Ana Sayfa / Kararlar / Yalova İli Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliği / 2015/98174-2016-2017 Yıllarına Ait Malzemeli Yemek Pişirme, Dağıtım ve Bulaşık Yıkama Hizmeti Alımı
Bilgi
İKN
2015/98174
Başvuru Sahibi
Emmioğlu Tem. Hiz. Day. Tük. Mal. Gıda Tur. İnş. Otomotiv San. ve Tic. Ltd. Şti.
İdare
Yalova İli Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliği
İşin Adı
2016-2017 Yıllarına Ait Malzemeli Yemek Pişirme, Dağıtım ve Bulaşık Yıkama Hizmeti Alımı
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/063  
: 67  
: 27.10.2015  
: 2015/UH.I-2873  
TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER:  
Başkan: Mahmut GÜRSES  
Üyeler: Ali Kemal AKKOÇ, Ahmet ÖZBAKIR, Mehmet Zeki ADLI, Hamdi GÜLEÇ, Dr.  
Mehmet AKSOY  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Emmioğlu Tem. Hiz. Day. Tük. Mal. Gıda Tur. İnş. Otomotiv San. ve Tic. Ltd. Şti.,  
Cemal Caymaz Mah. Aslanlar Cad. No:68 Safranbolu/KARABÜK  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Yalova İli Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliği,  
İsmet Paşa Mah. Aziz Sok. No: 17 77000 YALOVA  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2015/98174 İhale Kayıt Numaralı “2016-2017 Yıllarına Ait Malzemeli Yemek Pişirme,  
Dağıtım ve Bulaşık Yıkama Hizmeti Alımı” İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Yalova İli Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliği tarafından 08.09.2015 tarihinde  
açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “2016-2017 Yıllarına Ait Malzemeli Yemek Pişirme,  
Dağıtım ve Bulaşık Yıkama Hizmeti Alımı” ihalesine ilişkin olarak Emmioğlu Tem. Hiz.  
Day. Tük. Mal. Gıda Tur. İnş. Otomotiv San. ve Tic. Ltd. Şti. nin 28.09.2015 tarihinde yaptığı  
şikâyet başvurusunun, idarenin 30.09.2015 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince  
09.10.2015 tarih ve 81400 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 08.10.2015 tarihli dilekçe ile  
itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2015/2590 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan  
açıklamanın idare tarafından kabul edilmesinin mevzuata uygun olmadığı, demirbaş  
malzemelerin ve birimler arası taşınacak olan yemeğin taşınması için kullanılacak taşıma  
aracının maliyetinin eksik hesaplandığı, amortisman ve yakıt giderlerine yer verilmediği, söz  
konusu gidere ilişkin belgelendirmenin usulüne uygun yapılmadığı, yemeklerin çiğ girdi  
analizlerinin gerçeği yansıtmadığı, çok düşük fiyattan teklif alınarak proforma faturaların ya  
da ticaret borsalar birliğinden alınan fiyatların yetkili kişilerce imzalanmadığı, hiç karsız işin  
yapılmasının mümkün olmadığı, işçilik giderlerinin doğru hesaplanmadığı, 2016 ve 2017  
yıllarında gelecek zamların ilave edilmediği, mühendis maaşının asgari ücretten  
hesaplanamayacağı, diyet yemek ortalamasını hesaplarken diyaliz menüsünü dikkate  
almayarak ortalamanın yanlış hesaplandığı, elektrik, su ve doğalgaza ilişkin olarak herhangi  
bir bedele yer verilmediği, kahvaltı menü analizinde ekmek giderine yer verilmediği,  
zehirlenmelere karşı ürün poliçesi hesaplanmadığı, ilgili firmalarca mali müşavir tarafından  
onaylanmadığı, temizlik ve sarf malzeme giderlerinin maliyet tablosu ve proforma faturalarda  
eksik gösterildiği, belgelerin SMMM tarafından onaylatılmadığı, portör ve hijyen giderleri  
ücreti ve ayrıca bakım onarım gibi giderlere yer verilmediği, sözleşme giderlerinin yanlış  
1
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/063  
: 67  
: 27.10.2015  
: 2015/UH.I-2873  
hesaplandığı, yemek maliyeti analizinde 200 ml'lik bardak suyun iki adet üzerinden  
yapılmadığı, söz konusu gidere ilişkin tevsik edici belgelerin mevzuata uygun olmadığı,  
çalışacak olan personelle ilgili kıyafetlerin yazlık ve kışlık olmak üzere ikişer takım üzerinden  
hesaplanmadığı, söz konusu gidere ilişkin tevsik edici belgelerin mevzuata uygun olarak  
sunulmadığı iddialarına yer verilmiştir.  
A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar  
tespit edilmiştir.  
