Ana Sayfa
/
Kararlar
/
T.C Devlet Demiryolları İşletmesi Genel Müdürlüğü
/
2014/94814-Başpınar-Gaziantep-M. Yavuz İstasyonları Arasının Yeniden İnşa Edilmesi Altyapı ve Üstyapı (Gaziray) Yapım
Bilgi
İKN
2014/94814
Başvuru Sahibi
Alsim Alarko Sanayi Tesisleri ve Ticaret A.Ş.
İdare
T.C Devlet Demiryolları İşletmesi Genel Müdürlüğü
İşin Adı
Başpınar-Gaziantep-M. Yavuz İstasyonları Arasının Yeniden İnşa Edilmesi Altyapı ve Üstyapı (Gaziray) Yapım
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/060
: 3
: 20.10.2015
: 2015/UY.II-2744
TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER:
Başkan: Mahmut GÜRSES
Üyeler: Ali Kemal AKKOÇ, Ahmet ÖZBAKIR, Hasan KOCAGÖZ, Hamdi GÜLEÇ,
Mehmet AKSOY
BAŞVURU SAHİBİ:
Alsim Alarko Sanayi Tesisleri ve Ticaret A.Ş.,
Gebze Organize Sanayi Bölgesi İhsan Dede Cad. 800. Sok. Gebze/KOCAELİ
İHALEYİ YAPAN İDARE:
T.C Devlet Demiryolları İşletmesi Genel Müdürlüğü,
Anafartalar Mahallesi Hipodrom Caddesi No:3 06280 Altındağ/ANKARA
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2014/94814 İhale Kayıt Numaralı “Başpınar-Gaziantep-M. Yavuz İstasyonları Arasının
Yeniden İnşa Edilmesi Altyapı ve Üstyapı (Gaziray) Yapım” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
T.C Devlet Demiryolları İşletmesi Genel Müdürlüğü tarafından 30.09.2014 tarihinde
belli istekliler arasında ihale usulü ile gerçekleştirilen “Başpınar-Gaziantep-M Yavuz
İstasyonları Arasının Yeniden İnşa Edilmesi Altyapı ve Üstyapı (Gaziray) Yapım” ihalesine
ilişkin olarak Alsim Alarko Sanayi Tesisleri ve Ticaret A.Ş.nin 24.06.2015 tarihinde yaptığı
şikâyet başvurusunun, idarenin 08.07.2015 tarihli yazısı ile reddi üzerine başvuru sahibince
15.07.2015 tarih ve 60099 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 14.07.2015 tarihli dilekçe ile
itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2015/1861 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, Ön Yeterlik Değerlendirme Sonuç Tutanağı’nda,
cari oran puanlamasından tam puan alamadıklarının belirtildiği, bunun üzerine idareye şikâyet
başvurusunda bulunulduğu, idare tarafından 08.07.2015 tarihli cevap yazısında şikâyetin
reddedildiği, Ön yeterlik Şartnamesi’nin 7.4.2’nci maddesine istinaden ihalenin yapıldığı
yıldan önceki yıla ait yılsonu bilanço bilgileri tablosunu sundukları, sunulan bilanço bilgileri
tablosunda yalnızca 2013 yılına ilişkin cari oran hesaplamasının yer aldığı, idarenin şikâyete
cevap yazısında birinci neden olarak gösterilen, 3 yıllık ortalamada dahi tam puan
alınamadığından bahisle “ilgili yılların parasal tutarlarının ortalaması üzerinden oransal
hesaplama yapılmak yerine, ilgili yılların hesaplanmış oransal tutarlarının ortalamasının
alınmasıdır” şeklindeki açıklamasının anlaşılamadığı, idarenin söz konusu 3 yıllık ortalama
hesaplama yönteminin muhasebe standartlarının “dönemsellik ilkesine” aykırı ve yanlış
olduğu, ayrıca idarenin şikâyete cevap yazısında belirtilen ikinci nedenin “Standart Form’da
“Yıllara Yaygın İnşaat Ve Onarım Maliyetleri” kaleminin “0” olarak gösterilmiş olmasıdır.
