Ana Sayfa
/
Kararlar
/
İstanbul Valiliği Halk Sağlığı Müdürlüğü
/
2015/69442-Müdürlüğümüze Bağlı Birimlerde Kullanılmak Üzere Office Programı, Masaüstü, Dizüstü Bilgisayar, Projeksiyon ve Projeksiyon Malzemeleri Alımı
Bilgi
İKN
2015/69442
Başvuru Sahibi
N.C.S. Bilgisayar Bilişim Danış. San. Tic. ve Ltd. Şti.
İdare
İstanbul Valiliği Halk Sağlığı Müdürlüğü
İşin Adı
Müdürlüğümüze Bağlı Birimlerde Kullanılmak Üzere Office Programı, Masaüstü, Dizüstü Bilgisayar, Projeksiyon ve Projeksiyon Malzemeleri Alımı
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/054
: 59
: 16.09.2015
: 2015/UM.II-2540
TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER:
Başkan V. II. Başkan: Kazım ÖZKAN
Üyeler: Ali Kemal AKKOÇ, Ahmet ÖZBAKIR, Mehmet Zeki ADLI, Hamdi GÜLEÇ,
Mehmet AKSOY
BAŞVURU SAHİBİ:
N.C.S. Bilgisayar Bilişim Danış. San. Tic. ve Ltd. Şti.,
Armağan Evler Mah. Samanyolu Cad. No: 24 Çakmak Ümraniye/İSTANBUL
İHALEYİ YAPAN İDARE:
İstanbul Valiliği Halk Sağlığı Müdürlüğü,
Seyitnizam Mahallesi, Mevlana Caddesi No: 81-83 34015 Zeytinburnu/İSTANBUL
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2015/69442 İhale Kayıt Numaralı “Müdürlüğümüze Bağlı Birimlerde Kullanılmak Üzere
Office Programı, Masaüstü, Dizüstü Bilgisayar, Projeksiyon ve Projeksiyon Malzemeleri
Alımı” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
İstanbul Valiliği Halk Sağlığı Müdürlüğü tarafından 15.07.2015 tarihinde açık ihale
usulü ile gerçekleştirilen “Müdürlüğümüze Bağlı Birimlerde Kullanılmak Üzere Office
Programı, Masaüstü, Dizüstü Bilgisayar, Projeksiyon ve Projeksiyon Malzemeleri Alımı”
ihalesine ilişkin olarak N.C.S. Bilgisayar Bilişim Danış. San. Tic. ve Ltd. Şti.’nin 23.06.2015
tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 02.07.2015 tarihli yazısı ile reddi üzerine,
başvuru sahibince 13.07.2015 tarih ve 59318 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 13.07.2015
tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2015/1833 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
1) Masaüstü Bilgisayar Teknik Şartnamesi’nin 11’inci maddesinde yer alan “Teklif
edilen kişisel bilgisayar, Windows 7 Professional ve üzeri iletişim sistemleri için Microsoft’un
yayınladığı HCL (Hardware Compability List) tarafından sertifiye edilmiş olmalıdır. İşletim
sistemi üreticisi firmanın ilgili sitesinde marka model bazında belgelenmiş olacaktır. Ayrıca
bu siteden alınacak “logo vertification report” dökümünde BİOS üretici firma kısmında aynı
marka BİOS bulunduğu belgelenecektir.” düzenlemesinin performans ve verimliliği
arttırmaya yönelik olmadığı, yerli markaların ihaleye katılımını engellediği, ayrıca aynı
1
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/054
: 59
: 16.09.2015
: 2015/UM.II-2540
maddede “windows logo vertification report” ifadesine yer verilerek yerli markaların ihaleye
katılımının engellendiği, bu belgenin bir sertifikasyon veya kalite belgesi olmadığı, Microsoft
Windows işletim sistemi ile alınan ürünün uyumluluğunu belirten bir belge olduğu, mevcut
BİOS’un üreticiye ait olup olmadığının fiziksel gözle BİOS ekranından görülebileceği, söz
konusu düzenlemenin “teklif edilen kişisel bilgisayarlar; Windows 7 Professional ve üzeri
işletim sistemleri için Microsoftun yayınladığı HCL (Hardware Compability List) tarafından
sertifiye edilmiş olmalıdır. İşletim sistemi üreticisi firmanın ilgili sitesinde marka model
bazında belgelenmiş olacaktır. BIOS üretici ile aynı marka olacaktır.” şeklinde değiştirilmesi
gerektiği,
2) Masaüstü Bilgisayar Teknik Şartnamesi’nin 21’inci maddesinde yer alan “Teklif
edilen kişisel bilgisayar Epeat Gold sertifikasına sahip olmalıdır. Epeat Gold Sertifikası,
epeat.net sitesinden belgelenmelidir.” düzenlemesinin yerli markaların ihaleye katılmasına
engel teşkil ettiği, bu belgenin ne ülkemizde ne de çevre ülkelerde bir gereklilik olarak
istenilmediği, söz konusu sertifikasyon programına Türkiye'nin ülke olarak da dahil olmadığı,
EPA standartlarına sahip olan ürünlerin Energy Star sertifikasyon programına dahil edildiği
ve Energy Star etiketinin verildiği, idarece istenilen enerji verimliliği ise enerji verimliliği
kriterlerine göre Energy Star sertifikasının verilmesinin yeterli olması gerektiği, Türkiye’nin
dahil olduğu ithalat, üretim, satış ve ihracatta gerekli olan asıl belgenin CE belgesi olduğu, bu
