis+ model su sayacı için patent ile
korunan, yani sadece bu sayaca has bir özelliktir. Bu konuda idarece '‘Bilgi notu" ile yapılan
açıklamalar da MANAS firması tarafından ihale dokümanında sunulan patent içeriğine atıf
yapmakta, sayaçta çok piston ve su geçici olmaması durumunda meydana gelen aşınma ve
gürültü problemlerinden bahsetmektedir. Dolayısıyla patentle de korunan bu özellik direkt
olarak AQUADIS+ model su sayacını tarif etmektedir ve MANAS firmasına ihalede
üstünlük sağlamaktadır. Heyetimiz bu konuda İdarenin “Bilgi notu"nu yeterli bulmamıştır ve
daha önce hazırlanmış iki Teknik Rapor'a da katılmamaktadır.
SONUÇ
Yukarda açıklanan nedenlerle ve nihai takdir ve değerlendirme Sayın Mahkemeye ait olmak
üzere;
- Dava konusu ihalede İdari ve Teknik Şartname’nin “Fiyat dışı unsurlar” olarak tanımlanan
özelliklerden dava konusu olan ve sırası ile detaylı bir şekilde incelenen maddelerden 7, 9 ve
10. maddeler uyarınca şartnamenin bu konularda “belirli bir marka veya modele üstünlük
sağlayacak şekilde düzenlendiği” iddialarının geçerli olduğu,
- 7. maddede belirtilen itiraz konusunda hâlihazırda yürürlükte bulunan TSE standardına
göre işlem yapılmasının yerinde olduğu,
- 9. ve 10. maddelerde verilen özelliklerin AQUADIS+ sayacı için patentle korunan
özelliklere atıf yaptığı ve bu ürünü ihalede avantajlı konuma yükselttiği tespit edilmiştir.”
şeklindedir.
Söz konusu bilirkişi raporunda 7, 9, 10 no’lu fiyat dışı unsurlar açısından belirli bir
markaya işaret ettiği tespitinin yapıldığı anlaşılmış olup; 11 no’lu fiyat dışı unsur düzenlemesi
açısından anılan bilirkişi raporunun 8 no’lu fiyat dışı unsur düzenlemesine ilişkin kısmı
dikkate alınarak iddia yerinde görülmemiş olmakla birlikte, anılan bilirkişi raporunda
incelenen ihalenin sırasıyla 9, 2 ve 3 no’lu fiyat dışı unsur düzenlemelerine denk gelen 7, 9 ve
23
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/036
: 1
: 03.06.2015
: 2015/UM.I-1523
10 sayılı fiyat dışı unsur düzenlemelerine ilişkin tespitlerin, iddia konusunun ve iddia konusu
edilen marka ve modelin aynı olması nedeniyle anılan ihale için de dikkate alınmasının
mümkün olduğu değerlendirilerek yeniden bilirkişi incelemesi yapılmasına gerek
görülmeksizin 9, 2 ve 3 no’lu fiyat dışı unsur düzenlemelerine ilişkin iddiaların yerinde
olduğu ve bu nedenle de ihalenin iptaline karar verilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.
Açıklanan nedenlerle; başvuru sahibinin ihale dokümanına yönelik iddiaları
kapsamında “İhalenin iptaline” karar verilmesi gerektiği yönündeki düşüncem ile, Kurul
çoğunluğunca alınan karara katılmıyorum.
Ali Kemal AKKOÇ
Kurul Üyesi
24