18.09.2015 tarihli ihale komisyonu kararının incelenmesi neticesinde, şikâyete konu  
ihaleye 10 isteklinin teklif sunduğu, yapılan yeterlilik değerlendirmesi sonucunda 9 isteklinin  
teklifinin geçerli bulunduğu, sınır değerin altında kalan 4 istekliden süresi içerisinde aşırı  
düşük teklif açıklamalarını sunmalarının istenildiği, Eker Yem. Tic. Ltd. Şti.- Moderatör Gıda  
Tic. Ltd. Şti. ortak girişiminin süresi içerisinde açıklama sunulmadı gerekçesiyle teklifinin  
değerlendirme dışı bırakıldığı, süresi içerisinde açıklama sunan diğer 3 isteklinin  
açıklamalarının uygun görüldüğü tespit edilmiş olup Tan-Pa Yemek Üretim İnş. San ve Tic.  
Ltd. Şti.nin ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi olarak belirlendiği anlaşılmıştır.  
İdari şartnamenin 2’nci maddesinde 2.1. İhale konusu hizmetin;  
a) Adı: 2016-2017 Yıllarına Ait Malzemeli Yemek Pişirme, Dağıtım ve Bulaşık Yıkama  
Hizmeti Alımı  
b) Miktarı ve türü:  
NORMAL MENÜ 723.932 Öğün  
DİYET MENÜ 167.112 Öğün  
KAHVALTI 375.238 Öğün  
ARA ÖĞÜN 78.000 Öğün  
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.” düzenlemesi yer almaktadır.  
İhale dokümanı içerisinde yer alan teknik şartname içerisinde, yüklenici tarafından  
hazırlanması öngörülen yemeklerin tariflerine, girdilerine ve miktarlarına yer verildiği, ayrıca  
iki haftalık örnek menülerinin de şartname içerisinde yer aldığı görülmüş olup hizmetin  
yürütülmesi aşamasında çalıştırılması öngörülen personel sayısına ve giderlerine de yer  
verildiği tespit edilmiştir.  
4734 sayılı Kamu İhale Kanununun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde  
“İhale komisyonu verilen teklifleri (Değişik: 6/2/2014-6518/47 md.) değerlendirdikten sonra,  
diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük  
olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif  
sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak  
ister.  
İhale komisyonu;  
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım  
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,  
2
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/063  
: 67  
: 27.10.2015  
: 2015/UH.I-2873  
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,  
(Değişik: 6/2/2014-6518/47 md.) gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate  
alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli  
görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
(Ek fıkra: 20/11/2008-5812/12 md.; Değişik fıkra: 6/2/2014-6518/47 md.) Kurum,  
ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne göre aşırı düşük  
tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi  
amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu maddede öngörülen  
açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık maliyeti 8 inci maddede  
öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile yapım işleri ihalelerinde  
sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin  
reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale komisyonu bu maddenin  
uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.” hükmü yer almaktadır.  
Kamu İhale Genel Tebliğinin 79’uncu maddesinde 79.2.2.2. Kamu Kurum ve  
Kuruluşları Tarafından Sunulan Mal ve Hizmetlere İlişkin Fiyatlar: Teklifi oluşturan maliyet  
bileşenlerine ilişkin kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan hizmetlere ilişkin fiyat  
tarifeleri veya istekliye verilmiş fiyat teklifleri açıklama yöntemi olarak kullanılabilir. Bu  
usulle yapılmış açıklamanın geçerli olabilmesi için kullanılan fiyatların ilan/davet ile ihale  
tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olması zorunludur.  
79.2.2.3. Kamu Kurum ve Kuruluşları Tarafından İlan Edilen Fiyatlar: Teklifi oluşturan  
maliyet bileşenlerine ilişkin kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilan edilmiş fiyat tarifeleri  
açıklama yöntemi olarak kullanılabilir. Bu usulle yapılmış açıklamanın geçerli olabilmesi için  
ilan edilen fiyatların ihalenin ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli  
olması zorunludur.  
79.2.2.4. Ticaret Borsası Fiyatları: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin 18/5/2004  
tarihli ve 5174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanununun  
51 inci maddesinin (c) bendi uyarınca borsa idaresi tarafından düzenlenen ve ilgili malın  
ihale tarihinden önceki son 12 ayın herhangi bir işlem gününde gerçekleşen ortalama fiyatını  
gösteren belge ile açıklama yapılabilir.  
79.2.2.5. Toptancı Hal Fiyatları: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin 11/3/2010  
tarihli ve 5957 sayılı Sebze ve Meyveler ile Yeterli Arz ve Talep Derinliği Bulunan Diğer  
Malların Ticaretinin Düzenlenmesi Hakkında Kanun uyarınca faaliyet gösteren toptancı hali  
idaresi tarafından düzenlenen ve ilgili malın ihale tarihinden önceki son 12 ayın herhangi bir  
işlem gününe ait ortalama fiyatını gösteren belge ile açıklama yapılabilir.  
