Ana Sayfa / Kararlar / Yayladağı İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü / 2015/89270-Yayladağı İlçesindeki 12 Taşıma Merkezi İlkokul ve Ortaokulda Okuyan 1200 182 İş Günü 3 Çeşit Sıcak Öğle Yemeği Hazırlama Ve Dağıtılması
Bilgi
İKN
2015/89270
Başvuru Sahibi
Harun Aslan – Asum Yemek
İdare
Yayladağı İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü
İşin Adı
Yayladağı İlçesindeki 12 Taşıma Merkezi İlkokul ve Ortaokulda Okuyan 1200 182 İş Günü 3 Çeşit Sıcak Öğle Yemeği Hazırlama Ve Dağıtılması
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/054  
: 68  
: 16.09.2015  
: 2015/UH.II-2546  
TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER:  
Başkan V. II. Başkan: Kazım ÖZKAN  
Üyeler: Ali Kemal AKKOÇ, Ahmet ÖZBAKIR, Mehmet Zeki ADLI, Hamdi GÜLEÇ,  
Mehmet AKSOY  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Harun Aslan Asum Yemek,  
Fatih Mah. Mimar Sinan Cad. No: 50/1 Nurdağı/GAZİANTEP  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Yayladağı İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü,  
Kurtuluş Mah. Atatürk Cad. No: 14 Yayladağı/HATAY  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2015/89270 İhale Kayıt Numaralı “Yayladağı İlçesindeki 12 Taşıma Merkezi İlkokul ve  
Ortaokulda Okuyan 1200 182 İş Günü 3 Çeşit Sıcak Öğle Yemeği Hazırlama Ve Dağıtılması”  
İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Yayladağı İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü tarafından 05.08.2015 tarihinde açık ihale  
usulü ile gerçekleştirilen “Yayladağı İlçesindeki 12 Taşıma Merkezi İlkokul ve Ortaokulda  
Okuyan 1200 182 İş Günü 3 Çeşit Sıcak Öğle Yemeği Hazırlama ve Dağıtılması” ihalesine  
ilişkin olarak Harun Aslan – Asum Yemek’in 21.08.2015 tarihinde yaptığı şikâyet  
başvurusunun, idarenin 26.08.2015 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince  
31.08.2015 tarih ve 73666 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 27.08.2015 tarihli dilekçe ile  
itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2015/2227 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, toplam çiğ girdi miktarlarının, idarece tebliğ  
edilen 140-E.7812342 sayılı aşırı düşük teklif sorgulama konulu yazı ekinde yer alan yemek  
listesine göre doğru hesaplanmadığı, toplam çiğ girdi maliyetinin hesaplanmasında bazı  
kalemlere ait fiyatların, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.2’nci maddesi kapsamındaki  
belgelere dayandırılmadığı, fiyat tekliflerini imzalayan serbest muhasebeci mali müşavirlerin  
mesleki hayatını sürdürüp sürdürmediğine dair kayıtlı olduğu odadan alınan mesleki faaliyet  
belgesinin açıklama kapsamında sunulmadığı, toplam çiğ girdi fiyatının hesaplanmasında  
aritmetik hata olduğu, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.6’ncı maddesi gereği “ana çiğ  
girdi”, “işçilik” ve “yardımcı gider” oranlarının belirtildiği malzemeli yemek sunumu hesap  
cetvelinin (Ek- H.4) hazırlanarak açıklama kapsamında sunulmadığı, asgari işçilik hesabında  
KİK İşçilik Hesaplama Modülü’nün kullanıldığı ancak 2015/2 ve 2016/1 dönemleri için  
asgari ücret artışının öngörülmediği, bu hususta Ankara 4. İdare Mahkemesinin 16.05.2013  
tarihli ve E:2012/1234, K:2013/707 sayılı kararının emsal alınabileceği, asgari işçilik  
1
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/054  
: 68  
: 16.09.2015  
: 2015/UH.II-2546  
hesabında Teknik Şartname’nin 2’inci maddesinin “Hizmete ait (varsa) diğer bilgiler” başlıklı  
(d) bendine göre göre yeterli sayıda işçi çalıştırılmasının hesaplanmadığı, 12 taşıma merkezi  
okul için en az 12 işçiyi günde 2 saat kısmi zamanlı olarak, yemeklerin okullara üretim  
yerinden taşınması için 2 şoför, aşçı ve yardımcısı çalıştırılması gerektiği dolayısıyla aşırı  
düşük teklif açıklamasının eksik işçilik hesaplayarak yapıldığı belirtilerek ekonomik açıdan  
en avantajlı teklif sahibi istekli tarafından yapılan aşırı düşük teklif açıklamasının mevzuata  
uygun olmadığı iddialarına yer verilmiştir.  
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit  
edilmiştir.  
İncelenmekte olan ihaleye 5 isteklinin tarafından teklif verildiği, idare tarafından  
Şerifoğulları İnş. Gıda Tem. Tıb. Cih. Pet. Ürün. Turz. Taş. Hay. Eği. Hiz. İth. İhr. Tic. Ltd.  
Şti., Orontes Yem. Tem. Bil. İşl. Veri Haz. Tar. Gıda İnş. Orm. ve Hay. İth. İhr. San. ve Tic.  
Ltd. Şti. ve Harun Aslan – Asum Yemek tarafından verilen tekliflerin aşırı düşük teklif olarak  
belirlendiğine dair tutanak tutulduğu, 05.08.2015 tarihli yazılar ekinde aşırı düşük teklif  
sorgulama yazılarının gönderildiği, Şerifoğulları İnş. Gıda Tem. Tıb. Cih. Pet. Ürün. Turz.  
Taş. Hay. Eği. Hiz. İth. İhr. Tic. Ltd. Şti. tarafından yapılan aşırı düşük teklif açıklamasının  
mevzuata uygun olmadığı gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı, aşırı düşük teklif  
açıklamaları uygun görülen Orontes Yem. Tem. Bil. İşl. Veri Haz. Tar. Gıda İnş. Orm. ve  
Hay. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin ekonomik açıdan en avantajlı birinci teklif sahibi,  
başvuru sahibi Harun Aslan – Asum Yemek’in ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif  
sahibi olarak belirlendiği görülmüştür.  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci  
maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya  
idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu  
teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli  
olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.  
