Ana Sayfa / Kararlar / Kırşehir İli Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliği / 2015/70751-2016-2017 Yılları Malzemeli Yemek Pişirme, Dağıtım ve Sonrası
Bilgi
İKN
2015/70751
Başvuru Sahibi
Ahi Öz. Hiz. İç ve Dış Tic. İnş. Nak. Yem. Ltd. Şti.
İdare
Kırşehir İli Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliği
İşin Adı
2016-2017 Yılları Malzemeli Yemek Pişirme, Dağıtım ve Sonrası
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/063  
: 51  
: 27.10.2015  
: 2015/UH.III-2857  
TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER:  
Başkan: Mahmut GÜRSES  
Üyeler: Ali Kemal AKKOÇ, Ahmet ÖZBAKIR, Mehmet Zeki ADLI, Hamdi GÜLEÇ, Dr.  
Mehmet AKSOY  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Ahi Öz. Hiz. İç ve Dış Tic. İnş. Nak. Yem. Ltd. Şti.,  
Terme Cad. Ulucan Apt. Kat: 1/15 KIRŞEHİR  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Kırşehir İli Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliği,  
Kervansaray Mah. 2019. Sok. No: 1 40100 KIRŞEHİR  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2015/70751 İhale Kayıt Numaralı “2016-2017 Yılları Malzemeli Yemek Pişirme, Dağıtım ve  
Sonrası” İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Kırşehir İli Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliği tarafından 15.07.2015  
tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “2016-2017 Yılları Malzemeli Yemek Pişirme,  
Dağıtım Ve Sonrası” ihalesine ilişkin olarak Ahi Özel Hizmet İç Ve Dış Tic. İnş. Nak. Temz.  
Yemek İmalat İhr. İth. San. Tic. Ltd. Şti. nin 04.09.2015 tarihinde yaptığı şikâyet  
başvurusunun, idarenin 08.09.2015 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince  
10.09.2015 tarih ve 76185 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 10.09.2015 tarihli dilekçe ile  
itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2015/2330 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,  
İstekliler tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamalarında ihale konusu işte  
çalıştırılacak personelin ücretleri hesaplanırken 2016 ve 2017 yıllarında gerçekleşecek asgari  
ücret artışının öngörülmediği, aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan Ek. H.4  
malzemeli yemek sunumu hesap cetvelinde ve maliyet hesaplama tablolarında bulunan  
malzeme birim fiyatları ile tevsik edici belgelerde bulunan birim fiyatların birbirleriyle  
örtüşmediği,  
Ticaret borsası fiyatlarıyla yapılan açıklamaların Tebliğ’de yer alan açıklamalara  
aykırı şekilde yapıldığı, söz konusu fiyatların ihale tarihinden önceki son 12 ayın herhangi bir  
işlem gününde gerçekleşen ortalama fiyatlar olması gerekirken açıklamalarda yer alan  
fiyatların günlük bültenler yerine aylık bültenlerin esas alınarak belirlendiği, sunulan  
belgelerin İdari Şartname’nin belgelerin sunuluş şekli başlıklı maddesine aykırı olarak  
fotokopi veya internet çıktısı olduğu, kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve  
1
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/063  
: 51  
: 27.10.2015  
: 2015/UH.III-2857  
hizmetlere ilişkin fiyatlarda kurum onayının bulunmadığı, ayrıca söz konusu fiyatların  
ihalenin ilan tarihi ile ihale tarihi arasında yayımlanan fiyatlar olmadığı,  
Kamu İhale Genel Tebliği uyarınca malzemeli yemek alımı ihalelerinde, ana çiğ girdi  
maliyetlerinin tevsiki amacıyla üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri kullanılamayacağı,  
ancak 79.2.2’nci maddede yer alan diğer yöntemlerden herhangi biri ile açıklama  
yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, üçüncü kişilerden alınan  
fiyat teklifleri ile açıklama yapılabileceği, ticaret borsaları tarafından ilan edilen fiyatlar  
yerine fiyat tekliflerinin kullanılmasının mevzuata aykırı olduğu, ayrıca söz konusu fiyat  
tekliflerinin Tebliğ’in 79’uncu maddesinde yer alan açıklamalara aykırı şekilde düzenlenmiş  
olduğu, Teknik Şartname uyarınca etli bamyanın içeriğinde konserve bamya olması gerektiği,  
oysaki açıklamalarda bamya ya da taze bamyaya yer verildiği, şekerin ikişer adetlik kağıt  
ambalajlarda sarılı kesme şeker olması gerekirken firmaların açıklamalarında toz şeker  
maliyetinin esas alındığı, poğaça, simit ve açma maliyetinin firmaların kendi öngördükleri  
malzeme ve miktarlar üzerinden hesaplandığı, oysaki söz konusu gider kalemlerinin hazır  
olarak alınması gereken ürünler olduğu, dolayısıyla söz konusu bileşenlerin maliyetinin  
uygun şekilde tevsik edilmediği,  
İstekliler tarafından menü döngüsü oluşturulmadan açıklama yapıldığı, örneğin 30  
günlük menüde yer alan 1-11’inci günlerdeki menülerin 25 defa tekrar edilmesi, 12-30’uncu  
günlerindeki menülerin ise 24 defa tekrar edilmesi gerektiği, isteklilerin ihale konusu işte her  
bir gün için ayrı ayrı maliyet hesabı yapması gerektiği iddialarına yer verilmiştir.  
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit  
edilmiştir.  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci  
maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya  
idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu  
teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli  
olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.  
İhale komisyonu;  
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım  
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne  
göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin  
belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu  
maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık  
maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile  
yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen  
2
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/063  
: 51  
: 27.10.2015  
: 2015/UH.III-2857  
açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale  
komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.”  
hükmü,  
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Sınır değer ve aşırı düşük  
teklifler” başlıklı 59’uncu maddesinde “(1) İhale komisyonu verilen teklifleri  
değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değeri hesaplar.  
(2) İhale ilanında ve dokümanında teklifi sınır değerin altında olan isteklilerden  
açıklama isteneceğinin belirtilmesi halinde, sınır değerin altında olan teklifler ihale  
komisyonunca aşırı düşük teklif olarak tespit edilir. Bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından  
belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili ayrıntılar  
yazılı olarak istenir. İhale komisyonu;  
a) Verilen hizmetin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı  
avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen  
teklifler geçerli teklif olarak belirlenir.  
(3) İhale ilanında ve dokümanında ihalenin, Kanunun 38 inci maddesinde öngörülen  
açıklama istenmeksizin sonuçlandırılacağının belirtilmesi halinde; ihale, ekonomik açıdan en  
avantajlı teklif üzerinde bırakılır. Ancak Kanunun 20 nci maddesi uyarınca belli istekliler  
arasında ihale usulü ile yapılan ihalelerde ve niteliği gereği aşırı düşük teklif sorgulaması  
yapılamayacağı Kurumca belirlenen konularda yapılacak alımlarda, ihalenin aşırı düşük  
teklif açıklaması istenmeksizin sonuçlandırılacağının ihale ilanında ve dokümanında  
belirtilmesi zorunludur.  
