Ana Sayfa / Kararlar / Karayolları Genel Müdürlüğü Program ve İzleme Dairesi Başkanlığı / 2014/129681-Ceyhan - Çukurköprü - Kozan Devlet Yolu Km: 0+000 - 19+300G / 0+000İ - 35+795 ile Çukurköprü - Kadirli Yolu Bağlantısı Km: 19+300 - 36+285 Kesimlerinin Yapım
Bilgi
İKN
2014/129681
Başvuru Sahibi
Orak Altyapı Sanayi ve Ticaret A.Ş.
İdare
Karayolları Genel Müdürlüğü Program ve İzleme Dairesi Başkanlığı
İşin Adı
Ceyhan - Çukurköprü - Kozan Devlet Yolu Km: 0+000 - 19+300G / 0+000İ - 35+795 ile Çukurköprü - Kadirli Yolu Bağlantısı Km: 19+300 - 36+285 Kesimlerinin Yapım
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/039  
: 44  
: 24.06.2015  
: 2015/UY.III-1762  
TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER:  
Başkan V. II. Başkan: Kazım ÖZKAN  
Üyeler: Ali Kemal AKKOÇ, Ahmet ÖZBAKIR, Mehmet Zeki ADLI, Hasan KOCAGÖZ,  
Hamdi GÜLEÇ  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Orak Altyapı Sanayi ve Ticaret A.Ş.,  
Cumhuriyet Cad. Pekhan İş Merkezi Kat: 3 No: 12 Tatvan/BİTLİS  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Karayolları Genel Müdürlüğü Program ve İzleme Dairesi Başkanlığı,  
İsmet İnönü Bulvarı No: 14 06100 Çankaya/ANKARA  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2014/129681 İhale Kayıt Numaralı “Ceyhan - Çukurköprü - Kozan Devlet Yolu Km: 0+000 -  
19+300G / 0+000İ - 35+795 ile Çukurköprü - Kadirli Yolu Bağlantısı Km: 19+300 - 36+285  
Kesimlerinin Yapım” İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Karayolları Genel Müdürlüğü Program ve İzleme Dairesi Başkanlığı tarafından  
20.11.2014 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Ceyhan - Çukurköprü - Kozan  
Devlet Yolu Km: 0+000 - 19+300G / 0+000İ - 35+795 ile Çukurköprü - Kadirli Yolu  
Bağlantısı Km: 19+300 - 36+285 Kesimlerinin Yapım” ihalesine ilişkin olarak Orak Altyapı  
Sanayi ve Ticaret A.Ş.nin 24.04.2015 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin  
04.05.2015 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 21.05.2015 tarih ve 43825 sayı  
ile Kurum kayıtlarına alınan 21.05.2015 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda  
bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2015/1340 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,  
1) İdarece aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında paçal pozlara ilişkin analiz  
girdileri ve miktarlarının gösterildiği analiz formatlarının verilmemesinin Kamu İhale Genel  
Tebliği'nin 45.1.4'üncü maddesinin b bendine aykırı olduğu, bu nedenle aşırı düşük teklif  
açıklaması isteminin yenilenmesi gerektiği,  
2) “ÇÇY/02 Her cins ve klastaki zeminde ocak ariyeti kazısı yapılması ve  
kullanılması” adlı iş kalemi için aşırı düşük teklif sorgulama yazısında ariyet ocağından  
getirilecek veya depoya gidecek kazının taşınması ile su taşınması için açıklama  
istenilmeyeceğinin belirtildiği, sunmuş oldukları açıklamada tüm analiz girdileri için miktar  
belirlendiği ancak sadece açıklama istenilen pozlara ilişkin açıklamada bulunulduğu, açıklama  
1
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/039  
: 44  
: 24.06.2015  
: 2015/UY.III-1762  
istenilmeyen analiz girdisinin hesaplama şekli veya bedelinin açıklanmaması gerekçesiyle  
aşırı düşük teklif açıklamalarının uygun bulunmamasının mevzuata aykırı olduğu,  
3) “ÇÇY/09 Hendeklerin betonla kaplanması” adlı iş kalemi için sunmuş oldukları  
analizde açıklama istenilmeyen vibratör ve su ile açıklama istenilen betoncu ustası, düz işçi ve  
kalıp için herhangi bir açıklama yapılmadığı gerekçesiyle aşırı düşük teklif açıklamalarının  
reddedildiği, ancak analiz girdilerinin hazır beton ve hendek kaplama yapılması için alınan  
fiyat teklifleriyle oluşturulduğundan çimento, su, agrega, işçi, kalıp, vibratör vb. girdilerin  
teklife dahil olduğu, bu nedenle açıklamalarının reddedilmesinin mevzuata aykırı olduğu,  
4) “ÇÇY/40 20 cm. sıkışmış kalınlıkta, kırılmış ve elenmiş ocak taşı ile astarsız temel  
üzerine 1 m2 bitümlü sıcak karışım yapılması” adlı iş kalemine ilişkin aşırı düşük teklif  
açıklaması kapsamında "büyük plent ünitesiyle asfalt betonu aşınma asfalt betonu binder ve  
