Ana Sayfa / Kararlar / Karayolları 1. Bölge Müdürlüğü / 2015/33005-Karayolları 1. Bölge Müdürlüğü O-1, O-2 ve O-3 Otoyolları ve Bağlantı Yolları Aydınlatma Sistemlerinin Bakım ve Onarımı
Bilgi
İKN
2015/33005
Başvuru Sahibi
Cevdet Albayrak
İdare
Karayolları 1. Bölge Müdürlüğü
İşin Adı
Karayolları 1. Bölge Müdürlüğü O-1, O-2 ve O-3 Otoyolları ve Bağlantı Yolları Aydınlatma Sistemlerinin Bakım ve Onarımı
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/076  
: 11  
: 30.12.2015  
: 2015/UH.I-3564  
TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER:  
Başkan: Mahmut GÜRSES  
Üyeler: II. Başkan Kazım ÖZKAN, Ali Kemal AKKOÇ, Mehmet Zeki ADLI, Hamdi  
GÜLEÇ, Dr. Mehmet AKSOY  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Cevdet Albayrak,  
Acıbadem Cad. İbrahimağa Konutları B2/A Blok D: 5 Kadıköy/İSTANBUL  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Karayolları 1. Bölge Müdürlüğü,  
Hamidiye Mah. Kemerburgaz Cad. No:170 34408 Kağıthane/İSTANBUL  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2015/33005 İhale Kayıt Numaralı “Karayolları 1. Bölge Müdürlüğü O-1, O-2 ve O-3  
Otoyolları ve Bağlantı Yolları Aydınlatma Sistemlerinin Bakım ve Onarımı” İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Karayolları 1. Bölge Müdürlüğü tarafından 30.04.2015 tarihinde açık ihale usulü ile  
gerçekleştirilen “Karayolları 1. Bölge Müdürlüğü O-1, O-2 ve O-3 Otoyolları ve Bağlantı  
Yolları Aydınlatma Sistemlerinin Bakım ve Onarımı” ihalesine ilişkin olarak Cevdet  
Albayrak’ın 29.07.2015 tarihli ve 2015/UH.IV-2111 sayılı Kurul kararının iptali ve  
yürütmenin durdurulması istemiyle Ankara 16. İdare Mahkemesinde açtığı davada 15.10.2015  
tarihli ve E:2015/2174 sayılı “Yürütmenin Durdurulması” yönünde alınan karar uyarınca  
başvuru sahibinin 21.07.2015 tarih ve 61191 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 21.07.2015  
tarihli itirazen şikâyet başvurusu yeniden esastan incelenmiştir.  
Başvuruya ilişkin olarak 2015/1901-01 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında  
yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,  
1) İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklamasının proforma  
fatura, TEDAŞ ve Çevre ve Şehircilik Bakanlığı İnşaat ve Tesisat Birim Fiyatlarının kârsız  
tutarlarının kullanılarak yapıldığı, proforma fatura kullanılarak aşırı düşük teklif açıklaması  
yapılmasının şeklen Kamu İhale Genel Tebliği’nin “79.2.2.1. Üçüncü Kişilerden Alınan Fiyat  
Teklifleri” başlıklı maddesinde belirtilen yönteme uygun olduğu, ancak kamu kurum ve  
kuruluşlarınca yayımlanmış cari yıl birim fiyatları kullanılarak açıklama yapılması  
yönteminin ilgili Tebliğ’in 79’uncu maddesinde sayılmadığı ve bu yöntemin Tebliğ’in  
45.1.5’inci maddesinde sadece yapım işleri ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin açıklanması  
için kullanılacak yöntemlerden birisi olduğu, aşırı düşük teklif açıklamalarının ihalede  
kullanılacak malzemelerin belge üzerinde yazılı olan tutardan temin edilebilirliğini göstermesi  
ve Tebliğ’in 79’uncu maddesinde belirtilen yöntemlerle yapılması gerektiği, TEDAŞ Kurumu  
ve Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın Tebliğ’in 79.2.2.2. ve 79.2.2.3’üncü maddelerinde  
1
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/076  
: 11  
: 30.12.2015  
: 2015/UH.I-3564  
belirtilen mal ve hizmet sunucusu ya da fiyat tarifeleri belirleyici kurum ve kuruluşlar  
arasında bulunmadığı, bu nedenle ihale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif  
açıklamasının kamu ihale mevzuatına aykırı olduğu ve teklifinin değerlendirme dışı  
bırakılması gerektiği,  
2) İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından 38 numaralı “36 kV 400 A 8 kA Harici Tip  
Sig. Top. Seksiyoner” ve 43 numaralı “Ayırıcı Kumanda Tertibatı (bobinsiz)” iş kalemlerine  
ilişkin teklif edilen fiyatların cari yıl TEDAŞ birim fiyatlarının kârsız tutarlarından düşük  
olduğu, bu nedenle isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği,  
3) İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması yapılan 39  
numaralı “12 kV 20 A.'e kadar O.G. Sigorta”, 40 numaralı “12 kV 40 A.'e kadar O.G.  
Sigorta”, 41 numaralı “36 kV 20 A.'e kadar O.G. Sigorta”, 42 numaralı “36 kV 40 A.'e kadar  
O.G. Sigorta”, 54 numaralı “3*250 A'e kadar Dikey Sigortalı Yük Ayırıcısı”, 72 numaralı  
“12 kV (5-100/5 A. Ith>800 In'e kadar) O.G. Akım Trafosu” ve 73 numaralı “36 kV (5-100/5  
A. Ith>800 In'e kadar) O.G. Akım Trafosu” kalemlerinin tanım ve kapsamları ile aşırı düşük  
teklif açıklamasına dayanak gösterilen TEDAŞ birim fiyatlarının tanım ve kapsamlarının  
birbirinden farklı olduğu,  
4) TEDAŞ Elektrik Proje ve Tesis Birim Fiyatlarının 9’uncu sayfasında bulunan AD2-  
120/20 tipi galvaniz aydınlatma direği ile ihale konusu işe ait teklif birim fiyat cetvelinde  
bulunan AD2-120/20 tipi galvaniz aydınlatma direğinin ağırlıklarının farklı olduğu, farklı  
aydınlatma direklerinin fiyatlarının da farklı olacağı, bu nedenle ihale üzerinde bırakılan  
istekli tarafından birim fiyat teklif cetvelinin 107’nci sırasında yer alan “AD2-120/20 209 kg  
Galvaniz Aydınlatma Direği” iş kalemi için yapılan aşırı düşük teklif açıklamasının geçersiz  
olduğu,  
5) İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında  
düzenlenmiş olan Ek-O.6 numaralı tutanakların, son veya bir önceki geçici vergi beyanname  
dönemine ilişkin olarak düzenlenip düzenlenmediğinin kontrol edilmesi gerektiği, isteklinin  
aşırı düşük teklif açıklamasını yaparken, 18 adet iş kalemi için Kamu İhale Genel Tebliği’nin  
79.2.2.1’inci maddesinin hükümlerine göre ve kalan 66 adet iş kalemi için mevzuat  
hükümlerine aykırı olarak TEDAŞ ve Çevre ve Şehircilik Bakanlığı İnşaat ve Tesisat Birim  
Fiyatlarının kârsız tutarlarının kullanılarak açıklama yapıldığı, açıklama yapılan iş kalemleri  
incelendiğinde piyasa fiyatları yüksek olan iş kalemleri için kamu ihale mevzuatına aykırı  
olarak TEDAŞ ve Çevre ve Şehircilik Bakanlığı İnşaat ve Tesisat Birim Fiyatlarının kârsız  
tutarları ile açıklama yapılmaya çalışıldığı, kârsız tutarları yüksek olan iş kalemleri için ise  
çeşitli firmalardan alınan proforma faturalar ile açıklama yapılmaya çalışıldığı, herhangi bir iş  
kaleminin aşırı düşük olmadığını proforma fatura ile tevsik etmek için, teklife konu alanda  
faaliyet gösterenlerden proforma fatura alınması, proforma faturanın “Bu fiyat teklifindeki  
birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan  
(.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış  
tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” İbaresinin ilgili meslek mensubu  
tarafından yazılarak imzalanması, ilgili meslek mensubunun iletişim bilgileri de belirtilmek  
suretiyle mühürlenmesi ve ayrıca tasdik işlemi yapılmadan önce maliyet tespit tutanağı veya  
satış tespit tutanağının da ilgili meslek mensubu tarafından düzenlenerek muhafaza edilmesi  
gerektiği, isteklinin aşırı düşük teklif açıklaması için proforma fatura aldığı firmaların  
2
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/076  
: 11  
: 30.12.2015  
: 2015/UH.I-3564  
Metropol Elektrik Yapı Malz. İnş. San. Tic. Ltd. Şti., Boydem Yapı Elektrik Malz. San. ve  
Tic. Ltd. Şti. ve Enfa Elektrik Ender Günbey olduğu, 9 adet iş kalemi için proforma fatura  
düzenlemiş olan Metropol Elektrik Yapı Malz. İnş. San. Tic. Ltd. Şti. hakkında yapılan  
internet sorgusunda bir sonuç elde edilemediği, İTO portalında yapılan sorgulamada ise  
belirtilen ünvana sahip bir firmanın bulunamadığı, benzer unvana sahip olan Metropol  
Elektrik Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.nin üyeliğinin ise Oda yönetimi tarafından askıya alındığı,  
7 adet iş kalemi için proforma fatura düzenlemiş olan Enfa Elektrik Ender Günbey’in internet  
sitesine bakıldığında proforma fatura düzenlemiş oldukları “Otomatik Devreye Girme (Beyni)  
Tertibatı 100-300 KVA’ya kadar gruplar için” malzemesinin satışının yapıldığına ilişkin bir  
ibarenin bulunmadığı,  
6) İhale komisyonu kararında aşırı düşük teklif sorgulamasına tabi tutulan Güngör  
Ticaret - İnşaat Mühendisi Cihangir Güngör’ün açıklamasının yeterli görülerek teklifinin  
geçerli kabul edildiği, kararda ayrıca “aşırı düşük teklif sorgulamasına verilen açıklamanın  
incelenmesi sırasında ihaleye ait hazırlanan yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemlerinden  
TEDAŞ ve Çevre ve Şehircilik Bakanlığı birim fiyat listesinde olan iş kalemlerinin Çevre ve  
Şehircilik Bakanlığına ait olanlarının 2015 yılı birim fiyatları ile TEDAŞ’a ait olanlarının  
ÜFE endeksi ile güncellenmesi sonrası yaklaşık maliyetin 3.503.232,12 TL değil 2.821.616,66  
TL olması gerektiği buna göre ise sınır değerin (2.821.616,66 / 1,3) 2.170.474,35 olduğu  
dikkate alındığında her ne kadar aşırı düşük teklif sorgulamasına ait açıklamaları yeterli  
olmasına rağmen 2 sıra numaralı istekli Güngör Ticaret - İnşaat Mühendisi Cihangir  
Güngör’ün teklifinin aşırı düşük teklif olarak değerlendirilemeyeceği sonucu da ortaya  
çıkmıştır.” ibaresinin yer aldığı, Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Yaklaşık  
maliyetin hesaplanmasına esas miktar ve fiyatların tespiti” başlıklı 8’inci maddesinde ve  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.1’inci maddesinde yer alan hükümler gereğince yaklaşık  
maliyet belirlenirken kamu kurum ve kuruluşlarınca belirlenen birim fiyatların kullanılması  
zorunluluğunun olmadığı, ihalelerde kullanılacak mal ve hizmetlerin piyasadan da temin  
edilebileceği, ayrıca yaklaşık maliyetin belirlenmesi işleminin ihale öncesi yapılmış ve idare  
tarafından da onaylanmış bir işlem olduğu, kamu ihale mevzuatına göre ihale öncesinde  
belirlenmiş olan yaklaşık maliyetin ihale işlemleri esnasında değiştirilmesinin mümkün  
olmadığı, yaklaşık maliyetin yanlış belirlendiğinin tespit edilmesi durumunda ihale  
işlemlerine devam edilmesinin mümkün olmadığı, böyle bir durumda ihalenin iptal edilmesi  
gerektiği iddialarına yer verilmiştir.  
