2015/UY.I-314 - Kamu İhale Kararı - KTÜ Diş Hekimliği Fakültesi İnşaatı

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2015/008

: 53

: 28.01.2015

: 2015/UY.I-314

TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER:

Başkan: Mahmut GÜRSES

Üyeler: Ali Kemal AKKOÇ, Ahmet ÖZBAKIR, Mehmet Zeki ADLI, Hamdi GÜLEÇ,

Mehmet AKSOY

BAŞVURU SAHİBİ:

Alan Yapı Endüstri ve Tic. Ltd. Şti.,

Çetinemeç Bulvarı 5. Cadde No: 1/11 Balgat/ ANKARA

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Karadeniz Teknik Üniversitesi Rektörlüğü Yapı İşleri ve Teknik Daire Başkanlığı,

Kanuni Kampüsü 61080 TRABZON

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2014/102792 İhale Kayıt Numaralı “KTÜ Diş Hekimliği Fakültesi İnşaatı” İhalesi

KURUMCA YAPILAN İNCELEME:

Karadeniz Teknik Üniversitesi Rektörlüğü Yapı İşleri ve Teknik Daire Başkanlığı

tarafından 15.10.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan “KTÜ Diş Hekimliği Fakültesi

İnşaatı” ihalesine ilişkin olarak Alan Yapı Endüstri ve Tic. Ltd. Şti.nin 18.12.2014 tarihinde

yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 25.12.2014 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru

sahibince 05.01.2015 tarih ve 449 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 05.01.2015 tarihli dilekçe

ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2015/40 sayılı şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme

neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle ihale üzerinde bırakılan istekli ile ekonomik açıdan

en avantajlı ikinci teklif sahibi isteklinin aşırı düşük teklif sorgulamasına yapmış oldukları

açıklamalarda sunulan analizlerin, ihale dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat

tariflerine, idarece tanımlanan yapım şartları ve Teknik Şartname’ye uygun olmadığı, örneğin

Arter İnş. Ltd. Şti.-B.S. İnş. Tic. Ltd. Şti. Ortak Girişiminin bazı kalemlere ilişkin açıklaması

ihale Teknik Şartname’si ve mahal listesinde istenilen şartlara uygun olmadığı için kabul

edilmediği halde aynı şekilde açıklama yapan ihale üzerinde bırakılan istekli ile ekonomik

açıdan ikinci avantajlı teklif sahibi isteklinin teklifinin geçerli sayılmasının mevzuata aykırı

olduğu, açıklanması gereken iş kalemleri/gruplarının miktarlarının projeye göre ve idarece

hazırlanan metraj esas alındığında makul kabul edilmeyecek düzeyde düşürüldüğü, Kamu

İhale Genel Tebliği’nin 45.1.7’nci maddesine göre sıhhi tesisat, kalorifer tesisatı, müşterek

tesisat, havalandırma, brülör, asansör, elektrik tesisatı vb. iş kalemleri/gruplarına ait analiz

yerine bu iş kalemi/gruplarına ait malzeme ve montaj bedeli ile yapılan açıklamalarda, montaj

bedelinin ayrıca gösterilmediği ve tek bir fiyat sunulduğu, sorgulamaya konu iş

kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere dayanak teşkil eden ve aşırı düşük

açıklamasında sunulan Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13’üncü maddesinin

(a),(b),(c),(ç),(d) ve (e) bentlerinde sayılan belgelerin eksik olarak ve mevzuata aykırı şekilde

1

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2015/008

: 53

: 28.01.2015

: 2015/UY.I-314

sunulduğu, maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak sunulan fiyat teklifinin mamul/malın

birim fiyatının, tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olduğu, satış

tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak sunulan teklif fiyatının, ilgili tutanakta tespit edilen

ağırlıklı ortalama birim satış tutarının %80’inin altında olduğu, üçüncü kişilerden alınan fiyat

tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden alınması gerektiği halde, teklife konu

alanda faaliyet göstermeyen firmaların teklifleri ile açıklama yapıldığı, açıklanması gereken

sıralı analiz girdilerinin miktarlarının analiz formatlarına aykırı olarak düşürüldüğü,

açıklamalarda öngörülen iş kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt

analizlerde yer alan işçilik fiyatlarının ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin

altında hesaplandığı halde idarece kabul edildiği, bu nedenle ekonomik açıdan birinci ve

ikinci avantajlı istekli olarak belirlenen isteklilerin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılması

gerektiği iddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit

edilmiştir.

