Ana Sayfa / Kararlar / Kocaeli İli Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliği / 2015/86366-2 Yıllık Malzeme Dahil Yemek Pişirme, Taşıma, Dağıtım ve Sonrası Hizmetleri Alımı
Bilgi
İKN
2015/86366
Başvuru Sahibi
Ant Pa Endüstriyel Yemekçilik Tem. Gıda Otomotiv İnş. Bilg. ve Dan. Tic. ve San. Ltd. Şti.
İdare
Kocaeli İli Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliği
İşin Adı
2 Yıllık Malzeme Dahil Yemek Pişirme, Taşıma, Dağıtım ve Sonrası Hizmetleri Alımı
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/069  
: 50  
: 25.11.2015  
: 2015/UH.I-3161  
TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER:  
Başkan: Mahmut GÜRSES  
Üyeler: II. Başkan Kazım ÖZKAN, Ahmet ÖZBAKIR, Mehmet Zeki ADLI, Hamdi GÜLEÇ,  
Dr. Mehmet AKSOY  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Ant Pa Endüstriyel Yemekçilik Tem. Gıda Otomotiv İnş. Bilg. ve Dan. Tic. ve San. Ltd. Şti.,  
Şerefiye Mah. Cumhuriyet Cad. Mavi Plaza Kat: 5 No: 1 İpekyol VAN  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Kocaeli İli Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliği,  
Karadenizliler Mah. Elmatepe Cad. No: 57 41100 İzmit/KOCAELİ  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2015/86366 İhale Kayıt Numaralı “2 Yıllık Malzeme Dahil Yemek Pişirme, Taşıma, Dağıtım  
ve Sonrası Hizmetleri Alımı” İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Kocaeli İli Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliği tarafından 07.08.2015  
tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “2 Yıllık Malzeme Dahil Yemek Pişirme,  
Taşıma, Dağıtım ve Sonrası Hizmetleri Alımı” ihalesine ilişkin olarak Ant Pa Endüstriyel  
Yemekçilik Tem. Gıda Oto. İnş. Bilg. ve Dan. Tic. ve San. Ltd. Şti.nin 18.09.2015 tarihinde  
yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 18.09.2015 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru  
sahibince 28.09.2015 tarih ve 79077 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 28.09.2015 tarihli  
dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2015/2491 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,  
1) Aşırı düşük teklif sorgulamasına yapmış oldukları açıklamanın diyet menü 1. gün  
yayla çorba, 2. gün soslu makarna, 4. gün dalyan köfte, 5. gün et sote, 10. gün pirinç pilavı  
gramajlarının eksik hesaplandığı veya hiç hesaplanmadığı, normal yemek 1. gün yayla çorba  
gramajlarında 10 gr un yerine 0,2 gr., 2. gün ıspanaklı kol böreği gramajlarında 50 gr ıspanak  
yerine 5 gr olarak hesaplandığı, normal kahvaltı menü içeriğinde tüm günlerde olması  
gereken su ve ekmek maliyetinin hesaplamaya dahil edilmediği gerekçesiyle uygun  
bulunmadığı, oysaki diyet yemekler için bire bir Teknik Şartname'de verilen gramajların  
kullanıldığı, normal yemek 1. gün yayla çorbasında un ve 2. gün ıspanaklı kol böreğinde  
ıspanak miktarları sehven yanlış yazıldığı, ancak aşırı düşük fiyat açıklaması oranları  
incelendiğinde ana çiğ girdi oranının 0,6075, işçilik oranının 0,2630 ve toplam oranın ise  
0,8705 olduğu, bahsedilen hata düzeltildiği zaman toplam oranda 0,0001 hareket olduğu, bu  
durumun da sonucu direkt etkilemeyeceği, su ve ekmeğin normal kahvaltıda hiçbir şekilde  
maliyet hesabına katılmadığı yönündeki gerekçe ile ilgili olarak ise birim fiyat teklif  
cetvelinde normal ekmeğin 1.570.400 adet, diyet yemeğin 204.900 adet, normal kahvaltının  
1
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/069  
: 50  
: 25.11.2015  
: 2015/UH.I-3161  
436.720 adet ve diyet kahvaltının 113.000 adet olarak belirtildiği, buna göre toplam yemek  
sayısının da 2.325.020 adet olduğu, Teknik Şartname'de her öğün için 3 adet Roll ekmek  
kullanılacağı belirtildiğinden EK-H.4 formunun 101. sırasında ekmeğin maliyetinin 6.975.060  
adet üzerinden 0,1485 TL birim fiyatla toplamda 1.035.796,41 TL olarak gösterildiği, su için  
ise Teknik Şartname'de belirtilen tüm öğünlerde 1 adet 250 ml su verileceği hususu esas  
alınarak EK-H.4 formunun 102. sırasında 2.325.020 adet su 0,1438 TL birim fiyatla  
334.337,876 TL olarak maliyet hesabı yapıldığı, buna göre aşırı düşük teklif sorgulamasına  
yapmış oldukları açıklamanın idarece uygun bulunmamasının mevzuata aykırı olduğu,  
2) İhalenin 1. kısmının üzerinde bırakıldığı Yenibahar Yemek Tem. Bil. İnş. San. ve  
Tic. Ltd. Şti.- Simav Yem. San. İbrahim Aydar İş ortaklığı tarafından aşırı düşük teklif  
sorgulamasına yapılan açıklamaların da mevzuata uygun olmadığı kanaatinde oldukları, buna  
göre Teknik Şartname'deki gramajların, EK-H.4 formundaki çiğ girdi toplamlarının, teklif  
bedelinin çiğ girdi ve işçilik oranının, işçilik hesabındaki sosyal güvenlik prim oranı, yol  
bedeli, asgari ücretin % fazlası ve Kamu İhale Genel Tebliği'ne göre hesabının, çiğ girdi  
hesabında Ticaret Borsalarında bulunan EK-O.7 belgesi yerine üçüncü şahıslardan fiyat teklifi  
ile açıklama yapıldığının, limonun adet yerine kg veya gr olarak hesaplandığının, Ticaret  
Borsalarında bulunmayan ürünler için EK-O.7 belgesinin düzenlenmediğinin, üçüncü  
şahıslardan alınan fiyat tekliflerindeki tutarların gerçeği yansıtmadığının, EK-O.5 ve EK-O.6  
belgelerinin düzenlenmediğinin, fiyat tekliflerinin Kamu İhale Genel Tebliği'nin 79'uncu  
maddesine uygun olmadığının incelenmesi gerektiği, bu durumda da anılan isteklinin  
açıklamalarının mevzuata uygun olmadığı tespiti ile teklifinin değerlendirme dışı bırakılması  
gerektiği iddialarına yer verilmiştir.  
A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar  
tespit edilmiştir.  
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:  
İdari Şartname’nin 2’nci maddesinde “İhale konusu hizmetin; a) Adı: 2 Yıllık Malzeme  
Dahil Yemek Pişirme, Taşıma, Dağıtım ve Sonrası Hizmetleri b) Miktarı ve türü: 1. Kısım  
Toplam Öğün Sayısı 2.325.020  
1. Kısım (Kocaeli D.H., Karamürsel D. H., Gölcük N. Çelik D. H., Gölcük A.D.S.M.,  
Nuh Ç.A.D.S.M., M.K.Dinç Kandıra D. H.) Toplam Sayı 2.325.020  
…” olarak tanımlanan ihalenin dört kısımdan oluştuğu, başvuru sahibinin iddiasının da  
ihalenin birinci kısmına ilişkin olduğu anlaşıldığından inceleme de ihalenin birinci kısım ile  
sınırlı olarak yapılmıştır.  
İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde  
“25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında ilgili mevzuat gereğince yapılacak ulaşım, sigorta,  
vergi, resim ve harç giderleri ile teknik şartnamede yüklenici tarafından getirilmesi  
tanımlanan malzeme giderleri, taşıma hizmeti giderleri, elektrik, su, doğalgaz giderleri,  
ilaçlama giderleri teklif edilecek fiyata dahil edilecektir.  
25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni  
gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları  
karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi  
bir hak talebinde bulunamaz.  
2
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/069  
: 50  
: 25.11.2015  
: 2015/UH.I-3161  
25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:  
25.3.1.  
A) Her bir kısımda çalışacak personel sayıları teknik şartnamede belirtilmiştir bu  
personellere aşağıda belirtilen ücretler ödenecektir:  
1-Gıda Mühendisi/Diyetisyen Asgari Ücretin %35 fazlası +%4 SGP Oranı eklenerek  
2-Aşçıbaşı Asgari Ücretin%30 fazlası+%4 SGP Oranı eklenerek  
3-Aşçı/Kasap Asgari Ücretin%20 fazlası+%4 SGP Oranı eklenerek  
4-Aşçı Yardımcısı Asgari Ücretin%10 fazlası+%4 SGP Oranı eklenerek  
5-Garson/Bulaşıkçı/Temizlik Elemanı Asgari Ücret+%4 SGP Oranı eklenerek  
B) Resmi tatil günlerinde çalışılacak personele yukarıda belirtilen fark oranları  
dikkate alınarak, teknik şartnamede belirtilen sayı ve miktarlarda çalıştırılacak olup, 4857  
sayılı İş Kanununun 47 nci maddesi uyarınca ücret hesaplanacaktır.  
C) Yol Ücreti:  
Bu hizmet alımı kapsamında çalışacak kişilerin yol bedeli yüklenici tarafından ayni  
olarak karşılanacaktır. Yol bedeli için aylık gün sayısı 26 (yirmialtı)dır. İşçilere günde iki  
adet olmak üzere yirmi altı gün üzerinden Kocaeli Büyükşehir Belediyesi tam kent kart  
kontörü (her sağlık tesisinin bulunduğu ilçenin UKOME tarafından belirlenmiş ilçe içi  
kentkart ulaşım tarifesi üzerinden hesaplanacaktır, bağlı birim ve semt poliklinikleri bağlı  
bulundukları hastanenin bulunduğu ilçenin ilçe içi ulaşım bedeli üzerinden hesaplanacaktır.)  
ayni olarak verilecektir. İlk temin esnasındaki kentkart kart bedeli yüklenici tarafından  
karşılanacaktır.  
D) Yüklenici firma mutfak, yemekhaneler, servisler ve yemek yapımında çalışan  
personelin giyeceği teknik şartnamede tanımlanan kıyafeti kendi karşılayacak ve personel  
görevi esnasında bu kıyafeti giyecektir.  
25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer  
Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.  
25.5. Kısa vadeli sigorta prim oranları belirtilecektir.  
Sosyal Güvenlik Kurumu iş kazaları ile meslek hastalıkları sigortası prim oranı %2  
(iki) olarak tespit edilmiştir.” şeklinde düzenleme yapılarak teklif fiyata dahil olacak giderler  
düzenlenmiştir.  
Diğer taraftan ihale konusu iş için bir de Teknik Şartname hazırlanarak söz konusu  
Teknik Şartname’de ihalenin incelemeye konu birinci kısmı için çalıştırılacak personel  
sayısına, resmi tatil günlerinde yapılacak çalışmaya, normal kahvaltı için örnek menüde yer  
alan yiyecek ve içeceklerin gramaj miktarlarına yer verilmek suretiyle oluşturulan örnek  
menüye, normal öğle ve akşam yemeği için 1., 2. ve 3. grup yemekleri ile 30 günlük örnek  
menüye, diyet kahvaltı için örnek menüde yer alan yiyecek ve içeceklerin gramaj miktarlarına  
yer verilmek suretiyle oluşturulan örnek menüye, öğle ve akşam diyet yemeği için 1., 2. ve 3.  
kap yemekleri ile örnek menüye ve diyet yemek çeşitlerinin haftalık verilme sıklığına yer  
verildiği anlaşılmıştır.  
07.08.2015 tarihinde yapılan ihalenin şikayete konu birinci kısmına 7 istekli tarafından  
teklif verilmiş olup, ihalenin birinci kısmı için idarece hesaplanan 11.773.041,42 TL sınır  
değere göre 3 isteklinin teklifi sınır değerin altında olduğu tespiti yapılarak idarenin  
21.08.2015 tarihli yazısı ile “… bu teklifteki fiyatla hizmeti nasıl gerçekleştireceğinizi, Kamu  
İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin  
değerlendirilmesi” başlıklı 79.2.2 maddesi kapsamında Teknik Şartname’ye ve İdari  
Şartname’nin 25’inci maddesine bağlı kalmak suretiyle ekte gönderilen menü listesi  
3
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/069  
: 50  
: 25.11.2015  
: 2015/UH.I-3161  
doğrultusunda açıklama verilmesi gerekmektedir.” şeklinde yer alan ifade ile aşırı düşük  
teklif olarak belirlenen 3 istekliden teklifleri ile ilgili olarak açıklama istenmiş ve açıklama  
istenen yazı ekine de 14 günlük normal kahvaltı, 15 günlük normal yemek, 14 günlük diyet  
kahvaltı ve 14 günlük diyet yemek örnek menüsüne yer verilmiştir.  
Elazığ Aşsan Yemek Fab. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından ihalenin birinci kısmı ile  
ilgili olarak herhangi bir açıklama yapılmadığından anılan isteklinin teklifi değerlendirme dışı  
bırakılmış, başvuru sahibi Ant Pa Endüstriyel Yemekçilik Tem. Gıda Otomotiv İnş. Bilg. ve  
Dan. Tic. ve San. Ltd. Şti. tarafından yapılan açıklamalar mevzuata uygun bulunmadığından  
teklifi değerlendirme dışı bırakılmış, Yenibahar Yem. Tem. İnş. Bil. San. Tic. Ltd. Şti.-Simav  
Yem. San. İbrahim Aydar İş Ortaklığı tarafından yapılan açıklamalar da uygun bulunarak  
ihale anılan istekli üzerinde bırakılmıştır.  
Başvuru sahibi ise aşırı düşük teklif sorgulamasına kendileri tarafından yapılan  
açıklamaların uygun olduğunu iddia etmektedir.  