bitümlü sıcak temel karışımın hazırlanması" pozunu tevsik etmek amacıyla sunulan (EK.O.7)  
maliyet/satış tutarı tespit tutanağının 2014 yılı ocak-şubat-mart ayı geçici vergi beyanname  
dönemine ait olduğu gerekçesiyle açıklamalarının uygun bulunmadığı, ne var ki sunmuş  
oldukları tespit tutanağının 3 aylık vergi dönemlerini kapsayacak şekilde 1.2.3. dönem olarak  
belirtildiği, söz konusu tutanağın 3. döneme(temmuz-ağustos-eylül) ait olduğu, sunulan belge  
ile ilgili bir bilgi eksikliği veya tereddüt oluşması halinde bilgi eksikliği kapsamında belgeyi  
düzenleyen mali müşavirden bilgi ve belge talebi yerine aşırı düşük teklif açıklamalarının  
reddedilmesinin yerinde olmadığı,  
5) “ÇÇY/02”, “ÇÇY/03”, “ÇÇY/13”, “ÇÇY/39”, “ÇÇY/40” nolu iş kalemlerine  
ilişkin olarak aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunmuş oldukları fiyat tekliflerinin,  
sürekli aynı tür ve miktarlarda girdiler kullanılarak rutin olarak gerçekleştirilen imalatlar  
niteliğinde olmadığı, söz konusu imalatların, ihale konu işe özgün imalatlar olup olmadığının  
fiyat teklifi alınan kişilerin resmi defter ve kayıtlarından çıkarılamayacağı ve geleceğe ilişkin  
fiyatlama yapıldığı gerekçeleriyle uygun bulunmadığı ancak alınan fiyat tekliflerinin Kamu  
İhale Genel Tebliği'ne uygun olarak teklife konu alanda faaliyet gösteren üçüncü kişilerden  
alındığı ve tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan  
meslek mensubu tarafından gerekli not yazılarak imzalanmış ve mühürlenmiş belgeler olduğu  
dolayısıyla aşırı düşük teklif açıklamalarının somut olmayan gerekçelerle reddedilmesinin  
mevzuata aykırı olduğu iddialarına yer verilmiştir.  
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit  
edilmiştir.  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı Düşük Teklifler” başlıklı 38’inci  
maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya  
idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu  
teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli  
olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.  
İhale komisyonu;  
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım  
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,  
2
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/039  
: 44  
: 24.06.2015  
: 2015/UY.III-1762  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir.  
Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada  
bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne göre aşırı  
düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin  
belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu  
maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık  
maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile  
yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen  
açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale  
komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.”  
hükmü,  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Aşırı Düşük Teklif Değerlendirmesi” başlıklı 45’inci  
maddesinde “45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin % 80’lik  
bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu  
çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) iş gününden az  
olmamak üzere makul bir süre verilir.  
45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı  
iş kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş  
kalemleri/grupları belirlenir.  
Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80 oranına  
kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının aşılmasına  
neden olan iş kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları olarak  
belirlenecektir. Bunların dışında kalan iş kalemleri/grupları için sorgulama yapılmayacaktır.  
45.1.2.2. İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş  
kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri  
listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu  
tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.  
Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı kar ve  
genel gider hariç analiz toplamının %3’üne eşit ve altında olanlar için isteklilerden açıklama  
yapılması istenilmeyecektir.  
Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması nedeniyle  
sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının kar ve  
genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan itibaren  
kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi belirlenecek, tutarı  
bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama istenilmeyecektir.  
Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla iş kalemi/grubunun analizinde yer  
alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz toplamının  
% 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki oranı %3’ün  
üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.  
Analizlerdeki işçilik girdisi, tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa dahi,  
açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.  
45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden  
(45.1.2.1) maddesinde belirlediği iş kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili  
yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de  
belirtecektir.  
3
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/039  
: 44  
: 24.06.2015  
: 2015/UY.III-1762  
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları analizlerde  
(45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil analizlerini  
oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.  
45.1.4. İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;  
a) Teklif birim fiyatlı işlerde; her bir iş kaleminin yapım şartlarına, tarif ve içeriğine  
göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler,  
inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi  
cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
b) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde; iş kalemleri ve/veya iş gruplarının yapım  
şartlarına bağlı kalınarak, her iş kalemi/iş grubunun içeriğine göre analizde yer almasını  
istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler, inşaat yerindeki yükleme,  
boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi cinslerinin belirlendiği, analiz  
girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin de  
tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi durumunda,  
yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması  
gerekmektedir.  
İdare tarafından bütün iş kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı düzenlenebileceği  
gibi, iş kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz formatı da  
düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz formatının hangi iş  
kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.  
Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş kalemleri  
(özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden iş  
kalemleri (paçal iş kalemi) için bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının  
gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında istekli olabileceklere verilmesi  
gerekmektedir. Ancak idarece niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan iş kalemlerine  
ilişkin isteklilerin açıklamaları kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş  
kalemlerine ilişkin açıklamalar 45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir.  
45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale  
dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım  
şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların  
üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir. Analizler üzerinde yapılan incelemede;  
çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar  
esas alınarak, hesaplama hatası ihale komisyonu tarafından re’sen düzeltilir. Bu şekilde  
düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatın üzerinde olan isteklilerin teklifleri reddedilir.”  
açıklamaları,  
İdari Şartname’nin “Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. İhale komisyonu  
verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır  
değeri hesaplar.  
33.2. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre  
açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında olan teklifleri aşırı  
düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen  
kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak  
ister. İhale komisyonu;  
4
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/039  
: 44  
: 24.06.2015  
: 2015/UY.III-1762  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı  
avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen işin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir.  
Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada  
bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen teklifler, geçerli  
teklif olarak belirlenir. İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin sınır değerin altında  
olması durumunda kesin teminat 40.2 nci maddede yer alan hüküm uyarınca hesaplanan tutar  
üzerinden alınır.” düzenlemesi yer almaktadır.  
Başvuruya konu ihalenin 14.01.2015 tarihli ihale komisyonu kararı ile Orak Altyapı  
San. ve Tic. A.Ş. üzerinde bırakıldığı ancak ihaleye katılan isteklilerin sunmuş oldukları  
belgelerin idarece gerçekleştirilen farklı bir ihalede Ankara 3. İdare Mahkemesi tarafından  
yeniden incelenmesine karar verilmesi üzerine Kurumun 2010/DK.D-162 no.lu düzenleyici  
kararı dikkate alınarak söz konusu isteklilerin belgelerinin yeniden incelendiği ve tekliflerinin  
değerlendirme dışı bırakıldığı, bu durumda oluşan yeni sınır değere göre teklifi aşırı düşük  
olan isteklilerden aşırı düşük teklif açıklaması istenildiği, söz konusu isteklilerden Feza Taah.  
A.Ş.nin daha önce istenen aşırı düşük teklif açıklamasına cevap vermediği, Sed-Yol İnş. Nak.  
Mad. Tur. San. ve Tic. Ltd. Şti. - Kasel İnş. Mad. Nak. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı  
tarafından daha önce sunulan aşırı düşük teklif açıklamasının reddedildiği, Emiroğlu İnş.  
Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. ve Mezre İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin aşırı düşük teklif  
açıklamasında bulunmadığı, başvuru sahibi Orak Altyapı San. ve Tic. A.Ş. tarafından sunulan  
aşırı düşük teklif açıklamasının ise uygun bulunmayarak ihalenin ekonomik açıdan en  
avantajlı teklif sahibi İntekar Yapı Tur. Elek. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. üzerinde bırakıldığı  
görülmüştür.  
İdare tarafından teklifi sınır değerin altında kalan isteklilere gönderilen açıklama talebi  
yazısında açıklama istenilen iş kalemleri ile bu iş kalemlerine ait açıklama istenilecek ve  
istenilmeyecek analiz girdilerinin belirtildiği anlaşılmıştır.  
Yukarıda aktarılan mevzuat hükümlerinden idare tarafından yaklaşık maliyetin  
hazırlanması aşamasında aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesinde kullanılmak üzere sıralı  
iş kalemleri/grupları listesi ile iş kalemleri/gruplarına ait ayrıntılı analizler ve analiz  
girdilerinin tutarları itibariyle küçükten büyüğe sıralanmış halini gösteren sıralı analiz girdileri  
tablosunun hazırlanacağı, aşırı düşük teklif sorgulamasına ilişkin yazı ekinde de, açıklama  
istenilen iş kalemlerine ilişkin liste ile açıklama istenilmeyecek analiz girdileri listesinin de  
isteklilere verileceği, idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden iş kalemleri  
(paçal iş kalemi) ile kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu  
olmayan iş kalemleri (özel iş kalemleri) için bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve  
miktarlarının da ihale dokümanı kapsamında istekli olabileceklere verilmesi gerektiği  
anlaşılmaktadır.  
İhale dokümanı incelendiğinde, idarece özel ve paçal iş kalemlerine ilişkin olarak bu iş  
kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının gösterildiği analiz formatlarının, ihale  
dokümanı kapsamında istekli olabileceklere verilmediği anlaşılmış olup söz konusu özel ve  
5
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/039  
: 44  
: 24.06.2015  
: 2015/UY.III-1762  
paçal pozlara ilişkin analiz girdileri ve miktarlarının gösterildiği analiz formatlarına açıklama  
talep yazısında da yer verilmediği tespit edilmiştir.  
Yapılan tespitler neticesinde idare tarafından aşırı düşük teklif açıklaması istemine  
ilişkin yazı ekinde örnek analiz formatı ile özel ve paçal pozlara ilişkin analiz girdileri ve  
miktarlarının gösterildiği analiz formatlarının belirtilmemesinin Kamu İhale Genel  
Tebliği’nin yukarıda aktarılan açıklamalarına aykırılık teşkil ettiği ve aşırı düşük teklif  
sorgulamasının mevzuatta yer verilen usule uygun yapılmadığı görülmektedir. Her ne kadar  
başvuru sahibi tarafından idarece gerçekleştirilen aşırı düşük teklif sorgulaması işlemine  
ilişkin olarak süresi içerisinde bir şikâyet başvurusunda bulunulmadığı anlaşılsa da, usulüne  
uygun yapılmayan bir aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda, istekliler tarafından yapılan  
aşırı düşük teklif açıklamasının mevzuata uygun olup olmadığının sağlıklı bir şekilde  
değerlendirebilme imkânı olmayacağından, idare tarafından açıklama istenilen iş kalemleri,  
örnek analiz formatı, açıklama istenilmeyen analiz girdileri ile özel ve paçal pozlara ilişkin  
analiz girdileri ve miktarlarının gösterildiği analiz formatlarının belirtildiği bir yazıyla teklifi  
sınır değerin altında olan 5 istekliden yeniden aşırı düşük teklif açıklaması istenmesi gerektiği  
neticesine varılmıştır.  
Sonuç olarak, yukarıda belirtilen mevzuata aykırılıkların düzeltici işlemle  
giderilebilecek nitelikte olduğu tespit edildiğinden, teklifi sınır değerin altında olan 5  
istekliden yukarıda açıklandığı şekilde yeniden aşırı düşük teklif açıklaması istenilmesi ve bu  
aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi  
gerekmektedir.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici  
işlem belirlenmesine,  
Oyçokluğu ile karar verildi.  
Kazım ÖZKAN  
Başkan V.  
