Ana Sayfa / Kararlar / Ankara İli 2. Bölge Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliği (Ankara Gazi Devlet Hastanesi Başhekimliği) / 2015/32313-36 Aylık Malzeme Dâhil Yemek Pişirme Servis ve Sonrası Hizmetlerin Temini
Bilgi
İKN
2015/32313
Başvuru Sahibi
Temsa İnş. Temz. Sağl. Hizm. Gıda Tur. San. ve Tic. Ltd. Şti. - Nazife Ayanoğlu Ortak Girişimi
İdare
Ankara İli 2. Bölge Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliği (Ankara Gazi Devlet Hastanesi Başhekimliği)
İşin Adı
36 Aylık Malzeme Dâhil Yemek Pişirme Servis ve Sonrası Hizmetlerin Temini
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/040  
: 52  
: 01.07.2015  
: 2015/UH.II-1852  
TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER:  
Başkan: Mahmut GÜRSES  
Üyeler: II. Başkan Kazım ÖZKAN, Ali Kemal AKKOÇ, Ahmet ÖZBAKIR, Mehmet Zeki  
ADLI, Hamdi GÜLEÇ, Mehmet AKSOY  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Temsa İnş. Temz. Sağl. Hizm. Gıda Tur. San. ve Tic. Ltd. Şti. - Nazife Ayanoğlu Ortak  
Girişimi,  
Altındağ Mah. 4495 Sok. No: 31/A Bornova/İZMİR  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Ankara İli 2. Bölge Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliği  
(Ankara Gazi Devlet Hastanesi Başhekimliği),  
Gazı Mahallesi Silahtar Caddesi No: 2 06630 Yenimahalle/ANKARA  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2015/32313 İhale Kayıt Numaralı “36 Aylık Malzeme Dâhil Yemek Pişirme Servis ve  
Sonrası Hizmetlerin Temini” İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Ankara İli 2. Bölge Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliği (Ankara Gazi Devlet  
Hastanesi Başhekimliği) tarafından 24.04.2015 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen  
“36 Aylık Malzeme Dâhil Yemek Pişirme Servis ve Sonrası Hizmetlerin Temini” ihalesine  
ilişkin olarak Temsa İnş. Temz. Sağl. Hizm. Gıda Tur. San. ve Tic. Ltd. Şti. - Nazife  
Ayanoğlu Ortak Girişiminin 22.05.2015 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin  
25.05.2015 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 03.06.2015 tarih ve 47313 sayı  
ile Kurum kayıtlarına alınan 02.06.2015 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda  
bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2015/1459 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,  
1) İhale üzerinde bırakılan istekliler tarafından sunulan aşırı düşük teklif  
açıklamalarında, malzemeli yemek sunumu hesap cetvelindeki işçilik oranının yanlış  
hesaplandığı, işçilik maliyetleri (işçilik maliyetlerinde yer alması gereken kıdem tazminatları)  
ile ayni yol hesaplamalarında hata yapıldığı,  
2) Örnek menülerde yer alan yemeklerin içeriğinde bulunan baharat, tuz, tatlandırıcı  
vb. girdilerin tali çiğ girdiler başlığında değerlendirilmesi gerekirken ana çiğ girdiler kısmına  
dâhil edildiği, dokümanda belirtildiği üzere ana çiğ girdinin içerisinde yer alması gereken 200  
cc içme suyunun bu kısma dâhil edilmediği, bu durumun da istekliler tarafından sunulan  
malzemeli yemek sunumu hesap cetvelinde sağlanması gereken oranın eksik ve yanlış  
hesaplanmasına yol açtığı,  
1
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/040  
: 52  
: 01.07.2015  
: 2015/UH.II-1852  
3) Ayran, açık yoğurt, kâse yoğurt ve süzme yoğurt gibi ürünlere ait fiyatların  
açıklanmasında kamu kurum ve kuruluşlarının fiyat tarifeleri mevcut iken (Atatürk Orman  
Çiftliği) üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin kullanılarak usulüne uygun olmayan  
açıklama yöntemi belirlendiği, kahvaltılık ürünler (bal 20 gr, beyaz peynir poşet 30 gr, bitki  
çayı poşet 2 gr, çay 1,5 gr poşet, reçel 20 gr, süt UHT 200ml, tereyağı 15 gr, üçgen peynir 25  
gr) ile tavuk ve dana ciğeri ürünlerine ait Ticaret Borsası fiyatları mevcut olmasına rağmen,  
üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin tevsik amacıyla sunulduğu,  
4) Fiyat teklifi ile sunulan gıda malzemelerine ait “neden fiyat teklifi sunularak aşırı  
düşük teklif açıklaması yapıldığına dair” ilgili meslek mensubunun (YMM/SMMM) beyanına  
ait hiçbir hukuki gerekçe sunulmadığı,  
5) Bir kısım girdiler için Ticaret Borsası fiyatlarını gösteren belge ile açıklama  
yapıldığı, ancak mevzuatta ilgili malın ihale tarihinden önceki son 12 ayın herhangi bir işlem  
gününde gerçekleşen ortalama fiyatını gösteren belge ile açıklama yapılabileceği  
belirtilmesine rağmen söz konusu istekliler tarafından hesaplamalarında bu girdilere yönelik  
Ticaret Borsasının günlük bültenlerinde yer alan ortalama fiyatlar üzerinden açıklama  
yapılmadığı, bu durumun da mevzuata aykırı olduğu,  
6) İstekliler tarafından sunulan fiyat tekliflerinin ekinde imza sirküleri ile fiyat teklifi  
alınan ve istekli ile tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili  
olan meslek mensuplarına ait oda faaliyet belgelerinin sunulmadığı iddialarına yer verilmiştir.  
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit  
edilmiştir.  
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:  
İlân tarihinde yürürlükte olan Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Personel çalıştırılmasına  
dayalı hizmet alımlarında teklif fiyata dâhil olacak giderler” başlıklı 78’inci maddesinde  
“…78.3 Malzeme dahil yemek hazırlama hizmeti veya malzeme dahil yemek hazırlama ve  
dağıtım hizmeti ya da makine ve ekipman ile araçlar ve/veya akaryakıtın yüklenici tarafından  
sağlanacağı çöp toplama ve nakline ilişkin hizmetler ile personel taşıma gibi hizmetler  
personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı olarak değerlendirilmeyecektir. Ancak, personel  
çalıştırılmasına dayalı olmayan bir hizmet alımına ilişkin ihale dokümanında haftalık çalışma  
saatlerinin tamamını idarede geçirecek personel sayısının belirlenmesi hallerde teklif fiyata  
dahil giderler arasında işçilik giderine yer verilmesi gerekmektedir.” açıklaması,  
Aynı Tebliğ’in “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin  
değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “…79.2.6. Malzemeli yemek hizmet alımı  
ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesinde kullanılmak üzere teknik şartnamede  
asgari iki haftalık örnek menü düzenlemesi yapılır ve bu menüde yer alan yemeklerin  
içerikleri ile çiğ girdi miktarları belirtilir.  
Bu ihalelerde; teklifi aşırı düşük bulunan istekli öncelikle “ana çiğ girdi”, “işçilik” ve  
“yardımcı gider” oranlarının belirtildiği Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelini (Ek-  
H.4) hazırlayarak açıklaması kapsamında sunar. Açıklamanın geçerli kabul edilebilmesi için  
“(Ana Çiğ Girdi Maliyeti+İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,80’den az ve  
0,95’den çok olmaması gerekir. Oran belirtmeyen veya belirttiği oran 0,80’den az veya  
0,95’den çok olan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
2
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/040  
: 52  
: 01.07.2015  
: 2015/UH.II-1852  
Ana çiğ girdi ibaresinden ilgili yemeğin pişirilmesi için gerekli temel girdiler anlaşılır.  
Bu çerçevede, isteklinin beyan ettiği orana uygun teklif sunması durumunda, yemek  
pişirilmesi için gerekli enerji giderleri (doğalgaz, LPG gibi), temizlik malzemeleri, su, sigorta  
giderleri, ilaçlama ve hijyen sağlama giderleri, bakım onarım, amortisman, nakliye, sözleşme  
giderleri ve genel giderler, portör muayenesi ve tali çiğ girdiler (tuz, baharat, tatlandırıcı vb.)  
gibi unsurlar “yardımcı girdiler” başlığında değerlendirilir ve bu unsurlar için açıklama  
sunulması gerekmez.  
