Ana Sayfa / Kararlar / Altınordu İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü / 2015/66253-Altınordu İlçesinde Taşıma Kapsamında Bulunan İlk/Ortaokul Öğrencilerine Öğle Yemeği Olarak Malzeme dahil Yemek Pişirme Dağıtımı ve Sonrası Hizmetleri Alımı
Bilgi
İKN
2015/66253
Başvuru Sahibi
Fatma Aydemir
İdare
Altınordu İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü
İşin Adı
Altınordu İlçesinde Taşıma Kapsamında Bulunan İlk/Ortaokul Öğrencilerine Öğle Yemeği Olarak Malzeme dahil Yemek Pişirme Dağıtımı ve Sonrası Hizmetleri Alımı
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/052  
: 12  
: 02.09.2015  
: 2015/UH.II-2375  
TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER:  
Başkan: Mahmut GÜRSES  
Üyeler: Ali Kemal AKKOÇ, Ahmet ÖZBAKIR, Mehmet Zeki ADLI, Hasan KOCAGÖZ,  
Hamdi GÜLEÇ  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Fatma Aydemir,  
Cumhuriyet Mahallesi Hüsamoğlu Sokak Güven Pasajı No: 2 Kat: 3 Daire: 32/A TRABZON  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Altınordu İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü,  
Saray Mahallesi Ulukonak Caddesi No: 5 52089 ORDU  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2015/66253 İhale Kayıt Numaralı “Altınordu İlçesinde Taşıma Kapsamında Bulunan  
İlk/Ortaokul Öğrencilerine Öğle Yemeği Olarak Malzeme dahil Yemek Pişirme Dağıtımı ve  
Sonrası Hizmetleri Alımı” İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Altınordu İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü tarafından 29.06.2015 tarihinde açık ihale  
usulü ile gerçekleştirilen “Altınordu İlçesinde Taşıma Kapsamında Bulunan İlk/Ortaokul  
Öğrencilerine Öğle Yemeği Olarak Malzeme dahil Yemek Pişirme Dağıtımı ve Sonrası  
Hizmetleri Alımı” ihalesine ilişkin olarak Fatma Aydemir’in 29.07.2015 tarihinde yaptığı  
şikâyet başvurusunun, idarenin 30.07.2015 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince  
07.08.2015 tarih ve 67394 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 07.08.2015 tarihli dilekçe ile  
itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2015/2046 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından aşırı  
düşük teklif açıklaması kapsamında üçüncü kişilerden keyfi olarak fiyat teklifi alındığı, ancak  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin ilgili maddesine göre üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifinin  
zorunlu durumlarda kullanılabileceği, öncelikle anılan Tebliğ’in ilgili maddesinde belirtilen  
diğer yöntemlere göre açıklama yapılması gerektiği, bu yöntemlerden sonuç elde edilemediği  
takdirde üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin kullanılabileceği, gerekçesi belirtilmeden  
üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi ile açıklama yapılmasının mevzuata aykırı olduğu,  
İsteklinin süt, yoğurt, toz şeker, ekmek fiyatları gibi kurumlardan alınması mümkün  
olan birçok ana çiğ girdi maliyetlerinin üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri ile  
açıklanmasının mevzuata aykırı olduğu,  
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinde (Ek-O.5) ve (Ek-O.6) tutanaklarının eksik  
olduğu, sunulanların ise hatalı olduğu, ilgili meslek mensubundan istenilip doğruluğunun teyit  
1
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/052  
: 12  
: 02.09.2015  
: 2015/UH.II-2375  
edilmesi gerektiği, maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) düzenlenmesi gereken ürünlere satış tespit  
tutanağı (Ek-O.6) düzenlendiği,  
İhale üzerinde bırakılan isteklinin söz konusu Tebliğ’in 79.2.6’ncı maddesinde aranan  
malzemeli yemek sunumu hesap cetvelindeki ana çiğ girdi ve işçilik oranı toplamının  
mevzuata uygun olmadığı, örnek menüde bulunan her bir yemeğin malzeme birim miktar,  
birim fiyat ve toplam maliyetinin yanlış ve eksik hesaplandığı, örnek menüdeki yemeklere ait  
çiğ girdi malzeme fiyatlarının ve çiğ girdi oranlarının eksik ve yanlış hesaplandığı,  
Malzemeli yemek sunumu hesap cetvelinde aritmetik hataların olduğu, çiğ girdi  
maliyetinin eksik hesaplandığı, borsadan alınan bültenlerde yer alan ortalama fiyatların  
kullanılmadığı, menü gramajlarının yanlış hesaplandığı, “gramaj x gün x öğün” karşılığı  
toplamlarının yanlış hesaplandığı, (Ek-H.4) formunda gramaj genel toplamlarının yanlış  
olduğu, (Ek-H.4) formundaki gramaj toplamları ile birim fiyat çarpımlarında hataların olduğu,  
Anılan istekli tarafından işçilik hesaplamasının işin taşımalı iş olduğu düşünüldüğünde  
eksik hesaplandığı, ikinci altı aylık dönem işçiler için öngörülen fiyat esasına göre  
yapılmadığı, işçilik tablosunun hatalı olduğu, 19 okul için en az 19 personel günlük 2 saat  
üzerinden part-time sgk primi ve maaş ödenerek çalıştırılması gerektiği, işçilik giderinin bu  
esasa dayanarak hesaplanmadığı,  
Anılan isteklinin sebze meyve fiyatları alınan hal bültenindeki ortalama fiyat  
hesaplamalarının yanlış olduğu, bahsi geçen Tebliğ’in 79.2.2.7’nci maddesine aykırı olarak  
çiğ girdi maliyetlerine dayanak olarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için isteklinin  
son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu işte kullanılmasını  
öngördüğü mal miktarının en az yarısı kadar alım yapmış olması gerektiği ancak anılan  
isteklinin bu miktarı sağlamadığı,  
Söz konusu istekli tarafından kullanılan toptancı hal fiyatlarının 5957 sayılı Sebze ve  
Meyveler ile Yeterli Arz ve Talep Derinliği Bulunan Diğer Malların Ticaretinin  
Düzenlenmesi Hakkında Kanun uyarınca faaliyet gösteren toptancı hali idaresi tarafından  
düzenlenmediği ve ilgili malın ihale tarihinden önceki son 12 ayın her hangi bir işlem gününe  
ait ortalama fiyat yerine en düşük fiyatlarla açıklama yapılmasının mevzuata aykırı olduğu,  
Tüm bu nedenlerle ihale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasının  
anılan Tebliğ’in 79’uncu maddesine aykırı olduğu iddialarına yer verilmiştir.  