İhale komisyonu;  
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım  
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne  
göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin  
belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu  
maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık  
maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile  
yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen  
açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale  
komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır”  
hükmü,  
2
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/054  
: 68  
: 16.09.2015  
: 2015/UH.II-2546  
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Sınır değer ve aşırı düşük  
teklifler” başlıklı 59’uncu maddesinde “(1) İhale komisyonu verilen teklifleri  
değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değeri hesaplar.  
(2) Aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemlerine ilişkin olarak, ihale ilanı ve  
dokümanında belirtilmek kaydıyla, üçüncü, dördüncü ve beşinci fıkralardaki koşullar  
çerçevesinde aşağıdaki seçeneklerden bir tanesi kullanılır.  
a) Sınır değerin altında olan teklifler ihale komisyonunca aşırı düşük teklif olarak  
tespit edilir ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte  
önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili ayrıntılar yazılı olarak istenir. İhale  
komisyonu;  
1) Verilen hizmetin ekonomik olması,  
2) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı  
avantajlı koşullar,  
3) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
b) İhale, aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemleri yapılmaksızın  
sonuçlandırır.  
c) Aşırı düşük teklif sınır değerinin altında teklif sunan isteklilerin teklifi açıklama  
istenmeksizin reddedilir.  
(3) Yaklaşık maliyeti Kanunun 8 inci maddesinde öngörülen eşik değerin yarısına eşit  
veya bu değerin üzerinde olan ihalelerde, ikinci fıkranın (a) bendinin kullanılması  
zorunludur.  
(4) Yaklaşık maliyeti Kanunun 8 inci maddesinde öngörülen eşik değerin yarısına  
kadar olan, açık ihale, belli istekliler arasında ihale veya Kanunun 21 nci maddesinin (b), (c)  
ve (f) bentleri gereğince pazarlık usulü ile yapılan personel çalıştırılmasına dayalı olmayan  
hizmet alımı ihalelerinde, ikinci fıkranın (a), (b) veya (c) bendindeki seçeneklerden birinin  
kullanılması zorunludur.  
(5) Aşağıdaki işlerin ihalelerinde ikinci fıkranın (b) bendinin kullanılması zorunludur.  
a) Yaklaşık maliyeti Kanunun 8 inci maddesinde öngörülen eşik değerin yarısına  
kadar olan ve Kanunun 21 nci maddesinin (a), (d) ve (e) bentleri gereğince pazarlık usulü ile  
yapılan personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı ihaleleri.  
b) Yaklaşık maliyeti Kanunun 8 inci maddesinde öngörülen eşik değerin yarısına  
kadar olan personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihaleleri.  
c) Kurum tarafından yayımlanan aşırı düşük teklif sorgulaması yapılamayacak alımlar  
listesinde yer alan işlerin ihaleleri.” hükmü,  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarında  
teklif fiyata dahil olacak giderler” başlıklı 78’inci maddesinde “78.1. Personel  
çalıştırılmasına dayalı hizmet alımları; ihale konusu işte çalıştırılacak personel sayısının  
ihale dokümanında belirlendiği, bu personelin çalışma saatlerinin tamamının idare için  
kullanıldığı ve yaklaşık maliyetinin en az % 70’lik kısmının asgari işçilik maliyeti ile varsa  
ayni yemek ve yol giderleri dahil işçilik giderinden oluştuğu hizmetlerdir. …” açıklaması,  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı  
düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “79.1. Personel  
3
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/054  
: 68  
: 16.09.2015  
: 2015/UH.II-2546  
çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde kar hariç yaklaşık maliyet tutarı; personel  
çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı ihalelerinde ise yaklaşık maliyetin 1,30 sayısına  
bölünmesinden elde edilen tutar sınır değer olarak kabul edilir.  
79.2. İhale ilanında ve dokümanında teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden  
açıklama isteneceği belirtilen hizmet alımı ihalelerinde, aşırı düşük tekliflerin  
değerlendirilmesi aşamasında aşağıdaki düzenlemelere göre işlem tesis edilmesi  
gerekmektedir.  
79.2.1. Aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda, isteklilerin  
yapacakları açıklamalara esas olacak önemli teklif bileşenlerinin, bütün istekliler için aynı  
unsurları içerecek şekilde belirtilmesi zorunludur. Aşırı düşük teklif açıklaması sunulması için  
isteklilere üç (3) iş gününden az olmamak üzere uygun bir süre verilir.  
79.2.2. İstekliler aşırı düşük olarak tespit edilen tekliflerini aşağıdaki yöntemleri  
kullanarak açıklayabilirler.  
79.2.2.1. Üçüncü Kişilerden Alınan Fiyat Teklifleri: Teklifi oluşturan maliyet  
bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat  
teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili  
olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit  
tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat  
teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek  
ve fiyat teklifinin ekinde idareye verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli  
görülmesi halinde bu tutanaklar meslek mensubundan istenebilecektir.  
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin  
mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen  
ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması  
halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında  
olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu  
tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre  
tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki  
ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin  
yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi  
gerekmektedir.  
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin  
altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek  
mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine  
göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit  
tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan  
ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle  
kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.  
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden  
alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu  
değildir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
79.2.2.2. Kamu Kurum ve Kuruluşları Tarafından Sunulan Mal ve Hizmetlere İlişkin  
Fiyatlar: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin kamu kurum ve kuruluşları tarafından  
sunulan hizmetlere ilişkin fiyat tarifeleri veya istekliye verilmiş fiyat teklifleri açıklama  
4
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/054  
: 68  
: 16.09.2015  
: 2015/UH.II-2546  
yöntemi olarak kullanılabilir. Bu usulle yapılmış açıklamanın geçerli olabilmesi için  
kullanılan fiyatların ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olması  
zorunludur.  
79.2.2.3. Kamu Kurum ve Kuruluşları Tarafından İlan Edilen Fiyatlar: Teklifi  
oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilan edilmiş fiyat  
tarifeleri açıklama yöntemi olarak kullanılabilir. Bu usulle yapılmış açıklamanın geçerli  
olabilmesi için ilan edilen fiyatların ihalenin ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi  
hariç) geçerli olması zorunludur.  
