Ana Sayfa / Kararlar / Canik Kaymakamlığı İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü / 2015/92583-2015/2016 Eğitim Öğretim Yılı Taşımalı İlkokul/Ortaokul Öğrencilerine Sıcak Öğle Yemeği Hazırlanması, Dağıtımı ve Sonrası Temizlik İşleri
Bilgi
İKN
2015/92583
Başvuru Sahibi
Ayan Tarım Ürün. Şehirler Arası Servis Taş. Tur. ve Tem. San. Tic. Ltd. Şti.
İdare
Canik Kaymakamlığı İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü
İşin Adı
2015/2016 Eğitim Öğretim Yılı Taşımalı İlkokul/Ortaokul Öğrencilerine Sıcak Öğle Yemeği Hazırlanması, Dağıtımı ve Sonrası Temizlik İşleri
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/067  
: 47  
: 11.11.2015  
: 2015/UH.III-3018  
TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER:  
Başkan: Mahmut GÜRSES  
Üyeler: II. Başkan Kazım ÖZKAN, Ali Kemal AKKOÇ, Mehmet Zeki ADLI, Hasan  
KOCAGÖZ, Hamdi GÜLEÇ, Dr. Mehmet AKSOY  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Ayan Tarım Ürün. Şehirler Arası Servis Taş. Tur. ve Tem. San. Tic. Ltd. Şti.  
Kirazlık Çay Mah. Ayvacık Baraj Yolu üzeri No : 82 Çarşamba/SAMSUN  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Canik Kaymakamlığı İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü,  
100. Yıl Bulvarı Hükümet Konağı Kat /6 18 Canik/SAMSUN  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2015/92583 İhale Kayıt Numaralı “2015/2016 Eğitim Öğretim Yılı Taşımalı İlkokul/Ortaokul  
Öğrencilerine Sıcak Öğle Yemeği Hazırlanması, Dağıtımı ve Sonrası Temizlik İşleri” İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Canik Kaymakamlığı İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü tarafından 18.08.2015 tarihinde  
açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “2015/2016 Eğitim Öğretim Yılı Taşımalı  
İlkokul/Ortaokul Öğrencilerine Sıcak Öğle Yemeği Hazırlanması, Dağıtımı ve Sonrası  
Temizlik İşleri” ihalesine ilişkin olarak Ayan Tarım Ürün. Şehirler Arası Servis Taş. Tur. ve  
Tem. San. Tic. Ltd. Şti.nin 11.09.2015 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin  
15.09.2015 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 18.09.2015 tarih ve 78372 sayı  
ile Kurum kayıtlarına alınan 18.09.2015 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda  
bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2015/2417 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,  
1) İhale üzerinde bırakılan isteklinin yapmış olduğu aşırı düşük teklif açıklamasının  
aşağıda belirtilen hususlarda Kamu İhale Genel Tebliği'nin 79'uncu maddesine uygun  
olmadığı,  
a) Açıklama kapsamında sunduğu malzemeli yemek hesap sunumu cetvelini hatalı  
olarak sunduğu, söz konusu cetvelinin hizmetin süresi boyunca kullanılacak malzemelerin  
tamamını kapsamadığı, ana çiğ girdi maliyeti ile işçilik maliyeti toplamının toplam teklif  
tutarına oranının Kamu İhale Genel Tebliği'nde belirtilen oranlar arasında olmadığı, iş  
kapsamında çalıştırılacak olan gıda mühendisi, aşçılar, bulaşıkçılar, taşıma merkezi okullarda  
istihdam edilecek olan servis elemanlarının ve yemeklerin araçlarla taşınmasında istihdam  
edilecek şoför sayılarının eksik hesaplandığı,  
1
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/067  
: 47  
: 11.11.2015  
: 2015/UH.III-3018  
b) Örnek yemek menülerine ve gramajlarına uygun olmayacak şekilde açıklama  
yaptığı, Teknik Şartname'de gramajları belirtilmeyen yemekler için ise kendince gramajlar  
belirlediği, yemek menüsü için oluşturduğu kg ve adetlerde çarpım hatası yaptığı,  
c) Örnek yemek menüsünde yer alan bazı yemeklerin olması gerekenden fazla,  
bazılarının ise olması gerekenden az tekrar ettiği ve bu sebeple girdi miktarlarını yanlış  
hesapladığı,  
ç) Yemek girdilerine ait fiyatlarının tevsiki için ticaret borsası tarafından düzenlenen  
ve ilgili malın ihale tarihinden önceki herhangi bir işlem gününde gerçekleşen ortalama  
fiyatını gösteren belgeleri sunması gerekirken belirlenen süreler dışındaki haftalık ve aylık  
borsa bültenlerindeki asgari birim fiyatları kullanarak açıklama yaptığı,  
d) İşin süresi boyunca etli ve sebzeli yemeklerin içeriklerinde kullanılması gereken  
dana eti (kemiksiz) ve sığır eti (kemiksiz) toplam çiğ girdi miktarlarının ve birim fiyatlarının  
eksik hesaplandığı,  
e) Ayran, çökelek, baharat gibi ürünlere ait fiyatların tevsiki için ticaret borsası  
fiyatları ile yapılması gerekirken üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri ile yapıldığı,  
açıklama kapsamında sunulan fiyat tekliflerinde Kamu İhale Tebliğinde açıklamaları gereği  
yer alması gereken ibarenin yer almadığı fiyat tekliflerinin EK.O6 formuna uyumsuz olduğu,  
f) Ayran, süt, yoğurt gibi ürünlerin fiyatlarının kamu kurumu ve kuruluşlarınca ilan  
edilmiş ihale ilan tarihi ile ihale tarihi arasındaki fiyatlarını kullanması gerekirken ihale ilan  
tarihinden önceki bir tarihte ilan edilmiş olan fiyatların kullanıldığı,  
g) Tavuk yemeklerinde Teknik Şartname düzenlemesi gereği tavuk göğüs ve tavuk but  
kullanması gerekirken açıklama kapsamında başka tavuk ürünlerinin kullanıldığı,  
h) Açıklama kapsamında 200 gr lık ayran ve meyve suyu fiyatlarının tevsik edilmesi  
gerekirken maliyet düşürücü unsur olarak 200 ml lik ayran ve meyve suyu için fiyat  
tevsikinde bulunulduğu,  
ğ) Teknik Şartname düzenlemesi gereği 10 kiloluk orjinal ve kapalı ambalajlar halinde  
bulunan makarna üzerinden açıklama yapması gerekirken açık makarna üzerinden açıklama  
yapıldığı,  
2) İhale üzerinde bırakılan iş ortaklığının her bir ortağı tarafından sunulan işletme  
kayıt belgesinin ihale tarihi itibariyle geçersiz olduğu, söz konusu belgelerdeki adresler ile  
ticaret sicil gazetelerinde bulunan adreslerin aynı olmadığı, ihale üzerinde bırakılan iş  
ortaklığının ortaklarına ait ticaret sicil gazeteleri ortakların son durumunu yansıtmadığı,  
sunulan imza sirkülerinin iş ortaklığı ortaklarının şirket müdürlerine ait olmadığı ve birim  
fiyat teklif mektubu ve cetveli şirket müdürleri veya vekilleri tarafından imzalanmadığı  
iddialarına yer verilmiştir.  
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit  
edilmiştir.  