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit  
edilmiştir.  
Başvuru konusu ihalenin yaklaşık maliyetine esas bir öğün bedelinin 2698 sayılı Okul  
Pansiyonları Kanunu’nun 9’uncu maddesi ve Milli Eğitim Bakanlığına Bağlı Okul  
Pansiyonları Yönetmeliği’nin 20’inci maddesi gereğince KDV dahil 3,30 TL olarak  
belirlendiği, %8 KDV hariç fiyatının ise öğün başına 3,0556 TL olarak hesaplandığı görülmüş  
olup, 366.100 öğün yemeğin toplam bedelinin KDV hariç 1.118.638,89 TL olarak  
hesaplandığı anlaşılmıştır.  
Şikâyete konu ihaleye 6 isteklinin katıldığı, 4 teklifin ihale komisyonu tarafından  
geçerli kabul edildiği, İdari Şartname’nin “Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesine göre sınır  
değerin yaklaşık maliyetin 1,30’a bölünmesi ile elde edilen 860.491,45 TL olduğu, ekonomik  
2
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/052  
: 12  
: 02.09.2015  
: 2015/UH.II-2375  
açıdan en avantajlı teklif sahibi olarak belirlenen isteklinin teklifinin ise 860.491,43 TL  
olduğu anlaşılmıştır.  
İhaleye ait İdari Şartname’nin “Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. İhale  
komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme  
göre sınır değer hesaplar.  
33.2. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre  
açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri  
aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen  
kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak  
ister. İhale komisyonu;  
a) Verilen hizmetin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı  
avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen  
teklifler, geçerli teklif olarak belirlenir. İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin sınır  
değerin altında olması durumunda kesin teminat 40.1 inci maddede yer alan hüküm uyarınca  
hesaplanan tutar üzerinden alınır.” düzenlemesi yer almaktadır.  
İhale komisyonu tarafından 30.06.2015 tarihinde EKAP üzerinden gönderilen  
29.06.2015 tarihli yazıda “29/06/2015 Pazartesi günü yapılan 2015/66253 İhale Kayıt  
numaralı, “Altmordu İlçesinde Taşıma Kapsamına Alman Öğrencilere Öğle Yemeği Olarak  
Malzeme Dâhil Yemek Pişirme, Dağıtımı ve Sonrası Hizmetleri Alımı İşi” ihalesinde  
teklifinizin 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 38. maddesi, Hizmet Alımları İhaleleri  
Uygulama Yönetmeliğinin 59. maddesi, Kamu İhale Genel Tebliğinin 79. maddesi, idari  
şartnamenin 33. maddesinin 1. fıkrası gereğince aşırı düşük fiyat sorgulamasını yapacak  
olmamız nedeniyle komisyonumuzca doğru ve sağlıklı bir karar alınabilmesi için teklif etmiş  
olduğunuz fiyatın önemli bileşenlerinden;  
1-İhaleteknik şartnamesinde bulunan 05.10.2015 ile 16.10.2015 tarihleri arasındaki  
yemek menüsünün yapımında kullanılacak malzemelerin/ürünlerin maliyetlerinin yine teknik  
şartnamede yer alan gramajlar çerçevesinde açıklamasının,  
2-Teknik şartnamede belirtilen mesafelerdeki taşıma merkezi okullara iki haftalık  
yemeğin ulaşım giderlerinin tümünün,(aracın zorunlu giderlerinin yılın iki haftasına denk  
gelen kısmı ile km/yakıt ilişkisi baz alınacaktır.  
3-05.10.2015 tarihli yemek menüsünün analiz giderlerinin,  
4-Yemeğin  
dağıtımında ve servis edilmesinde kullanılacak malzemelerin iki  
haftalık (çatal, kaşık, tabldot) giderinin,  
5-Yemeğin  
üretiminde ve taşıma merkezi okullarda öğrencilere sevisinin  
yapılmasında, yemek sonrası temizlik hizmetlerinde görevlendirilecek personellerin tüm  
giderlerinin, (bir aylık maaş ve SGK maliyetinin iki haftaya denk gelen kısmı baz alınacaktır.)  
Kamu İhale Genel Tebliğinin 79. maddesi doğrultusunda belgelere dayalı olarak 3  
(üç) iş günü içerisinde Müdürlüğümüze verilmesi …” ifadelerine yer verilerek Eker Yem.  
Tem. Hay. Med. İnş. San. Tic. Ltd. Şti.’den aşırı düşük teklif açıklaması istenildiği  
görülmüştür.  
Söz konusu isteklinin 02.07.2015 tarihinde idareye sunduğu dilekçe ile teklifinin aşırı  
düşük olarak değerlendirilemeyeceği iddia edilse bile ihale komisyonu tarafından anılan  
3
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/052  
: 12  
: 02.09.2015  
: 2015/UH.II-2375  
dilekçeye istinaden Eker Yem. Tem. Hay. Med. İnş. San. Tic. Ltd. Şti.’ye 03.07.2015  
tarihinde EKAP üzerinden gönderilen 037.07.2015 tarihli yazıda “30/06/2015 Pazartesi günü  
yapılan 2015/66253 ihale kayıt numaralı ilk/ortaokul öğrencilerinin öğle yemeği ihalesine  
vermiş olduğunuz teklifiniz ihale komisyonumuz tarafından aşırı düşük olarak  
değerlendirilmesi nedeniyle Müdürlüğümüze vermiş olduğunuz itiraz dilekçeniz incelenmiştir.  