15.10.2014 tarihinde yapılan ihalede 35 adet ihale dokümanı satın alındığı, ihaleye 29

istekli tarafından teklif verildiği, ihale komisyonunca yapılan değerlendirmeye göre 2

isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakıldığı, geçerli teklif bedelleri ile idarece belirlenen

yaklaşık maliyete göre sınır değerin 27.912.249,61 TL olarak belirlendiği, İdari Şartname’nin

“Sınır Değer” başlıklı 33’üncü maddesinde yer alan “33.2. Teklifi sınır değerin altında kalan

isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale

komisyonu sınır değerin altında olan teklifleri aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif

sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit

ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister…” şeklindeki düzenlemeye göre sınır

değerin altında kalan 7 istekliye aşırı düşük teklif sorgulaması yapıldığı, 3 isteklinin süresi

içerisinde idareye açıklama sunmadığı, 4 istekli tarafından idareye açıklama sunulduğu,

açıklama sunan isteklilerden 2’sinin açıklamalarının idarece uygun bulunmadığı, açıklamaları

uygun bulunan diğer iki istekliden Serkan İnş. Taah. Tic. ve San. A.Ş.nin teklifinin ekonomik

açıdan en avantajlı teklif olarak belirlendiği, Mahal Müh. İnş. A. Ş.- Özdoğan İnş. Taah. Mad.

San. Nak. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığının teklifi ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif

olarak belirlendiği anlaşılmıştır. Başvuru sahibi ise her iki istekli tarafından da yapılan

açıklamaların mevzuata uygun olmadığını idarece anılan isteklilerin tekliflerinin geçerli kabul

edilmesi yönünde tesis edilen işlemlerin mevzuata aykırı olduğunu iddia etmektedir.

4734 sayılı Kanun’un “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhale

komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği

yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden

önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği

bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.

İhale komisyonu;

a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,

b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım

işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,

2

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2015/008

: 53

: 28.01.2015

: 2015/UY.I-314

gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri

değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı

açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.

Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne

göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin

belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu

maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık

maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile

yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen

açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale

komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.”

hükmü yer almaktadır.

Kanun’un anılan maddesinde Kuruma aşırı düşük teklif sorgulaması ile ilgili olarak

kriter belirleme yetkisi verilmiş olup, yapım ihaleleri için söz konusu kriterler Kamu İhale

Genel Tebliği’nin “Aşırı düşük teklif değerlendirmesi” başlıklı 45’inci maddesinde

düzenlenmiştir.

Buna göre Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Aşırı düşük teklif değerlendirmesi” başlıklı

45’inci maddesinde yer alan “45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında

idarece hazırlanan “sıralı iş kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin %

80’lik kısmına giren iş kalemleri/grupları belirlenir.

Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80

oranına kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının

aşılmasına neden olan iş kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları

olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan iş kalemleri/grupları için sorgulama

yapılmayacaktır.” şeklindeki açıklamaya göre idarece sıralı iş kalemleri listesi oluşturulmuş

ve buna göre de inşaat, elektrik ve makine tesisat imalatlarını içerecek şekilde toplam 128 iş

kalemi için açıklama istenilecek iş kalemleri listesi belirlenmiştir. İdarenin 22.10.2014 tarihli

yazısıyla, yazı ekine iş kalemlerinin poz numaralarına yer verilmeden sadece tarifine yer

verilmek suretiyle oluşturulmuş açıklama istenilen iş kalemleri listesi, açıklama

istenilmeyecek analiz girdileri listesi ile analiz formatı eklenerek teklifleri sınır değerin

altında kalan 7 istekliden açıklama istenmiştir.