Başvuru sahibinin 02.07.2015 tarihinde idareye şikâyet başvurusunda bulunduğu,  
idarenin 10.07.2015 tarihli işlemi ile şikâyeti uygun bulmadığı, idarenin kararının 13.07.2015  
tarihinde başvuru sahibine bildirildiği ve başvuru sahibinin 21.07.2015 tarihinde Kurum  
kayıtlarına alınan dilekçesi ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunduğu,  
Yapılan inceleme neticesinde, Kamu İhale Kurulu’nun 29.07.2015 tarihli ve  
2015/UH.IV-2111 sayılı kararı ile “…Yapılan inceleme sonucunda, 13.05.2015 tarihli ihale  
komisyon kararı ile ihalenin başvuru sahibi olan Cevdet Albayrak üzerinde kaldığı, Pınar  
Müh. İnş. Taah. A.Ş.’nin ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci istekli olarak belirlendiği  
ihale komisyon kararının 14.05.2015 tarihinde ihale yetkilisince onaylandığı, teklifi  
değerlendirme dışı bırakılan Cihangir Güngör’ün idareye yaptığı şikâyet başvurusu üzerine  
12.06.2015 tarihli ihale komisyon kararı ile ihalenin Cihangir Güngör üzerinde bırakıldığı,  
Cevdet Albayrak’ın ekonomik açıdan en avantajlı ikinci istekli olarak belirlendiği, ihale  
3
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/076  
: 11  
: 30.12.2015  
: 2015/UH.I-3564  
komisyon kararının 19.06.2015 tarihinde ihale yetkilisince onaylandığı, kesinleşen ihale  
kararı ve eki ihale komisyon kararının 22.06.2015 tarihinde başvuru sahibine EKAP  
üzerinden tebliğ edildiği, başvuru sahibi Cevdet Albayrak’ın İhalelere Yönelik Başvurular  
Hakkında Yönetmelik’in 14’üncü maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan; “şikayet başvurusu  
üzerine idarece alınan kararla bir hak kaybına veya zarara uğradığını ya da zarara  
uğramasının muhtemel olduğunu iddia edenler bu hususa ilişkin başvuruyu itirazen şikayet  
başvurusu olarak doğrudan Kuruma yaparlar” hükmü gereğince, şikayet başvurusu üzerine  
alınan kesinleşen ihale kararı ve eki ihale komisyon kararının kendisine tebliğ edildiği  
22.06.2015 tarihini izleyen 10 gün içinde en geç 02.07.2015 tarihinde doğrudan Kuruma  
itirazen şikayet başvurusunda bulunması gerekirken, bu süre geçtikten sonra 21.07.2015  
tarihinde itirazen şikayet başvurusunda bulunduğu anlaşılmıştır. Bu itibarla, 4734 sayılı  
Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi ile İhalelere Yönelik Başvurular  
Hakkında Yönetmelik’in 17’nci maddesinin birinci fıkrası gereğince başvurunun süre  
yönünden reddi gerekmektedir.” denilerek “ Başvurunun reddine” karar verildiği,  
Başvuru sahibi tarafından anılan Kurul kararının iptali ve yürütmenin durdurulması  
istemiyle açılan davada, Ankara 16. İdare Mahkemesi’nce 15.10.2015 tarihli ve E:2015/2174  
sayılı kararla;  
….  
Dosyanın incelenmesinden; dava konusu ihaleye ilişkin olarak Cihangir Güngör isimli  
isteklinin şikâyet başvurusu üzerine idarece yapılan inceleme neticesinde, Cihangir  
Güngör’ün teklifinin ekonomik açıdan en avantajlı teklif, davacının teklifinin ise ekonomik  
açıdan en avantajlı ikinci teklif olduğuna ilişkin 12.06.2015 tarihli düzeltici işlem kararı  
alındığı, bu kararın 22.06.2015 tarihinde başvuru sahibi davacıya bildirildiği, 12.06.2015  
tarih ve 2 nolu ihale komisyon kararının bildirildiği bu yazıda, "Bu mektubun EKAP  
üzerinden bildirilmesi halinde, bildirim tarihi tebliğ tarihi sayılacaktır. Bu kararın  
bildiriminden itibaren 10 gün içinde idaremize şikayet başvurusunda bulunulabilir”  
ifadelerine yer verildiği anlaşılmaktadır.  
Bu durumda; ihaleye katılan başka bir isteklinin şikâyet başvurusu üzerine ihaleyi  
yapan idare tarafından alman düzeltici işlem kararı sonrasında, kesinleşen ihale kararının  
bildirimine ilişkin EKAP duyurusunda, davacının menfaatini etkileyen bu işleme karşı  
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmeliğin yukarıda hükmüne yer verilen 14.  
maddesinin 3. fıkrası uyarınca, bu hususa ilişkin başvuruyu itirazen şikayet başvurusu olarak  
doğrudan Kamu İhale Kurumu'na yapacağının bildirilmediği, dolayısıyla ihaleyi yapan  
idarece davacının yanlış yönlendirilerek Anayasa'nın 40. maddesine uygun olarak bildirim  
yükümlülüğünün yerine getirilmediği anlaşıldığından, davacı tarafından yapılan itirazen  
şikâyet başvurusunun esası hakkında bir karar verilmesi gerekirken, başvurunun süre  
yönünden reddine ilişkin dava konusu Kurul kararında hukuka uygunluk bulunmamaktadır.  
Öte yandan, dava konusu Kurul kararının uygulanması halinde, ihale işlemlerine  
devam edileceğinden, davacı açısından telafisi güç zararların ortaya çıkacağı açıktır.”  
gerekçeleri ile “yürütmenin durdurulmasına” karar verildiği,  
Anılan mahkeme kararının uygulanmasını teminen Kurul’un 05.11.2015 tarihli ve  
2015/MK-465 sayılı kararı ile “1) Kamu İhale Kurulu’nun 29.07.2015 tarihli ve 2015/UH.IV-  
2111 sayılı kararının iptaline,  
4
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/076  
: 11  
: 30.12.2015  
: 2015/UH.I-3564  
2) Anılan Mahkeme kararında belirtilen gerekçeler doğrultusunda, esasın  
incelenmesine” karar verildiği anlaşılmıştır.  
Başvuru sahibinin iddialarına ilişkin Ankara 16. İdare Mahkemesinin 15.10.2015  
tarihli ve E:2015/2174 sayılı kararında belirtilen gerekçeler ile sınırlı olarak yapılan inceleme  
ve hukuki değerlendirme aşağıdadır.  
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:  
Karayolları 1. Bölge Müdürlüğü tarafından 30.04.2015 tarihinde yapılan “Karayolları  
1. Bölge Müdürlüğü O-1,O-2 ve O-3 Otoyolları ve Bağlantı Yolları Aydınlatma Sistemlerinin  
Bakım ve Onarımı” işine ilişkin ihaleye 4 isteklinin katıldığı, 14.05.2015 onay tarihli birinci  
ihale komisyon kararında Destina Turizm Taş. Tem. Bilgisayar San. ve Tic. Ltd. Şti.nin birim  
fiyat teklif cetvelinde aritmetik hata bulunması, Güngör Ticaret - İnşaat Mühendisi Cihangir  
Güngör tarafından ise sunulan iş deneyim belgesinin benzer işe uygun olmaması nedeniyle  
tekliflerinin değerlendirme dışı bırakıldığı, ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi olarak  
Cevdet Albayrak’ın, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak ise Pınar  
Mühendislik İnşaat Taah. A.Ş.nin belirlendiği, daha sonra Güngör Ticaret - İnşaat Mühendisi  
Cihangir Güngör tarafından ihale dosyası içinde sunmuş oldukları iş deneyim belgesinin  
istenilen benzer iş deneyim belgesi ile uyumlu olduğu ve tekliflerinin geçersiz sayılmaması  
gerektiği belirtilerek kesinleşen ihale kararına süresi içerisinde şikâyet başvurusunda  
bulunulduğu, şikâyet üzerine idare tarafından iş deneyim belgesine konu olan ihaleye ait  
Şartnameler ve işin yapıldığı mahallerin incelendiği ve yapılan işin ihale konusu işte istenilen  
benzer iş deneyimi ile uyumlu olduğunun tespit edildiği ve bunun üzerine ikinci bir ihale  
komisyonu kararı alındığı, 19.06.2015 onay tarihli ikinci ihale komisyon kararında isteklinin  
teklifinin geçerli kabul edilerek Güngör Ticaret - İnşaat Mühendisi Cihangir Güngör’ün  
teklifinin sınır değerin altında kalması sebebiyle aşırı düşük teklif sorgulamasına tabi  
tutulduğu ve istekli tarafından yapılan açıklamanın yeterli görüldüğü, böylece ekonomik  
açıdan en avantajlı teklif sahibi olarak Güngör Ticaret - İnşaat Mühendisi Cihangir  
Güngör’ün, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak ise Cevdet Albayrak’ın  
belirlendiği görülmüştür.  
Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhale  
komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği  
yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden  
önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği  
bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.  