belgenin ürüne ait çevresel, fonksiyonel, elektromanyetik ve geri dönüşüm gibi gerekli olan
tüm hususları karşıladığı, Epeat belgesinin istenmesinin sadece yabancı markaların ihalelere
teklif verebilmesinin önünü açtığı ve rekabetin oluşmamasına neden olduğu, söz konusu
Teknik Şartname düzenlemesinin ya kaldırılması ya da "Teklif edilen kişisel bilgisayar Epeat
sitesinden belgelenmelidir.” şeklinde değiştirilmesi gerektiği, bunun yanında, Masaüstü
Bilgisayar Teknik Şartnamesi’nin 22’inci maddesinde yer alan “Teklif edilen kişisel
bilgisayarlara ait FCC, CE, UL veya GS sertifikalarından en az iki adedi teklif dosyasına
eklenmelidir.” düzenlemesinde istenilen sertifikaların rekabeti engellediği, yabancı
belgelendirme kuruluşları tarafından düzenlenen ve zorunlu olmayan belgelerin istenilmesinin
ve bu belgelere eşdeğer Türk standartları ve kalite belgelerinden bahsedilmemesinin eşit
muamele ve rekabet ilkelerini ihlal ettiği, Almanya kökenli TUV belgesinin de istenilen
özellikleri test eden bir kuruluş olduğu, ayrıca Türkiye’de zorunluluk olan CE belgesi
alınması için yapılan testlerin FCC testlerini de kapsadığı ve frekans aralıklarının benzer
olduğu, yerli üreticilerin ürünlerini sürekli yurtdışında test ettirmelerinin süre, süreç ve maddi
imkânlardan dolayı mümkün olmadığı, bu durumun 06.09.2011 tarihli ve 28046 sayılı Resmi
Gazete’de yayımlanan “yeri ürün kullanılması” konulu Başbakanlık Genelgesi’ne de aykırı
olduğu, söz konusu maddenin “Teklif edilen kişisel bilgisayarlara ait FCC, CE, TUV, UL
veya GS sertifikalarından en az iki adedi teklif dosyasına eklenmelidir.” şeklinde ya da
“Teklif edilen kişisel bilgisayarlara ait FCC, CE, UL veya GS sertifikalarından en az 1 adedi
teklif dosyasına eklenmelidir.” şeklinde değiştirilmesi gerektiği iddia edilmektedir.
2
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/054
: 59
: 16.09.2015
: 2015/UM.II-2540
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit
edilmiştir.
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:
İdari Şartname’nin “İhale konusu alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’inci maddesinde
ihale konusu işin adı “Müdürlüğümüze bağlı birimlerde kullanılmak üzere Office Programı,
Masaüstü, Dizüstü Bilgisayar, Projeksiyon ve Projeksiyon Malzemeleri Alımı” olarak,
miktarı ve türü
“Dizüstü Bilgisayar 45 Adet
Projektörler (Projeksiyon Cihazları) 45 Adet
Projeksiyon Perdeleri 48 Adet
Trıpot Ayak 48 Adet
Speaker 60 Adet
Kablosuz Sunum Kumandası 60 Adet
Masaüstü Bilgisayar 700 Adet
Office Programı 50 Adet
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.”
şeklinde belirlenmiştir.
Şikâyet konusuna ilişkin olarak Masaüstü Bilgisayar Teknik Şartnamesi’nin 11’inci
maddesinde “Teklif edilen kişisel bilgisayar, Windows 7 Professional ve üzeri iletişim
sistemleri için Mikrosoft’un yayınladığı HCL (Hardware Compability List) tarafından
sertifiye edilmiş olmalıdır. İşletim sistemi üreticisi firmanın ilgili sitesinde marka model
bazında belgelenmiş olacaktır. Ayrıca bu siteden alınacak “logo vertification report”
dökümünde BİOS üretici firma kısmında aynı marka BİOS bulunduğu belgelenecektir.”
düzenlemesine yer verilmiştir.
Bunun yanında aynı Şartname’nin 8’inci maddesinde “Teklif edilen kişisel
bilgisayarın anakartı bilgisayarla aynı marka olacaktır ve anakart üzerinde üretici firmanın
orijinal logosu bulunacaktır. Kazınmış silinmiş ya da çıkartmalı logoya sahip anakartlar
kesinlikle kabul edilmeyecektir. Anakart üzerinde bulunan BIOS üretici tarafından
geliştirilmiş olmalıdır. Anakart üzerinde bulunan BIOS üreticiyle aynı marka olacaktır.”
düzenlemesi, 10’uncu maddesinde de “Teklif edilen kişisel bilgisayarlar üzerinde Windows 7
Professional 32 bit işletim sistemi bulunacaktır.” düzenlemesi yer almaktadır.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Şartnameler” başlıklı 12’nci maddesinde “İhale
konusu mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin her türlü özelliğini belirten idari ve teknik
şartnamelerin idarelerce hazırlanması esastır. Ancak, mal veya hizmet alımları ile yapım
işlerinin özelliği nedeniyle idarelerce hazırlanmasının mümkün olmadığının ihale yetkilisi
tarafından onaylanması kaydıyla, teknik şartnameler bu Kanun hükümlerine göre
hazırlattırılabilir.