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:  
Şikayete konu ihalenin Canik İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü’nün “2015/2016 Eğitim  
Öğretim Yılı Taşımalı İlkokul/Ortaokul Öğrencilerine Sıcak Öğle Yemeği Hazırlanması,  
Dağıtımı ve Sonrası Temizlik” işi olduğu ve işin açık ihale usulü ile ihale edilen ve  
2
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/067  
: 47  
: 11.11.2015  
: 2015/UH.III-3018  
isteklilerin her bir iş kalemi için teklif edilen birim fiyatların miktarlarla çarpımı sonucu  
bulunan toplam bedel üzerinden teklif verebilecekleri bir iş olduğu görülmüştür.  
İşe ait İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci  
maddesinde “25.1. Ulaşım, sigorta, vergi, resim ve her türlü harç giderleri teklif edilecek  
fiyata dâhildir.  
25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni  
gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları  
karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi  
bir hak talebinde bulunamaz.  
25.3. Teklif fiyata dâhil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:  
25.3.1.  
Söz konusu işin yerine getirilebilmesi için ihtiyaç duyulan, malzeme, makine, ekipman,  
teçhizat, personel, akaryakıt, vergi, her türlü sigorta ve ulaşım teklif fiyata dahildir.  
25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer  
Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.”  
düzenlemesi,  
Anılan Şartname’nin “Sınır Değer” başlıklı 33’üncü maddesinde “ 33.1. İhale  
komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme  
göre sınır değer hesaplar.  
33.2. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre  
açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri  
aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen  
kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak  
ister. İhale komisyonu;  
a) Verilen hizmetin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı  
avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen  
teklifler, geçerli teklif olarak belirlenir. İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin sınır  
değerin altında olması durumunda kesin teminat 40.1 maddesinde yer alan hüküm uyarınca  
hesaplanan tutar üzerinden alınır.” düzenlemesi,  
Aynı Şartname’nin “Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi” başlıklı  
35’inci maddesinde “35.1. Bu ihalede ekonomik açıdan en avantajlı teklif, teklif edilen  
fiyatların en düşük olanıdır.” düzenlemesi yer almaktadır.  
İşe ait Teknik Şartname’nin “Yemek Gramajları ve Dağıtımı” başlıklı 9’uncu  
maddesinde  
“…  
3
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/067  
: 47  
: 11.11.2015  
: 2015/UH.III-3018  
Servis Yapılacak Yemek Gramaj Listesi  
Aşağıda yazılı gramajlar ortalama örnek gramajlardır. Yemeğin çeşidine göre içinde  
kullanılacak malzemelerin gramajlarında farklılıklar olabilir. Ancak dağıtım ve tartım esnasında  
yemek grubunda yazılı gramajlar üzerinden servis ve hesaplamalar yapılacaktır. Porsiyon  
gramajları tam ve eksiksiz olacaktır.  
Yemeğin Cinsi  
Ana  
Ana  
Servis  
Malzemenin Cinsi  
Malzemenin Miktarı  
Edilecek  
Porsiyon  
Gramajı  
A)1.Grup Yemek Çeşitleri  
1-Çorbalar  
200 gram  
B) 2. Grup ana yemek çeşitleri  
1-Parça Et yemekleri  
Kemiksiz Çiğ  
80 gram  
Et  
Yemeğine göre gereken  
malzeme ve garnitür  
ayrıca kullanılacaktır.  
2- Köfteler  
200 gram  
Garnitür  
Sulu Köfte  
Garnitür  
60gram  
80gram  
40 gram  
200 gram  
150 gram  
200 gram  
Yemeğin özelliğine göre  
içine veya yanına  
gerekli  
malzeme  
ve  
Kuru köfte  
100 gram  
garnitür ayrıca kullanılacaktır.  
3- Etli Sebze Yemekleri*  
Sebze  
Kemiksiz et  
120 gram  
45 gram  
*Yoğurtlu Kıymalı Ispanak, Kıymalı Kapuska, Patlıcan Musakka, Kıymalı  
Pırasa, Karnıyarık, Kıymalı Semizotu, Kıymalı Karnabahar vb.  
4-Etli Kuru Baklagiller  
Kuru baklagiller  
Kemiksiz et  
120 gram  
40gram  
200 gram  
150 gram  
5-Yumurtalı  
Yemekleri  
Sebze  
6-Tavuk, Hindi  
Yemeğine göre gereken  
malzeme ve garnitür ayrıca  
kullanılacaktır.  
Kemikli  
Kemiksiz  
120 gram  
80 gram  
200 gram  
150 gram  
Garnitür  
50 gram  
7-Zeytinyağlı Sebze Yemekleri Fasulye, Bakla,  
Kereviz, Pırasa, İmambayıldı vb.  
C) 3. Grup Yardımcı Yemek Çeşitleri  
1-Pilavlar**  
150 gram  
100 gram  
120 gram  
**Garnitürlü olanlarda garnitür miktarı  
2- Makarna, Kuskus ***  
35 gram  
Soslu Makarna, Beyaz Peynirli Makarna  
Kaşar Peynirli Makarna, Kıymalı Makarna vb.  
100 gram  
4
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/067  
: 47  
: 11.11.2015  
: 2015/UH.III-3018  
*** Garnitürlü olanlarda garnitür miktarı  
35 gram  
30 gram  
120 gram  
100 gram  
3-Börek, Gözleme, Çörek , Pizza ****  
Peynirli, Ispanaklı, Patatesli, Kıymalı vb.  
****Harç miktarı  
D) 4.Grup Çeşitleri  
Tatlılar  
A-Hamur Tatlıları  
120 gram  
150 gram  
120 gram  
Kemalpaşa Tatlısı, Revani, Kadayıf, Baklava  
Saray Lokması, Tulumba Tatlısı vb.  
B-Sütlü Tatlılar  
Sütlaç, Keşkül, Puding, Kazandibi, Supangle,  
Dondurma vb.  
C-Meyveli Tatlılar  
İncir Tatlısı, Elma Galyesi, Muzlu Tartölet, Fırında  
Ayva vb.  
D-Diğer Tatlılar  
Aşure  
120 gram  
120 gram  
120 gram  
120 gram  
Kabak tatlısı  
Tahin helvası  
İrmik helvası  
4-Meyveler (Mevsimine uygun olarak)  
Elma, Armut, Portakal, Mandalina,  
120 gram  
Şeftali  
Üzüm, Erik, Kiraz, Kayısı, Çilek  
5-Kompostolar  
120 gram  
150 gram  
Taze Meyve  
E-5. Grup çeşitler  
1-Salata (mevsimine uygun sebzeler  
120 gram  
kullanılarak) ve Mezeler  
Karışık Yaz Salata, Karışık Kış  
Salata, Patates Salatası, Acılı Ezme,  
Tarator, Çoban Salata, Haydari, Kısır  
,Cacık, Pilaki, Şakşuka, vb.  
2-Yoğurt/Cacık/Turşu  
150 gram  
Tavuk Eti Şartnamesi  
Tavuk etleri frigofrik soğutma sistemli araçlarda fabrikaya getirilmiş olacaktır. Tavuk  
yemeklerinde her öğrenciye bir adet but veya ½ göğüs olacak şekilde ayarlanacaktır.  
…” , düzenlemesi yer almaktadır.  