79.2.2.4. Ticaret Borsası Fiyatları: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin  
18/5/2004 tarihli ve 5174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar  
Kanununun 51 inci maddesinin (c) bendi uyarınca borsa idaresi tarafından düzenlenen ve  
ilgili malın ihale tarihinden önceki son 12 ayın herhangi bir işlem gününde gerçekleşen  
ortalama fiyatını gösteren belge ile açıklama yapılabilir.  
79.2.2.5. Toptancı Hal Fiyatları: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin  
11/3/2010 tarihli ve 5957 sayılı Sebze ve Meyveler ile Yeterli Arz ve Talep Derinliği Bulunan  
Diğer Malların Ticaretinin Düzenlenmesi Hakkında Kanun uyarınca faaliyet gösteren  
toptancı hali idaresi tarafından düzenlenen ve ilgili malın ihale tarihinden önceki son 12 ayın  
herhangi bir işlem gününe ait ortalama fiyatını gösteren belge ile açıklama yapılabilir.  
79.2.2.6. Özel veya Münhasır Hak Sahibi Kuruluşların Uyguladığı Fiyatlar: İlgili  
mevzuatı uyarınca, belirli mal veya hizmetlerin kamuya sunulması konusunda lehine  
sınırlama bulunan kuruluşların tedarikçisi oldukları mallar veya sunucusu oldukları  
hizmetler için uyguladıkları fiyatlar ile açıklama yapılabilir.  
79.2.2.7. İsteklinin Kendi Ürettiği, Aldığı veya Sattığı Mallara İlişkin Fiyatlar: Teklifi  
oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin kendi ürettiği, aldığı veya sattığı  
mallara ait fiyatların kullanılması durumunda, istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya  
beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre aşırı düşük  
teklif açıklamasına konu mal için düzenlenen maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.7) ile  
açıklama yapılabilir.  
Maliyetler dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta (Ek-O.7) tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında  
olmaması ve isteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu  
işte kullanılmasını öngördüğü mal miktarının en az yarısı kadar alım yapmış olması gerekir.  
Satışlar dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta (Ek-O.7) tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının %  
80’inin altında olmaması ve malın ticaretinin isteklinin faaliyet alanında olması gerekir.  
İsteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde 4734 sayılı Kanun  
kapsamındaki idarelere açıklama konusu mala ilişkin satış yapmış ve satılan malın idarece  
kabul edilmiş olması durumunda, maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.7) sunulmasına  
gerek bulunmayıp sadece söz konusu satışa ilişkin fatura örnekleri veya bu örneklerin noter,  
(Ek ibare: 12/06/2015-29384 R.G./3. md.) SM, YMM, SMMM ya da vergi dairesince onaylı  
suretleri ile de belgelendirme yapılabilir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
79.2.2.8.İsteklinin Ortağı Olduğu Tüzel Kişiye Ait İşletmeden Mal Çekmesiyle Oluşan  
Emsal Bedel: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin ortağı olduğu  
tüzel kişiye ait işletmeden mal çekmesi veya satın alması durumunda söz konusu malın emsal  
bedeli ile değerlenmesi gereklidir. Emsal bedelinin tespitinde 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı  
5
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/054  
: 68  
: 16.09.2015  
: 2015/UH.II-2546  
Vergi Usul Kanununun ilgili hükümleri esas alınır. Bu durumda, Vergi Usul Kanununa göre  
hesaplanan emsal bedeli gösteren ve istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya  
beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından hazırlanarak imzalanan  
ve kaşelenen beyanın verilmesi yeterlidir. Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel  
kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin  
bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
79.2.3. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın ve  
emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6 ve Ek-O.7 numaralı tutanaklardaki bilgilerin  
doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler veya  
Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır”  
79.2.4. Ek-O.5, Ek-O.6 ve Ek-O.7 numaralı tutanakların son veya bir önceki geçici  
vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir önceki  
geçici vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin  
birinci fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı  
fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas  
alınır.  
Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi  
beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile  
yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2014” tür.  
79.2.5. İşletme hesabına göre defter tutuluyor olması durumunda; yukarıda belirtilen  
tutanaklar, işletme hesabı defteri ve işletme hesap özeti kayıtlarına göre düzenlenir.  
79.2.6. Malzemeli yemek hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin  
değerlendirilmesinde kullanılmak üzere teknik şartnamede asgari iki haftalık örnek menü  
düzenlemesi yapılır ve bu menüde yer alan yemeklerin içerikleri ile çiğ girdi miktarları  
belirtilir.  
Bu ihalelerde; teklifi aşırı düşük bulunan istekli öncelikle “ana çiğ girdi”, “işçilik” ve  
“yardımcı gider” oranlarının belirtildiği Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelini (Ek-  
H.4) hazırlayarak açıklaması kapsamında sunar. Açıklamanın geçerli kabul edilebilmesi için  
“(Ana Çiğ Girdi Maliyeti+İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,80’den az ve  
0,95’den çok olmaması gerekir. Oran belirtmeyen veya belirttiği oran 0,80’den az veya  
0,95’den çok olan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
Ana çiğ girdi ibaresinden ilgili yemeğin pişirilmesi için gerekli temel girdiler anlaşılır.  
Bu çerçevede, isteklinin beyan ettiği orana uygun teklif sunması durumunda, yemek  
pişirilmesi için gerekli enerji giderleri (doğalgaz, LPG gibi), temizlik malzemeleri, su, sigorta  
giderleri, ilaçlama ve hijyen sağlama giderleri, bakım onarım, amortisman, nakliye, sözleşme  
giderleri ve genel giderler, portör muayenesi ve tali çiğ girdiler (tuz, baharat, tatlandırıcı vb.)  
gibi unsurlar “yardımcı girdiler” başlığında değerlendirilir ve bu unsurlar için açıklama  
sunulması gerekmez.  