3
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/054
: 59
: 16.09.2015
: 2015/UM.II-2540
İhale konusu mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin teknik kriterlerine ihale
dokümanının bir parçası olan teknik şartnamelerde yer verilir. Belirlenecek teknik kriterler,
verimliliği ve fonksiyonelliği sağlamaya yönelik olacak, rekabeti engelleyici hususlar
içermeyecek ve bütün istekliler için fırsat eşitliği sağlayacaktır.
Teknik şartnamelerde, varsa ulusal ve/veya uluslararası teknik standartlara
uygunluğu sağlamaya yönelik düzenlemeler de yapılır. Bu şartnamelerde teknik özelliklere ve
tanımlamalara yer verilir. Belli bir marka, model, patent, menşei, kaynak veya ürün
belirtilemez ve belirli bir marka veya modele yönelik özellik ve tanımlamalara yer
verilmeyecektir.
Ancak, ulusal ve/veya uluslararası teknik standartların bulunmaması veya teknik
özelliklerin belirlenmesinin mümkün olmaması hallerinde "veya dengi" ifadesine yer verilmek
şartıyla marka veya model belirtilebilir.” hükmü yer almaktadır.
Başvuru sahibinin söz konusu iddiasını değerlendirebilmek için akademik bir
kuruluştan 13.08.2015 tarih ve 16013 sayılı Kurum yazısı ile başvuru sahibinin iddiasının
yerinde olup olmadığı, söz konusu düzenlemenin yerli markaların ihaleye girmesine engel
teşkil edip etmeyeceği, anılan maddede yer alan teknik kriterlerin verimliliğin ve
fonksiyonelliğin sağlanabilmesi için gerekli olup olmadığı hususlarında görüş talep edilmiştir.
Akademik kuruluştan gelen 25.08.2015 tarihli ve 8412 sayılı cevabi yazıda “ ‘Teklif
edilen kişisel bilgisayar, Windows 7 Professional ve üzeri iletişim sistemleri için Mikrosoft’un
yayınladığı HCL (Hardware Compability List) tarafından sertifiye edilmiş olmalıdır. İşletim
sistemi üreticisi firmanın ilgili sitesinde marka model bazında belgelenmiş olacaktır. Ayrıca
bu siteden alınacak “logo vertification report” dökümünde BİOS üretici firma kısmında aynı
marka BİOS bulunduğu belgelenecektir.’ paragrafının son cümlesi ile tarafımızca ‘kişisel
bilgisayarın sertifikasyon işlemi sırasında taşıdığı BIOS markası ile, teklifte içerdiği BIOS
markasının aynı olması’ olarak anlaşılmakta olup, ‘sertifiye edilmiş olan kişisel bilgisayarın
(sertifiye edilenden farklı bir BIOS ile teklif edilmesinin önüne geçilerek) verimlilik,
fonksiyonellik, uyum vb. açılardan bütünlüğünün korunması’ amacını taşıyabileceği ve yerli
yabancı marka ayrımı ile ilgisi bulunmayan bir madde olarak değerlendirilmektedir. Bu
yönden yorumlandığında, başvuru sahibinin iddialarının yerinde olmadığı görülmektedir.
Diğer yandan, cümledeki belirsizlik nedeniyle, aynı cümlenin ‘kişisel bilgisayarın
sertifikasyon işlemi sırasında taşıdığı BIOS markası ile kişisel bilgisayarın kendi markasının
aynı olması’ olarak okunması da olasıdır; ancak bu durumdaki amacını kestirebilmek
mümkün olamamaktadır.” hususlarına yer verildiği görülmüştür.
Söz konusu iddiaya ilişkin olarak idarenin cevabında ise, idare bünyesinde
kullanılacak kişisel bilgisayarlarda Microsoft Windows 7 profesyonel işletim sistemi
kullanılacağından satın alınacak donanımların, Microsoft tarafından kendi işletim sistemleri
ile uyumlu olduğunu belirten resmi listede (HCL: Hardware Compability List) bulunması
gerektiği, söz konusu listede donanım-yazılım uyumluluğu konusunda ilgili kurumun onayı
4
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/054
: 59
: 16.09.2015
: 2015/UM.II-2540
olduğunun belirtildiği, idare tarafından istenilen özelliğin performans ve verimlilik açısından
önemli bir kriter olarak istenildiği hususlarına yer verilmiştir.