4734 sayılı Kanun’un “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesine göre ihale  
komisyonunun verilen teklifleri anılan Kanun’un 37’nci maddesine göre değerlendirdikten  
sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük  
olanları tespit edeceği, bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif  
sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak  
isteyeceği, komisyonun; verilen hizmetin ekonomik olması, teklif sahibinin hizmetin temini  
5
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/067  
: 47  
: 11.11.2015  
: 2015/UH.III-3018  
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar ve teklif edilen hizmet işinin  
özgünlüğü hususlarında belgelendirilmek suretiyle yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak,  
aşırı düşük teklifleri değerlendireceği, bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli  
görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin tekliflerinin reddedileceği, ihale  
komisyonunca reddedilmeyen aşırı düşük tekliflerin geçerli teklif olarak dikkate alınacağı  
hükme bağlanmıştır.  
Ayrıca bu hususa Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 59’uncu  
maddesinde de yer verilmiş ve aşırı düşük tekliflerin tespiti ve değerlendirilmesinde Kamu  
İhale Kurumu tarafından aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan  
en avantajlı teklifin belirlenmesi amacıyla sınır değer veya sorgulama kriterleri ya da  
ortalamalar belirlemiş ise ihale komisyonunun bu düzenlemeyi esas alması gerektiği hüküm  
altına alınmıştır.  
Diğer taraftan, hizmet alımı ihalelerinde teklif bedelinin aşırı düşük olduğu tespit  
edilen isteklilerin 4734 sayılı Kanun’un 38’inci ve Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama  
Yönetmeliği’nin 59’uncu maddesi uyarınca yapacakları açıklamada uyacakları usul ve esaslar  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79’uncu maddesinde düzenlenmiştir.  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin  
değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde;  
79.1. Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde kar hariç yaklaşık  
maliyet tutarı; personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı ihalelerinde ise yaklaşık  
maliyetin 1,30 sayısına bölünmesinden elde edilen tutar sınır değer olarak kabul edilir.  
79.2. İhale ilanında ve dokümanında teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden  
açıklama isteneceği belirtilen hizmet alımı ihalelerinde, aşırı düşük tekliflerin  
değerlendirilmesi aşamasında aşağıdaki düzenlemelere göre işlem tesis edilmesi  
gerekmektedir.  
79.2.1. Aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda, isteklilerin  
yapacakları açıklamalara esas olacak önemli teklif bileşenlerinin, bütün istekliler için aynı  
unsurları içerecek şekilde belirtilmesi zorunludur. Aşırı düşük teklif açıklaması sunulması için  
isteklilere üç (3) iş gününden az olmamak üzere uygun bir süre verilir.  
79.2.2. İstekliler aşırı düşük olarak tespit edilen tekliflerini aşağıdaki yöntemleri  
kullanarak açıklayabilirler.  
79.2.2.1. Üçüncü Kişilerden Alınan Fiyat Teklifleri: Teklifi oluşturan maliyet  
bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat  
teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili  
olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit  
tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat  
teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek  
ve fiyat teklifinin ekinde idareye verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli  
görülmesi halinde bu tutanaklar meslek mensubundan istenebilecektir.  
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin  
mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen  
ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması  
halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında  
olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu  
tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre  
tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki  
6
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/067  
: 47  
: 11.11.2015  
: 2015/UH.III-3018  
ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin  
yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi  
gerekmektedir.  
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin  
altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek  
mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine  
göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit  
tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan  
ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle  
kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.  
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden  
alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu  
değildir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
79.2.2.2. Kamu Kurum ve Kuruluşları Tarafından Sunulan Mal ve Hizmetlere İlişkin  
Fiyatlar: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin kamu kurum ve kuruluşları tarafından  
sunulan hizmetlere ilişkin fiyat tarifeleri veya istekliye verilmiş fiyat teklifleri açıklama  
yöntemi olarak kullanılabilir. Bu usulle yapılmış açıklamanın geçerli olabilmesi için  
kullanılan fiyatların ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olması  
zorunludur.  
79.2.2.3. Kamu Kurum ve Kuruluşları Tarafından İlan Edilen Fiyatlar: Teklifi  
oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilan edilmiş fiyat  
tarifeleri açıklama yöntemi olarak kullanılabilir. Bu usulle yapılmış açıklamanın geçerli  
olabilmesi için ilan edilen fiyatların ihalenin ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi  
hariç) geçerli olması zorunludur.  
79.2.2.4. Ticaret Borsası Fiyatları: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin  
18/5/2004 tarihli ve 5174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar  
Kanununun 51 inci maddesinin (c) bendi uyarınca borsa idaresi tarafından düzenlenen ve  
ilgili malın ihale tarihinden önceki son 12 ayın herhangi bir işlem gününde gerçekleşen  
ortalama fiyatını gösteren belge ile açıklama yapılabilir.  
79.2.2.5. Toptancı Hal Fiyatları: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin  
11/3/2010 tarihli ve 5957 sayılı Sebze ve Meyveler ile Yeterli Arz ve Talep Derinliği Bulunan  
Diğer Malların Ticaretinin Düzenlenmesi Hakkında Kanun uyarınca faaliyet gösteren  
toptancı hali idaresi tarafından düzenlenen ve ilgili malın ihale tarihinden önceki son 12 ayın  
herhangi bir işlem gününe ait ortalama fiyatını gösteren belge ile açıklama yapılabilir.  
79.2.2.6. Özel veya Münhasır Hak Sahibi Kuruluşların Uyguladığı Fiyatlar: İlgili  
mevzuatı uyarınca, belirli mal veya hizmetlerin kamuya sunulması konusunda lehine  
sınırlama bulunan kuruluşların tedarikçisi oldukları mallar veya sunucusu oldukları  
hizmetler için uyguladıkları fiyatlar ile açıklama yapılabilir.  
79.2.2.7. İsteklinin Kendi Ürettiği, Aldığı veya Sattığı Mallara İlişkin Fiyatlar: Teklifi  
oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin kendi ürettiği, aldığı veya sattığı  
mallara ait fiyatların kullanılması durumunda, istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya  
beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre aşırı düşük  
teklif açıklamasına konu mal için düzenlenen maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.7) ile  
açıklama yapılabilir.  
7
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/067  
: 47  
: 11.11.2015  
: 2015/UH.III-3018  
Maliyetler dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta (Ek-O.7) tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında  
olmaması ve isteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu  
işte kullanılmasını öngördüğü mal miktarının en az yarısı kadar alım yapmış olması gerekir.  
Satışlar dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta (Ek-O.7) tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının %  
80’inin altında olmaması ve malın ticaretinin isteklinin faaliyet alanında olması gerekir.  
İsteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde 4734 sayılı Kanun  
kapsamındaki idarelere açıklama konusu mala ilişkin satış yapmış ve satılan malın idarece  
kabul edilmiş olması durumunda, maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.7) sunulmasına  
gerek bulunmayıp sadece söz konusu satışa ilişkin fatura örnekleri veya bu örneklerin noter,  
(Ek ibare: 12/06/2015-29384 R.G./3. md.) SM, YMM, SMMM ya da vergi dairesince onaylı  
suretleri ile de belgelendirme yapılabilir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
79.2.2.8.İsteklinin Ortağı Olduğu Tüzel Kişiye Ait İşletmeden Mal Çekmesiyle Oluşan  
Emsal Bedel: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin ortağı olduğu  
tüzel kişiye ait işletmeden mal çekmesi veya satın alması durumunda söz konusu malın emsal  
bedeli ile değerlenmesi gereklidir. Emsal bedelinin tespitinde 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı  
Vergi Usul Kanununun ilgili hükümleri esas alınır. Bu durumda, Vergi Usul Kanununa göre  
hesaplanan emsal bedeli gösteren ve istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya  
beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından hazırlanarak imzalanan  
ve kaşelenen beyanın verilmesi yeterlidir. Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel  
kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin  
bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
79.2.3. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın ve  
emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6 ve Ek-O.7 numaralı tutanaklardaki bilgilerin  
doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler veya  
Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır”  
79.2.4. Ek-O.5, Ek-O.6 ve Ek-O.7 numaralı tutanakların son veya bir önceki geçici  
vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir önceki  
geçici vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin  
birinci fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı  
fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas  
alınır.  
Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi  
beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile  
yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2014” tür.  
79.2.5. İşletme hesabına göre defter tutuluyor olması durumunda; yukarıda belirtilen  
tutanaklar, işletme hesabı defteri ve işletme hesap özeti kayıtlarına göre düzenlenir.  
79.2.6. Malzemeli yemek hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin  
değerlendirilmesinde kullanılmak üzere teknik şartnamede asgari iki haftalık örnek menü  
düzenlemesi yapılır ve bu menüde yer alan yemeklerin içerikleri ile çiğ girdi miktarları  
belirtilir.  
Bu ihalelerde; teklifi aşırı düşük bulunan istekli öncelikle “ana çiğ girdi”, “işçilik” ve  
“yardımcı gider” oranlarının belirtildiği Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelini (Ek-  
H.4) hazırlayarak açıklaması kapsamında sunar. Açıklamanın geçerli kabul edilebilmesi için  
8
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/067  
: 47  
: 11.11.2015  
: 2015/UH.III-3018  
“(Ana Çiğ Girdi Maliyeti + İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,80’den az ve  
0,95’den çok olmaması gerekir. Oran belirtmeyen veya belirttiği oran 0,80’den az veya  
0,95’den çok olan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
Ana çiğ girdi ibaresinden ilgili yemeğin pişirilmesi için gerekli temel girdiler anlaşılır.  
Bu çerçevede, isteklinin beyan ettiği orana uygun teklif sunması durumunda, yemek  
pişirilmesi için gerekli enerji giderleri (doğalgaz, LPG gibi), temizlik malzemeleri, su, sigorta  
giderleri, ilaçlama ve hijyen sağlama giderleri, bakım onarım, amortisman, nakliye, sözleşme  
giderleri ve genel giderler, portör muayenesi ve tali çiğ girdiler (tuz, baharat, tatlandırıcı vb.)  
gibi unsurlar “yardımcı girdiler” başlığında değerlendirilir ve bu unsurlar için açıklama  
sunulması gerekmez.  
Örneğin; 1.000 öğün yemek alımı için çıkılan bir ihalede, birim fiyat olarak 5 TL teklif  
veren bir isteklinin, 5.000 TL olan toplam teklif bedelinin aşırı düşük olarak değerlendirilmesi  
ve istekli tarafından sunulan Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelinde “(Ana Çiğ Girdi  
Maliyeti+İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,90 olarak belirtilmesi halinde,  
teklifin 4.500 TL’sinin ana çiğ girdi ile işçilik toplamını içerdiği kabul edilir ve isteklinin  
sadece bu kısma ilişkin açıklama yapması gerekir. Teklifin 500 TL’lik kısmının ise yardımcı  
giderlere ilişkin olduğu kabul edildiğinden, bu kısma ilişkin açıklama yapılması  
gerekmemektedir.  
Malzemeli yemek alımı ihalelerinde, ana çiğ girdi maliyetlerinin tevsiki amacıyla  
üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri kullanılamaz. Ancak 79.2.2 nci maddede yer alan  
diğer yöntemlerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının  
anlaşıldığı durumlarda, üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri ile açıklama yapılabilir.  
79.3. İdarelerin aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirilmesine ilişkin aşağıdaki  
düzenlemeleri de dikkate almaları gerekmektedir.  
79.3.1. Teklifi aşırı düşük olarak tespit edildikten sonra yukarıdaki yöntemlere göre  
usulüne uygun açıklama yapan isteklilerin teklifleri geçerli kabul edilir. Hayatın olağan  
akışına veya ticari gereklere aykırılık gibi nedenlerle teklifler reddedilemez.  
79.3.2. 79.2.2 nci maddede yer alan yöntemlerden herhangi biri ile açıklama  
yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekli tarafından gerekçesi  
belirtilmek suretiyle, ilgili mevzuatına göre ihale tarihinden önceki son 12 ay içinde  
düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir.  
79.3.3. Kurumca hazırlanan “İşçilik Hesaplama Modülü” ne (www.ihale.gov.tr)  
adresinden ulaşılabilecek olup, personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde  
tekliflerin değerlendirilmesi bağlamında sözleşme ve genel giderler dahil asgari işçilik  
maliyeti hesabında işçilik hesaplama modülünün kullanılması zorunludur.  
79.3.5. Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımlarına ilişkin yapılan  
aşırı düşük teklif açıklamasında, sözleşme giderleri ve genel giderlerin % 4 oranında  
hesaplanması söz konusu olmayacak, sözleşme giderleri ilgili mevzuatına göre hesaplanmak  
suretiyle açıklama yapılacaktır.” açıklaması yer almaktadır.  
Şikâyete konu ihaleye 8 isteklinin katıldığı, 6 isteklinin tekliflerinin geçerli teklif  
olduğu, Muzaffer Altıntaş ve Bülent Gündağ Mert-Rüstem Topaloğlu İş Ortaklığına ait  
tekliflerin idarece belirlenen sınır değerin altında kaldığı ve bu isteklilerden E8297526 ve  
E8297543 sayılı yazılarla aşırı düşük teklif açıklama istediği, söz konusu yazı ekinde aşırı  
düşük teklif açıklamasında isteklilerce dikkat edilecek hususlar olarak Kamu İhale Genel  
Tebliği’nin 79’uncu maddesi doğrultusunda açıklama yapmaları gerektiğinin yanı sıra Teknik  
Şartname’deki Eylül ayı menüsü üzerinden yapılacağının, Teknik Şartnamede içerik  
9
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/067  
: 47  
: 11.11.2015  
: 2015/UH.III-3018  
düzenlemesi yapılmamış menüler için yemeğin genel tarifi üzerinden değerlendirme  
yapılacağının, sözleşme giderleri ilgili mevzuatına göre hesaplanmak suretiyle açıklama  
yapılacağının, çalıştırılacak personele ilişkin olarak yemeğin taşıma merkezi okullara dağıtımı  
için 1 şoför, yemeğin servisi için her taşıma merkezi okulda en az bir servis personeli olacak  
şekilde değerlendirme yapılacağının ve servis personellerinin kısmi zamanlı çalışabileceğinin  
belirtildiği görülmüştür.  
Açıklama istenilen Muzaffer Altıntaş’ın aşırı düşük teklif açıklaması sunmadığı ve  
ihalenin aşırı düşük açıklaması mevzuata uygun bulunan Bülent Gündağ Mert-Rüstem  
Topaloğlu İş Ortaklığı üzerine bırakıldığı, Ayan Tarım Ürünleri Şehirlerarası Servis, Taş.,  
Tur. ve Tem. San. ve Tic. Ltd. Şti.ne ait teklifin ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif  
olarak belirlendiği 04.10.2015 tarihinde ihale yetkilisince onaylanan ihale komisyon  
kararından anlaşılmıştır.  
