Ana Sayfa / Kararlar / Çine İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü / 2015/85821-2015/2016 Eğitim Öğretim Yılı Taşımalı İlköğretim Yemek Alımı
Bilgi
İKN
2015/85821
Başvuru Sahibi
Dörtlü Gıda Yemek Tem. İlaçlama San. Tic. Ltd. Şti.
İdare
Çine İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü
İşin Adı
2015/2016 Eğitim Öğretim Yılı Taşımalı İlköğretim Yemek Alımı
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/054  
: 53  
: 16.09.2015  
: 2015/UH.I-2537  
TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER:  
Başkan V. II. Başkan: Kazım ÖZKAN  
Üyeler: Ali Kemal AKKOÇ, Ahmet ÖZBAKIR, Mehmet Zeki ADLI, Hamdi GÜLEÇ,  
Mehmet AKSOY  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Dörtlü Gıda Yemek Tem. İlaçlama San. Tic. Ltd. Şti.,  
Yeni Sanayi Mah. 515 Sokak B/5 Blok No:1-2-3-4-6 Nazilli/AYDIN  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Çine İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü,  
Hamitabat Mahallesi Hükümet Konağı No: 3 09500 Çine / AYDIN  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2015/85821 İhale Kayıt Numaralı “2015/2016 Eğitim Öğretim Yılı Taşımalı İlköğretim  
Yemek Alımı” İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Çine İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü tarafından 30.07.2015 tarihinde açık ihale usulü ile  
gerçekleştirilen “2015/2016 Eğitim Öğretim Yılı Taşımalı İlköğretim Yemek Alımı” ihalesine  
ilişkin olarak Dörtlü Gıda Yemek Tem. İlaçlama San. Tic. Ltd. Şti. nin 17.08.2015 tarihinde  
yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 19.08.2015 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru  
sahibince 27.08.2015 tarih ve 73142 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 27.08.2015 tarihli  
dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2015/2204 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,  
30.07.2015 tarihinde yapılan ihalede tekliflerinin Kamu İhale Genel Tebliği’nin  
79'uncu maddesinde yer alan "79.1...Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı  
ihalelerinde ise yaklaşık maliyetin 1,30 sayısına bölünmesinden elde edilen tutar sınır değer  
olarak kabul edilir..." açıklama doğrultusunda hesaplanan sınır değerin altında olduğunun  
tespit edildiği ve aşırı düşük teklif sorgulama yazısı gönderildiği, söz konusu yazıya cevaben  
aşırı düşük teklif açıklamalarını sundukları ve söz konusu açıklama ile ilgili idarece yapılan  
inceleme sonucunda "İşçilik giderinin 0,000 olması, işçilik açıklamasının yapılmaması ve Ek.  
H-4 Malzemeli yemek sunum hesap cetvelinin 07.06.2014 tarihli ve 29024 sayılı Resmi  
Gazete ekindeki aslına uygun olmaması" şeklinde gerekçeleri ile tekliflerinin değerlendirme  
1
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/054  
: 53  
: 16.09.2015  
: 2015/UH.I-2537  
dışı bırakıldığı ancak ihale komisyonu kararında yer verilen söz konusu gerekçelere ilişkin  
yaptıkları değerlendirmede;  
(a) Emsal Kurul kararları incelendiğinde teklifleri sınır değerin altında kalan  
firmalardan teklif fiyata dâhil olan giderler arasında sayılan ve Teknik Şartname’de sayı ve  
özelliklerine yer verilen personellerin giderlerine ilişkin asgari işçilik maliyetinin  
hesaplanması gerektiğinin ifade edildiği, taraflarınca da bu doğrultuda İdari ve Teknik  
Şartname’nin ilgili maddelerinde yapılan düzenlemelerin incelendiği ancak söz konusu  
Şartnamelerde zorunlu olarak çalıştırılması istenen personellerin özelliklerine ve sayılarına  
yer verilmediğinin görüldüğü bu nedenle de aşırı düşük teklif sorgulaması kapsamında işçilik  
açıklamasının yapılmasına gerek bulunmadığı,  
(b) Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan başvuruya konu hizmet alımı ihalesinin  
kapsamında hazırlanacak yemeğin ilgili yerlere taşınması işlerinin de yer aldığı, ancak söz  
konusu taşıma işleri ile ilgili Teknik Şartname’nin 1’nci maddesinde “Hizmetin uygulanması  
için personel yüklenici tarafından temin edilecektir” şeklinde düzenlemeye yer verildiği,  
ayrıca aynı Şartname ekinde malzeme taşıma işlerini yürütecek personel sayısı ve özelliğinin  
belirtilmediği, belirtilen nedenlerle yüklenici firmanın kendi mutfağında çalıştıracağı  
personeller ile söz konusu işleri yürütmesinin olağan olacağından işçilik giderleri için ayrıca  
bir fiyatlandırma yapılmasına gerek bulunmadığı,  
(c) 07.06.2015 tarihinde yürürlüğe giren 29023 sayılı Kamu İhale Genel Tebliği  
ekinde yer alan malzemeli yemek sunumu hesap cetvelini Ticaret Borsalarından almış  
oldukları fiyat bültenleri ile birlikte aslına uygun olarak sundukları, anılan şartnamelerde  
yukarıda sayılan nedenlerle işçilik giderlerine yönelik bir açıklama zorunluluğu bulunmaması  
nedeniyle söz konusu hesap cetvelinde işçilik gideri öngörmedikleri, sayılan nedenlerle  
tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılma gerekçelerinin yerinde olmadığı ve aşırı düşük teklif  
sorgulamalarının geçerli kabul edilerek ihalenin üzerlerinde bırakılması gerektiği iddialarına  
yer verilmiştir.  