79.2.6. Malzemeli yemek hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesinde  
kullanılmak üzere teknik şartnamede asgari iki haftalık örnek menü düzenlemesi yapılır ve bu  
menüde yer alan yemeklerin içerikleri ile çiğ girdi miktarları belirtilir.  
3
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/063  
: 67  
: 27.10.2015  
: 2015/UH.I-2873  
Bu ihalelerde; teklifi aşırı düşük bulunan istekli öncelikle “ana çiğ girdi”, “işçilik” ve  
“yardımcı gider” oranlarının belirtildiği Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelini (Ek-  
H.4) hazırlayarak açıklaması kapsamında sunar. Açıklamanın geçerli kabul edilebilmesi için  
“(Ana Çiğ Girdi Maliyeti+İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,80’den az ve  
0,95’den çok olmaması gerekir. Oran belirtmeyen veya belirttiği oran 0,80’den az veya  
0,95’den çok olan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
Ana çiğ girdi ibaresinden ilgili yemeğin pişirilmesi için gerekli temel girdiler anlaşılır. Bu  
çerçevede, isteklinin beyan ettiği orana uygun teklif sunması durumunda, yemek pişirilmesi  
için gerekli enerji giderleri (doğalgaz, LPG gibi), temizlik malzemeleri, su, sigorta giderleri,  
ilaçlama ve hijyen sağlama giderleri, bakım onarım, amortisman, nakliye, sözleşme giderleri  
ve genel giderler, portör muayenesi ve tali çiğ girdiler (tuz, baharat, tatlandırıcı vb.) gibi  
unsurlar “yardımcı girdiler” başlığında değerlendirilir ve bu unsurlar için açıklama  
sunulması gerekmez.  
Örneğin; 1.000 öğün yemek alımı için çıkılan bir ihalede, birim fiyat olarak 5 TL teklif veren  
bir isteklinin, 5.000 TL olan toplam teklif bedelinin aşırı düşük olarak değerlendirilmesi ve  
istekli tarafından sunulan Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelinde “(Ana Çiğ Girdi  
Maliyeti+İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,90 olarak belirtilmesi halinde,  
teklifin 4.500 TL’sinin ana çiğ girdi ile işçilik toplamını içerdiği kabul edilir ve isteklinin  
sadece bu kısma ilişkin açıklama yapması gerekir. Teklifin 500 TL’lik kısmının ise yardımcı  
giderlere ilişkin olduğu kabul edildiğinden, bu kısma ilişkin açıklama yapılması  
gerekmemektedir.  
Malzemeli yemek alımı ihalelerinde, ana çiğ girdi maliyetlerinin tevsiki amacıyla üçüncü  
kişilerden alınan fiyat teklifleri kullanılamaz. Ancak 79.2.2 nci maddede yer alan diğer  
yöntemlerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı  
durumlarda, üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri ile açıklama yapılabilir.” açıklaması yer  
almaktadır.  
Yukarıda anılan Tebliğ maddelerinde, malzemeli yemek hizmet alımı ihalelerinde aşırı  
düşük teklif açıklamalarının hazırlanması ve idareler tarafından değerlendirilmesi aşamalarına  
ilişkin açıklamalara yer verildiği, istekliler açıklamalarında Malzemeli Yemek Sunumu Hesap  
Cetveline yer vermeleri gerektiği, bu cetvelde ana çiğ girdi ve işçilik maliyetleri toplamının  
toplam teklife oranının %80 den az ve %95 den fazla olmayacağı, söz konusu oranların  
sağlanması durumunda geri kalan kısımların yardımcı giderler olarak ele alınabileceği ve bu  
giderlere ilişkin açıklama yapılmasına gerek bulunmadığı, çiğ girdilerin fiyatlarının tevsikinde  
üçüncü kişilerde alınacak fiyat tekliflerinin kullanılamayacağı, Ticaret Borsası, Hal Fiyatları  
veya Kamu Kurum Kuruluşlarınca yayınlanmış olan fiyatların kullanılması gerektiği  
belirtilmiştir.  
İhale işlem dosyasının incelenmesi neticesinde, idarenin 10.09.2015 tarihli aşırı düşük  
teklif sorgulama yazıları ile sınır değerin altında kalan 4 istekliden teklif bileşenlerine ilişkin  
olarak açıklamalarını verilen süre içerisinde teknik şartnamede belirtilen örnek menüler esas  
alınmak suretiyle sunulmasının istenildiği anlaşılmıştır.  