Halbuki bilanço tablosunun dönen varlıklar kalemi başlığı altındaki “Devam Eden İnşaat
Sözleşmelerinden Alacaklar” kaleminde tutar yer aldığı ve bu tutarın raporun 12’nci
bölümünde de açıklanmak suretiyle teyit edildiği görülmektedir” şeklinde açıklandığı, ancak
1
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/060
: 3
: 20.10.2015
: 2015/UY.II-2744
bu açıklamanın kendi içinde çeliştiği, bağımsız denetime tabi olan şirketlerin finansal
tablolarını Türk Ticaret Kanunu’na göre Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları
Kurumu (KGK) tarafından yürürlüğe konulmuş olan Türkiye Muhasebe Standartları’na
(TMS) uygun olarak hazırlamaları gerektiği, bu çerçevede kendi şirketlerinin de bağımsız
denetime tabi olduğu ve sunulan finansal tabloların TMS’ye uygun olarak hazırlandığı,
TMS’nin 11 numaralı inşaat sözleşmelerini düzenleyen standart gereği yıllara yaygın inşaat
ve onarım işleri ile ilgili gerçekleşen tüm maliyetlerin gerçekleştikleri dönemde gider
yazılarak gelir tablosuna intikal ettirildiği, bu bağlamda cari oran hesaplamasında dönen
varlıklardan tenzil edilmesi gereken bir maliyet tutarının bulunmadığı, bu nedenle idarenin
“Devam Eden İnşaat Sözleşmelerinden Alacaklar” hesabında belirtilen 49.276.760 TL
tutarını “Yıllara Yaygın İnşaat Maliyetleri” olarak dikkate almasının yanlış olduğu, yıllara
yaygın inşaat maliyet tutarlarının “0” olarak dikkate alınması gerektiği, idareye sunmuş
oldukları KİK formunun form ekinde sundukları bağımsız denetim firması tarafından tetkik
edilerek onaylandığı, bu veya başka bir hususta birbiri ile tutarsız bilgiler içermesinin söz
konusu olamayacağı, cari oran hesaplamasının Ön Yeterlik Şartnamesi’nin 7.4.2’nci
maddesinin (a) bendinde belirtilen kurala uygun şekilde yapıldığı, 17.06.2014 tarihli bağımsız
denetim firması tarafından onaylı cari oran hesabının (Dönen Varlıklar – Yıllara Yaygın
İnşaat Maliyetleri) / (Kısa Vadeli Borçlar – Yıllara Yaygın İnşaat Hakediş Gelirleri) olmak
üzere (908.252,074 – 0) / (829.637,992 – 241.008,955) = 1,5430 olarak sunulduğu, ön
yeterlik dosyalarının 5’inci bölümünde 31.12.2013 tarihli konsolide finansal tablolar ve
bağımsız denetim raporunu bağımsız denetim firması tarafından onaylı olarak sundukları ve
bu raporun 3’üncü sayfasında 2013 yılı “dönen varlıklar” kaleminin 908.252,074 TL, 4’üncü
sayfasında 2013 yılı “kısa vadeli yükümlülükler” kaleminin 829.637,992 TL olduğu ve aynı
sütunun 10’uncu satırında “devam eden inşaat sözleşmeleri hakkediş bedelleri” kaleminin
241.008,955 TL olduğu, idare tarafından nasıl hesaplandığı anlaşılmayan ve 1,47 olarak tespit
edilen cari oranın hatalı olduğu, sundukları bilanço bilgileri tablosunda belirtilen 1,5430
oranındaki cari oranın yürürlükte olan muhasebe standartları ve ilgili mevzuat hükümlerine
göre bağımsız denetim şirketince hazırlandığı, hesaplanmış bu oranın geçerli ve doğru bir
oran olduğu, sunmuş oldukları raporun bağımsız denetim firması tarafından mevzuata uygun
olarak onaylandığı, yeminli mali müşavirlerin tasdik ettikleri belgelerin doğruluğundan ve
yaptıkları hesaplar ile tespitler yönünden verdikleri zararlardan hukuken sorumlu
olduklarından onayladıkları tüm bilgi ve belgelerin hukuken geçerli ve doğru kabul edildiği,
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Bilanço ve Eşdeğer Belgeler” başlıklı
35’inci maddesi ve başvuruya konu ihaleye ait Ön Yeterlik Şartnamesi’nde bulunan
düzenlemeler uyarınca isteklilerin bilanço ve cari oranlara ilişkin yeterliklerini tevsik etmek
üzere yeminli mali müşavir tarafından standart forma uygun olarak düzenlenen belgeyi
sunmaları ve idarelerin de bu belgelere göre işlem yapması gerektiği, idarenin kamu ihale
mevzuatına ve Ön Yeterlik Şartnamesi’ne uygun olarak bağımsız denetim firması tarafından
onaylı 2013 yılına ait 1,5430 nispetindeki cari oranı dikkate alması gerektiği, ayrıca itirazen
şikayet dilekçesinde belirtilmeyen ancak idareye şikayet dilekçesinde yer verilen diğer tüm
hususların da tekrar edildiği iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit
edilmiştir.