Kamu İhale Kanunu Genel Tebliğinin 79.1. maddesinde “Personel çalıştırılmasına  
dayalı hizmet alımı ihalelerinde kar hariç yaklaşık maliyet tutarı; personel çalıştırılmasına  
dayalı olmayan hizmet alımı ihalelerinde ise yaklaşık maliyetin 1,30 sayısına bölünmesinden  
elde edilen tutar sınır değer olarak kabul edilir.” denmektedir.  
Bu nedenle, ihaleye vermiş olduğunuz teklifiniz komisyonumuzun belirlemiş olduğu  
sınır değerin altında olduğundan teklifiniz aşırı düşük olarak değerlendirilmiş olup, itirazınız  
reddedilmiştir.  
Daha önce aşırı düşük sorgulaması için verilmiş olan üç iş günü sürenin uzatılması  
talebiniz komisyonumuzca uygun görülmüş olup, 13/07/2015 Pazartesi günü mesai bitimine  
kadar aşırı düşük açıklamanızın yapılarak Müdürlüğümüzün Destek Hizmetleri Şube  
Müdürlüğüne teslim edilmesini rica ederim.” ifadelerine yer verilerek anılan isteklinin  
teklifinin aşırı düşük teklif olarak değerlendirildiği yenilenmiş ve 13.07.2015 tarihine kadar  
aşırı düşük teklif açıklamasını yukarıda belirtilen yazıya göre sunmasının istenildiği  
anlaşılmıştır.  
İhale komisyonu tarafından teklifi sınır değerin altında kaldığı tespit edilen Eker Yem.  
Tem. Hay. Med. İnş. San. Tic. Ltd. Şti.nin 09.07.2015 tarihli üst yazı ile aşırı düşük teklif  
açıklaması sunduğu görülmüş olup, ihale komisyonu tarafından söz konusu isteklinin aşırı  
düşük teklif açıklamasının uygun görülerek anılan isteklinin ekonomik açıdan en avantajlı  
teklif sahibi olarak belirlenmesine karar verildiği anlaşılmıştır.  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı  
düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “79.1. Personel  
çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde kar hariç yaklaşık maliyet tutarı; personel  
çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı ihalelerinde ise yaklaşık maliyetin 1,30 sayısına  
bölünmesinden elde edilen tutar sınır değer olarak kabul edilir.  
79.2. İhale ilanında ve dokümanında teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden  
açıklama isteneceği belirtilen hizmet alımı ihalelerinde, aşırı düşük tekliflerin  
değerlendirilmesi aşamasında aşağıdaki düzenlemelere göre işlem tesis edilmesi  
gerekmektedir.  
79.2.1. Aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda, isteklilerin  
yapacakları açıklamalara esas olacak önemli teklif bileşenlerinin, bütün istekliler için aynı  
unsurları içerecek şekilde belirtilmesi zorunludur. Aşırı düşük teklif açıklaması sunulması için  
isteklilere üç (3) iş gününden az olmamak üzere uygun bir süre verilir.  
79.2.2. İstekliler aşırı düşük olarak tespit edilen tekliflerini aşağıdaki yöntemleri  
kullanarak açıklayabilirler.  
79.2.2.1. Üçüncü Kişilerden Alınan Fiyat Teklifleri: Teklifi oluşturan maliyet  
bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat  
teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili  
olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit  
tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat  
teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek  
ve fiyat teklifinin ekinde idareye verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli  
görülmesi halinde bu tutanaklar meslek mensubundan istenebilecektir.  
4
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/052  
: 12  
: 02.09.2015  
: 2015/UH.II-2375  
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin  
mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen  
ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması  
halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında  
olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu  
tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre  
tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki  
ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin  
yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi  
gerekmektedir.  
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin  
altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek  
mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine  
göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit  
tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan  
ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle  
kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.  
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden  
alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu  
değildir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
79.2.2.2. Kamu Kurum ve Kuruluşları Tarafından Sunulan Mal ve Hizmetlere İlişkin  
Fiyatlar: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin kamu kurum ve kuruluşları tarafından  
sunulan hizmetlere ilişkin fiyat tarifeleri veya istekliye verilmiş fiyat teklifleri açıklama  
yöntemi olarak kullanılabilir. Bu usulle yapılmış açıklamanın geçerli olabilmesi için  
kullanılan fiyatların ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olması  
zorunludur.  
79.2.2.3. Kamu Kurum ve Kuruluşları Tarafından İlan Edilen Fiyatlar: Teklifi  
oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilan edilmiş fiyat  
tarifeleri açıklama yöntemi olarak kullanılabilir. Bu usulle yapılmış açıklamanın geçerli  
olabilmesi için ilan edilen fiyatların ihalenin ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi  
hariç) geçerli olması zorunludur.  
79.2.2.4. Ticaret Borsası Fiyatları: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin  
18/5/2004 tarihli ve 5174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar  
Kanununun 51 inci maddesinin (c) bendi uyarınca borsa idaresi tarafından düzenlenen ve  
ilgili malın ihale tarihinden önceki son 12 ayın herhangi bir işlem gününde gerçekleşen  
ortalama fiyatını gösteren belge ile açıklama yapılabilir.  
79.2.2.5. Toptancı Hal Fiyatları: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin  
11/3/2010 tarihli ve 5957 sayılı Sebze ve Meyveler ile Yeterli Arz ve Talep Derinliği Bulunan  
Diğer Malların Ticaretinin Düzenlenmesi Hakkında Kanun uyarınca faaliyet gösteren  
toptancı hali idaresi tarafından düzenlenen ve ilgili malın ihale tarihinden önceki son 12 ayın  
herhangi bir işlem gününe ait ortalama fiyatını gösteren belge ile açıklama yapılabilir.  
79.2.2.6. Özel veya Münhasır Hak Sahibi Kuruluşların Uyguladığı Fiyatlar: İlgili  
mevzuatı uyarınca, belirli mal veya hizmetlerin kamuya sunulması konusunda lehine  
sınırlama bulunan kuruluşların tedarikçisi oldukları mallar veya sunucusu oldukları  
hizmetler için uyguladıkları fiyatlar ile açıklama yapılabilir.  