II. Başkan  
Ali Kemal AKKOÇ  
Kurul Üyesi  
Ahmet ÖZBAKIR  
Kurul Üyesi  
Mehmet Zeki ADLI  
Kurul Üyesi  
Hasan KOCAGÖZ  
Kurul Üyesi  
Hamdi GÜLEÇ  
Kurul Üyesi  
6
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/039  
: 44  
: 24.06.2015  
: 2015/UY.III-1762  
KARŞI OY  
İncelenen ihalede,  
Başvuru sahibinin itirazen şikayet dilekçesinde yer alan, idarece yapılan aşırı düşük  
teklif sorgulamasında paçal pozlara ilişkin analiz girdileri ve miktarlarının gösterildiği analiz  
formatlarının verilmemesinin Kamu İhale Genel Tebliği'nin 45.1.4'üncü maddesinin (b)  
bendine aykırı olduğu, ÇÇY/02, ÇÇY/09, ÇÇY/40, ÇÇY/02, ÇÇY/03, ÇÇY/13, ÇÇY/39,  
ÇÇY/40 nolu iş kalemlerine ilişkin yaptığı açıklamanın mevzuata uygun olmadığı gerekçeleri  
ile uygun bulunmamasının mevzuata aykırı olduğu şeklindeki iddialarının incelenmesi  
neticesinde, Kurul çoğunluğunca teklifi sınır değerin altında olan 5 istekliden yeniden aşırı  
düşük teklif açıklaması istenilmesi ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun  
olarak yeniden gerçekleştirilmesi yönünde “düzeltici işlem belirlenmesine” karar verilmiştir.  
Anılan kararda, idare tarafından aşırı düşük teklif açıklaması istemine ilişkin yazı  
ekinde örnek analiz formatı ile özel ve paçal pozlara ilişkin analiz girdileri ve miktarlarının  
gösterildiği analiz formatlarının belirtilmemesinin Kamu İhale Genel Tebliği açıklamalarına  
aykırılık teşkil ettiği ve aşırı düşük teklif sorgulamasının mevzuatta yer verilen usule uygun  
yapılmadığı, her ne kadar başvuru sahibi tarafından idarece gerçekleştirilen aşırı düşük teklif  
sorgulaması işlemine ilişkin olarak süresi içerisinde bir şikâyet başvurusunda bulunulmadığı  
anlaşılsa da, usulüne uygun yapılmayan bir aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda,  
istekliler tarafından yapılan aşırı düşük teklif açıklamasının mevzuata uygun olup olmadığının  
sağlıklı bir şekilde değerlendirebilme imkânı olmayacağından, idare tarafından açıklama  
istenilen iş kalemleri, örnek analiz formatı, açıklama istenilmeyen analiz girdileri ile özel ve  
paçal pozlara ilişkin analiz girdileri ve miktarlarının gösterildiği analiz formatlarının  
belirtildiği bir yazıyla teklifi sınır değerin altında olan 5 istekliden yeniden aşırı düşük teklif  
açıklaması istenmesi gerektiği ifade edilmektedir.  
İncelenen ihalede, idare tarafından hesaplanan sınır değerin altında teklif sunan 5  
istekliden tekliflerine ilişkin aşırı düşük teklif açıklaması talep edildiği, başvuru sahibi dahil  
açıklama sunan 2 isteklinin açıklamalarının uygun olmadığı, 3 isteklinin aşırı düşük teklif  
açıklaması sunmadığı, sınır değerin üzerinde teklif sunan ilk isteklinin iş deneyim belgesinin  
uygun olmadığı gerekçesiyle tekliflerinin değerlendirme dışı bırakıldığı, ihalenin sınır değerin  
üzerindeki ikinci teklif sahibi İntekar Yapı Tur. Elek. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin üzerinde  
bırakıldığı, idare tarafından teklifi sınır değerin altında kalan isteklilere gönderilen açıklama  
talebi yazısında açıklama istenilen iş kalemleri ile bu iş kalemlerine ait açıklama istenilecek  
ve istenilmeyecek analiz girdilerinin belirtildiği anlaşılmıştır. Bu çerçevede, idarece özel  
pozların analizleri ihale dokümanı kapsamında isteklilere verilmemekle birlikte, aşırı düşük  
teklif açıklaması talep yazısı ekinde açıklama istenilen iş kalemleri ile bu iş kalemlerine ait  