Akademik kuruluştan alınan teknik görüşün birinci paragrafı ile idarenin şikâyet
başvurusuna verdiği cevap çerçevesinde, söz konusu Teknik Şartname düzenlemelerinin
alınacak cihazdaki donanım-yazılım uyumluluğunun dikkate alınması suretiyle verimlilik ve
fonksiyonelliği sağlamaya yönelik olduğu anlaşıldığından başvuru sahibinin bu husustaki
şikâyetinin yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:
İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri”
üst başlıklı 7.5.3.2’nci maddesinde “Teklif edilen bilgisayarlara ait FCC, CE, UL veya GS
sertifikalarından en az 2 (iki) adedi teklif dosyasında sunulacaktır.” düzenlemesi, anılan
Şartname’nin 7.5.6’ncı maddesinde “Teklif edilen Malın teknik şartnamede belirtilen teknik
kriterlere uygunluğunu belirlemek amacıyla ürünün marka ve kodunun da belirtildiği
maddeler halinde hazırlanmış Teknik Şartnameye Uygunluk belgesi ve/veya katalog, broşür
ve/veya tanıtım kitapçıkları hazırlanarak kaşeli ve imzalı olarak ihale dosyasına
konulacaktır.” düzenlemesi,
Masaüstü Bilgisayar Teknik Şartnamesi’nin 21’inci maddesinde “Teklif edilen kişisel
bilgisayar Epeat Gold sertifikasına sahip olmalıdır. Epeat Gold Sertifikası, epeat.net
sitesinden belgelenmelidir.” düzenlemesi,
Anılan Şartname’nin 22’inci maddesinde “Teklif edilen kişisel bilgisayarlara ait FCC,
CE, UL veya GS sertifikalarından en az iki adedi teklif dosyasına eklenmelidir.” düzenlemesi
yer almaktadır.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Şartnameler” başlıklı 12’nci maddesinde “İhale
konusu mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin her türlü özelliğini belirten idari ve teknik
şartnamelerin idarelerce hazırlanması esastır. Ancak, mal veya hizmet alımları ile yapım
işlerinin özelliği nedeniyle idarelerce hazırlanmasının mümkün olmadığının ihale yetkilisi
tarafından onaylanması kaydıyla, teknik şartnameler bu Kanun hükümlerine göre
hazırlattırılabilir.
İhale konusu mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin teknik kriterlerine ihale
dokümanının bir parçası olan teknik şartnamelerde yer verilir. Belirlenecek teknik kriterler,
verimliliği ve fonksiyonelliği sağlamaya yönelik olacak, rekabeti engelleyici hususlar
içermeyecek ve bütün istekliler için fırsat eşitliği sağlayacaktır.
Teknik şartnamelerde, varsa ulusal ve/veya uluslararası teknik standartlara
uygunluğu sağlamaya yönelik düzenlemeler de yapılır. Bu şartnamelerde teknik özelliklere ve
tanımlamalara yer verilir. Belli bir marka, model, patent, menşei, kaynak veya ürün
5
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/054
: 59
: 16.09.2015
: 2015/UM.II-2540
belirtilemez ve belirli bir marka veya modele yönelik özellik ve tanımlamalara yer
verilmeyecektir.
Ancak, ulusal ve/veya uluslararası teknik standartların bulunmaması veya teknik
özelliklerin belirlenmesinin mümkün olmaması hallerinde "veya dengi" ifadesine yer verilmek
şartıyla marka veya model belirtilebilir.” hükmü yer almaktadır.
Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Teknik Şartname” başlıklı 14’üncü
maddesinde “(1) Alınacak malın teknik kriterleri ve özellikleri, ihale dokümanının bir parçası
olan teknik şartnamede düzenlenir. Teknik kriterlerin ve özelliklerin, verimliliği ve
fonksiyonelliği sağlamaya yönelik olması, rekabeti engelleyici hususlar içermemesi ve fırsat
eşitliğini sağlaması zorunludur.
(2) Teknik şartnamede, varsa ulusal standart ve dengi uluslararası standartlara
uygunluğu sağlamaya yönelik düzenleme yapılabilir. Ancak ulusal standardın bulunmaması
durumunda sadece uluslararası standart esas alınarak düzenleme yapılabilir.
(3) Teknik şartnamede, belli bir marka, model, patent, menşei, kaynak veya ürün
belirtilemez ve belirli bir marka veya modele yönelik özellik ve tanımlamalara yer verilemez.
Ancak, ulusal ve/veya uluslararası teknik standartların bulunmadığı veya teknik özelliklerin
belirlenmesinin mümkün olmadığı hallerde, “veya dengi” ifadesine yer verilmek şartıyla
marka veya model belirtilebilir.
(4) Teknik şartnamede, alım konusu malın ambalajlanması ve etiketlenmesi ile kullanım
kılavuzuna yönelik düzenleme yapılabilir.
(5) Teknik şartnamede, alım konusu malın montajı ve satış sonrası servisi ile yedek
parçasının sağlanmasına yönelik düzenleme yapılabilir.
(6) Teknik şartnamenin hazırlanmasında, ürünlere ilişkin teknik mevzuatın
hazırlanması ve uygulanmasına dair mevzuat göz önünde bulundurulmalıdır.
(7) Teknik şartnamede yapılacak düzenlemelerin, ön yeterlik şartnamesinde veya idari
şartnamede ihaleye katılımda yeterlik kriteri olarak öngörülen mesleki ve teknik yeterlik
kriterleri ve belgeleriyle uyumlu olması gerekir.
(8) Teknik şartnamedeki düzenlemelerin; ihale komisyonu ile muayene ve kabul
komisyonunca yapılacak inceleme ve değerlendirmelerde tereddüt oluşturmayacak şekilde
açık olması gerekir…” hükmü,
Anılan Yönetmelik’in “Kalite ve standart ile ürünlerin piyasaya arzına ilişkin belgeler”
başlıklı 42’nci maddesinin ikinci fıkrasında “Alım konusu malın ulusal standarda veya dengi
uluslararası standarda uygunluğu ve bu uygunluğu gösteren belge veya belgelere yönelik
olarak ön yeterlik veya ihale dokümanında düzenleme yapılabilir. Yapılacak düzenlemede
aşağıdaki hususlar esas alınır:
a) Alım konusu malın ulusal standarda veya dengi uluslararası standarda uygunluğunu
gösteren belge veya belgeler, ihaleye katılımda yeterlik belgesi olarak istenebilir. Bu
durumda, aday veya isteklinin teklif ettiği malın ulusal standarda veya dengi uluslararası
standarda uygunluğunu gösteren belgelerden birini sunması yeterlidir.