Örneğin; 1.000 öğün yemek alımı için çıkılan bir ihalede, birim fiyat olarak 5 TL teklif  
veren bir isteklinin, 5.000 TL olan toplam teklif bedelinin aşırı düşük olarak değerlendirilmesi  
ve istekli tarafından sunulan Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelinde “(Ana Çiğ Girdi  
Maliyeti+İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,90 olarak belirtilmesi halinde,  
teklifin 4.500 TL’sinin ana çiğ girdi ile işçilik toplamını içerdiği kabul edilir ve isteklinin  
sadece bu kısma ilişkin açıklama yapması gerekir. Teklifin 500 TL’lik kısmının ise yardımcı  
giderlere ilişkin olduğu kabul edildiğinden, bu kısma ilişkin açıklama yapılması  
gerekmemektedir.  
Malzemeli yemek alımı ihalelerinde, ana çiğ girdi maliyetlerinin tevsiki amacıyla  
üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri kullanılamaz. Ancak 79.2.2 nci maddede yer alan  
6
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/054  
: 68  
: 16.09.2015  
: 2015/UH.II-2546  
diğer yöntemlerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının  
anlaşıldığı durumlarda, üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri ile açıklama yapılabilir.  
79.3. İdarelerin aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirilmesine ilişkin aşağıdaki  
düzenlemeleri de dikkate almaları gerekmektedir.  
79.3.1. Teklifi aşırı düşük olarak tespit edildikten sonra yukarıdaki yöntemlere göre  
usulüne uygun açıklama yapan isteklilerin teklifleri geçerli kabul edilir. Hayatın olağan  
akışına veya ticari gereklere aykırılık gibi nedenlerle teklifler reddedilemez.  
79.3.2. 79.2.2 nci maddede yer alan yöntemlerden herhangi biri ile açıklama  
yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekli tarafından gerekçesi  
belirtilmek suretiyle, ilgili mevzuatına göre ihale tarihinden önceki son 12 ay içinde  
düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir.  
79.3.3. Kurumca hazırlanan “İşçilik Hesaplama Modülü” ne (www.ihale.gov.tr)  
adresinden ulaşılabilecek olup, personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde  
tekliflerin değerlendirilmesi bağlamında sözleşme ve genel giderler dahil asgari işçilik  
maliyeti hesabında işçilik hesaplama modülünün kullanılması zorunludur.  
79.3.5. Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımlarına ilişkin yapılan  
aşırı düşük teklif açıklamasında, sözleşme giderleri ve genel giderlerin % 4 oranında  
hesaplanması söz konusu olmayacak, sözleşme giderleri ilgili mevzuatına göre hesaplanmak  
suretiyle açıklama yapılacaktır.” açıklamaları yer almaktadır.  
İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde  
25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında ilgili mevzuat gereğince ödeyeceği her türlü  
ulaşım, sigorta, vergi (KDV hariç) ve benzeri giderler ile resim ve harç giderleri teklif fiyata  
dahildir.  
25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni  
gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları  
karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi  
bir hak talebinde bulunamaz.  
25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:  
25.3.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında ilgili mevzuat gereğince ödeyeceği her  
türlü ulaşım, sigorta, vergi (KDV hariç) ve benzeri giderler ile resim ve harç giderleri teklif  
fiyata dahildir.  
25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer  
Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.”  
düzenlemesi,  
İdari Şartname’nin “Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. İhale komisyonu  
verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır  
değer hesaplar.  
33.2. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre  
açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri  
aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen  
kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak  
ister. …” düzenlemesi,  
İdari Şartname’nin “Fiyat farkı” başlıklı 46’ıncı maddesinde “46.1. İhale konusu iş  
için sözleşmenin uygulanması sırasında fiyat farkı hesaplanmayacaktır. Ancak, mücbir  
sebepler veya idareden kaynaklanan nedenlerle işin bitim tarihinin süre uzatımı verilmek  
7
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/054  
: 68  
: 16.09.2015  
: 2015/UH.II-2546  
suretiyle uzatılması halinde, yürürlükte bulunan fiyat farkına ilişkin esaslar dikkate alınarak  
fiyat farkı hesaplanacaktır.” düzenlemesi yer almaktadır.  
Teknik Şartname’nin 2’inci maddesinin “Hizmete ait (varsa) diğer bilgiler” başlıklı (d)  
bendinde “1-Yüklenici tarafından yukarıda gösterilen öğrenci sayısı kadar öğle yemeğinin  
mesai günlerinde (14/09/2015-10/06/2016 tarihleri arası) en geç saat 11.45 e kadar Taşıma  
Merkezi Temel Eğitim Okullarına (ilkokul/ortaokul) götürülerek teslim edilmesi.  
2-Yüklenici tarafından Yukarıdaki Taşıma Merkezi Temel Eğitim Okulları  
(ilkokul/ortaokul) yemekler taze ve sıcak bir şekilde getirilerek, öğrencilerin sıcak şekilde  
yemeleri sağlanacaktır.  
3- Öğrencilere verilecek yemeğin dağıtımı, yemek sonrası toplama, bulaşık yıkama ve  
yemek yenilen yerin temizliği yükleniciye aittir.  
4-Yemek verilecek okullarda yemek saatlerinde ve sonrasına kadar yeterince personel  
bulundurulacaktır.” düzenlemesi,  
Teknik Şartname’nin “Sözleşme esnasında idareye sunulacak personel –ekipman-  
belgeler” başlıklı bölümünde “a) Taşımalı Eğitim kapsamında taşınan öğrencilere verilen  
öğle yemeğinin M.E.B.Sağlık İşleri Dairesi Başkanlığının 15.02.2010 tarih ve 484 (Genelge  
2010/15) sayılı yazısı gereğince denetimlerinin yapılabilmesi için Yüklenici firma yemeği İl  
Sınırları dahilinde bulunan yemek üretim fabrikasında/tesisinde veya aynı şartları taşıyan  
mutfakta hazırlayacaklardır. Kendi malı olma şartı aranmayacaktır. Söz konusu yemek üretim  
tesisi kendi malı ise mevzuata uygun belgelerin aslını veya noter tasdikli suretini; kendi malı  
değil ise idari şartnamede belirtilen yeterlilik kriterlerine uygun yemek üretim tesisi ile  
yapmış olduğu noter tasdikli kira sözleşmesini, sözleşme esnasında idareye sunmak  
zorundadır.  