İhale komisyonu;  
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım  
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,  
5
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/076  
: 11  
: 30.12.2015  
: 2015/UH.I-3564  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.” hükmü,  
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Sınır değer ve aşırı düşük teklifler”  
başlıklı 59’uncu maddesinde “(1) İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra  
Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değeri hesaplar.  
(2) Aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemlerine ilişkin olarak, ihale ilanı ve  
dokümanında belirtilmek kaydıyla, üçüncü, dördüncü ve beşinci fıkralardaki koşullar  
çerçevesinde aşağıdaki seçeneklerden bir tanesi kullanılır.  
a) Sınır değerin altında olan teklifler ihale komisyonunca aşırı düşük teklif olarak tespit  
edilir ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli  
olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili ayrıntılar yazılı olarak istenir. İhale komisyonu;  
1) Verilen hizmetin ekonomik olması,  
2) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı  
avantajlı koşullar,  
3) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
b) İhale, aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemleri yapılmaksızın sonuçlandırır.  
c) Aşırı düşük teklif sınır değerinin altında teklif sunan isteklilerin teklifi açıklama  
istenmeksizin reddedilir.  
(3) Yaklaşık maliyeti Kanunun 8 inci maddesinde öngörülen eşik değerin yarısına eşit  
veya bu değerin üzerinde olan ihalelerde, ikinci fıkranın (a) bendinin kullanılması  
zorunludur.  
(4) Yaklaşık maliyeti Kanunun 8 inci maddesinde öngörülen eşik değerin yarısına kadar  
olan, açık ihale, belli istekliler arasında ihale veya Kanunun 21 nci maddesinin (b), (c) ve (f)  
bentleri gereğince pazarlık usulü ile yapılan personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet  
alımı ihalelerinde, ikinci fıkranın (a), (b) veya (c) bendindeki seçeneklerden birinin  
kullanılması zorunludur.  
(5) Aşağıdaki işlerin ihalelerinde ikinci fıkranın (b) bendinin kullanılması zorunludur.  
a) Yaklaşık maliyeti Kanunun 8 inci maddesinde öngörülen eşik değerin yarısına kadar  
olan ve Kanunun 21 nci maddesinin (a), (d) ve (e) bentleri gereğince pazarlık usulü ile  
yapılan personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı ihaleleri.  
b) Yaklaşık maliyeti Kanunun 8 inci maddesinde öngörülen eşik değerin yarısına kadar  
olan personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihaleleri.  
c) Kurum tarafından yayımlanan aşırı düşük teklif sorgulaması yapılamayacak alımlar  
listesinde yer alan işlerin ihaleleri.” hükmü,  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı  
düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “79.1. Personel  
çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde kar hariç yaklaşık maliyet tutarı; personel  
çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı ihalelerinde ise yaklaşık maliyetin 1,30 sayısına  
bölünmesinden elde edilen tutar sınır değer olarak kabul edilir.  
6
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/076  
: 11  
: 30.12.2015  
: 2015/UH.I-3564  
79.2. İhale ilanında ve dokümanında teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden  
açıklama isteneceği belirtilen hizmet alımı ihalelerinde, aşırı düşük tekliflerin  
değerlendirilmesi aşamasında aşağıdaki düzenlemelere göre işlem tesis edilmesi  
gerekmektedir.  
79.2.1. Aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda, isteklilerin  
yapacakları açıklamalara esas olacak önemli teklif bileşenlerinin, bütün istekliler için aynı  
unsurları içerecek şekilde belirtilmesi zorunludur. Aşırı düşük teklif açıklaması sunulması için  
isteklilere üç (3) iş gününden az olmamak üzere uygun bir süre verilir.  
79.2.2. İstekliler aşırı düşük olarak tespit edilen tekliflerini aşağıdaki yöntemleri  
kullanarak açıklayabilirler.  
79.2.2.1. Üçüncü Kişilerden Alınan Fiyat Teklifleri: …  
79.2.2.2. Kamu Kurum ve Kuruluşları Tarafından Sunulan Mal ve Hizmetlere İlişkin  
Fiyatlar: …  
79.2.2.3. Kamu Kurum ve Kuruluşları Tarafından İlan Edilen Fiyatlar: …  
79.2.2.4. Ticaret Borsası Fiyatları: …  
79.2.2.5. Toptancı Hal Fiyatları: …  
79.2.2.6. Özel veya Münhasır Hak Sahibi Kuruluşların Uyguladığı Fiyatlar: …  
79.2.2.7. İsteklinin Kendi Ürettiği, Aldığı veya Sattığı Mallara İlişkin Fiyatlar: …  
79.2.2.8.İsteklinin Ortağı Olduğu Tüzel Kişiye Ait İşletmeden Mal Çekmesiyle Oluşan  
Emsal Bedel: …  
79.3. İdarelerin aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirilmesine ilişkin aşağıdaki  
düzenlemeleri de dikkate almaları gerekmektedir.  
79.3.1. Teklifi aşırı düşük olarak tespit edildikten sonra yukarıdaki yöntemlere göre  
usulüne uygun açıklama yapan isteklilerin teklifleri geçerli kabul edilir. Hayatın olağan  
akışına veya ticari gereklere aykırılık gibi nedenlerle teklifler reddedilemez.  
79.3.2. 79.2.2 nci maddede yer alan yöntemlerden herhangi biri ile açıklama  
yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekli tarafından gerekçesi  
belirtilmek suretiyle, ilgili mevzuatına göre ihale tarihinden önceki son 12 ay içinde  
düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir.”  
açıklaması,  
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1.  
İhale konusu hizmetin;  
a) Adı: Karayolları 1 Bölge Müdürlüğü O-1,O-2 ve O-3 Otoyolları ve Bağlantı Yolları  
Aydınlatma Sistemlerinin Bakım ve Onarımı  
7
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/076  
: 11  
: 30.12.2015  
: 2015/UH.I-3564  
b) Miktarı ve türü:  
Karayolları 1.Bölge Müdürlüğü O-1, O-2 ve O-3 Otoyolları ve Bağlantı Yollarındaki  
Aydınlatma Sistemlerinin idari şartname ekinde belirtilen tür ve miktarlardaki bakım ve  
onarım işleridir.  
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.  
c) Yapılacağı yer: Karayolları 1.Bölge Müdürlüğü O-1, O-2 ve O-3 Otoyolları ve  
Bağlantı Yolları” düzenlemesi,  
İdari Şartname’nin “Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. İhale komisyonu  
verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır  
değer hesaplar.  
33.2. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre  
açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri  
aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen  
kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak  
ister. İhale komisyonu;  
a) Verilen hizmetin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı  
avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir.  
Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada  
bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen teklifler, geçerli  
teklif olarak belirlenir. İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin sınır değerin altında  
olması durumunda kesin teminat 40.1 inci maddede yer alan hüküm uyarınca hesaplanan  
tutar üzerinden alınır.” düzenlemesi,  
Sözleşme Tasarısı’nın “İşin süresi” başlıklı 9’uncu maddesinde “9.1. İşin süresi, işe  
başlama tarihinden itibaren 12 (on iki) aydır.  
9.2. Bu sözleşmenin uygulanmasında sürelerin hesabı takvim günü esasına göre  
yapılmıştır.” düzenlemesi bulunmaktadır.  
İdare tarafından sınır değerin altında teklif veren Güngör Ticaret - İnşaat Mühendisi  
Cihangir Güngör’e 22.05.2015 tarihinde aşırı düşük teklif sorgulama yazısının gönderildiği ve  
söz konusu açıklamaların yazının tebliğinden itibaren 3 (üç) iş günü içinde yapılması  
gerektiğinin belirtildiği, ayrıca aşırı düşük teklif sorgulama yazısına açıklama istenilecek 84  
adet iş kalemine ait listenin eklendiği görülmüştür. Güngör Ticaret - İnşaat Mühendisi  
Cihangir Güngör tarafından tekliflerine ilişkin ayrıntılı açıklamaların 27.05.2015 tarihinde  
sunulduğu ve aşırı düşük teklif açıklamasında 18 adet iş kalemi için üçüncü kişilerden fiyat  
teklifi alındığı, 66 adet iş kalemi için ise TEDAŞ, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ve  
Karayolları Genel Müdürlüğü olmak üzere üç kamu kurum ve kuruluşu tarafından ilan edilen  
fiyatların kullanıldığı görülmüştür. Yukarıda belirtilen mevzuat hükümleri gereğince  
isteklilerin aşırı düşük teklif açıklamalarında kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilan edilen  
fiyatları kullanabilecekleri ve TEDAŞ, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ve Karayolları Genel  
Müdürlüğü’nün yıllık birim fiyatları yayımlanan kamu kurum ve kuruluşu oldukları göz  
önüne alındığında başvuru sahibinin iddiası yerinde görülmemiştir.  
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:  
8
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/076  
: 11  
: 30.12.2015  
: 2015/UH.I-3564  
Aşırı düşük teklif sorgulamasına tabi olan istekli Güngör Ticaret - İnşaat Mühendisi  
Cihangir Güngör’ün aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında kamu kurum ve  
kuruluşlarınca ilan edilen fiyatlara ilişkin TEDAŞ Genel Müdürlüğü 2014 yılı Malzeme,  
Montaj, Demontaj ve İhzarat Nakliyesi bedellerinin, 2015 yılı Çevre ve Şehircilik Bakanlığı  
İnşaat Tesisat Analiz ve Birim Fiyatlarının ve 2015 yılı Karayolları Genel Müdürlüğü birim  
fiyatlarının kullanıldığı görülmüştür.  
38 numaralı “36 kV 400 A 8 kA Harici Tip Sig. Top. Seksiyoner” iş kaleminin 2014  
yılı TEDAŞ birim fiyatının kâr dâhil 1.053,70 TL olduğu, 2014 yılı TEDAŞ Elektrik Proje ve  
Tesis Birim Fiyat Kitabında birim fiyatlara %25 yüklenici kârı ve genel giderlerin dâhil  
olduğunun belirtildiği, bu doğrultuda 2014 yılı TEDAŞ birim fiyatının kâr hariç 842,96 TL  
bulunduğu, Güngör Ticaret - İnşaat Mühendisi Cihangir Güngör tarafından 2014 yılı ÜFE  
farkının %6,36 TL olduğu hesaba katılarak 2015 yılı kârsız birim fiyatının 896,57 TL olarak  
bulunarak ilgili iş kalemine 950,00 TL teklif verildiği, 43 numaralı “Ayırıcı Kumanda  
Tertibatı (bobinsiz)” iş kaleminin 2014 yılı TEDAŞ birim fiyatının kâr dâhil 95,18 TL, kâr  
hariç 76,14 TL olduğu, Güngör Ticaret - İnşaat Mühendisi Cihangir Güngör tarafından 2014  
yılı ÜFE farkının %4,84 TL olduğu hesaba katılarak 2015 yılı kârsız birim fiyatının 80,98 TL  
bulunarak ilgili iş kalemine 86,00 TL teklif verildiği belirlenmiştir.  