İhale üzerinde bırakılan isteklinin açıklama kapsamında, Eylül ayında resmi tatiller  
olması sebebiyle yemek verilecek gün sayısının 11 gün olduğu göz önüne alındığında bu  
günlerin bir yıllık hizmet süresine göre dağılımının teknik olarak mümkün olmaması  
nedeniyle işin süresi boyunca verilecek yemek menülerinin dikkate alındığının belirtildiği  
açıklama yazısı, malzemeli yemek hesap sunum cetveli, işçilik giderleri için 2015 yılı ikinci  
altı aylık asgari ücret dönemi için 24.07.2015 tarihli KİK işçilik modülü çıktısı ile 2016 yılı  
ilk altı aylık dönemi için % 5 zam oranı öngörerek hesaplamış olduğu asgari işçilik maliyetler  
ve tam zamanlı ve kısmi zamanlı çalıştırılacak personele ilişkin ayrı ayrı belirlenen maaş,  
sigorta ve vergi maliyetlerini dikkate alarak hesaplamış olduğu giderleri gösteren hesap cetvel  
, sıcak yemek menüleri listesi, menülerde bulunan yemek türlerinin işin süresince hangi  
günlerde ve ne kadar tekrar ettiğini gösteren liste, yemek yapımında kullanılacak girdilerin  
toplam gramajlarını gösteren liste, yemeğin yapımında kullanılacak olan ana çiğ girdilerin  
miktarlar, bu girdiler için öngörülen birim fiyatları, ön görülen birim fiyatların açıklama  
yönteminin belirtildiği ana çiğ girdi listesi, yemeklerde verilecek ekmek ve 200 gr lık paket  
yoğurt tevsiki için Kamu İhale tebliğinde belirtilen EK-O7 maliyet/ satış tutarı tespit tutanağı,  
Samsun Büyükşehir Belediyesi Destek Hizmetleri Daire Başkanlığı Sebze ve Meyve Hali  
Şube Müdürlüğü’nün 15.12.2014, 22.07.2015 tarihli hal fiyatı listesi, Çarşamba Hal  
Müdürlüğü’nün 08.07.2015 tarihli Çarşamba hal fiyatları listesi, Ankara Ticaret Borsası  
tarafından düzenlenen günlük ortalama fiyatları sunduğu görülmüştür.  
Açıklama kapsamında sunulan malzemeli yemek hesap sunum cetvelinde bulunan ana  
çiğ girdi listesi incelendiğinde yemeğin yapılmasında yardımcı girdi olarak dikkate alınması  
gereken baharatlar, Hindistan cevizi, tuz vb. girdilerin yar aldığı görülmüştür. Söz konusu  
yardımcı girdilerin ana çiğ girdi maliyetleri hesabından çıkarıldığında bulunan ana çiğ girdi  
ve işçilik maliyeti toplamının toplam teklif tutarına oranının yukarıda anılan Tebliğ  
açıklamalarında belirtilen oranlar arasında yer aldığı anlaşılmıştır.  
Ana çiğ girdilerin birim fiyatlarının tevsiki için Samsun Büyükşehir Belediyesi Destek  
Hizmetleri Daire Başkanlığı Sebze ve Meyve Hali Şube Müdürlüğü’nün 15.12.2014,  
22.07.2015 tarihli hal fiyatı listesi, Çarşamba Hal Müdürlüğü’nün 08.07.2015 tarihli  
Çarşamba hal fiyatları listesi, 2014 yılı Eylül, Ekim, Kasım, Aralık ayları ile 2015 yılı Ocak  
ayının bazı günleri için Ankara Ticaret Borsası tarafından düzenlenen günlük ortalama  
fiyatlarının sunulduğu görülmüştür. İhale tarihinin 18.08.2015 olduğu dikkate alındığında  
başvuru sahibinin yemek girdilerine ait fiyatlarının tevsiki için ticaret borsası tarafından  
düzenlenen ve ilgili malın ihale tarihinden önceki herhangi bir işlem gününde gerçekleşen  
ortalama fiyatını gösteren belgeleri sunması gerekirken belirlenen süreler dışındaki haftalık ve  
10  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/067  
: 47  
: 11.11.2015  
: 2015/UH.III-3018  
aylık borsa bültenlerindeki asgari birim fiyatları kullanarak açıklama yaptığına ilişkin iddiası  
yerinde görülmemiştir.  
İhale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük açıklaması incelendiğinde Teknik  
Şartname’de yemek menüsünde yer alıp girdileri belirtilmeyen yemeklerden bazıları için  
Teknik Şartnamede belirtilen benzer yemeklerin girdilerinin, bazıları için ise benzer ihalede  
bulunan içeriğin kullanıldığı belirtilerek açıklama yapıldığı, bu şekilde yapılan açıklamanın  
aşırı düşük açıklama isteme yazısında belirtilen Teknik Şartname’de içerik düzenlemesi  
yapılmamış menüler için yemeğin genel tarifi üzerinden değerlendirme yapılacağı hususuna  
uygun olduğu sonucuna varılmıştır.  
Açıklama kapsamında sunulan belgeler dikkate alındığında ihale üzerinde bırakılan  
isteklinin açıklama kapsamında üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri, satış tespit tutanağı  
EK.O6, Kamu kurum ve kuruluşlarınca ilan edilmiş fiyatları sunmadığı görüldüğünden  
başvuru sahibinin açıklama kapsamında ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından fiyat teklifi  
sunulduğuna yönelik iddiaları yerinde görülmemiştir.  
Teknik Şartname’de yer alan yemeğin hazırlanmasında kullanılacak malzemeler ve  
gramajlar listesi incelendiğinde etli ve sebzeli yemeklerde et girdisi olarak dana eti, sığır eti,  
kemiksiz sığır eti (kıyma) ve kıyma olarak yer aldığı dana eti (kemiksiz) yer almadığı, söz  
konusu et girdileri için belirlenen birim fiyatların Ankara Ticaret Borsası tarafından ilan  
edilen işlem günü ortalama fiyatlarından daha düşük olmadığı görülmüş olduğundan başvuru  
sahibinin yemeklerdeki et girdisi için öngörülen bedelin borsa tarafından ilan edilen işlem  
günü ortalama fiyatlarından daha düşük olduğuna yönelik iddiası yerinde görülmemiştir.  
Açıklama kapsamında ihale üzerinde bırakılan isteklinin işin yürütülmesinde tam  
zamanlı ve kısmi zamanlı çalıştırılacak olan personele ilişkin sunulan hesap cetvelleri  
incelendiğinde işin yürütülmesinde tam zamanlı 3 adet şoför çalıştırılacağı, kısmi zamanlı 1  
adet diyetisyen, 1 adet aşçı, 2 adet aşçı yardımcısı, 1 adet bulaşıkçı ve taşıma merkezi  
okulların her biri için 11 adet servis personelinin çalıştıracağı, kısmi zamanlı çalıştırılacak  
personelin günde 2 saat çalıştırılacağı anlaşılmıştır. Tam zamanlı çalışacak personel için ön  
görülen 1560,04 TL aylık asgari işçilik maliyetinin KİK işçilik modülü kullanılarak  
hesaplanan aylık asgari işçilik maliyeti ile aynı olduğu, kısmı zamanlı çalıştırılacak personel  
için öngörülen 52,0013 TL günlük asgari ücret maliyetinin KİK İşçilik Hesaplama Modülü  
kullanılarak hesaplanan 1560,04 TL aylık asgari işçilik maliyetinin ilgili mevzuatı gereği  
aylık çalışıma süresinin 30 gün olarak dikkate alınarak 30 güne bölünmesi sonucunda bulunan  
günlük asgari işçilik maliyeti ile aynı olduğu, 01.01.2016 ile 10.06.2016 tarihleri arasında ise  
çalıştırılacak personele ihale tarihi itibariyle geçerli olan asgari ücretin % 5 zamlı halinin  
verileceğinin öngörüldüğü anlaşılmış olup başvuru sahibinin çalıştırılacak personelin sayısı ve  
maliyetine yönelik iddiası yerinde görülmemiştir.  