b) İstekliler yemek servis hizmetlerini yürütülmesi amacıyla hijyenik madde  
taşıyabilecek 2 (iki) adet panelvan tipi araçların ruhsat fotokopilerini veya bünyesinde yok ise  
yapacakları araç kiralama hizmet sözleşmelerini noter tasdikli suretlerini sözleşme yapılırken  
idareye sunmak zorundadır. Ancak isteklinin kendi malı olan makine, tesis ve ekipman; fatura  
yada demirbaş veya amortisman defterlerinde kayıtlı olduğuna dair noter tespit tutanağı ile  
yeminli mali müşavir yada serbest muhasebeci mali müşavir raporu ile tevsik edilir.  
c) Yüklenici tarafından, Yemeklerin hazırlanmasında Gıda Mühendisi, Diyetisyen  
Uzmanı ile eğitim görmüş, Ustalık Belgesi bulunan personel çalıştırılacak, dağıtımında görevli  
olan personelin ise besin zehirlenmeleri ve hijyen konularında bilgilendirilmesi sağlanacaktır.  
d) Şirket bünyesinde kalite kontrolden sorumlu, en az iki yıl S.G.K.’lı çalıştırılmış 1  
(bir) Gıda Mühendisinin deneyim süresini gösteren mezuniyete ilişkin belgeyi sözleşme  
yapılırken idareye sunmak zorundadır. …” düzenlemesi yer almaktadır.  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.6.’ncı maddesine göre idareler tarafından  
malzemeli yemek hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesinde  
kullanılmak üzere teknik şartnamede asgari iki haftalık örnek menü düzenlemesinin ve bu  
menüde yer alan yemeklerin içerikleri ile çiğ girdi miktarlarının belirtilmesi gerektiği ancak  
idarece hazırlanan Teknik Şartname’de iki haftalık örnek menü düzenlemesinin yapılmadığı,  
bununla birlikte aşırı düşük teklif açıklamasında kullanılmak üzere iki haftalık örnek  
menünün düzenlenerek aşırı düşük teklif açıklama yazısı ekinde isteklilere gönderildiği, örnek  
menüde yer alan yemeklere ilişkin çiğ girdi miktarlarının ise Teknik Şartname’de belirtildiği  
görülmüştür.  
8
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/054  
: 68  
: 16.09.2015  
: 2015/UH.II-2546  
Başvuru sahibinin iddiaları çerçevesinde ihale üzerinde bırakılan isteklinin açıklaması  
ekindeki belgeler incelendiğinde tespit edilen hususlara aşağıda yer verilmiştir.  
Başvuru sahibi isteklinin toplam çiğ girdi miktarlarının, idarece tebliğ edilen 140-  
E.7812342 sayılı aşırı düşük teklif sorgulama konulu yazı ekinde yer alan yemek listesine  
göre doğru hesaplanmadığı iddiası ile ilgili olarak yapılan incelemede,  
Ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi istekli tarafından hazırlanan malzemeli  
yemek sunumu hesap cetvelindeki toplam çiğ girdi miktarlarının idarece hazırlanan 2 haftalık  
örnek yemek listesine göre doğru hesaplandığı görüldüğünden başvuru sahibi isteklinin bu  
iddiası yerinde görülmemiştir.  
Başvuru sahibi isteklinin toplam çiğ girdi maliyetinin hesaplanmasında bazı kalemlere  
ait fiyatların, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.2’nci maddesi kapsamındaki belgelere  
dayandırılmadığı iddiasıyla ilgili olarak yapılan incelemede,  
Ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi istekli Orontes Yem. Tem. Bil. İşl. Veri  
Haz. Tar. Gıda İnş. Orm. ve Hay. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından bulgur, kırmızı  
mercimek, kuru fasulye, makarna, nohut, pirinç, yumurta, un, yağ gibi bazı ana çiğ girdi  
maliyetlerinin tevsiki amacıyla Narin Tar. Gıda TE. Mad. Hayv. Yem. ve Tem. Hiz. İth. İhr.  
ve Tic. Ltd. Şti. tarafından düzenlenen fiyat teklifi ile açıklama yapıldığı, kemiksiz sığır eti,  
kıyma et, sığır eti ana çiğ girdi maliyetlerinin tevsiki amacıyla Vurman kasabı – İbrahim  
VURMAN tarafından düzenlenen fiyat teklifi ile açıklama yapıldığı, ekmek fiyatları ile ilgili  
olarak Akçay Gıda Nak. ve Güv. Hiz. San. Tic. Ltd. Şti. tarafından düzenlenen fiyat teklifi ile  
açıklama yapıldığı görülmüştür.  
Kamu İhale Genel Tebliğinin yukarıda aktarılan 79.2.6’ncı maddesinin beşinci  
fıkrasında düzenlenen fiyat teklifi ile açıklama yapılması hususunun aynı Tebliğin 79.2.2’nci  
maddesinde yer alan diğer yöntemlerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen  
mümkün olmadığının anlaşılması koşuluna bağlandığı, buna karşılık ihale üzerinde bırakılan  
isteklinin açıklama belgeleri arasında, fiyat teklifinin sunulmasına gerekçe olabilecek ve diğer  
yöntemlerden (kamu kurum ve kuruluşlarının fiyatları, ticaret borsası hal fiyatları vb.)  
herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığını ortaya koyacak herhangi  
bir açıklama veya tevsik edici bir belgeye yer verilmediği anlaşılmıştır. Ayrıca fiyat teklifi ile  
açıklanan bulgur, kırmızı mercimek, kuru fasulye, makarna, nohut, pirinç, yumurta, un, yağ  
gibi girdilerin diğer açıklama yöntemleri ile de kolayca açıklanabilecek girdiler olduğu göz  
önüne alındığında, isteklinin ana çiğ girdilerinin maliyet tevsiki için doğrudan fiyat teklifi  
sunmasının anılan hükme uygun olmadığı anlaşılmış olup, ihale üzerinde bırakılan isteklinin  
üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi ile yaptığı açıklamanın bu yönüyle mevzuata uygun  
olmadığı sonucuna varılmıştır.  