Örneğin; 1.000 öğün yemek alımı için çıkılan bir ihalede, birim fiyat olarak 5 TL teklif  
veren bir isteklinin, 5.000 TL olan toplam teklif bedelinin aşırı düşük olarak değerlendirilmesi  
ve istekli tarafından sunulan Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelinde “(Ana Çiğ Girdi  
Maliyeti+İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,90 olarak belirtilmesi halinde,  
teklifin 4.500 TL’sinin ana çiğ girdi ile işçilik toplamını içerdiği kabul edilir ve isteklinin  
sadece bu kısma ilişkin açıklama yapması gerekir. Teklifin 500 TL’lik kısmının ise yardımcı  
giderlere ilişkin olduğu kabul edildiğinden, bu kısma ilişkin açıklama yapılması  
gerekmemektedir.  
79.3.5. Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımlarına ilişkin yapılan  
aşırı düşük teklif açıklamasında, sözleşme giderleri ve genel giderlerin % 4 oranında  
hesaplanması söz konusu olmayacak, sözleşme giderleri ilgili mevzuatına göre hesaplanmak  
suretiyle açıklama yapılacaktır.” açıklaması,  
İnceleme konusu işe ait İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı  
2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu hizmetin;  
a) Adı: 36 Aylık Malzeme Dahil Yemek Pişirme Servis Ve Sonrası Hizmetleri Temini  
b) Miktarı ve türü:  
500.000 Normal Yemek  
55.000 Diyet Yemek  
110.000 Normal Kahvaltı  
30.000 Diyet Kahvaltı  
85.000 Ara Kahvaltı …” düzenlemesi,  
Aynı Şartname’nin Teklif fiyata dâhil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde  
“…25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:  
25.3.1. İşin süresi ve personel sayısı dikkate alınarak ilgili mevzuatına göre  
hesaplanacak işçilik ücreti:  
25.3.2. Yemek ve yol giderleri:  
Yüklenici Firma Çalışanlara Aylık 26 Gün Yol Masrafını Gidiş Dönüş 26x2 =52  
Binişlik Ayni Olarak Karşılayacaktır. Yemek İse Kurum Tarafından Karşılanacaktır…”  
düzenlemesi,  
Şikâyete konu işe ait Teknik Şartname’nin “Çalıştırılacak personele ilişkin esaslar”  
başlıklı 6’ncı maddesinde “…6.4. Maaş, Yol Ve Yemek Ücreti Tablo.3: Personel Ücret  
Durumları.  
SGP değeri  
ÜNVANI  
ÖĞRENİM DURUMU  
dahil verilecek  
Brüt Asgari  
AYI  
1
EKİP SORUMLUSU  
En az ön lisans mezunu olmalı  
% 43  
3
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/040  
: 52  
: 01.07.2015  
: 2015/UH.II-1852  
BAŞ AŞÇI  
T.C. MEB onaylı Yiyecek İçecek Hizmetleri alanında  
Aşçılık mesleği ile ilgili belgeleri olmalı, bonservisli ve konusunda  
(Diyet yemekleri, pasta-tatlı, sıcak soğuk yemekleri, vs.) deneyimli  
olmalı.  
% 165  
% 112  
1
1
5
BAŞ AŞÇI YARDIMCISI  
T.C. MEB onaylı Yiyecek İçecek Hizmetleri alanında  
Aşçılık mesleği ile ilgili belgelen olmalı, bonservisi ve konusunda  
(Diyet yemekleri, pasta-tatlı, sıcak soğuk yemekleri, vs.) deneyimli  
olmalı.  
AŞÇI  
T.C. MEB onaylı Yiyecek içecek Hizmetleri alanında  
Aşçılık mesleği ile ilgili belgeleri olmalı, bonservisli ve konusunda  
(Diyet yemekleri, pasta-tatlı, sıdak soğuk yemekleri, vs.) deneyimli  
olmalı.  
% 91  
BULAŞIKÇI  
GARSON  
5
10  
En az ilköğretim mezunu  
% 6  
% 6  
En az ilköğretim mezunu (İçlerinden idarenin uygun  
gördüğü ve en deneyimli olanı şef garson olarak seçilecek,  
garsonları ve yemek dağılımını denetleyecektir.}  
6.5. Personel Kıyafeti  
Tablo.4: Personel Kıyafet Sayıları Dağılımı  
Ekip sorumlusu 1 kişi  
1 Yıllık kıyafet sayıları  
3 yıllık toplam kıyafet sayısı  
KIYAFET  
Takım Elbise  
Gömlek  
YAZLIK  
1 Adet  
l Adet  
KIŞLIK  
1 Adet  
1 Adet  
1 Adet  
1 Çift  
6 Adet  
6 Adet  
6 Adet  
6 Çift  
Kravat  
1 Adet  
1 Çift  
Ayakkabı  
Baş aşçı, baş aşçı yardımcısı ve aşçı 7 kişi  
1 Yıllık kıyafet sayıları (1 kişi3 yıllık toplam kıyafet sayısı (1 kişi  
için) için)  
KIYAFET  
YAZLIK  
2 Adet  
2 Adet  
2 Adet  
2 Adet  
1 Adet  
KIŞLIK  
2 Adet  
2 Adet  
2 Adet  
2 Adet  
1 Çift  
Aşçı gömleği  
Aşçı pantolonu  
Aşçı kepi  
12 Adet  
12 Adet  
12 Adet  
12 Adet  
6 Çift  
Aşçı önlüğü  
Sabo terlik  
Garson 10 kişi  
1 Yıllık kıyafet sayıları (1 kişi için)  
3 yıllık toplam kıyafet sayısı (1 kişi  
için)  
KIYAFET  
Pantolon  
Gömlek  
YAZLIK  
2 Adet  
2 Adet  
KIŞLIK  
2 Adet  
2 Adet  
12 Adet  
12 Adet  
4
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/040  
: 52  
: 01.07.2015  
: 2015/UH.II-1852  
Yelek(Yakası yüklenici amblemli isli  
1 Adet  
1 Adet  
6 Adet  
olarak )  
Yün hırka  
1 Adet  
3 Adet  
6 Çift  
Ayakkabı  
1 Çift  
1 Çift  
Papyon  
1 Adet  
1 Adet  
1 Adet  
3 Adet  
3 Adet  
6 Adet  
Kep  
Garson önlüğü  
Bulaşıkçı 5 kişi  
1 Adet  
1 Yıllık kıyafet (1 kişi için) 3 yıllık toplam kıyafet sayısı (1 kişi  
sayıları için)  
KIYAFET  
Al* ve üst takım forma  
Çizme  
YAZLIK  
1 Adet  
1 Adet  
1 Adet  
2 Adet  
1 Çift  
KIŞLIK  
1 Adet  
6 Adet  
6 Adet  
6 Adet  
12 Adet  
6 Çift  
1 Adet  
1 Adet  
2 Adet  
1 Çift  
Pantolon  
Is önlüğü  
Sabo terlik  
Tişört  
1 Adet  
1 Adet  
1 Adet  
1 Adet  
6 Adet  
6 Adet  
Kep  
Not: Renkler ve modeller ihale sonrası idare tarafından belirlenerek düzenlenecektir  
ve mevsimine göre verilecektir. Tüm kıyafetler (%65-%70 Polyester, %30-%35 Viskon)  
Kumaşlar, yapılmış o:malıdır. Yukarıdaki rakamlar bir kişi için belirtilmiştir.  
Yüklenici çalıştıracağı işçilerin kıyafetini karşılamak ve giydirmekle yükümlüdür.  
Kıyafetler her yıl Ekim ayı başlarında kışlık ve Haziran ayı başlarında yazlık olarak yüklenici  
tarafından imza karşılığı işçilere teslim edilecektir. Buna ilişkin tutanak Kontrol Teşkilatına  
teslim edilecektir.”  
6.8.13 İşçiye verilecek giyim-kuşam (Tablo.4’da verilmiştir) ile Teknik Şartnamede  
belirtilen ekipman ve her türlü giderler istekli tarafından verilen teklif fiyata dahil  
edilecektir.” düzenlemesi,  
Yine Teknik Şartname’nin “Hizmetin ifa şekli” başlıklı 9’uncu maddesinde  
“…yüklenicinin faaliyetinden doğan her türlü resim, harç, tazminat, cezalar ve çalıştırılan  
işçiler ile ilgili doğabilecek tüm mükellefiyetler, ücret, vergi, SGK primi gibi tüm yasal haklar  
ve ayrıca doğabilecek bütün hukuki, idari, mali, cezai mesuliyetler tamamen yükleniciye  
aittir…” düzenlemesi yer almaktadır.  