Teknik Şartname’nin “Genel Hükümler” başlıklı II. Bölümün “Yemek Listesi ve  
Tanımı” başlıklı A.1 alt bölümünde “A.1.1. Firma, idare tarafından belirlenen kahvaltı,  
normal ve diyet yemek menülerini gramajlarına uygun olarak, uygulamakla yükümlüdür…”  
şeklinde yer alan düzenlemeye istinaden istekliler tarafından aşırı düşük teklif sorgulamasına  
yapılacak açıklamalarda idarece kendilerine gönderilen örnek menüler esas alarak örnek  
menülerin gramajlarına uygun olarak açıklama yapmaları gerekmektedir.  
Başvuru sahibi tarafından aşırı düşük teklif sorgulamasına ilişkin açıklamalar  
27.08.2015 tarihli yazı ve ekindeki belgelerle idareye sunulmuştur.  
Başvuru sahibinin aşırı düşük teklif sorgulamasına ilişkin açıklamaları içeren  
27.08.2015 tarihli yazısında; açıklamaların ekleriyle birlikte 255 sayfadan ibaret olduğu  
belirtildiği halde ihale işlem dosyası ile anılan isteklinin açıklamalarının 207 sayfa olarak  
Kuruma gönderildiği, bu anlamda başvuru sahibinin dilekçesinde de belirtiği üzere  
“Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetveli” (EK-H.4), normal yemek menü içeriği, diyet  
kahvaltı menü içeriği ve normal kahvaltı menü içeriğine ilişkin belgelerin ihale işlem  
dosyasında bulunmadığı tespiti yapılarak 15.10.2015 tarihli yazı ile söz konusu eksikliklerin  
giderilmesi idareden istenmiştir.  
İstenilen belgeler idare tarafından 20.10.2015 tarihli yazı ekinde Kuruma gönderilmiş,  
başvuru sahibinin aşırı düşük teklif sorgulamasına yapmış olduğu açıklamalar da bu belgeler  
üzerinden incelenmiştir.  
Başvuru sahibinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılma gerekçelerinden diyet yemek  
menü içeriğinin Teknik Şartname’de belirtilen diyet yemek menü içeriği ile uyumlu olmadığı  
yönündeki gerekçelerden;  
1) Diyet menü l. gün yayla çorbası Teknik Şartname’de  
Yemek Adı  
Cinsi  
Miktarı  
Birimi  
Gr.  
Gr.  
Pirinç  
Buğday Unu  
10  
5
4
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/069  
: 50  
: 25.11.2015  
: 2015/UH.I-3161  
Yayla Çorba  
S.Yağ  
Nane  
Yoğurt  
5
0,05  
50  
Gr.  
Gr.  
2) Diyet menü 2. gün soslu makarna Teknik Şartname’de  
Yemek Adı  
Cinsi  
Miktarı  
Birimi  
Gr.  
Gr.  
Makarna  
Salça  
60  
5
Soslu Makarna  
S.yağ  
5
Gr.  
3) Diyet menü 4. gün dalyan köfte Teknik Şartname’de  
Yemek Adı  
Cinsi  
Miktarı  
Birimi  
Gr.  
Gr.  
Gr.  
Ad.  
Gr.  
Et (kemiksiz)  
Bezelye  
K.Soğan  
Yumurta  
Havuç  
90  
5
10  
1/8  
10  
5
Dalyan Köfte  
Salça  
Gr.  
S.yağ  
5
Gr.  
4) Diyet menü 5. gün et sote Teknik Şartname’de  
Yemek Adı  
Cinsi  
Miktarı  
Birimi  
Gr.  
Gr.  
Gr.  
Gr.  
Et (kemiksiz)  
Domates(yaz)  
K.Soğan  
Ç. Biber(yaz)  
S.yağ  
100  
30  
15  
10  
5
Et Sote  
Gr.  
Dondurulmuş Bezelye(kış)  
Salça  
5
5
Gr.  
Gr.  
Havuç ( Kış)  
10  
Gr.  
5) Diyet menü 10. gün pirinç pilavı Teknik Şartname’de  
Yemek Adı  
Cinsi  
Miktarı  
Birimi  
Gr.  
Gr.  
Pilav  
Pirinç  
S.Yağ  
60  
5
Şeklinde belirtilmiş olup başvuru sahibi tarafından aşırı düşük teklifleri ile ilgili olarak  
yapılan açıklamalardan diyet yemek menü içeriğinin idarece Teknik Şartname’de düzenlenen  
diyet yemek menü içeriği ile bire bir uyumlu olduğu, ihale komisyonu kararında başvuru  
sahibinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılma gerekçesi olarak gösterilen “Diyet Menü l.  
gün Yayla Çorbasında yoğurt 60 gr olması gerekirken 50 gr, pirinç/yarma 20 gr olması  
gerekirken 10 gr, un 10 gr olması gerekirken 5 gr, bitkisel sıvıyağ 10 gr olması gerekirken 5  
gr sunulduğu, Diyet Menü 2. gün Soslu Makarnada Salça 10 gr olması gerekirken 5 gr  
5
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/069  
: 50  
: 25.11.2015  
: 2015/UH.I-3161  
sunulduğu ve Domates 25 gr, Maydanoz 1/20 Demet, Bitkisel sıvı yağ 10 gr ve margarin 10  
gr kalemlerinin hesaplamaya hiçbir şekilde dahil edilmediği, Diyet Menü 4. gün Dalyan  
Köftede Dana Eti (Kemiksiz) 100 gr olması gerekirken 90 gr, kuru soğan 20 gr olması  
gerekirken 10 gr, bezelye 10 gr olması gerekirken 5 gr, salça 10 gr olması gerekirken 5 gr,  
Sıvı yağ 20 gr olması gerekirken 5 gr sunulduğu 30 gr süt ve 1/20 Adet maydanoz  
kalemlerinin hesaplamaya hiçbir şekilde dahil edilmediği, Diyet Menü 5. gün Et Sotede Dana  
Eti (Kemiksiz) 120 gr olması gerekirken 100 gr, kuru soğan 20 gr olması gerekirken 15 gr,  
bitkisel sıvı yağ 10 gr olması gerekirken 5 gr. domates 50 gr olması gerekirken 30 gr, yeşil  
biber 20 gr olması gerekirken 10 gr sunulduğu, dondurulmuş bezelyenin ise reçetede  
bulunmadığı halde hesaplamaya dahil edildiği, Diyet Menü 10. gün Pirinç Pilavında  
margarin 10 gr olması gerekirken hesaplamaya hiçbir şekilde dahil edilmediği…” şeklindeki  
ifadelerin ihale dokümanında yapılan düzenlemelere göre uygun olmadığı, idarece belirlenen  
söz konusu aykırılıkların başvuru sahibi tarafından diyet menü ile ilgili yapılan açıklamaların  
normal menü içeriği ile kıyaslanarak belirlendiği anlaşılmıştır. Buna göre başvuru sahibinin  
diyet menü ile ilgili olarak teklifinin değerlendirme dışı bırakılması hususunda idarece tesis  
edilen işlemin ihale dokümanında yapılan düzenlemelere uygun olmadığı anlaşıldığından  
başvuru sahibinin diyet menüye ilişkin iddiası yerinde bulunmuştur.  
Teknik Şartname’de ekmek için “… Ekmekler %76-80 randımanlı undan yapılmış 50  
gr.lık roll–yuvarlak (top) ekmekler tek tek poşetlenmiş olmalıdır…” şeklinde düzenleme  
yapıldıktan sonra ayrıca “Ekmek (tuzlu, tuzsuz, kepekli)…………….150 gr. her öğün için”  
şeklinde düzenleme yapılarak ekmeğin her öğün için 3 adet roll ekmek olarak verilmesi  
gerektiği belirtilmiştir.  