(4) Yaklaşık maliyeti Kanunun 8 inci maddesinde öngörülen eşik değerin yarısına kadar  
olan ihalelerde, ihale ilanında ve dokümanında sınır değerin altında olan tekliflerin  
reddedileceğinin belirtilmesi halinde, sınır değerin altında olduğu tespit edilen isteklilerin  
teklifleri açıklama istenmeksizin reddedilir.” hükmü yer almaktadır.  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı  
düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde 79.1. Personel  
çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde kar hariç yaklaşık maliyet tutarı; personel  
çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı ihalelerinde ise yaklaşık maliyetin 1,30 sayısına  
bölünmesinden elde edilen tutar sınır değer olarak kabul edilir.  
79.2. İhale ilanında ve dokümanında teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden  
açıklama isteneceği belirtilen hizmet alımı ihalelerinde, aşırı düşük tekliflerin  
değerlendirilmesi aşamasında aşağıdaki düzenlemelere göre işlem tesis edilmesi  
gerekmektedir.  
79.2.1. Aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda, isteklilerin  
yapacakları açıklamalara esas olacak önemli teklif bileşenlerinin, bütün istekliler için aynı  
unsurları içerecek şekilde belirtilmesi zorunludur. Aşırı düşük teklif açıklaması sunulması için  
isteklilere üç (3) iş gününden az olmamak üzere uygun bir süre verilir.  
3
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/063  
: 51  
: 27.10.2015  
: 2015/UH.III-2857  
79.2.2. İstekliler aşırı düşük olarak tespit edilen tekliflerini aşağıdaki yöntemleri  
kullanarak açıklayabilirler.  
79.2.2.1. Üçüncü Kişilerden Alınan Fiyat Teklifleri: Teklifi oluşturan maliyet  
bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat  
teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili  
olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit  
tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat  
teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek  
ve fiyat teklifinin ekinde idareye verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli  
görülmesi halinde bu tutanaklar meslek mensubundan istenebilecektir.  
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin  
mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen  
ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması  
halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında  
olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu  
tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre  
tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki  
ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin  
yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi  
gerekmektedir.  
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin  
altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek  
mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine  
göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit  
tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan  
ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle  
kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.  
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden  
alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu  
değildir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
79.2.2.2. Kamu Kurum ve Kuruluşları Tarafından Sunulan Mal ve Hizmetlere İlişkin  
Fiyatlar: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin kamu kurum ve kuruluşları tarafından  
sunulan hizmetlere ilişkin fiyat tarifeleri veya istekliye verilmiş fiyat teklifleri açıklama  
yöntemi olarak kullanılabilir. Bu usulle yapılmış açıklamanın geçerli olabilmesi için  
kullanılan fiyatların ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olması  
zorunludur.  
4
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/063  
: 51  
: 27.10.2015  
: 2015/UH.III-2857  
79.2.2.3. Kamu Kurum ve Kuruluşları Tarafından İlan Edilen Fiyatlar: Teklifi  
oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilan edilmiş fiyat  
tarifeleri açıklama yöntemi olarak kullanılabilir. Bu usulle yapılmış açıklamanın geçerli  
olabilmesi için ilan edilen fiyatların ihalenin ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi  
hariç) geçerli olması zorunludur.  
79.2.2.4. Ticaret Borsası Fiyatları: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin  
18/5/2004 tarihli ve 5174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar  
Kanununun 51 inci maddesinin (c) bendi uyarınca borsa idaresi tarafından düzenlenen ve  
ilgili malın ihale tarihinden önceki son 12 ayın herhangi bir işlem gününde gerçekleşen  
ortalama fiyatını gösteren belge ile açıklama yapılabilir.  
79.2.2.5. Toptancı Hal Fiyatları: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin  
11/3/2010 tarihli ve 5957 sayılı Sebze ve Meyveler ile Yeterli Arz ve Talep Derinliği Bulunan  
Diğer Malların Ticaretinin Düzenlenmesi Hakkında Kanun uyarınca faaliyet gösteren  
toptancı hali idaresi tarafından düzenlenen ve ilgili malın ihale tarihinden önceki son 12 ayın  
herhangi bir işlem gününe ait ortalama fiyatını gösteren belge ile açıklama yapılabilir.  
79.2.2.6. Özel veya Münhasır Hak Sahibi Kuruluşların Uyguladığı Fiyatlar: İlgili  
mevzuatı uyarınca, belirli mal veya hizmetlerin kamuya sunulması konusunda lehine  
sınırlama bulunan kuruluşların tedarikçisi oldukları mallar veya sunucusu oldukları  
hizmetler için uyguladıkları fiyatlar ile açıklama yapılabilir.  
79.2.2.7. İsteklinin Kendi Ürettiği, Aldığı veya Sattığı Mallara İlişkin Fiyatlar: Teklifi  
oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin kendi ürettiği, aldığı veya sattığı  
mallara ait fiyatların kullanılması durumunda, istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya  
beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre aşırı düşük  
teklif açıklamasına konu mal için düzenlenen maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.7) ile  
açıklama yapılabilir.  
Maliyetler dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta (Ek-O.7) tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında  
olmaması ve isteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu  
işte kullanılmasını öngördüğü mal miktarının en az yarısı kadar alım yapmış olması gerekir.  
Satışlar dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen birim  
fiyatın, ilgili tutanakta (Ek-O.7) tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin  
altında olmaması ve malın ticaretinin isteklinin faaliyet alanında olması gerekir.  
İsteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde 4734 sayılı Kanun  
kapsamındaki idarelere açıklama konusu mala ilişkin satış yapmış ve satılan malın idarece  
kabul edilmiş olması durumunda, maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.7) sunulmasına  
gerek bulunmayıp sadece söz konusu satışa ilişkin fatura örnekleri veya bu örneklerin noter,  
(Ek ibare: 12/06/2015-29384 R.G./3. md.) SM, YMM, SMMM ya da vergi dairesince onaylı  
suretleri ile de belgelendirme yapılabilir.  
5
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/063  
: 51  
: 27.10.2015  
: 2015/UH.III-2857  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
79.2.2.8.İsteklinin Ortağı Olduğu Tüzel Kişiye Ait İşletmeden Mal Çekmesiyle Oluşan  
Emsal Bedel: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin ortağı olduğu  
tüzel kişiye ait işletmeden mal çekmesi veya satın alması durumunda söz konusu malın emsal  
bedeli ile değerlenmesi gereklidir. Emsal bedelinin tespitinde 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı  
Vergi Usul Kanununun ilgili hükümleri esas alınır. Bu durumda, Vergi Usul Kanununa göre  
hesaplanan emsal bedeli gösteren ve istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya  
beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından hazırlanarak imzalanan  
ve kaşelenen beyanın verilmesi yeterlidir. Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel  
kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin  
bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
79.2.3. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın ve  
emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6 ve Ek-O.7 numaralı tutanaklardaki bilgilerin  
doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler veya  
Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır”  
79.2.4. Ek-O.5, Ek-O.6 ve Ek-O.7 numaralı tutanakların son veya bir önceki geçici  
vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir önceki  
geçici vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin  
birinci fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı  
fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas  
alınır.  
Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi  
beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile  
yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2014” tür.  
79.2.5. İşletme hesabına göre defter tutuluyor olması durumunda; yukarıda belirtilen  
tutanaklar, işletme hesabı defteri ve işletme hesap özeti kayıtlarına göre düzenlenir.  
79.2.6. Malzemeli yemek hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin  
değerlendirilmesinde kullanılmak üzere teknik şartnamede asgari iki haftalık örnek menü  
düzenlemesi yapılır ve bu menüde yer alan yemeklerin içerikleri ile çiğ girdi miktarları  
belirtilir.  
Bu ihalelerde; teklifi aşırı düşük bulunan istekli öncelikle “ana çiğ girdi”, “işçilik” ve  
“yardımcı gider” oranlarının belirtildiği Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelini (Ek-  
H.4) hazırlayarak açıklaması kapsamında sunar. Açıklamanın geçerli kabul edilebilmesi için  
“(Ana Çiğ Girdi Maliyeti+İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,80’den az ve  
0,95’den çok olmaması gerekir. Oran belirtmeyen veya belirttiği oran 0,80’den az veya  
0,95’den çok olan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
Ana çiğ girdi ibaresinden ilgili yemeğin pişirilmesi için gerekli temel girdiler anlaşılır.  
Bu çerçevede, isteklinin beyan ettiği orana uygun teklif sunması durumunda, yemek  
6
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/063  
: 51  
: 27.10.2015  
: 2015/UH.III-2857  
pişirilmesi için gerekli enerji giderleri (doğalgaz, LPG gibi), temizlik malzemeleri, su, sigorta  
giderleri, ilaçlama ve hijyen sağlama giderleri, bakım onarım, amortisman, nakliye, sözleşme  
giderleri ve genel giderler, portör muayenesi ve tali çiğ girdiler (tuz, baharat, tatlandırıcı vb.)  
gibi unsurlar “yardımcı girdiler” başlığında değerlendirilir ve bu unsurlar için açıklama  
sunulması gerekmez.  
Örneğin; 1.000 öğün yemek alımı için çıkılan bir ihalede, birim fiyat olarak 5 TL teklif  
veren bir isteklinin, 5.000 TL olan toplam teklif bedelinin aşırı düşük olarak değerlendirilmesi  
ve istekli tarafından sunulan Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelinde “(Ana Çiğ Girdi  
Maliyeti+İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,90 olarak belirtilmesi halinde,  
teklifin 4.500 TL’sinin ana çiğ girdi ile işçilik toplamını içerdiği kabul edilir ve isteklinin  
sadece bu kısma ilişkin açıklama yapması gerekir. Teklifin 500 TL’lik kısmının ise yardımcı  
giderlere ilişkin olduğu kabul edildiğinden, bu kısma ilişkin açıklama yapılması  
gerekmemektedir.  
Malzemeli yemek alımı ihalelerinde, ana çiğ girdi maliyetlerinin tevsiki amacıyla  
üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri kullanılamaz. Ancak 79.2.2 nci maddede yer alan  
diğer yöntemlerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının  
anlaşıldığı durumlarda, üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri ile açıklama yapılabilir.  
79.3. İdarelerin aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirilmesine ilişkin aşağıdaki  
düzenlemeleri de dikkate almaları gerekmektedir.  
79.3.1. Teklifi aşırı düşük olarak tespit edildikten sonra yukarıdaki yöntemlere göre  
usulüne uygun açıklama yapan isteklilerin teklifleri geçerli kabul edilir. Hayatın olağan  
akışına veya ticari gereklere aykırılık gibi nedenlerle teklifler reddedilemez.  
79.3.2. 79.2.2 nci maddede yer alan yöntemlerden herhangi biri ile açıklama  
yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekli tarafından gerekçesi  
belirtilmek suretiyle, ilgili mevzuatına göre ihale tarihinden önceki son 12 ay içinde  
düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir.  
79.3.3. Kurumca hazırlanan “İşçilik Hesaplama Modülü” ne (www.ihale.gov.tr)  
adresinden ulaşılabilecek olup, personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde  
tekliflerin değerlendirilmesi bağlamında sözleşme ve genel giderler dahil asgari işçilik  
maliyeti hesabında işçilik hesaplama modülünün kullanılması zorunludur.  
79.3.5. Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımlarına ilişkin yapılan aşırı  
düşük teklif açıklamasında, sözleşme giderleri ve genel giderlerin % 4 oranında hesaplanması  
söz konusu olmayacak, sözleşme giderleri ilgili mevzuatına göre hesaplanmak suretiyle  
açıklama yapılacaktır.” açıklamaları,  
İnceleme konusu ihaleye ait İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler”  
başlıklı 25’inci maddesinde “Madde 25 - Teklif fiyata dahil olan giderler  
25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince yapılacak ulaşım,  
sigorta, vergi (KDV hariç), resim, harç ve eğitim giderleri, isteklilerce teklif edilecek fiyata  
dahil edilecektir  
7
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/063  
: 51  
: 27.10.2015  
: 2015/UH.III-2857  
25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni  
gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları  
karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi  
bir hak talebinde bulunamaz.  
25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:  
25.3.1.  
Hizmetlerde çalıştırılacak personel işçilik giderler i  
Müdür  
Başaşçı  
Aşçı  
Aşçı Yardımcısı  
Garson  
1
1
7
4
24  
6
Asgari ücretin % 50 Fazlası  
Asgari ücretin % 50 Fazlası  
Asgari ücretin % 35 Fazlası  
Asgari ücretin % 20 Fazlası  
Asgari ücretin % 10 Fazlası  
Asgari ücretin % 10 Fazlası  
Asgari ücretin % 10 Fazlası  
Bulaşıkçı  
Meydancı  
1
Personel giyim bedelleri (Teknik Şartnamede adet ve miktarları belirtilmiştir.  
Ayrıca çalıştırılan her personele 22 gün yol bedeli ödenecektir. Yol Bedeli Günlük 3,5  
TL olup ayda 77,00 TL yol bedeli ödenecektir.  
Teknik şartnamede belirtilen diğer giderler (elektrik, su, doğalgaz gideri, sigorta  
giderleri (Mali mesuliyet sigortası ve yangına karşı sigorta), ilaçlama gideri, temizlik  
malzeme gideri vb. giderler) teklif fiyata dahil edilecektir.  