İhale üzerinde kalan isteklinin sunmuş olduğu 16.09.2015 tarihli aşırı düşük teklif  
açıklaması incelendiğinde, açıklamanın ilk kısmında Tebliğin ilgili maddesi uyarınca istenilen  
4
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/063  
: 67  
: 27.10.2015  
: 2015/UH.I-2873  
Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelinin hazırlanarak sunulduğu, söz konusu hesap  
cetveli içerisinde ana çiğ girdi ve işçilik maliyetleri toplamının, toplam teklife oranının %91  
olduğunun belirtildiği, ana çiğ girdilerinin birim fiyatlarının temin edildiği Ticaret  
Borsalarının ve Hallerin isimlerine yer verildiği, işçilik giderleri için Kurumun resmi internet  
sitesinde yer alan işçilik modülünün kullanıldığı ve hesaplamalara ilişkin çıktılara yer  
verildiği, 20 gr diabetik piknik reçeli, sargılı küp şeker, 200 ml bardak sular ve personelin  
giysi bedellerine ilişkin üçüncü kişilerden alınmış fiyat tekliflerine yer verildiği, söz konusu  
fiyat tekliflerinin üzerinde SMMM onaylarının ve Tebliğin 79’uncu maddesinde belirtilen  
ibarelerin yer aldığı tespit edilmiştir.  
Öncelikle, ulaşım, araç, yakıt, amortisman, ilaçlama, temizlik, muayene, sigorta,  
nakliye, sözleşme, kıyafet gibi giderlerin Tebliğin 79.2.6’ncı maddesi gereğince yardımcı  
giderler olarak değerlendirilmesi gerektiği ve istekliler tarafından bu tür giderlere ilişkin  
açıklama yapılmasına gerek bulunmadığı hususları göz önüne alındığında başvuru sahibinin  
bu yöndeki iddialarının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmış olup ihale üzerinde bırakılan  
isteklinin yalnızca ana çiğ girdi maliyetlerine ve işçilik giderlerine ilişkin açıklama yapması  
gerektiği sonucuna varılmıştır.  
Ayrıca, idari şartnamenin 46’ncı maddesinde fiyat farkı verileceği hususu göz önüne  
alındığında, isteklilerin ihale tarihi itibariyle geçerli asgari ücreti kullanmalarının yeterli  
olduğu, maliyet hesaplamalarını bu yönde yapmaları ve oluşabilecek artışları teklif fiyatına  
dahil etmelerinin gerekli olmadığı sonucuna ulaşılmış olup başvuru sahibinin bu yöndeki  
iddiasının da yerinde olmadığı anlaşılmıştır.  
İdari şartname içerisinde ya da teknik şartname içeriğinde çalıştırılacak olan  
personelin alacağı maaşlara ilişkin bir bilgi yer almadığı anlaşılmış olup bu durumun tüm  
personele asgari ücret üzerinden açıklama yapılabileceği yönünde değerlendirilmesi gerektiği  
sonucuna ulaşılmıştır. Zaten idarenin yaklaşık maliyet hesabında da asgari ücreti esas aldığı  
tespit edilmiş olup ihale üzerinde bırakılan isteklinin sunmuş olduğu açıklamanın asgari  
miktarları karşıladığı görülmüş ve ilgili iddianın yerinde olmadığı anlaşılmıştır. Bununla  
birlikte, gıda mühendisinin maaşının asgari ücretten hesaplanmaması gerektiği iddiasına  
ilişkin olarak, isteklilerin dokümanda yer alan düzenlemeler uyarınca tekliflerini hazırlamaları  
gerektiği ve gıda mühendislerinin alacağı ücrete ilişkin bir düzenlemenin dokümanda yer  
alamadığı hususları birlikte değerlendirildiğinde ihale üzerinde bırakılan isteklinin  
mühendisin işçilik maliyetine ilişkin asgari ücret üzerinden sunduğu açıklamanın bu yönüyle  
uygun görülmesi gerekmektedir.  
Başvuru sahibinin, yemek çiğ girdi analizlerinde kullanılan bedellerin gerçeği  
yansıtmadığı, piyasadan alınan fiyat tekliflerinin çok düşük olduğu, Ticaret Borsası  
birliğinden alınan fiyatların yetkili kişilerce imzalanmadığı, hiç karsız bu işin yapılamayacağı  
iddiasına ilişkin olarak, Tebliğin 79’uncu maddesi gereğince mevzuata uygun şekilde yapılan  
açıklamanın hayatın olağan akışına uygun olmadığı gerekçesiyle reddedilmesi gibi bir  
seçeneğin olmadığı, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından 20 gr Diabetik piknik reçeli,  
sargılı küp şeker ve 200 ml bardak su için fiyat teklifi aldığı ve anılan belgenin SMMM  
tarafından onaylanıp imzalandığı, diğer bütün girdi bedelleri için hal fiyatları ve Ticaret Borsa  
bültenlerinin kullanıldığı anlaşılmıştır. Söz konusu bültenlere ve hal fiyatlarına ilgili kurumun  
resmi internet sitelerinden ulaşılabildiği anılan fiyatların belirtilmek ve çıktılarının alınmak  
suretiyle açıklama içerisinde yer verildiği, söz konusu belgelerin tekrar bir mercice imzalanıp  
5
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/063  
: 67  
: 27.10.2015  
: 2015/UH.I-2873  
onaylanmasına gerek bulunmadığı anlaşıldığından anılan iddianın da bu yönüyle uygun  
olmadığı sonucuna varılmıştır.  