İdare tarafından ihale işlem dosyası kapsamında gönderilen belgelerin incelenmesi
neticesinde, itirazen şikâyete konu ihaleye 17 aday tarafından önyeterlik başvurusunda
bulunulduğu, önyeterlik değerlendirme sonuç tutanağına göre 6 adayın önyeterlik
2
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/060
: 3
: 20.10.2015
: 2015/UY.II-2744
başvurusunun yeterli görülmeyip 11 adayın başvurusunun yeterli görüldüğü, başvurusu yeterli
görülen adaylar arasında yapılan puanlama neticesinde ilk 6 adayın listeye girerek teklif
vermeye davet edildiği, listeye giremeyen 5 adayın ise teklif vermeye davet edilmediği, teklif
vermeye davet edilmeyen başvuru sahibi adayın önyeterlik değerlendirmesi sonucu aldığı
puanın 99,820 olduğu ve puan sıralamasında 7’nci sırada olduğu görülmüştür.
Ön Yeterlik Şartnamesi’nin “Ön yeterlik başvurusu için gereken belgeler ve yeterlik
kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “7.1.Adayların aşağıda yer alan belgeleri, ön yeterlik
başvuruları kapsamında sunmaları gerekir:
....
7.4.2. Adayın ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait yılsonu bilançosu veya eşdeğer
belgeleri.
a) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olan adaylar, yılsonu
bilançosunu veya bilançonun gerekli kriterleri sağlandığını gösteren bölümlerini,
b) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olmayan adaylar, yıl
sonu bilançosunu veya bilançonun gerekli kriterleri sağladığını gösteren bölümlerini ya da
bu kriterlerin sağlandığını göstermek üzere yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci
mali müşavir tarafından standart forma uygun olarak düzenlenen belgeyi (Standart Form:
KİK024.1/Y) sunmaları gerekmektedir.
Sunulan bilanço veya eşdeğer belgelerde;
a) Belli sürelerde nakit akışını sağlayabilmesi için gerekli likiditeye ve kısa dönem (bir
yıl) içinde borç ödeme gücüne sahip olup olmadığını gösteren cari oranın (dönen
varlıklar/kısa vadeli borçlar) en az 0,75 olması, (hesaplama yapılırken; yıllara yaygın inşaat
maliyetleri dönen varlıklardan, yıllara yaygın inşaat hakediş gelirleri ise kısa vadeli
borçlardan düşülecektir),
b) Aktif varlıkların ne kadarının öz kaynaklardan oluştuğunu gösteren öz kaynak
oranının (öz kaynaklar/toplam aktif) en az 0,15 olması, (hesaplama yapılırken, yıllara yaygın
inşaat maliyetleri toplam aktiflerden düşülecektir),
c) Kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının 0,50den küçük olması, ve
belirtilen üç kriterin birlikte sağlanması zorunludur. Sunulan bilançolarda varsa yıllara
yaygın inşaat maliyetleri ile hakediş gelirlerinin gösterilmesi gerekir.
Yukarıda belirtilen kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son üç yıla kadar olan
yılların belgelerini sunabilirler. Bu takdirde belgeleri sunulan yılların parasal tutarlarının
ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.
İhale veya son başvuru tarihi yılın ilk dört ayında olan ihalelerde, bir önceki yıla ait
belgelerini sunmayanlar, iki önceki yıla ait belgelerini sunabilirler. Bu belgelerde, yeterlik
kriterini sağlayamayanlar ise iki önceki yılın belgeleri ile üç önceki ve dört önceki yılın
belgelerini sunabilirler. Bu durumda, belgeleri sunulan yılların parasal tutarlarının
ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.