5
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/052  
: 12  
: 02.09.2015  
: 2015/UH.II-2375  
79.2.2.7. İsteklinin Kendi Ürettiği, Aldığı veya Sattığı Mallara İlişkin Fiyatlar: Teklifi  
oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin kendi ürettiği, aldığı veya sattığı  
mallara ait fiyatların kullanılması durumunda, istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya  
beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre aşırı düşük  
teklif açıklamasına konu mal için düzenlenen maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.7) ile  
açıklama yapılabilir.  
Maliyetler dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta (Ek-O.7) tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında  
olmaması ve isteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu  
işte kullanılmasını öngördüğü mal miktarının en az yarısı kadar alım yapmış olması gerekir.  
Satışlar dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta (Ek-O.7) tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının %  
80’inin altında olmaması ve malın ticaretinin isteklinin faaliyet alanında olması gerekir.  
İsteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde 4734 sayılı Kanun  
kapsamındaki idarelere açıklama konusu mala ilişkin satış yapmış ve satılan malın idarece  
kabul edilmiş olması durumunda, maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.7) sunulmasına  
gerek bulunmayıp sadece söz konusu satışa ilişkin fatura örnekleri veya bu örneklerin noter,  
(Ek ibare: 12/06/2015-29384 R.G./3. md.) SM, YMM, SMMM ya da vergi dairesince onaylı  
suretleri ile de belgelendirme yapılabilir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
79.2.2.8.İsteklinin Ortağı Olduğu Tüzel Kişiye Ait İşletmeden Mal Çekmesiyle Oluşan  
Emsal Bedel: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin ortağı olduğu  
tüzel kişiye ait işletmeden mal çekmesi veya satın alması durumunda söz konusu malın emsal  
bedeli ile değerlenmesi gereklidir. Emsal bedelinin tespitinde 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı  
Vergi Usul Kanununun ilgili hükümleri esas alınır. Bu durumda, Vergi Usul Kanununa göre  
hesaplanan emsal bedeli gösteren ve istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya  
beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından hazırlanarak imzalanan  
ve kaşelenen beyanın verilmesi yeterlidir. Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel  
kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin  
bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
79.2.3. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın ve  
emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6 ve Ek-O.7 numaralı tutanaklardaki bilgilerin  
doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler veya  
Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır”  
79.2.4. Ek-O.5, Ek-O.6 ve Ek-O.7 numaralı tutanakların son veya bir önceki geçici  
vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir önceki  
geçici vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin  
birinci fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı  
fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas  
alınır.  
Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi  
beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile  
yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2014” tür.  
79.2.5. İşletme hesabına göre defter tutuluyor olması durumunda; yukarıda belirtilen  
tutanaklar, işletme hesabı defteri ve işletme hesap özeti kayıtlarına göre düzenlenir.  
79.2.6. Malzemeli yemek hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin  
değerlendirilmesinde kullanılmak üzere teknik şartnamede asgari iki haftalık örnek menü  
6
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/052  
: 12  
: 02.09.2015  
: 2015/UH.II-2375  
düzenlemesi yapılır ve bu menüde yer alan yemeklerin içerikleri ile çiğ girdi miktarları  
belirtilir.  
Bu ihalelerde; teklifi aşırı düşük bulunan istekli öncelikle “ana çiğ girdi”, “işçilik” ve  
“yardımcı gider” oranlarının belirtildiği Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelini (Ek-  
H.4) hazırlayarak açıklaması kapsamında sunar. Açıklamanın geçerli kabul edilebilmesi için  
“(Ana Çiğ Girdi Maliyeti+İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,80’den az ve  
0,95’den çok olmaması gerekir. Oran belirtmeyen veya belirttiği oran 0,80’den az veya  
0,95’den çok olan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
Ana çiğ girdi ibaresinden ilgili yemeğin pişirilmesi için gerekli temel girdiler anlaşılır.  
Bu çerçevede, isteklinin beyan ettiği orana uygun teklif sunması durumunda, yemek  
pişirilmesi için gerekli enerji giderleri (doğalgaz, LPG gibi), temizlik malzemeleri, su, sigorta  
giderleri, ilaçlama ve hijyen sağlama giderleri, bakım onarım, amortisman, nakliye, sözleşme  
giderleri ve genel giderler, portör muayenesi ve tali çiğ girdiler (tuz, baharat, tatlandırıcı vb.)  
gibi unsurlar “yardımcı girdiler” başlığında değerlendirilir ve bu unsurlar için açıklama  
sunulması gerekmez.  
Örneğin; 1.000 öğün yemek alımı için çıkılan bir ihalede, birim fiyat olarak 5 TL teklif  
veren bir isteklinin, 5.000 TL olan toplam teklif bedelinin aşırı düşük olarak değerlendirilmesi  
ve istekli tarafından sunulan Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelinde “(Ana Çiğ Girdi  
Maliyeti+İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,90 olarak belirtilmesi halinde,  
teklifin 4.500 TL’sinin ana çiğ girdi ile işçilik toplamını içerdiği kabul edilir ve isteklinin  
sadece bu kısma ilişkin açıklama yapması gerekir. Teklifin 500 TL’lik kısmının ise yardımcı  
giderlere ilişkin olduğu kabul edildiğinden, bu kısma ilişkin açıklama yapılması  
gerekmemektedir.  
Malzemeli yemek alımı ihalelerinde, ana çiğ girdi maliyetlerinin tevsiki amacıyla  
üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri kullanılamaz. Ancak 79.2.2 nci maddede yer alan  
diğer yöntemlerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının  
anlaşıldığı durumlarda, üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri ile açıklama yapılabilir.  
79.3. İdarelerin aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirilmesine ilişkin aşağıdaki  
düzenlemeleri de dikkate almaları gerekmektedir.  