açıklama istenilecek ve istenilmeyecek analiz girdilerinin belirtildiği, bu durumda şikayete  
konu iş kalemlerine ilişkin açıklamaların Tebliğ’in 45.1.4’üncü maddesinde yer alan “…  
Ancak idarece niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan iş kalemlerine ilişkin isteklilerin  
açıklamaları kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş kalemlerine ilişkin  
açıklamalar 45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir.” açıklaması doğrultusunda, Tebliğ’in  
45.1.13’üncü maddesinde yer alan açıklamalara göre yapabileceği, ayrıca başvuru sahibi  
tarafından sunulan analizlerde ÇÇY/03 poz nolu iş kalemi için “100 m.ye taşıma:0,0046 K”  
adlı analiz girdisine yer verilmediği, ÇÇY/09 poz nolu iş kalemi için açıklama istenilen  
7
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/039  
: 44  
: 24.06.2015  
: 2015/UY.III-1762  
“betoncu ustası, düz işçi, kalıp ve C/20/25 hazır beton harcı” adlı analiz girdileri için “C20/25  
hazır beton işyeri teslimi” adıyla 1 m3’lük miktarın esas alındığı, ÇÇY/40 poz nolu iş kalemi  
için ise “KGM/6200-A poz nolu Bitümlü sıcak temel karışım malzemelerinin temini” adlı  
analiz girdisi miktarının idarece hazırlanan analizde 0,184 ton olarak belirlendiği halde  
başvuru sahibi tarafından sunulan analizde 0,177 ton olarak hesaplandığı, aynı iş kalemine ait  
“KGM/6300 poz nolu Asfalt betonu binder tabakası malzemelerinin temini” adlı analiz girdisi  
miktarının idarece hazırlanan analizde 0,168 ton olarak belirlendiği halde başvuru sahibi  
tarafından sunulan analizde 0,160776 ton olarak hesaplandığı, anılan iş kalemine ait  
“KGM/6400-1 poz nolu Asfalt betonu aşınma tabakası malzemelerinin temini” adlı analiz  
girdisi miktarının idarece hazırlanan analizde 0,12 ton olarak belirlendiği halde başvuru sahibi  
tarafından sunulan analizde 0,11424 ton olarak hesaplandığı, bu durumda başvuru sahibinin  
belirtilen iş kalemleri için yaptığı açıklamanın mevzuata uygun olmadığı  
değerlendirildiğinden, idare tarafından aşırı düşük teklif sorgulamasının yeniden yapılmasına  
gerek olmadığı değerlendirilmektedir.  
Bu itibarla, söz konusu iş kalemlerine ilişkin olarak sunulan aşırı düşük teklif  
açıklamasının değerlendirilmesi gerektiği ve idarece başvuru sahibi ile açıklaması uygun  
bulunmayan diğer isteklinin aşırı düşük teklif açıklamalarının uygun görülmediğine ilişkin  
gerçekleştirilen işlemin, ayrıca aşırı düşük teklif açıklaması sunmayan isteklilerin  
değerlendirme dışı bırakılması işleminin yerinde olduğu anlaşılmıştır.  
Yukarıda yer alan hususlar çerçevesinde, Kurul çoğunluğunun kararı gereğince, aşırı  
düşük teklif sorgulamasına tabi olan iş kalemlerinden %80 lik grupta yer aldığı halde  
açıklaması yetersiz bulunan istekliler ile aşırı düşük teklif açıklaması sunmayana isteklilerden  
yeniden aşırı düşük teklif açıklaması istenilmesi geçersiz tekliflerin geçerli hale getirileceği  
sonucunu doğuracağı ve bu durumun 4734 sayılı Kamu İhale Kanunun 5’inci maddesinde yer  
alan temel ilkelere aykırılık teşkil edeceği sonucuna varılmıştır.  
Açıklanan nedenlerle, uyuşmazlığa konu ihalede, “itirazen şikâyet başvurusunun  
reddine” karar verilmesi gerektiği yönündeki düşüncemle, bu hususa ilişkin Kurul  
çoğunluğunca alınan “düzeltici işlem belirlenmesine” niteliğindeki karara katılmıyorum.  
Hasan KOCAGÖZ  
Kurul Üyesi  
8