Bilanço veya bilançonun yukarıda belirtilen kriterlerin sağlandığını gösteren
bölümlerinin ilgili mevzuatına göre düzenlenmiş ve yeminli mali müşavir veya serbest
muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylanmış olması zorunludur. Yabancı
ülkede düzenlenen bilanço veya bilançonun yukarıda belirtilen kriterlerin sağlandığını
gösteren bölümlerinin ise o ülke mevzuatına göre düzenlenmesi ve bu belgeleri düzenlemeye
yetkili merci tarafından onaylanmış olması gereklidir…
Adayın ortak girişim olması halinde, ortakların her birinin istenen belgeleri ayrı ayrı
sunması ve yukarıda belirtilen kriterleri sağlaması zorunludur.
…
3
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/060
: 3
: 20.10.2015
: 2015/UY.II-2744
7.9.2. Yeterlik kriterlerini sağlayan adayların, şartnamenin (7.4.), (7.5.) ve (7.9.1.1.)
maddeleri uyarınca sunduğu belgeler, ekonomik ve mali kapasiteleri ile mesleki ve teknik
kapasitelerine göre Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin ilgili hükümleri
çerçevesinde değerlendirilerek, aşağıda belirtilen tam puanlar üzerinden puanlamaya tabi
tutulacaktır:
7.9.2.1. Ekonomik ve mali kapasite (Toplam puan girildiğinde alt puanlar otomatik
hesaplanacaktır): 50 puan…
7.9.2.1.2. Cari oran: 10,00 puan
7.9.2.1.3. Özkaynak oranı: 10,00 puan
7.9.2.1.4. Kısa vadeli banka borçlarının özkaynaklara oranı: 10,00 puan
…
7.9.3.2. Bilanço rasyolarının puanlanması:
7.9.3.2.1. Cari oranının puanlanması:
Tam puan için gereken cari oran: [1,50] Tam puan için gereken orana eşit veya daha
fazla ise: 10,00 puan Şartnamenin (7.4.) maddesinde cari oran için yeterlik kriteri olarak
belirlenen orana eşit ise: 5,00 puan
7.9.3.2.2. Özkaynak oranının puanlanması:
Tam puan için gereken özkaynak oranı: [0,30] Tam puan için gereken orana eşit veya
daha fazla ise: 10,00 puan Şartnamenin (7.4.) maddesinde, özkaynak oranı için yeterlik
kriteri olarak belirlenen orana eşit ise: 5,00 puan
7.9.3.2.3. Kısa vadeli banka borçlarının özkaynaklara oranının puanlanması:
Tam puan için gereken oran: [0,25] Tam puan için gereken orana eşit veya daha az ise:
10,00 puan Şartnamenin (7.4.) maddesinde, kısa vadeli banka borçlarının özkaynaklara oranı
için yeterlik kriteri olarak belirlenen orana eşit ise: 5,00 puan
7.9.3.2.4. Bilanço rasyolarının puanlanmasında, belgeleri sunulan yılların ortalaması
üzerinden değerlendirme yapılır.
7.9.3.2.5. İş ortaklığının puanı, her bir ortağın puanının ortaklık oranı ile çarpılması
suretiyle bulunan tutarların toplamıdır” düzenlemesi yer almaktadır.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Kamu İhale Kurumu” başlıklı 53’üncü
maddesinde “Kurum, görevlerinin yerine getirilmesinde resmi ve özel bütün kurum, kuruluş
ve kişilerden belge, bilgi ve görüş isteyebilir. Belge, bilgi ve görüşlerin istenilen süre içinde
verilmesi zorunludur…” hükmü,
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Bilanço ve eşdeğer belgeleri”
başlıklı 35’inci maddesinde “1) Bilançonun veya eşdeğer belgelerin istenildiği ihalelerde
ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait;
a) Yayınlanması zorunlu olan yıl sonu bilançosunun veya gerekli bölümlerinin,
b) (a) bendinde belirtilen belgelere eşdeğer belgelerin,
her ikisinin de idarece istenilmesi zorunludur.