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit  
edilmiştir.  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarında  
teklif fiyata dâhil olacak giderler” başlıklı 78’nci maddesinde “78.1. Personel çalıştırılmasına  
dayalı hizmet alımları; ihale konusu işte çalıştırılacak personel sayısının ihale dokümanında  
belirlendiği, bu personelin çalışma saatlerinin tamamının idare için kullanıldığı ve yaklaşık  
maliyetinin en az % 70’lik kısmının asgari işçilik maliyeti ile varsa ayni yemek ve yol  
giderleri dâhil işçilik giderinden oluştuğu hizmetlerdir.  
78.3. Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan bir hizmet alımına ilişkin ihale  
dokümanında haftalık çalışma saatlerinin tamamını idarede geçirecek personel sayısının  
2
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/054  
: 53  
: 16.09.2015  
: 2015/UH.I-2537  
belirtilmesi halinde teklif fiyata dâhil giderler arasında işçilik giderine yer verilmesi  
gerekmektedir.” açıklaması,  
Anılan Tebliğ’in “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin  
değerlendirilmesi” başlıklı 79’ncu maddesinde “79.1. …Personel çalıştırılmasına dayalı  
olmayan hizmet alımı ihalelerinde ise yaklaşık maliyetin 1,30 sayısına bölünmesinden elde  
edilen tutar sınır değer olarak kabul edilir.  
79.2. İhale ilanında ve dokümanında teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden  
açıklama isteneceği belirtilen hizmet alımı ihalelerinde, aşırı düşük tekliflerin  
değerlendirilmesi aşamasında aşağıdaki düzenlemelere göre işlem tesis edilmesi  
gerekmektedir.  
79.2.1. Aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda, isteklilerin  
yapacakları açıklamalara esas olacak önemli teklif bileşenlerinin, bütün istekliler için aynı  
unsurları içerecek şekilde belirtilmesi zorunludur. Aşırı düşük teklif açıklaması sunulması için  
isteklilere üç (3) iş gününden az olmamak üzere uygun bir süre verilir.  
79.2.2. İstekliler aşırı düşük olarak tespit edilen tekliflerini aşağıdaki yöntemleri  
kullanarak açıklayabilirler.  
79.2.2.4. Ticaret Borsası Fiyatları: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin  
18/5/2004 tarihli ve 5174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar  
Kanununun 51 inci maddesinin (c) bendi uyarınca borsa idaresi tarafından düzenlenen ve  
ilgili malın ihale tarihinden önceki son 12 ayın herhangi bir işlem gününde gerçekleşen  
ortalama fiyatını gösteren belge ile açıklama yapılabilir.  
...  
79.2.6. Malzemeli yemek hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin  
değerlendirilmesinde kullanılmak üzere teknik şartnamede asgari iki haftalık örnek menü  
düzenlemesi yapılır ve bu menüde yer alan yemeklerin içerikleri ile çiğ girdi miktarları  
belirtilir.  
Bu ihalelerde; teklifi aşırı düşük bulunan istekli öncelikle “ana çiğ girdi”, “işçilik” ve  
“yardımcı gider” oranlarının belirtildiği Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelini (Ek-  
H.4) hazırlayarak açıklaması kapsamında sunar. Açıklamanın geçerli kabul edilebilmesi için  
“(Ana Çiğ Girdi Maliyeti İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,80’den az ve  
0,95’den çok olmaması gerekir. Oran belirtmeyen veya belirttiği oran 0,80’den az veya  
0,95’den çok olan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
3
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/054  
: 53  
: 16.09.2015  
: 2015/UH.I-2537  
Ana çiğ girdi ibaresinden ilgili yemeğin pişirilmesi için gerekli temel girdiler anlaşılır.  