79.3.1. Teklifi aşırı düşük olarak tespit edildikten sonra yukarıdaki yöntemlere göre  
usulüne uygun açıklama yapan isteklilerin teklifleri geçerli kabul edilir. Hayatın olağan  
akışına veya ticari gereklere aykırılık gibi nedenlerle teklifler reddedilemez.  
79.3.2. 79.2.2 nci maddede yer alan yöntemlerden herhangi biri ile açıklama  
yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekli tarafından gerekçesi  
belirtilmek suretiyle, ilgili mevzuatına göre ihale tarihinden önceki son 12 ay içinde  
düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir.  
79.3.3. Kurumca hazırlanan “İşçilik Hesaplama Modülü” ne (www.ihale.gov.tr)  
adresinden ulaşılabilecek olup, personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde  
tekliflerin değerlendirilmesi bağlamında sözleşme ve genel giderler dahil asgari işçilik  
maliyeti hesabında işçilik hesaplama modülünün kullanılması zorunludur.  
79.3.4. Hizmet alım ihalelerinde herhangi bir sigorta giderinin aşırı düşük teklif  
sorgulamasında önemli bir bileşen olarak kabul edilmesi durumunda, isteklilerce sigorta  
acentelerinden alınan poliçe, fiyat teklifi veya sözleşmelerin ekine ihale dokümanında yer  
alan teminat tutarları üzerinden teklif ettikleri sigorta prim tutarlarıyla sigorta hizmetini  
gerçekleştirebileceklerine ilişkin, ilgili sigorta şirketinin genel müdürlüğünden veya bölge  
müdürlüğünden alınan teyit yazısının eklenmesi ve bu yazının yetkili kişilerin imzasını  
taşıması gereklidir. Ancak sigorta şirketlerinin genel müdürlük veya bölge müdürlükleri  
tarafından imzalanmış poliçe veya fiyat teklifleri için teyit alınması zorunlu değildir. Sigorta  
giderinin tevsiki için sunulan belgenin işin süresinin tamamını kapsaması gerekmektedir.  
79.3.5. Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımlarına ilişkin yapılan  
7
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/052  
: 12  
: 02.09.2015  
: 2015/UH.II-2375  
aşırı düşük teklif açıklamasında, sözleşme giderleri ve genel giderlerin % 4 oranında  
hesaplanması söz konusu olmayacak, sözleşme giderleri ilgili mevzuatına göre hesaplanmak  
suretiyle açıklama yapılacaktır.” açıklaması yer almaktadır.  
Ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi tarafından sunulan aşırı düşük teklif  
açıklaması incelendiğinde,  
Anılan isteklinin, çiğ girdi maliyetlerinin hesaplanmasında kullanılan birim fiyatları  
tevsiken Ankara Ticaret Borsası tarafından yayımlanan birim fiyatlar ile ekmek, 200 ml poşet  
yoğurt ve pezik için üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerini sunduğu görülmüştür.  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin yukarıda anılan 79.2.2.4’üncü maddesindeki  
açıklamalar uyarınca ana çiğ girdi maliyetlerini tevsiken Ankara Ticaret Borsası fiyatlarını  
sunmasında mevzuata aykırılık bulunmadığı anlaşılmıştır.  
Anılan Tebliğ’in yukarıda aktarılan 79.2.6’ncı maddesinde ana çiğ girdi ibaresinden  
ilgili yemeğin pişirilmesi için gerekli temel girdilerin anlaşılacağı açıklanmış olup, anılan  
maddeye göre 200 ml poşet yoğurt ve ekmeğin idare tarafından hazırlan menüye göre başlı  
başına bir yemek olduğu ve herhangi bir yemeğin pişirilmesinde ana çiğ girdi olarak  
kullanılmayacağı anlaşılmış olup, söz konusu Tebliğ’in aynı maddesinde yer alan “Malzemeli  
yemek alımı ihalelerinde, ana çiğ girdi maliyetlerinin tevsiki amacıyla üçüncü kişilerden  
alınan fiyat teklifleri kullanılamaz.” açıklamasına istinaden söz konusu iki ürünün üçüncü  
kişilerden fiyat teklifi alınarak açıklanmasının mevzuata aykırı olmadığı, nitekim ihale  
üzerinde bırakılan istekli tarafından idarece hazırlanan menüde yer alan yoğurt çorbası ve  
cacıkta kullanılacak yoğurt fiyatını Ankara Ticaret Borsası fiyatlarını kullanarak açıkladığı  
dikkate alındığında alınan fiyat teklifinin bahsi geçen Tebliğ açıklamasına uygun olduğu  
sonucuna varılmıştır.  
Diğer taraftan pezik için Grup Ege Organik Tarım Gıda Turz. İnş. İth. İhr. Paz. San.  
Tic. Ltd. Şti. den alınan usulüne uygun bir fiyat teklifi sunulduğu, söz konusu ürünün piyasa  
da her kamu kurum veya kuruluşu ile ticaret borsalarında bulunmamasının muhtemel olduğu,  
her bölgeye göre farklı sebzelere pezik adı verildiği, Türk Dil Kurumu’nun resmi web  
sayfasında bile pazı ve pancar olmak üzere iki farklı sebze türü olarak tanımlandığı dikkate  
alındığında, sözkonusu Tebliğ’in 79.2.2’nci maddesinde sayılan diğer yöntemlerle açıklama  
olanağı bulunamayacağı anlaşıldığından, söz konusu fiyat teklifinin de aşırı düşük teklif  
açıklamasında kullanılmasında mevzuata aykırılığın bulunmadığı sonucuna varılmıştır.  
Süt, cacık ile yoğurt çorbasında çiğ girdi olarak kullanılan yoğurt, toz şeker v.b.  
ürünler için ise üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınmadığı, 49 adet ana çiğ girdiden sadece 3  
tanesinin üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi ile belgelendirildiği, söz konusu  
belgelendirmenin de mevzuata uygun olduğu anlaşılmıştır.  