2) Bilanço veya eşdeğer belgeler kapsamında;
a) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olan aday ve
istekliler yıl sonu bilançosunu veya bilançonun üçüncü fıkradaki kriterleri sağladığını
gösteren bölümlerini,
b) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olmayan aday ve
istekliler yıl sonu bilançosunu veya bilançonun üçüncü fıkradaki kriterlerin sağlandığını
gösteren bölümlerini ya da bu kriterlerin sağlandığını göstermek üzere yeminli mali müşavir
4
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/060
: 3
: 20.10.2015
: 2015/UY.II-2744
veya serbest muhasebeci mali müşavirce standart forma uygun olarak düzenlenen belgeyi,
sunar.
3) Adayın veya isteklinin ikinci fıkra uyarınca sunduğu belgelerde;
a) Belli sürelerde nakit akışını sağlayabilmesi için gerekli likiditeye ve kısa dönem (bir
yıl) içinde borç ödeme gücüne sahip olup olmadığını gösteren cari oranın (dönen
varlıklar/kısa vadeli borçlar) en az 0,75 olması (hesaplama yapılırken; yıllara yaygın inşaat
maliyetleri dönen varlıklardan, yıllara yaygın inşaat hakediş gelirleri ise kısa vadeli
borçlardan düşülecektir),
b) Aktif varlıkların ne kadarının öz kaynaklardan oluştuğunu gösteren öz kaynak
oranının (öz kaynaklar/toplam aktif) en az 0,15 olması (hesaplama yapılırken, yıllara yaygın
inşaat maliyetleri toplam aktiflerden düşülecektir),
c) Kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının 0,50’den küçük olması,
ve belirtilen üç kriterin birlikte sağlanması zorunludur. Sunulan bilançolarda varsa
yıllara yaygın inşaat maliyetleri ile hakediş gelirlerinin gösterilmesi gerekir.
4) Yukarıda belirtilen kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son üç yıla kadar
olan yılların belgelerini sunabilirler. Bu takdirde belgeleri sunulan yılların parasal
tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.
5) İhale veya son başvuru tarihi yılın ilk dört ayında olan ihalelerde, bir önceki yıla
ait belgelerini sunmayanlar, iki önceki yıla ait belgelerini sunabilirler. Bu belgelerde, yeterlik
kriterini sağlayamayanlar ise iki önceki yılın belgeleri ile üç önceki ve dört önceki yılın
belgelerini sunabilirler. Bu durumda, belgeleri sunulan yılların parasal tutarlarının
ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.
6) 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 174 üncü maddesine göre
takvim yılından farklı hesap dönemi belirlenen aday ve isteklinin bilançoları için bu hesap
dönemi esas alınır.
7) Bilanço veya bilançonun üçüncü fıkradaki kriterlerin sağlandığını gösteren
bölümlerinin ilgili mevzuatına göre düzenlenmiş ve yeminli mali müşavir veya serbest
muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylanmış olması zorunludur. Yabancı
ülkede düzenlenen bilanço veya bilançonun üçüncü fıkradaki kriterlerin sağlandığını gösteren
bölümlerinin ise o ülke mevzuatına göre düzenlenmesi ve bu belgeleri düzenlemeye yetkili
merci tarafından onaylanmış olması gereklidir…” hükmü yer almaktadır.
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “İdarelerce belgelerdeki eksik bilgilerin
tamamlatılması” başlıklı 16.6’ncı maddesinde “…b) Aday ve isteklilerce sunulan ve başka
kurum, kuruluş ve kişilerce düzenlenen belgelerde, belgenin taşıması zorunlu asli unsurlar
dışında, belgenin içeriğine ilişkin tereddüt yaratacak nitelikte olan ve belgeyi düzenleyen
kurum, kuruluş veya kişilerden kaynaklanan bilgi eksikliklerinin giderilmesine ilişkin
belgeler,
İdarelerce tamamlatılacaktır. Bu çerçevede, bilgi eksikliklerinin giderilmesine ilişkin
belgeler, idarece ilgili kurum veya kuruluştan re’sen istenebilir. Söz konusu belgelerin aday
veya istekliler tarafından tamamlatılmasının istenilmesi halinde ise bilgi eksikliklerinin
giderilmesine ilişkin belgelerin niteliği dikkate alınarak idarelerce aday veya isteklilere iki iş
gününden az olmamak üzere makul bir tamamlama süresi verilecektir.” açıklaması,
Anılan Tebliğ’in “Ekonomik ve Mali Yeterliğe İlişkin Belgeler” başlıklı 36’ncı
maddesinde “36.2. Bilanço rasyolarına ilişkin kriterleri ihalenin yapıldığı yıldan önceki yılda
sağlayamayan aday ve istekliler, son üç yıla kadar olan yılların belgelerini sunmak suretiyle
kriterleri sağladıklarını tevsik edebileceklerdir. Ancak bu durumda, ihalenin yapıldığı yıldan
5
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/060
: 3
: 20.10.2015
: 2015/UY.II-2744
bir önceki yıldan itibaren geriye doğru olan yıllara ait belgelerin sunulması zorunludur.
