Ana Sayfa
/
Kararlar
/
Karayolları Genel Müdürlüğü 14. Bölge Müdürlüğü
/
2015/48706-(Kütahya-Gediz) Ayr Örencik - (Tavşanlı-Emet) Ayr İl Yolu Km: 0+000-34+256 Arası Toprak İşleri, Sanat Yapıları ve Üstyapı İşleri Yapımı İşi
Bilgi
İKN
2015/48706
Başvuru Sahibi
Doğusan İnş. Tic. A. Ş. VEKİLİ: Av. Haluk ATALAN
İdare
Karayolları Genel Müdürlüğü 14. Bölge Müdürlüğü
İşin Adı
(Kütahya-Gediz) Ayr Örencik - (Tavşanlı-Emet) Ayr İl Yolu Km: 0+000-34+256 Arası Toprak İşleri, Sanat Yapıları ve Üstyapı İşleri Yapımı İşi
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/048
: 42
: 12.08.2015
: 2015/UY.II-2226
TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER:
Başkan: Mahmut GÜRSES
Üyeler: Ali Kemal AKKOÇ, Mehmet Zeki ADLI, Hasan KOCAGÖZ, Hamdi GÜLEÇ,
Mehmet AKSOY
BAŞVURU SAHİBİ:
Doğusan İnş. Tic. A. Ş.,
VEKİLİ:
Av. Haluk ATALAN,
Ufuk Üniversitesi Cad. Paragon Tower No: 104-105-106 Çukurambar ANKARA
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Karayolları Genel Müdürlüğü 14. Bölge Müdürlüğü,
152 Evler Mah. Ankara Yolu Cad. No: 286 16330 Yıldırım/BURSA
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2015/48706 İhale Kayıt Numaralı “(Kütahya-Gediz) Ayr Örencik - (Tavşanlı-Emet) Ayr İl
Yolu Km: 0+000-34+256 Arası Toprak İşleri, Sanat Yapıları ve Üstyapı İşleri Yapımı İşi”
İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Karayolları Genel Müdürlüğü 14. Bölge Müdürlüğü tarafından 28.05.2015 tarihinde
açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “(Kütahya-Gediz) Ayr Örencik -(Tavşanlı-Emet) Ayr İl
Yolu Km: 0+000-34+256 Arası Toprak İşleri, Sanat Yapıları ve Üstyapı İşleri Yapımı İşi”
ihalesine ilişkin olarak Doğusan İnş. Tic. A. Ş.nin 03.07.2015 tarihinde yaptığı şikâyet
başvurusunun, idarenin 09.07.2015 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince
15.07.2015 tarih ve 59705 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 13.07.2015 tarihli dilekçe ile
itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2015/1853 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, ihale komisyonu kararında teklif bedellerinin
diğer bir istekli olan Yazıcıoğlu Nak. İnş. A. Ş.nin teklif bedeli ile aynı olduğu gerekçesiyle,
ortak bir elden teklif oluşturulduğu ve ihale öncesi ortak hareket edilerek ihalede rekabeti
engelleyici davranışlarda bulunulduğu gerekçesiyle tekliflerinin değerlendirme dışı
bırakıldığı, bununla birlikte haklarında bir yıl süre ile bütün kamu kurum ve kuruluşlarının
ihalelerine katılmaktan yasaklanması kararı verildiği, sadece teklif fiyatlarının aynı olduğu
gerekçesiyle böyle bir değerlendirme yapılmasının doğru olmadığı, iki firma arasında anlaşma
olduğu varsayılsa dahi söz konusu firmalar tarafından farklı tekliflerin verilmesi gerektiği,
dolayısıyla söz konusu durumun tesadüfi bir durum olduğu, teklif dosyalarının detaylı bir
şekilde incelenmesi durumunda, kendilerinin sunmuş olduğu teklif dosyasındaki tüm
evrakların gerek yazı tipi, gerek baskı ve gramer açısından başka bir istekliyle herhangi bir
bağ ve benzerlik taşımadığı, ayrıca teklif hazırlamaya esas birim fiyatlar oluşturulurken ilgili
1
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/048
: 42
: 12.08.2015
: 2015/UY.II-2226