6
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/054
: 59
: 16.09.2015
: 2015/UM.II-2540
b) İş ortaklığında ortaklardan biri tarafından teklif edilen malın ulusal standarda veya
dengi uluslararası standarda uygunluğunu gösteren belge veya belgelerden birinin sunulması
yeterlidir. Konsorsiyumlarda, işin uzmanlık gerektiren kısımları göz önünde bulundurularak
standart belgesine yönelik düzenleme ön yeterlik şartnamesinde veya idari şartnamede her bir
kısım için ayrı ayrı yapılır. Konsorsiyum ortaklarından her biri başvuruda bulunduğu veya
teklif verdiği kısım için istenilen standart belgesini sunmak zorundadır.
c) Alım konusu malın ulusal standarda veya dengi uluslararası standarda uygunluğunu
gösteren belge veya belgelerin, ihaleye katılımda yeterlik kriteri olarak öngörülmemesi
halinde; sözleşmenin uygulanması aşamasında yüklenici tarafından bu belge veya belgelerin
muayene ve kabul komisyonuna sunulmasına yönelik teknik şartnamede veya sözleşme
tasarısında düzenleme yapılabilir.
ç) Alım konusu malın ulusal standardının bulunmaması durumunda, sadece ilgili
uluslararası standarda uygunluğu gösteren belge veya belgelere yönelik düzenleme
yapılabilir. Bu durumda aday veya istekli teklif ettiği malın uluslararası standarda
uygunluğunu gösteren belgesini sunmak zorundadır. İş ortaklığı ile konsorsiyum ortaklarının
bu belge veya belgeleri sunması ile sözleşmenin uygulanmasına yönelik düzenlemelerde (b) ve
(c) bentlerinde yer alan hükümler esas alınır.” hükmü,
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Mal alımı ihalelerinde kalite ve standart ile ürünlerin
piyasaya arzına ilişkin belgeler” başlıklı 56’ncı maddesinde “... 56.2. İhale dokümanında bir
belgelendirme kuruluşunun isminin belirtilerek bu belgelendirme kuruluşu tarafından
düzenlenen kalite veya standarda ilişkin belgenin istenilmemesi gerekmektedir.
56.3. İdareler tarafından alım konusu mala ilişkin olarak düzenlenmesi mümkün
olmayan standarda ilişkin belgelerin istenilmemesi gerekmektedir. İdareler tarafından
standarda ilişkin belgelerin alım konusu mala ilişkin olarak düzenlendiğine yönelik gerekli
inceleme yapılmalıdır.
...
56.7. İdareler tarafından ihale dokümanında CE uygunluk işaretine yönelik
düzenlemelerde, ilgili mevzuat ve ürünün taşıdığı risklere göre hangi uygunluk
değerlendirmesi işlemine tabi tutulacağı göz önünde bulundurulmadan belgeler istenilmesi
uygulamada sorunlar ortaya çıkarmaktadır. İdareler tarafından konuya ilişkin
düzenlemelerde, CE Uygunluk İşaretinin Ürüne İliştirilmesine ve Kullanılmasına Dair
Yönetmelik ile Uygunluk Değerlendirme Kuruluşları ile Onaylanmış Kuruluşlara Dair
Yönetmelik ve ürüne CE uygunluk işaretinin iliştirilmesini öngören ilgili teknik mevzuat esas
alınmalıdır. Ayrıca konuya ilişkin olarak yapılacak düzenlemelerde, ihale işlemlerinin etkin
bir şekilde yürütülebilmesi için Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin 29 uncu
maddesinin üçüncü fıkrası ile aynı maddenin dördüncü fıkrasının (f) bendi ve 42 nci
maddenin üçüncü fıkrası da göz önünde bulundurulmalıdır.
56.8. İhale dokümanında kalite ve standarda ilişkin düzenleme yapılması durumunda,
ihale komisyonu ve/veya muayene ve kabul komisyonu tarafından değerlendirmelerin sağlıklı
bir şekilde yapılabilmesi için kalite ve standarda ilişkin belgeler ve belgeleri sunulacak
belgelendirme kuruluşlarının/uygunluk değerlendirme kuruluşlarının niteliği açık olarak
7
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/054
: 59
: 16.09.2015
: 2015/UM.II-2540
belirtilmelidir. Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin 42 nci maddesinin birinci
fıkrasının (a) bendine göre kalite yönetim sistem belgesinin ve çevre yönetim sistem
belgesinin Türk Akreditasyon Kurumu tarafından akredite edilen belgelendirme kuruluşları
veya Uluslararası Akreditasyon Forumu Karşılıklı Tanınma Antlaşmasında yer alan ulusal
akreditasyon kurumlarınca akredite edilmiş belgelendirme kuruluşları tarafından
düzenlenmesi zorunludur. Ulusal standarda veya dengi uluslararası standarda uygunluğa
yönelik düzenlemelerde, uygunluk değerlendirme kuruluşlarının niteliği açık olarak
belirtilmelidir. Uygunluk değerlendirme kuruluşları ile onaylanmış kuruluşlara ilişkin
düzenlemelerde ürünlerin piyasaya arzı ve uygunluk değerlendirilmesi ile ilgili teknik
mevzuat ve Uygunluk Değerlendirme Kuruluşları ile Onaylanmış Kuruluşlara Dair
Yönetmelik göz önünde bulundurulmalıdır.” açıklaması yer almaktadır.