İhale konusu işin ilanının 26.03.2015, ihale tarihinin ise 30.04.2015 olduğu, idare  
tarafından aşırı düşük teklif sorgulaması yazısının Güngör Ticaret - İnşaat Mühendisi  
Cihangir Güngör’e 22.05.2015 tarihinde EKAP üzerinden gönderildiği, ilgili isteklinin ise  
aşırı düşük teklif açıklamalarını 27.05.2015 tarihinde idareye sunduğu, idare tarafından ihale  
konusu iş her ne kadar hizmet alımı olarak belirlenmiş olsa da birim fiyat tarifleri  
incelendiğinde ilgili kalemlerin yapım işine ait kalemler olduğu ve birim fiyat üzerinden  
ihaleye çıkıldığı, TEDAŞ tarafından belirlenen kalemlerin de yapım işine ait kalemler olduğu  
görülmüştür.  
16.11.2015 tarihli ve 21707 sayılı yazımız ile TEDAŞ Boğaziçi Bölge  
Koordinatörlüğü’ne 2015 yılı TEDAŞ elektrik birim fiyatlarının yayımlanma tarihi ve 2014  
ve 2015 yıllarına ait birim fiyatlar sorulmuş, TEDAŞ Genel Müdürlüğü Proje ve Tesis Dairesi  
Başkanlığı tarafından gönderilen 23.11.2015 tarihli ve 60262 sayılı cevabi yazıda “2015 yılı  
birim fiyat kitaplarımız 27.04.2015 tarih ve 6-113 sayılı yönetim kurulu kararıyla 01.01.2015-  
31.12.2015 tarihleri arasında geçerli olmak üzere yürürlüğe konmuştur. 28.05.2015  
tarihinden itibaren kitaplar satışa sunulmuştur.” ifadesine yer verildiği, bu durumda  
isteklilerce 2015 yılı birim fiyatlarının temin edilebilmesinin ancak 28.05.2015 tarihi  
itibarıyla mümkün olduğu görülmüştür. Kamu İhale Genel Tebliği gereğince aşırı düşük teklif  
açıklaması kapsamında kamu kurum ve kuruluşlarınca ilan edilen fiyatların henüz  
yayımlanmaması nedeniyle bir önceki yılın fiyatlarının kullanılmasının mümkün olduğu göz  
önüne alındığında ihale uhdesinde bırakılan isteklinin 27.05.2015 tarihinde aşırı düşük teklif  
açıklamaları kapsamında 2015 yılı TEDAŞ birim fiyatlarını kullanmasının fiilen mümkün  
olmadığı, bu nedenle 2014 yılı TEDAŞ birim fiyatlarının kullanılmasının mevzuata uygun  
olduğu belirlenmiş olup, kaldı ki ilgili istekli tarafından 2014 yılı fiyatlarının %6,36 ÜFE ile  
güncellenerek 2014 yılı rakamlarının da üzerinde teklif verildiği görüldüğünden başvuru  
sahibinin iddiası yerinde görülmemiştir.  
9
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/076  
: 11  
: 30.12.2015  
: 2015/UH.I-3564  
3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:  
İdare tarafından birim fiyat teklif cetvelinde düzenlenen iş kalemleri ile Güngör  
Ticaret - İnşaat Mühendisi Cihangir Güngör tarafından aşırı düşük teklif açıklamalarında bu iş  
kalemlerine ilişkin kullanılan TEDAŞ’a ait pozlar incelendiğinde,  
Birim Fiyat İş Kaleminin Adı ve Kısa Güngör Ticaret - Güngör Ticaret - İnşaat  
Teklif  
Cetveli  
Sıra No  
Açıklaması  
İnşaat  
Cihangir  
tarafından aşırı düşük düşük  
Mühendisi Mühendisi  
Güngör Güngör tarafından aşırı  
teklif  
Cihangir  
teklif açıklamalarında açıklamalarında kullanılan  
kullanılan TEDAŞ’a TEDAŞ’a Ait İş Kaleminin  
ait pozlar  
Adı ve Kısa Açıklaması  
12 kV 2-20 A. L=390 mm  
O=45 mm  
39  
40  
41  
42  
54  
12 kV 20 A.’e kadar Poz No: 17.9  
O.G. Sigorta  
12 kV 40 A.'e kadar O.G. Poz No: 17.9  
Sigorta  
36 kV 20 A.'e kadar O.G. Poz No: 17.9  
Sigorta  
36 kV 40 A.'e kadar O.G. Poz No: 17.9  
Sigorta  
3*250 A'e kadar Dikey Poz No: 25.23  
Sigortalı Yük Ayırıcısı  
12 kV 30-40 A. L=390 mm  
O=45 mm  
36 kV 2-20 A. L=635 mm  
O=45 mm  
36 kV 30-40 A. L=635 mm  
O=45 mm  
Dikey A.G. Sigortalı Yük  
Ayırıcısı (Sigortası İle  
Komple) 3x250 A  
72  
12 kV (5-100/5 A.  
Ith>800 In'e kadar) O.G.  
Akım Trafosu  
Akım  
O.G. Akım Trafoları a)  
Ölçü veya koruma  
devrelerinde kullanılmak  
üzere (primer ve sekonder  
tek sargılı) 12 KV 100/5 A  
Transformatörleri  
Poz No: 31.1  
Poz No: 31.1  
73  
36 kV (5-100/5 A.  
Ith>800 In'e kadar) O.G.  
Akım Trafosu  
Akım  
O.G. Akım Trafoları a)  
Ölçü veya koruma  
Transformatörleri  
devrelerinde kullanılmak  
üzere (primer ve sekonder  
tek sargılı) 36 KV 100/5 A  
şeklinde olduğu görülmüştür.  
07.12.2015 tarihli ve 2454 sayılı yazımız ile Karayolları 1. Bölge Müdürlüğü’ne “12  
kV 40 A.’e kadar O. G. Sigorta’nın 20-30 A. arası O. G. Sigortya’yı, 36 kV 40 A.’e kadar O.  
G. Sigorta’nın 20-30 A. arası O. G. Sigortya’yı karşılayıp karşılamadığı” sorulmuş, idarece  
10.12.2015 tarihli ve 241358 sayılı cevabi yazıda “12 kV ve 36 kV O.G. Sigortaları için Ek-  
l’de sunduğumuz İhale Dokümanlarındaki Birim Fiyat Tariflerinin 10. Sayfasındaki Poz-  
39,Poz-40,Poz-41 ve Poz-42’nin tarifleri hazırlanırken, Ek-2’de sunduğumuz TEDAŞ Elektrik  
Dağıtım Tesisleri Teklif Birim Fiyat Tarifleri Kitabının 15. Sayfasında bulunan 17.9.  
maddesinde belirtilen standart özelliklerden faydalanılmıştır. Türkiye’de üretilen O.G.  
10  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/076  
: 11  
: 30.12.2015  
: 2015/UH.I-3564  
Sigorta standart Akım değerleri 25 A., 30 A. ve 40 A. olarak üretilmekte olup, çok fazla poz  
olmaması için hepsini kapsayacak şekilde 40 A.’e kadar olarak pozlar belirlenmiştir.”  
ifadelerine yer verilmiştir. Karayolları 1. Bölge Müdürlüğü tarafından da belirtildiği gibi 40  
Amperlik orta gerilimli bir sigortanın 20-30 amper arası orta gerilimli sigortayı zaten  
kapsadığı, ihale uhdesinde bırakılan isteklinin 20-30 amper arası orta gerilimli sigortayı tekrar  
açıklamasına gerek bulunmadığı, ayrıca TEDAŞ tarafından yayımlanan 17.9 poz nolu iş  
kalemindeki “2-20 A.” ifadesinin 2-20 arası amper anlamına geldiği, bu nedenle birim fiyat  
teklif cetvelinin 39 sıra numaralı iş kaleminde belirtilen “20 A.’e kadar” ifadesinin de bu  
anlamı karşıladığı, keza 40, 41, 42, 54 poz numaralı kalemler açısından da aynı durumun  
geçerli olduğu tespit edilmiştir.  
Yine 07.12.2015 tarihli ve 2454 sayılı yazımız ile Karayolları 1. Bölge Müdürlüğü’ne  
“12 kV 20 A.’e kadar O.G. Sigorta’nın ve 12 kV 40 A.’e kadar O.G. Sigorta’nın L=390 mm  
ve 0=45 mm ölçülerini karşılayıp karşılamadığı, 36 kV 20 A.’e kadar O.G. Sigorta’nın ve 36  
kV 40 A.’e kadar O.G. Sigorta’nın L=635 mm ve 0=45 mm ölçülerini karşılayıp  
karşılamadığı” sorulmuş, idarece 10.12.2015 tarihli ve 241358 sayılı cevabi yazıda “Türkiye  
de standart üretimdeki sigortaların imalat ölçüleri üretilen ayırıcılara takılabilmesi için 12  
kV için max. 390 mm, 36 kV için max. 635 mm uzunluğunda ve çapları ise max. 55 mm olması  
gerekmektedir. EK-3’de sunduğumuz TEDAŞ 2014 Birim Fiyat Kitabının 68 ve 69  
sayfalarından görüleceği üzere sigortanın Akım değerlerinin yanında ölçüleri de  
belirtildiğinden, 12 kV 20 A.’e kadar ile 12 kV 40 A.’e kadar O.G. Sigorta’nın L=390 mm ve  
0=45 mm ölçülerini ve 36 kV 20 A.’e kadar ile 36 kV 40 A.’e kadar O.G. Sigorta’nın L=635  
mm ve 0=45 mm ölçülerini karşılamaktadır.” ifadelerine yer verilmiştir.  
İdare tarafından ilgili pozlara ilişkin hazırlanan birim fiyat tarifleri incelendiğinde,  
“İş Kalemi Poz No : Poz- 39  
İş Kaleminin Adı : 12 Kv 20a’e Kadar O.G. Sigorta  
Birim Fiyata Dahil Olan Masraflar :  
Şartnamesine ve standardına uygun evsafta, 12 kV anma gerilimlerinde, şartname ve  
projesinde belirtilen anma akım değerlerinde, dahili ve harici tip eriyen telli sigorta. Sigorta  
buşonları, porselenden üretilmiş ve çalışıp çalışmadığını gösteren düzeneğe sahip O.G.  
sigortanın temini ve idarenin talep ettiği işyerine nakli.  