iş kalemlerine ait idarenin birim fiyatlarının esas alındığı, bu durumda isteklilerce çıkarılmış
olan yaklaşık maliyete aynı yüzde oranında tenzilat uygulanması halinde birden fazla eşit
teklifin çıkmasının ihtimal dâhilinde olduğu, kaldı ki bu ihtimal gözetilerek Yapım İşleri
Uygulama Yönetmeliği’nin “Tekliflerin eşit olması” başlıklı 64’üncü maddesinde bu duruma
ilişkin bir hükme yer verildiği, ortak hareket edildiği iddia edilen istekli ile ilgili bir araştırma
yapıldığında, kendi firmalarının merkezinin İstanbul, diğer firmanın merkezinin ise Ankara
olduğu, ortak ve temsilciler arasında hiçbir yakınlık ya da bir ilişkinin bulunmadığı, idare
tarafından da böyle bir araştırma dahi yapılmadan söz konusu değerlendirmenin yapıldığı,
kendileri tarafından sunulan teklifin sınır değerin altında bir teklif olduğu, bu nedenle rekabeti
daha artırıcı bir nitelik taşıdığı, ihaleye katılımın yüksek olması da göz önünde
bulundurulduğunda rekabet ortamının oluştuğu, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 37 ve
38’inci maddeleri dikkate alındığında tekliflerinin geçerli sayılması ve sınır değerin altında
bir teklif olması nedeniyle teklifte önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili açıklama
istenilmesi gerektiği iddialarına yer verilmiştir.
A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar
tespit edilmiştir.
Başvuru konusu ihalenin 28.05.2015 tarihinde gerçekleştirildiği, söz konusu ihalede
39 doküman satın alındığı/indirildiği, toplam teklif sayısının 30, geçerli teklif sayısının 19
olduğu, 25.06.2015 tarihli ihale komisyonu kararından başvuru sahibi ile diğer bir istekli olan
Yazıcıoğlu Nak. İnş. A. Ş. tarafından aynı teklif bedelinin verilmesi sonucu ortak hareket
edildiği ve rekabeti engelleyici davranışta bulunulduğu gerekçesiyle anılan iki isteklinin
tekliflerinin değerlendirme dışı bırakıldığı, idarece yapılan değerlendirme neticesinde Sistem
Elektromekanik Tesisler Sanayi ve Ticaret A.Ş - Gündüz İnşaat Sanayi ve Ticaret Limited
Şirketi İş Ortaklığının teklifinin ekonomik açıdan en avantajlı teklif, ABM Yol İnşaat Turizm
Petrol Nakliyat Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi - Adnan Gökalp İş Ortaklığının teklifinin
ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlendiği anlaşılmıştır.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Yasak fiil veya davranışlar” başlıklı 17’nci
maddesinde “İhalelerde aşağıda belirtilen fiil veya davranışlarda bulunmak yasaktır:
a) Hile, vaat, tehdit, nüfuz kullanma, çıkar sağlama, anlaşma, irtikap, rüşvet suretiyle
veya başka yollarla ihaleye ilişkin işlemlere fesat karıştırmak veya buna teşebbüs etmek.
b) İsteklileri tereddüde düşürmek, katılımı engellemek, isteklilere anlaşma teklifinde
bulunmak veya teşvik etmek, rekabeti veya ihale kararını etkileyecek davranışlarda bulunmak.
c) Sahte belge veya sahte teminat düzenlemek, kullanmak veya bunlara teşebbüs
etmek.
d) Alternatif teklif verebilme halleri dışında, ihalelerde bir istekli tarafından kendisi
veya başkaları adına doğrudan veya dolaylı olarak, asaleten ya da vekaleten birden fazla
teklif vermek.
e) 11 inci maddeye göre ihaleye katılamayacağı belirtildiği halde ihaleye katılmak.