Fiyat tekliflerini imzalayan serbest muhasebeci mali müşavirlerin mesleki hayatını  
sürdürüp sürdürmediğine dair kayıtlı olduğu odadan alınan mesleki faaliyet belgesinin  
açıklama kapsamında sunulmadığı iddiasıyla ilgili olarak yapılan incelemede,  
Narin Tar. Gıda TE. Mad. Hayv. Yem. ve Tem. Hiz. İth. İhr. ve Tic. Ltd. Şti. ve  
Akçay Gıda Nak. ve Güv. Hiz. San. Tic. Ltd. Şti. tarafından düzenlenen fiyat teklifinin  
imzayalan Serbest Muhasebeci Mali Müşavir Mehmet Ali Acioğlu’nun, Vurman Kasabı –  
9
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/054  
: 68  
: 16.09.2015  
: 2015/UH.II-2546  
İbrahim Vurman tarafından düzenlenen fiyat teklifinin imzayalan Serbest Muhasebeci Mali  
Müşavir Ali Akbulut’un mesleki hayatını sürdürüp sürdürmediğine dair kayıtlı olduğu odadan  
alınan mesleki faaliyet belgesinin açıklama kapsamında sunulduğu görüldüğünden başvuru  
sahibi isteklinin bu iddiası yerinde görülmemiştir.  
Toplam çiğ girdi fiyatının hesaplanmasında aritmetik hata olduğu iddiasıyla ilgili  
olarak yapılan incelemede,  
Ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi istekli tarafından hazırlanan malzemeli  
yemek sunumu hesap cetvelindeki toplam çiğ girdi miktarları ve fiyatları kontrol edilmiş olup  
başvuru sahibi isteklinin bu iddiası yerinde görülmemiştir.  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.6’ncı maddesi gereği “ana çiğ girdi”, “işçilik” ve  
“yardımcı gider” oranlarının belirtildiği malzemeli yemek sunumu hesap cetvelinin (Ek- H.4)  
hazırlanarak açıklama kapsamında sunulmadığı iddiasıyla ilgili olarak yapılan incelemede,  
Ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi istekli tarafından hazırlanan malzemeli  
yemek sunumu hesap cetvelinin hazırlandığı ve aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında  
sunulduğu görülmüş olup başvuru sahibi isteklinin bu iddiası yerinde görülmemiştir.  
Asgari işçilik hesabında KİK İşçilik Hesaplama Modülü’nün kullanıldığı ancak 2015/2  
ve 2016/1 dönemleri için asgari ücret artışının öngörülmediği, bu hususta Ankara 4. İdare  
Mahkemesinin 16.05.2013 tarihli ve E:2012/1234, K:2013/707 sayılı kararının emsal  
alınabileceği ve asgari işçilik hesabında Teknik Şartname’nin 2’nci maddesinin “Hizmete ait  
(varsa) diğer bilgiler” başlıklı (d) bendine göre yeterli sayıda işçi çalıştırılmasının  
hesaplanmadığı, 12 taşıma merkezi okul için en az 12 işçiyi günde 2 saat kısmi zamanlı  
olarak, yemeklerin okullara üretim yerinden taşınması için 2 şoför, aşçı ve yardımcısı  
çalıştırılması gerektiği dolayısıyla aşırı düşük teklif açıklamasının eksik işçilik hesaplayarak  
yapıldığı iddiasıyla ilgili olarak yapılan incelemede,  
Ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi istekli tarafından hazırlanan aşırı düşük  
teklif açıklamasında KİK İşçilik Hesaplama Modülü’nün kullanıldığı, işçilik hesaplama  
tablosunda birim fiyat kısmında asgari ücretten daha fazla bir tutarın baz alınarak  
değerlendirme yapıldığı, dolayısıyla asgari işçilik hesabında asgari ücret artışının  
öngörülmediği iddiasının yerinde olmadığı, ihale konu işte çalışacak personel sayısının  
belirlenirken 12 dağıtıcı, 7 aşçı ve 2 şoför öngörüldüğü ancak Teknik Şartname’nin  
“Sözleşme esnasında idareye sunulacak personel –ekipman- belgeler” başlıklı bölümünün (c)  
bendinde yer alan “Yüklenici tarafından, Yemeklerin hazırlanmasında Gıda Mühendisi,  
Diyetisyen Uzmanı ile eğitim görmüş, Ustalık Belgesi bulunan personel çalıştırılacak,  
dağıtımında görevli olan personelin ise besin zehirlenmeleri ve hijyen konularında  
bilgilendirilmesi sağlanacaktır.” düzenlemesine uygun olarak gıda mühendisi ve diyetisyen  
uzmanının işçilik hesabında dikkate alınmadığı, aşırı düşük teklif açıklamasının eksik işçilik  
hesaplayarak yapıldığından, açıklamanın bu yönüyle mevzuata uygun olmadığı sonucuna  
varılmıştır.  
10  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/054  
: 68  
: 16.09.2015  
: 2015/UH.II-2546  
B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesinin ikinci  
fıkrası yönünden yapılan inceleme sonucunda tespit edilen aykırılıklar ve buna ilişkin  
inceleme ve hukuki değerlendirme aşağıda yapılmıştır.  
Başvuru sahibi istekli tarafından yapılan aşırı düşük teklif açıklaması incelendiğinde,  
Başvuru sahibi Harun Aslan – Asum Yemek tarafından bulgur, kırmızı mercimek,  
kuru fasulye, makarna, nohut, pirinç, yumurta, un, yağ gibi bazı ana çiğ girdi maliyetlerinin  
tevsiki amacıyla Anadolu Haz. Yem. İkr. Or. Nak. İnş. Pet. San. Tic. Ltd. Şti. tarafından  
düzenlenen fiyat teklifi ile açıklama yapıldığı, kemiksiz sığır eti (kıyma), dana eti (parça),  
tavuk eti ana çiğ girdi maliyetlerinin tevsiki amacıyla Çil Tavuk ve Et Tavuk Et ve Şar. Ürün.  
tarafından düzenlenen fiyat teklifi ile açıklama yapıldığı, ekmek fiyatları ile ilgili olarak  
Yayla Ek. Fab. tarafından düzenlenen fiyat teklifi ile açıklama yapıldığı görülmüştür.  
Fiyat teklifi ile açıklanan bulgur, kırmızı mercimek, kuru fasulye, makarna, nohut,  
pirinç, yumurta, un, yağ gibi girdilerin diğer açıklama yöntemleri ile de kolayca  
açıklanabilecek girdiler olduğu göz önüne alındığında, isteklinin ana çiğ girdilerinin maliyet  
tevsiki için doğrudan fiyat teklifi sunmasının anılan hükme uygun olmadığı anlaşılmış olup,  
üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi ile yaptığı açıklamanın bu yönüyle mevzuata uygun  
olmadığı sonucuna varılmıştır.  