06.09.2011 tarihli ve 28046 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2011/13 sayılı
Başbakanlık Genelgesi’nde “... 1. Teknik şartnamelerde Türkiye’de üretilen ürünlerin teklif
edilmesini engelleyen düzenlemelerin yapılmaması,
2. Kamu ihale mevzuatına aykırı olarak, isteklilerin ithal ürün ya da belirli bir
ülkenin malını teklif etmesine yönelik düzenlemelerin yapılmaması,
3. Ürünlere ilişkin olarak yabancı belgelendirme kuruluşları tarafından düzenlenen
ve zorunlu olmayan belgelerin ihale dokümanlarında aranmaması,...” hususlarının dikkate
alınması gerektiği vurgulanmıştır.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilebilmesi için 12.08.2015 tarihli ve 16009
sayılı yazı ile Türk Standartları Enstitüsünden başvuru sahibinin Masaüstü Bilgisayar Teknik
Şartnamesi’nin 21’inci maddesi açısından “Başvuru sahibinin iddialarının yerinde olup
olmadığı, idarece Epeat Gold sertifikası istenilmesinin yerli markaların ihaleye girmesine
engel teşkil edip etmeyeceği, Teknik Şartname’nin anılan maddesinde istenilen belgenin ihale
konusu ürünler için zorunlu nitelikte belge olup olmadığı, Energystar sertifikasının Epeat
Gold sertifikasının muadili olup olmadığı, ürünlerin CE belgesine sahip olmasının idarece
Epeat Gold sertifikası istenilerek aranan kriterleri karşıladığı anlamına gelip gelmeyeceği,
Masaüstü Bilgisayar Teknik Şartnamesi’nin 22’nci maddesi açısından da “Başvuru sahibinin
iddialarının yerinde olup olmadığı, Teknik Şartname’de yapılan düzenleme ile istenilen
belgelerin ihale konusu ürünler için zorunlu nitelikte olup olmadıkları, anılan maddelerde yer
alan teknik kriterlerin verimliliğin ve fonksiyonelliğin sağlanabilmesi için gerekli olup
olmadığı, söz konusu standartlar veya kalite belgelerinin eşdeğeri olan Türk Standardı veya
kalite belgelerinin bulunup bulunmadığı, ihale konusu ürünlerin CE belgesine sahip
olmalarının Teknik Şartname’de belirtilen standartları karşıladıkları anlamına gelip
gelmeyeceği” hususlarında görüş talep edilmiştir.
Türk Standartları Enstitüsünden gelen 27.08.2015 tarihli ve 337887 sayılı cevap
yazısında “Epeat gold belgesi: Ürünleri enerji tüketimleri ve çevresel etkileri itibariyle
değerlendiren bir belge olup ülkemizde benzeri bir belgelendirme sistemi henüz
bulunmamaktadır.
8
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/054
: 59
: 16.09.2015
: 2015/UM.II-2540
Energystar belgesi: Ürünleri enerji tüketimleri ve çevresel etkileri itibariyle
değerlendiren bir belge olup ülkemizde benzeri bir belgelendirme sistemi henüz
bulunmamaktadır.
TUV belgesi: TUV Alman kökenli bir belgelendirme kuruluşudur. Çeşitli ürün
gruplarında belgelendirme yapmaktadır.
UL belgesi: UL Amerikan kökenli bir belgelendirme kuruluşudur. Çeşitli ürün
gruplarında belgelendirme yapmaktadır.
GS belgesi: Almanya kökenli bir belgelendirme kuruluşudur. Elektrikli ve veya
elektronik ürünler grubunda belgelendirme yapmaktadır.
FCC belgesi: Tam olarak eş değeri olmasa da bugün Avrupa birliği bünyesinde EMU
(elektronik uyumluluk, İngilizce EMC) olarak adlandırılan düzenlemenin Amerika’daki
uygulamasının adıdır.
CE sertifikası: Avrupa Birliği sınırları içerisinde kullanılmak üzere üretilmiş ürünlerin
asgari güvenlik kriterlerini yerine getirdiğini deklare eden ve üretici tarafından hazırlanmış
sertifikadır.
Yukarıda sözü edilen belgelerin TSE tarafından verilmiş belgeler ile eşdeğerliği
yoktur. Bununla birlikte söz konusu ürünler için CE işareti kapsamındaki (Alçak Gerilim ve
EMU bünyesinde) deklarasyonlar, üreticiler tarafından TSE ve benzeri kuruluşlar
kullanılarak ürünler üzerinde gerçekleştirilen deneylerin olumlu sonuç vermeleri ile üreticiler
tarafından bizzat gerçekleştirilebilir.” şeklinde görüş bildirilmiştir.