Birim Fiyata Dahil Olmayan Masraflar :  
Birim fiyata dahil edilmemiş hiçbir masraf yoktur.  
Ölçü: 12 kV 20A’e kadar O.G. Sigortanın adet olarak sayılan miktarıdır.  
Ödeme: Yapılan hizmetin belirtilen ölçü ve esaslar dahilinde İdare Kontrol Elemanının  
kabulünden sonra birim fiyat cetvelindeki “Poz- 39” 12 kV 20A’e kadar O.G. Sigorta pozuna  
ait teklif birim fiyatı üzerinden yapılır.  
İş Kalemi Poz No : Poz- 40  
İş Kaleminin Adı : 12 Kv 40a’e Kadar O.G. Sigorta  
Birim Fiyata Dahil Olan Masraflar :  
Şartnamesine ve standardına uygun evsafta, 12 kV anma gerilimlerinde, şartname ve  
projesinde belirtilen anma akım değerlerinde, dahili ve harici tip eriyen telli sigorta. Sigorta  
buşonları, porselenden üretilmiş ve çalışıp çalışmadığını gösteren düzeneğe sahip O.G.  
sigortanın temini ve idarenin talep ettiği işyerine nakli.  
11  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/076  
: 11  
: 30.12.2015  
: 2015/UH.I-3564  
Birim Fiyata Dahil Olmayan Masraflar :  
Birim fiyata dahil edilmemiş hiçbir masraf yoktur.  
Ölçü: 12 kV 40A’e kadar O.G. Sigortanın adet olarak sayılan miktarıdır.  
Ödeme: Yapılan hizmetin belirtilen ölçü ve esaslar dahilinde İdare Kontrol Elemanının  
kabulünden sonra birim fiyat cetvelindeki “Poz- 40” 12 kV 40A’e kadar O.G. Sigorta pozuna  
ait teklif birim fiyatı üzerinden yapılır.  
İş Kalemi Poz No : Poz- 41  
İş Kaleminin Adı : 36 Kv 20a’e Kadar O.G. Sigorta  
Birim Fiyata Dahil Olan Masraflar :  
Şartnamesine ve standardına uygun evsafta, 36 kV anma gerilimlerinde, şartname ve  
projesinde belirtilen anma akım değerlerinde, dahili ve harici tip eriyen telli sigorta. Sigorta  
buşonları, porselenden üretilmiş ve çalışıp çalışmadığını gösteren düzeneğe sahip O.G.  
sigortanın temini ve idarenin talep ettiği işyerine nakli.  
Birim Fiyata Dahil Olmayan Masraflar :  
Birim fiyata dahil edilmemiş hiçbir masraf yoktur.  
Ölçü: 36 kV 20A’e kadar O.G. Sigortanın adet olarak sayılan miktarıdır.  
Ödeme: Yapılan hizmetin belirtilen ölçü ve esaslar dahilinde İdare Kontrol Elemanının  
kabulünden sonra birim fiyat cetvelindeki “Poz- 41” 36 kV 20A’e kadar O.G. Sigorta pozuna  
ait teklif birim fiyatı üzerinden yapılır.  
İş Kalemi Poz No : Poz- 42  
İş Kaleminin Adı : 36 Kv 40a’e Kadar O.G. Sigorta  
Birim Fiyata Dahil Olan Masraflar :  
Şartnamesine ve standardına uygun evsafta, 36 kV anma gerilimlerinde, şartname ve  
projesinde belirtilen anma akım değerlerinde, dahili ve harici tip eriyen telli sigorta. Sigorta  
buşonları, porselenden üretilmiş ve çalışıp çalışmadığını gösteren düzeneğe sahip O.G.  
sigortanın temini ve idarenin talep ettiği işyerine nakli.  
Birim Fiyata Dahil Olmayan Masraflar :  
Birim fiyata dahil edilmemiş hiçbir masraf yoktur.  
Ölçü: 36 kV 40A’e kadar O.G. Sigortanın adet olarak sayılan miktarıdır.  
Ödeme: Yapılan hizmetin belirtilen ölçü ve esaslar dahilinde İdare Kontrol Elemanının  
kabulünden sonra birim fiyat cetvelindeki “Poz- 42” 36 kV 40A’e kadar O.G. Sigorta pozuna  
ait teklif birim fiyatı üzerinden yapılır.” düzenlemelerinin yer aldığı görülmüştür.  
İdare tarafından verilen cevabi yazıda Poz-39, Poz-40, Poz-41 ve Poz-42’nin tarifleri  
hazırlanırken TEDAŞ Elektrik Dağıtım Tesisleri Teklif Birim Fiyat Tarifleri kitabının 15’inci  
sayfasında bulunan 17.9’uncu maddesinde belirtilen standart özelliklerden faydalanıldığının  
belirtildiği, ancak 15’inci sayfada bulunan 17.9 pozunun Dahili ve Harici Y.G. Sigorta  
Buşonları (Patronları) olduğu ve bu poza ilişkin tanımın,  
17.9 Dahili ve Harici YG Sigorta Buşonları (Patronları):  
a)Malzeme: Şartnamesine ve standardına uygun evsafta, 7,2-12-17,5-36 kV anma  
gerilimlerinde, şartname ve projesinde belirtilen anma akım değerlerinde, dahili ve harici tip  
eriyen telli sigorta. Sigorta buşonları, porselenden üretilmiş ve çalışıp çalışmadığını gösteren  
düzeneğe sahip olacaktır.  
12  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/076  
: 11  
: 30.12.2015  
: 2015/UH.I-3564  
b)Montaj: Sigorta buşonlarının yerlerine takılması seksiyoner montaj fiyatına dahil olup  
ayrıca bedel ödenmez.” şeklinde olduğu görülmüştür.  
Oysaki Poz-39, Poz-40, Poz-41 ve Poz-42’nin O.G. Sigorta olduğu, bu pozlara karşılık  
gelen ve ihale uhdesinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamalarında kullandığı  
pozun TEDAŞ Elektrik Dağıtım Tesisleri Malzeme, Montaj, Demontaj Birim Fiyat Tarifleri  
kitabının 14’üncü sayfasında bulunan “17.9 Dahili ve Harici O.G. Sigorta Buşonları  
(Patronları)” pozu olduğu ve TEDAŞ’ın ilgili poza ilişkin tanımının,  
“17.9 Dahili ve Harici OG Sigorta Buşonları (Patronları):  
a)Malzeme: Şartnamesine ve standardına uygun evsafta, dahili ve harici tip seksiyonerler için  
sigorta buşonu (patronu). Sigorta buşonları (patronları) porselen ve optik göstergeli  
olacaktır. (Birim fiyatlar optik göstergeli sigorta buşonuna (patronuna) göre  
hazırlandığından optik göstergeli olmadığı takdirde malzeme birim fiyatından %30 düşülerek  
ödeme yapılır.)  
b)Montaj: Sigorta buşonlarının (patronlarının) nakli, nakliye için gerekli sigorta masrafları  
ve yerlerine takılması seksiyoner montaj birim fiyatına dahildir.” şeklinde olduğu  
görülmüştür.  
İdarece hazırlanan Poz-39, Poz-40, Poz-41 ve Poz-42’nin birim fiyat tarifleri ile  
TEDAŞ Elektrik Dağıtım Tesisleri Malzeme, Montaj, Demontaj Birim Fiyat Tarifleri  
Kitabında belirtilen “17.9 Dahili ve Harici OG Sigorta Buşonları (Patronları)”nın tarifi  
karşılaştırıldığında, ilgili pozlarda belirtilen 12 kV ve 36 kV bilgilerine 17.9 Dahili ve Harici  
OG Sigorta Buşonları (Patronları) pozunun kV cinsine göre çeşitlendirildiği 2014 yılı Elektrik  
Proje ve Tesis Birim Fiyat Kitabının 68’inci sayfasından ulaşılabileceği ve buşonlu sigortanın  
eriyen telli sigorta olduğu görülmüş olup her ne kadar idare tarafından yüksek gerilimli  
sigorta buşonları pozuna göre birim fiyat tarifleri hazırlanmış olsa da TEDAŞ’ın 17.9 Dahili  
ve Harici OG Sigorta Buşonları (Patronları) pozunun İdarece hazırlanan Poz-39, Poz-40, Poz-  
41 ve Poz-42’nin birim fiyat tarifleri ile uyumlu olduğu görülmüştür.  
Aynı şekilde idare tarafından 54 numaralı poza ilişkin hazırlanan birim fiyat tarifi  
incelendiğinde,  
“İş Kalemi Poz No : Poz- 54  
İş Kaleminin Adı : 3*250 A’e Kadar Dikey Sigortalı Yük Ayırıcısı  
Birim Fiyata Dahil Olan Masraflar :  
Teknik şartnamesine ve standartlarına uygun özelliklerde, içinde uygun özellikte buşonlu  
sigortaları bulunan, kolayca açma-kapama yapabilecek mekanik özellikte yapılmış  
malzemenin temini ve idarenin talep ettiği işyerine nakli.  
Birim Fiyata Dahil Olmayan Masraflar :  
Birim fiyata dahil edilmemiş hiçbir masraf yoktur.  
Ölçü: 3*250 A’e Kadar Dikey Sigortalı Yük Ayırıcısının adet olarak sayılan miktarıdır.  
Ödeme: Yapılan hizmetin belirtilen ölçü ve esaslar dahilinde İdare Kontrol Elemanının  
kabulünden sonra birim fiyat cetvelindeki “Poz- 54” 3*250 A’e kadar Dikey Sigortalı Yük  
Ayırıcısı pozuna ait teklif birim fiyatı üzerinden yapılır.” düzenlemesinin yer aldığı  
görülmüştür.  
13  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/076  
: 11  
: 30.12.2015  
: 2015/UH.I-3564  
İstekli tarafından 54 numaralı pozun açıklamasında TEDAŞ’ın 25.23 numaralı  
pozunun kullanıldığı, ilgili poza ilişkin tanımın,  
“25.21. AG Sigortalı Yük Ayırıcısı (Sigortası İle Komple) :  
a)Malzeme : Şartname ve standardına uygun, normal koşullarda yük akımlarını kapama,  
taşıma ve açmaya uygun olarak imal edilmiş, ayrıca kısa devre akımlarını şartnamesinde  
öngörülen sürede taşıyabilen ve kısa devre akımı üzerine kapanabilen, üç kutuplu, iki  
konumlu, bağımsız el kumandalı sigortalı AG yük ayırıcısı. AG sigortalı yük ayırıcı şalteri (1)  
kapalı pozisyonda şalterin kapağı açılmaz, sigortaya hale edileceği zaman şalter (0)  
pozisyonuna (şalter açık) durumuna getirilir. Bu durumda bıçaklı sigorta kontaklarında akım  
yoktur. Şalter emniyetle değiştirilir.  
b)Montaj: Poz 25.b.’deki şartlarla.  
