Ana Sayfa / Kararlar / Şarkışla İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü- Milli Eğitim Bakanlığı Müsteşarlık / 2015/103092-2015-2016 Ortaöğretim Taşıma Yolu İle Okula Erişim Öğrencilerin Sıcak Yemek
Bilgi
İKN
2015/103092
Başvuru Sahibi
Sivas Beyaz Saray Tabldot Yemekçilik Gıda Eğt. Tem. Tic. ve San. Ltd. Şti.
İdare
Şarkışla İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü- Milli Eğitim Bakanlığı Müsteşarlık
İşin Adı
2015-2016 Ortaöğretim Taşıma Yolu İle Okula Erişim Öğrencilerin Sıcak Yemek
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/061  
: 10  
: 21.10.2015  
: 2015/UH.I-2754  
TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER:  
Başkan: Mahmut GÜRSES  
Üyeler: Ali Kemal AKKOÇ, Ahmet ÖZBAKIR, Hasan KOCAGÖZ, Hamdi GÜLEÇ, Dr.  
Mehmet AKSOY  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Sivas Beyaz Saray Tabldot Yemekçilik Gıda Eğt. Tem. Tic. ve San. Ltd. Şti.,  
Mehmet Akif Ersoy Mah. 11 Sokak No:10 SİVAS  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Şarkışla İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü- Milli Eğitim Bakanlığı Müsteşarlık,  
Esentepe Mahallesi Cumhuriyet Cad. No: 3 58400 Şarkışla/SİVAS  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2015/103092 İhale Kayıt Numaralı “2015-2016 Ortaöğretim Taşıma Yolu İle Okula Erişim  
Öğrencilerin Sıcak Yemek” İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Şarkışla İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü- Milli Eğitim Bakanlığı Müsteşarlık tarafından  
11.09.2015 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “2015-2016 Ortaöğretim Taşıma  
Yolu ile Okula Erişim Öğrencilerin Sıcak Yemek” ihalesine ilişkin olarak Sivas Beyaz Saray  
Tabldot Yemekçilik Gıda Eğt. Tem. Tic. ve San. Ltd. Şti.nin 28.09.2015 tarihinde yaptığı  
şikâyet başvurusunun, idarenin 01.10.2015 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince  
06.10.2015 tarih ve 80582 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 05.10.2015 tarihli dilekçe ile  
itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2015/2550 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,  
1) İhale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunduğu  
fiyat tekliflerinin Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.2.1’inci maddesindeki meslek mensubu  
beyanına uygun sunulmadığı, açıklama kapsamında Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.6’ncı  
maddesi açıklamasına aykırı olarak yemek ana çiğ girdi ve işçilik maliyeti oranlarının  
teklifinde gösterilmediği, ana çiğ girdi hesaplamalarında aritmetik hata yapıldığı,  
2) İhale üzerinde bırakılan isteklinin Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.3.3’üncü  
maddesi açıklamasına aykırı olarak işçilik maliyetinin gerçek maliyetleri yansıtmadığı, işçilik  
hesaplamalarında 2016 yılının ilk 6 aylık dönemi için %5 zam öngörülmediği, 7 taşıma  
merkezindeki 7 garsonun işçilik ücretinin işçilik maliyetine dâhil edilmediği, aşçının ücretinin  
asgari ücret üzerinde öngörülmesi gerekirken bu şekilde hesaplama yapılmadığı, işçilik  
hesaplamalarında aritmetik hata olduğu,  
3) İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklif mektubunda teklifini yazıyla, rakamla ve  
TL belirterek yazılması kuralına uygun sunmadığı,  
1
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/061  
: 10  
: 21.10.2015  
: 2015/UH.I-2754  
4) İhale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında yer alan  
toplam çiğ girdi miktarlarının aşırı düşük teklif sorgulama konulu yazı ekindeki yemek  
listesine göre doğru hesaplanmadığı, toplam çiğ girdi maliyetlerinin hesaplanmasında bazı  
kalemlere ait fiyatların Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.2’nci maddesi kapsamındaki  
belgelere dayandırılmadığı, fiyat tekliflerini imzalayan SMMM’nin mesleki faaliyet  
belgesinin açıklama kapsamında sunulmadığı, fiyat teklifleri üzerine meslek mensubunca  
gerekli beyanların yazılıp imzalanmadığı, toplam çiğ girdi fiyatlarının hesaplanmasında  
aritmetik hata olduğu, Tebliğ’in 79.2.6’ncı maddesinde yer alan malzemeli yemek sunumu  
hesap cetvelinin açıklama kapsamında sunulmadığı, asgari işçilik hesabında KİK işçilik  
hesaplama modülünün kullanıldığı, ancak 2015 yılının ikinci 6 aylık dönemi için asgari ücret  
artışının öngörülmediği, asgari işçilik hesabında Teknik Şartname’nin 2’nci maddesinin  
“Hizmete ait (varsa) diğer bilgiler” başlıklı (d) bendine göre yeterli sayıda işçinin  
çalıştırılması hususu esas alınarak işçiliğin hesaplanmadığı, işçiliğin eksik hesaplandığı, zira  
yemeklerin okullara üretim yerinden taşınması için 1 şoför, aşçı ve yardımcısının  
çalıştırılması gerektiği iddialarına yer verilmiştir.  