Bununla birlikte, fiyat teklifi alınan diabetik piknik reçeli, sargılı küp şeker ve 200 ml  
bardak su bedellerinin Tebliğin 79.2.2’nci maddesinde yer alan diğer yöntemlerle  
açıklanmasının mümkün olmadığı gerekçesiyle fiyat teklifi alınarak belgelendirildiği  
belirtilmiş, yapılan incelemede diğer istekliler tarafından söz konusu fiyat teklifi alınma  
yönteminin kullanıldığı ve idarenin söz konusu belgelendirmeye ilişkin işlemi uygun gördüğü  
tespit edilmiştir. Sargılı küp şeker ve 200 ml bardak suyun nitelikleri göz önüne alındığında  
ana çiğ girdiler olarak ele alınmaması gerektiği, söz konusu ürünlerin yemeğin hazırlanmasına  
ilişkin olarak değil sunumuna ilişkin olarak değerlendirilmesi gerektiği, söz konusu giderlerin  
fiyat teklifi ile açıklanmasının mümkün olduğu ve diyabetik piknik reçeline ilişkin  
açıklamanın da Tebliğin 79.2.2’nci maddesinde yer alan diğer yöntemlerle açıklanmasının  
mümkün olmadığından fiyat teklifi ile açıklanabileceği hususları göz önünde  
bulundurulduğunda anılan yöntemin kullanılmasının yerinde olduğu sonucuna ulaşılmıştır.  
Başvuru sahibi dilekçesinde ayrıca, kahvaltı menü analizinde ihale üzerinde bırakılan  
isteklinin ekmek giderine yer vermediği, yemek maliyet analizinde 200 ml’lik bardak suyun  
iki adet üzerinden yapılmadığının belirtildiği ve açıklamanın bu gerekçeyle uygun  
görülmemesi gerektiği iddiasında da bulunmuştur.  
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından örnek menülere ilişkin sunulan açıklamalar  
incelendiğinde, kahvaltı menü analizlerinde ekmek girdilerine ve fiyatına yer verildiği tespit  
edilmiş olup anılan bedellerin teklif fiyatına eklendiği tespit edilmiştir. 200 ml’lik bardak su  
için ise normal ve diyet öğle-akşam yemekleri için toplam 1.782.088 adet ambalajlı içme suyu  
maliyetinin belgelendirildiği ve teklife eklendiği anlaşılmış olup başvuru sahibinin içme  
suyuna ilişkin iddiasının da yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.  
Dilekçe içerisinde yer alan başka bir iddiada, diyet menülerine ilişkin açıklamalar  
içerisine diyaliz diyet menüsünün katılmadığı anılan durumun uygun görülmeme gerekçesi  
olması gerektiği ifade edilmiştir. Ancak, idare tarafından teknik şartname içerisinde iki  
haftalık diyet menü örneğine yer verildiği, isteklilerin söz konusu örnek menüleri esas alarak  
açıklamalarını hazırlamaları gerektiği, ihale üzerinde bırakılan isteklinin örnek diyet  
menüsüne uygun olarak açıklamasını sunduğu başkaca bir girdiyi eklemesine gerek  
bulunmadığı anlaşıldığından iddia yerinde bulunmamıştır.  
Sonuç olarak, yukarıda yapılan değerlendirme gereği başvuru sahibinin dilekçesinde  
aşırı düşük teklif değerlendirilmesine yönelik 13 iddiasının tümünün yerinde olmadığı  
anlaşılmıştır.  