25.23. Dikey AG Sigortalı Yük Ayırıcısı : (Sigortası İle Komple)  
a)Malzeme : Poz 25.21.a.’daki (dikey sigortalı) şartlarla.  
b)Montaj: Poz 25.b.’deki şartlarla.” şeklinde olduğu ve ilgili poza ilişkin tanımın yukarıda  
belirtilen 54 numaralı pozun tarifi ile uyumlu olduğu görülmüştür.  
72 ve 73 numaralı pozlara ilişkin yapılan inceleme neticesinde, idare tarafından ilgili  
pozlara ilişkin hazırlanan birim fiyat tarifleri incelendiğinde,  
“İş Kalemi Poz No : Poz- 72  
İş Kaleminin Adı  
: 12 Kv (5-100/5 A Ith>800 In’e Kadar) O.G. Akım Trafosu  
Birim Fiyata Dahil Olan Masraflar :  
Teknik şartnamesine ve standartlara uygun olarak, tek fazlı üniteler halinde, dahili (bina içi)  
şartlarda kullanılmak üzere kuru tip (yalıtım malzemesi olarak epoksi reçine kullanılacaktır)  
olarak imal edilmiş, proje ve şartnamesine uygun şekilde montaj edilebilmesi için gerekli  
cıvata, somun vb. malzemeleri içinde olan ve aşağıda belirtilen teknik değerlere haiz ölçü ve  
koruma akım trafosunun temini ve idarenin talep ettiği işyerine nakli.  
Anma gerilimi :12kV,Frekansı : 50Hz Anma gücü : 7,5-15VA (koruma için)  
Anma gücü : 15-30VA (ölçü için)  
Primer akımları: 25 - 3000A Doğruluk sınıfı : 0,5 - 1 (ölçü için)  
Doyma Faktörü: n<5 (ölçü için)  
Doğruluk sınıfı : 2 - 3 (koruma için); Doyma Faktörü: n>10 (koruma için)  
Dinamik akımı, kısa süreli termik akımın 2,5 katı olarak dizayn edilecektir. Ayrıca kısa süreli  
termik akım değerleri İdare teknik elemanlarının kontrolü ile tespit edilecektir.  
Birim Fiyata Dahil Olmayan Masraflar :  
Birim fiyata dahil edilmemiş hiçbir masraf yoktur.  
Ölçü: 12 kV (5-100/5 A. Ith>800 In'e kadar) O.G. Akım Trafosunun adet olarak sayılan  
miktarıdır.  
Ödeme : Yapılan hizmetin belirtilen ölçü ve esaslar dahilinde İdare Kontrol Elemanının  
kabulünden sonra birim fiyat cetvelindeki “Poz- 72” 12 kV (5-100/5 A. Ith>800 In'e kadar)  
O.G. Akım Trafosu pozuna ait teklif birim fiyatı üzerinden yapılır.  
İş Kalemi Poz No  
İş Kaleminin Adı  
: Poz- 73  
: 36 Kv (5-100/5 A Ith>800 In’e Kadar) O.G. Akım Trafosu  
14  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/076  
: 11  
: 30.12.2015  
: 2015/UH.I-3564  
Birim Fiyata Dahil Olan Masraflar :  
Teknik şartnamesine ve standartlara uygun olarak, tek fazlı üniteler halinde, dahili (bina içi)  
şartlarda kullanılmak üzere kuru tip (yalıtım malzemesi olarak epoksi reçine kullanılacaktır)  
olarak imal edilmiş, proje ve şartnamesine uygun şekilde montaj edilebilmesi için gerekli  
cıvata, somun vb. malzemeleri içinde olan ve aşağıda belirtilen teknik değerlere haiz ölçü ve  
koruma akım trafosunun temini ve idarenin talep ettiği işyerine nakli.  
Anma gerilimi :36kV,Frekansı : 50Hz Anma gücü : 7,5-15VA (koruma için)  
Anma gücü : 15-30VA (ölçü için)  
Primer akımları: 25 - 3000A Doğruluk sınıfı : 0,5 - 1 (ölçü için)  
Doyma Faktörü: n<5 (ölçü için)  
Doğruluk sınıfı : 2 - 3 (koruma için); Doyma Faktörü: n>10 (koruma için)  
Dinamik akımı, kısa süreli termik akımın 2,5 katı olarak dizayn edilecektir. Ayrıca kısa süreli  
termik akım değerleri İdare teknik elemanlarının kontrolü ile tespit edilecektir.  
Birim Fiyata Dahil Olmayan Masraflar :  
Birim fiyata dahil edilmemiş hiçbir masraf yoktur.  
Ölçü: 36 kV (5-100/5 A. Ith>800 In'e kadar) O.G. Akım Trafosunun adet olarak sayılan  
miktarıdır.  
Ödeme: Yapılan hizmetin belirtilen ölçü ve esaslar dahilinde İdare Kontrol Elemanının  
kabulünden sonra birim fiyat cetvelindeki “Poz- 73” 36 kV (5-100/5 A. Ith>800 In'e kadar)  
O.G. Akım Trafosu pozuna ait teklif birim fiyatı üzerinden yapılır.” düzenlemesinin yer aldığı,  
İhale uhdesinde bırakılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklamalarında  
TEDAŞ’ın 31.1. numaralı pozunun kullanıldığı ve bu poza ilişkin tanımın ise,  
“31. Transformatörler: 31.1. Akım Transformatörleri (AG ve OG)  
a) Malzeme: Şartnamesine ve standardına uygun olarak, tek fazlı üniteler halinde, dahili  
(bina içi) şartlarda kullanılmak üzere kuru tip (yalıtım malzemesi olarak epoksi reçine  
kullanılacaktır) olarak imal edilmiş, ölçü, koruma veya ölçü ve koruma akım trafoları. Anma  
gerilimleri; 1-7.2- 12-17.5-36 kV, anma frekansı 50 Hz, anma gücü AG de 5-15 VA, OG de 30  
VA, primer akımları 5A ile 3000A arasında tek veya çift sargılı, sekonder akımları; 1A (Tank  
korumalar), 5A, 5-5A, 5-5-5A olmak üzere bir, iki veya üç sargılı, ölçü akım  
transformatörleri; 0.5-1 doğruluk sınıfında doyma faktörü n<5, koruma akım  
transformatörleri; 2-3 doğruluk sınıfında doyma faktörü n> 10, diferansiyel korumada 1  
doğruluk sınıfında doyma faktörü n>10 olmak üzere, kısa süreli termik akımı 1 saniyede (100  
ila 1000) İn olarak ve dinamik akımı, kısa süreli termik akımının 2.5 katı olarak dizayn  
edilmiş ve yukarıda özellikleri bütün dönüştürme oranları için sağlayan akım trafoları. Akım  
trafolarının birim fiyatları 100 İn kısa süreli termik akımına göre hesaplanmış ve birim fiyat  
cetveline yazılmış olduğundan; 100 İn dışında imal ettirilecek akım trafolarının birim  
fiyatları, birim fiyat cetvelinde 31.1. pozundaki katsayılar kullanılarak hesaplanır.  
b) Montaj: Akım trafolarının işyerine nakli, nakliye için gerekli sigorta masrafları, proje ve  
şartnamesine uygun şekilde montajı. Montaj için gerekli cıvatalar, somunlar, klemensler vb.  
gibi küçük malzemelerin malzeme ve montaj bedeli, montaj bedeline dahildir. OG akım  
trafolarının montajı için lüzumlü profil demirlerinin bedeli poz 5.4.1. veya 5.5.2. 'ye  
kabloların bedeli poz 32.'ye (AG akım trafolarının montajı için gerekli irtibat kablosunun  
malzeme ve montaj bedeli montaj birim fiyatına dahildir) göre ayrıca ödenir.” şeklinde  
olduğu görülmüştür.  
15  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/076  
: 11  
: 30.12.2015  
: 2015/UH.I-3564  
72 ve 73 numaralı pozlara ilişkin tariflerde belirtilen tüm özelliklere ihale uhdesinde  
bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında kullandığı TEDAŞ’ın 31.1 nolu  
pozda yer verildiği görülmüştür. Ayrıca 2014 yılı TEDAŞ Elektrik Dağıtım Tesisleri  
Malzeme, Montaj, Demontaj Birim Fiyat Tarifleri Kitabının 96’ncı sayfasında,  
“Termik Akım Değeri lth > 100 X ln olan O. G. Akım Trafolarının Malzeme Birim Fiyatları,  
aşağıdaki çizelgede belirtilen katsayılar O.G. Akım Trafolarının malzeme bedeli ile  
çarpılarak bulunur:  
TERMİK  
(ln)  
AKIM KATSAYILAR  
100  
150  
200  
250  
300  
350  
400  
500  
1.00  
1.10  
1.20  
1.30  
1.35  
1.50  
1.70  
1.90  
2.30  
2.80  
3.00  
600  
800  
1000  
bilgisinin yer aldığı, idare tarafından 72 ve 73 numaralı pozlarda “lth>800 ln’e kadar”  
şeklinde düzenleme yapıldığı, termik akımı 800 ln olan akım trafolarının malzeme bedelinin  
2.80 katsayısı ile çarpılması gerektiği, ihale uhdesinde bırakılan istekli tarafından aşırı düşük  
teklif açıklamalarında yapılan hesaplamalar incelendiğinde 72 numaralı 12 kV (5-100/5 A  
Ith>800 In’e Kadar) O.G. Akım Trafosu pozunun ilgili istekli tarafından TEDAŞ 31.1.a  
pozunda belirtilen 12 kV 100/5A pozu ile açıklandığı ve bu pozun TEDAŞ 2014 yılı malzeme  
birim fiyatının 273,70 TL olduğu ve 2.80 katsayısı ile çarpılarak ilgili istekli tarafından  
(273,70 TL x 2.80 = ) 766,36 TL olarak hesaplandığı, yine 73 numaralı 36 kV (5-100/5 A  
Ith>800 In’e Kadar) O.G. Akım Trafosu pozunun ilgili istekli tarafından TEDAŞ 31.1.a  
pozunda belirtilen 36 kV 100/5A pozu ile açıklandığı ve bu pozun TEDAŞ 2014 yılı malzeme  
birim fiyatının 427,10 TL olduğu ve 2.80 katsayısı ile çarpılarak ilgili istekli tarafından  
(427,10 TL x 2.80 = ) 1.195,88 TL olarak hesaplandığı görülmüştür.  