Başvuru sahibi tarafından aşırı düşük teklif sorgulamasına yapılan açıklamalar için  
düzenlenmiş olan EK-H.4 formunun 101. sırasında, ihalenin 1. kısmında 1.570.400 adet  
normal yemek, 204.900 adet diyet yemek, 436.720 adet normal kahvaltı ve 113.000 adet diyet  
kahvaltı olmak üzere toplam öğün sayısının 2.325.020 adet olduğu belirtilmiştir. Öğün  
sayısının 3 adet 50 gr.lık roll ekmek sayısı ile çarpılması sonucunda ihale süresince verilmesi  
gereken ekmek sayısı 6.975.060 adet olarak belirlenmiştir. Ankara Halk Ekmek resmi internet  
sitesinden 0,15 TL/adet birim fiyatı üzerinden %1 KDV düşüldükten sonra 0,1485 TL birim  
fiyat ile 1.035.796,41 TL toplam bedel ile açıklama yapılmıştır. Başvuru sahibi tarafından  
ekmek maliyeti her bir örnek menü içerisinde belirtilmemişse de ayrı bir maliyet kalemi  
olarak teklif bedeline ilave edildiği anlaşılmıştır. Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı  
ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu  
maddesinin 79.2.2.3.’üncü alt maddesinde yer alan “Kamu Kurum ve Kuruluşları Tarafından  
İlan Edilen Fiyatlar: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin kamu kurum ve kuruluşları  
tarafından ilan edilmiş fiyat tarifeleri açıklama yöntemi olarak kullanılabilir. Bu usulle  
yapılmış açıklamanın geçerli olabilmesi için ilan edilen fiyatların ihalenin ilan/davet ile ihale  
tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olması zorunludur” şeklindeki düzenlemesine göre  
başvuru sahibi tarafından kullanılan birim fiyatların ilan edilmiş fiyat tarifeleri ile uyumlu  
olduğu anlaşıldığından söz konusu açıklamanın bu haliyle uygun olduğu anlaşılmıştır.  
Başvuru sahibi tarafından aşırı düşük teklif sorgulamasına yapılan açıklamalar için  
düzenlenmiş olan EK-H.4 formunun 102. sırasında, ihalenin 1. kısmında 250 ml. bardak su  
için toplam öğün sayısı olan 2.325.020 adet üzerinden 0,1438 birim fiyatla açıklama yapıldığı  
anlaşılmıştır. Bardak suyun birim fiyatı için de maliyet satış tutarı tespit tutanağı EK-O.7 ile  
açıklama yapıldığı, söz konusu açıklamanın da bu haliyle Kamu İhale Genel Tebliği’nin  
6
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/069  
: 50  
: 25.11.2015  
: 2015/UH.I-3161  
“Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi”  
başlıklı 79’uncu maddesinin 79.2.2.7’nci alt maddesinde yer alan “İsteklinin Kendi Ürettiği,  
Aldığı veya Sattığı Mallara İlişkin Fiyatlar: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin  
olarak isteklinin kendi ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ait fiyatların kullanılması  
durumunda, istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili  
olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre aşırı düşük teklif açıklamasına konu mal için  
düzenlenen maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.7) ile açıklama yapılabilir.  
Maliyetler dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta (Ek-O.7) tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında  
olmaması ve isteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu  
işte kullanılmasını öngördüğü mal miktarının en az yarısı kadar alım yapmış olması gerekir.  
Satışlar dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta (Ek-O.7) tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının %  
80’inin altında olmaması ve malın ticaretinin isteklinin faaliyet alanında olması gerekir.  
İsteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde 4734 sayılı Kanun  
kapsamındaki idarelere açıklama konusu mala ilişkin satış yapmış ve satılan malın idarece  
kabul edilmiş olması durumunda, maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.7) sunulmasına  
gerek bulunmayıp sadece söz konusu satışa ilişkin fatura örnekleri veya bu örneklerin noter,  
(Ek ibare: 12/06/2015-29384 R.G./3. md.) SM, YMM, SMMM ya da vergi dairesince onaylı  
suretleri ile de belgelendirme yapılabilir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.” şeklindeki düzenlemeye uygun olduğu anlaşılmıştır.  
Buna göre başvuru sahibi tarafından roll ekmek ve bardak su için aşırı düşük teklif  
sorgulamasına yapılan açıklamaların bu haliyle mevzuata uygun olduğu anlaşıldığından  
anılan isteklinin teklifinin bu gerekçe ile değerlendirme dışı bırakılması hususunda idarece  
tesis edilen işlemler mevzuata uygun bulunmadığından başvuru sahibinin bu konudaki iddiası  
yerinde bulunmuştur.  
Başvuru sahibinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılma gerekçeleri arasında yer alan  
normal yemek menü 1. gün listesinde yer alan yayla çorbasında un 10 gr. olması gerekirken  
0,2 gr. olarak sunulduğu, normal yemek menü 2. gün listesinde yer alan ıspanaklı kol  
böreğinde 50 gr. olması gereken ıspanağın 5 gr. olarak sunulduğu hususu ile ilgili yapılan  
incelemede ise;  
1) Normal yemek menü l. gün yayla çorbası Teknik Şartname’de  
Yoğurt  
60 gr  
Pirinç veya yarma  
Yumurta  
Un  
20 gr  
Yayla Çorba  
1/10Adet  
10 gr.  
Bitkisel Sıvı Yağ  
Nane  
Tuz  
10 gr.  
0,2gr  
2gr.  
2) Normal yemek menü 2. gün ıspanaklı kol böreği Teknik Şartname’de  
7
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/069  
: 50  
: 25.11.2015  
: 2015/UH.I-3161  
Yufka  
70 gr  
Ispanak  
50 gr  
Yumurta  
Maydanoz  
Süt  
1/8Adet  
1/20Demet  
50 gr  
Bitkisel Sıvıyağ  
Tuz  
15 gr  
2gr  
IspanakKol Böreği  
KuruSoğan  
10 gr  
Şeklinde düzenlenmiş olup başvuru sahibi tarafından aşırı düşük teklif sorgulamasına  
yapılan açıklamalarda normal yemek menüsü öğle yemeği için yayla çorbasında pirinç veya  
yarma 20 gr. olması gerekirken 5 gr. olarak, un 10 gr. olması gerekirken 0,2 gr. olarak  
sunulduğu, normal yemek menüsü öğle yemeği için ıspanaklı kol böreğinde ıspanak 50 gr.  
olması gerekirken 5 gr. olarak sunulduğu, söz konusu gramajların örnek menü ile uyumlu  
olmadığı, bu nedenle başvuru sahibinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması hususunda  
idarece tesis edilen işlemin mevzuata uygun olduğu anlaşıldığından başvuru sahibinin bu  
konudaki iddiası yerinde bulunmamıştır.  