Bu yasak fiil veya davranışlarda bulunanlar hakkında bu Kanunun Dördüncü
Kısmında belirtilen hükümler uygulanır.” hükmü,
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Tekliflerin eşit olması” başlıklı
64’üncü maddesinde “(1) Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin sadece fiyat esasına göre
belirlendiği ihalelerde, birden fazla istekli tarafından teklif edilen fiyatın en düşük fiyat
olması durumunda; ekonomik açıdan en avantajlı teklif, isteklilerin tek sözleşmeye ilişkin iş
2
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/048
: 42
: 12.08.2015
: 2015/UY.II-2226
deneyim belge tutarları dikkate alınmak suretiyle belirlenir. İş ortaklığında, pilot ortağın
hisse oranına bakılmaksızın tek sözleşmeye ilişkin iş deneyim belge tutarı, konsorsiyumda ise
koordinatör ortağın tek sözleşmeye ilişkin iş deneyim belge tutarı dikkate alınır.
(2) Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin fiyatla birlikte fiyat dışındaki unsurlar da
dikkate alınarak belirlendiği ihalelerde, tekliflerin birbirine eşit olması durumunda fiyat
teklifi düşük olan istekli ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi olarak belirlenir. Fiyat
tekliflerinin de eşit olması durumunda idari şartnamede yer alan fiyat dışı unsurların öncelik
sıralaması esas alınarak ekonomik açıdan en avantajlı teklif belirlenir.” hükmü yer
almaktadır.
İhale işlem dosyası kapsamında yer alan anılan iki istekliye ait teklif dosyaları
incelendiğinde,
Başvuru sahibi tarafından sunulan belgelerin incelenmesi neticesinde, İstanbul Ticaret
Odası tarafından düzenlenen 26.05.2015 tarihli faaliyet belgesinde ticaret sicil numarasının
284599 ve adres bilgisinin “Altıntepe, Bağdat Cad. No: 50/6 Küçükyalı/Maltepe” olarak
belirtildiği, aynı adresin tebligat adresi olarak birim fiyat teklif mektubunda da yer aldığı,
ayrıca 11.12.2014 tarihli ve 8713 sayılı Ticaret Sicil Gazetesinin 424’üncü sayfasında “ticaret
merkezi” adresinin aynı adres olarak belirtildiği, birim fiyat teklif mektubu ve eki birim fiyat
teklif cetveli üzerindeki firma kaşesinde de aynı adresin yer aldığı,
Birim fiyat teklif mektubunda telefon numarasının 0 (216) 388 09 92 olarak, faks
numarasının ise 0 (216) 417 15 90 olarak belirtildiği, birim fiyat teklif mektubu ve eki birim
fiyat teklif cetveli üzerindeki firma kaşesinde de aynı telefon ve faks numaralarının yer aldığı,
Anılan isteklinin anonim şirket olduğu, teklif dosyasında mevcut bulunan imza
sirkülerine göre şirketin yönetim kurulu başkanı olan Beşir Göngör ile yönetim kurulu üyesi
olan Alişer Göngör’ün münferiden temsile yetkili kişiler olarak belirlendiği, birim fiyat teklif
mektubu ve eki birim fiyat teklif cetvelinin de Alişer Göngör tarafından imzalandığı,
Diğer istekli Yazıcıoğlu Nak. İnş. A. Ş. tarafından sunulan belgelerin incelenmesi
sonucunda, Ankara Ticaret Odası tarafından düzenlenen 08.05.2015 tarihli oda kayıt sicil
suretinde ticaret sicil numarasının 297538 ve adres bilgisinin “Öveçler mahallesi 1065. Cadde
No: 32/8 Çankaya/ANKARA” olarak belirtildiği, aynı adresin tebligat adresi olarak birim
fiyat teklif mektubunda da yer aldığı, ayrıca 24.05.2011 tarihli ve 7821 sayılı Ticaret Sicil