Bu çerçevede, isteklinin beyan ettiği orana uygun teklif sunması durumunda, yemek  
pişirilmesi için gerekli enerji giderleri (doğalgaz, LPG gibi), temizlik malzemeleri, su, sigorta  
giderleri, ilaçlama ve hijyen sağlama giderleri, bakım onarım, amortisman, nakliye, sözleşme  
giderleri ve genel giderler, portör muayenesi ve tali çiğ girdiler (tuz, baharat, tatlandırıcı vb.)  
gibi unsurlar “yardımcı girdiler” başlığında değerlendirilir ve bu unsurlar için açıklama  
sunulması gerekmez.  
Örneğin; 1.000 öğün yemek alımı için çıkılan bir ihalede, birim fiyat olarak 5 TL teklif  
veren bir isteklinin, 5.000 TL olan toplam teklif bedelinin aşırı düşük olarak değerlendirilmesi  
ve istekli tarafından sunulan Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelinde “(Ana Çiğ Girdi  
Maliyeti+İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,90 olarak belirtilmesi halinde,  
teklifin 4.500 TL’sinin ana çiğ girdi ile işçilik toplamını içerdiği kabul edilir ve isteklinin  
sadece bu kısma ilişkin açıklama yapması gerekir. Teklifin 500 TL’lik kısmının ise yardımcı  
giderlere ilişkin olduğu kabul edildiğinden, bu kısma ilişkin açıklama yapılması  
gerekmemektedir.  
Malzemeli yemek alımı ihalelerinde, ana çiğ girdi maliyetlerinin tevsiki amacıyla  
üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri kullanılamaz. Ancak 79.2.2 nci maddede yer alan  
diğer yöntemlerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının  
anlaşıldığı durumlarda, üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri ile açıklama yapılabilir.  
79.3. İdarelerin aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirilmesine ilişkin aşağıdaki  
düzenlemeleri de dikkate almaları gerekmektedir.  
79.3.1. Teklifi aşırı düşük olarak tespit edildikten sonra yukarıdaki yöntemlere göre  
usulüne uygun açıklama yapan isteklilerin teklifleri geçerli kabul edilir. Hayatın olağan  
akışına veya ticari gereklere aykırılık gibi nedenlerle teklifler reddedilemez.  
79.3.2. 79.2.2 nci maddede yer alan yöntemlerden herhangi biri ile açıklama  
yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekli tarafından gerekçesi  
belirtilmek suretiyle, ilgili mevzuatına göre ihale tarihinden önceki son 12 ay içinde  
düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir.  
79.3.5. Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımlarına ilişkin yapılan  
aşırı düşük teklif açıklamasında, sözleşme giderleri ve genel giderlerin % 4 oranında  
hesaplanması söz konusu olmayacak, sözleşme giderleri ilgili mevzuatına göre hesaplanmak  
suretiyle açıklama yapılacaktır.” açıklaması,  
İhaleye ilişkin Elektronik Kamu Alımları Platformu üzerinde yer alan İdari  
Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu  
hizmetin; a) Adı: 2015/2016 Eğitim Öğretim Yılı Taşımalı İlköğretim Yemek Alımı  
4
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/054  
: 53  
: 16.09.2015  
: 2015/UH.I-2537  
b) Miktarı ve türü: 180 iş günü taşıma merkezi okullara gelen toplam 1286 öğrenciye  
malzemeli öğle yemeği hazırlanması ve dağıtım işi  
180 İş Günü Aşağıda İsimleri Ve Taşımalı Öğrenci Sayıları Bulunan Taşıma Merkezi  
Okullara Gelen Toplam 1286 Öğrenciye Malzemeli Öğle Yemeği Hazırlanması Ve Dağıtım  
İşi  
1) Akçaova İlkokulu 36  
2) Akçaova Ortaokulu 102  
3) Altınova İlkokulu 44  
4) Atatürk İlkokulu 25  
5) Dört köyler İlkokulu 9  
6) Feride Raşit Kalkan Ortaokulu 175  
7) Fevzi paşa Sevim Kalkan İlkokulu 104  
8) Hüseyin Özkan İlkokulu 16  
9) Kuruköy İlkokulu 29  
10) Mustafa Türkoğlu Ortaokulu 333  
11) Namık Kemal 310  
12) Topçam İlkokulu 58  
13) Cumhuriyet İlkokulu 45  
Toplam= 1286  
c) Yapılacağı yer: 13 taşıma merkezi ortaokul ve ilkokullar  
ç) Bu bent boş bırakılmıştır…” düzenlemesi,  
Anılan Şartname’nin “Teklif ve sözleşme türü başlıklı” 19’ncu maddesinde “19.1.  