İdarenin 22.10.2014 tarihli aşırı düşük tekliflere ilişkin açıklama isteme yazısının

teklifleri sınır değerin altında kalan isteklilere tebliği üzerine, üç istekli tarafından idareye

başvuruda bulunularak 126 sıra numaralı iş kaleminin açıklama istenilen iş kalemleri

arasından çıkarılması, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.4’üncü maddesinde yer alan

“Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş kalemleri

(özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden iş

kalemleri (paçal iş kalemi) için bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının

gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında istekli olabileceklere verilmesi

gerekmektedir. Ancak idarece niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan iş kalemlerine

ilişkin isteklilerin açıklamaları kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş

kalemlerine ilişkin açıklamalar 45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir”. şeklindeki açıklamaya

göre analiz girdileri ve miktarlarının gösterildiği analiz formatının verilmesi ve açıklama

yapma süresinin uzatılması talep edilmiştir. Bu talepler üzerine idarece düzenlenen

3

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2015/008

: 53

: 28.01.2015

: 2015/UY.I-314

31.10.2014 tarihli tutanakla, 126 sıra numaralı iş kaleminin %80’lik iş grupları içerisinde yer

aldığına, idarece hazırlanan açıklama istenilen iş kalemleri listesi ve özel analiz yapılan iş

kalemlerine ait analizlerin formatının ilgililere gönderilmesine, ayrıca açıklama istenilecek iş

kalemleri listesinde yer alan özel iş kalemleri için Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13’üncü

maddesi uyarınca açıklama yapılmasına ve açıklama yapma süresinin de 5 iş günü daha

uzatılmasına karar verilmiştir. İdarece alınan bu karar üzerine idarenin 31.10.2014 tarihli

yazısıyla, yazı ekine açıklama istenilecek iş kalemleri listesi, özel analizi yapılacak 3 adet

analizin (Analiz 1, Analiz 2 ve Analiz 7) analiz girdilerine yer verilmek suretiyle oluşturulan

formatı ve komisyon tutanağı eklenerek teklifleri sınır değerin altında kalan 7 istekliye

gönderilmiştir.

Başvuru sahibi hem ihale üzerinde bırakılan istekli hem de ekonomik açıdan ikinci

avantajlı istekli tarafından aşırı düşük teklif sorgulamasına yapılan açıklamaların mevzuata

uygun olmadığını iddia ettiğinden başvuru sahibinin iddiaları her bir istekli için ayrı ayrı

aşağıda değerlendirilmiştir.

1) İhale üzerinde bırakılan istekli olan Serkan İnş. Taah. Tic. ve San. A.Ş. tarafından

aşırı düşük teklif sorgulaması kapsamında yapılan açıklamalar:

İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından 06.11.2014 tarihli yazı ve ekindeki

belgelerle aşırı düşük tekliflerine ilişkin açıklama yapılmış olup bu kapsamda teklif icmali,

müteahhit kârı ve genel giderler icmali, hesap cetveli, analiz girdileri listesi, nakliye fiyat

analizi (yardımcı), saatlik işçilik hesabı analizi, analizler ve yardımcı analizler ile fiyat

teklifleri sunulmuştur.

Açıklama istenilen 128 iş kaleminden 26 iş kalemi için Çevre ve Şehircilik

Bakanlığının analiz girdileri, miktarları ve birim fiyatları esas alınarak, işçilik ücretleri için ise

(01.07.2014-31.12.2014 dönemine ait) saatlik işçilik ücreti üzerinden analizlerle açıklama

yapıldığı, söz konusu analizlerle yapılan açıklamaların bu haliyle Kamu İhale Genel

Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci maddesinde yer alan

“45.1.2.3. İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları

analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil

analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir…

45.1.3. İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları

istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklif fiyatı

aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların

belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu

çerçevede; teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli

olduğu tespit edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında;

a) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde, toplam teklif bedelini oluşturan iş kalemleri

ve/veya iş gruplarına ait miktarlar ve bunlara ait birim fiyatların gösterildiği hesap cetveli ile

açıklama istenen iş kalemleri ve/veya iş gruplarının birim fiyatlarına ilişkin ihale

dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri,…

sunacaklardır. Sorgulamaya konu edilmeyen iş kalemleri/grupları için analiz

sunulması istenmeyecektir.

