Ana Sayfa / Kararlar / İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı Fen İşleri Daire Başkanlığı Yapı İşleri Müdürlüğü / 2015/29597-Pendik Hayvan Barınağı İnşaatı
Bilgi
İKN
2015/29597
Başvuru Sahibi
Alba Müh. Müş. İnş. A.Ş.
İdare
İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı Fen İşleri Daire Başkanlığı Yapı İşleri Müdürlüğü
İşin Adı
Pendik Hayvan Barınağı İnşaatı
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/053  
: 40  
: 09.09.2015  
: 2015/UY.I-2466  
TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER:  
Başkan V. II. Başkan: Kazım ÖZKAN  
Üyeler: Ali Kemal AKKOÇ, Ahmet ÖZBAKIR, Mehmet Zeki ADLI, Hamdi GÜLEÇ,  
Mehmet AKSOY  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Alba Müh. Müş. İnş. A.Ş.,  
İkitelli Osb Mahallesi Hürriyet Bulvarı No: 66 İSTANBUL  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı Fen İşleri Daire Başkanlığı Yapı İşleri Müdürlüğü,  
M. Nezihi Özmen Mah. Kasım Sok. No: 62 34010 Güngören/İSTANBUL  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2015/29597 İhale Kayıt Numaralı “Pendik Hayvan Barınağı İnşaatı” İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı Fen İşleri Daire Başkanlığı Yapı İşleri  
Müdürlüğü tarafından 15.04.2015 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Pendik  
Hayvan Barınağı İnşaatı” ihalesine ilişkin olarak Alba Müh. Müş. İnş. A.Ş.nin 01.06.2015  
tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 08.06.2015 tarihli yazısı ile reddi üzerine,  
başvuru sahibince 11.06.2015 tarih ve 49512 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 11.06.2015  
tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2015/1535 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,  
1) Kamu İhale Genel Tebliği'nin 45.1.2. maddesinde yer alan açıklamalar uyarınca  
aşırı düşük teklif açıklamalarının en geç 5 iş günü içinde idareye teslim edilmesi zorunluluğu  
bulunmasına rağmen ihale üzerinde bırakılan istekli ve ekonomik açıdan en avantajlı ikinci  
teklif sahibi istekli tarafından bu süreye riayet edilmediği,  
2) İdarece aşırı düşük teklif sorgulaması kapsamında açıklama istenilen iş kalemleri ve  
açıklama istenilmeyen analiz girdilerin belirlenmesi noktalarında hatalı işlem tesis edildiği,  
3) İhale üzerinde bırakılan istekli ve ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi  
istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamalarının mevzuata aykırı olduğu, şöyle ki;  
- YFZ. Tedavi Operasyon, YFZ. Tedavi, YFZ. Tekli Kulübe, YFZ. İdari, YFZ.  