Yukarıda yer verilen düzenlemelerde, İdari Şartname’nin 25’inci maddesinde teklif  
fiyata dâhil olacak giderler arasında işçilik ücreti ile birlikte yol bedelinin aylık 26 gün  
üzerinden gidiş/dönüş (26 x 2 = 52) olmak üzere ayni olarak karşılanacağı, yemek ihtiyacının  
ise idare tarafından karşılanacağı görülmüştür.  
5
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/040  
: 52  
: 01.07.2015  
: 2015/UH.II-1852  
Başvuru konusu işin 36 aylık malzeme dâhil yemek pişirme, servis ve sonrası  
hizmetlerin temini işi olduğu, personel çalıştırılmasına dayalı bir hizmet alımı işi olmamakla  
birlikte çalıştırılacak personel sayısı ve alacağı ücretlere yönelik düzenlemelerin ihale  
dokümanında mevcut olduğu, söz konusu personele yönelik işçilik ve yol giderlerine ilişkin  
İdari Şartname’nin 25’inci maddesinde düzenleme yapıldığı, Teknik Şartname’nin 6’ncı  
maddesinde de işçilik ücretlerinin ayrıntısına yer verildiği görülmüş olup, buradan hareketle  
söz konusu personelin haftalık mesai saatlerinin tamamını idarede geçireceği anlaşılmıştır.  
İki istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında yer alan işçilik  
giderleri incelendiğinde, anılan isteklilerce işçilik ücretine ilişkin olarak KİK işçilik  
hesaplama modülünün esas alındığı, şikâyete konu işin personel çalıştırılmasına dayalı bir  
hizmet alımı olmaması dolayısıyla işçilik ücretlerinin sözleşme gider ve genel giderleri hâriç  
olmak üzere hesaplandığı, bu doğrultuda hem ihale üzerinde bırakılan istekli hem de  
ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekli tarafından işçilik ücreti olarak yol  
bedeli dâhil 1.780.325,04 TL tutar öngörüldüğü, çalıştırılacak personelin yol giderine ilişkin  
olarak her iki istekli tarafından da Ankara UKOME tarafından yayımlanan akıllı kart bir biniş  
ücreti olan 2,00 TL’nin (%18 KDV dâhil) esas alındığı belirlenmiştir.  
KİK İşçilik Hesaplama Modülü kullanıldığında, 1 ekip sorumlusu, 1 baş aşçı, 1 baş  
aşçı yardımcısı, 5 aşçı, 5 bulaşıkçı ve 10 garson için toplam işçilik ücretinin 1.677.011,40 TL  
(%4 sözleşme giderleri ve genel giderler hariç) olduğu belirlenmiştir.  
Her ne kadar İdari Şartname’nin 25’inci maddesinde yer verilmemiş olsa dahi,  
çalıştırılacak personelin ne tür kıyafetler giyeceğine ilişkin düzenlemenin Teknik  
Şartname’nin 6.5’inci maddesinde mevcut olduğu, yine aynı Şartname’nin 6.7’inci  
madddesinde giyime ilişkin giderlerin istekli tarafından verilen teklife dâhil edilmesine  
yönelik bir belirleme yapıldığı görülmüştür.  
Bu doğrultuda, Teknik Şartname’de hangi kıyafetlerin temin edileceğine ilişkin bir  
düzenleme olduğu, dolayısıyla söz konusu giyime ilişkin giderlerin işçilik gideri kapsamında  
değerlendirilmesi gerektiği, ancak aşırı düşük teklif açıklamalarına bakıldığında anılan  
istekliler tarafından giyime ilişkin herhangi bir maliyet kalemine yer verilmediği tespit  
edilmiştir.  
Çalıştırılacak personelin kıdem tazminatının yanlış hesaplandığı iddiasına ilişkin  
olarak, söz konusu işin personel çalıştırılmasına dayalı bir hizmet alımı ihalesi olmadığı,  
birim fiyat teklif cetvelinin ara kahvaltı, diyet kahvaltı, normal yemek, diyet yemek ve normal  
kahvaltı olmak üzere alınacak hizmet miktarları üzerinden düzenlendiği, bununla birlikte  
kıdem tazminatının işin yürütümü sırasında doğabilecek kesin olmayan bir gider niteliğinde  
olduğu anlaşılmıştır.  
Anılan Tebliğ açıklamalarından malzemeli yemek alımı ihalelerinde “yardımcı  
girdiler” kaleminin yer aldığı, söz konusu başlığın altında enerji giderleri, temizlik  
malzemeleri, su, sigorta giderleri, ilaçlama ve hijyen sağlama giderleri, bakım onarım,  
amortisman, nakliye, sözleşme giderleri ve genel giderler, portör muayenesi ve tali çiğ  
girdiler gibi unsurların yer alabileceği, bu doğrultuda bu başlık altında bir çok giderin yer  
almasının söz konusu olduğu, dolayısıyla kıdem tazminatına ilişkin giderlerin de bu kalem  
altında değerlendirilebileceği,  
6
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/040  
: 52  
: 01.07.2015  
: 2015/UH.II-1852  
Aynı Tebliğ’in eki standart formlardan “Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetveli”ne  
bakıldığında, ana çiğ girdi, işçilik ve yardımcı giderler oranları olmak üzere üç kalemin yer  
aldığı, bununla birlikte sadece ana çiğ girdileri ile işçilik giderlerine ilişkin bileşenlerin tek tek  
açıklanmasına yönelik bir düzenlemenin yapıldığı, yardımcı giderlere ait bileşenlerin bu  
kapsam dışında tutulduğu anlaşılmıştır.  
Verilen bilgiler ışığında, aşırı düşük teklif açıklamalarında giyime ilişkin giderlere  
personel maliyetleri kapsamında yer verilmediği, söz konusu giderlerin malzemeli yemek  
sunumu hesap cetvelinde yer alan ve istekliler tarafından hesaplanan işçilik oranını etkilediği  
dikkate alındığında, aşırı düşük teklif açıklamalarında yer alan (ana çiğ girdi maliyeti + işçilik  
maliyeti) / toplam teklif tutarı oranının yanlış hesaplanmasına yol açtığı kanaatine varılmış  
olup, söz konusu isteklilerin aşırı düşük teklif açıklamalarının mevzuata uygun olmadığı  
sonucuna varılmıştır.  
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:  
Şikâyete konu işe ait Teknik Şartname’nin “Hizmetin ifa şekli” başlıklı 9’uncu  
maddesinde “…ana öğünlerle birlikte içme suyu (500 ml) temini ağzı kapalı, disposable  
kaplar şeklinde her personel ve hastaya 1 adet olacak şekilde yapılmalıdır…” düzenlemesi  
yer almaktadır.  
Yukarıda yer verilen açıklamalardan, malzemeli yemek hizmet alımı ihalelerinde aşırı  
düşük tekliflerin açıklanmasına ilişkin olarak ana çiğ girdi, işçilik ve yardımcı gider  
oranlarının belirtildiği “Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetveli”nin sunulması ve söz  
konusu açıklamanın geçerli kabul edilebilmesi için (ana çiğ girdi maliyeti + işçilik maliyeti) /  
toplam teklif tutarı oranının %80’den az veya %95’den çok olmaması koşulunu sağlaması  
gerektiği, bu çerçevede, isteklinin beyan ettiği orana uygun teklif vermesi durumunda,  
yemeğin pişirilmesi için gerekli enerji giderleri, temizlik malzemeleri, su, sigorta giderleri,  
ilaçlama ve hijyen sağlama giderleri, bakım onarım, amortisman, nakliye, sözleşme giderleri  
ve genel giderler, portör muayenesi ve tali çiğ girdiler (tuz, baharat, tatlandırıcı vb.) gibi  
unsurların “yardımcı girdiler” başlığında değerlendirileceği ve bu unsurlar için açıklama  
sunulmasının gerekmediği anlaşılmıştır.  