Anahtar teslimi götürü bedel teklif alınan ihalelerde istekli tarafından sunulacak

hesap cetvelinde, sorgulamaya tabi tutulmayan iş kalemlerinin ve/veya iş gruplarının her biri

4

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2015/008

: 53

: 28.01.2015

: 2015/UY.I-314

için miktar ve birim fiyatların ayrı ayrı gösterilmesi zorunlu olmayıp, sorgulanmayan iş

kalemlerinin tamamı için teklif edilen toplam bedelin gösterilmesi yeterlidir…

45.1.9. İş kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer

alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamaz.”

şeklindeki açıklamalara göre mevzuata uygun olduğu anlaşılmıştır.

Açıklama istenilen 128 iş kaleminden 32 iş kalemi için kamu kurum ve kuruluşlarınca

yayımlanmış cari yıl birim fiyatları ile açıklama yapıldığı, söz konusu açıklamaların ise bu

haliyle Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı

45’inci maddesinde yer alan “45.1.5. İsteklilerin iş kalemleri/iş grupları için kamu kurum ve

kuruluşlarınca yayımlanmış cari yıl birim fiyatları veya bu fiyatlardan daha yüksek fiyatları

teklif etmeleri ve söz konusu iş kalemleri/grupları için; hangi kamu kurum ve kuruluşunun

birim fiyatını kullandıklarını, birim fiyat poz numarasını da yazmak suretiyle liste halinde

belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları durumunda analiz düzenlemeleri zorunlu

değildir. Bu kapsamda; isteklilerin, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış “kar ve genel

gider içermeyen birim fiyatların” üzerine, kendi belirledikleri “kar ve genel gideri” ilave

ederek birim fiyatlarını oluşturmaları durumunda da; hangi kamu kurum ve kuruluşunun

“kar ve genel gider hariç birim fiyatını” kullandıklarını ve kendi belirledikleri “kar ve genel

gider” tutarını yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları

halinde de, söz konusu iş kalemleri/iş grupları için analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu

kapsamda isteklilerin analiz düzenlemeleri zorunlu olmayan söz konusu iş kalemleri/grupları

için 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına da gerek bulunmamaktadır.”

şeklindeki açıklamaya göre kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış “kar ve genel gider

içermeyen birim fiyatların” üzerine, kendi belirledikleri “kar ve genel gider” ilave ederek

oluşturulan birim fiyatlarla mevzuata uygun olarak liste halinde sunulduğu anlaşılmıştır.

Açıklama istenilen 128 iş kaleminden 49 özel inşaat, 9 özel makine tesisat ve 9 özel

elektrik iş kalemleriyle ilgili olarak ise idarenin 22.10.2014 tarihli aşırı düşük tekliflerle ilgili

olarak açıklama isteme yazısının teklifleri sınır değerin altında kalan isteklilere tebliği üzerine

idareye yapılan başvurularla ilgili olarak idarece alınan 31.10.2014 tarihli kararın yine

idarenin 31.10.2014 tarihli yazısı ile anılan isteklilere bildirilmesiyle isteklilerin söz konusu

özel pozlarla ilgili açıklamalarını Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13’üncü maddesinde yer

alan “Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit edilen

bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları

açıklamada, sorgulamaya konu iş kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere

dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.

İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;

a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,

b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,

c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş

fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,

ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen

asgari fiyatlar,

d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,

e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,

f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b. dir.

5

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2015/008

: 53

: 28.01.2015

: 2015/UY.I-314

İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun

olanları açıklamaları kapsamında sunacaklardır…” şeklindeki açıklamaya göre yapmaları

gerekmektedir.

Buna göre açıklama istenilen 128 iş kaleminden inşaat işlerine ait 49 adet özel iş

kalemi ile ilgili olarak ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından analizlerle açıklama

yapıldığı, söz konusu analiz formatında malzeme, işçilik ve yüklenici kârına yer verildiği,

malzeme ve işçilik bedellerinin alınan fiyat teklifi ile açıklandığı, söz konusu fiyat

tekliflerinde ise malzeme ve işçilik bedellerinin ayrı ayrı gösterildiği, ayrıca fiyat teklifinde

“her türlü yatay ve düşey taşımalar dahil” ifadesine de yer verilerek alınan fiyat tekliflerine

nakliyenin de dahil olduğunun belirtildiği, söz konusu açıklamanın bu haliyle Kamu İhale

Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci maddesinde yer

alan “45.1.13.1. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi

alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan

veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre

teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit

tutanağı (Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek

olup, meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek ve fiyat teklifinin ekinde idareye

verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde bu tutanaklar

meslek mensubundan istenebilecektir.

Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin

mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen

ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması

halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında

olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu

tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre

tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki

ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin

yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi

gerekmektedir.

Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen

birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin

altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek

mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine

göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit

tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan

ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle

kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.

Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden

alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu

değildir.

Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle

yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe

kullanılmak suretiyle de yapılabilir.” şeklindeki açıklamaya göre üzerinde “Bu fiyat

teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek

onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama

birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” şeklinde ibarenin yer aldığı

6

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2015/008

: 53

: 28.01.2015

: 2015/UY.I-314

ve serbest muhasebeci mali müşavir tarafından onaylı fiyat teklifi ile mevzuata uygun olarak

yapıldığı anlaşılmıştır.

Diğer taraftan başvuru sahibinin maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak sunulan fiyat

tekliflerinin mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim

maliyetin altında olduğu, satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak sunulan teklif

fiyatlarının, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının %80’inin

altında olduğu ve teklif fiyatlarının teklife konu alanda faaliyet göstermeyen firmaların

fiyatları ile açıklandığı yönündeki iddiası ile ilgili olarak yapılan incelemede ise;

Kamu İhale Genel Tebliği’nin yukarıya aktarılan 45.1.13.1’inci maddesinde yer alan

“Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması

durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya

beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife

konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı

(Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup,

meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek ve fiyat teklifinin ekinde idareye

verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde bu tutanaklar

meslek mensubundan istenebilecektir…” şeklindeki açıklamaya göre maliyet/satış tutarı tespit

tutanaklarının Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde isteneceği hükme bağlanmıştır.

İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından özel pozlarla ilgili olarak yapılan açıklamaların

mevzuatın yukarıda yer alan tüm unsurlarını içerecek şekilde yapıldığı ve başvuru sahibinin

iddiasının da belli bir belgeye dayalı olarak somut bir şekilde ortaya konulmadığı

anlaşıldığından başvuru sahibinin iddia ettiği hususların araştırılmasını gerektirecek herhangi

bir unsura rastlanılmadığından maliyet/satış tutarı tespit tutanakları meslek mensubundan

istenmemiştir.

Ayrıca Kamu İhale Genel Tebliği’nin yukarıya aktarılan 45.1.13.1’inci maddesinde

yer alan “Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet

gösterenlerden alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş

olması zorunlu değildir.” şeklindeki açıklamaya göre de ihale üzerinde bırakılan istekli

tarafından yapılan açıklamalarda kullanılan fiyat teklifleri için Ticaret Sicil Gazetesi’nin

internet sitesinden yapılan araştırmada fiyat teklifi alınan firmaların teklife konu alanda

faaliyet gösterdikleri anlaşılmıştır. Kaldı ki fiyat teklifleri üzerinde yer alan “Bu fiyat

teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek

onaylanan … tarih ve … sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış

tutarının %80’inin altında olmadığını beyan ederim” şeklindeki ifadenin serbest muhasebeci

mali müşavir tarafından onaylanmış olmasıyla da alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda

faaliyet gösteren firmalardan alındığı hususu da anlaşıldığı gibi, bir çok firmanın adından da

teklife konu alanda faaliyet gösterdikleri rahatlıkla anlaşılmaktadır.

Buna göre Kamu İhale Genel Tebliği’nin yukarıya aktarılan 45.1.13.1’inci

maddesinde yer alan açıklamalara göre başvuru sahibinin maliyet tespit tutanağı dayanak

alınarak sunulan fiyat tekliflerinin mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen

ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olduğu, satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak

sunulan teklif fiyatlarının, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının

7

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2015/008

: 53

: 28.01.2015

: 2015/UY.I-314

%80’inin altında olduğu ve teklif fiyatlarının teklife konu alanda faaliyet göstermeyen

firmaların fiyatları ile açıklandığı yönündeki iddiası yerinde bulunmamıştır.