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:  
İhale üzerinde bırakılan istekli olan Yenibahar Yem. Tem. İnş. Bil. San. Tic. Ltd. Şti.-  
Simav Yem. San. İbrahim Aydar İş Ortaklığı tarafından aşırı düşük teklif sorgulamasına  
27.08.2015 tarihli yazı ve ekindeki belgelerle açıklama sunulmuş olup söz konusu açıklamalar  
kapsamında Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve  
aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde yer alan “79.2.6. …  
Teklifi aşırı düşük bulunan istekli öncelikle “ana çiğ girdi”, “işçilik” ve “yardımcı gider”  
oranlarının belirtildiği Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelini (Ek- H.4) hazırlayarak  
açıklaması kapsamında sunar. Açıklamanın geçerli kabul edilebilmesi için “(Ana Çiğ Girdi  
Maliyeti+İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,80’den az ve 0,95’den çok  
olmaması gerekir. Oran belirtmeyen veya belirttiği oran 0,80’den az veya 0,95’den çok olan  
isteklilerin teklifleri reddedilir.” şeklindeki açıklamaya göre Malzemeli Yemek Sunumu  
Hesap Cetveli (Ek- H.4) belgesi de düzenlenmiştir. Söz konusu belgede ana çiğ girdiler  
toplamı 6.769.545,26 TL olarak hesap edilmiş ve ana çiğ girdi oranı 0,616 olarak  
belirlenmiştir. Yardımcı giderler toplamı 576.258,01 TL olarak hesaplanmış ve yardımcı  
girdiler oranı ise 0,052 olarak belirlenmiştir.  
İşçilik maliyeti hesaplanırken toplam 4 gıda mühendisi-diyetisyen için asgari ücretin  
%35 fazlası, 3 aşçıbaşı için asgari ücretin %30 fazlası, 10 aşçı-kasap için asgari ücretin %20  
fazlası, aşçı yardımcısı için asgari ücretin %10 fazlası ve diğer personel için asgari ücret  
öngörülmüş, %4 SGPO dikkate alınmış, İdari Şartname’nin yol ücretine ilişkin ayni olarak  
aylık 26 gün üzerinden 52 adet olmak üzere Kocaeli Büyükşehir Belediyesi tam kent kart  
kontörünün karşılanacağı şeklindeki düzenlemeye istinaden Kocaeli Büyükşehir Belediyesi  
Ukome Şube Müdürlüğü’nün yol tarifelerindeki fiyatlar kullanılmış, İdari Şartname’nin 2016  
ve 2017 yılı resmi tatillerde çalıştırılacak personel sayısı tabloları gereğince resmi ve dini  
tatilin bulunduğu yılın 2. dönem ücretleri baz alınarak bir günlük ücret ilavesi yapılmış ve  
8
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/069  
: 50  
: 25.11.2015  
: 2015/UH.I-3161  
personel yemeği için de ayni olarak kuruluştan çıkacak yemekten verilecek aylık 26 gün  
üzerinden tek öğün olarak hesap edilmiştir. Buna göre ihale dokümanında yapılan  
düzenlemeler esas alınarak asgari ücretin belli yüzdeleri, %4 SGPO, yemek ve yol bedeli  
dahil olmak üzere 3.652.444,73 TL olarak hesaplanmış ve işçilik oranı da 0,332 olarak  
belirlenmiştir.  
İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde yer  
alan “25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında ilgili mevzuat gereğince yapılacak ulaşım,  
sigorta, vergi, resim ve harç giderleri ile teknik şartnamede yüklenici tarafından getirilmesi  
tanımlanan malzeme giderleri, taşıma hizmeti giderleri, elektrik, su, doğalgaz giderleri,  
ilaçlama giderleri teklif edilecek fiyata dahil edilecektir.  
D) Yüklenici firma mutfak, yemekhaneler, servisler ve yemek yapımında çalışan  
personelin giyeceği teknik şartnamede tanımlanan kıyafeti kendi karşılayacak ve personel  
görevi esnasında bu kıyafeti giyecektir.” şeklindeki düzenlemesine ve Teknik Şartname’nin  
“Personeller ile ilgili diğer hususlar” başlıklı maddesinde yer alan “…A.2.2. Yüklenici firma  
mutfak, yemekhaneler, servisler ve yemek yapımında çalışan personelin giyeceği kıyafeti  
kendi karşılayacak ve personel görevi esnasında bu kıyafeti giyecektir. Personelin giyeceği  
kıyafet şeklini ve rengini idare belirleyecektir. Personelin mevsime uygun, kep, ayakkabı,  
terlik ve bunların dışında önlük, çizme, eldiven, bone, maske ve tek kullanımlık (disposible)  
kolluk, sağlamak zorundadır. Yüklenici firma personelin yaka kimlik kartını görev esnasında  
kullanmasını sağlamakla yükümlüdür. Bu kimlik Kartları yüklenici tarafından karşılanacak ve  
bedeli yüklenici tarafından ödenecektir. Yüklenici firma personel kıyafetlerinin temiz ve ütülü  
olmasını sağlamalıdır. Yazlık ve kışlık 2 şer çift kıyafet temin edilecektir (yazlık 2 çift, kışlık 2  
çift olmak üzere)…” şeklindeki düzenlemesine istinaden işçilik maliyeti hesap edilirken  
giyecek maliyetinin de dikkate alınması gerekmektedir. Ancak ihale üzerinde bırakılan istekli  
tarafından giyecek maliyeti dikkate alınmadan işçilik maliyetinin hesaplandığı anlaşılmıştır.  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarında  
teklif fiyata dahil olacak giderler” başlıklı 78’inci maddesinde yer alan “78.1.Personel  
çalıştırılmasına dayalı hizmet alımları; ihale konusu işte çalıştırılacak personel sayısının  
ihale dokümanında belirlendiği, bu personelin çalışma saatlerinin tamamının idare için  
kullanıldığı ve yaklaşık maliyetinin en az % 70’lik kısmının asgari işçilik maliyeti ile varsa  
ayni yemek ve yol giderleri dahil işçilik giderinden oluştuğu hizmetlerdir.” şeklindeki  
açıklamaya göre ihale konusu işin personel çalıştırılmasına dayalı iş olmadığı anlaşılmaktadır.  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.3.3’üncü maddesinde yer alan “Kurumca hazırlanan  
çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde tekliflerin değerlendirilmesi bağlamında  
sözleşme ve genel giderler dahil asgari işçilik maliyeti hesabında işçilik hesaplama  
modülünün kullanılması zorunludur.” şeklindeki, 79.3.5’inci maddesinde yer alan Personel  
çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımlarına ilişkin yapılan aşırı düşük teklif  
açıklamasında, sözleşme giderleri ve genel giderlerin % 4 oranında hesaplanması söz konusu  
olmayacak, sözleşme giderleri ilgili mevzuatına göre hesaplanmak suretiyle açıklama  
yapılacaktır.” şeklindeki ve 78.30’uncu maddesinin (ç) bendinde yer alan “Sözleşme  
Giderleri ve Genel Giderler: İhale ve sözleşmeye ilişkin damga vergileri, Kamu İhale Kurumu  
payı ve noter masrafları gibi sözleşme giderleri ile amortisman, ihale konusu işte kullanılacak  
giyim gideri, oryantasyon (ihale konusu işe uyum) eğitimi gideri, 20/6/2012 tarihli ve 6331  
9
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/069  
: 50  
: 25.11.2015  
: 2015/UH.I-3161  
sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu uyarınca işyeri hekimliği ve iş güvenliği uzmanı ücreti  
ile çalışanlara verilecek eğitim gideri, silahlı atış eğitim gideri, özel güvenlik mali sorumluluk  
sigortası gideri, yaka kartı, önemli bir bileşen olarak değerlendirilmeyen ilaçlama gideri,  
toplu ulaşım kartı bedeli ve bu nitelikteki genel giderleri karşılamak üzere, birim fiyat teklif  
cetvelinde yer alan her bir işçilik birim fiyatı üzerinden; işçi sayısı üzerinden teklif alınması  
idarece uygun görülmeyen iş kalemi/kalemleri için ise çalıştırılacak her bir personelin işçilik  
maliyeti üzerinden, % 4 oranında hesaplanan sözleşme giderleri ve genel giderler teklif  
bileşeni olarak kabul edilir.” şeklindeki düzenlemeleri bir arada değerlendirildiğinde  
inceleme konusu ihale için KİK işçilik modülü üzerinden işçilik maliyetin hesaplanma  
zorunluluğunun olmadığı, işçilik maliyetinin % 4 sözleşme ve genel giderler hariç olarak  
hesap edileceği, sözleşme ve genel giderlerin ihale konusu iş için teklif edilen toplam maliyet  
üzerinden ayrıca hesap edilmesi gerektiği, ihale konusu işte personel çalıştırılmasına dayalı  
işlerde olduğu gibi işçilik maliyeti % 4 sözleşme ve genel giderler dahil olarak hesap  
edilemediği için giyecek bedelinin de bu maliyet içerinde hesap edilemediğinden ayrıca hesap  
edilerek işçilik maliyetine dahil edilmesi gerektiği, buna göre ihale üzerinde bırakılan istekli  
tarafından işçilik maliyetinin hesaplanmasında giyecek maliyetinin dikkate alınmamış  
olmasının mevzuata aykırı olduğu anlaşıldığından başvuru sahibinin işçilik maliyeti ile ilgili  
iddiası yerinde bulunmuştur.  