İki istekliye ait aşırı düşük teklif açıklamaları incelendiğinde, malzemeli yemek  
sunumu hesap cetvellerinde ana çiğ girdiler içerisine her iki istekli tarafından da ambalajlı  
(500 ml) su ile birlikte tuz, pul biber, karabiber vs. gibi malzemelerin dâhil edildiği, ancak  
yukarıda yer verilen Tebliğ açıklamalarından tuz, baharat, tatlandırıcı vb. malzemelerin tali  
çiğ girdiler kapsamında değerlendirilmesi gerektiği,  
Bu doğrultuda yapılan inceleme neticesinde, ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi  
tarafından 1.272,2780 kg tuz, 85,7595 kg kuru nane, 49,317 kg pul biberi, 8,2195 kg tarçın,  
68,9965 kg kimyon, 14,8790 kg kekik ve 176,1315 kg karabiber öngörüldüğü, anılan istekli  
tarafından bahsi geçen malzemelere ilişkin teklif edilen birim fiyatlarla çarpıldığında 2.604,38  
TL’lik tutara ulaşıldığı, söz konusu tutarın tali çiğ girdiler kısmında değerlendirilmesi  
gerektiği, bu doğrultuda olması gereken ana çiğ girdi tutarının 1.978.127,03 TL (1.980.731,41  
TL – 2.604,38 TL) olduğu, ancak söz konusu durumun ana çiğ girdi oranında esası  
etkileyecek bir değişiklik yaratmadığı tespit edilmiştir.  
Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi tarafından 1.275,0340 kg tuz,  
88,9825 kg kuru nane, 49,3560 kg pul biberi, 8,2260 kg tarçın, 69,9445 kg kimyon, 14,7795  
7
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/040  
: 52  
: 01.07.2015  
: 2015/UH.II-1852  
kg kekik ve 175,4385 kg karabiber öngörüldüğü, anılan istekli tarafından bahsi geçen  
malzemelere ilişkin teklif edilen birim fiyatlarla çarpıldığında 6.286,72 TL’lik tutara  
ulaşıldığı, söz konusu tutarın tali çiğ girdiler kısmında değerlendirilmesi gerektiği, bu  
doğrultuda olması gereken ana çiğ girdi tutarının 1.980.701,79 TL (1.986.988,51 TL –  
6.286,72 TL) olduğu, ancak söz konusu durumun ana çiğ girdi oranında esası etkileyecek bir  
değişiklik yaratmadığı tespit edilmiştir.  
Verilen bilgiler ışığında, iki istekli tarafından da tuz, karabiber vb. tali girdilere ilişkin  
tutarların ana çiğ girdiler kapsamında değerlendirildiği, ancak söz konusu husus burada  
değerlendirilmiş olmakla birlikte esası etkileyecek bir nitelik teşkil etmediği anlaşılmıştır.  
Başvuru sahibinin bu iddiasının uygun olmadığı sonucuna varılmıştır.  
3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:  
İlan tarihinde yürürlükte olan Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı  
ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu  
maddesinde “…79.2.2. İstekliler aşırı düşük olarak tespit edilen tekliflerini aşağıdaki  
yöntemleri kullanarak açıklayabilirler.  
79.2.2.1. Üçüncü Kişilerden Alınan Fiyat Teklifleri: Teklifi oluşturan maliyet  
bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat  
teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili  
olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit  
tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat  
teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek  
ve fiyat teklifinin ekinde idareye verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli  
görülmesi halinde bu tutanaklar meslek mensubundan istenebilecektir.  
79.2.2.2. Kamu Kurum ve Kuruluşları Tarafından Sunulan Mal ve Hizmetlere İlişkin  
Fiyatlar: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin kamu kurum ve kuruluşları tarafından  
sunulan hizmetlere ilişkin fiyat tarifeleri veya istekliye verilmiş fiyat teklifleri açıklama  
yöntemi olarak kullanılabilir. Bu usulle yapılmış açıklamanın geçerli olabilmesi için  
kullanılan fiyatların ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olması  
zorunludur.  
79.2.2.3. Kamu Kurum ve Kuruluşları Tarafından İlan Edilen Fiyatlar: Teklifi  
oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilan edilmiş fiyat  
tarifeleri açıklama yöntemi olarak kullanılabilir. Bu usulle yapılmış açıklamanın geçerli  
olabilmesi için ilan edilen fiyatların ihalenin ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi  
hariç) geçerli olması zorunludur.  
79.2.2.4. Ticaret Borsası Fiyatları: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin  
18/5/2004 tarihli ve 5174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar  
Kanununun 51 inci maddesinin (c) bendi uyarınca borsa idaresi tarafından düzenlenen ve  
ilgili malın ihale tarihinden önceki son 12 ayın herhangi bir işlem gününde gerçekleşen  
ortalama fiyatını gösteren belge ile açıklama yapılabilir.  
79.2.2.5. Toptancı Hal Fiyatları: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin  
11/3/2010 tarihli ve 5957 sayılı Sebze ve Meyveler ile Yeterli Arz ve Talep Derinliği Bulunan  
Diğer Malların Ticaretinin Düzenlenmesi Hakkında Kanun uyarınca faaliyet gösteren  
toptancı hali idaresi tarafından düzenlenen ve ilgili malın ihale tarihinden önceki son 12 ayın  
herhangi bir işlem gününe ait ortalama fiyatını gösteren belge ile açıklama yapılabilir.  
8
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/040  
: 52  
: 01.07.2015  
: 2015/UH.II-1852  
79.2.2.6. Özel veya Münhasır Hak Sahibi Kuruluşların Uyguladığı Fiyatlar: İlgili  
mevzuatı uyarınca, belirli mal veya hizmetlerin kamuya sunulması konusunda lehine  
sınırlama bulunan kuruluşların tedarikçisi oldukları mallar veya sunucusu oldukları  
hizmetler için uyguladıkları fiyatlar ile açıklama yapılabilir.  
79.2.2.7. İsteklinin Kendi Ürettiği, Aldığı veya Sattığı Mallara İlişkin Fiyatlar: Teklifi  
oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin kendi ürettiği, aldığı veya sattığı  
mallara ait fiyatların kullanılması durumunda, istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya  
beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre aşırı düşük  
teklif açıklamasına konu mal için düzenlenen maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.7) ile  
açıklama yapılabilir.  
79.2.2.8. İsteklinin Ortağı Olduğu Tüzel Kişiye Ait İşletmeden Mal Çekmesiyle  
Oluşan Emsal Bedel: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin ortağı  
olduğu tüzel kişiye ait işletmeden mal çekmesi veya satın alması durumunda söz konusu malın  
emsal bedeli ile değerlenmesi gereklidir. Emsal bedelinin tespitinde 4/1/1961 tarihli ve 213  
sayılı Vergi Usul Kanununun ilgili hükümleri esas alınır. Bu durumda, Vergi Usul Kanununa  
göre hesaplanan emsal bedeli gösteren ve istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya  
beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından hazırlanarak imzalanan  
ve kaşelenen beyanın verilmesi yeterlidir. Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel  
kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin  
bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
Malzemeli yemek alımı ihalelerinde, ana çiğ girdi maliyetlerinin tevsiki amacıyla  
üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri kullanılamaz. Ancak 79.2.2 nci maddede yer alan  
diğer yöntemlerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının  
anlaşıldığı durumlarda, üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri ile açıklama yapılabilir.”  
açıklaması yer almaktadır.  
Başvuru sahibinin, aşırı düşük teklif açıklaması sunan isteklilerin ayran, açık yoğurt,  
kâse yoğurt ve süzme yoğurt ürünlerin kamu kurum ve kuruluşlarının fiyat tarifelerinde yer  
almasına rağmen söz konusu ürünlere ilişkin fiyatların üçüncü kişilerden fiyat teklifi almak  
suretiyle tevsik edildiği iddiasına yönelik olarak aşırı düşük teklif açıklamaları  
incelendiğinde,  
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından “ayran (200 ml)” ürününü tevsik edici belge  
olarak Sivas Ticaret Borsası, “yoğurt” ürününe ilişkin olarak açık yoğurt için Ankara Ticaret  
Borsası, poşet yoğurt (200 gr) için Sivas Ticaret Borsası bültenlerinde yer alan fiyatların  
kullanıldığı, yoğurt (100 ml - adet) ürününe ilişkin fiyatın ise üçüncü kişilerden fiyat teklifi  
almak suretiyle tevsik edildiği belirlenmiştir.  
Bu doğrultuda, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından sadece yoğurt (100 ml-adet)  
için üçüncü kişilerden fiyat teklifi alındığı, söz konusu ürünün başvuru sahibi tarafından iddia  
edildiği gibi Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığına bağlı tüzel kişiliğe haiz bir kuruluş  
olarak faaliyetlerini sürdüren Atatürk Orman Çiftliğinin ürünleri arasında yer almadığı  
görülmüştür.  
Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi tarafından “ayran (200 ml)”, açık  
yoğurt ve paket yoğurt (200 gr) ürünleri tevsik edici belge olarak Atatürk Orman Çiftliğinin  
11.09.2014 tarihli fiyat listesinde yer alan fiyatların kullanıldığı, bu iddiaya yönelik yapılan  
açıklamaların uygun olduğu anlaşılmıştır.  
9
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/040  
: 52  
: 01.07.2015  
: 2015/UH.II-1852  
Diğer yandan başvuru sahibinin kahvaltılık ürünler (bal 20 gr, beyaz peynir poşet 30  
gr, bitki çayı poşet 2 gr, çay 1,5 gr poşet, reçel 20 gr, süt UHT 200ml, tereyağı 15 gr, üçgen  
peynir 25 gr) ile tavuk ve dana ciğeri ürünlerine ait ticaret borsası fiyatları mevcut iken söz  
konusu isteklilerin üçüncü kişilerden fiyat teklifi aldığı iddiasına yönelik olarak yapılan  
incelemede ise,  
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından bahsi geçen ürünlerden poşet bal (20 gr),  
beyaz peynir kutu (30 gr), poşet bitki çayı (2 gr), poşet çay (1,5 gr), reçel çeşitleri (20 gr), süt  
UHT (200 ml), üçgen peynir (25 gr- 30 gr) ürünlerini tevsik edici belge olarak üçüncü  
kişilerden alınan fiyat teklifinin sunulduğu,  
Diğer istekli tarafından ise beyaz peynir poşet (30 gr), ıhlamur ve kuşburnu (poşet),  
poşet reçel (diyabetik-20 gr) için üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifinin sunulduğu  
görülmüştür.  
Beyaz peynir, poşet çay, reçel çeşitleri, bal ve üçgen peynir gibi ürünlerin ticaret  
borsası fiyatlarının mevcut olduğu, ancak ticaret borsası bültenlerinde söz konusu ürünlere ait  
bir gramaj belirlemesinin yer almadığı, dolayısıyla istekliler tarafından bahsi geçen ürünlere  
ilişkin olarak üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin sunulmasının mevzuata aykırı  
olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.  
Öte yandan ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından süt UHT (200 ml) için üçüncü  
kişilerden fiyat teklifi alındığı, yukarıda belirtildiği üzere kamu kurumu niteliğine haiz bir  
kuruluş olan Atatürk Orman Çiftliğinin ürün katalog listesine bakıldığında süt (200 ml)  
ürününün yer aldığı, üçüncü kişilerden fiyat teklifi alma yolu ile açıklama yönteminin ancak  
sayılan diğer yöntemleri kullanma imkânının olmadığı durumlarda mümkün olduğu,  
dolayısıyla anılan istekli tarafından bahsi geçen ürünün fiyatına ilişkin açıklama yaparken  
üçüncü kişilerden fiyat teklifi alma yönteminden önce diğer yöntemleri kullanması gerektiği  
anlaşılmıştır.  
Verilen gerekçeler doğrultusunda ihale üzerinde bırakılan Fer-Ah Yemekhane  
Temizlik Nakliyat İnşaat Taahhüt Turizm Yazılım Servis Hizmetleri ve Ticaret Ltd. Şti. -  
Hurma Yemekhane ve Tem. Hiz. İnş. Taah. Nak. Tur. Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığının yapmış  
olduğu açıklamanın mevzuata uygun olmadığı sonucuna varılmıştır.  
4) Başvuru sahibinin 4’üncü iddiasına ilişkin olarak:  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerin sınır değer tespiti ve aşırı  
düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79.2.6’ncı maddesinde “…Malzemeli yemek alımı  
ihalelerinde, ana çiğ girdi maliyetlerinin tevsiki amacıyla üçüncü kişilerden alınan fiyat  
teklifleri kullanılamaz. Ancak 79.2.2 nci maddede yer alan diğer yöntemlerden herhangi biri  
ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, üçüncü  
kişilerden alınan fiyat teklifleri ile açıklama yapılabilir.” açıklaması,  
Aynı Tebliğ’in 79.3.2’nci maddesinde “79.2.2 nci maddede yer alan yöntemlerden  
herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda,  
istekli tarafından gerekçesi belirtilmek suretiyle, ilgili mevzuatına göre ihale tarihinden  
önceki son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi ve belgeler kullanılarak  
da açıklama yapılabilir.” açıklaması yer almaktadır.  
10  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/040  
: 52  
: 01.07.2015  
: 2015/UH.II-1852  
Anılan isteklilere ait aşırı düşük teklif açıklamaları incelendiğinde, ihale üzerinde  
bırakılan istekli olan Fer-Ah Yemekhane Temizlik Nakliyat İnşaat Taahhüt Turizm Yazılım  
Servis Hizmetleri ve Ticaret Ltd. Şti. - Hurma Yemekhane ve Tem. Hiz. İnş. Taah. Nak. Tur.  
Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı tarafından sunulan fiyat teklifi ile birlikte söz konusu gıda  
malzemelerinin listesinin yer aldığı bir açıklama belgesinin sunulduğu, bahsi geçen belgenin  
ilgili meslek mensubu tarafından kaşelenip imzalandığı, bununla birlikte anılan belgede  
“…mükellefimizin yasal defter ve kayıtlarının tetkik edilmesi neticesinde aşağıda miktar ve  
birimi bulunan gıda maddelerinin isteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname  
döneminde ihale konusu işte kullanılmasını öngördüğü mal miktarının en az yarısı kadar alım  
yapmış olmaması sebebi ile Kendi Ürettiği, Aldığı veya Sattığı Mallara İlişkin maliyet/satış  
tutarı tespit tutanağı belgesi tanzim edilememektedir.  
Bahse konu gıda maddelerinin Kamu Kurum ve Kuruluşları, Ticaret Borsaları vb.  
kuruluşlar tarafından ilan edilen birim fiyatları da bulunmamaktadır. Bu nedenle Kamu İhale  
Genel Tebliği’nin 79.2.2’nci maddesinde yer alan yöntemlerden herhangi biri ile açıklama  
yapılmasının fiilen mümkün olmadığından ilgili gıda maddelerine ilişkin fiyat teklifleri  
sunulmuştur…” hususlarına yer verildiği,  
Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olan Caba Yapım Taah. Tur. Gıda  
İnş. Otopark Oto Kiralama San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından ise sadece fiyat teklifinin  
sunulduğu, buna ilişkin herhangi bir açıklama yazısının yer almadığı görülmüştür.  
Yukarıda yer verilen Tebliğ açıklamasında, malzemeli yemek alımı ihalelerinde aşırı  
düşük teklif açıklaması yapılırken anılan Tebliğin 79.2.2’nci maddesinde yer verilen diğer  
yöntemlerden herhangi biri ile açıklama imkânı bulunmadığı durumlarda üçüncü kişilerden  
alınan fiyat teklifleri ile açıklama yapılabileceği, yine anılan Tebliğ’in 79.3.2’nci maddesinde  
yer verilen gerekçe belirtme hususunun aşırı düşük teklif açıklamalarına ilişkin genel bir ifade  
olduğu, dolayısıyla malzemeli yemek alımı ihalelerine ilişkin özel düzenlemenin geçerliğini  
sürdürdüğü göz önünde tutulduğunda, başvuru sahibinin iddiası uygun bulunmamıştır.  
5) Başvuru sahibinin 5’inci iddiasına ilişkin olarak:  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı  
düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “…79.2.2.4. Ticaret  
Borsası Fiyatları: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin 18/5/2004 tarihli ve 5174  
sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanununun 51 inci  
maddesinin (c) bendi uyarınca borsa idaresi tarafından düzenlenen ve ilgili malın ihale  
tarihinden önceki son 12 ayın herhangi bir işlem gününde gerçekleşen ortalama fiyatını  
gösteren belge ile açıklama yapılabilir.” açıklaması yer almaktadır.  