Örneğin; 2011 yılının Eylül ayında yapılan bir ihalede, 2010 yılı bilançosunda bilanço
rasyolarına ilişkin kriterleri sağlayamayan bir istekli, 2009-2010 yıllarına veya 2008-2009-
2010 yıllarına ilişkin belgeleri sunmak suretiyle kriterleri sağladığını tevsik edebilecek olup,
2010 yılında kriterleri sağlayamayan isteklinin sadece 2009 yılına ait veya 2008 yılına ait
yahut 2008-2010 veya 2008-2009 yıllarına ait bilançolarını sunmak suretiyle bu kriterleri
sağladığını tevsik etmesi mümkün değildir.” açıklaması yer almaktadır.
Yukarıda aktarılan mevzuat hüküm ve açıklamaları uyarınca bilançonun veya eşdeğer
belgelerin istenildiği ihalelerde ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait yıl sonu bilançosu
veya eşdeğer belgelerin sunulmasının zorunlu olduğu, bilançosunu yayımlatma zorunluluğu
olan aday ve isteklilerin yıl sonu bilançosunu veya bilançonun üçüncü fıkradaki kriterleri
sağladığını gösteren bölümlerini sunması gerektiği, bilançosunu yayımlatma zorunluluğu
olmayan aday ve isteklilerin ise yıl sonu bilançosunu veya bilançonun üçüncü fıkradaki
kriterlerin sağlandığını gösteren bölümlerini ya da bu kriterlerin sağlandığını göstermek üzere
yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavirce standart forma uygun olarak
düzenlenen belgeyi sunması gerektiği, sunulan belgelerde cari oranın en az 0,75 olması
gerektiği, hesaplama yapılırken; yıllara yaygın inşaat maliyetlerinin dönen varlıklardan,
yıllara yaygın inşaat hakediş gelirlerinin ise kısa vadeli borçlardan düşüleceği, öz kaynak
oranının en az 0,15 olması gerektiği, kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının
0,50’den küçük olması gerektiği, adaylar veya istekliler tarafından bilanço veya eşdeğer
belgelere ilişkin yeterlik kriterlerinin, ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ilişkin olarak
sağlanması gerektiği, söz konusu kriterleri bir önceki yılda sağlayamayan aday veya
isteklilerin son üç yıla kadar olan belgelerde yer alan parasal tutarların ortalaması üzerinden
yeterlik kriterlerini karşılayabileceği, ihale veya son başvuru tarihi yılın ilk dört ayında olan
ihalelerde, bir önceki yıla ait belgelerini sunmayanların iki önceki yıla ait belgelerini
sunabilecekleri, bu belgelerde yeterlik kriterini sağlayamayanların ise iki önceki yılın
belgeleri ile üç önceki ve dört önceki yılın belgelerini sunabilecekleri, bu durumda belgeleri
sunulan yılların parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp
sağlanmadığına bakılacağı anlaşılmaktadır.
Başvuru sahibi adayın başvuru dosyasında sunduğu belgeler incelendiğinde,
17.06.2014 tarihli Bilanço Bilgileri Tablosu’nun standart forma uygun şekilde sunulduğu,
anılan belgede meslek mensubunun imzasının ve TÜRMOB kaşesinin bulunduğu, belgenin
düzenleme tarihinin 17.06.2014 olduğu ve bu tarihin ihale ilan tarihi olan 05.09.2014
tarihinden önce olduğu, bilanço bilgileri tablosundaki verilerin adayın başvuru dosyasında
sunulan ve Güney Bağımsız Denetim ve Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik A.Ş. tarafından
düzenlenen bağımsız denetim raporundaki finansal tablolardan elde edildiği görülmüş olup
bilanço bilgileri tablosunda 2013 yılı cari oranının 1,5430 olduğu tespit edilmiş ve bilanço
bilgileri tablosundaki bu veriler dikkate alındığında yapılan hesaplamada da aynı sonuca
ulaşılmıştır.