Bahsi geçen Tebliğ’in 79.2.2.1’inci maddesinde (Ek-O.5) ve (EK-O.6) tutanaklarının  
fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenleneceği, meslek mensubu tarafından muhafaza  
edileceği ve fiyat teklifinin ekinde idareye verilmeyeceği, ancak idare veya Kurum tarafından  
gerekli görülmesi halinde bu tutanakların meslek mensubundan istenebileceği açıklamasının  
yer aldığı ve söz konusu tutanakların istenip istenmeyeceğinin tekliflerin değerlendirilmesi  
aşamasında idare ve Kurumun takdirinde olduğu açık olup, aşırı düşük teklif sahibi isteklinin  
teklifinin de sınır değerin 2 kuruş altında olduğu dikkate alındığında söz konusu tutanakların  
istenilmesine de gerek bulunmadığı anlaşılmıştır.  
8
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/052  
: 12  
: 02.09.2015  
: 2015/UH.II-2375  
İhale üzerinde bırakılan isteklinin 2 aşçı ve 2 şoför için ayrı dönemler olarak işçilik  
ücreti öngördüğü, ayrıca 19 garson için günlük 2 saat çalışmanın yine ayrı dönemler olarak  
belirlendiği ve buna ilişkin maliyetin açık olarak hesaplandığı, asgari ücrete gelecek artış  
dikkate alınarak işçilik ücretinin hesapladığı görülmüş olup, başvuru sahibinin bu konuya  
ilişkin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
Aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında ihale üzerinde bırakılan isteklinin anılan  
Tebliğ’in 79.2.6’ncı maddesinde aranan malzemeli yemek sunumu hesap cetvelini sunduğu,  
söz konusu cetvelde ana çiğ girdi oranının yaklaşık 0,68, işçilik oranın ise yaklaşık 0,15  
olarak belirlendiği, söz konusu oranlar toplamının istenilen 0,80 ile 0,95 aralığında yer aldığı,  
idare tarafından hazırlanan örnek menüde yer alan gramajları kullandığı, bahsi geçen  
malzemeli yemek sunumu hesap cetvelinde aritmetik hataların bulunmadığı, borsadan alınan  
bültenlerde ürünler için belirlenen ortalama fiyatların kullanıldığı anlaşılmıştır.  
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.2.7 ve  
79.2.2.5’inci maddelerinde yer alan yöntemler kullanılarak açıklama yapılmadığından,  
başvuru sahibinin ihale üzerinde bırakılan isteklinin kendi ürettiği, aldığı veya sattığı mallara  
ilişkin fiyatlar ile sebze, meyve fiyatları alınan hal bültenindeki ortalama fiyatların uygun  
olmadığı iddialarının da yerinde olmadığı ve mesnetsiz olduğu anlaşılmıştır.  
Sonuç olarak ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi olarak belirlenen isteklinin  
aşırı düşük teklif açıklamasının anılan Tebliğ’in 79’uncu maddesine uygun olduğu, tüm  
bunlara ilaveten anılan isteklinin teklifinin idarece tespit edilen sınır değerin sadece iki kuruş  
altında olduğu ve başvuru sahibi tarafından mesnetsiz iddialara yer verildiği dikkate  
alındığında, başvuru sahibinin iddialarının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen  
şikâyet başvurusunun reddine,  
Oyçokluğu ile karar verildi.  
Mahmut GÜRSES  
Başkan  
Ali Kemal AKKOÇ  
Kurul Üyesi  
Ahmet ÖZBAKIR  
Kurul Üyesi  
Mehmet Zeki ADLI  
Kurul Üyesi  
Hasan KOCAGÖZ  
Kurul Üyesi  
Hamdi GÜLEÇ  
Kurul Üyesi  
9
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/052  
: 12  
: 02.09.2015  
: 2015/UH.II-2375  
KARŞI OY  
Başvuru sahibinin itirazen şikayet başvuru dilekçesindeki iddiaları kapsamında Kurul  
çoğunluğunca İtirazen şikayet başvurusunun reddine” karar verilmiştir.  
Başvuru sahibinin iddialarının İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmeliğin  
18’inci maddesi yönünden Kurul kararına dayanak teşkil eden esas inceleme raporu ve eki  
belgeler üzerinde yapılan inceleme sonucunda;  
Altınordu İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü tarafından gerçekleştirilen “Altınordu İlçesinde  
Taşıma Kapsamında Bulunan İlk/Ortaokul Öğrencilerine Öğle Yemeği Olarak Malzeme  
Dahil Yemek Pişirme Dağıtımı ve Sonrası Hizmetleri Alımı” ihalesine ilişkin yaklaşık  
maliyetin Milli Eğitim Bakanlığı'nın fiyatları esas alınarak toplam 1.118.638,89 TL olarak  
hesaplandığı,  
Bahse konu ihalede 13 adet ihale dokümanı satın alındığı, 29.06.2015 tarihinde  
gerçekleştirilen ihaleye 6 istekli tarafından teklif verildiği,  
İdarece ihaleye ilişkin tekliflerin denetimine ilişkin yapılan inceleme uyarınca, iki  
isteklinin teklifinin çeşitli gerekçeler üzerinden değerlendirme dışı bırakılması sonrasında  
kalan 4 teklifin de geçerli teklif olarak kabul edildiği, bu tekliflere ilişkin teklif bedellerinin,  
İsteklinin Adı  
Eker Yem. Tem. Hay. Med. İnş. San. Tic. Ltd. Şti.  
Fatma AYDEMİR  
Teklif Bedeli (TL)  
860.491,43  
955.521,00  
Batı Toplu Yem. İnş. Unlu Mam. Tem. Güv. Hiz. San. ve Tic. Ltd.  
Şti.  
ÖzAntep Gıda Toplu Tem. Otom. İnş. Tur. Nak Teks. İth ve İhr.  
San. ve Tic. Ltd. Şti.  
1.025.080,00  
1.083.656,00  
Şeklinde verildiği,  
İdarece yaklaşık maliyetin 1,3 ile bölünmesi neticesinde ulaşılan ve 860.491,45 TL’ye  
tekabül eden sınır değerin altında teklif sunduğu anlaşılan Eker Yem. Tem. Hay. Med. İnş.  