İstekliler tekliflerini, götürü bedel üzerinden vereceklerdir. İhale sonucu, ihale üzerinde  
bırakılan istekli ile toplam bedel üzerinden götürü bedel sözleşme imzalanacaktır…”  
düzenlemesi,  
Aynı Şartname’nin “Teklif fiyata dâhil olan giderler” başlıklı 25’nci maddesinde  
“25.1. Ulaşım, Sigorta, Vergi, Resim ve harç giderleri istekliye aittir.  
25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni  
gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları  
karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi  
bir hak talebinde bulunamaz.  
25.3. Teklif fiyata dâhil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:  
5
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/054  
: 53  
: 16.09.2015  
: 2015/UH.I-2537  
25.3.1. Ulaşım, Sigorta, Vergi, Resim ve harç giderleri istekliye aittir.  
25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer  
Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.  
25.5. Bu madde boş bırakılmıştır.” düzenlemesi,  
Aynı Şartnamenin “Diğer hususlar” başlıklı 47’nci maddesinde “47.1. Diğer hususlar  
teknik şartnamede belirtilmiştir.” düzenlemesi,  
Elektronik Kamu Alımları Platformu üzerinde yer alan 2015 – 2016 Eğitim - Öğretim  
Yılı Taşımalı Temel Eğitim Kapsamına Alınan Öğrencilere Verilecek Öğle Yemeği Teknik  
Şartnamesinde “1) Yemeğin taşınmasında, yemek servisinin yapılmasında, yemek sonrası  
temizlik hizmetinin yapılmasında, görevlendirilecek personel yüklenici firma tarafından temin  
edilecek, bu hususta yapılacak tüm giderler (Maaş, SGK Pirimi, Vergi v.b.) yüklenici firma  
tarafından karşılanacaktır…  
2) … İdare; yüklenici firmanın yemek pişirdiği yemek fabrikasını, istediği gün ve  
saatte denetlemeye her zaman yetkilidir.  
12) …Yemek verilen mekânın temizliği yüklenici tarafından çalıştırılan personelce  
yapılacaktır.  
24) Öğrencilere verilecek aylık yemek listesi, işyerinde çalışan Gıda Mühendisi  
tarafından hazırlanacaktır…  
25) Yüklenici tarafından yemeklerin hazırlanmasında Gıda Mühendisi ile eğitim  
görmüş ve Ustalık Belgesi bulunan personel çalıştırılacaktır. Dağıtımda görevli personelin  
besin zehirlenmeleri ve hijyen konularında bilgilendirilmesi muhakkak sağlanacaktır.”  
düzenlemesi yer almaktadır.  
Götürü bedel teklif alınmak suretiyle yapılan ihalede yaklaşık maliyetin Milli Eğitim  
Bakanlığı’nın 26.05.2015 tarihli ve 5413410 sayılı yazısında yer verilen öğle yemeği rayiç  
bedeli esas alınarak 708.328,80 TL olarak hesaplandığı, ihale işlem dosyası içerisinde sınır  
değer hesabına yönelik bilgi veya belge bulunmamakla birlikte ihale konusu işin Kamu İhale  
Genel Tebliği hükümleri uyarınca personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı  
ihalesi olması nedeniyle hesaplanması gereken sınır değerin (Yaklaşık maliyet / 1,30 =  
544.868,30 TL) olduğu, ihaleye 4 isteklinin teklif verdiği, teklifi sınır değerin altında tespit  
6
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/054  
: 53  
: 16.09.2015  
: 2015/UH.I-2537  
edilen başvuru sahibine 30.07.2015 tarihli ve 7652453 sayılı aşırı düşük teklif sorgulama  
yazısı ve söz konusu yazının ekinde 4 sayfa örnek yemek menüsünün gönderildiği, başvuru  
sahibince söz konusu yemek menüsünde mükerrer gramaj hesaplamaları olduğu gerekçesiyle  
şikâyet başvurusunda bulunulduğu, bunun üzerine idarece düzeltme yapılarak 05.08.2015  
tarihli ve 7785643 sayılı yazı ve eki 3 sayfa örnek yemek menüsü gönderilerek yeniden aşırı  
düşük teklif açıklaması istendiği,  
Başvuru sahibince söz konusu yazıya istinaden idareye “…Açıklamaya konu ihalede  
180 iş günü boyunca 1286 öğrenciye verilecek olan toplam yemek sayısı 231.480 adet olarak  
hesaplanmaktadır. Tarafımıza göndermiş olduğunuz 10 günlük örnek yemek menüsü baz  