İşçilerin yemek ihtiyaçları yüklenici tarafından karşılanacaktır. Ancak, yükleniciye  
yemek ihtiyacının karşılanması noktasında bir bedel ödenmeyecek olup, bu bedelin karşılığı  
olarak, hizmet alımı kapsamında çalıştırdığı işçilerin yemek ihtiyaçlarını karşılaması için  
hastanede çıkan yemekten bedelsiz olarak faydalanması imkânı verilecektir. İstekliler de  
tekliflerinde işçilerin yemek ihtiyaçları için bir bedel öngörmeyeceklerdir.  
25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer  
Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.  
25.5. Kısa vadeli sigorta prim oranları belirtilecektir.  
Kısa Vadeli Sigorta Kolları Prim Oranı %2 olarak hesaplanacaktır.” düzenlemesi yer  
almaktadır.  
Yukarda aktarılan mevzuat hükümlerinden, malzemeli yemek hizmet alımı  
ihalelerinde idarenin aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesinde kullanılmak üzere teknik  
şartnamede asgari iki haftalık örnek menü düzenlemesi yapması ve bu menüde yer alan  
yemeklerin içerikleri ile çiğ girdi miktarlarını belirtmesi, teklifi aşırı düşük bulunan  
isteklilerin öncelikle “ana çiğ girdi”, “işçilik” ve “yardımcı gider” oranlarının belirtildiği  
Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelini (Ek- H.4) hazırlayarak açıklaması kapsamında  
sunması, bu açıklamanın geçerli kabul edilebilmesi için “(Ana Çiğ Girdi Maliyeti+İşçilik  
Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,80’den az ve 0,95’den fazla olmaması gerektiği,  
ana çiğ girdi ibaresinden ilgili yemeğin pişirilmesi için gerekli temel girdilerin anlaşılması  
gerektiği, buna göre yemek pişirilmesi için gerekli enerji giderleri (doğalgaz, LPG gibi),  
temizlik malzemeleri, su, sigorta giderleri, ilaçlama ve hijyen sağlama giderleri, bakım  
onarım, amortisman, nakliye, sözleşme giderleri ve genel giderler, portör muayenesi ve tali  
çiğ girdiler (tuz, baharat, tatlandırıcı vb.) gibi unsurların “yardımcı girdiler” başlığında  
değerlendirileceği ve bu unsurlar için açıklama sunulmasına gerek olmadığı anlaşılmaktadır.  
Başvuru konusu ihaleye 11 isteklinin teklif verdiği, 7 isteklinin teklifinin idarece  
belirlenen sınır değerin altında kaldığı gerekçesiyle aşırı düşük teklif sorgulamasına tabi  
8
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/063  
: 51  
: 27.10.2015  
: 2015/UH.III-2857  
tutulduğu, 3 isteklinin açıklama sunduğu, söz konusu açıklamaların idarece uygun bulunduğu,  
ihalenin Mis Gıd. Yem. Tem. Taah. Teks. Tur. Tic. Ltd. Şti. üzerinde bırakıldığı, ekonomik  
açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak Rota Yem. Tic. A.Ş.nin belirlendiği  
anlaşılmıştır.  
- İhale üzerinde bırakılan Mis Gıd. Yem. Tem. Taah. Teks. Tur. Tic. Ltd. Şti.  
tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamaları üzerinde yapılan incelemede;  
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında  
Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelinin (Ek-H.4) sunulduğu, sunulan cetvelde ana çiğ  
girdi maliyeti, işçilik maliyeti ve yardımcı giderler oranının belirtildiği, bu oran toplamının bir  
(1) olduğu, (ana çiğ girdi maliyeti+işçilik maliyeti)/toplam teklif tutarı oranının 0,93 olduğu,  
söz konusu oranın mevzuatta öngörülen 0,80-0,95 arasında olduğu,  
Bununla birlikte, standart formun “Ana çiğ girdileri” başlıklı “A” bölümünde ana çiğ  
girdilerinin adlarına, her bir girdinin miktar, birim fiyat, tutar ve açıklama yöntemine yer  
verilmesi gerekmekteyken ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan cetvelde her bir  
girdinin miktar sütununa “1” yazıldığı, dolayısıyla söz konusu cetvelde her bir girdinin  
toplam miktarına ve miktarlarla birim fiyatların çarpılması sonucunda ulaşılması gereken  
toplam tutarlara yer verilmediği, bu şekilde yapılan açıklamanın mevzuata uygun olmadığı,  
Söz konusu isteklinin sunmuş olduğu aşırı düşük teklif açıklamaları incelendiğinde,  
girdi maliyetlerinin tevsiki amacıyla Erzurum, Sivas, Erzincan ve Afyon Ticaret Borsaları ile  
Adana Toptancı Hali tarafından yayımlanan fiyatların kullanıldığı, söz konusu fiyatların ihale  
tarihinden önceki son 12 ay içerisinde gerçekleşen fiyatlar olduğu, ilgili bültenlere adı geçen  
kuruluşların internet sayfası üzerinden ulaşılabilmesi ve teyidinin yapılabilmesi nedeniyle  
ayrıca bir onayın aranmasına gerek bulunmadığı,  
Ancak yukarıda yer verilen Tebliğ açıklamaları uyarınca isteklilerin aşırı düşük teklif  
açıklamalarında malzemelerin fiyatını tevsiki için Ticaret Borsası veya Toptancı Hali  
fiyatlarını kullanmaları halinde ilgili malın ihale tarihinden önceki son 12 ayın herhangi bir  
işlem gününde gerçekleşen ortalama fiyatının esas alınması gerektiği, ihale üzerinde bırakılan  
istekli tarafından Erzurum, Sivas ve Afyon Ticaret Borsaları fiyatları kullanılarak yapılan  
açıklamalarda ise aylık bültenlerde yer alan en düşük fiyatların kullanıldığı, bu şekilde  
yapılan açıklamanın mevzuata uygun olmadığı,  
Anılan istekli tarafından sunulan açıklamada etli bamya yemeği içerisinde yer alan  
konserve bamya yerine taze bamya ilişkin açıklama sunulduğu, ayrıca söz konusu isteklinin  
açıklamaları kapsamında şeker girdisine ilişkin olarak herhangi bir tevsik edici belge  
sunulmadığı tespit edilmiştir.  
Yukarıda yer verilen tespit ve değerlendirmeler çerçevesinde, ihale üzerinde bırakılan  
istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamalarının mevzuata uygun olmadığı  
sonucuna varılmıştır.  