Ayrıca KİK İşçilik Hesaplama Modülü’nün kullanıldığı asgari işçilik hesabının asgari  
ücret artışının öngörülerek yapıldığı, ihale konu işte çalışacak personel sayısının belirlenirken  
12 dağıtıcı, 1 aşçı, 1 aşçı yardımcısı ve 2 servis elemanı öngörüldüğü ancak Teknik  
Şartname’nin “Sözleşme esnasında idareye sunulacak personel –ekipman- belgeler” başlıklı  
bölümünün (c) bendinde yer alan “Yüklenici tarafından, Yemeklerin hazırlanmasında Gıda  
Mühendisi, Diyetisyen Uzmanı ile eğitim görmüş, Ustalık Belgesi bulunan personel  
çalıştırılacak, dağıtımında görevli olan personelin ise besin zehirlenmeleri ve hijyen  
konularında bilgilendirilmesi sağlanacaktır.” düzenlemesine uygun olarak gıda mühendisi ve  
diyetisyen uzmanının işçilik hesabında dikkate alınmadığı, aşırı düşük teklif açıklamasının  
eksik işçilik hesaplayarak yapıldığından açıklamanın bu yönüyle mevzuata uygun olmadığı  
sonucuna varılmıştır.  
Bununla birlikte söz konusu ihaleye ilişkin yaklaşık maliyetin 668.304,00 olduğu,  
yukarıda aktarılan mevzuat hükümleri doğrultusunda, malzemeli yemek hizmeti alımı  
ihalelerinin personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı niteliğinde olduğu,  
malzemeli yemek hizmet alımı ihalelerinde idarenin Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet  
alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı  
79.1’inci maddesine istinaden sınır değerin 668.304,00 TL /1,3=514.080,00 TL olduğu ancak  
teklif tutarları sınır değerin altında kalan Bahri Çekli-Kardeşler Res. Yem. ile Tilmen Tem.  
Nak. Gıda Tek. ve Yem. San. Tic. Ltd. Şti.nden aşırı düşük teklif açıklaması istenilmediği,  
dolayısıyla aşırı düşük teklif açıklamasının mevzuata uygun olarak istenilmediği sonucuna  
varılmıştır.  
Sonuç olarak, yukarıda belirtilen mevzuata aykırılıkların düzeltici işlemle  
giderilebilecek nitelikte olduğu tespit edildiğinden, teklif tutarları sınır değerin altında kalan  
kalan Bahri Çekli-Kardeşler Res. Yem. ile Tilmen Tem. Nak. Gıda Tek. ve Yem. San. Tic.  
11  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/054  
: 68  
: 16.09.2015  
: 2015/UH.II-2546  
Ltd. Şti.nden aşırı düşük teklif açıklaması istenilmesi ve bu aşamadan sonraki ihale  
işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici  
işlem belirlenmesine,  
Oyçokluğu ile karar verildi.  
Kazım ÖZKAN  
Başkan V.  
II. Başkan  
Ali Kemal AKKOÇ  
Kurul Üyesi  
Ahmet ÖZBAKIR  
Kurul Üyesi  
Mehmet Zeki ADLI  
Kurul Üyesi  
Hamdi GÜLEÇ  
Kurul Üyesi  
Mehmet AKSOY  
Kurul Üyesi  
12  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/054  
: 68  
: 16.09.2015  
: 2015/UH.II-2546  
KARŞI OY  
Başvuru sahibinin itirazen şikayet başvuru dilekçesindeki iddiaları kapsamında Kurul  
çoğunluğunca, teklif tutarları sınır değerin altında kalan tüm isteklilerden yeniden aşırı düşük  
teklif açıklamasının istenilmesi ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak  
yeniden gerçekleştirilmesine ilişkin Düzeltici işlem belirlenmesine” karar verilmiştir.  
Başvuru sahibinin iddialarının İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmeliğin  
18’inci maddesi yönünden Kurul kararına dayanak teşkil eden esas inceleme raporu ve eki  
belgeler üzerinde yapılan inceleme sonucunda;  
Yayladağı İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü tarafından gerçekleştirilen “Yayladağı  
İlçesindeki 12 Taşıma Merkezi İlkokul ve Ortaokulda Okuyan 1200 Öğrenciye 182 İş Günü 3  
Çeşit Sıcak Öğle Yemeği Hazırlama ve Dağıtılması Hizmet Alımı” ihalesine ilişkin yaklaşık  
maliyetin “2015 mali yılı Bütçe Kanunu 1 öğrenci iaşe bedeli” esas alınarak toplam  
668.304,00 TL olarak hesaplandığı,  
Bahse konu ihalede 7 adet ihale dokümanı satın alındığı, 05.08.2015 tarihinde  
gerçekleştirilen ihaleye 5 istekli tarafından teklif verildiği,  
İdarece ihaleye ilişkin tekliflerin denetimine ilişkin yapılan inceleme uyarınca, 5  
teklifin de geçerli teklif olarak kabul edildiği, bu tekliflere ilişkin teklif bedellerinin,  
İsteklinin Adı  
Şerifoğulları İnş. Gıda Tem. Tıb. Cih. Pet. Ürün. Turz. Taş. Hay. Eği.  
Hiz. İth. İhr. Tic. Ltd. Şti.  
Teklif Bedeli (TL)  
327.600,00  
Orontes Yem. Tem. Bil. İşl. Veri Haz. Tar. Gıda İnş. Orm. ve Hay. İth.  
İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti.  
382.200,00  
Harun Aslan Asum Yemek  
Bahri Çekli-Kardeşler Restaurant Yemekçilik  
Tilmen Tem. Nak. Gıda Tek. ve Yem. San. Tic. Ltd. Şti.  
512.400,00  
513.240,00  
513.333,33  
Şeklinde verildiği,  
İdare tarafından Şerifoğulları İnş. Gıda Tem. Tıb. Cih. Pet. Ürün. Turz. Taş. Hay. Eği.  