alınmış ve yemeklerde kullanılan malzemeler; 231.480 Adet Öğün / 10 Günlük Menü =  
23.148 sayısı ile çarpım sonucunda yıllık tüketim miktarlarına ulaşılmıştır…” ifadelerinin yer  
aldığı 07.08.2015 tarihli yazı ile ekinde yer alan malzemeli yemek sunumu hesap cetveli ve  
Ticaret Borsalarına ait fiyat bültenlerinin sunulduğu,  
Bunun üzerine ihale komisyonu tarafından düzenlenen tutanakta ve ihale komisyonu  
kararında söz konusu aşırı düşük teklif açıklamasına ilişkin “… Yapılan incelemede Kamu  
İhale Genel Tebliği’nin 79.02.06. maddesinde ana çiğ girdi ibaresinden yemeğin pişirilmesi  
için temel girdiler anlaşıldığından, ilgili firmanın verdiği Ek. H-4 malzemeli yemek hesap  
sunum cetvelinde ana çiğ girdi oranının 0,9495 olduğu, işçilik oranının 0,000 olduğu  
yardımcı giderler oranının ise 0,0505 olduğu görülmüştür. Ana çiğ girdi oranı + işçilik  
maliyeti toplam tutarı teklif tutarı oranına ( 0,80 – 0,95) uygun olduğu görülmüştür. Ancak  
işçilik oranının 0,000 olarak belirtilmesi ve 07.06.2014 tarihli ve 29023 sayılı Resmi  
Gazetede Kamu İhale Genel Tebliği’nde değişiklik yapılmasına dair Tebliğ’in eklerinde  
bulunan Ek. H-4 malzemeli yemek sunum hesap cetvelinde işçilik gideri 0,000 olması, işçilik  
giderleri kısmının açıklamasının olmaması ve Ek.H-4 matbu formunun Resmi Gazetede yazan  
aslına uygun hazırlanmadığı tespit edildiğinden ilgili firmanın aşırı düşük teklif açıklaması  
uygun bulunmamıştır…” denilerek başvuru sahibinin teklifinin değerlendirme dışı bırakıldığı,  
Ayrıca başvuru sahibinin 17.08.2015 tarihli şikâyet başvurusu üzerine ihale  
komisyonunca düzenlenen 19.08.2015 tarihli tutanak ile yeniden değerlendirme yapıldığı ve  
İşçilik giderinin 0,000 olması, işçilik gider açıklamasının malzemeli yemek sunum hesap  
cetvelinde ilgili bölümde açıklanmaması” nedeni ile itirazen şikâyet başvurusunun reddine  
karar verilerek 19.08.2015 tarihli yazı ile başvuru sahibine bildirimde bulunulduğu  
görülmüştür.  
Başvuru sahibinin itirazen şikâyet dilekçesinin (a) ve (b) bölümlerinde yer alan  
iddiaları ile ilgili olarak yapılan değerlendirmede,  
İhaleye ait İdari Şartname’nin eki olarak yer verilen Teknik Şartnamede yemeklerin,  
yüklenici firmanın fabrikasında üretilmesi, denetiminin sağlanması, okullara taşınması ayrıca  
okullarda servisi ile yemek sonrası temizlik işlerinin yapılmasına yönelik düzenlemelere yer  
verildiği, söz konusu şartnamede denetim hizmeti dışındaki diğer işleri yürütecek  
7
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/054  
: 53  
: 16.09.2015  
: 2015/UH.I-2537  
personellerin yüklenici firma tarafından belirlenmesinin istendiği ve söz konusu personellerin  
niteliklerine, sayılarına ve ücretlerine yer verilmediği, yemeklerin denetiminin ise bir Gıda  
Mühendisi ile ustalık belgesi olan bir personel tarafından sağlanmasının istendiği,  
Bununla birlikte İdari Şartname’nin diğer maddelerinde ise personellerin tanımlarına  
ve çalışma saatlerine yönelik bir düzenlemeye yer verilmediği görülmüştür.  
Malzemeli yemek alımı ihalelerinde aşırı düşük teklif açıklamalarının  
değerlendirilmesine yönelik olarak Kamu İhale Genel Tebliği’nde, teklifi aşırı düşük bulunan  
isteklilerin “ana çiğ girdi”, “işçilik” ve “yardımcı gider” oranlarının belirtildiği Malzemeli  
Yemek Sunumu Hesap Cetvelini (Ek- H.4) hazırlayarak açıklamaları kapsamında sunması ve  
açıklamanın geçerli kabul edilebilmesi için “(Ana Çiğ Girdi Maliyeti + İşçilik Maliyeti) /  
Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,80’den az ve 0,95’den çok olmaması gerektiği, oran  
belirtmeyen veya belirttiği oran 0,80’den az veya 0,95’den çok olan isteklilerin tekliflerlerin  
reddedileceği açıklamasına yer verilmiştir.  