Başvuru sahibi aday tarafından sunulan bilanço bilgileri tablosu ekinde Kamu
Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu (KGK) tarafından yayımlanan Türkiye
Muhasebe Standartlarına (TMS) uygun olarak Güney Bağımsız Denetim ve Serbest
Muhasebeci Mali Müşavirlik A.Ş tarafından düzenlenen 2013 hesap dönemine ilişkin
bağımsız denetim raporu ile finansal tabloların olduğu ve bilanço bilgileri tablosundaki
6
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/060
: 3
: 20.10.2015
: 2015/UY.II-2744
verilerin bu bağımsız denetim raporu ve finansal tablolardaki veriler kullanılarak
oluşturulduğu tespit edilmiştir.
Başvuru sahibi adayın cari oran hesaplamasında, dönen varlıklar tutarından yıllara
yaygın inşaat maliyetleri tutarı “0” olarak belirtildiği için herhangi bir tutar düşülmediği, kısa
vadeli borçlar tutarından düşülecek yıllara yaygın inşaat hakediş gelirleri tutarının ise devam
eden inşaat sözleşmeleri hakediş bedelleri tutarı esas alınarak hesaplandığı, böylelikle cari
oranın 1,5430 olarak hesaplandığı anlaşılmıştır.
Ön Yeterlik Değerlendirme Sonucu Tutanağı’nda anılan istekli tarafından verilen ön
yeterlik başvurusunun puanlaması idare tarafından “3 nolu Alsim Alarko Sanayi Tesisleri ve
Ticaret A.Ş.nce Ön yeterlik Şartnamesinin 7.4.2. maddesi gereğince sunulan bilançoda; Ön
Yeterlik Şartnamesinin 7.9.3.2 bilanço rasyolarının puanlanması; “tam puan için gereken
cari oranı 1,50 olarak belirlenmiş olup tam puan için gereken orana eşit veya daha fazla ise
10 puan şartnamenin (7.4.) maddesinde cari oran için yeterlik kriteri olarak belirlenen orana
eşit ise 5 puan” Ön Yeterlik Şartnamesinin 7.4.2.a “cari oranın en az 0,75 olması gerekir”
maddeleri gereğince bilanço oranı olan 1,47’nin Ön Yeterlik Şartnamesi 7.9.5 maddesi gereği
doğrusal orantı yöntemi ile ortaya çıkan puanı 9,82 ekonomik ve mali kapasite puanı 49,82
mesleki ve teknik kapasite puanı 50 ve toplam kapasite puanı 99,82 olduğundan… 3 nolu
Alsim Alarko Sanayi Tesisleri ve Ticaret A.Ş. 99,82… puanla teklif vermeye davet edilecek ilk
6 aday arasına giremediğine… komisyonumuzca karar verilmiştir.” şeklinde yapılmıştır.
Anılan aday tarafından cari oran puanlamasından tam puan alınmaması üzerine
idareye şikâyet başvurusunda bulunulmuş, idare tarafından şikâyete cevap yazısında “Ön
Yeterlik Şartnamesinin 7.9.3.2 bilanço rasyolarının puanlanması maddesinin alt maddesi
7.9.3.2.1 cari oranın puanlaması; “tam puan için gereken cari oranı 1,50 olarak belirlenmiş
olup tam puan için gereken orana eşit veya daha fazla ise 10 puan şartnamenin (7.4.)