Personel, YFZ. Yemekhane, YFZ. Kompozit Kulübe iş kalemleri için sunulan fiyat  
1
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/053  
: 40  
: 09.09.2015  
: 2015/UY.I-2466  
tekliflerinin Kamu İhale Genel Tebliği'nin 79.2.4 ve 45.1.13.1 maddesine göre  
düzenlenmediği,  
- Söz konusu fiyat tekliflerinin binanın imalatı için gerekli olan iş kalemi ve gruplarını  
içermediği, malzeme, işçilik ve montaj kalemleri yönünden ayrı ayrı açıklama yapılmadığı ve  
analiz girdilerine ilişkin miktarların azaltıldığı ve metrajların yanlış hesaplandığı,  
malzemelerin cinslerinde m³, m², m ve ton olarak yanlış cinslerin yazıldığı,  
- Kamu pozları ile açıklama yapılmayan kalemler ile özel pozlara ait iş kalemlerinde  
nakliye kalemlerinin göz önüne alınmadığı ve satın alınan malzemelerin nakliye maliyetleri  
için ayrıca açıklama yapılmadığı,  
- İdarenin ihale dokümanında yer verdiği poz tariflerine ve projelere uygun olmayan  
bir açıklama yapıldığı ve poz tariflerinde yer alan bazı imalat kalemlerine yer verilmediği,  
- Anılan özel pozların bazılarında yapılan analizlerde isçilik maliyetleri için 2015 yılı  
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı birim fiyatlarının kullanılması gerekmesine rağmen işçilik  
maliyetlerinin fiyat tekliflerine konu edildiği,  
- Söz konusu fiyat tekliflerinin neredeyse tamamında fiyatların hayatın olağan  
koşullarına aykırı fiyatlar içermesine rağmen idare tarafından Kamu İhale Genel Tebliği  
gereğince EK O.6 formu gönderilerek bu fiyatların ayrıntılarının tevsik edilmesi için fiyat  
teklifini düzenleyen SMMM/YMM’ ye yazı yazılmadığı,  
- Söz konusu fiyat tekliflerinde ver alan malzeme ve isçilik maliyetlerinin pozu  
kullanılan kamu kurumunun analizindeki miktarlarından çok düşük olduğu,  
- Söz konusu açıklamalarda 5005/3A,  
YFZ.17.170/MK, YFZ.17.171/MK ve  
YFZ.27.586/MK pozlarına ait iş kalemlerine ilişkin yapılan açıklamaların ihale dokümanında  
yer alan birim fiyat tariflerine uygun olmadığı,  
- Sunulan analizlerde aritmetik hatalar yapıldığı ve isteklilerce sunulan teklif  
tutarlarının üzerinde bir maliyet belirtildiği,  
- Açıklama kapsamında sunulan fiyat tekliflerinde yer alan teklif tutarları ihale tarihi  
olan 15/04/2015 tarihinden önceki son geçici vergi beyanname dönemi olan “ocak-şubat-  
mart” aylarına ait olmayıp tespit tutanakları ilgili meslek mensubundan istendiğinde bunun  
açıkça tespit edileceği açık olmasına rağmen idare tarafından bu şekilde bir işlem tesis  
edilmediği, ,  
- İsteklilerce sunulan aşırı düşük teklif açıklamalarında yer alan bazı kalemlerin kamu  
kurumlarına ait kullanılan 2015 yılına ait birim fiyatları olmadığı ve güncel olmayan bu poz  
numaralarına ait iş kalemleri için analiz yapılması gerekmesine rağmen bazılarında analiz  
yapılmadığı, ,  
- Bazı kalemlerde iş makinası ve diğer araçlar için yakıt giderine ilişkin açıklamaların  
hukuki bir geçerliliği bulunmadığı, araçların akaryakıt giderlerine ilişkin olarak yetkili servis  
beyanı sunulmuş olması zorunluluğu karşısında bir kısım model araçlar için sunulmadığı  
2
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/053  
: 40  
: 09.09.2015  
: 2015/UY.I-2466  
diğer araçlar için ise verilen yakıt tüketim ortalamaların hayatın olağan akışı ile uyuşmadığı  
açık olup bu tüketim ortalamalarının yetkili olmayan bir servis tarafından belgelendirildiği,  
- Y.15.006/2B-A numaralı pozun idare tarafından özel poz olarak düzenlendiği, Çevre  
ve Şehircilik Bakanlığı birim fiyat detayında Y.15.006/2B "Bina İnşaatlarındaki Makinalı  