Diğer taraftan ihaleye konu işin süresinin, Sözleşme Tasarısı’nın 9.1’inci maddesinde,  
“01.01.2016 – 31.12.2017” tarihleri arası olarak belirlendiği, İdari Şartname’nin 46’ncı  
maddesinde fiyat farkı verilmeyeceğinin düzenlendiği, anılan istekli tarafından işçilik giderini  
9
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/063  
: 51  
: 27.10.2015  
: 2015/UH.III-2857  
tevsik için KİK işçilik hesaplama modülü üzerinden, müdür (asgari ücretin %50 fazlası), aşçı  
başı (asgari ücretin %50 fazlası), aşçı (asgari ücretin %35 fazlası), aşçı yardımcısı (asgari  
ücretin %20 fazlası), garson (asgari ücretin %10 fazlası), bulaşıkçı (asgari ücretin %10  
fazlası) ve meydancı (asgari ücretin %10 fazlası) için İdari Şartname’de öngörülen asgari  
ücretin yüzde fazlası üzerinden birer aylık ücretin hesaplandığı (%3 sözleşme ve genel gider  
hariç), hesaplanan tutarların işin süresi olan 24 ayla çarpılarak işçilik maliyetine ulaşıldığı,  
söz konusu istekli tarafından asgari ücret üzerinden herhangi bir tutar öngörülmediği,  
öngörülen en düşük tutarın asgari ücretin %10 fazlası olduğu dikkate alındığında işçilik  
maliyetine ilişkin söz konusu açıklamanın mevzuata uygun olduğu,  
Anılan Tebliğ’in yukarıda aktarılan 79.2.6’ncı maddesinde ana çiğ girdi ibaresinden  
ilgili yemeğin pişirilmesi için gerekli temel girdilerin anlaşılacağı açıklanmış olup, anılan  
maddeye göre poğaça, simit ve açmanın herhangi bir yemeğin pişirilmesinde ana çiğ girdi  
olarak kullanılmayacağı ve ana çiğ girdiler dışındaki unsurlar için açıklama sunulmasına  
gerek olmadığı dikkate alındığında istekliler tarafından sunulan söz konusu girdilerin  
tevsikine ilişkin açıklamaların mevzuata aykırı olduğu yönündeki iddianın yerinde olmadığı,  
Başvuru sahibi tarafından ileri sürülen isteklilerin menü döngüsü oluşturmadan aşırı  
düşük teklif açıklaması yaptığı iddiası kapsamında yapılan incelemede, idare tarafından aşırı  
düşük teklif sorgulaması kapsamında isteklilere 30 günlük normal kahvaltı, normal öğle  
yemeği, normal akşam yemeği ile 15 günlük diyet kahvaltı, diyet öğle yemeği, diyet akşam  
yemeği örnek menülerinin verildiği, ihaleye konu işin süresinin sözleşme Tasarısı’nda  
“01.01.2016 – 31.12.2017” tarihleri arası olarak belirlendiği, Kamu İhale Genel Tebliği’nin  
79.2.6’ncı maddesinde “Malzemeli yemek hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin  
değerlendirilmesinde kullanılmak üzere teknik şartnamede asgari iki haftalık örnek menü  
düzenlemesi yapılır ve bu menüde yer alan yemeklerin içerikleri ile çiğ girdi miktarları  
belirtilir.” açıklamasının yer aldığı, esasen Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.6’ncı  
maddesinde açıklanan örnek menü ve gramaj listesi ile aşırı düşük teklif açıklaması  
yapılmasının toplamda verilecek yemek hizmetini açıklayan bir kabul olduğu, bu kabulden  
hareketle toplam yemek hizmeti maliyetinin açıklanması gerektiği, mevzuatta ihale  
kapsamında verilecek bütün menülerin maliyetini oluşturan girdilerin yemek menü döngüsü  
hesap edilerek açıklanmasının zorunlu kılan bir düzenleme bulunmadığı, aksi durumda her bir  
girdinin ihale konusu yemek hizmetinin verileceği sürede toplamda hangi miktarda  
verileceğinin tek tek hesap edilmesi ve bu hesabın nasıl yapıldığının da gösterilmesi gerektiği,  
ancak Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.6’ncı maddesinde açıklanan “örnek menü”  
düzenlemesinden amaçlananın bu olmadığı, bu itibarla başvuru sahibinin menü döngüsüne  
ilişkin iddialarının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
- Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi Rota Yem. Tic. A.Ş. tarafından  
sunulan aşırı düşük teklif açıklamaları üzerinde yapılan incelemede;  
Açıklamalar kapsamında Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelinin (Ek-H.4)  
sunulduğu, sunulan cetvelde ana çiğ girdi maliyeti, işçilik maliyeti ve yardımcı giderler  
oranının belirtildiği, bu oran toplamının bir (1) olduğu, (ana çiğ girdi maliyeti+işçilik  
maliyeti)/toplam teklif tutarı oranının 0,93 olduğu, söz konusu oranın mevzuatta öngörülen  
0,80-0,95 arasında olduğu, sunulan cetvelde ana çiğ girdilerinin adlarına, her bir girdinin  
miktar, birim fiyat, tutar ve açıklama yöntemine yer verildiği,  
10  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/063  
: 51  
: 27.10.2015  
: 2015/UH.III-2857  
Söz konusu isteklinin sunmuş olduğu aşırı düşük teklif açıklamaları incelendiğinde,  
girdi maliyetlerinin tevsiki amacıyla Ankara, Erzurum, İzmir Ticaret Borsaları ile Ankara  
Büyükşehir Belediyesi Toptancı Hali tarafından yayımlanan fiyatlarının, 1 adet fiyat teklifinin  
ve 1 adet maliyet/satış tutarı tespit tutanağının (Ek-O.7) sunulduğu, Ticaret Borsası ve Hal  
fiyatlarının ihale tarihinden önceki son 12 ay içerisinde gerçekleşen günlük bültenlerde yer  
alan ortalama fiyatlar olduğu, ilgili bültenlere adı geçen kuruluşların internet sayfası  
üzerinden ulaşılabilmesi ve teyidinin yapılabilmesi nedeniyle ayrıca bir onayın aranmasına  
gerek bulunmadığı,  
Açıklama kapsamında sunulan maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.7) ile konserve  
bamya, biber salçası, diyet peynir, diyet zeytin, dolma biber, kakaolu fındık ezmesi, karbonat,  
kemal paşa tatlısı, mantı, pastırma, maya, mısır, bal, karper peyniri, reçel, süt, tereyağı,  
çikolata, pudra şekeri, sargılı küp şeker ve poşetli rol ekmek maliyetinin tevsik edildiği, söz  
konusu tutanağın Tebliğ’in yukarıda yer verilen açıklamalarına uygun şekilde düzenlendiği ve  
meslek mensubu tarafından onaylandığı,  
Anılan istekli tarafından işçilik giderine ilişkin olarak KİK işçilik hesaplama modülü  
üzerinden, müdür (asgari ücretin %50 fazlası), aşçı başı (asgari ücretin %50 fazlası), aşçı  
(asgari ücretin %35 fazlası), aşçı yardımcısı (asgari ücretin %20 fazlası), garson (asgari  
ücretin %10 fazlası), bulaşıkçı (asgari ücretin %10 fazlası) ve meydancı (asgari ücretin %10  
fazlası) için İdari Şartname’de öngörülen asgari ücretin yüzde fazlası üzerinden her 6 aylık  
dönem için %6 asgari ücret artışı ilave edilmek suretiyle hesaplama yapıldığı, işçilik  
maliyetine ilişkin söz konusu açıklamanın mevzuata uygun olduğu anlaşılmıştır.  