Tavuk yemeklerine ilişkin açıklamada Teknik Şartname’de belirtildiği üzere yemek  
gramajlarına ilişkin listede tavuk eti (göğüs), tavuk eti (but) şeklinde gösterilmiş olduğu  
görüldüğünden başvuru sahibinin bu hususa ilişkin iddiası yerinde görülmemiştir.  
Yemek yapımında kullanılacak makarnaların pişirilmeden 10 kilogramlık paketler  
halinde idareye teslim edilmesinin ihale konusu işin yemeğin yapılıp öğrencilere servis  
edilmesi olduğu dikkate alındığında başvuru sahibinin bu yöndeki iddiası yerinde  
görülmemiştir.  
Teknik Şartnamede yer alan yemek menülerinde ayran veya meyve suyu yer almadığı  
ve açıklama kapsamında istekli tarafından belirlenen yemek menülerinde ayran veya meyve  
11  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/067  
: 47  
: 11.11.2015  
: 2015/UH.III-3018  
suyunun yer almadığı görüldüğünden başvuru sahibinin bu yöndeki iddiası yerinde  
görülmemiştir.  
Açıklama kapsamında yer alan yemeklerin tekrar sayılarının Teknik Şartname’de  
belirtilen örnek yemek menüsüne uygun olduğu görüldüğünden başvuru sahibinin bu yöndeki  
iddiası yerinde görülmemiştir.  
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:  
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Aday veya isteklinin mesleki  
faaliyetini sürdürdüğünü ve teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren belgeler” başlıklı 38’inci  
maddesinde “ (1) İhalelerde aday veya isteklilerden;  
a) Gerçek kişi olması halinde, kayıtlı olduğu ticaret ve/veya sanayi odasından ya da  
ilgili meslek odasından, ilk ilan veya davet tarihinin ya da ihale veya son başvuru tarihinin  
içinde bulunduğu yılda alınmış, odaya kayıtlı olduğunu gösterir belgenin,  
b) Tüzel kişi olması halinde, ilgili mevzuatı gereği kayıtlı olduğu ticaret ve/veya sanayi  
odasından, ilk ilan veya davet tarihinin ya da ihale veya son başvuru tarihinin içinde  
bulunduğu yılda alınmış, tüzel kişiliğin odaya kayıtlı olduğunu gösterir belgenin,  
c) Gerçek kişi olması halinde, noter tasdikli imza beyannamesinin,  
ç) Tüzel kişi olması halinde, ilgisine göre tüzel kişiliğin ortakları, üyeleri veya  
kurucuları ile tüzel kişiliğin yönetimindeki görevlileri belirten son durumu gösterir Ticaret  
Sicil Gazetesi, bu bilgilerin tamamının bir Ticaret Sicil Gazetesinde bulunmaması halinde, bu  
bilgilerin tümünü göstermek üzere ilgili Ticaret Sicil Gazeteleri veya bu hususları gösteren  
belgeler ile tüzel kişiliğin noter tasdikli imza sirkülerinin,  
istenilmesi zorunludur.  
(2) Vekaleten ihaleye katılma halinde; vekil adına düzenlenmiş, ihaleye katılmaya  
ilişkin noter onaylı vekaletname ile vekilin noter tasdikli imza beyannamesinin sunulması  
zorunludur.  
(3) İş ortaklığında, iş ortaklığı beyannamesinin ve iş ortaklığını oluşturan gerçek veya  
tüzel kişilerin her biri tarafından, ilgisine göre birinci fıkranın (a), (b), (c) ve (ç) bentlerindeki  
belgelerin ayrı ayrı verilmesi zorunludur. …  
(4) İhale konusu işin yerine getirilmesi için alınması zorunlu olan ve ilgili  
mevzuatında o iş için özel olarak düzenlenen sicil, izin, ruhsat vb. belgelerin adaylar veya  
istekliler tarafından sunulmasına ilişkin hükümlere, ilan ve ön yeterlik şartnamesi veya idari  
şartnamede yer verilir. İş ortaklarının her birinin söz konusu belgeleri ayrı ayrı sunması, ...”  
hükmü yer almaktadır.  
İhaleye ait İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik  
kriterleri” başlıklı 7’inci maddesinde “7.1. İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için aşağıda  
sayılan belgeleri teklifleri kapsamında sunmaları gerekir:  
a) Mevzuatı gereği kayıtlı olduğu ticaret ve/veya sanayi odası veya ilgili meslek odası  
belgesi;  
1) Gerçek kişi olması halinde, kayıtlı olduğu ticaret ve/veya sanayi odasından ya da  
ilgili meslek odasından, ilk ilan veya ihale tarihinin içinde bulunduğu yılda alınmış, odaya  
kayıtlı olduğunu gösterir belge,  
12  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/067  
: 47  
: 11.11.2015  
: 2015/UH.III-3018  
2) Tüzel kişi olması halinde, ilgili mevzuatı gereği kayıtlı bulunduğu ticaret ve/veya  
sanayi odasından, ilk ilan veya ihale tarihinin içinde bulunduğu yılda alınmış, tüzel kişiliğin  
odaya kayıtlı olduğunu gösterir belge,  
b) Teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren imza beyannamesi veya imza sirküleri;  
1) Gerçek kişi olması halinde, noter tasdikli imza beyannamesi,  
2) Tüzel kişi olması halinde, ilgisine göre tüzel kişiliğin ortakları, üyeleri veya  
kurucuları ile tüzel kişiliğin yönetimindeki görevlileri belirten son durumu gösterir Ticaret  
Sicil Gazetesi, bu bilgilerin tamamının bir Ticaret Sicil Gazetesinde bulunmaması halinde, bu  
bilgilerin tümünü göstermek üzere ilgili Ticaret Sicil Gazeteleri veya bu hususları gösteren  
belgeler ile tüzel kişiliğin noter tasdikli imza sirküleri,  
h)  
Tarım ve Köyişleri Bakanlığından alınmış Gıda Üretim İzin Belgesi veya İşletme Kayıt  
Belgesi  
7.2. İhaleye iş ortaklığı olarak teklif verilmesi halinde;  
7.2.1. İş ortaklığının her bir ortağı tarafından 7.1. maddesinin (a), (b) ve (h)  
bentlerinde yer alan belgelerin ayrı ayrı sunulması zorunludur. İş ortaklığının tüzel kişi  
ortağı tarafından, iş deneyimini göstermek üzere sunulan belgenin tüzel kişiliğin yarısından  
fazla hissesine sahip ortağına ait olması halinde, bu ortak (ğ) bendindeki belgeyi de sunmak  
zorundadır.” düzenlemesi yer almaktadır.  