Bunun yanında, 28.11.2014 tarihli ve 2014/UM.I-3869 sayılı Kurul kararı kapsamında
yapılan inceleme sonucu Türk Standartları Enstitüsünden Teknik Şartname’de yapılan
düzenleme ile istenilen belgelerin ihale konusu ürünler için zorunlu nitelikte belgeler olup
olmadıkları, söz konusu standartlar veya kalite belgelerinin eşdeğeri olan Türk Standardı veya
kalite belgelerinin bulunup bulunmadığı, ihale konusu ürünlerin CE işaretine sahip
olmalarının Teknik Şartname’de belirtilen standartları da karşıladıkları anlamına gelip
gelmeyeceği hususlarında görüş istenilmiştir.
Türk Standartları Enstitüsü’nden alınan görüşte ve görüşe dayanak teşkil eden “Teknik
ve idari değerlendirme” raporunda “1- Teknik Şartname’de yapılmış olan düzenlemenin aynı
konuda yabancı ülkelerde yürürlükte olan mevzuatla ilgili belgeler istediği, bu yabancı
mevzuatın o ülkede mevzuatı yayınlayan yetkili organlarca görevlendirilen belgelendirme
kuruluşlarından hizmet almayı zorunlu kıldığı görülmektedir. Bu çerçevede, Teknik
Şartname’nin ilgili maddelerinin, ülkemizdeki hukuk düzenine, ülkemizin taraf olduğu
Uluslararası Sözleşmelere ve Anlaşmalara, yürürlükteki Teknik Mevzuatımıza, Kamu İhale
Kanunu’na ve Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin ilgili maddelerine uygun
olmadığı mütalaa edilmiştir.
...
Teknik ve idari değerlendirme:
İtiraza konu teknik şartnamenin istenen belgelerle ilgili maddesi incelendiğinde
aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
9
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/054
: 59
: 16.09.2015
: 2015/UM.II-2540
Teknik Şartnamede istenen belgelerle ilgili tespitler:
TÜV GS Belgesi: GS Belgeleri Almanya’da yürürlükte olan milli mevzuatı gereği
Almanya’da piyasaya arz edilecek ürünler için zorunlu olan bir belgedir.
FCC Class B: EMC mevzuatı çerçevesinde bağışıklık ve emisyon limitleri için yapılan
sınıflamadır. Türkiye’de yürürlükte olan EMC Yönetmeliği (EMC Direktifi) ile ilgili kılınan
standartlar da aynı sınıflamayı içermektedir. Ülkemizde, ilgili ürünün standardında kullanım
yerine göre bu limitler verildiği için ABD mevzuatında olduğu gibi ayrıca ihale
şartnamesinde belirtilmesine gerek yoktur.
...
Energy Star: Energy Star ABD Çevre Koruma Kurumu (U.S. Environmental
Protection Agency (EPA) tarafından düzenlenen ihtiyari bir programdır. Energy Star işareti
taşıyacak ürünler için EPA tarafından tayin edilen üçüncü taraf belgelendirme
kuruluşlarından ürünün EPA Energy Star Programına uygun olduğuna dair belge alınması
gerekmektedir.
CE İşareti: Türkiye ve Avrupa Birliğinde ürünün Bilim Teknoloji ve Sanayi Bakanlığı
tarafından yayımlanan LVD ve EMC Yönetmeliklerine uygun üretildiğini gösteren işarettir.
(Direktiflerinin şartlarını yerine getirdiğini gösteren işarettir).
...
Standartların Teknik Şartnamelerde yer almasıyla ilgili hususlar:
Teknik mevzuatımıza göre Türkiye’de Türk Standartları kullanılması gerekmektedir.
Kontrolsüz bir şekilde yabancı kaynaklı standartlara Teknik Şartnamelerde yer verilmesi
istekli ve idare arasında hukuki sorunlar yaşanmasına neden olabileceği gibi, ülkemizin
standartlaştırma çabalarını baltalamakta, parça temini, onarım bakım maliyetlerinin
artmasına neden olmaktadır.
TSE Türkiye Cumhuriyeti adına Uluslararası Standard Teşkilatları ISO ve IEC’nin ve
Avrupa Standard Teşkilatları CEN ve CENELEC’in tam üyesidir. Ayrıca Türkiye uluslararası
Telekomünikasyon Birliği ITU ile Avrupa Telekomünikasyon Standartları Teşkilatı’nın
üyesidir.
Ancak, uluslararası standart teşkilatları veya Avrupa standart teşkilatları tarafından
yayınlanan her standart Türk Standardı olarak yayınlanmamakta, bazıları Türk standardı
haline gelirken bazı hükümleri değiştirilmektedir. Bazı durumlarda ise aynı ürün için Avrupa
standardı, uluslararası standarttan tamamen farklıdır. Aynı durum, ISO ve IEC ile CEN ve
CENELEC standartları ile Türk Standartları için de geçerlidir. Bazı durumlarda ise,
Türkiye’de ihtiyaç duyulan bir uluslararası standardın Avrupa standardı olarak karşılığı
yoksa uluslararası standart Türk Standardı olarak yayınlanabilmektedir. Bu nedenle Teknik
Şartname hazırlanırken Türk Standartlarının dikkate alınması, Türk Standardı mevcut olan
ürünler için doğrudan uluslararası standartlara atıfta bulunulmaması ve varsa Türk
Standardı ile uluslararası standart arasındaki farklılıkların dikkate alınması gerekmektedir.