-Karanfil Yem. Eml. Tem. İnş. Ot. San. Tic. Ltd. Şti. tarafından sunulan aşırı düşük  
teklif açıklamaları üzerinde yapılan incelemede;  
Anılan istekli tarafından işçilik giderine ilişkin olarak KİK işçilik hesaplama modülü  
üzerinden, müdür (asgari ücretin %50 fazlası), aşçı başı (asgari ücretin %50 fazlası), aşçı  
(asgari ücretin %35 fazlası), aşçı yardımcısı (asgari ücretin %20 fazlası), garson (asgari  
ücretin %10 fazlası), bulaşıkçı (asgari ücretin %10 fazlası) ve meydancı (asgari ücretin %10  
fazlası) için İdari Şartname’de öngörülen asgari ücretin yüzde fazlası üzerinden her 6 aylık  
dönem için %2 asgari ücret artışı ilave edilmek suretiyle hesaplama yapıldığı, işçilik  
maliyetine ilişkin söz konusu açıklamanın mevzuata uygun olduğu anlaşılmıştır.  
Söz konusu istekli tarafından yapılan açıklamalar kapsamında Malzemeli Yemek  
Sunumu Hesap Cetvelinin (Ek-H.4) sunulduğu, sunulan cetvelde ana çiğ girdi maliyeti, işçilik  
maliyeti ve yardımcı giderler oranının belirtildiği, bu oran toplamının bir (1) olduğu, (ana çiğ  
girdi maliyeti+işçilik maliyeti)/toplam teklif tutarı oranının 0,94 olduğu, söz konusu oranın  
mevzuatta öngörülen 0,80-0,95 arasında olduğu, sunulan cetvelde ana çiğ girdilerinin  
adlarına, her bir girdinin miktar, birim fiyat, tutar ve açıklama yöntemine yer verildiği,  
Söz konusu isteklinin sunmuş olduğu aşırı düşük teklif açıklamaları incelendiğinde,  
girdi maliyetlerinin tevsiki amacıyla Ankara Ticaret Borsası, Ankara Büyükşehir Belediyesi  
Toptancı Hali, Atatürk Orman Çiftliği Müdürlüğü Süt ve Süt Mamulleri Fabrikası ve Ankara  
Halk Ekmek A.Ş. tarafından yayımlanan fiyatlar ile 1 adet fiyat teklifinin sunulduğu, Ticaret  
Borsası ve Hal fiyatlarının ihale tarihinden önceki son 12 ay içerisinde gerçekleşen günlük  
bültenlerde yer alan ortalama fiyatlar olduğu, kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan  
11  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/063  
: 51  
: 27.10.2015  
: 2015/UH.III-2857  
mal ve hizmetlere ilişkin fiyatların ise ilan tarihi ile ihale tarihi arasında geçerli fiyatlar  
olduğu, ilgili bültenlere adı geçen kuruluşların internet sayfası üzerinden ulaşılabilmesi ve  
teyidinin yapılabilmesi nedeniyle ayrıca bir onayın aranmasına gerek bulunmadığı,  
Açıklama konserve bamya, bardak su, biber salçası, çokokrem, karbonat, maya, pralin  
çikolata, pudra şekeri ve sargılı küp şeker maliyetinin Atisal Ltd. Şti tarafından düzenlenen  
22.07.2015 tarihli fiyat teklifi ile tevsik edildiği, söz konusu fiyat teklifinde Tebliğ  
açıklamaları uyarınca yer alması gereken ibarenin ve meslek mensubu onayının bulunduğu,  
bununla birlikte Tebliğ’in 79.2.6’ncı maddesinin beşinci fıkrasında düzenlenen fiyat teklifi ile  
açıklama yapılması hususunun aynı Tebliğ’in 79.2.2’nci maddesinde yer alan diğer  
yöntemlerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşılması  
koşuluna bağlandığı, fiyat teklifi ile açıklanan konserve bamya, biber salçası, maya ve pudra  
şekeri gibi ana çiğ girdilerin Ticaret Borsası fiyatlarıyla açıklanabilecek girdiler olduğu göz  
önüne alındığında, isteklinin ana çiğ girdilerinin maliyet tevsiki için doğrudan fiyat teklifi  
sunmasının anılan hükme uygun olmadığı anlaşılmış olup, söz konusu isteklinin üçüncü  
kişilerden alınan fiyat teklifi ile yaptığı açıklamanın mevzuata uygun olmadığı sonucuna  
ulaşılmıştır.  
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle  
giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, Mis Gıd. Yem. Tem. Taah. Teks.  
Tur. Tic. Ltd. Şti. ve Karanfil Yem. Eml. Tem. İnş. Ot. San. Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin  
değerlendirme dışı bırakılması ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerin mevzuata uygun  
olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici  
işlem belirlenmesine,  
Oyçokluğu ile karar verildi.  
Mahmut GÜRSES  
Başkan  
Ali Kemal AKKOÇ  
Kurul Üyesi  
Ahmet ÖZBAKIR  
Kurul Üyesi  
Mehmet Zeki ADLI  
Kurul Üyesi  
Hamdi GÜLEÇ  
Dr. Mehmet AKSOY  
Kurul Üyesi  
Kurul Üyesi  
12  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/063  
: 51  
: 27.10.2015  
: 2015/UH.III-2857  
KARŞI OY  
Başvuru sahibinin itirazen şikayet başvuru dilekçesindeki iddiaları kapsamında Kurul  
çoğunluğunca, Mis Gıd. Yem. Tem. Taah. Teks. Tur. Tic. Ltd. Şti. ile Karanfil Yem. Emi.  
Tem. inş. Ot. San. Tic. Ltd. Şti.’nin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması ve bu aşamadan  
sonraki ihale işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesine ilişkin  
Düzeltici işlem belirlenmesine” karar verilmiştir.  
Başvuru sahibinin iddialarının İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmeliğin  
18’inci maddesi yönünden Kurul kararına dayanak teşkil eden esas inceleme raporu ve eki  
belgeler üzerinde yapılan inceleme sonucunda;  
Kırşehir İli Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliği tarafından gerçekleştirilen  
2016-2017 Yılları Malzemeli Yemek Pişirme, Dağıtım ve Sonrası Hizmet Alımı” ihalesine  
ilişkin yaklaşık maliyetin piyasa araştırması esas alınarak toplam 10.320.350,00 TL olarak  
hesaplandığı,  
Bahse konu ihalede 22 adet ihale dokümanı satın alındığı, 15.07.2015 tarihinde  
gerçekleştirilen ihaleye 11 istekli tarafından teklif verildiği,  
İhalede tekliflerin denetimine ilişkin idarece yapılan inceleme uyarınca, 11 teklifin de  
geçerli teklif olarak kabul edildiği,  
İsteklinin Adı  
Teklif Bedeli (TL)  
6.087.000,00  
6.454.800,00  
7.067.000,00  
Ahçe Yol. ve Yük Taş. Tem. Med. Tur. Gıd. ve Tic. Ltd. Şti.  