San. Tic. Ltd. Şti.’den teklif bileşenlerine ilişkin açıklama istendiği, sunulan açıklamanın  
kabul edilerek ihalenin bu isteklinin üzerinde bırakıldığı,  
Anlaşılmıştır.  
4734 sayılı Kanunun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38 inci maddesinde;  
İhale komisyonu verilen teklifleri (Değişik: 6/2/2014-6518/47 md.) değerlendirdikten  
sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük  
olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif  
sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak  
ister.  
İhale komisyonu;  
10  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/052  
: 12  
: 02.09.2015  
: 2015/UH.II-2375  
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım  
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,  
(Değişik: 6/2/2014-6518/47 md.) gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate  
alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli  
görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
(Ek fıkra: 20/11/2008-5812/12 md.; Değişik fıkra: 6/2/2014-6518/47 md.) Kurum,  
ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne göre aşırı düşük  
tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi  
amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu maddede öngörülen  
açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık maliyeti 8 inci maddede  
öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile yapım işleri ihalelerinde  
sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin  
reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale komisyonu bu maddenin  
uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.” hükmü yer almaktadır.  
Bahse konu madde hükmünden, ihalede aşırı düşük sorgulama yapılacağının ihale  
dokümanında düzenmiş haline göre, ihale komisyonunun, yaptığı değerlendirme neticesinde  
geçerli olduğunu tespit ettiği tekliflerden, ihaleye verilen diğer tekliflere veya idarenin tespit  
ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olan isteklileri tespit edeceği ve tespit  
edilen bu teklifleri reddetmeden önce yine madde metninde belirtilen usul doğrultusunda  
sorgulamaya tabi tutacağı anlaşılmaktadır.  
Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde, aşırı düşük teklif  
sorgulamasının Kamu İhale Genel Tebliğinin “teklif fiyata dahil masraflar” ve “aşırı düşük  
tekliflerin değerlendirilmesini” düzenleyen maddeleri ile idari şartnamenin “teklif fiyata dahil  
olan giderler” başlıklı maddesindeki düzenlemelerin esas alınarak yapılması gerekmektedir.  
Bu ihalelerde, aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda belgelere dayalı yazılı açıklama  
yapmayan veya ihale komisyonunca açıklamaları yetersiz bulunan isteklilerin teklifleri ile  
teklif edilmesi gereken asgari işçilik maliyetini karşılamayan teklifler gerekçesi belirtilmek  
suretiyle reddedilecektir. İhale konusu hizmetin maliyet unsurlarının, personel çalıştırılmasına  
dayalı hizmet alımlarında olduğu gibi önceden belirlenen nitelikte olmadığı görülmektedir.  
Bu durumda, ihale dokümanında belirtilen şartlara uygun olarak hizmetin ifası için her  
isteklinin basiretli tacir olma yükümlülüğü gereğince kendi organizasyon yapısı, kullanacağı  
makine ekipmanın özellikleri, malzeme teminindeki kendine özgü koşulları vb. unsurları  
dikkate alarak teklif fiyatını belirlemesi gerekmektedir.  
Ayrıca, malzeme dahil yemek alım hizmetlerinde yemek bileşenlerini oluşturan  
girdilerin önemli bir kısmı yerel, mevsimsel ve iklim özelliklerine göre farklılıklar  
göstermekte, bir çok girdi müstahsilden doğrudan temin edilebilmektedir. Özellikle sebze  
meyve gibi girdilerin piyasa koşulları sebebiyle muhasebeleştirilmesinde karşılaşılan  
güçlüklerin aşırı düşük teklif sorgulamasında ispat için aranılan belgelere yansıtılmasında  
isteklilerin önünde önemli bir engel teşkil edeceğinden, şikayete konu ihalede, ihtiyaçların  
uygun şartlarla ve zamanında karşılanması ve kaynakların verimli kullanılmasından sorumlu  
olan idarenin, ihalede aşırı düşük teklif açıklaması isteyerek ihalenin sonuçlandırılması  
yönünde tesis etmiş olduğu işlemlerde mevzuata uyarlık bulunmadığı,  
11  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/052  
: 12  
: 02.09.2015  
: 2015/UH.II-2375  
İhale konusu işin personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı işi olmadığı, yaklaşık  
maliyetin büyük çoğunlukla yemek giderinden oluştuğu ihalede verilen tekliflerin hepsi  
yaklaşık maliyetin altında olmakla birlikte yaklaşık maliyete ve birbirlerine göre yakın olduğu  
ve en düşük teklifin bile diğer tekliflere göre aşırı düşük olarak değerlendirilemeyeceği  
anlaşıldığından, idarece yemek kalemlerinde aşırı düşük teklif sorgulaması yapılarak ihalenin  
karara bağlanması yönünde gerçekleştirilen idari işlemlerin mevzuata uygun olmadığı,  
Değerlendirilmiştir.  
Açıklanan nedenlerle; başvuru sahibinin iddiaları kapsamında yemek alımı  
kalemlerinde aşırı düşük teklif sorgulaması yapılarak ihalenin sonuçlandırılmasına yönelik  
idarece gerçekleştirilen idari işlemlerin yerinde olmadığı yönündeki düşüncem ile, Kurul  
çoğunluğunca alınan karara katılmıyorum.  