Kazılar" pozunun bulunduğu, idare tarafından birim fiyat tarifinde, bu poz dışında şantiye  
dışına nakliye de öngörüldüğü ve poza %17 nakliyeye ise %83 pay ayrıldığı, bu haliyle  
yapılan hesaplamada kamu pozuna karşılık gelen teklif tutarının karsız birim fiyat olan 3,86  
TL'nin altında kaldığı, firmanın kamu pozu ile beraber nakliye yönünden fiyat teklifi  
kullanarak açıklama yapma imkanı bulunmadığı gibi firma teklifinin karsız fiyatı da  
karşılamadığı,  
- İdare tarafından özel pozun belirtildiği durumlarda açıklama yapacak olan isteklilerin  
pozun analizinde yer alan analiz girdileri ve miktarlarla bağlı olduğunun açık olduğu, bu  
kapsamda idarece poz eklenen nakliye kalemi yönünden yapılan açıklamalarda istekliler  
tarafından bu hususlar göz önüne alınmadan açıklama yapıldığı, söz konusu açıklamalarda bu  
hizmet için ayrıca şoför yönünden işçilik hesaplanmamış olması mümkün olmayıp tek bir  
kiralama fiyat teklifinin içerisine bütün maliyet kalemlerinin (işçilik, bakım- onarım, mazot,  
trafik sigortası, vergi, akü, yedek parça ) yazılması suretiyle açıklama yapılması mümkün  
olmadığı, dolayısıyla tüm maliyet bileşenlerinin tek bir fiyat teklifi ile açıklanması mevzuat  
açısından mümkün bulunmadığı, bu durumun diğer özel pozlar için alınan fiyat tekliflerinde  
de bulunması karşısında aşırı düşük teklif açıklamalarının kabul edilmesinin mevzuata aykırı  
olduğu,  
- Y.23.016/A numaralı kamu pozunda belirtilen birim fiyatın karsız halinin çok altında  
bir fiyat teklif edildiği bahsi geçen isteklilerce işçilik dahil olmak üzere fiyat teklifi alındığı,  
söz konusu kamu pozuna ait analizde toplam 39 saat olarak belirlenmiş olan işçilik saatinin  
düşürülmek suretiyle açıklama yapıldığı, aynı şekilde Beton çelik çubuğu, nervürlü 014 -  
032mm (5420, 84208-C. B500B-C) yönünden 1070 kilogramın altında bir açıklama  
yapılabilmesi söz konusu olmadığı halde hem miktarı azaltılmak hem de piyasadan temin  
edilmesi mümkün bulunmayan bir fiyat üzerinden teklif alındığı, bu durumun diğer özel  
pozlar için alınan fiyat tekliflerinde de bulunması karşısında aşırı düşük teklif açıklamalarının  
kabul edilmesinin mevzuata aykırı olduğu,  
- Y.21.001/03 numaralı pozun 2015 yılı karsız fiyatı 23,65 TL olduğu, bu pozun Çevre  
ve Şehircilik Bakanlığı analizine bakıldığında toplam 2,95 saat işçilik görünmekte olup esasen  
vasıflı işçilik olmasından dolayısıyla asgari ücretten yüksek olmakla birlikte bu kalemde  
asgari ücret üzerinden hesaplandığında dahi 15,75 TL asgari işçilik maliyetinin bulunduğu,  
bahsi geçen isteklilerce verilen tekliflerin asgari işçiliği dahi karşılamadığı, dolayısıyla diğer  
analiz girdileri yönünden alınmış olan fiyat tekliflerinin işçilik dahil bir şekilde alınması  
nedeniyle mevzuata aykırı olduğu, bu durumun diğer özel pozlar için alınan fiyat tekliflerinde  
de bulunması karşısında aşırı düşük teklif açıklamalarının kabul edilmesinin mevzuata aykırı  
olduğu,  
- İsteklilerce Y.18.461/051A numaralı poz için verilen tekliflerin kamu pozunda  
belirtilen birim fiyatın altında kaldığı, alt analizde yer alan kalemlerin miktarlarının  
azaltılması suretiyle ve analiz girdileri eksik bırakılarak açıklama yapıldığı, bu durumun diğer  
3
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/053  
: 40  
: 09.09.2015  
: 2015/UY.I-2466  
özel pozlar için alınan fiyat tekliflerinde de bulunması karşısında aşırı düşük teklif  
açıklamalarının kabul edilmesinin mevzuata aykırı olduğu iddialarına yer verilmiştir.  
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit  
edilmiştir.  