İhale işlem dosyası içerisinde gönderilen başvuru sahibine ait teklif dosyası  
incelendiğinde, başvuru sahibinin aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında ilgili Ticaret  
Borsalarına ait fiyat bültenleri ile malzemeli yemek sunumu hesap cetvelini idareye sunduğu,  
söz konusu hesap cetvelinin işçilik girdilerine ait (b) satırında “olmadığından” ifadesine yer  
verildiği, Ticaret Borsalarına ait fiyatlar esas alınarak ana çiğ girdi maliyetinin 516.488,88 TL  
belirlendiği, oranların ise (ana çiğ girdi oranı = 0,9495, işçilik oranı= 0,000 ve yardımcı  
giderler oranı = 0,0505) olarak hesaplandığı tespit edilmiştir.  
Yukarıda yer verilen tespitler ve Kamu İhale Genel Tebliği’nde yer alan açıklamalar  
birlikte değerlendirildiğinde, malzemeli yemek ihalelerine ait aşırı düşük açıklamaları  
kapsamında işçilik girdilerinin, açıklamalarının ve oranının, söz konusu hizmet alımı işinin  
personel çalıştırılmasına dayalı olması ya da olmaması ayrımı yapılmadan malzemeli yemek  
sunumu hesap cetvelinde gösterilmesi gerektiği anlaşılmış olup, Teknik Şartname’de  
yemeklerin, yüklenici firmanın fabrikasında üretilmesi, okullara taşınması ayrıca okullarda  
servisi ile yemek sonrası temizlik hizmetlerinin yapılması işlerinin yürütülmesine yönelik  
istenen personeller ile birlikte denetimde görevli gıda mühendisi ve ustalık belgesine sahip  
personele ilişkin işçilik açıklamalarına ve bu doğrultuda hesaplanan işçilik oranına söz  
konusu hesap cetvelinde yer verilmediği görülmüştür.  
Yukarıda açıklanan nedenlerle başvuru sahibine ait malzemeli yemek sunumu hesap  
cetvelinde işçilik açıklaması yapılmaması, işçilik giderlerine yer verilmemesi ve bu  
doğrultuda işçilik oranının sıfır olarak belirtilmesi nedeniyle teklifinin değerlendirme dışı  
bırakılmasında mevzuata aykırılık bulunmamaktadır.  
Başvuru sahibinin itirazen şikâyet dilekçesinin (c) bölümünde yer alan iddiası ile ilgili  
olarak yapılan değerlendirmede ise,  
8
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/054  
: 53  
: 16.09.2015  
: 2015/UH.I-2537  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin ekinde yer alan Malzemeli Yemek Sunumu Hesap  
Cetvelinin;  
Ek H.4  
MALZEMELİ YEMEK SUNUMU HESAP CETVELİ  
Ana Çiğ Girdi Oranı (AÇG)=  
İşçilik Oranı (i)=  
Yardımcı Giderler Oranı (YG)=  
Toplam1  
Ana Çiğ Girdileri:  
Ana Çiğ Girdi Miktar  
ve Birim Fiyat  
Tutar  
Açıklama  
Yöntemi4  
Adı2  
(…)  
(…)  
(…)  
Birimi3  
İşçilik Girdileri:5  
[İstekli Adı/İmza]  
__________________  
1 (AÇG+İ+YG) oranlar toplamı 1,00’ e eşit olacak şekilde istekli tarafından belirtilecektir.  
2 Her bir ana çiğ girdi unsuru ayrı ayrı yazılacaktır. Örneğin; kemiksiz kırmızı et, tavuk,  
alabalık, mercimek, domates gibi.  
3 Örneğin; 300 kilogram, 250 adet gibi.  
4 Hangi belge ile tevsik edildiği ve söz konusu belgelerin, ekli belgelerde kaçıncı sayfada  
olduğu yazılacaktır. Örneğin; Toptancı Hal Fiyatları; sf. 25.  
5 İşçilik giderlerine ilişkin açıklamalara bu bölümde yer verilecektir.  