Anılan isteklilerin sunmuş olduğu aşırı düşük teklif açıklamaları incelendiğinde, Fer-  
Ah Yemekhane Temizlik Nakliyat İnşaat Taahhüt Turizm Yazılım Servis Hizmetleri ve  
Ticaret Ltd. Şti. - Hurma Yemekhane ve Tem. Hiz. İnş. Taah. Nak. Tur. Tic. Ltd. Şti. İş  
Ortaklığı tarafından bir kısım girdiler için Ticaret Borsası tarafından yayımlanan fiyatların  
kullanıldığı, söz konusu birim fiyatlarını tevsik edici belge olarak ihale tarihinden önceki son  
12 ay içerisinde yer alan tarihlerdeki Ankara Ticaret Borsası günlük bültenlerinin, Sivas  
Ticaret Borsasının 30.03.2015 – 03.04.2015 ile 06.04.2015 – 10.04.2015 tarih aralığında yer  
alan haftalık bülteni ile 2014 Aralık ayına ait bültenin, Erzurum Ticaret Borsasının  
01.01.2015 – 09.01.2015 tarih aralığındaki haftalık bülteninin ve son olarak da Diyarbakır  
11  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/040  
: 52  
: 01.07.2015  
: 2015/UH.II-1852  
Ticaret Borsasının 01.07.2014 – 31.07.2014 tarih aralığındaki aylık bülteninin açıklama  
kapsamında sunulduğu,  
Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olan Caba Yapım Taah. Tur. Gıda  
İnş. Otopark Oto Kiralama San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından da bir kısım girdiler için Ticaret  
Borsası tarafından yayımlanan fiyatların kullanıldığı, söz konusu birim fiyatlarını tevsik edici  
belge olarak ihale tarihinden önceki son 12 ay içerisinde yer alan Ankara Ticaret Borsasının  
günlük bültenlerinin açıklama kapsamında sunulduğu görülmüştür.  
Bunların incelenmesi neticesinde, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından aşırı düşük  
teklif açıklamasında maydanozun (adet) fiyatını tevsik etmek için Ankara Ticaret Borsasının  
yayımladığı 08.07.2014 tarihli bültenine yer verildiği, bültende maydanoz (adet) için en az  
fiyatın 0,29 TL, en çok fiyatın 1 TL ve ortalamanın da 0,3186 olarak belirtildiği, istekli  
tarafından söz konusu ürün için 0,296 TL bedelin öngörüldüğü,  
Kıvırcık (adet) malzemesinin tevsiki için 07.08.2017 tarihli Ankara Ticaret Borsası  
bülteninin sunulduğu, ancak bültende birim olarak “adet” yerine “kg” olarak yer verildiği, en  
az fiyatın 2,2 TL, en çok fiyatın 2,2 TL ve ortalama fiyatın 2,2 TL olarak belirlendiği, istekli  
tarafından ana çiğ girdi listesinde kıvırcık (adet) için 1,1 TL’lik bir fiyatın öngörüldüğü tespit  
edilmiştir.  
Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi tarafından lokumu tevsik edici belge  
olarak Ankara Ticaret Borsasının 12.08.2014 tarihli bültenine yer verildiği, söz konusu ürüne  
ilişkin olarak en az fiyatın 23,10 TL, en çok fiyatın 35,00 TL ve ortalama fiyatın 6,0947 TL  
olarak belirlendiği, istekli tarafından bahsi geçen ürün için 6,0947 TL’nin öngörüldüğü  
belirlenmiştir.  
Yukarıda yer verilen Tebliğ açıklamaları ve yapılan tespitler bir arada  
değerlendirildiğinde, isteklilerin aşırı düşük teklif açıklamalarında malzemelerin fiyatını  
tevsiki için Ticaret Borsası fiyatlarını kullanmaları halinde ortalama fiyatın esas alınması  
gerektiği, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından “kıvırcık (adet)” için 1,1 TL’lik bir  
bedelin öngörüldüğü, ancak bültende ortalama fiyatın 2,2 TL olarak yer aldığı, yine  
“maydanoz (adet)” 0,296 TL’lik bir bedelin öngörüldüğü, ancak yer verilen bültende ortalama  
fiyatın 0,3186 TL olarak belirlendiği, anılan Tebliğ açıklamaları dikkate alındığında, bahsi  
geçen ürünlerin tevsiki için sunulan ticaret borsası bültenlerinde belirlenen ortalama fiyatların  
esas alınmadığı anlaşılmıştır.  
Öte yandan diğer istekli tarafından “lokum” için 6,0947 TL’lik bir bedelin  
öngörüldüğü, bu bedelin tevsiki amacıyla sunulan ticaret borsası bülteninde en az fiyatın  
23,10 TL olduğu, her ne kadar anılan istekli tarafından bültende yer verilen ortalama fiyat  
esas alınmış olsa dahi söz konusu durumun matematiksel olarak mümkün olmadığı, bu  
sebeple anılan istekli tarafından öngörülen 6,0947 TL’lik bedelin doğru bir fiyatlandırma  
biçimi olmadığı belirlenmiştir.  
Verilen bilgiler ışığında, iki istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif  
açıklamalarının mevzuata uygun olmadığı sonucuna varılmıştır.  
6) Başvuru sahibinin 6’ncı iddiasına ilişkin olarak:  
12  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/040  
: 52  
: 01.07.2015  
: 2015/UH.II-1852  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerin sınır değer tespiti ve aşırı  
düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “…79.2.2. İstekliler aşırı  
düşük olarak tespit edilen tekliflerini aşağıdaki yöntemleri kullanarak açıklayabilirler.  
79.2.2.1. Üçüncü Kişilerden Alınan Fiyat Teklifleri: Teklifi oluşturan maliyet  
bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat  
teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili  
olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit  
tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat  
teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek  
ve fiyat teklifinin ekinde idareye verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli  
görülmesi halinde bu tutanaklar meslek mensubundan istenebilecektir.  
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin  
mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen  
ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması  
halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında  
olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu  
tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre  
tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki  
ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin  
yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi  
gerekmektedir.  
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin  
altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek  
mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine  
göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit  
tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan  
ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle  
kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.  
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden  
alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu  
değildir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir…” açıklaması yer almaktadır.  
Bahsi geçen isteklilere ait aşırı düşük teklif açıklamaları incelendiğinde, ihale üzerinde  
bırakılan istekli olan Fer-Ah Yemekhane Temizlik Nakliyat İnşaat Taahhüt Turizm Yazılım  
Servis Hizmetleri ve Ticaret Ltd. Şti. - Hurma Yemekhane ve Tem. Hiz. İnş. Taah. Nak. Tur.  
Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığının sunmuş olduğu aşırı düşük teklif açıklamasında 24 adet gıda  
malzemesine ilişkin olarak Trabzon Alınteri Gıda Nakl. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından  
07.05.2015 tarihinde düzenlenen fiyat teklifinin alındığı, söz konusu fiyat teklifinin ilgili  
meslek mensubu tarafından kaşelenip imzalandığı,  
Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olan Caba Yapım Taah. Tur. Gıda  
İnş. Otopark Oto Kiralama San. ve Tic. Ltd. Şti.nin sunmuş olduğu aşırı düşük teklif  
açıklamasında 12 adet malzemesine ilişkin olarak Adıgüzeller Ltd. Şti. (Hasköy Şubesi)  
tarafından 07.05.2015 tarihinde düzenlenen fiyat teklifinin alındığı, söz konusu fiyat teklifinin  
ilgili meslek mensubu tarafından kaşelenip imzalandığı görülmüştür.  
13  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/040  
: 52  
: 01.07.2015  
: 2015/UH.II-1852  
Anılan Tebliğ açıklamalarında, üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda bu  
fiyat teklifinin nasıl sunulacağına ilişkin olarak açıklamanın mevcut olduğu, ilgili meslek  
mensubuna ait oda faaliyet belgesinin fiyat teklifi ile birlikte sunulacağına ilişkin bir  
belirlemenin olmadığı anlaşılmıştır.  
Bu sebeple, başvuru sahibinin söz konusu iddiasının yerinde olmadığı sonucuna  
varılmıştır.  
Sonuç olarak, yukarıda belirtilen mevzuata aykırılıkların düzeltici işlemle  
giderilebilecek nitelikte olduğu tespit edildiğinden, Fer-Ah Yemekhane Temizlik Nakliyat  
İnşaat Taahhüt Turizm Yazılım Servis Hizmetleri ve Ticaret Ltd. Şti. - Hurma Yemekhane ve  
Tem. Hiz. İnş. Taah. Nak. Tur. Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı ile Caba Yapım Taah. Tur. Gıda İnş.  
Otopark Oto Kiralama San. ve Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması ve bu  
aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi  
gerekmektedir.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici  
işlem belirlenmesine,  
Oyçokluğu ile karar verildi.  