Açıklama istenilen 128 iş kaleminden mekanik tesisat ve elektrik işlerine ait toplam 18

adet (9+9) özel iş kalemi ile ilgili olarak da ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından benzer

şekilde analizlerle açıklama yapıldığı, söz konusu analiz formatında malzeme, işçilik ve

yüklenici kârına yer verildiği, malzeme ve işçilik bedellerinin alınan fiyat teklifleri ile

açıklandığı, söz konusu fiyat tekliflerinde ise malzeme ve işçilik bedellerinin ayrı ayrı

gösterildiği, ayrıca fiyat tekliflerinde “her türlü yatay ve düşey taşımalar dahil” ifadesine de

yer yer verilerek alınan fiyat tekliflerine nakliyenin de dahil olduğunun belirtildiği, söz

konusu açıklamanın bu haliyle Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı

düşük teklifler” başlıklı 45’inci maddesinde yer alan “45.1.7. İstekliler tarafından, inşaat iş

kalemleri/iş grupları dışında yer alan sıhhi tesisat, kalorifer tesisatı, müşterek tesisat,

havalandırma, brülör, asansör, elektrik tesisatı vb. iş kalemleri/iş gruplarına ait analiz

sunulması yerine bu iş kalemi/iş gruplarına ait malzeme ve montaj bedelini ayrı ayrı

gösterecek şekilde açıklama yapılması kabul edilecektir.” şeklindeki açıklamaya uygun

olduğu anlaşılmıştır.

Son olarak da açıklama istenilen 128 iş kaleminden idarece analiz formatı

düzenlenerek isteklilere verilen 3 adet Analiz 1, Analiz 2 ve Analiz 7 ile ilgili olarak yapılan

açıklamalarda, Analiz 2 ve Analiz 7’nin idarece verilen analiz formatına uygun olarak

düzenlendiği, ancak Analiz 1’e ilişkin yapılan açıklamalarda idarece verilen Analiz 1

formatında 01.501 poz numaralı düz işçi analiz girdisi için işin miktarı toplamda 1,50 saat

belirtilmiş olmasına rağmen ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından 1,00 saat üzerinden

analiz formatının düzenlendiği, buna göre Analiz 1’de işçilik miktarının düşürüldüğü

anlaşıldığından anılan isteklinin teklifinin Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.8’inci

maddesinde yer alan “Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu

analizler, ihale dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece

tanımlanan yapım şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları

teklif fiyatların üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir…” şeklindeki açıklamaya

göre değerlendirme dışı bırakılması gerekmektedir. Buna göre başvuru sahibinin ihale

üzerinde bırakılan istekli tarafından analizlerle ilgili olarak yapılan açıklamaların uygun

olmadığı yönündeki iddiası yerinde bulunmuştur.

2) Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekli olan Mahal Müh. İnş. A. Ş.-

Özdoğan İnş. Taah. Mad. San. Nak. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı tarafından aşırı düşük teklif

sorgulaması kapsamında yapılan açıklamalar:

Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekli tarafından 10.11.2014 tarihli

yazı ve ekindeki belgelerle aşırı düşük teklif sorgulaması kapsamında açıklama yapılmış olup

bu kapsamda imalat genel icmali, hesap cetveli, kamu kurum kuruluşlarının birim fiyat

tablosu, analizler ve yardımcı analizler ile fiyat teklifleri sunulmuştur.

Açıklama istenilen 128 iş kaleminden 29 iş kalemi için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı

ile Karayolları Genel Müdürlüğü analiz girdileri, miktarları ve birim fiyatları üzerinden,

işçilik ücretleri için ise (01.07.2014-31.12.2014 dönemine ait) saatlik işçilik ücretinin altında

olmayacak şekilde yardımcı analizler ve analizlerle açıklama yapıldığı, söz konusu analizlerle

8

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2015/008

: 53

: 28.01.2015

: 2015/UY.I-314

yapılan açıklamaların bu haliyle Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı

düşük teklifler” başlıklı 45’inci yer alan “45.1.2.3. İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş

kalemleri/grupları için hazırlayacakları analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama

istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil analizlerini oluşturan tüm girdileri

göstereceklerdir…