Ali Kemal AKKOÇ  
Kurul Üyesi  
12  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/052  
: 12  
: 02.09.2015  
: 2015/UH.II-2375  
KARŞI OY  
İnceleme konusu ihalede;  
Başvuru sahibinin itirazen şikayet dilekçesinde yer alan, ihale üzerinde bırakılan  
isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasının Tebliğin 79’uncu maddesine aykırı olduğu  
şeklindeki iddiasının incelenmesi neticesinde, Kurul çoğunluğunca, ekonomik açıdan en  
avantajlı teklif sahibi olarak belirlenen isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasının uygun  
olduğu gerekçesiyle, itirazen şikâyet başvurusunun reddine” karar verilmiştir  
Anılan Kararda, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.6’ncı maddesinde ana çiğ girdi  
ibaresinden ilgili yemeğin pişirilmesi için gerekli temel girdilerin anlaşılacağı açıklanmış  
olup, anılan maddeye göre 200 ml poşet yoğurt ve ekmeğin idare tarafından hazırlan menüye  
göre başlı başına bir yemek olduğu ve herhangi bir yemeğin pişirilmesinde ana çiğ girdi  
olarak kullanılmayacağı değerlendirilmiş olup, Tebliğ’in aynı maddesinde yer alan  
“Malzemeli yemek alımı ihalelerinde, ana çiğ girdi maliyetlerinin tevsiki amacıyla üçüncü  
kişilerden alınan fiyat teklifleri kullanılamaz.” açıklamasına istinaden söz konusu iki ürünün  
üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınarak açıklanmasının mevzuata aykırı olmadığı, diğer  
taraftan pezik için Grup Ege Organik Tarım Gıda Turz. İnş. İth. İhr. Paz. San. Tic. Ltd. Şti.  
den alınan usulüne uygun bir fiyat teklifi sunulduğu, söz konusu ürünün piyasa da her kamu  
kurum veya kuruluşu ile ticaret borsalarında bulunmamasının muhtemel olduğu, her bölgeye  
göre farklı sebzelere pezik adı verildiği, dikkate alındığında, Tebliğ’in 79.2.2’nci maddesinde  
sayılan diğer yöntemlerle açıklama olanağı bulunamayacağı ve söz konusu fiyat teklifinin de  
aşırı düşük teklif açıklamasında kullanılmasında mevzuata aykırılığın bulunmadığı ifade  
edilmektedir.  
Yapılan incelemede, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan açıklamalarda,  
çiğ girdi maliyetlerinin hesaplanmasında kullanılan birim fiyatları tevsiken Ankara Ticaret  
Borsası tarafından yayımlanan birim fiyatlar ile ekmek, 200 ml poşet yoğurt ve pezik için  
üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerini sunduğu görülmüştür.  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.6’ncı maddesinde, “ … Bu ihalelerde; teklifi aşırı  
düşük bulunan istekli öncelikle “ana çiğ girdi”, “işçilik” ve “yardımcı gider” oranlarının  
belirtildiği Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelini (Ek- H.4) hazırlayarak açıklaması  
kapsamında sunar. Açıklamanın geçerli kabul edilebilmesi için “(Ana Çiğ Girdi  
Maliyeti+İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,80’den az ve 0,95’den çok  
olmaması gerekir. Oran belirtmeyen veya belirttiği oran 0,80’den az veya 0,95’den çok olan  
isteklilerin teklifleri reddedilir.  
Ana çiğ girdi ibaresinden ilgili yemeğin pişirilmesi için gerekli temel girdiler anlaşılır.  
Bu çerçevede, isteklinin beyan ettiği orana uygun teklif sunması durumunda, yemek  
pişirilmesi için gerekli enerji giderleri (doğalgaz, LPG gibi), temizlik malzemeleri, su, sigorta  
giderleri, ilaçlama ve hijyen sağlama giderleri, bakım onarım, amortisman, nakliye, sözleşme  
giderleri ve genel giderler, portör muayenesi ve tali çiğ girdiler (tuz, baharat, tatlandırıcı vb.)  
gibi unsurlar “yardımcı girdiler” başlığında değerlendirilir ve bu unsurlar için açıklama  
sunulması gerekmez.” açıklaması yer almaktadır.  
13  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/052  
: 12  
: 02.09.2015  
: 2015/UH.II-2375  
Söz konusu açıklamalardan, malzemeli yemek hizmet alımı ihalelerinde, ana çiğ girdi  
maliyeti için belirtilen 0,80’lik oranın, öğündeki, yemek pişirilmesi için gerekli enerji  
giderleri, temizlik malzemeleri, su, sigorta giderleri, ilaçlama ve hijyen sağlama giderleri,  
bakım onarım, amortisman, nakliye, sözleşme giderleri ve genel giderler, portör muayenesi ve  
tali çiğ girdiler dışındaki temel girdiler olduğu ve ekmeğin açıklanması gereken 0,80’lik  
oran içinde olduğu değerlendirmektedir.  
Anılan Tebliğin 79.3.2’nci maddesinde ise,“79.2.2 nci maddede yer alan  
yöntemlerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı  
durumlarda, istekli tarafından gerekçesi belirtilmek suretiyle, ilgili mevzuatına göre ihale  
tarihinden önceki son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi ve belgeler  
kullanılarak da açıklama yapılabilir.” açıklaması yer almaktadır.  
Yukarıda yer alan Tebliğ açıklaması gereğince, istekliler tarafından aşırı düşük teklif  
açıklaması sunulurken, Tebliğin 79.2.2 nci maddesinde yer alan yöntemlerden herhangi biri  
ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, fiyat teklifi  
sunulması yöntemi ile açıklanıyor olmasının gerekçesinin istekli tarafından belirtilmesinin  
zorunlu olduğu anlaşılmaktadır.  
Bu durumda, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından, üçüncü kişilerden alınan fiyat  
teklifi ile açıklanan, ekmek, 200 ml poşet yoğurt ve pezik’in fiyat teklifi sunulması yöntemi  
ile açıklanıyor olmasının gerekçesinin belirtilmediği, ayrıca ekmek, yoğurt gibi girdilerin  
fiyatlarının Kamu Kurum ve Kuruluşlarının fiyatları ile tevsik edilebileceği düşünüldüğünden,  
ihale üzerinde bırakılan isteklinin açıklamalarının uygun olmadığı ve teklifinin değerlendirme  
dışı bırakılması gerektiği sonucuna varılmıştır.  
Açıklanan nedenlerle, uyuşmazlık konusu ihalede, “düzeltici işlem belirlenmesine”  
karar verilmesi gerektiği yönündeki düşüncemle, Kurul çoğunluğunca verilen İtirazen  
şikayet başvurusunun reddine” niteliğindeki karara katılmıyorum.  
Ahmet ÖZBAKIR  
Kurul Üyesi  
14