Yürürlükteki teknik mevzuatımıza göre, Türk Standardı karşılığı olmayan Uluslararası
standartlar ancak güvenlik yönünden gerçekten gerekli olması halinde bir Türk Standardı
yayınlanana kadar geçici olarak mevzuatla ilişkili kılınabilir. Yetkili otorite TSE ile
10
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/054
: 59
: 16.09.2015
: 2015/UM.II-2540
koordineli olarak böyle bir karar alırsa bu karar Türkiye’nin taraf olduğu uluslararası
anlaşmalar çerçevesinde Resmi Gazete’de ilan edilir. Yani geçici de olsa söz konusu
standardın DTÖ Standartların İyi Uygulama Koduna uygun bir şekilde söz konusu standardın
Türkiye’de uygulamada olduğu ilan edilir. TSE DTÖ Ticarette Teknik Engelleri kaldırılması
Anlaşmasının Standartların İyi Uygulama Kodu’nun üyesidir ve ülkemizde uygulamada olan
standartlarla ilgili bildirimlerin düzenlenmesinden de sorumludur.
Bu çerçevede, Teknik Şartname hazırlayanların gereksiz teknik ayrıntılardan
kaçınarak, gerçek anlamda uzun vadede ihtiyacı karşılayacak üründe istenen teknik
özellikleri şartnameye derç etmeleri gerekmektedir. Özellikle güvenlik ve gerekli ise üründe
istenen performansla ilgili hususlarda ilgili Türk Standardının/standartlarının geçerli
versiyonu numarasını, yayın tarihini ve muadili uluslararası standardı belirtmeleri
anlaşmazlıkları önlemek açısından önemli ve gereklidir. İhale yapan idarelerin Türk
Standardı olmadığını varsaydıkları durumlarda TSE’nin yazılı görüşünü almaları önem arz
etmektedir. Başvuruya konu ihaleye ait Teknik Şartname’de yapılan düzenlemelerde standart
referanslarının uygulama yönetmeliğinin ilgili maddelerine göre verilmediği görülmüştür.
...” hususlarına yer verilmiştir.
İdare tarafından Masaüstü Bilgisayar Teknik Şartnamesi’nin 21’inci maddesinde teklif
edilen kişisel bilgisayarın sadece Epeat Gold sertifikasına sahip olmasının istenildiği, anılan
Şartname’nin 22’nci maddesi ile İdari Şartname’nin 7.5.3.2’nci maddesinde de teklif edilen
kişisel bilgisayarlara ait FCC, CE, UL veya GS sertifikalarından en az iki adedinin teklif
dosyasına eklenmesinin istenildiği, yukarıda aktarılan ilgili mevzuat hükümleri ile Türk
Standartları Enstitüsünden alınan görüş yazıları birlikte değerlendirildiğinde, ihale
dokümanında, bir ürüne yönelik olarak standart adı belirtilmeksizin, sadece FCC, UL, TUV
ve GS gibi belgelendirme kuruluşlarının adı belirtilerek bu belgelendirme kuruluşları
tarafından düzenlenen kalite veya standarda ilişkin belgelerin veya bu gibi belgelendirme
kuruluşları tarafından düzenlenen Epeat Gold ve Energystar gibi kalite veya standarda ilişkin
belgelerin sunulmasına yönelik düzenlemelere yer verilmesinin, 2011/13 sayılı Başbakanlık
Genelgesi uyarınca ürünlere ilişkin olarak yabancı belgelendirme kuruluşları tarafından
düzenlenen ve zorunlu olmayan belgelerin ihale dokümanlarında aranmaması gerektiği de
dikkate alındığında, ihaleye katılımı sınırlayan ve rekabeti engelleyen bir düzenleme olduğu,
görüş yazısında da belirtildiği üzere adı geçen belgelerin TSE tarafından verilmiş belgelerle
tam eşdeğerliği bulunmamakla birlikte, alım konusu ürünler için CE işareti kapsamında
yapılan beyanların, üreticiler tarafından ülkemizde faaliyet gösteren TSE ve benzeri
kuruluşlar aracılığıyla yapılan ve olumlu sonuç veren deneylerle bizzat üreticiler tarafından
gerçekleştirilebileceği anlaşılmıştır.
Bu çerçevede, ihale dokümanında yer alan sadece yabancı belgelendirme
kuruluşlarının adı belirtilerek ve onlar tarafından düzenlenmiş belgeye sahip olunması
zorunluluğuna yer verilmesine ilişkin düzenlemenin mevzuata aykırı olduğu sonucuna
varıldığından, başvuruya konu ihalenin şikâyet konusu 7’nci kısmının iptal edilmesi gerektiği
sonucuna varılmıştır.
11
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/054
: 59
: 16.09.2015
: 2015/UM.II-2540
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (a) bendi gereğince ihalenin
7’nci kısmının iptaline,
Oybirliği ile karar verildi.
Kazım ÖZKAN
Başkan V.
II. Başkan
Ali Kemal AKKOÇ
Kurul Üyesi
Ahmet ÖZBAKIR
Kurul Üyesi
Mehmet Zeki ADLI
Kurul Üyesi
Hamdi GÜLEÇ
Kurul Üyesi
Mehmet AKSOY
Kurul Üyesi
12