Anılan Yönetmelik hükümleri ve İdari Şartname düzenlemeleri bir arada  
değerlendirildiğinde isteklilerin iş ortaklığı olması durumunda iş ortaklığının her bir ortağı  
tarafından gerçek kişi olması halinde, kayıtlı olduğu ticaret ve/veya sanayi odasından ya da  
ilgili meslek odasından, ilk ilan veya ihale tarihinin içinde bulunduğu yılda alınmış, odaya  
kayıtlı olduğunu gösterir belge ile teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren noter tasdikli imza  
beyannamesini, tüzel kişi olması halinde ise ilgili mevzuatı gereği kayıtlı bulunduğu ticaret  
ve/veya sanayi odasından, ilk ilan veya ihale tarihinin içinde bulunduğu yılda alınmış, tüzel  
kişiliğin odaya kayıtlı olduğunu gösterir belge ile teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren  
ilgisine göre tüzel kişiliğin ortakları, üyeleri veya kurucuları ile tüzel kişiliğin yönetimindeki  
görevlileri belirten son durumu gösterir Ticaret Sicil Gazetesi, bu bilgilerin tamamının bir  
Ticaret Sicil Gazetesinde bulunmaması halinde, bu bilgilerin tümünü göstermek üzere ilgili  
Ticaret Sicil Gazeteleri veya bu hususları gösteren belgeler ile tüzel kişiliğin noter tasdikli  
imza sirkülerini, vekâleten ihaleye katılma halinde; vekil adına düzenlenmiş, ihaleye  
katılmaya ilişkin noter onaylı vekâletname ile vekilin noter tasdikli imza beyannamesinin ve  
Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’ndan alınan Gıda Üretim İzin Belgesi veya İşletme  
Kayıt Belgesi sunulmasının zorunlu olduğu anlaşılmıştır.  
İddiaya konu belgeler kapsamında ihale üzerinde bırakılan isteklinin teklif dosyasında  
yapılan incelemede ihale üzerinde bırakılan Bülent Gündağ Mert - Rüstem Topaloğlu İş  
Ortaklığı’nın İş Ortaklığının pilot veya özel ortağına ait Ticaret Sicil Gazetesi sunmadığı, İş  
Ortaklığı’nın pilot ortağı Bülent Gündağ Mert tarafından sunulan Sungurlu Kahveciler ve  
Lokantacılar Esnaf Odası Oda Kayıt Belgesi ile Sungurlu İlçe Gıda, Tarım ve Hayvancılık  
Müdürlüğü İşletme Kayıt Belgesi incelendiğinde söz konusu belgeler üzerinde bulanan adres  
bilgilerinde uyumsuzluk olmadığı, Gıda, Tarım Ve Hayvancılık Bakanlığı resmi web sayfası  
üzerinden yapılan incelemede Bülent Gündağ Mert ait kayıtlı gıda işletmelerinin listesinin  
kontrol edilmesi sonucu teklif dosyası kapsamında sunmuş olduğu işletme kayıt belgesinin  
düzenlenmiş olduğu işletmenin söz konusu listede yer aldığı Samsun 5. Noteri tarafından  
onaylı Bülent Gündağ’a ait imza beyannamesi ile iş ortaklığına ait birim fiyat teklif cetvelinde  
bulunan imzalar karşılaştırıldığında birim fiyat teklif mektubu ve cetveli üzerinde bulunan  
13  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/067  
: 47  
: 11.11.2015  
: 2015/UH.III-3018  
imzanın, Bülent Gündağ’a ait imza beyannamesinde bulunan imza ile arasında gözle görülür  
farklılık olmadığı görülmüştür. İş Ortaklığının özel ortağı olan Mert-Rüstem Topaloğlu’na  
tarafından Ladik Esnaf ve Sanatkarlar Odası oda kayıt belgesi, Samsun Valiliği İl Gıda, Tarım  
ve Hayvancılık Müdürlüğü işletme kayıt belgesi ve Sinop Valiliği İl Gıda, Tarım ve  
Hayvancılık Müdürlüğü işletme kayıt belgesi sunduğu görülmüştür. İş Ortaklığının özel ortağı  
olan Rüstem Topaloğlu’nun Ladik Esnaf ve Sanatkarlar Odası’na kayıtlı olduğu dikkate  
alındığında sunmuş olduğu Samsun Valiliği İl Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü işletme  
kayıt belgesinde bulanan adreslerde mevzuata aykırılık olmadığı ve Gıda, Tarım ve  
Hayvancılık Bakanlığı resmi web sayfası üzerinden yapılan incelemede Rüstem Topaloğlu’na  
ait kayıtlı gıda işletmelerinin listesinin kontrol edilmesi sonucu teklif dosyası kapsamında  
sunmuş olduğu işletme kayıt belgelerinin düzenlenmiş olduğu işletmelerin söz konusu listede  
yer aldığı görülmüştür.  
İş Ortaklığının teklif dosyası kapsamında sunmuş olduğu Ladik noteri tarafından  
düzenlenmiş vekaletnameden Murat Topaloğlu’nun ihale üzerinde bırakılan İş Ortaklığının  
özel ortağı Rüstem Topaloğlu tarafından vekil tayin edildiği görülmüştür. Teklif dosyası  
kapsamında Ladik noteri tarafından düzenlenmiş Murat Topaloğlu’na ait imza  
beyannamesindeki imza ile İş Ortaklığına ait birim fiyat teklif cetveli üzerinde bulunan özel  
ortağa ait imzanın karşılaştırılması sonucu birim fiyat teklif cetveli üzerinde bulunan özel  
ortağa ait imzanın Özel ortak Rüstem Topaloğlu tarafından vekil tayin edilen Murat  
Topaloğlu’na ait imza beyannamesindeki imza ile arasında gözle görülür farklılık olmadığı  
görülmüştür. Yapılan tespitler çerçevesinde başvuru sahibinin bu iddiası da yerinde  
görülmemiştir.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen  
şikâyet başvurusunun reddine,  
Oyçokluğu ile karar verildi.  
Mahmut GÜRSES  
Başkan  
Kazım ÖZKAN  
II. Başkan  
Ali Kemal AKKOÇ  
Kurul Üyesi  
Mehmet Zeki ADLI  
Kurul Üyesi  
Hasan KOCAGÖZ  
Kurul Üyesi  
Hamdi GÜLEÇ  
Kurul Üyesi  
Dr. Mehmet AKSOY  
Kurul Üyesi  
14  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/067  
: 47  
: 11.11.2015  
: 2015/UH.III-3018  
KARŞI OY  
Başvuru sahibinin itirazen şikayet başvuru dilekçesindeki birinci iddiası kapsamında  
Kurul çoğunluğunca İtirazen şikayet başvurusunun reddine” karar verilmiştir.  
Başvuru sahibinin birinci iddiasının İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında  
Yönetmeliğin 18’inci maddesi yönünden Kurul kararına dayanak teşkil eden esas inceleme  
raporu ve eki belgeler üzerinde yapılan inceleme sonucunda;  
Canik Kaymakamlığı İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü tarafından gerçekleştirilen  
2015/2016 Eğitim Öğretim Yılı Taşımalı İlkokul/Ortaokul Öğrencilerine Sıcak Öğle Yemeği  
Hazırlanması, Dağıtımı ve Sonrası Temizlik İşleri Hizmet Alımı” ihalesine ilişkin yaklaşık  
maliyetin Samsun İl Milli Eğitim Müdürlüğü tarafından 2015-2016 eğitim öğretim yılı için  
belirlenen 1 adet öğle yemeği ücretleri esas alınarak toplam 738.650,00 TL olarak  
hesaplandığı,  
Bahse konu ihalede 17 adet ihale dokümanı satın alındığı, 18.08.2015 tarihinde  
gerçekleştirilen ihaleye 8 istekli tarafından teklif verildiği,  
İhalede tekliflerin denetimine ilişkin idarece yapılan inceleme uyarınca, altı teklifin de  
geçerli teklif olarak kabul edildiği,  
Teklif Bedeli  
İsteklinin Adı  
(TL)  
Pozitif Gıda Yemek Hay. Inş. İm. Paz. San. Tic. Ltd. Şti.  