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından Ticaret Borsası ve Toptancı Hal Fiyatları  
mevcut olmadığı, kamu kurum ve kuruluşları tarafından fiyatların ilan edilmediği, kendi  
ürettiği mallar olmadığı, son veya geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu işte  
kullanılmasını öngördüğü mal miktarının en az yarısı kadar alım yapmamış olduğu  
gerekçeleri ile ana çiğ girdi maliyetlerinin tevsiki amacıyla ayran (300 ml paket), eritme  
peyniri (20 gr paket), bal (30 gr paket), reçel (30 gr paket), su (500 ml.), dondurma (kg.),  
şeker (10 gr. paket) maliyetleri için üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri ile açıklama  
yapılmıştır.  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.6’ncı maddesinde yer alan “… Malzemeli yemek  
alımı ihalelerinde, ana çiğ girdi maliyetlerinin tevsiki amacıyla üçüncü kişilerden alınan fiyat  
teklifleri kullanılamaz. Ancak 79.2.2 nci maddede yer alan diğer yöntemlerden herhangi biri  
ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, üçüncü  
kişilerden alınan fiyat teklifleri ile açıklama yapılabilir.” şeklindeki açıklamaya göre başvuru  
sahibi tarafından da yapıldığı üzere ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından ayran (300 ml  
paket), eritme peyniri (20 gr paket), bal (30 gr paket), reçel (30 gr paket), su (500 ml.),  
dondurma (kg.), şeker (10 gr. paket) maliyetlerinin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınmak  
suretiyle yapılan açıklamanın bu haliyle mevzuata uygun olduğu anlaşılmıştır.  
Diğer taraftan; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri Kamu İhale Genel Tebliği’nin  
79.2.2.1’inci maddesinde yer alan “Üçüncü Kişilerden Alınan Fiyat Teklifleri: Teklifi  
oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda,  
öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini  
imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet  
için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenlenecektir.  
Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, meslek mensubu tarafından  
muhafaza edilecek ve fiyat teklifinin ekinde idareye verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum  
tarafından gerekli görülmesi halinde bu tutanaklar meslek mensubundan istenebilecektir.  
10  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/069  
: 50  
: 25.11.2015  
: 2015/UH.I-3161  
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin  
mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen  
ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması  
halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında  
olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu  
tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre  
tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki  
ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin  
yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi  
gerekmektedir.  
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin  
altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek  
mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine  
göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit  
tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan  
ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle  
kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.  
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden  
alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu  
değildir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.” şeklindeki açıklamaya göre yapılması gerekmektedir.  
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından ayran (300 ml paket), eritme peyniri (20 gr  
paket), bal (30 gr paket), reçel (30 gr paket), su (500 ml.), dondurma (kg.), şeker (10 gr.  
paket) maliyetleri için üçüncü kişilerden alınmış olan fiyat teklifinin üzerinde “Birim satış  
tutarının, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafımdan onaylanan  
maliyet satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin  
altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yer aldığı ve meslek mensubu tarafından  
onaylandığı, söz konusu ibarenin Kamu İhale Genel Tebliği’nin yukarıda yer alan “Bu fiyat  
teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek  
onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama  
birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresi ile uyumlu  
olmadığı, ancak yine anılan Tebliğ’in yukarıda yer alan açıklamalarına göre meslek mensubu  
tarafından düzenlenen bu tutanakların fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenleneceği ve  
meslek mensubu tarafından muhafaza edileceği, fiyat teklifinin ekinde idareye verilmeyeceği,  
idare veya Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde bu tutanakların meslek mensubundan  
istenebileceği belirtildiğinden ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından bu tutanakların  
verilmesine gerek olmamakla birlikte söz konusu tutanaklardaki ibarelerin mevzuata uygun  
olarak düzenlenmemiş olması sebebiyle bu tutanakların idarece meslek mensubundan  
istenerek mevzuata uygun olup olmadığı denetimin yapılabileceği değerlendirilmekle birlikte,  
ihale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif sorgulamasına yapmış olduğu  
açıklamaların mevzuata aykırı olduğu anlaşıldığından bu hususta herhangi bir teyit işlemine  
gerek olmadığı sonucuna varılmıştır.  