İdare tarafından ilgili pozlara ilişkin düzenlenen birim fiyat tarifleri ile ihale uhdesinde  
bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamalarında kullandığı pozların tanımları ve  
kapsamlarının birbirleriyle uyumlu olduğu görüldüğünden başvuru sahibi isteklinin iddiası  
yerinde bulunmamıştır.  
4) Başvuru sahibinin 4’üncü iddiasına ilişkin olarak:  
İdari Şartname’nin eki Birim Fiyat Teklif Cetveli’nde yer alan 107 sıra numaralı  
kalemin “AD2-120/20 209 kg Galvaniz Aydınlatma Direği” olduğu, idare tarafından  
düzenlenen birim fiyat tariflerinde ise 107 numaralı poza ilişkin tarifin,  
16  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/076  
: 11  
: 30.12.2015  
: 2015/UH.I-3564  
“İş Kalemi Poz No : Poz- 107  
İş Kaleminin Adı  
: Ad2-120/20 220 Kg Galvanizli Aydınlatma Direği  
Birim Fiyata Dahil Olan Masraflar :  
Standardına, Elektrik Genel Teknik Şartnamesine, şartname ve statik projesine uygun evsafta  
en az 3mm kalınlığında saçtan çok köşeli (poligon) konik şekilde imal edilerek, sıcak tek  
daldırma usulü ile galvanizlenmiş 14mt.’lik direk ve 2mt.’lik çiftli konsolu ile birlikte temini  
ve idarenin talep ettiği işyerine nakli.  
Birim Fiyata Dahil Olmayan Masraflar :  
Birim fiyata dahil edilmemiş hiçbir masraf yoktur.  
ÖLÇÜ : 14 mt 272 kg Galvanizli Aydınlatma Direğinin adet olarak sayılan miktarıdır.  
ÖDEME: Yapılan hizmetin belirtilen ölçü ve esaslar dahilinde İdare Kontrol Elemanının  
kabulünden sonra birim fiyat cetvelindeki "Poz- 107" AD2-120/20 220 kg Galvanizli  
Aydınlatma Direği pozuna ait teklif birim fiyatı üzerinden yapılır.” şeklinde olduğu  
görülmüştür. İhale uhdesinde bırakılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklamalarında ise  
ilgili kaleme ilişkin TEDAŞ’ın 5.5.3.2 poz numaralı iki konsollu tip AD2-120/20 220 kg  
Poligon Aydınlatma Direkleri’nin kullanıldığı görülmüştür.  
2014 yılı TEDAŞ Elektrik Proje ve Tesis Birim Fiyat Kitabı’nın 9’uncu sayfasında yer  
alan 5.5.3.2 iki konsollu tip pozunda belirtilen aydınlatma direklerinin tipleri ve ağırlıkları  
incelendiğinde, 209 kg ağırlığındaki aydınlatma direğinin AD2-120/10 tipinde olacağının  
düzenlendiği, 220 kg ağırlığındaki aydınlatma direğinin ise AD2-120/20 tipinde olacağının  
düzenlendiği, TEDAŞ birim fiyat kitabında 209 kg ağırlığında ve AD2-120/20 tipinde bir  
aydınlatma direğinin bulunmadığı, birim fiyat tariflerinde ise idarece TEDAŞ’ın ilgili pozuna  
uygun düzenleme yapıldığı görüldüğünden isteklinin birim fiyat tariflerinde belirtilen 107 poz  
numaralı AD2-120/20 220 kg ağırlığındaki aydınlatma direğine uygun açıklama yapmasının  
sonuca bir etkisi bulunmamaktadır. Bu nedenle başvuru sahibinin iddiası yerinde  
bulunmamıştır.  
5) Başvuru sahibinin 5’inci iddiasına ilişkin olarak:  
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır  
değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “…  
79.2.2. İstekliler aşırı düşük olarak tespit edilen tekliflerini aşağıdaki yöntemleri  
kullanarak açıklayabilirler.  
79.2.2.1. Üçüncü Kişilerden Alınan Fiyat Teklifleri: Teklifi oluşturan maliyet  
bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat  
teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili  
olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit  
tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat  
teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek  
ve fiyat teklifinin ekinde idareye verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli  
görülmesi halinde bu tutanaklar meslek mensubundan istenebilecektir.  
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin  
mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen  
17  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/076  
: 11  
: 30.12.2015  
: 2015/UH.I-3564  
ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması  
halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında  
olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu  
tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre  
tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki  
ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin  
yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi  
gerekmektedir.  
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin  
altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek  
mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine  
göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit  
tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan  
ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle  
kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.  
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden  
alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu  
değildir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
79.2.3. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın ve  
emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6 ve Ek-O.7 numaralı tutanaklardaki bilgilerin  
doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler veya  
Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır.  
79.2.4. Ek-O.5, Ek-O.6 ve Ek-O.7 numaralı tutanakların son veya bir önceki geçici  
vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir önceki  
geçici vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin  
birinci fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı  
fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas  
alınır.  
Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi  
beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile  
yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2014” tür.  
79.3. İdarelerin aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirilmesine ilişkin aşağıdaki  
düzenlemeleri de dikkate almaları gerekmektedir.  
79.3.1. Teklifi aşırı düşük olarak tespit edildikten sonra yukarıdaki yöntemlere göre  
usulüne uygun açıklama yapan isteklilerin teklifleri geçerli kabul edilir. Hayatın olağan  
18  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/076  
: 11  
: 30.12.2015  
: 2015/UH.I-3564  
akışına veya ticari gereklere aykırılık gibi nedenlerle teklifler reddedilemez.” açıklaması  
bulunmaktadır.  
İhale uhdesinde bırakılan Güngör Ticaret - İnşaat Mühendisi Cihangir Güngör’ün aşırı  
düşük teklif açıklamasında 9 adet malzeme için 25.05.2015 tarihinde Metropol Elektrik Yapı  
Malz. İnşaat San. Tic. Engin Çevik’ten fiyat teklifi alındığı, 7 adet malzeme için 25.05.2015  
tarihinde Enfa Elektrik Ender Günbeyi’den fiyat teklifi alındığı, 2 adet malzeme için ise  
25.05.2015 tarihinde Boydem Yapı ve Elektrik Malz. San. ve Tic. Ltd. Şti.den fiyat teklifi  
alındığı görülmüştür.  
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden  
alınması gerektiğinden Güngör Ticaret - İnşaat Mühendisi Cihangir Güngör’ün aşırı düşük  
teklif açıklamalarında fiyat teklifi aldığı Metropol Elektrik Yapı Malz. İnşaat San. Tic. Engin  
Çevik’in Şişli vergi dairesine kayıtlı bulunduğuna dair vergi levhasının sunulduğu ve bu  
belgede Engin Çevik’in faaliyet konusunun “elektrik malzemeleri toptan ticareti” olduğunun  
belirtildiği, Enfa Elektrik Ender Günbeyi’ne ait 24.04.2015 tarihli İstanbul Ticaret Odası  
Faaliyet Belgesinin sunulduğu ve faaliyet konusunun “elektrik malzemeleri toptan ticareti”  
olduğunun belirtildiği, Boydem Yapı ve Elektrik Malz. San. ve Tic. Ltd. Şti.ye ait 22.05.2015  
tarihli İstanbul Ticaret Odası Faaliyet Belgesinin sunulduğu ve faaliyet konusunun “rüzgar  
türbinleri, kondansatörler, elektrik yalıtkanları (izolatör), AC/AD/DC motorlar, jeneratörler,  
yalıtılmış bobin telleri vb. elektrikli makine, cihaz ve aletlerin toptan ticareti” olduğunun  
belirtildiği görülmüştür.  
Metropol Elektrik Yapı Malz. İnşaat San. Tic. Engin Çevik ile tam tasdik sözleşmesi  
yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan Serbest Muhasebeci Mali Müşavir  
Yahya Kemal Uluışık tarafından fiyat teklifi kapsamındaki her bir mamul, mal veya hizmete  
ilişkin 25.05.2015 tarihli satış tutarı tespit tutanağının (Ek-O.6) düzenlendiği, ilgili  
malzemelere ilişkin teklif edilen birim fiyatların Ek- O.6’da tespit edilen ağırlıklı ortalama  
birim satışı tutarının %80’inin altında olmadığının görüldüğü, ayrıca fiyat teklifi üzerine  
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir Yahya Kemal Uluışık tarafından “Bu fiyat teklifindeki  
birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan  
25/05/2015 tarih ve 02 sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış  
tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalandığı ve  
iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelendiği, ayrıca Ek-O.6 numaralı tutanağın bir  
önceki geçici vergi beyanname dönemi olan 2014 yılının 4’üncü dönemine ilişkin olarak  
düzenlendiği görülmüştür.  
Enfa Elektrik Ender Günbeyi ile tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini  
imzalamaya yetkili olan Serbest Muhasebeci Mali Müşavir Nurettin Taşdemir tarafından fiyat  
teklifi kapsamındaki her bir mamul, mal veya hizmete ilişkin 25.05.2015 tarihli satış tutarı  
tespit tutanağının (Ek-O.6) düzenlendiği, ilgili malzemelere ilişkin teklif edilen birim  
fiyatların Ek- O.6’da tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satışı tutarının %80’inin altında  
olmadığının görüldüğü, ayrıca fiyat teklifi üzerine Serbest Muhasebeci Mali Müşavir Nurettin  
Taşdemir tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine  
göre tarafımca düzenlenerek onaylanan 25/05/2015 tarih ve 01 sayılı satış tutarı tespit  
tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan  
ederim.” ibaresinin yazılarak imzalandığı ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle  
19  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/076  
: 11  
: 30.12.2015  
: 2015/UH.I-3564  
kaşelendiği, ayrıca Ek-O.6 numaralı tutanağın son geçici vergi beyanname dönemi olan 2015  
yılının 1’inci dönemine ilişkin olarak düzenlendiği görülmüştür.  
Boydem Yapı ve Elektrik Malz. San. ve Tic. Ltd. Şti. ile tam tasdik sözleşmesi yapan  
veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan Serbest Muhasebeci Mali Müşavir Murat  
Çolakoğlu tarafından fiyat teklifi kapsamındaki her bir mamul, mal veya hizmete ilişkin  
25.05.2015 tarihli satış tutarı tespit tutanağının (Ek-O.6) düzenlendiği, ilgili malzemelere  
ilişkin teklif edilen birim fiyatların Ek- O.6’da tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satışı  
tutarının %80’inin altında olmadığının görüldüğü, ayrıca fiyat teklifi üzerine Serbest  
Muhasebeci Mali Müşavir Murat Çolakoğlu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın,  
mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan 25/05/2015  
tarih ve 02 sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının %  
80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalandığı ve iletişim  
bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelendiği, ayrıca Ek-O.6 numaralı tutanağın son geçici  
vergi beyanname dönemi olan 2015 yılının 1’inci dönemine ilişkin olarak düzenlendiği  
görülmüştür.  