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:  
Kamu İhale Genel Tebliği'nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı  
45’inci maddesinde “45.1… a) İhale ilanında ve dokümanında teklifi sınır değerin altında  
olan isteklilerden açıklama isteneceğinin belirtildiği ihalelerde, sınır değerin altında olan  
teklifler ihale komisyonunca aşırı düşük teklif olarak tespit edilir ve bu isteklilerden (45.1.2 -  
45.2) maddelerinde belirtilen esaslara göre açıklama istenir…  
45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin % 80’lik  
bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu  
çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) iş gününden az  
olmamak üzere makul bir süre verilir…” açıklaması yer almaktadır.  
İdare tarafından teklifi sınır değerin altında kalan 2 istekliden 24.04.2015 tarihli ve  
584 sayılı yazı ile aşırı düşük açıklaması istenildiği ve söz konusu yazıda “Belediyemiz  
tarafından 13/04/2015 tarihinde teklifleri alınan 2015/29597 kayıt numaralı “Pendik Hayvan  
Barınağı İnşaatı” işinin ihalesine isteki sıfatıyla teklif vermiş bulunuyorsunuz.  
İştirak etmiş olduğunuz söz konusu ihalede, İhale Komisyonu tarafından, Kamu İhale  
Genel Tebliği'nin 45. maddelerinde yer alan değerlendirme esaslarına istinaden yapılan  
hesaplama sonucunda teklif etmiş olduğunuz 12.328.839,19 TL+KDV teklif bedel aşırı düşük  
teklif olarak değerlendirilmiş ve teklifini eki birim fiyat cetvellerinin bileşenleri ile ilgili yazılı  
açıklama istenilmesine karar verilmiştir.  
Bu nedenle teklif eki birim fiyat cetvellerinde yer alan bileşenlerin hangi avantajlı  
koşullar veya yöntemlerle gerçekleştirileceği hususunun Kamu İhale Genel Tebliğinin 45.  
maddesi doğrultusunda belgelendirilmek suretiyle yazılı olarak açıklanması ve  
açıklamalarınızın 05/05/2015 günü saat: 17:00’a kadar ihale komisyonuna iletilmek üzere  
Müdürlüğümüze teslim edilmesi, yazılı açıklamada bulunmadığınız takdirde veya  
açıklamalarınızın yeterli bulunmaması halinde teklifinizin değerlendirme dışı bırakılacağı  
hususunda bilginizi rica ederim” şeklinde ifadelere yer verildiği görülmüştür.  
Kamu İhale Genel Tebliği'nin yukarıda yer verilen “…Bu çerçevede; istenen  
açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) iş gününden az olmamak üzere makul  
bir süre verilir…” şeklindeki açıklamasından söz konusu sürenin (5 iş günü) alt sınır olarak  
belirlendiği anlaşılmaktadır.  
Başvuruya konu ihalede, aşırı düşük teklif sorgulaması kapsamında, ihale üzerinde  
bırakılan istekli ve ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekli tarafından  
05.05.2015 tarihinde aşırı düşük teklif açıklaması sunulduğu ve bu sürenin Kamu İhale Genel  
4
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/053  
: 40  
: 09.09.2015  
: 2015/UY.I-2466  
Tebliği’nin ilgili maddelerine uygun olduğu anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiası yerinde  
bulunmamıştır.  
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 38.1’inci maddesinde “İdare, yaklaşık maliyetin  
hesaplanması sırasında her bir iş kalemi/grubunun yaklaşık maliyete oranını tespit edecektir.  
Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemleri/grupları tutarlarının büyükten küçüğe sıralandığı ve  
oranların kümülatif toplamının da gösterildiği “sıralı iş kalemleri/grupları listesi” ile iş  
kalemleri/gruplarına ait ayrıntılı analizler ve analiz girdilerinin tutarları itibarıyla küçükten  
büyüğe sıralanmış halini gösteren “sıralı analiz girdileri tablosu” hazırlanarak yaklaşık  
maliyet hesap cetveli kapsamında ihale onay belgesine eklenecektir. Sıralı iş  
kalemleri/grupları listesi oluşturulurken, iş kalemleri/grupları tutarlarının yaklaşık maliyete  
oranları, en yakın dört ondalık basamaklı sayıya getirilecek biçimde yuvarlanacak ve bu  
oranların toplamının, yuvarlama nedeni ile 1 den farklı olması dikkate alınmayacaktır”  
açıklaması,  
Anılan Tebliğ’in 45.1.2.’nci maddesinde “45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1)  
maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı iş kalemleri/grupları listesi” kullanılarak  
yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş kalemleri/grupları belirlenir.  
45.1.2.2 İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş  
kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri  
listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu  
tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.  
Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üne eşit ve altında olanlar için isteklilerden  
açıklama yapılması istenilmeyecektir.  
Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması  
nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif  
toplamının kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük  
tutardan itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi  
belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama  
istenilmeyecektir.  
Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla iş kalemi/grubunun analizinde  
yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz  
toplamının % 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki  
oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.  
Analizlerdeki işçilik girdisi, tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa  
dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.  
45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden  
(45.1.2.1) maddesinde belirlediği iş kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile  
ilgili yazıda,  
(45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de  
5
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/053  
: 40  
: 09.09.2015  
: 2015/UY.I-2466  
belirtecektir.  
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları  
analizlerde  
(45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil  
analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir” açıklaması yer almaktadır.  
İdare tarafından teklifi sınır değerin altında kalan 2 istekliden 24.04.2015 tarihli ve  
584 sayılı yazı ile aşırı düşük açıklaması istenildiği, söz konusu yazı ekinde, açıklama  
istenilen iş kalemleri listesi (İnşaat), açıklama istenilen iş kalemleri listesi (Tesisat), açıklama  
istenmeyen analiz girdileri listelerine yer verildiği görülmüştür.  
İhale işlem dosyası üzerinde yapılan incelemede, idarece aşırı düşük teklif sorgulaması  
kapsamında hazırlanması gereken sıralı iş kalemleri listesi ve sıralı analiz girdileri listesinin  
bulunmadığı anlaşılmıştır.  
Bu nedenle Kurumumuzca idareden 17.08.2015 tarih ve 1802 sayılı yazı ile aşırı  
düşük teklif sorgulaması kapsamında değerlendirilmek üzere hazırlanan sıralı analiz girdi  
tabloları ile sıralı iş kalemleri listesi talep edilmiş olup ilgili idare tarafından düzenlenen  
18.08.2015 tarih ve 153013 sayılı cevabi yazı ve ekleri incelendiğinde,  
İdare tarafından gerçekleştirilen aşırı düşük teklif sorgulaması kapsamında, açıklama  
istenilen iş kalemleri listesinin hazırlanması aşamasında, sıralı iş kalemleri listesi kullanılarak  
yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş kalemlerinin belirlendiği, sıralı listeye göre,  
tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80 oranına kadar olan iş  
kalemleri ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının aşılmasına neden olan iş  
kaleminin, sorgulamaya tabi tutulacak olan iş kalemleri olarak belirlendiği, anlaşılmıştır.  
Öte yandan oluşturulan “sıralı analiz girdileri listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel  
gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu tutarın altında olan analiz girdilerinin tespit  
edildiği, bu girdilere ilişkin aşırı düşük teklif sorgulaması kapsamında açıklama  
istenilmeyeceğinin belirtildiği görülmüş olup idarece aşırı düşük teklif sorgulaması  
kapsamında açıklama istenilen iş kalemleri ve açıklama istenilmeyen analiz girdilerin  
belirlenmesi hususları ile ilgili olarak tesis edilen işlemlerde mevzuata aykırılık bulunmadığı  
anlaşılmıştır.  
3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:  
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği'nin “Sınır değer ve aşırı düşük teklifler”  
başlıklı 60’ıncı maddesinde “(1) İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra  
Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değeri hesaplar.  