A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar  
tespit edilmiştir.  
1) Başvuru sahibinin 1’inci ve 2’nci iddialarına ilişkin olarak:  
İhale dokümanı düzenlemelerine göre ihale konusu işin “2015-2016 ortaöğretim  
taşıma yolu ile okula erişim öğrencilerin sıcak yemek” hizmeti olduğu, işin miktarı ve  
türünün “Sivas İli Şarkışla İlçe 2015-2016 eğitim öğretim yılı taşımalı eğitim (ortaöğretim)  
21 yerleşim yerinden 19 güzergâh halinde 7 taşıma merkezi okula taşınacak olan 512 öğrenci  
için sıcak yemek hizmet alım işi” olarak düzenlendiği, işin süresinin 14.09.2015 - 10.06.2016  
tarih aralığını kapsadığı, ihalenin açık ihale usulüyle ve birim fiyat teklif alınmak suretiyle  
gerçekleştirildiği görülmüştür.  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarında  
teklif fiyata dâhil olacak giderler” başlıklı 78’inci maddesinde “78.1. Personel  
çalıştırılmasına dayalı hizmet alımları; ihale konusu işte çalıştırılacak personel sayısının  
ihale dokümanında belirlendiği, bu personelin çalışma saatlerinin tamamının idare için  
kullanıldığı ve yaklaşık maliyetinin en az % 70’lik kısmının asgari işçilik maliyeti ile varsa  
ayni yemek ve yol giderleri dâhil işçilik giderinden oluştuğu hizmetlerdir. …” açıklaması,  
Aynı Tebliğ’in “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin  
değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “79.1. Personel çalıştırılmasına dayalı  
hizmet alımı ihalelerinde kar hariç yaklaşık maliyet tutarı; personel çalıştırılmasına dayalı  
olmayan hizmet alımı ihalelerinde ise yaklaşık maliyetin 1,30 sayısına bölünmesinden elde  
edilen tutar sınır değer olarak kabul edilir.  
79.2. İhale ilanında ve dokümanında teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden  
açıklama isteneceği belirtilen hizmet alımı ihalelerinde, aşırı düşük tekliflerin  
değerlendirilmesi aşamasında aşağıdaki düzenlemelere göre işlem tesis edilmesi  
gerekmektedir.  
79.2.1. Aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda, isteklilerin  
yapacakları açıklamalara esas olacak önemli teklif bileşenlerinin, bütün istekliler için aynı  
2
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/061  
: 10  
: 21.10.2015  
: 2015/UH.I-2754  
unsurları içerecek şekilde belirtilmesi zorunludur. Aşırı düşük teklif açıklaması sunulması için  
isteklilere üç (3) iş gününden az olmamak üzere uygun bir süre verilir.  
79.2.6. Malzemeli yemek hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin  
değerlendirilmesinde kullanılmak üzere teknik şartnamede asgari iki haftalık örnek menü  
düzenlemesi yapılır ve bu menüde yer alan yemeklerin içerikleri ile çiğ girdi miktarları  
belirtilir.  
Bu ihalelerde; teklifi aşırı düşük bulunan istekli öncelikle “ana çiğ girdi”, “işçilik” ve  
“yardımcı gider” oranlarının belirtildiği Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelini (Ek-  
H.4) hazırlayarak açıklaması kapsamında sunar. Açıklamanın geçerli kabul edilebilmesi için  
“(Ana Çiğ Girdi Maliyeti + İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,80’den az ve  
0,95’den çok olmaması gerekir. Oran belirtmeyen veya belirttiği oran 0,80’den az veya  
0,95’den çok olan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
Ana çiğ girdi ibaresinden ilgili yemeğin pişirilmesi için gerekli temel girdiler anlaşılır.  