Ayrıca Güngör Ticaret - İnşaat Mühendisi Cihangir Güngör tarafından meslek  
mensubu serbest muhasebeci mali müşavirlerin İstanbul Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler  
Odasına kayıtlı olduklarını gösteren TÜRMOB Faaliyet Belgelerinin aşırı düşük teklif  
açıklamaları kapsamında idareye sunulduğu görülmüştür.  
Yukarıda yapılan açıklamalar ve mevzuat hükümleri birlikte değerlendirildiğinde ihale  
uhdesinde bırakılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan fiyat  
tekliflerinin mevzuata uygun olarak düzenlendiği, başvuru sahibi isteklinin iddiasında  
belirttiği İTO portalında sorgulanan ve üyeliği askıya alınan firmanın Metropol Elektrik San.  
ve Tic. Ltd. Şti. olduğu ve bir tüzel kişilik olduğu, oysaki fiyat teklifi alınan Metropol  
Elektrik Yapı Malz. İnşaat San. Tic. Engin Çevik’in bir gerçek kişi olduğu, ayrıca kamu ihale  
mevzuatında fiyat teklifi alınan ürünlerin internet üzerinden satışının yapılmasına ilişkin bir  
zorunluluk bulunmadığı göz önüne alındığında başvuru sahibinin iddiası yerinde  
bulunmamıştır.  
6) Başvuru sahibinin 6’ncı iddiasına ilişkin olarak:  
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Yaklaşık maliyete ilişkin ilkeler” başlıklı  
7’nci maddesinde “(1) İdare tarafından, ihale onay belgesi düzenlenmeden önce, bu  
Yönetmelikte belirlenen esas ve usullere göre ayrıntılı fiyat ve gerektiğinde miktar araştırması  
yapılmak suretiyle ihale konusu işin KDV hariç yaklaşık maliyeti hesaplanır ve dayanakları  
ile birlikte bir hesap cetvelinde gösterilir.  
(5) İhale komisyonu tarafından yaklaşık maliyet teklif fiyatları ile birlikte açıklanır.  
Pazarlık usulü ile yapılan ihalede ise yaklaşık maliyet, son yazılı fiyat teklifleri ile birlikte  
açıklanır. Bu aşamadan önce yaklaşık maliyet açıklanamaz ve ilan edilemez.” hükmü,  
Anılan Yönetmelik’in “Yaklaşık maliyetin hesaplanmasına esas miktar ve fiyatların  
tespiti” başlıklı 8’inci maddesinde “(1) İdareler, yaklaşık maliyetin hesaplanabilmesi için  
öncelikle ihale konusu hizmeti oluşturan iş kalemlerini veya gruplarını ve bunlara ilişkin  
20  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/076  
: 11  
: 30.12.2015  
: 2015/UH.I-3564  
miktarları tespit ederler. Bu amaçla, idare tarafından gerek duyulduğunda, aşağıda belirtilen  
esas ve usuller çerçevesinde miktar araştırması da yapılabilir.  
(2) Yaklaşık maliyete ilişkin fiyatların tespitinde;  
a) Kamu kurum ve kuruluşlarınca işin niteliğine göre belirlenmiş fiyatlar,  
b) İhaleyi yapan idare veya diğer idarelerce gerçekleştirilmiş aynı veya benzer işlerdeki  
fiyatlar,  
c) İlgili odalarca belirlenmiş fiyatlar,  
ç) İhale konusu işi oluşturan iş kalemlerine veya gruplarına ilişkin olarak piyasadan  
yapılacak fiyat araştırması kapsamında elde edilecek fiyat tekliflerinin aritmetik ortalaması  
alınmak suretiyle ya da konusunda uzman bilirkişi ve ekspertizlerden soruşturularak  
oluşturulan fiyatlar,  
d) İhale konusu işe ilişkin olarak Bütçe Uygulama Talimatlarında ve/veya Sağlık  
Uygulama Tebliğinde yer alan fiyatlardan KDV veya farklı nitelikteki diğer giderler  
indirilmek suretiyle bulunan fiyatlar,  
Esas alınır.  
(3) İdareler yaklaşık maliyete ilişkin fiyatların tespitinde, (a), (b), (c), (ç) ve (d)  
bentlerinde belirtilen fiyatların birini, birkaçını veya tamamını herhangi bir öncelik sırası  
olmaksızın kullanabilirler.  
(4) Fiyat araştırması için yapılan çalışmalarda fiyat sorulacak kişi ve kuruluşlara  
yazılan yazıda fiyatı tespit edilecek iş grubu veya iş kaleminin ayrıntılı özelliklerine yer  
verilir. Fiyat istenecek kişi ve kuruluşlara aynı koşulları taşıyan yazılarla başvurulur ve  
fiyatlar KDV hariç istenir. İstenen özellikleri taşımayan veya gerçek piyasa rayiçlerini  
yansıtmadığı düşünülen fiyat bildirimleri ve proforma faturalar değerlendirmeye alınmaz ve  
buna ilişkin gerekçeler yaklaşık maliyet hesap cetvelinde gösterilir.” hükmü,  
Anılan Yönetmelik’in “Yaklaşık maliyetin hesaplanması ve güncellenmesi” başlıklı  
9’uncu maddesinde “(1) Birim fiyat üzerinden teklif alınan ihalelerde;  
a) Her bir iş kaleminin miktarını ve gerçekleştirilmesine ilişkin şartları gösteren bir  
cetvel hazırlanır. Bu cetvelde her bir iş kaleminin adı, birimi, birim fiyatı ve bu fiyata dahil  
olan maliyetler ile varsa diğer unsurlar gösterilir.  
b) Birim fiyata dahil olan maliyetler, iş kalemi ile ilgili bütün unsurları içerecek şekilde  
düzenlenir ve bu iş kalemine dahil olmayan başka giderler öngörülmez.  
(2) Götürü bedel üzerinden teklif alınan ihalelerde, işin gerçekleştirilmesine ilişkin  
şartları gösteren bir cetvel hazırlanır. Bu cetvelde işçilik ile varsa malzeme, ekipman ve diğer  
unsurlar için belirlenen fiyatlar ve bu fiyata dahil olan maliyetler gösterilir.  
(3) Hizmetin gerçekleştirilmesi için gerekli olan iş kalemlerine veya iş gruplarına ilişkin  
miktarların tespit edilen fiyatlarla çarpımı sonucu bulunan tutarların toplanması ile elde  
edilen genel toplam tutar, sözleşme giderleri ve genel giderler ile KDV hariç olarak  
belirlenir. Bulunan bu tutara işin niteliği dikkate alınarak % 20 oranını geçmemek üzere  
yüklenici kârı eklenir. Bu tutar, kâr hariç belirlenen genel toplam tutar üzerinden hesaplanan  
sözleşme giderleri ve genel giderler ile toplanarak yaklaşık maliyet hesaplanır. Buna ilişkin  
hesap cetveli hazırlayanlarca imzalandıktan sonra, ihale onay belgesinin ekine konularak  
ihale yetkilisine sunulur. Yüklenici için öngörülen kar tutarının bu cetvelde gösterilmesi  
zorunludur.  
(4) Yaklaşık maliyetin, hesaplandığı tarihten itibaren ihalenin ilk ilan veya davet  
tarihine kadar güncelliğini kaybettiği durumlarda, işi oluşturan unsurlara ilişkin maliyetler  
idarelerce, endeks üzerinden güncellenir.” hükmü bulunmaktadır.  
21  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/076  
: 11  
: 30.12.2015  
: 2015/UH.I-3564  
İdare tarafından 19.06.2015 tarihli ikinci ihale komisyon kararında ihaleye ilişkin  
hazırlanan yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemlerinden TEDAŞ ve Çevre ve Şehircilik  
Bakanlığı birim fiyat listesinde yer alan iş kalemlerinin Çevre ve Şehircilik Bakanlığına ait  
olanlarının 2015 yılı birim fiyatları ile, TEDAŞ’a ait olanlarının ise ÜFE endeksi ile  
güncellenmesi sonrası yaklaşık maliyetin 3.503.232,12 TL değil 2.821.616,66 TL olması  
gerektiği, buna göre ise sınır değerin (2.821.616,66/1,3) 2.170.474,35 olacağı belirtilmiş ve  
güncelleme sonucunda aşırı düşük teklif sorgulamasına tabi tutulan istekli Güngör Ticaret -  
İnşaat Mühendisi Cihangir Güngör’ün her ne kadar aşırı düşük teklif açıklamaları uygun  
bulunmuş olsa da teklifinin sınır değerin üzerinde kalacağı belirtilmiştir.  
Yaklaşık maliyetin, hesaplandığı tarihten itibaren ihalenin ilk ilan veya davet tarihine  
kadar güncelliğini kaybettiği durumlarda, işi oluşturan unsurlara ilişkin maliyetlerin idareler  
tarafından endeks üzerinden güncelleneceği, ilgili idarenin ise ilan tarihi olan 26.03.2015’e  
kadar güncelleme yapmak yerine ihale tarihinden sonraki bir tarihte güncelleme yaptığı ve bu  
durumun mevzuata aykırılık oluşturduğu, ancak her ne kadar idare tarafından yaklaşık maliyet  
güncellemeye tabi tutulmuş olduğu bilgisine ihale komisyonu kararında belirtilmiş olsa da  
sınır değerin ilk oturumda açıklanmış olan 3.503.232,12 TL esas alınarak belirlendiği ve bu  
değerin altında kalan isteklilerin aşırı düşük teklif sorgulamasına tabi tutulduğu, ihale  
uhdesinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasına süresinde cevap verdiği ve  
açıklamalarının da idare tarafından uygun bulunduğu görüldüğünden idarece yaklaşık  
maliyetin ihale tarihinden sonraki bir tarihte güncellemeye tabi tutulmasının esasa bir etkisi  
bulunmamaktadır. Bu sebeple başvuru sahibinin iddiası yerinde bulunmamıştır.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen  
şikâyet başvurusunun reddine,  
Oybirliği ile karar verildi.  
Mahmut GÜRSES  
Başkan  
Kazım ÖZKAN  
II. Başkan  
Ali Kemal AKKOÇ  
Kurul Üyesi  
Mehmet Zeki ADLI  
Kurul Üyesi  
Hamdi GÜLEÇ  
Kurul Üyesi  
Dr. Mehmet AKSOY  
Kurul Üyesi  
22