11  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/069  
: 50  
: 25.11.2015  
: 2015/UH.I-3161  
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından idarenin aşırı düşük teklif sorgulama yazısı  
ekinde kendilerine gönderilen örnek menülere ilişkin listeler esas alınarak 15 günlük normal  
yemek menü gramaj fiyat tablosu, 14 günlük diyet yemek menü gramaj fiyat tablosu, normal  
kahvaltı menü malzeme gramaj fiyat tablosu ve diyet kahvaltı menü malzeme gramaj fiyat  
tablosu ile açıklama yapıldığı, fiyat tablolarına esas olan birim fiyatların ticaret borsaları  
günlük, aylık, yıllık bültenleri, haller müdürlüğü günlük fiyatların baz alınarak toplam tutarın  
hesaplandığı, limonla ilgili yapılan açıklamada hem adet üzerinden hem de kg fiyatı  
üzerinden birim fiyatların alındığı, açıklamaların ise çoban salata için ¼ adet, ezogelin çorba  
için 15 gr. terbiyeli haşlama et için ¼ adet, zeytinyağlı kuru barbunya için 15 gr., vb. olarak  
kendilerine gönderilen örnek menülere göre yapıldığı, örnek menülere uygun olarak yapılan  
söz konusu açıklamanın ise bu haliyle Kamu İhale Genel Tebliği’nin sırasıyla 79.2.2.4 ve  
79.2.2.5’inci maddelerinde yer alan “79.2.2.4. Ticaret Borsası Fiyatları: Teklifi oluşturan  
maliyet bileşenlerine ilişkin 18/5/2004 tarihli ve 5174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar  
Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanununun 51 inci maddesinin (c) bendi uyarınca borsa  
idaresi tarafından düzenlenen ve ilgili malın ihale tarihinden önceki son 12 ayın herhangi bir  
işlem gününde gerçekleşen ortalama fiyatını gösteren belge ile açıklama yapılabilir.  
79.2.2.5. Toptancı Hal Fiyatları: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin  
11/3/2010 tarihli ve 5957 sayılı Sebze ve Meyveler ile Yeterli Arz ve Talep Derinliği Bulunan  
Diğer Malların Ticaretinin Düzenlenmesi Hakkında Kanun uyarınca faaliyet gösteren  
toptancı hali idaresi tarafından düzenlenen ve ilgili malın ihale tarihinden önceki son 12 ayın  
herhangi bir işlem gününe ait ortalama fiyatını gösteren belge ile açıklama yapılabilir.”  
şeklindeki açıklamalarına uygun olduğu anlaşılmıştır.  
Başvuru sahibinin ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından aşırı düşük teklif  
sorgulamasına yapılan açıklamalarda çiğ girdi toplamlarının mevzuata uygun olmadığı  
yönündeki iddiasında ise; normal ve diyet kahvaltı için malzeme gramaj fiyat tablosu aşırı  
düşük teklif sorgulamasına yapılan açıklamalar ile birlikte idareye sunulmuş olup söz konusu  
tablolarda 14 günlük döngü içerisinde ana çiğ girdilerin miktarları üzerinden toplam  
miktarlarının hesap edildiği, çiğ girdi miktarlarının hesabının normal/diyet kahvaltı sayısının  
14’e bölünüp elde edilen sonucun 14 günlük süre içerisindeki tekrar sayısı ile çarpılarak elde  
edildiği, normal ve diyet kahvaltı sayıları ile de toplam miktarlara ulaşıldığı, kahvaltılar için  
tespit edilen söz konusu miktarların doğru olduğu anlaşıldığından başvuru sahibinin bu  
iddiasının kahvaltı kısmına ilişkin olanı yerinde bulunmamıştır.  
Başvuru sahibinin iddiasının normal ve diyet yemek menüsü kısmına ilişkin olarak  
02.11.2015 tarihli yazı ile idareden “…ihalenin 1. kısmının üzerinde bırakıldığı istekli  
tarafından aşırı düşük teklif sorgulamasına yapılan açıklamalarda örnek menü gramajları  
üzerinden hesaplanan ana çiğ girdi miktarlarının gerçek miktarları yansıtmadığı, miktarların  
daha düşük olarak hesaplandığı yönündeki iddia ile ilgili gerekli incelemenin yapılabilmesi  
için;  
İdarenizce aşırı düşük teklif sorgulama yazısı ekinde isteklilere gönderilen örnek  
menüler esas alınarak, örnek menülerdeki ana çiğ girdi miktarları üzerinden (işlem boyunca  
herhangi bir yuvarlatma işlemi yapılmaksızın sonuç miktarı üzerinden yuvarlatma yapılarak)  
her bir çiğ girdinin ihale süresince ihtiyaç duyulan toplam miktarlarının excell tablosunda  
oluşturulacak formül ile hesaplanması ile idarenizce hesaplanan miktarların yanına  
oluşturulacak yeni sütunlara başvuru sahibi ile ihale üzerinde bırakılan Yenibahar Yem. Tem.  
İnş. Bil. San. Tic. Ltd. Şti.-Simav Yem. San. İbrahim Aydar İş Ortaklığı’nın “Malzemeli  
12  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/069  
: 50  
: 25.11.2015  
: 2015/UH.I-3161  
Yemek Sunumu Hesap Cetveli” (EK-H.4) tablosunda belirtilen miktarlarının da işlenmesi  
suretiyle oluşturulacak tablonun…” Kurumumuza gönderilmesi istenmiştir.  
İdareden istenilen tablo idarenin 05.11.2015 tarihli yazısı ekinde Kuruma gönderilmiş  
olup söz konusu tablo üzerinden yapılan değerlendirmede öncelikle normal ve diyet yemek  
menüsüne ait ana çiğ girdi miktarlarının hesabının da normal ve diyet kahvaltı için yapılan  
hesaplama mantığı ile yapıldığı anlaşılmıştır. İdarece gönderilen söz konusu tabloda ihale  
üzerinde bırakılan istekli tarafından dana bonfile için herhangi bir miktar girilmediği, ancak  
anılan isteklinin Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetveli” (EK-H.4) tablosunda dana eti,  
dana eti (kemiksiz) ve dana eti (kıyma) olmak üzere üç ayrı satırın açıldığı, dana eti kısmının  
dana eti bonfile için ayrıldığı ve toplam miktarın 13.627,23 kg. olarak hesaplandığı, söz  
konusu tutarın da idarece hesaplanan 2.631,60 kg’ın üzerinde olduğu, maydanoz, yoğurt (200  
gr. paket), çay (poşet 1,5 gr.) şeker (paket), ekmek (50 gr. roll) için girilen miktarların ihale  
üzerinde bırakılan isteklinin Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetveli” (EK-H.4) tablosunda  
yer alan miktarlarla uyumlu olarak girilmediği anlaşılmıştır. Ayrıca, idarece gönderilen  
tabloda taze soğan için diyet menü için 2.048,993 kg, normal menü için 2.093,8033 kg. olmak  
üzere toplam 4.142,7963 kg.’lık miktar belirlenmişse de idarece aşırı düşük teklif sorgulama  
yazısı ekinde yer alan örnek menülerde diyet menü için taze soğan öngörülmediği  
anlaşıldığından söz konusu tablodaki toplam tutar 2.093,8033 kg. esas alınarak ihale üzerinde  
bırakılan isteklinin miktarları kıyaslanmış ve söz konusu miktarın da idarece hesaplanan  
miktarla uyumlu olduğu anlaşılmıştır. Buna göre ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından  
hesaplanan ana çiğ girdi miktarlarının idarece hesaplanan ana çiğ girdi miktarları ile uyumlu  
olduğu anlaşıldığından başvuru sahibinin ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından aşırı düşük  
teklif sorgulamasına yapılan açıklamalarda çiğ girdi toplamlarının mevzuata uygun olmadığı  
yönündeki iddiası yerinde bulunmamıştır.  