Bu çerçevede, isteklinin beyan ettiği orana uygun teklif sunması durumunda, yemek  
pişirilmesi için gerekli enerji giderleri (doğalgaz, LPG gibi), temizlik malzemeleri, su, sigorta  
giderleri, ilaçlama ve hijyen sağlama giderleri, bakım onarım, amortisman, nakliye, sözleşme  
giderleri ve genel giderler, portör muayenesi ve tali çiğ girdiler (tuz, baharat, tatlandırıcı vb.)  
gibi unsurlar “yardımcı girdiler” başlığında değerlendirilir ve bu unsurlar için açıklama  
sunulması gerekmez.  
Örneğin; 1.000 öğün yemek alımı için çıkılan bir ihalede, birim fiyat olarak 5 TL teklif  
veren bir isteklinin, 5.000 TL olan toplam teklif bedelinin aşırı düşük olarak değerlendirilmesi  
ve istekli tarafından sunulan Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelinde “(Ana Çiğ Girdi  
Maliyeti+İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,90 olarak belirtilmesi halinde,  
teklifin 4.500 TL’sinin ana çiğ girdi ile işçilik toplamını içerdiği kabul edilir ve isteklinin  
sadece bu kısma ilişkin açıklama yapması gerekir. Teklifin 500 TL’lik kısmının ise yardımcı  
giderlere ilişkin olduğu kabul edildiğinden, bu kısma ilişkin açıklama yapılması  
gerekmemektedir.  
Malzemeli yemek alımı ihalelerinde, ana çiğ girdi maliyetlerinin tevsiki amacıyla  
üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri kullanılamaz. Ancak 79.2.2 nci maddede yer alan  
diğer yöntemlerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının  
anlaşıldığı durumlarda, üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri ile açıklama yapılabilir. …”  
açıklaması yer almaktadır.  
İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dâhil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde  
“25.1. Kdv hariç her türlü ulaşım sigorta vergi resim harç vb. giderlerin tamamı teklif fiyata  
dâhildir ve tamamı yükleniciye aittir.  
25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni  
gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları  
karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi  
bir hak talebinde bulunamaz.  
25.3. Teklif fiyata dâhil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:  
25.3.1.  
25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer  
Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.  
25.5. Bu madde boş bırakılmıştır.” düzenlemesi,  
3
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/061  
: 10  
: 21.10.2015  
: 2015/UH.I-2754  
Aynı Şartname’nin “Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. İhale komisyonu  
verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır  
değer hesaplar.  
33.2. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre  
açıklama istenecektir. …” düzenlemesi,  
Aynı Şartname’nin “Fiyat farkı” başlıklı 46’ncı maddesinde “46.1. İhale konusu iş  
için sözleşmenin uygulanması sırasında fiyat farkı hesaplanmayacaktır. Ancak, mücbir  
sebepler veya idareden kaynaklanan nedenlerle işin bitim tarihinin süre uzatımı verilmek  
suretiyle uzatılması halinde, yürürlükte bulunan fiyat farkına ilişkin esaslar dikkate alınarak  
fiyat farkı hesaplanacaktır. …” düzenlemesi, “Diğer Hususlar” başlıklı 47’nci maddesinde  
“47.1. Bu madde boş bırakılmıştır” düzenlemesi yer almaktadır.  
İdari Şartname’nin ekinde yer alan cetvelde ve ihale dokümanı kapsamında yer alan  
birim fiyat teklif cetvelinde “  
Sıra Açıklama  
Birimi Miktarı  
No  
LOKMAN HEKİM MESLEKİ VE TEKNİK ANADOLU LİSESİNE,  
NENEHATUN MESLEKİ VE TEKNİK ANADOLU LİSESİNE, ŞARKIŞLA  
ANADOLU İMAM HATİP LİSESİNE, ŞARKIŞLA ANADOLU LİSESİNE,  
1
ŞARKIŞLA FEN LİSESİNE, ŞARKIŞLA MEHMET AKİF ERSOYgün 180  
ANADOLU LİSESİNE, ŞARKIŞLA MESLEKİ VE TEKNİK ANADOLU  
LİSESİNE VE İMAM HATİP ORTAOKULUNA TAŞIMA YOLUYLA  
ERİŞEN 512 ÖĞRENCİ İÇİN SICAK YEMEK HİZMET ALIMI İHALESİ  
” düzenlemesi yer almaktadır.  