(2) İhale ilanında ve dokümanında teklifi sınır değerin altında olan isteklilerden  
açıklama isteneceğinin belirtilmesi halinde, sınır değerin altında olan teklifler ihale  
komisyonunca aşırı düşük teklif olarak tespit edilir. Bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından  
belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili ayrıntılar  
yazılı olarak istenir. İhale komisyonu;  
6
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/053  
: 40  
: 09.09.2015  
: 2015/UY.I-2466  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı  
avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen işin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen  
teklifler geçerli teklif olarak belirlenir.  
(3) İhale ilanında ve dokümanında ihalenin, Kanunun 38 inci maddesinde öngörülen  
açıklama istenmeksizin sonuçlandırılacağının belirtilmesi halinde; ihale, ekonomik açıdan en  
avantajlı teklif üzerinde bırakılır.  
(4) Yaklaşık maliyeti Kanunun 8 inci maddesinde öngörülen eşik değerin yarısına  
kadar olan ihalelerde, ihale ilanında ve dokümanında sınır değerin altında olan tekliflerin  
reddedileceğinin belirtilmesi halinde, sınır değerin altında olduğu tespit edilen isteklilerin  
teklifleri açıklama istenmeksizin reddedilir” hükmüne yer verilmiştir.  
Kamu İhale Genel Tebliği'nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı  
45’inci maddesinde “… 45.1.4. İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;  
a) Teklif birim fiyatlı işlerde; her bir iş kaleminin yapım şartlarına, tarif ve içeriğine  
göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler,  
inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi  
cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
b) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde; iş kalemleri ve/veya iş gruplarının yapım  
şartlarına bağlı kalınarak, her iş kalemi/iş grubunun içeriğine göre analizde yer almasını  
istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler, inşaat yerindeki yükleme,  
boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi cinslerinin belirlendiği, analiz  
girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin  
de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi  
durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması  
gerekmektedir.  
İdare tarafından bütün iş kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı  
düzenlenebileceği gibi, iş kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz  
formatı da düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz  
formatının hangi iş kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.  
Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş  
kalemleri (özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden  
iş kalemleri (paçal iş kalemi) için bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının  
gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında istekli olabileceklere verilmesi  
gerekmektedir. Ancak idarece niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan iş kalemlerine  
7
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/053  
: 40  
: 09.09.2015  
: 2015/UY.I-2466  
ilişkin isteklilerin açıklamaları kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş  
kalemlerine ilişkin açıklamalar 45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir…” açıklamaları yer  
almaktadır.  
İdari Şartname'nin “Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. İhale komisyonu  
verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır  
değeri hesaplar.  
33.2. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre  
açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında olan teklifleri aşırı  
düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen  
kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak  
ister. İhale komisyonu;  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı  
avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen işin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen  
teklifler, geçerli teklif olarak belirlenir. İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin sınır  
değerin altında olması durumunda kesin teminat 40.2 nci maddede yer alan hüküm uyarınca  
hesaplanan tutar üzerinden alınır.” düzenlemesi yer almaktadır.  
Başvuruya konu ihalede 30 isteklinin ihale dokümanı satın aldığı, ihaleye 19 istekli  
tarafından teklif verildiği, geçerli teklif bedelleri ile idarece belirlenen yaklaşık maliyete göre  
sınır değerin 13.107.977,39 TL olarak belirlendiği ve toplam 5 isteklinin teklifinin, belirlenen  
sınır değerin altında kaldığının tespit edildiği, sınır değerin altında kalan 1 isteklinin  
teklifinin, sunmuş olduğu birim fiyat teklif cetvelinin 54. ve 56. kalemlerinde aritmetik hata  
olduğu gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı, diğer bir isteklinin teklifinin, sunulan iş  
deneyim belgesinin ihale konusu iş ve benzer işe uygun olmadığı gerekçesiyle değerlendirme  
dışı bırakıldığı, kalan 3 istekliye idarece aşırı düşük teklif sorgulaması yapıldığı ve bu  
isteklilerden 1’inin süresi içerisinde idareye açıklama sunmadığı, sadece 2 istekli tarafından  
idareye açıklama sunulduğu, ihalenin aşırı düşük teklif açıklaması kabul edilen Özyurt  
Madencilik İnşaat San ve Tic. Şti- Teknik İnşaat Çevre Tekn. Taah. Tursan ve Tic. Ltd. Şti. İş  
Ortaklığı üzerinde bırakıldığı, anlaşılmıştır.  