B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmeliğin 18’inci maddesi yönünden  
yapılan inceleme sonucunda tespit edilen aykırılıklar ve buna ilişkin inceleme ve hukuki  
değerlendirme aşağıda yapılmıştır:  
Başvuru sahibi tarafından sunulan açıklama incelendiğinde, bütün yemek girdilerine  
ilişkin olarak üçüncü kişilerden alınan proforma faturalarla açıklama yapıldığı, söz konusu  
yöntemin Tebliğin 79.2.2’nci maddesinde belirtilen yöntemlerin kullanılmasının mümkün  
olmadığı durumlarda uygun görülebileceği, ancak diğer istekliler tarafından sunulan  
6
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/063  
: 67  
: 27.10.2015  
: 2015/UH.I-2873  
açıklamalar incelendiğinde, hal fiyatları ve Ticaret Borsası bültenlerinde yer alan ortalama  
fiyatların yukarıda sayılan üç girdi hariç mevcut olduğu anlaşılmış olup başvuru sahibinin  
bütün girdi bedellerini proforma faturalar ile açıklaması durumunun mevzuata uygun  
olmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca, Tebliğin 79.2.6.’ncı maddesince zorunlu tutulan Ek-  
H.4 nolu Malzemeli Yemek Sunumu Hesap cetvelinin de açıklama içerisinde sunulmadığı  
tespit edilmiş olup idare tarafından açıklamanın uygun bulunarak teklifin ekonomik açıdan en  
avantajlı ikinci teklif olarak belirlenmesi işleminin anılan iki gerekçe nedeniyle mevzuata  
uygun olmadığı sonucuna varılmıştır.  
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle  
giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, başvuru sahibi Emmioğlu Tem.  
Hiz. Day. Tük. Mal. Gıda Tur. İnş. Otomotiv San. ve Tic. Ltd. Şti.‘nin açıklamasının uygun  
bulunmayarak teklifinin reddedilmesi ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun  
olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici  
işlem belirlenmesine,  
Oyçokluğu ile karar verildi.  
Mahmut GÜRSES  
Başkan  
Ali Kemal AKKOÇ  
Kurul Üyesi  
Ahmet ÖZBAKIR  
Mehmet Zeki ADLI  
Kurul Üyesi  
Kurul Üyesi  
Hamdi GÜLEÇ  
Kurul Üyesi  
Dr. Mehmet AKSOY  
Kurul Üyesi  
7
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/063  
: 67  
: 27.10.2015  
: 2015/UH.I-2873  
KARŞI OY  
Başvuru sahibinin itirazen şikayet başvuru dilekçesindeki iddiaları kapsamında Kurul  
çoğunluğunca, başvuru sahibi Emmioğlu Tem. Hiz. Day. Tük. Mal. Gıda Tur. İnş. Otomotiv  
San. ve Tic. Ltd. Şti.‘nin açıklamasının uygun bulunmayarak teklifinin reddedilmesi ve bu  
aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesine ilişkin  
Düzeltici işlem belirlenmesine” karar verilmiştir.  
Başvuru sahibinin iddialarının İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmeliğin  
18’inci maddesi yönünden Kurul kararına dayanak teşkil eden esas inceleme raporu ve eki  
belgeler üzerinde yapılan inceleme sonucunda;  
Yalova İli Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliği tarafından gerçekleştirilen  
2016-2017 Yıllarına Ait Malzemeli Yemek Pişirme, Dağıtım Ve Bulaşık Yıkama Hizmeti  
Alımı” ihalesine ilişkin yaklaşık maliyetin TUİK tarafından yayınlanan fiyatlar ile piyasadan  
alınan fiyat teklifleri esas alınarak toplam 7.079.122,00 TL olarak TL olarak hesaplandığı,  
Bahse konu ihalede 27 adet ihale dokümanı satın alındığı, 08.09.2015 tarihinde  
gerçekleştirilen ihaleye 10 istekli tarafından teklif verildiği,  
İhalede tekliflerin denetimine ilişkin idarece yapılan inceleme uyarınca, bir isteklinin  
teklifinin “Geçici teminat sunulmadığı” gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakılması  
sonrasında ihalede kalan 9 teklifin de geçerli teklif olarak kabul edildiği,  
İsteklinin Adı  
Teklif Bedeli (TL)  
5.095.926,00  
TAN-PA YEMEK ÜRETİMTEMİZ VE İNŞ.SANVE TİC.LTD.ŞTİ.  
EKER YEMEK TEMİZLİK HAYVANCILIK MEDİKAL İNŞAAT  
SANAYİ TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ, MODERATÖR  
AKARYAKIT GIDA TURİZM İNŞAAT HİZMET İŞLETMELERİ  
NAKLİYE TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ  
EMMİOĞLU TEMİZLİK HİZMETLERİ DAYANIKLI TÜKETİM  
MALLARI GIDA TURİZM İNŞAAT SANAYİ VE TİCARET  
LİMİTED ŞİRKETİ  
5.132.184,00  
5.155.584,00  
PALMİYE YEMEK ÜRETİM.TEMİZLİK TURİZM.SAN.VE  
TİC.LTD.  