Teknik Şartname’de 1-Yemeğin taşınmasında, yemek Servisinin yapılmasında, yemek  
sonrası temizlik hizmetlerinin yapılmasında görevlendirilecek personel yüklenici firma  
tarafından temin edilecek, bu hususta yapılacak tüm giderler (maaş, SSK pirimi vergi vb.)  
giderler yüklenici firma tarafından karşılanacaktır. ... Yemeğin hazırlanması servis edilmesi  
ve dağıtımında çalışan personel görev başında iken kişisel bakımına özen gösterecek,  
tırnaklar kesilmiş, eller temiz ve açıkta yara olmayacaktır.  
24-Yüklenici firma ihale tarihi itibarıyla bünyesinde gıda mühendisi bulundurduğunu,  
(mevzuatı gereği Gıda Mühendisi Yerine çalıştırılabilecek diğer elemanlar da geçerli  
sayılacaktır.) sözleşme sırasında tevsik etmelidir. (Sorumlu Yönetici sözleşmesi) Ayrıca yemek  
hizmetleri için mutfağında ve Taşıma Merkezi İlköğretim Okullarında yeterince eleman  
istihdam edecektir. …” düzenlemesi yer almaktadır.  
Teknik Şartname ekinde yemek hizmetinin sunulacağı 7 taşıma merkezi okul  
bilgilerinin ve okullara göre toplam öğrenci sayısının yer aldığı listenin, “2015-2016 öğretim  
yılı Eylül-Haziran dönemi yemek menülerinin” yer aldığı listenin, yemekler için gramajların  
ve malzemelerin yer aldığı listenin, yemek yapımında kullanılacak malzemenin özelliklerini  
gösteren listenin sunulduğu görülmüştür.  
21.09.2015 onay tarihli ihale komisyonu kararı ile aşırı düşük teklif sorgulamasına tabi  
tutulan 4 Eylül Tabldot ve Yem. Gıda Eğ. Tem. Tic. ve San. Ltd. Şti. ve Sivas Beyaz Saray  
Tabldot Yemekçilik Gıda Eğt. Tem. Tic. ve San. Ltd. Şti.nin sunduğu açıklamaların mevzuata  
4
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/061  
: 10  
: 21.10.2015  
: 2015/UH.I-2754  
uygun olduğuna ve geçerli teklif sahibi 4 istekliden 4 Eylül Tabldot ve Yem. Gıda Eğ. Tem.  
Tic. ve San. Ltd. Şti. üzerine 213.811,40 TL teklif bedeli ile ihalenin bırakılmasına, ekonomik  
açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak başvuru sahibi Sivas Beyaz Saray Tabldot Yemekçilik  
Gıda Eğt. Tem. Tic. ve San. Ltd. Şti.nin 224.870,40 TL teklif bedelinin belirlenmesine karar  
verildiği anlaşılmaktadır.  
İhale dokümanı kapsamında ihale konusu hizmet işinde çalıştırılacak asgari personel  
sayısı ile çalışma saatlerine ilişkin bir düzenleme yapılmadığı, sadece Teknik Şartname’nin 1  
ve 24’üncü maddelerinde ihale konusu iş kapsamında yeterince personel çalıştırılması  
gerektiği, yemeğin taşınmasında, yemek servisinin yapılmasında, yemek sonrası temizlik  
hizmetlerinin yapılmasında görevlendirilecek personelin tüm giderlerinin yüklenici tarafından  
karşılanacağı ve ihale tarihi itibarıyla yüklenicinin bünyesinde gıda mühendisi bulunduracağı  
düzenlemelerine yer verildiği, yaklaşık maliyetin işin süresi olan 180 gün ve 3,27 TL yemek  
ücret bedeli ile 512 adet öğrenci sayısının çarpılması neticesinde toplam 301.363,20 TL  
olarak hesaplandığı görülmüş olup, başvuru konusu ihalenin personel çalıştırılmasına dayalı  
olmayan hizmet alımı niteliğinde olduğu ve 301.363,20 TL yaklaşık maliyet tutarının 1,30  
sayısına bölünmesinden elde edilen 231.817,85 TL tutarın sınır değer olarak hesaplanarak, bu  
tutarın altında teklif sunan 2 istekliden aşırı düşük teklif açıklaması istenildiği  
anlaşılmaktadır.  