Gazetesi’nin 4’üncü sayfasında “ticaret merkezi” adresinin aynı adres olarak belirtildiği, birim
fiyat teklif mektubu ve eki birim fiyat teklif cetveli üzerindeki firma kaşesinde de aynı adresin
yer aldığı,
Birim fiyat teklif mektubunda telefon numarasının 0 (312) 472 93 53 olarak, faks
numarasının ise 0 (312) 472 93 57 olarak belirtildiği, birim fiyat teklif mektubu ve eki birim
fiyat teklif cetveli üzerindeki firma kaşesinde de aynı telefon ve faks numaralarının yer aldığı,
Anılan isteklinin anonim şirket olduğu, teklif dosyasında mevcut bulunan imza
sirkülerine göre şirketin yönetim kurulu başkanı olan Şükrü Yazıcıoğlu ile yönetim kurulu
başkan yardımcısı olan Maşallah Yazıcıoğlu’nun münferiden temsile yetkili kişiler olarak
belirlendiği, birim fiyat teklif mektubu ve eki olan birim fiyat teklif cetvelinin ise vekil Ercan
Yazıcı tarafından imzalandığı,
3
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/048
: 42
: 12.08.2015
: 2015/UY.II-2226
Bununla birlikte, söz konusu isteklilere ait birim fiyat teklif cetvelleri incelendiğinde,
şikâyete konu işe ait birim fiyat teklif cetvelinin 23 iş kaleminden oluştuğu, anılan isteklilerce
her bir iş kalemine ait teklif edilen birim fiyatların aynı olduğu, toplam tutar olarak da
22.758.415,00 TL teklif verildiği görülmüştür.
Diğer taraftan, 25.06.2015 tarihli ihale komisyonu kararında “…ihaleye teklif veren iki
adet istekliden teklif sırasının 22. sırasında Doğusan İnş. Tic. A.Ş. ile teklif sırasının 28.
sırasında Yazıcıoğlu Nak. İnş. A.Ş. firmalarının ihalede aynı teklif olan 22.758.415,00 TL
fiyat verdikleri tespit edilmiştir. İhale komisyonunca yapılan incelemede; her iki isteklinin de
birim fiyat teklif mektuplarının eki olan birim fiyat teklif cetvellerindeki 23 adet iş kalemine
ait miktarların ve birim fiyatların aynı olduğu tespit edilmiştir. Her iki isteklinin de birim fiyat
teklif cetvelinde 23 adet poza ait birim fiyatların kuruş bazında dahi aynı olması ve genel
toplamda aynı teklifin verilmesi, ortak bir elden oluşturulduğu ve ihale öncesi ortak hareket
edilerek ihalede rekabeti engelleyici davranışlarda bulundukları anlaşılmıştır.
…
Doğusan İnş. Tic. A.Ş. ve Yazıcıoğlu Nak. İnş. A.Ş. firmalarının tekliflerinin ve birim
fiyat teklif cetvelindeki 23 adet iş kaleminin kuruş bazında dahi birim fiyatlarının aynı olup
teklif vermelerinin Kanun’un 17’nci maddesinde belirtilen davranışlarda bulunulduğunun
tespit edilmesi, söz konusu fiili işleyen ilgililer hakkında, fiil veya davranışlarının özelliğine
göre, bir yıldan az olmamak üzere iki yıla kadar kamu kurum ve kuruluşlarının ihalelerine
katılmaktan yasaklama kararı verileceği görülmektedir.” hususlarına yer verildiği,
Anılan komisyon kararı üzerine başvuru sahibi tarafından 03.07.2015 tarihinde idareye
şikâyet başvurusunda bulunulduğu, idarenin şikâyete cevap yazısında “…bu iki firma
arasında organik bir bağın olmadığı aşikârdır. Ancak, tüm pozların kuruş bazında ve genel
toplamda aynı olması, bu iki firmanın aralarında organik bir bağ olmadığını iddia etseler de
üçüncü şahısların bu iki firmayla ayrı ayrı anlaşma yaparak teklif oluşturdukları ihtimalini
güçlendirmektedir…” ifadelerine yer verildiği görülmüştür.