BERDEM GIDA YEMEK TEMİZLİK İNŞAAT NAKLİYE TURİZM  
SANAYİ TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ  
5.321.660,16  
5.591.401,40  
ANTGURME YEMEKÇİLİK GIDA TURİZM TAŞIMACILIK  
ENDÜSTRİYEL TEMİZLİK SANAYİ VE TİCARET LİMİTED  
ŞİRKETİ  
6.145.485,80  
ROTA YEMEKÇİLİK TİCARET ANONİM ŞİRKETİ  
APAYDIN GIDA ÜRÜNLERİ SAN.VE TİC.LTD.ŞTİ.  
AR YEMEK İŞGÜ.TE.GI.TE.İL.TE.OT.TA.İNŞ.TA.HA.SAN.VE  
TİC.LT.ŞTİ.  
6.678.364,14  
6.954.872,80  
7.248.439,28  
Şeklinde verildiği,  
8
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/063  
: 67  
: 27.10.2015  
: 2015/UH.I-2873  
Şikâyete konu ihalede, sınır değerin altında kalan 4 istekliden süresi içerisinde aşırı  
düşük teklif açıklamalarını sunmalarının istenildiği, Eker Yem. Tic. Ltd. Şti.- Moderatör Gıda  
Tic. Ltd. Şti. ortak girişiminin süresi içerisinde açıklama sunulmadı gerekçesiyle teklifinin  
değerlendirme dışı bırakıldığı, süresi içerisinde açıklama sunan diğer 3 isteklinin  
açıklamalarının uygun görüldüğü tespit edilmiş olup Tan-Pa Yemek Üretim İnş. San ve Tic.  
Ltd. Şti.’nin ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi olarak belirlendiği,  
Anlaşılmıştır.  
4734 sayılı Kanunun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38 inci maddesinde;  
İhale komisyonu verilen teklifleri (Değişik: 6/2/2014-6518/47 md.) değerlendirdikten  
sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük  
olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif  
sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak  
ister.  
İhale komisyonu;  
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım  
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,  
(Değişik: 6/2/2014-6518/47 md.) gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate  
alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli  
görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
(Ek fıkra: 20/11/2008-5812/12 md.; Değişik fıkra: 6/2/2014-6518/47 md.) Kurum,  
ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne göre aşırı düşük  
tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi  
amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu maddede öngörülen  
açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık maliyeti 8 inci maddede  
öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile yapım işleri ihalelerinde  
sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin  
reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale komisyonu bu maddenin  
uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.” hükmü yer almaktadır.  
Bahse konu madde hükmünden, ihalede aşırı düşük sorgulama yapılacağının ihale  
dokümanında düzenmiş haline göre, ihale komisyonunun, yaptığı değerlendirme neticesinde  
geçerli olduğunu tespit ettiği tekliflerden, ihaleye verilen diğer tekliflere veya idarenin tespit  
ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olan isteklileri tespit edeceği ve tespit  
edilen bu teklifleri reddetmeden önce yine madde metninde belirtilen usul doğrultusunda  
sorgulamaya tabi tutacağı anlaşılmaktadır.  
Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde, aşırı düşük teklif  
sorgulamasının Kamu İhale Genel Tebliğinin “teklif fiyata dahil masraflar” ve “aşırı düşük  
tekliflerin değerlendirilmesini” düzenleyen maddeleri ile idari şartnamenin “teklif fiyata dahil  
olan giderler” başlıklı maddesindeki düzenlemelerin esas alınarak yapılması gerekmektedir.  
Bu ihalelerde, aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda belgelere dayalı yazılı açıklama  
9
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/063  
: 67  
: 27.10.2015  
: 2015/UH.I-2873  
yapmayan veya ihale komisyonunca açıklamaları yetersiz bulunan isteklilerin teklifleri ile  
teklif edilmesi gereken asgari işçilik maliyetini karşılamayan teklifler gerekçesi belirtilmek  
suretiyle reddedilecektir. İhale konusu hizmetin maliyet unsurlarının, personel çalıştırılmasına  
dayalı hizmet alımlarında olduğu gibi önceden belirlenen nitelikte olmadığı görülmektedir.  
Bu durumda, ihale dokümanında belirtilen şartlara uygun olarak hizmetin ifası için her  
isteklinin basiretli tacir olma yükümlülüğü gereğince kendi organizasyon yapısı, kullanacağı  
makine ekipmanın özellikleri, malzeme teminindeki kendine özgü koşulları vb. unsurları  
dikkate alarak teklif fiyatını belirlemesi gerekmektedir.  