Selviye Sağlam  
Muzaffer Altıntaş  
Bülent Gündağ Mert-Rüstem Topaloğlu İş Ortaklığı  
Ayan Tarım Ürünleri Şehirlerarası Servis, Taş., Tur. ve Tem. San. ve Tic.  
Ltd. Şti.  
531.586,26  
539.080,20  
563.254,20  
567.159,23  
568.192,31  
Zorlular Yemek San. ve Tic. Ltd. Şti  
Akcan Gıda İnşaat Tur. Nak. Taah. San. ve Tic. Şti.  
Karanfil Yemek Emi. Tem. İnş. Oto. San. Tic. Ltd. Şti.  
568.193,13  
568.195,00  
647.863,20  
Şeklinde verildiği,  
Şikâyete konu ihaleye 8 isteklinin katıldığı, 6 isteklinin tekliflerinin geçerli teklif  
olduğu, Muzaffer Altıntaş ve Bülent Gündağ Mert-Rüstem Topaloğlu ¡ş Ortaklığına ait  
tekliflerin idarece belirlenen sınır değerin altında kaldığı ve bu isteklilerden aşırı düşük teklif  
açıklama istediği, açıklama istenilen Muzaffer Altıntaş’ın aşırı düşük teklif açıklaması  
sunmadığı ve ihalenin aşırı düşük açıklaması mevzuata uygun bulunan Bülent Gündağ Mert-  
Rüstem Topaloğlu İş Ortaklığı üzerine bırakıldığı, Ayan Tarım Ürünleri Şehirlerarası Servis,  
Taş., Tur. ve Tem. San. ve Tic. Ltd. Şti.’ne ait teklifin ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci  
teklif olarak belirlendiği,  
Anlaşılmıştır.  
4734 sayılı Kanunun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38 inci maddesinde;  
15  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/067  
: 47  
: 11.11.2015  
: 2015/UH.III-3018  
İhale komisyonu verilen teklifleri (Değişik: 6/2/2014-6518/47 md.) değerlendirdikten  
sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük  
olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif  
sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak  
ister.  
İhale komisyonu;  
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım  
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,  
(Değişik: 6/2/2014-6518/47 md.) gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate  
alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli  
görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
(Ek fıkra: 20/11/2008-5812/12 md.; Değişik fıkra: 6/2/2014-6518/47 md.) Kurum,  
ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne göre aşırı düşük  
tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi  
amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu maddede öngörülen  
açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık maliyeti 8 inci maddede  
öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile yapım işleri ihalelerinde  
sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin  
reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale komisyonu bu maddenin  
uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.” hükmü yer almaktadır.  
Bahse konu madde hükmünden, ihalede aşırı düşük sorgulama yapılacağının ihale  
dokümanında düzenmiş haline göre, ihale komisyonunun, yaptığı değerlendirme neticesinde  
geçerli olduğunu tespit ettiği tekliflerden, ihaleye verilen diğer tekliflere veya idarenin tespit  
ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olan isteklileri tespit edeceği ve tespit  
edilen bu teklifleri reddetmeden önce yine madde metninde belirtilen usul doğrultusunda  
sorgulamaya tabi tutacağı anlaşılmaktadır.  
Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde, aşırı düşük teklif  
sorgulamasının Kamu İhale Genel Tebliğinin “teklif fiyata dahil masraflar” ve “aşırı düşük  
tekliflerin değerlendirilmesini” düzenleyen maddeleri ile idari şartnamenin “teklif fiyata dahil  
olan giderler” başlıklı maddesindeki düzenlemelerin esas alınarak yapılması gerekmektedir.  
Bu ihalelerde, aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda belgelere dayalı yazılı açıklama  
yapmayan veya ihale komisyonunca açıklamaları yetersiz bulunan isteklilerin teklifleri ile  
teklif edilmesi gereken asgari işçilik maliyetini karşılamayan teklifler gerekçesi belirtilmek  
suretiyle reddedilecektir. İhale konusu hizmetin maliyet unsurlarının, personel çalıştırılmasına  
dayalı hizmet alımlarında olduğu gibi önceden belirlenen nitelikte olmadığı görülmektedir.  
Bu durumda, ihale dokümanında belirtilen şartlara uygun olarak hizmetin ifası için her  
isteklinin basiretli tacir olma yükümlülüğü gereğince kendi organizasyon yapısı, kullanacağı  
makine ekipmanın özellikleri, malzeme teminindeki kendine özgü koşulları vb. unsurları  
dikkate alarak teklif fiyatını belirlemesi gerekmektedir.  
Ayrıca, malzeme dahil yemek alım hizmetlerinde yemek bileşenlerini oluşturan  
girdilerin önemli bir kısmı yerel, mevsimsel ve iklim özelliklerine göre farklılıklar  
16  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/067  
: 47  
: 11.11.2015  
: 2015/UH.III-3018  
göstermekte, bir çok girdi müstahsilden doğrudan temin edilebilmektedir. Özellikle sebze  
meyve gibi girdilerin piyasa koşulları sebebiyle muhasebeleştirilmesinde karşılaşılan  
güçlüklerin aşırı düşük teklif sorgulamasında ispat için aranılan belgelere yansıtılmasında  
isteklilerin önünde önemli bir engel teşkil edeceğinden, şikayete konu ihalede, ihtiyaçların  
uygun şartlarla ve zamanında karşılanması ve kaynakların verimli kullanılmasından sorumlu  
olan idarenin, ihalede aşırı düşük teklif açıklaması isteyerek ihalenin sonuçlandırılması  
yönünde tesis etmiş olduğu işlemlerde mevzuata uyarlık bulunmadığı,  
İhale konusu işin personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı işi olmadığı, yaklaşık  
maliyetin büyük çoğunlukla yemek giderinden oluştuğu ihalede verilen tekliflerin hepsi  
yaklaşık maliyetin altında olmakla birlikte yaklaşık maliyete ve birbirlerine göre yakın olduğu  
ve en düşük teklifin bile diğer tekliflere göre aşırı düşük olarak değerlendirilemeyeceği  
anlaşıldığından, idarece yemek kalemlerinde aşırı düşük teklif sorgulaması yapılarak ihalenin  
karara bağlanması yönünde gerçekleştirilen idari işlemlerin mevzuata uygun olmadığı,  
Değerlendirilmiştir.  
Açıklanan nedenlerle; başvuru sahibinin birinci iddiası kapsamında yapılan  
incelemeye göre, ihalenin yemek alımı kalemlerinde aşırı düşük teklif sorgulaması yapılarak  
ihalenin sonuçlandırılmasına yönelik idarece gerçekleştirilen idari işlemlerin yerinde olmadığı  
yönündeki düşüncem ile, Kurul çoğunluğunca verilen karara katılmıyorum.  
Ali Kemal AKKOÇ  
Kurul Üyesi  
17