Verilen bilgiler ışığında, idare tarafından yapılan değerlendirme neticesinde, söz
konusu istekliler arasında organik bir bağ olmadığının kabulü ile birlikte üçüncü şahıslar
tarafından bu isteklilerle ayrı ayrı anlaşma yapıldığı ihtimalinin var olduğu iddiasına yer
verildiği, buradan hareketle anılan iki isteklinin ortak hareket ettikleri sonucuna varıldığı, her
iki istekli tarafından da her bir kalem için teklif edilen birim fiyatlar ile toplam teklif
bedelinin aynı tutarda olmasının bahsi geçen durumun gerekçesi olarak belirtildiği
anlaşılmıştır.
Yukarıda yer verilen tespitler bir arada değerlendirildiğinde, teklif dosyası kapsamında
başvuru sahibi ile diğer isteklinin ortak hareket ettiklerini gösterir bir tespitin yapılamadığı,
dolayısıyla sadece teklif edilen birim fiyatların ve toplam teklif bedelinin aynı tutarda
olmasının söz konusu durumu kanıtlayan bir husus olmadığı, kaldı ki Yapım İşleri İhaleleri
Uygulama Yönetmeliği’nin 64’üncü maddesinde tekliflerin eşit çıkması durumuna ilişkin
hükme yer verildiği, buradan hareketle bahsi geçen tekliflerin eşit çıkması durumunun
mevzuat hükmünce ihtimal dâhilinde olduğu,
Ayrıca, söz konusu teklif bedelinin yaklaşık maliyet ve sınır değerin altında bir teklif
bedeli olduğu, iki istekli tarafından da aynı teklif fiyatı verilmesinin mevcut durumda anılan
4
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/048
: 42
: 12.08.2015
: 2015/UY.II-2226
isteklilere herhangi bir avantaj sağlamasının mümkün olmadığının anlaşıldığı, bu itibarla
sadece teklif edilen birim fiyatların ve toplam teklif bedelinin aynı olmasının bu isteklilerin
ortak hareket ettikleri ve rekabeti engellediklerine ilişkin bir karine oluşturmayacağı,
dolayısıyla idarece sadece bu gerekçe ile söz konusu isteklilerin değerlendirme dışı
bırakılarak haklarında yasaklama kararı verilmesine yönelik işlem tesis edilmesinin hukukun
genel ilkelerine uygun olmayacağı belirlenmiştir.
Belirtilen gerekçeler doğrultusunda başvuru sahibinin teklifinin değerlendirme dışı
bırakılmasının mevzuata uygun olmadığı sonucuna varılmıştır.
B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesinin ikinci
fıkrası yönünden yapılan inceleme sonucunda tespit edilen aykırılıklar ve buna ilişkin
inceleme ve hukuki değerlendirme aşağıda yapılmıştır.
Yukarıda yer verilen açıklamalar doğrultusunda, başvuru sahibi ile ortak hareket
edildiği gerekçesiyle teklifi değerlendirme dışı bırakılan Yazıcıoğlu Nak. İnş. A. Ş.nin sadece
anılan gerekçe ile değerlendirme dışı bırakıldığının görüldüğü, bu itibarla açıklanan nedenler
doğrultusunda söz konusu isteklinin de idarece değerlendirme dışı bırakılması işleminin
mevzuata uygun olmadığı kanaatine varılmıştır.
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle
giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, Yazıcıoğlu Nak. İnş. A. Ş. ile
Doğusan İnşaat Ticaret A. Ş.nin tekliflerinin değerlendirmeye alınması ve bu aşamadan
sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici
işlem belirlenmesine,
Oybirliği ile karar verildi.
Mahmut GÜRSES
Başkan
Ali Kemal AKKOÇ
Kurul Üyesi
Mehmet Zeki ADLI
Hasan KOCAGÖZ
Kurul Üyesi
Kurul Üyesi
Hamdi GÜLEÇ
Kurul Üyesi
Mehmet AKSOY
Kurul Üyesi
5