4 Eylül Tabldot ve Yem. Gıda Eğ. Tem. Tic. ve San. Ltd. Şti. ve Sivas Beyaz Saray  
Tabldot Yemekçilik Gıda Eğt. Tem. Tic. ve San. Ltd. Şti.ne gönderilen “Aşırı düşük teklif  
sorgulama” konulu ve 16.09.2015 tarihli yazılarda; yazı ekinde yer verilen yemek bedeli  
listesinin maliyet bilgilerinin ve gerekçeli raporun hazırlanarak sunulmasının istenildiği, yazı  
ekinde yer alan listenin Teknik Şartname ekinde yer alan “215-2016 Öğretim Yılı Eylül-  
Haziran Dönemi Yemek Menüsü”nde yer alan 19 Ekim-23 Ekim 2015 (söz konusu tarihler  
dâhil olmak üzere) tarih aralığına ait 5 günlük örnek yemek tablosu olduğu görülmüştür.  
Yapılan incelemede 4 Eylül Tabldot ve Yem. Gıda Eğ. Tem. Tic. ve San. Ltd. Şti. ve  
Sivas Beyaz Saray Tabldot Yemekçilik Gıda Eğt. Tem. Tic. ve San. Ltd. Şti.ne gönderilen  
“Aşırı düşük teklif sorgulama” konulu yazıların ekine 1 haftalık örnek yemek menüsü  
konulduğu, söz konusu örnek yemek menüsü kapsamında bulunan “tulumba tatlısının” çiğ  
girdi cins ve miktarlarının, Teknik Şartname ekinde yer alan gramaj ve malzeme listesinde yer  
almadığı, açıklanması istenilen “makarna” yemeğinin gramaj listesinde yer alan “peynirli  
makarna” veya “fırında makarna”dan hangisi olduğunun açıkça belirtilmediği görülmüş olup,  
gerek aşırı düşük teklif açıklamalarının sunulması gerekse sunulan açıklamaların objektif  
olarak değerlendirilmesi açısından, çiğ girdi cins ve miktarları Teknik Şartname ekinde yer  
alan listede mevcut olan yemek menüleri arasından herhangi bir tereddüde yer verilmeyecek  
şekilde örnek 2 haftalık yemek menüsü oluşturulmak suretiyle sorgulamanın yenilenmesi  
gerektiği sonucuna varılmıştır.  
2) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Tekliflerin hazırlanması ve sunulması” başlıklı  
30’uncu maddesinde “… Teklif mektupları yazılı ve imzalı olarak sunulur. Teklif mektubunda  
ihale dokümanının tamamen okunup kabul edildiğinin belirtilmesi, teklif edilen bedelin rakam  
ve yazı ile birbirine uygun olarak açıkça yazılması, üzerinde kazıntı, silinti, düzeltme  
bulunmaması ve teklif mektubunun ad, soyad veya ticaret unvanı yazılmak suretiyle yetkili  
kişilerce imzalanmış olması zorunludur. ….” hükmü yer almaktadır.  
5
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/061  
: 10  
: 21.10.2015  
: 2015/UH.I-2754  
İdari Şartname’nin “Teklif ve ödemelerde geçerli para birimi” başlıklı 21’inci  
maddesinde “21.1. İstekliler teklifini gösteren fiyatlar ve bunların toplam tutarlarını Türk  
Lirası olarak verecektir. Sözleşme konusu işin ödemelerinde de bu para birimi  
kullanılacaktır.” düzenlemesi,  
Aynı Şartname’nin “Teklif mektubunun şekli ve içeriği” başlıklı 23’üncü maddesinde  
“23.1. Teklif mektupları, ekteki form örneğine uygun şekilde yazılı ve imzalı olarak  
sunulur.23.2. Teklif Mektubunda; a) İhale dokümanının tamamen okunup kabul edildiğinin  
belirtilmesi, b) Teklif edilen bedelin rakam ve yazı ile birbirine uygun olarak açıkça  
yazılması, c) Kazıntı, silinti, düzeltme bulunmaması, ç) Türk vatandaşı gerçek kişilerin  
Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarasının, Türkiye'de faaliyet gösteren tüzel kişilerin ise vergi  
kimlik numarasının belirtilmesi, d) Teklif mektubunun ad, soyadı veya ticaret unvanı yazılmak  
suretiyle yetkili kişilerce imzalanmış olması zorunludur.” düzenlemesi yer almaktadır.  