Şeklinde olduğu görülmüştür.  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin ekinde yer alan malzemeli yemek sunumu hesap  
cetvelinin 5 no’lu dipnotunda bulunan “İşçilik giderlerine ilişkin açıklamalara bu bölümde  
yer verilecektir.” kısmına başvuru sahibince sunulan söz konusu hesap cetvelinde yer  
9
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/054  
: 53  
: 16.09.2015  
: 2015/UH.I-2537  
verilmemesinin 10.08.2015 tarihli ihale komisyon kararında değerlendirme dışı bırakılma  
gerekçesi olarak belirlenerek, “Ek. H-4 Malzemeli yemek sunum hesap cetvelinin 07.06.2014  
tarihli ve 29024 sayılı Resmi Gazete ekindeki aslına uygun olmaması” ifadelerine yer  
verildiği görülmüştür.  
İhale komisyonu kararında yer verilen eksikliğin anılan belgenin standart forma  
uygun olmadığı anlamına gelmediği, ancak yapılan inceleme neticesinde 10.08.2015 tarihli  
ihale komisyonu kararında anılan husus ile ilgili olarak ihale komisyonunca 19.08.2015  
tarihinde yeniden karar alınarak söz konusu hususun başvuru sahibinin teklifinin  
değerlendirme dışı bırakılması gerekçeleri arasından çıkarıldığı ve aynı tarihli ve 8197508  
sayılı yazı ile de başvuru sahibine bildirimde bulunulduğu görüldüğünden konuya ilişkin  
iddianın yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen  
şikâyet başvurusunun reddine,  
Oyçokluğu ile karar verildi.  
Kazım ÖZKAN  
Başkan V.  
II. Başkan  
Ali Kemal AKKOÇ  
Kurul Üyesi  
Ahmet ÖZBAKIR  
Kurul Üyesi  
Mehmet Zeki ADLI  
Kurul Üyesi  
Hamdi GÜLEÇ  
Kurul Üyesi  
Mehmet AKSOY  
Kurul Üyesi  
10  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/054  
: 53  
: 16.09.2015  
: 2015/UH.I-2537  
KARŞI OY  
Başvuru sahibinin itirazen şikayet başvuru dilekçesindeki iddiaları kapsamında Kurul  
çoğunluğunca İtirazen şikayet başvurusunun reddine” karar verilmiştir.  
Başvuru sahibinin iddialarının İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmeliğin  
18’inci maddesi yönünden Kurul kararına dayanak teşkil eden esas inceleme raporu ve eki  
belgeler üzerinde yapılan inceleme sonucunda;  
Çine İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü- Milli Eğitim Bakanlığı Müsteşarlık tarafından  
gerçekleştirilen “2015/2016 Eğitim Öğretim Yılı Taşımalı İlköğretim Yemek Alımı” ihalesine  
ilişkin yaklaşık maliyetin Milli Eğitim Bakanlığı’nın 26.05.2015 tarihli ve 13410 sayılı yazısı  
esas alınarak toplam 708.328,80 TL olarak hesaplandığı,  
Bahse konu ihalede 10 adet ihale dokümanı satın alındığı, 30.07.2015 tarihinde  
gerçekleştirilen ihaleye 4 istekli tarafından teklif verildiği,  
İdarece ihaleye ilişkin tekliflerin denetimine ilişkin yapılan inceleme uyarınca, iki  
teklifin çeşitli gerekçeler üzerinden değerlendirme dışı bırakılması sonrasında kalan 2 teklifin  
de geçerli teklif olarak kabul edildiği, bu tekliflere ilişkin teklif bedellerinin,  
İsteklinin Adı  
Dörtlü Gıda Yemek Tem İlaçl. San. ve Tic. Ltd. Şti.  
Erpa Gıda Mad. Tar. Ürün. Hayv. Tem İşleri Nak. Elekt. San. ve Tic.  
Ltd. Şti.  
Teklif Bedeli (TL)  
543.978,00  
638.884,80  
Şeklinde verildiği,  
Söz konusu ihalede Dörtlü Gıda Yemek Tem İlaçl. San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin aşırı  
düşük teklif sahibi olarak belirlendiği ve bu isteklinin açıklamasının idare tarafından uygun  
görülmeyerek teklifin değerlendirme dışı bırakıldığı ve ihalenin de Erpa Gıda Mad. Tar.  
Ürün. Hayv. Tem İşleri Nak. Elekt. San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin üzerinde bırakılarak  
sonuçlandırıldığı,  
Anlaşılmıştır.  
4734 sayılı Kanunun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38 inci maddesinde;  
İhale komisyonu verilen teklifleri (Değişik: 6/2/2014-6518/47 md.) değerlendirdikten  
sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük  
olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif  
sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak  
ister.  