Mis Gıd. Yem. Tem. Taah. Teks. Tur. Tic. Ltd. Sti.  
Birikim Tem. inş. Kırt. Gıd. Tur. Med. Güv. Tic. Ltd. Şti.  
Habitat Gıd. Tem. Med. Hay. İnş. Taah. İth. İhr. Tic. ve San. Ltd.  
Şti.  
7.142.910,00  
7.664.850,00  
Dunaysır Yem. Tem. Tur. İnş. Nak. Sağ. Hiz. Teks. Öz. Eğ.  
Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti.  
Rota Yem. Tic. A.Ş.  
7.713.960,00  
7.866.450,00  
7.938.850,00  
7.945.390,00  
8.895.600,00  
9.412.800,00  
Karanfil Yem. Emi. Tem. İnş. Ot. San. Tic. Ltd. Şti.  
Ahi Öz. Hiz. iç ve Dış Tic. inş. Nak. Yem. Ltd. Şti.  
Baysan Top. Yem. Hay. Gıd. Tem. İnş. ve Tic. Ltd. Şti.  
Tuğrasan Yat. Ltd. Şti.  
Doruk Top. Yem. ve Org. Hiz. San. Tic. Ltd. Şti.  
Şeklinde verildiği,  
Şikâyete konu ihalede, 7 isteklinin teklifinin idarece belirlenen sınır değerin altında  
kaldığı gerekçesiyle aşırı düşük teklif sorgulamasına tabi tutulduğu, 3 isteklinin açıklama  
sunduğu, söz konusu açıklamaların idarece uygun bulunduğu, ihalenin Mis Gıd. Yem. Tem.  
Taah. Teks. Tur. Tic. Ltd. Şti.’nin üzerinde bırakıldığı, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci  
teklif sahibi olarak Rota Yem. Tic. A.Ş.’nin belirlendiği,  
Anlaşılmıştır.  
13  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/063  
: 51  
: 27.10.2015  
: 2015/UH.III-2857  
4734 sayılı Kanunun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38 inci maddesinde;  
İhale komisyonu verilen teklifleri (Değişik: 6/2/2014-6518/47 md.) değerlendirdikten  
sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük  
olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif  
sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak  
ister.  
İhale komisyonu;  
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım  
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,  
(Değişik: 6/2/2014-6518/47 md.) gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate  
alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli  
görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
(Ek fıkra: 20/11/2008-5812/12 md.; Değişik fıkra: 6/2/2014-6518/47 md.) Kurum,  
ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne göre aşırı düşük  
tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi  
amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu maddede öngörülen  
açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık maliyeti 8 inci maddede  
öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile yapım işleri ihalelerinde  
sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin  
reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale komisyonu bu maddenin  
uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.” hükmü yer almaktadır.  
Bahse konu madde hükmünden, ihalede aşırı düşük sorgulama yapılacağının ihale  
dokümanında düzenmiş haline göre, ihale komisyonunun, yaptığı değerlendirme neticesinde  
geçerli olduğunu tespit ettiği tekliflerden, ihaleye verilen diğer tekliflere veya idarenin tespit  
ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olan isteklileri tespit edeceği ve tespit  
edilen bu teklifleri reddetmeden önce yine madde metninde belirtilen usul doğrultusunda  
sorgulamaya tabi tutacağı anlaşılmaktadır.  
Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde, aşırı düşük teklif  
sorgulamasının Kamu İhale Genel Tebliğinin “teklif fiyata dahil masraflar” ve “aşırı düşük  
tekliflerin değerlendirilmesini” düzenleyen maddeleri ile idari şartnamenin “teklif fiyata dahil  
olan giderler” başlıklı maddesindeki düzenlemelerin esas alınarak yapılması gerekmektedir.  
Bu ihalelerde, aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda belgelere dayalı yazılı açıklama  
yapmayan veya ihale komisyonunca açıklamaları yetersiz bulunan isteklilerin teklifleri ile  
teklif edilmesi gereken asgari işçilik maliyetini karşılamayan teklifler gerekçesi belirtilmek  
suretiyle reddedilecektir. İhale konusu hizmetin maliyet unsurlarının, personel çalıştırılmasına  
dayalı hizmet alımlarında olduğu gibi önceden belirlenen nitelikte olmadığı görülmektedir.  
Bu durumda, ihale dokümanında belirtilen şartlara uygun olarak hizmetin ifası için her  
isteklinin basiretli tacir olma yükümlülüğü gereğince kendi organizasyon yapısı, kullanacağı  
makine ekipmanın özellikleri, malzeme teminindeki kendine özgü koşulları vb. unsurları  
dikkate alarak teklif fiyatını belirlemesi gerekmektedir.  
14  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/063  
: 51  
: 27.10.2015  
: 2015/UH.III-2857  
Ayrıca, malzeme dahil yemek alım hizmetlerinde yemek bileşenlerini oluşturan  
girdilerin önemli bir kısmı yerel, mevsimsel ve iklim özelliklerine göre farklılıklar  
göstermekte, bir çok girdi müstahsilden doğrudan temin edilebilmektedir. Özellikle sebze  
meyve gibi girdilerin piyasa koşulları sebebiyle muhasebeleştirilmesinde karşılaşılan  
güçlüklerin aşırı düşük teklif sorgulamasında ispat için aranılan belgelere yansıtılmasında  
isteklilerin önünde önemli bir engel teşkil edeceğinden, şikayete konu ihalede, ihtiyaçların  
uygun şartlarla ve zamanında karşılanması ve kaynakların verimli kullanılmasından sorumlu  
olan idarenin, ihalede aşırı düşük teklif açıklaması isteyerek ihalenin sonuçlandırılması  
yönünde tesis etmiş olduğu işlemlerde mevzuata uyarlık bulunmadığı,  
İhale konusu işin personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı işi olmadığı, yaklaşık  
maliyetin büyük çoğunlukla yemek giderinden oluştuğu ihalede verilen tekliflerin hepsi  
yaklaşık maliyetin altında olmakla birlikte yaklaşık maliyete ve birbirlerine göre yakın olduğu  
ve en düşük teklifin bile diğer tekliflere göre aşırı düşük olarak değerlendirilemeyeceği  
anlaşıldığından, idarece yemek kalemlerinde aşırı düşük teklif sorgulaması yapılarak ihalenin  
karara bağlanması yönünde gerçekleştirilen idari işlemlerin mevzuata uygun olmadığı,  
Değerlendirilmiştir.  
Açıklanan nedenlerle; başvuru sahibinin iddiaları kapsamında yapılan incelemeye  
göre, ihalenin yemek alımı kalemlerinde aşırı düşük teklif sorgulaması yapılarak ihalenin  
sonuçlandırılmasına yönelik idarece gerçekleştirilen idari işlemlerin yerinde olmadığı  
yönündeki düşüncem ile, Kurul çoğunluğunca verilen karara katılmıyorum.  