İhale üzerinde bırakılan 4 Eylül Tabldot ve Yem. Gıda Eğ. Tem. Tic. ve San. Ltd. Şti.  
tarafından sunulan birim fiyat teklif mektubu incelendiğinde; ihale teklif bedelinin  
“213.811.20 TL= iki yüz on üç bin sekiz yüz on bir lira yirmi kuruş” şeklinde hem yazı hem  
de rakamla ve Türk Lirası üzerinden teklif verilerek yazıldığı, birim fiyat teklif cetvelindeki  
teklif bedeli ile teklif mektubunda yer alan teklif bedelinin birbiriyle uyumlu olduğu ve teklif  
cetvelinde de teklif edilen para biriminin Türk Lirası olduğunun yazıldığı görüldüğünden,  
başvuru sahibinin 3 no’lu iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
3) Başvuru sahibinin 4’üncü iddiasına ilişkin olarak:  
4 sıra numarası altında yer verilen iddialara başvuru sahibince idareye sunulan şikâyet  
dilekçesinde yer verilmediği görülmüş, İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in  
“Başvuruların Şekil Unsurları” başlıklı 8’inci maddesinin onuncu fıkrasında yer alan  
“İdarenin şikâyet üzerine aldığı kararda belirtilen hususlar hariç, şikâyet başvurusunda  
belirtilmeyen hususlar itirazen şikâyet başvurusuna konu edilemez.” hükmü ve  
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Tebliğ’in 12’nci maddesinin “…İdareye  
başvuru konularının yanı sıra yeni konular da eklenerek Kuruma başvurulması halinde ise,  
itirazen şikâyet başvurusunun incelenmesinde idareye başvurusu konusu edilmeyen hususlar  
dikkate alınmaz.” şeklindeki açıklaması karşısında başvuru sahibi tarafından Kuruma yapılan  
itirazen şikâyet başvurusunda iddia konusu edilen bu hususlara ilişkin inceleme  
yapılmamıştır. Bu itibarla, başvuru sahibinin idareye sunulan şikâyet dilekçesinde yer  
vermediği söz konusu iddialarına ilişkin olarak 4734 sayılı Kanun’un 54’üncü maddesinin  
onuncu fıkrasının (c) bendi gereğince başvurunun reddi gerektiği sonucuna varılmıştır.  
B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesinin ikinci  
fıkrası yönünden yapılan inceleme sonucunda tespit edilen aykırılıklar ve buna ilişkin  
inceleme ve hukuki değerlendirme aşağıda yapılmıştır.  
4734 sayılı Kanunun “İdareye şikâyet başvurusu” başlıklı 55 inci maddesinin beşinci  
fıkrasında; “İdareye şikâyet başvurusunda bulunulması halinde, başvuru üzerine alınan  
kararın son bildirim tarihini, süresi içerisinde bir karar alınmaması halinde ise bu sürenin  
bitimini izleyen tarihten itibaren on gün geçmeden ve itirazen şikâyet başvurusunda  
bulunulmadığı hususuna ilişkin sorgulama yapılmadan veya itirazen şikâyet başvurusunda  
bulunulması halinde ise Kurum tarafından nihai karar verilmeden sözleşme imzalanamaz.”  
6
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/061  
: 10  
: 21.10.2015  
: 2015/UH.I-2754  
hükmü yer almakta olup, Kuruma yapılacak başvuru için öngörülen süre içerisinde idarelerce  
sözleşme imzalanamayacaktır.  
İhale işlem dosyasının incelenmesinden; idarece 21.09.2015 tarihinde ihale komisyonu  
kararının alındığı, komisyon kararının başvuru sahibince 22.09.2015 tarihinde tebellüğ  
edildiği, başvuru sahibinin 28.09.2015 tarihinde idareye şikâyet başvurusunda bulunduğu,  
idarenin 01.10.2015 tarihinde şikâyete cevap verdiği, şikâyete cevabın başvuru sahibine  
01.10.2015 tarihinde bildirildiği ve idarenin Kuruma itirazen şikâyet süresi olan on günlük  
süreyi beklemeden 06.10.2015 tarihinde 4734 sayılı Kanunun 55 inci maddesine aykırı olarak  
sözleşmeyi imzaladığı görülmüştür.  
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle  
giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, çiğ girdi cins ve miktarları  
Teknik Şartname ekinde yer alan listede mevcut olan yemek menüleri arasından herhangi bir  
tereddüde yer verilmeyecek şekilde örnek 2 haftalık yemek menüsü oluşturulmak suretiyle  
sorgulamanın yenilenmesi ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden  
gerçekleştirilmesi gerekmektedir.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici  
işlem belirlenmesine,  
Oyçokluğu ile karar verildi.  