İhale komisyonu;  
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım  
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,  
11  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/054  
: 53  
: 16.09.2015  
: 2015/UH.I-2537  
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,  
(Değişik: 6/2/2014-6518/47 md.) gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate  
alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli  
görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
(Ek fıkra: 20/11/2008-5812/12 md.; Değişik fıkra: 6/2/2014-6518/47 md.) Kurum,  
ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne göre aşırı düşük  
tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi  
amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu maddede öngörülen  
açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık maliyeti 8 inci maddede  
öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile yapım işleri ihalelerinde  
sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin  
reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale komisyonu bu maddenin  
uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.” hükmü yer almaktadır.  
Bahse konu madde hükmünden, ihalede aşırı düşük sorgulama yapılacağının ihale  
dokümanında düzenmiş haline göre, ihale komisyonunun, yaptığı değerlendirme neticesinde  
geçerli olduğunu tespit ettiği tekliflerden, ihaleye verilen diğer tekliflere veya idarenin tespit  
ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olan isteklileri tespit edeceği ve tespit  
edilen bu teklifleri reddetmeden önce yine madde metninde belirtilen usul doğrultusunda  
sorgulamaya tabi tutacağı anlaşılmaktadır.  
Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde, aşırı düşük teklif  
sorgulamasının Kamu İhale Genel Tebliğinin “teklif fiyata dahil masraflar” ve “aşırı düşük  
tekliflerin değerlendirilmesini” düzenleyen maddeleri ile idari şartnamenin “teklif fiyata dahil  
olan giderler” başlıklı maddesindeki düzenlemelerin esas alınarak yapılması gerekmektedir.  
Bu ihalelerde, aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda belgelere dayalı yazılı açıklama  
yapmayan veya ihale komisyonunca açıklamaları yetersiz bulunan isteklilerin teklifleri ile  
teklif edilmesi gereken asgari işçilik maliyetini karşılamayan teklifler gerekçesi belirtilmek  
suretiyle reddedilecektir. İhale konusu hizmetin maliyet unsurlarının, personel çalıştırılmasına  
dayalı hizmet alımlarında olduğu gibi önceden belirlenen nitelikte olmadığı görülmektedir.  
Bu durumda, ihale dokümanında belirtilen şartlara uygun olarak hizmetin ifası için her  
isteklinin basiretli tacir olma yükümlülüğü gereğince kendi organizasyon yapısı, kullanacağı  
makine ekipmanın özellikleri, malzeme teminindeki kendine özgü koşulları vb. unsurları  
dikkate alarak teklif fiyatını belirlemesi gerekmektedir.  
Ayrıca, malzeme dahil yemek alım hizmetlerinde yemek bileşenlerini oluşturan  
girdilerin önemli bir kısmı yerel, mevsimsel ve iklim özelliklerine göre farklılıklar  
göstermekte, bir çok girdi müstahsilden doğrudan temin edilebilmektedir. Özellikle sebze  
meyve gibi girdilerin piyasa koşulları sebebiyle muhasebeleştirilmesinde karşılaşılan  
güçlüklerin aşırı düşük teklif sorgulamasında ispat için aranılan belgelere yansıtılmasında  
isteklilerin önünde önemli bir engel teşkil edeceğinden, şikayete konu ihalede, ihtiyaçların  
uygun şartlarla ve zamanında karşılanması ve kaynakların verimli kullanılmasından sorumlu  
olan idarenin, ihalede aşırı düşük teklif açıklaması isteyerek ihalenin sonuçlandırılması  
yönünde tesis etmiş olduğu işlemlerde mevzuata uyarlık bulunmadığı,  
İhale konusu işin personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı işi olmadığı, yaklaşık  
maliyetin büyük çoğunlukla yemek giderinden oluştuğu ihalede verilen tekliflerin hepsi  
yaklaşık maliyetin altında olmakla birlikte yaklaşık maliyete ve birbirlerine göre yakın olduğu  
12  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/054  
: 53  
: 16.09.2015  
: 2015/UH.I-2537  
ve en düşük teklifin bile diğer tekliflere göre aşırı düşük olarak değerlendirilemeyeceği  
anlaşıldığından, idarece yemek kalemlerinde aşırı düşük teklif sorgulaması yapılarak ihalenin  
karara bağlanması yönünde gerçekleştirilen idari işlemlerin mevzuata uygun olmadığı,  
Değerlendirilmiştir.  
Açıklanan nedenlerle; başvuru sahibinin iddiaları kapsamında yemek alımı  
kalemlerinde aşırı düşük teklif sorgulaması yapılarak ihalenin sonuçlandırılmasına yönelik  
idarece gerçekleştirilen idari işlemlerin yerinde olmadığı yönündeki düşüncem ile, Kurul  
çoğunluğunca alınan karara katılmıyorum.  
Ali Kemal AKKOÇ  
Kurul Üyesi  
13