Diğer taraftan; ihale dokümanında ekmeklerin 50 gr.lık paketler halinde roll ekmek  
olarak verileceği açıkça düzenlendiğinden, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından  
yapılacak açıklamalarda da ekmeğin 50 gr.lık paket fiyatı kullanılarak ihale süresince  
tüketilecek toplam ekmek adedi üzerinden hesaplanacak toplam fiyat ile açıklama yapılması  
gerekmektedir. Ancak ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından ekmek ile ilgili olarak  
yapılan açıklamalarda Türkiyefırıncılarfederasyonuorg. İnternet sitesinden alınan Kocaeli  
ilinin kilogram ekmek fiyatı olan 4,00 TL ile açıklama yapıldığı, söz konusu açıklamanın bu  
haliyle Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.2.3’üncü maddesinde yer alan “Kamu Kurum ve  
Kuruluşları Tarafından İlan Edilen Fiyatlar: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin  
kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilan edilmiş fiyat tarifeleri açıklama yöntemi olarak  
kullanılabilir. Bu usulle yapılmış açıklamanın geçerli olabilmesi için ilan edilen fiyatların  
ihalenin ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olması zorunludur.”  
şeklindeki açıklamaya göre Kamu Kurum ve Kuruluşlarınca ilan edilen birim fiyatlarla  
yapılan açıklama olarak değerlendirilip uygun kabul edilebilmesi için açıklanan birim fiyatın  
kilogram birim fiyatı yerine 50 gr.lık paket fiyatı ile yapılması gerektiği, buna göre söz  
konusu açıklamanın mevzuata uygun olmadığı anlaşılmıştır.  
Ayrıca; ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından idarenin aşırı düşük teklif sorgulama  
yazısı ekinde gönderilen örnek menüler üzerinden yapılan açıklamalarda, örnek menülerin  
Teknik Şartname’de yer alan gramajlara uygun olarak düzenlendiği, ancak kekik, karabiber,  
tuz, nane, pul biber, sumak, kimyon, kakao, hindistan cevizi, vanilya, kabartma tozu, tarçın  
gibi ürünler için örnek menüde herhangi bir fiyat bildiriminde bulunulmadığı, Kamu İhale  
13  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/069  
: 50  
: 25.11.2015  
: 2015/UH.I-3161  
Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin  
değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde yer alan “79.2.6. Malzemeli yemek hizmet  
alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesinde kullanılmak üzere teknik  
şartnamede asgari iki haftalık örnek menü düzenlemesi yapılır ve bu menüde yer alan  
yemeklerin içerikleri ile çiğ girdi miktarları belirtilir.  
Ana çiğ girdi ibaresinden ilgili yemeğin pişirilmesi için gerekli temel girdiler anlaşılır.  
Bu çerçevede, isteklinin beyan ettiği orana uygun teklif sunması durumunda, yemek  
pişirilmesi için gerekli enerji giderleri (doğalgaz, LPG gibi), temizlik malzemeleri, su, sigorta  
giderleri, ilaçlama ve hijyen sağlama giderleri, bakım onarım, amortisman, nakliye, sözleşme  
giderleri ve genel giderler, portör muayenesi ve tali çiğ girdiler (tuz, baharat, tatlandırıcı vb.)  
gibi unsurlar “yardımcı girdiler” başlığında değerlendirilir ve bu unsurlar için açıklama  
sunulması gerekmez.” şeklindeki açıklamaya istinaden tuz, baharat, tatlandırıcı vb. gibi  
“yardımcı girdiler” için açıklama sunulmasına gerek olmadığı hükmünün, yardımcı girdiler  
için kullanılan birim fiyatların kaynağı ile ilgili olarak herhangi bir belge ile açıklama  
yapılmasına gerek olmadığı şeklinde yorumlanması gerektiği, bu nedenle her durumda örnek  
menülerde yardımcı girdiler için fiyat bildirimlerinin yapılması gerektiğinden ihale üzerinde  
bırakılan istekli tarafından örnek menüler üzerinden ihale konusu işin her bir öğünü için  
hesaplanan birim fiyatlarının oluşturulmasının mevzuata aykırı olduğu anlaşılmıştır.  
B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmeliğin 18’inci maddesi yönünden  
yapılan inceleme sonucunda tespit edilen aykırılıklar ve buna ilişkin inceleme ve hukuki  
değerlendirme aşağıda yapılmıştır:  
Başvuru sahibi tarafından hesaplanan işçilik maliyetinde de giyecek maliyetinin  
dikkate alınmadığı anlaşılmış olup İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler”  
başlıklı 25’inci maddesinde yer alan “25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında ilgili mevzuat  
gereğince yapılacak ulaşım, sigorta, vergi, resim ve harç giderleri ile teknik şartnamede  
yüklenici tarafından getirilmesi tanımlanan malzeme giderleri, taşıma hizmeti giderleri,  
elektrik, su, doğalgaz giderleri, ilaçlama giderleri teklif edilecek fiyata dahil edilecektir.  
D) Yüklenici firma mutfak, yemekhaneler, servisler ve yemek yapımında çalışan  
personelin giyeceği teknik şartnamede tanımlanan kıyafeti kendi karşılayacak ve personel  
görevi esnasında bu kıyafeti giyecektir.” şeklindeki düzenlemesine ve Teknik Şartname’nin  
“Personeller ile ilgili diğer hususlar” başlıklı maddesinde yer alan “…A.2.2. Yüklenici firma  
mutfak, yemekhaneler, servisler ve yemek yapımında çalışan personelin giyeceği kıyafeti  
kendi karşılayacak ve personel görevi esnasında bu kıyafeti giyecektir. Personelin giyeceği  
kıyafet şeklini ve rengini idare belirleyecektir. Personelin mevsime uygun, kep, ayakkabı,  
terlik ve bunların dışında önlük, çizme, eldiven, bone, maske ve tek kullanımlık (disposible)  
kolluk, sağlamak zorundadır. Yüklenici firma personelin yaka kimlik kartını görev esnasında  
kullanmasını sağlamakla yükümlüdür. Bu kimlik Kartları yüklenici tarafından karşılanacak ve  
bedeli yüklenici tarafından ödenecektir. Yüklenici firma personel kıyafetlerinin temiz ve ütülü  
olmasını sağlamalıdır. Yazlık ve kışlık 2 şer çift kıyafet temin edilecektir (yazlık 2 çift, kışlık 2  
çift olmak üzere)…” şeklindeki düzenlemesine istinaden işçilik maliyeti hesap edilirken  
giyecek maliyetinin dikkate alınmamasının mevzuata aykırı olduğu anlaşılmıştır.  
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle  
giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihale üzerinde bırakılan istekli  
14  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/069  
: 50  
: 25.11.2015  
: 2015/UH.I-3161  
olan Yenibahar Yem. Tem. İnş. Bil. San. Tic. Ltd. Şti.-Simav Yem. San. İbrahim Aydar İş  
Ortaklığının teklifinin değerlendirme dışı bırakılması ve bu aşamadan sonraki işlemlerin  
mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici  
işlem belirlenmesine,  
Oybirliği ile karar verildi.  
Mahmut GÜRSES  
Başkan  
Kazım ÖZKAN  
II. Başkan  
Ahmet ÖZBAKIR  
Kurul Üyesi  
Mehmet Zeki ADLI  
Kurul Üyesi  
Hamdi GÜLEÇ  
Kurul Üyesi  
Dr. Mehmet AKSOY  
Kurul Üyesi  
15