Mahmut GÜRSES  
Başkan  
Ali Kemal AKKOÇ  
Kurul Üyesi  
Ahmet ÖZBAKIR  
Kurul Üyesi  
Hasan KOCAGÖZ  
Kurul Üyesi  
Hamdi GÜLEÇ  
Kurul Üyesi  
Dr. Mehmet AKSOY  
Kurul Üyesi  
7
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/061  
: 10  
: 21.10.2015  
: 2015/UH.I-2754  
KARŞI OY  
Başvuru sahibinin itirazen şikayet başvuru dilekçesindeki birinci ve ikinci iddiaları  
kapsamında Kurul çoğunluğunca, çiğ girdi cins ve miktarları Teknik Şartname ekinde yer  
alan listede mevcut olan yemek menüleri arasından herhangi bir tereddüde yer verilmeyecek  
şekilde örnek 2 haftalık yemek menüsü oluşturulmak suretiyle sorgulamanın yenilenmesi ve  
bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesine ilişkin  
Düzeltici işlem belirlenmesine” karar verilmiştir.  
Başvuru sahibinin birinci ve ikinci iddialarının İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında  
Yönetmeliğin 18’inci maddesi yönünden Kurul kararına dayanak teşkil eden esas inceleme  
raporu ve eki belgeler üzerinde yapılan inceleme sonucunda;  
Şarkışla İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü tarafından gerçekleştirilen “2015-2016  
Ortaöğretim Taşıma Yolu İle Okula Erişim Öğrencilerin Sıcak Yemek Hizmeti Alımı”  
ihalesine ilişkin yaklaşık maliyetin toplam 301.363,20 TL olarak hesaplandığı,  
Bahse konu ihalede 4 adet ihale dokümanı satın alındığı, 11.09.2015 tarihinde  
gerçekleştirilen ihaleye 4 istekli tarafından teklif verildiği,  
İdarece ihaleye ilişkin tekliflerin denetimine ilişkin yapılan inceleme uyarınca, 4  
teklifin de geçerli teklif olarak kabul edildiği, bu tekliflere ilişkin teklif bedellerinin,  
İsteklinin Adı  
Teklif Bedeli (TL)  
213.811,20  
4 Eylül Tabldot ve Yem. Gıda Eğ. Tem. Tic. ve San. Ltd. Şti.  
Sivas Beyaz Saray Tabldot Yem. Gıda Eğt. Tem. Tic. ve San. Ltd. Şti.  
Burç Tadım Gıda Eğ. Tem. Turz. Hayv. İnş. Taah. Tic. ve San. Ltd. Şti.  
Süleyman Tekcan- Samsun 55 Yemek Hizmetleri  
224.870,40  
252.518,40  
274.636,80  
Şeklinde verildiği,  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.1’inci maddesi doğrultusunda ihaleye ait aşırı düşük  
teklif sınır değerinin 231.817,85 TL olduğu ve İdari Şartname’nin 33’üncü maddesi gereğince  
bu tutarın altında teklif vermiş olan iki istekliye ait tekliflerin aşırı düşük teklif olarak  
değerlendirildiği ve açıklama istendiği, sunulan iki açıklamanın da uygun görülerek en düşük  
fiyat esasına göre değerlendirme yapıldığı ve 21.09.2015 tarihli ihale komisyonu kararı ile  
ihalenin 4 Eylül Tabldot ve Yem. Gıda Eğ. Tem. Tic. ve San. Ltd. Şti.’nin üzerinde  
bırakılmasına, Sivas Beyaz Saray Tabldot Yem. Gıda Eğt. Tem. Tic. ve San. Ltd. Şti.’nin  
teklifinin de ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlenmesine karar verildiği,  
Anlaşılmıştır.  
4734 sayılı Kanunun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38 inci maddesinde;  
İhale komisyonu verilen teklifleri (Değişik: 6/2/2014-6518/47 md.) değerlendirdikten  
sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük  
olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif  
sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak  
ister.  
8
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/061  
: 10  
: 21.10.2015  
: 2015/UH.I-2754  
İhale komisyonu;  
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım  
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,  
(Değişik: 6/2/2014-6518/47 md.) gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate  
alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli  
görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
(Ek fıkra: 20/11/2008-5812/12 md.; Değişik fıkra: 6/2/2014-6518/47 md.) Kurum,  
ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne göre aşırı düşük  
tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi  
amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu maddede öngörülen  
açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık maliyeti 8 inci maddede  
öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile yapım işleri ihalelerinde  
sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin  
reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale komisyonu bu maddenin  
uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.” hükmü yer almaktadır.  