Hiz. İth. İhr. Tic. Ltd. Şti., Orontes Yem. Tem. Bil. İşl. Veri Haz. Tar. Gıda İnş. Orm. ve Hay.  
İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti. ve Harun Aslan – Asum Yemek tarafından verilen tekliflerin  
aşırı düşük teklif olarak belirlendiğine dair tutanak tutulduğu, 05.08.2015 tarihli yazılar  
ekinde aşırı düşük teklif sorgulama yazılarının gönderildiği, Şerifoğulları İnş. Gıda Tem. Tıb.  
Cih. Pet. Ürün. Turz. Taş. Hay. Eği. Hiz. İth. İhr. Tic. Ltd. Şti. tarafından yapılan aşırı düşük  
teklif açıklamasının mevzuata uygun olmadığı gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı,  
aşırı düşük teklif açıklamaları uygun görülen Orontes Yem. Tem. Bil. İşl. Veri Haz. Tar. Gıda  
İnş. Orm. ve Hay. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi  
olarak belirlendiği, başvuru sahibi Harun Aslan – Asum Yemek’in teklifinin de ekonomik  
açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlendiği,  
Anlaşılmıştır.  
13  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/054  
: 68  
: 16.09.2015  
: 2015/UH.II-2546  
4734 sayılı Kanunun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38 inci maddesinde;  
İhale komisyonu verilen teklifleri (Değişik: 6/2/2014-6518/47 md.) değerlendirdikten  
sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük  
olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif  
sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak  
ister.  
İhale komisyonu;  
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım  
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,  
(Değişik: 6/2/2014-6518/47 md.) gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate  
alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli  
görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
(Ek fıkra: 20/11/2008-5812/12 md.; Değişik fıkra: 6/2/2014-6518/47 md.) Kurum,  
ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne göre aşırı düşük  
tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi  
amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu maddede öngörülen  
açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık maliyeti 8 inci maddede  
öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile yapım işleri ihalelerinde  
sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin  
reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale komisyonu bu maddenin  
uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.” hükmü yer almaktadır.  
Bahse konu madde hükmünden, ihalede aşırı düşük sorgulama yapılacağının ihale  
dokümanında düzenmiş haline göre, ihale komisyonunun, yaptığı değerlendirme neticesinde  
geçerli olduğunu tespit ettiği tekliflerden, ihaleye verilen diğer tekliflere veya idarenin tespit  
ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olan isteklileri tespit edeceği ve tespit  
edilen bu teklifleri reddetmeden önce yine madde metninde belirtilen usul doğrultusunda  
sorgulamaya tabi tutacağı anlaşılmaktadır.  
Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde, aşırı düşük teklif  
sorgulamasının Kamu İhale Genel Tebliğinin “teklif fiyata dahil masraflar” ve “aşırı düşük  
tekliflerin değerlendirilmesini” düzenleyen maddeleri ile idari şartnamenin “teklif fiyata dahil  
olan giderler” başlıklı maddesindeki düzenlemelerin esas alınarak yapılması gerekmektedir.  
Bu ihalelerde, aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda belgelere dayalı yazılı açıklama  
yapmayan veya ihale komisyonunca açıklamaları yetersiz bulunan isteklilerin teklifleri ile  
teklif edilmesi gereken asgari işçilik maliyetini karşılamayan teklifler gerekçesi belirtilmek  
suretiyle reddedilecektir. İhale konusu hizmetin maliyet unsurlarının, personel çalıştırılmasına  
dayalı hizmet alımlarında olduğu gibi önceden belirlenen nitelikte olmadığı görülmektedir.  
Bu durumda, ihale dokümanında belirtilen şartlara uygun olarak hizmetin ifası için her  
isteklinin basiretli tacir olma yükümlülüğü gereğince kendi organizasyon yapısı, kullanacağı  
makine ekipmanın özellikleri, malzeme teminindeki kendine özgü koşulları vb. unsurları  
dikkate alarak teklif fiyatını belirlemesi gerekmektedir.  
14  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/054  
: 68  
: 16.09.2015  
: 2015/UH.II-2546  
Ayrıca, malzeme dahil yemek alım hizmetlerinde yemek bileşenlerini oluşturan  
girdilerin önemli bir kısmı yerel, mevsimsel ve iklim özelliklerine göre farklılıklar  
göstermekte, bir çok girdi müstahsilden doğrudan temin edilebilmektedir. Özellikle sebze  
meyve gibi girdilerin piyasa koşulları sebebiyle muhasebeleştirilmesinde karşılaşılan  
güçlüklerin aşırı düşük teklif sorgulamasında ispat için aranılan belgelere yansıtılmasında  
isteklilerin önünde önemli bir engel teşkil edeceğinden, şikayete konu ihalede, ihtiyaçların  
uygun şartlarla ve zamanında karşılanması ve kaynakların verimli kullanılmasından sorumlu  
olan idarenin, ihalede aşırı düşük teklif açıklaması isteyerek ihalenin sonuçlandırılması  
yönünde tesis etmiş olduğu işlemlerde mevzuata uyarlık bulunmadığı,  
İhale konusu işin personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı işi olmadığı, yaklaşık  
maliyetin büyük çoğunlukla yemek giderinden oluştuğu ihalede verilen tekliflerin hepsi  
yaklaşık maliyetin altında olmakla birlikte yaklaşık maliyete ve birbirlerine göre yakın olduğu  
ve en düşük teklifin bile diğer tekliflere göre aşırı düşük olarak değerlendirilemeyeceği  
anlaşıldığından, idarece yemek kalemlerinde aşırı düşük teklif sorgulaması yapılarak ihalenin  
karara bağlanması yönünde gerçekleştirilen idari işlemlerin mevzuata uygun olmadığı,  
Değerlendirilmiştir.  
Açıklanan nedenlerle; başvuru sahibinin iddiaları kapsamında yemek alımı  
kalemlerinde aşırı düşük teklif sorgulaması yapılarak ihalenin sonuçlandırılmasına yönelik  
idarece gerçekleştirilen idari işlemlerin yerinde olmadığı yönündeki düşüncem ile, Kurul  
çoğunluğunca alınan karara katılmıyorum.  
Ali Kemal AKKOÇ  
Kurul Üyesi  
15