Mahmut GÜRSES  
Başkan  
Kazım ÖZKAN  
II. Başkan  
Ali Kemal AKKOÇ  
Kurul Üyesi  
Ahmet ÖZBAKIR  
Kurul Üyesi  
Mehmet Zeki ADLI  
Hamdi GÜLEÇ  
Kurul Üyesi  
Mehmet AKSOY  
Kurul Üyesi  
Kurul Üyesi  
14  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/040  
: 52  
: 01.07.2015  
: 2015/UH.II-1852  
EK GEREKÇE  
İnceleme konusu ihalede;  
Başvuru sahibinin itirazen şikayet dilekçesinde yer alan iddiaların incelenmesi  
neticesinde, Kurul çoğunluğunca, itirazen şikayet dilekçesinin 1’inci ve 5’inci maddelerinde  
yer alan iddiaların yerinde olduğu gerekçesiyle, düzeltici işlem belirlenmesine” karar  
verilmiştir.  
Anılan kararda, başvuru sahibinin itirazen şikayet dilekçesinin 3’üncü maddesinde yer  
alan “Ayran, açık yoğurt, kâse yoğurt ve süzme yoğurt gibi ürünlere ait fiyatların  
açıklanmasında kamu kurum ve kuruluşlarının fiyat tarifeleri mevcut iken, üçüncü kişilerden  
alınan fiyat tekliflerinin kullanılarak usulüne uygun olmayan açıklama yöntemi belirlendiği,  
kahvaltılık ürünler ile tavuk ve dana ciğeri ürünlerine ait Ticaret Borsası fiyatları mevcut  
olmasına rağmen, üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin tevsik amacıyla sunulduğu”  
şeklindeki iddiasının incelenmesi neticesinde, Kurul çoğunluğunca, ihale üzerinde bırakılan  
istekli tarafından sadece yoğurt (100 ml-adet) için üçüncü kişilerden fiyat teklifi alındığı,  
ayrıca, poşet bal, beyaz peynir kutu, poşet bitki çayı, poşet çay, reçel çeşitleri, süt UHT, üçgen  
peynir ürünlerini tevsik edici belge olarak üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifinin sunulduğu,  
diğer istekli tarafından ise beyaz peynir poşet, ıhlamur ve kuşburnu (poşet), poşet reçel için  
üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifinin sunulduğu, peyaz peynir, poşet çay, reçel çeşitleri, bal  
ve üçgen peynir gibi ürünlerin ticaret borsası fiyatlarının mevcut olduğu, ancak ticaret borsası  
bültenlerinde söz konusu ürünlere ait bir gramaj belirlemesinin yer almadığı, dolayısıyla  
istekliler tarafından bahsi geçen ürünlere ilişkin olarak üçüncü kişilerden alınan fiyat  
tekliflerinin sunulmasının mevzuata aykırı olmadığı ifade edilmektedir.  
İtirazen şikayet dilekçesinin 4’üncü maddesinde yer alan, “Fiyat teklifi ile sunulan  
gıda malzemelerine ait “neden fiyat teklifi sunularak aşırı düşük teklif açıklaması yapıldığına  
dair” ilgili meslek mensubunun (YMM/SMMM) beyanına ait hiçbir hukuki gerekçe  
sunulmadığı” şeklindeki iddianın incelenmesi neticesinde ise, Kurul çoğunluğunca, ihale  
üzerinde bırakılan istekli olan Fer-Ah Yemekhane Temizlik Nakliyat İnşaat Taahhüt Turizm  
Yazılım Servis Hizmetleri ve Ticaret Ltd. Şti. - Hurma Yemekhane ve Tem. Hiz. İnş. Taah.  
Nak. Tur. Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı tarafından sunulan fiyat teklifi ile birlikte söz konusu gıda  
malzemelerinin listesinin yer aldığı bir açıklama belgesinin sunulduğu, ekonomik açıdan en  
avantajlı ikinci teklif sahibi olan Caba Yapım Taah. Tur. Gıda İnş. Otopark Oto Kiralama  
San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından ise sadece fiyat teklifinin sunulduğu, buna ilişkin herhangi bir  
açıklama yazısının yer almadığı, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.3.2’nci maddesinde yer  
verilen hususun aşırı düşük teklif açıklamalarına ilişkin genel bir ifade olduğu, buradaki  
ifadenin, anılan Tebliğin 79.2.2’nci maddesinde tek tek sayıldığı üzere üçüncü kişilerden  
alınan fiyat teklifleri ile açıklama yöntemini de kapsayan yöntemleri kastettiği, malzemeli  
yemek alımı ihalelerinde üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi ile açıklama yapılırken  
gerekçesine ilişkin bir açıklama yapılmasına dair mevzuatta bir düzenlemenin mevcut  
olmadığı ifade edilmektedir.  
Anılan Tebliğin 79.3.2’nci maddesinde “79.2.2 nci maddede yer alan yöntemlerden  
herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda,  
istekli tarafından gerekçesi belirtilmek suretiyle, ilgili mevzuatına göre ihale tarihinden  
15  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/040  
: 52  
: 01.07.2015  
: 2015/UH.II-1852  
önceki son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi ve belgeler kullanılarak  
da açıklama yapılabilir.” açıklaması yer almaktadır.  
Yukarıda yer alan Tebliğ açıklaması gereğince, istekliler tarafından aşırı düşük teklif  
açıklaması sunulurken, Tebliğin 79.2.2 nci maddesinde yer alan yöntemlerden herhangi biri  
ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, fiyat teklifi  
sunulması yöntemi ile açıklanıyor olmasının gerekçesinin istekli tarafından belirtilmesinin  
zorunlu olduğu görülmektedir.  
Bu durumda, başvuru sahibinin itirazen şikayet dilekçesinin 3’üncü ve 4’üncü  
maddelerinde yer alan iddialar açısından, ihale üzerinde bırakılan istekli ile ekonomik açıdan  
en avantajlı ikinci teklif sahibi istekli tarafından, üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi ile  
açıklanan gıda malzemelerinin fiyat teklifi sunulması yöntemi ile açıklanıyor olmasının  
gerekçesinin belirtilmediği ve bu haliyle söz konusu tekliflerin değerlendirme dışı bırakılma  
gerekçeleri arasında bu hususunda yer alması gerektiği sonucuna varılmıştır.  
Açıklanan nedenlerle, uyuşmazlığa konu ihalede, başvuru sahibinin itirazen şikayet  
dilekçesinin 3’üncü ve 4’üncü maddelerinde yer alan iddialarının yerinde olduğu ve düzeltici  
işlem belirlenmesine ilişkin gerekçeler arasında bu hususun da yer alması gerektiği yönündeki  
düşüncemle, Kurul çoğunluğunun “düzeltici işlem belirlenmesine” niteliğindeki kararına  
katılıyorum.  
Ahmet ÖZBAKIR  
Kurul Üyesi  
16  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/040  
: 52  
: 01.07.2015  
: 2015/UH.II-1852  
KARŞI OY  
Başvuru sahibinin itirazen şikayet başvuru dilekçesindeki iddiaları kapsamında Kurul  
çoğunluğunca, Fer-Ah Yemekhane Temizlik Nakliyat İnşaat Taahhüt Turizm Yazılım Servis  
Hizmetleri ve Ticaret Ltd. Şti. - Hurma Yemekhane ve Tem. Hiz. İnş. Taah. Nak. Tur. Tic.  
Ltd. Şti. İş Ortaklığı ile Caba Yapım Taah. Tur. Gıda İnş. Otopark Oto Kiralama San. ve Tic.  
Ltd. Şti.’nin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılması ve bu aşamadan sonraki işlemlerin  
mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesine ilişkin Düzeltici işlem  
belirlenmesine” karar verilmiştir.  
Başvuru sahibinin iddialarının İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmeliğin  
18’inci maddesi yönünden Kurul kararına dayanak teşkil eden esas inceleme raporu ve eki  
belgeler üzerinde yapılan inceleme sonucunda;  
Ankara İli 2. Bölge Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliği (Ankara Gazi Devlet  
Hastanesi Başhekimliği) tarafından gerçekleştirilen “36 Aylık Malzeme Dâhil Yemek Pişirme  
Servis ve Sonrası Hizmetleri Temini” ihalesine ilişkin yaklaşık maliyetin toplam 5.510.289,00  
TL olarak hesaplandığı,  
Bahse konu ihalede 32 adet ihale dokümanı satın alındığı, 24.04.2015 tarihinde  
gerçekleştirilen ihaleye 15 istekli tarafından teklif verildiği,  
İdarece ihaleye ilişkin tekliflerin denetimine ilişkin yapılan inceleme uyarınca, bir  
isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması sonrasında kalan 14 teklifin de geçerli  
teklif olarak kabul edildiği, bu tekliflere ilişkin teklif bedellerinin,  
İsteklinin Adı  
Teklif Bedeli (TL)  
3.363.800,00  
3.421.250,00  
3.797.450,00  
3.947.250,00  
3.999.900,00  
Berat Kurumsal Hizm. Sağ. Gıda İnş. Enj. Taah. San. Tic. Ltd. Şti.  