İdare tarafından teklifi sınır değerin altında kalan 2 istekliden 24.04.2015 tarihli ve  
584 sayılı yazı ile aşırı düşük açıklaması istenildiği, söz konusu yazı ekinde, açıklama  
istenilen iş kalemleri listesi (İnşaat), açıklama istenilen iş kalemleri listesi (Tesisat), açıklama  
istenmeyen analiz girdileri listelerine yer verildiği görülmüştür.  
Birim fiyat üzerinden teklif alınan söz konusu ihalenin yaklaşık maliyet hesap cetveli  
incelendiğinde, ihale konusu işin 375 adet iş kaleminden meydana geldiği, bu iş  
8
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/053  
: 40  
: 09.09.2015  
: 2015/UY.I-2466  
kalemlerinden 19 (İnşaat) + 2 (Tesisat) olmak üzere toplam 21 iş kalemi için aşırı düşük  
açıklaması istenildiği, bu iş kalemlerinden bazılarının (YFZ. Tedavi Operasyon, YFZ. Tedavi,  
YFZ. Tekli Kulübe, YFZ. İdari, YFZ. Personel, YFZ. Yemekhane, YFZ. Kompozit Kulübe  
vs.) kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmayan idarece özel veya paçal iş kalemi  
oluşturma yoluyla hazırlanan iş kalemleri olduğu tespit edilmiştir. Ancak gerek ihale  
dokümanında ve gerekse teklifi aşırı düşük olarak belirlenen isteklilere gönderilen aşırı düşük  
teklif açıklama isteme yazısı ekinde, açıklama istenen özel veya paçal nitelikteki söz konusu  
iş kalemleri için hazırlanmış olan ve bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve  
miktarlarını gösteren analiz formatlarının yer almadığı anlaşılmıştır.  
Dolayısıyla özel veya paçal iş kalemleri için analiz girdileri ve miktarlarını gösteren  
analiz formatlarına göre yapılmayan aşırı düşük teklif açıklamalarının sağlıklı bir şekilde  
değerlendirilmesinin mümkün bulunmadığı dikkate alındığında, teklifi aşırı düşük olarak  
belirlenen isteklilere gönderilen aşırı düşük teklif açıklama isteme yazısı ekinde analiz  
girdileri ve miktarlarını gösteren analiz formatlarına yer verilerek aşırı düşük teklif  
sorgulamasının yeniden yapılması gerektiği sonucuna varılmıştır.  
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılığı belirlenen ihale işlemlerinin düzeltici  
işlemle giderilemeyecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, teklifi aşırı düşük olarak  
belirlenen isteklilere gönderilen aşırı düşük teklif açıklama isteme yazısı ekinde analiz  
girdileri ve miktarlarını gösteren analiz formatlarına yer verilerek aşırı düşük teklif  
sorgulamasının yeniden yapılması ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak  
yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici  
işlem belirlenmesine,  
Oybirliği ile karar verildi.  
Kazım ÖZKAN  
Başkan V.  
II. Başkan  
Ali Kemal AKKOÇ  
Kurul Üyesi  
Ahmet ÖZBAKIR  
Kurul Üyesi  
Mehmet Zeki ADLI  
Kurul Üyesi  
Hamdi GÜLEÇ  
Kurul Üyesi  
Mehmet AKSOY  
Kurul Üyesi  
9