Ayrıca, malzeme dahil yemek alım hizmetlerinde yemek bileşenlerini oluşturan  
girdilerin önemli bir kısmı yerel, mevsimsel ve iklim özelliklerine göre farklılıklar  
göstermekte, bir çok girdi müstahsilden doğrudan temin edilebilmektedir. Özellikle sebze  
meyve gibi girdilerin piyasa koşulları sebebiyle muhasebeleştirilmesinde karşılaşılan  
güçlüklerin aşırı düşük teklif sorgulamasında ispat için aranılan belgelere yansıtılmasında  
isteklilerin önünde önemli bir engel teşkil edeceğinden, şikayete konu ihalede, ihtiyaçların  
uygun şartlarla ve zamanında karşılanması ve kaynakların verimli kullanılmasından sorumlu  
olan idarenin, ihalede aşırı düşük teklif açıklaması isteyerek ihalenin sonuçlandırılması  
yönünde tesis etmiş olduğu işlemlerde mevzuata uyarlık bulunmadığı,  
İhale konusu işin personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı işi olmadığı, yaklaşık  
maliyetin büyük çoğunlukla yemek giderinden oluştuğu ihalede verilen tekliflerin hepsi  
yaklaşık maliyetin altında olmakla birlikte yaklaşık maliyete ve birbirlerine göre yakın olduğu  
ve en düşük teklifin bile diğer tekliflere göre aşırı düşük olarak değerlendirilemeyeceği  
anlaşıldığından, idarece yemek kalemlerinde aşırı düşük teklif sorgulaması yapılarak ihalenin  
karara bağlanması yönünde gerçekleştirilen idari işlemlerin mevzuata uygun olmadığı,  
Değerlendirilmiştir.  
Açıklanan nedenlerle; başvuru sahibinin iddiaları kapsamında yapılan incelemeye  
göre, ihalenin yemek alımı kalemlerinde aşırı düşük teklif sorgulaması yapılarak ihalenin  
sonuçlandırılmasına yönelik idarece gerçekleştirilen idari işlemlerin yerinde olmadığı  
yönündeki düşüncem ile, Kurul çoğunluğunca verilen karara katılmıyorum.  
Ali Kemal AKKOÇ  
Kurul Üyesi  
10  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/063  
: 67  
: 27.10.2015  
: 2015/UH.I-2873  
EK GEREKÇE  
İnceleme konusu ihalede;  
Başvuru sahibinin itirazen şikayet dilekçesinde yer alan iddiaların incelenmesi  
neticesinde, Kurul tarafından, aşırı düşük teklif değerlendirilmesine yönelik 13 iddiasının  
tümünün yerinde olmadığına, İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmeliğin 18’inci  
maddesi yönünden yapılan inceleme sonucunda ise, başvuru sahibi Emmioğlu Tem. Hiz. Day.  
Tük. Mal. Gıda Tur. İnş. Otomotiv San. ve Tic. Ltd. Şti.‘nin aşırı düşük teklif açıklamasının  
uygun olmadığı ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden  
gerçekleştirilmesi gerektiği gerekçesiyle, düzeltici işlem belirlenmesinekarar verilmiştir.  
Yapılan incelemede, başvuru sahibinin iddiaları arasında, ihale üzerinde bırakılan  
istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında, çalışacak personelle  
ilgili kıyafetlerin yazlık ve kışlık olmak üzere ikişer takım üzerinden hesaplanmadığına ilişkin  
iddiasının da bulunduğu görülmüştür.  
Uyuşmazlık konusu ihalenin, “Malzemeli Yemek Pişirme, Dağıtım ve Bulaşık Yıkama  
Hizmeti Alımı” işi olduğu, ihale konusu işe ilişkin olarak Kamu İhale Genel Tebliğinin  
79’uncu maddesinde yer alan açıklamalarda, malzemeli yemek alımı ihalelerinde istekliler  
tarafından açıklanacak unsurların neler olduğu ve nasıl açıklanması gerektiği hususlarının  
belirtilmiş olduğu ve söz konusu Tebliğ açıklamalarında çalışacak personelin kıyafetlerine  
ilişkin açıklama yapılması gerektiğine ilişkin bir ifadenin bulunmadığı görülmektedir.  
Bu itibarla, başvuru sahibi tarafından, ihale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük  
teklif açıklamaları kapsamında, ihale konusu işte çalışacak personelin kıyafetlerinin doğru  
hesaplanmadığı yönündeki iddiasının yerinde olmadığı ve isteklilerce sunulan aşırı düşük  
teklif açıklamaları kapsamında, çalışacak personelin kıyafetine ilişkin bir açıklama  
yapılmasına gerek olmadığı sonucuna varılmıştır.  
Açıklanan nedenlerle, Kurulca alınan kararın gerekçeleri arasında, malzemeli yemek  
alımı ihalelerinde istekliler tarafından, çalışacak personelin kıyafetine ilişkin bir açıklama  
yapılmasına gerek olmadığı hususunun da yer alması gerektiği yönündeki düşüncemle, Kurul  
çoğunluğunca verilen düzeltici işlem belirlenmesineniteliğindeki karara katılıyorum.  
Ahmet ÖZBAKIR  
Kurul Üyesi  
11