Eker Yemek Temizlik Hayvancılık Medikal İnş. San. Tic. Ltd. Şti.  
Name Kurumsal Yemek Gıda Temizlik Mad. İnş. Turz. Ltd. Şti.  
Mendika Gıda ve Yemek Paz. İnş. Sanayi ve Tic. A.Ş.  
A.G.V Gıda Yemekçilik Temiz. İnşaat Taşıma Tur. San. Tic. Ltd. Şti.  
Fer-Ah Yemekhane Temizlik Nakliyat İnşaat Taahhüt Turizm Yazılım  
Servis Hizmetleri ve Ticaret Ltd. Şti. - Hurma Yemekhane ve Tem.  
Hiz. İnş. Taah. Nak. Tur. Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı  
Hasad Gıda San ve Tic. Ltd. Şti.  
4.007.550,00  
4.042.500,00  
4.043.400,00  
4.126.500,00  
Rota Yemekçilik Ticaret Anonim Şirketi  
Öz Gaziantep Lokantacılık Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi  
Caba Yapım Taah. Tur. Gıda İnş. Otopark Oto Kiralama San. ve Tic.  
Ltd. Şti.  
Temsa İnşaat Temizlik Sağlık Hizmetleri Gıda Tur. San. ve Tic. Ltd.  
Şti. – Ayanoğlu Tabldot Nazife Ayanoğlu İş Ortaklığı  
Karanfil Yemek Emlak Temizlik İnşaat Otomotiv Sanayi Ticaret  
Limited Şirketi  
4.198.500,00  
4.397.450,00  
4.465.000,00  
Aras Kurumsal Hizmetler Gıda Temizlik İnşaat Oto. San. Tic. Ltd. Şti.  
Köprüm İnş. Harf. Nak.Gıda Yemek Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi  
Özol Yemek Temizlik Güvenlik San. ve Tic. Ltd. Şti.  
Şeklinde verildiği,  
4.473.700,00  
4.587.250,00  
4.752.500,00  
17  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/040  
: 52  
: 01.07.2015  
: 2015/UH.II-1852  
Aşırı düşük teklif açıklama istenilmesi için sınır değerin 4.238.683,84 TL olarak  
belirlendiği, teklifi sınır değerin altında olan 9 istekliden aşırı düşük teklif açıklaması  
istenildiği, iki isteklinin açıklama sunduğu, 7 isteklinin açıklama sunmadığı gerekçeleriyle  
tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılması sonrasında 15.05.2015 tarihli ihale komisyon  
kararı ile ihalenin Fer-Ah Yemekhane Temizlik Nakliyat İnşaat Taahhüt Turizm Yazılım  
Servis Hizmetleri ve Ticaret Ltd. Şti. - Hurma Yemekhane ve Tem. Hiz. İnş. Taah. Nak. Tur.  
Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı üzerinde bırakıldığı,  
Anlaşılmıştır.  
4734 sayılı Kanunun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38 inci maddesinde;  
İhale komisyonu verilen teklifleri (Değişik: 6/2/2014-6518/47 md.) değerlendirdikten  
sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük  
olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif  
sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak  
ister.  
İhale komisyonu;  
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım  
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,  
(Değişik: 6/2/2014-6518/47 md.) gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate  
alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli  
görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
(Ek fıkra: 20/11/2008-5812/12 md.; Değişik fıkra: 6/2/2014-6518/47 md.) Kurum,  
ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne göre aşırı düşük  
tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi  
amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu maddede öngörülen  
açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık maliyeti 8 inci maddede  
öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile yapım işleri ihalelerinde  
sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin  
reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale komisyonu bu maddenin  
uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.” hükmü yer almaktadır.  
Bahse konu madde hükmünden, ihalede aşırı düşük sorgulama yapılacağının ihale  
dokümanında düzenmiş haline göre, ihale komisyonunun, yaptığı değerlendirme neticesinde  
geçerli olduğunu tespit ettiği tekliflerden, ihaleye verilen diğer tekliflere veya idarenin tespit  
ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olan isteklileri tespit edeceği ve tespit  
edilen bu teklifleri reddetmeden önce yine madde metninde belirtilen usul doğrultusunda  
sorgulamaya tabi tutacağı anlaşılmaktadır.  
Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde, aşırı düşük teklif  
sorgulamasının Kamu İhale Genel Tebliğinin “teklif fiyata dahil masraflar” ve “aşırı düşük  
tekliflerin değerlendirilmesini” düzenleyen maddeleri ile idari şartnamenin “teklif fiyata dahil  
18  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/040  
: 52  
: 01.07.2015  
: 2015/UH.II-1852  
olan giderler” başlıklı maddesindeki düzenlemelerin esas alınarak yapılması gerekmektedir.  
Bu ihalelerde, aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda belgelere dayalı yazılı açıklama  
yapmayan veya ihale komisyonunca açıklamaları yetersiz bulunan isteklilerin teklifleri ile  
teklif edilmesi gereken asgari işçilik maliyetini karşılamayan teklifler gerekçesi belirtilmek  
suretiyle reddedilecektir. İhale konusu hizmetin maliyet unsurlarının, personel çalıştırılmasına  
dayalı hizmet alımlarında olduğu gibi önceden belirlenen nitelikte olmadığı görülmektedir.  
Bu durumda, ihale dokümanında belirtilen şartlara uygun olarak hizmetin ifası için her  
isteklinin basiretli tacir olma yükümlülüğü gereğince kendi organizasyon yapısı, kullanacağı  
makine ekipmanın özellikleri, malzeme teminindeki kendine özgü koşulları vb. unsurları  
dikkate alarak teklif fiyatını belirlemesi gerekmektedir.  
Ayrıca, malzeme dahil yemek alım hizmetlerinde yemek bileşenlerini oluşturan  
girdilerin önemli bir kısmı yerel, mevsimsel ve iklim özelliklerine göre farklılıklar  
göstermekte, bir çok girdi müstahsilden doğrudan temin edilebilmektedir. Özellikle sebze  
meyve gibi girdilerin piyasa koşulları sebebiyle muhasebeleştirilmesinde karşılaşılan  
güçlüklerin aşırı düşük teklif sorgulamasında ispat için aranılan belgelere yansıtılmasında  
isteklilerin önünde önemli bir engel teşkil edeceğinden, şikayete konu ihalede, ihtiyaçların  
uygun şartlarla ve zamanında karşılanması ve kaynakların verimli kullanılmasından sorumlu  
olan idarenin, ihalede aşırı düşük teklif açıklaması isteyerek ihalenin sonuçlandırılması  
yönünde tesis etmiş olduğu işlemlerde mevzuata uyarlık bulunmadığı,  
İhale konusu işin personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı işi olmadığı, yaklaşık  
maliyetin büyük çoğunlukla yemek giderinden oluştuğu ihalede verilen tekliflerin hepsi  
yaklaşık maliyetin altında olmakla birlikte yaklaşık maliyete ve birbirlerine göre yakın olduğu  
ve en düşük teklifin bile diğer tekliflere göre aşırı düşük olarak değerlendirilemeyeceği  
anlaşıldığından, idarece yemek kalemlerinde aşırı düşük teklif sorgulaması yapılarak ihalenin  
karara bağlanması yönünde gerçekleştirilen idari işlemlerin mevzuata uygun olmadığı,  
Değerlendirilmiştir.  
Açıklanan nedenlerle; başvuru sahibinin iddiaları kapsamında yemek alımı  
kalemlerinde aşırı düşük teklif sorgulaması yapılarak ihalenin sonuçlandırılmasına yönelik  
idarece gerçekleştirilen idari işlemlerin yerinde olmadığı yönündeki düşüncem ile, Kurul  
çoğunluğunca alınan karara katılmıyorum.  
Ali Kemal AKKOÇ  
Kurul Üyesi  
19