Ali Kemal AKKOÇ  
Kurul Üyesi  
15  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/063  
: 51  
: 27.10.2015  
: 2015/UH.III-2857  
EK GEREKÇE  
İnceleme konusu ihalede;  
Başvuru sahibinin itirazen şikayet dilekçesinde yer alan iddiaların incelenmesi  
neticesinde, Kurul tarafından, aşırı düşük teklif açıklamaları uygun bulunmayan Mis Gıd.  
Yem. Tem. Taah. Teks. Tur. Tic. Ltd. Şti. ve Karanfil Yem. Eml. Tem. İnş. Ot. San. Tic. Ltd.  
Şti.nin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerin  
mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerektiği gerekçesiyle, düzeltici işlem  
belirlenmesine” karar verilmiştir.  
Anılan kararda, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi Rota Yem. Tic. A.Ş.  
tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında, poğaça, simit ve açma  
maliyetinin Afiyet Unlu Mamuller Ltd. Şti. tarafından düzenlenen 30.07.2015 tarihli fiyat  
teklifi ile tevsik edildiği, söz konusu fiyat teklifinde Tebliğ açıklamaları uyarınca yer alması  
gereken ibarenin ve meslek mensubu onayının bulunduğu, işçilik giderlerinin de mevzuata  
uygun hesaplandığı ve söz konusu açıklamanın mevzuata uygun olduğu ifade edilmektedir.  
Yapılan incelemede, söz konusu isteklinin açıklamaları kapsamında, çiğ girdi  
maliyetlerinin hesaplanmasında kullanılan birim fiyatları tevsiken, poğaça, simit ve açma  
maliyetinin Afiyet Unlu Mamuller Ltd. Şti. tarafından düzenlenen fiyat teklifi ile tevsik  
edildiği görülmektedir.  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.6’ncı maddesinde, “ … Bu ihalelerde; teklifi aşırı  
düşük bulunan istekli öncelikle “ana çiğ girdi”, “işçilik” ve “yardımcı gider” oranlarının  
belirtildiği Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelini (Ek- H.4) hazırlayarak açıklaması  
kapsamında sunar. Açıklamanın geçerli kabul edilebilmesi için “(Ana Çiğ Girdi  
Maliyeti+İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,80’den az ve 0,95’den çok  
olmaması gerekir. Oran belirtmeyen veya belirttiği oran 0,80’den az veya 0,95’den çok olan  
isteklilerin teklifleri reddedilir.  
Ana çiğ girdi ibaresinden ilgili yemeğin pişirilmesi için gerekli temel girdiler anlaşılır.  
Bu çerçevede, isteklinin beyan ettiği orana uygun teklif sunması durumunda, yemek  
pişirilmesi için gerekli enerji giderleri (doğalgaz, LPG gibi), temizlik malzemeleri, su, sigorta  
giderleri, ilaçlama ve hijyen sağlama giderleri, bakım onarım, amortisman, nakliye, sözleşme  
giderleri ve genel giderler, portör muayenesi ve tali çiğ girdiler (tuz, baharat, tatlandırıcı vb.)  
gibi unsurlar “yardımcı girdiler” başlığında değerlendirilir ve bu unsurlar için açıklama  
sunulması gerekmez.” açıklaması yer almaktadır.  
Söz konusu açıklamalardan, malzemeli yemek hizmet alımı ihalelerinde, ana çiğ girdi  
maliyeti için belirtilen 0,80’lik oranın, öğündeki, yemek pişirilmesi için gerekli enerji  
giderleri, temizlik malzemeleri, su, sigorta giderleri, ilaçlama ve hijyen sağlama giderleri,  
bakım onarım, amortisman, nakliye, sözleşme giderleri ve genel giderler, portör muayenesi ve  
tali çiğ girdiler dışındaki temel girdiler olduğu, poğaça, simit ve açmanın açıklanması  
gereken 0,80’lik oran içinde olduğu değerlendirmektedir.  
16  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/063  
: 51  
: 27.10.2015  
: 2015/UH.III-2857  
Tebliğin 79.3.2’nci maddesinde ise,“79.2.2 nci maddede yer alan yöntemlerden  
herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda,  
istekli tarafından gerekçesi belirtilmek suretiyle, ilgili mevzuatına göre ihale tarihinden  
önceki son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi ve belgeler kullanılarak  
da açıklama yapılabilir.” açıklaması yer almaktadır.  
Yukarıda yer alan Tebliğ açıklaması gereğince, istekliler tarafından aşırı düşük teklif  
açıklaması sunulurken, Tebliğin 79.2.2 nci maddesinde yer alan yöntemlerden herhangi biri  
ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, fiyat teklifi  
sunulması yöntemi ile açıklanıyor olmasının gerekçesinin istekli tarafından belirtilmesinin  
zorunlu olduğu anlaşılmaktadır.  
Bu durumda, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekli tarafından,  
üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi ile açıklanan, poğaça, simit ve açma maliyetinin fiyat  
teklifi sunulması yöntemi ile açıklanıyor olmasının gerekçesinin belirtilmediği ve bu  
durumun mevzuata aykırı olduğu görülmüştür.  
Diğer yandan, Kamu İhale Genel Tebliğinin 79.2.6’ncı maddesinin beşinci fıkrasında  
düzenlenen fiyat teklifi ile açıklama yapılması hususunun aynı Tebliğin 79.2.2’nci  
maddesinde yer alan diğer yöntemlerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen  
mümkün olmadığının anlaşılması koşuluna bağlanmıştır.  
Aynı ihaleye teklif veren, Karanfil Yem. Eml. Tem. İnş. Ot. San. Tic. Ltd. Şti.  
tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında poğaça, simit ve açma  
maliyetinin Ankara Halk Ekmek A.Ş. fiyatlarıyla açıklandığı görülmüştür. Bu durumda,  
poğaça, simit ve açma maliyetinin, kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan hizmete  
ilişkin fiyatının bulunduğu ve bu yöntemle tevsik edilebildiği anlaşıldığından, Rota Yem. Tic.  
A.Ş. tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında, söz konusu girdilerin  
maliyetinin fiyat teklifiyle açıklanmasının mevzuata uygun olmadığı tespit edilmiştir.  
Bu itibarla, yukarıda yer alan gerekçeler doğrultusunda, incelenen ihalede, ekonomik  
açıdan en avantajlı teklif sahibi istekli Rota Yem. Tic. A.Ş.’nin teklifinin de değerlendirme  
dışı bırakılması gerektiği sonucuna varılmıştır.  
Açıklanan nedenlerle, uyuşmazlık konusu ihalede, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci  
teklif sahibi isteklinin teklifinin de değerlendirme dışı bırakılması gerektiğine ilişkin hususun,  
düzeltici işlem belirlenmesine ilişkin gerekçeler arasında yer alması gerektiği yönündeki  
düşüncemle, Kurul çoğunluğunca verilen düzeltici işlem belirlenmesine” niteliğindeki  
karara katılıyorum.  
Ahmet ÖZBAKIR  
Kurul Üyesi  
17