Bahse konu madde hükmünden, ihalede aşırı düşük sorgulama yapılacağının ihale  
dokümanında düzenmiş haline göre, ihale komisyonunun, yaptığı değerlendirme neticesinde  
geçerli olduğunu tespit ettiği tekliflerden, ihaleye verilen diğer tekliflere veya idarenin tespit  
ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olan isteklileri tespit edeceği ve tespit  
edilen bu teklifleri reddetmeden önce yine madde metninde belirtilen usul doğrultusunda  
sorgulamaya tabi tutacağı anlaşılmaktadır.  
Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde, aşırı düşük teklif  
sorgulamasının Kamu İhale Genel Tebliğinin “teklif fiyata dahil masraflar” ve “aşırı düşük  
tekliflerin değerlendirilmesini” düzenleyen maddeleri ile idari şartnamenin “teklif fiyata dahil  
olan giderler” başlıklı maddesindeki düzenlemelerin esas alınarak yapılması gerekmektedir.  
Bu ihalelerde, aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda belgelere dayalı yazılı açıklama  
yapmayan veya ihale komisyonunca açıklamaları yetersiz bulunan isteklilerin teklifleri ile  
teklif edilmesi gereken asgari işçilik maliyetini karşılamayan teklifler gerekçesi belirtilmek  
suretiyle reddedilecektir. İhale konusu hizmetin maliyet unsurlarının, personel çalıştırılmasına  
dayalı hizmet alımlarında olduğu gibi önceden belirlenen nitelikte olmadığı görülmektedir.  
Bu durumda, ihale dokümanında belirtilen şartlara uygun olarak hizmetin ifası için her  
isteklinin basiretli tacir olma yükümlülüğü gereğince kendi organizasyon yapısı, kullanacağı  
makine ekipmanın özellikleri, malzeme teminindeki kendine özgü koşulları vb. unsurları  
dikkate alarak teklif fiyatını belirlemesi gerekmektedir.  
Ayrıca, malzeme dahil yemek alım hizmetlerinde yemek bileşenlerini oluşturan  
girdilerin önemli bir kısmı yerel, mevsimsel ve iklim özelliklerine göre farklılıklar  
göstermekte, bir çok girdi müstahsilden doğrudan temin edilebilmektedir. Özellikle sebze  
meyve gibi girdilerin piyasa koşulları sebebiyle muhasebeleştirilmesinde karşılaşılan  
güçlüklerin aşırı düşük teklif sorgulamasında ispat için aranılan belgelere yansıtılmasında  
isteklilerin önünde önemli bir engel teşkil edeceğinden, şikayete konu ihalede, ihtiyaçların  
uygun şartlarla ve zamanında karşılanması ve kaynakların verimli kullanılmasından sorumlu  
olan idarenin, ihalede aşırı düşük teklif açıklaması isteyerek ihalenin sonuçlandırılması  
yönünde tesis etmiş olduğu işlemlerde mevzuata uyarlık bulunmadığı,  
9
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/061  
: 10  
: 21.10.2015  
: 2015/UH.I-2754  
İhale konusu işin personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı işi olmadığı, yaklaşık  
maliyetin büyük çoğunlukla yemek giderinden oluştuğu ihalede verilen tekliflerin hepsi  
yaklaşık maliyetin altında olmakla birlikte yaklaşık maliyete ve birbirlerine göre yakın olduğu  
ve en düşük teklifin bile diğer tekliflere göre aşırı düşük olarak değerlendirilemeyeceği  
anlaşıldığından, idarece yemek kalemlerinde aşırı düşük teklif sorgulaması yapılarak ihalenin  
karara bağlanması yönünde gerçekleştirilen idari işlemlerin mevzuata uygun olmadığı,  
Değerlendirilmiştir.  
Açıklanan nedenlerle; başvuru sahibinin birinci ve ikinci iddiaları kapsamında yemek  
alımı kalemlerinde aşırı düşük teklif sorgulaması yapılarak ihalenin sonuçlandırılmasına  
yönelik idarece gerçekleştirilen idari işlemlerin yerinde olmadığı yönündeki düşüncem ile,  
aksi yöndeki Kurul çoğunluğu kararına katılmıyorum.  
Ali Kemal AKKOÇ  
Kurul Üyesi  
10