maddesinde cari oran için yeterlik kriteri olarak belirlenen orana eşit ise 5 puan Ön Yeterlik
Şartnamesinin 7.4.2.a “ cari oranın en az 0,75 olması gerekir” maddeleri gereğince bilanço
oranı olan 1,47’nin Ön Yeterlik Şartnamesi 7.9.5. maddesi gereği doğrusal orantı yöntemi ile
ortaya çıkan puanı 9,82, ekonomik ve mali kapasite puanı 49,82 olarak hesaplanmıştır. İdari
şartnamenin 7.4.2. maddesine istinaden sunduğunuz 2013/2012/2011 dönemlerine ilişkin
bağımsız denetçi raporu sunulmuş olup cari oran için yapılan hesaplamada 3 yıllık
ortalamada dahi tam puan alınamamaktadır. KİK Standart Form Bilanço Bilgileri
Tablosu’nda tam puan alındığı şeklinde hesaplama yapılmış olup, aradaki farklılığın birinci
nedeni, ilgili yılların parasal tutarların ortalaması üzerinden oransal hesaplama yapılmak
yerine ilgili yılların hesaplanmış oransal tutarlarının ortalamasının alınmasıdır. İkinci nedeni
ise Standart formda “Yıllara yaygın inşaat ve onarım maliyetleri” kaleminin sıfır olarak
gösterilmiş olduğu, halbuki bilanço tablosunun dönen varlıklar kalemi başlığı altındaki
“devam eden inşaat sözleşmelerinden alacaklar” kaleminde tutar yer aldığı ve bu tutarın
raporun 12. bölümünde açıklanmak suretiyle teyit edildiği görülmektedir. Bu nedenle, İdari
Şartname’nin 7.4.2 maddesine istinaden verilen bilanço için; 7.9.3.2.1 cari oranın
puanlanmasında tam puan alınamadığından Konsorsiyumun Ön yeterlik başvurusunun
Ekonomik ve mali kapasite oranı 49,82 olarak hesaplanmıştır.” şeklinde belirtilen gerekçeler
ile şikâyet başvurusu reddedilmiştir.
Ön yeterlik sonuç tutanağı ve idarenin şikâyete verdiği cevabi yazısı incelendiğinde
idarenin cari oran hesaplamasında, dönen varlıklar tutarından çıkarılması gereken yıllara
7
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/060
: 3
: 20.10.2015
: 2015/UY.II-2744
yaygın inşaat maliyetleri tutarının adayın sunduğu bilanço bilgileri tablosunda “0” olarak
gösterilmesi ve sunulan raporda da bu isimde bir kalem bulunmaması nedeniyle bağımsız
denetimden geçmiş konsolide finansal durum tablosundan alınan, devam eden inşaat
sözleşmelerinden alacaklar hesabında yer alan tutarın yıllara yaygın inşaat maliyetleri olarak
dikkate alındığı, bu suretle idare tarafından cari oranın 1,46 olarak hesaplandığı, bulunan oran
Ön Yeterlik Şartnamesi’nin 7.9.3.2.1 maddesinde belirtilen tam puan için gerekli olan 1,50
oranının altında kaldığından anılan adaya ekonomik ve mali kapasite için tam puan
verilmediği tespit edilmiştir.
Dolayısıyla uyuşmazlığın anılan adayın cari oran hesabında, Yönetmelik’in 35’inci
maddesinin üçüncü fıkrasının (a) bendindeki “Belli sürelerde nakit akışını sağlayabilmesi için
gerekli likiditeye ve kısa dönem (bir yıl) içinde borç ödeme gücüne sahip olup olmadığını
gösteren cari oranın (dönen varlıklar/kısa vadeli borçlar) en az 0,75 olması (hesaplama
yapılırken; yıllara yaygın inşaat maliyetleri dönen varlıklardan, yıllara yaygın inşaat hakediş
gelirleri ise kısa vadeli borçlardan düşülecektir)” hükmü uyarınca dönen varlıklardan
düşülecek 2013 yılı yıllara yaygın inşaat maliyetleri kalemi tutarının bulunup bulunmadığı ve
varsa bu tutarın idarenin dikkate aldığı tutar olup olmadığı hususunun tespit edilmesi
noktasında olduğu anlaşılmıştır.
Bu itibarla, üçüncü kişiler tarafından düzenlenen belgelerle ilgili bilgi eksikliğinin söz
konusu olması halinde gerekli inceleme ve araştırma yapılabileceği kabulünden hareketle,
4734 sayılı Kamu ihale Kanunu’nun 53’üncü maddesi gereği Alsim Alarko San. Tes. ve Tic.
A.Ş.nin bağlı bulunduğu Büyük Mükellefler Vergi Dairesi Başkanlığı’na yazılan 05.08.2015
tarihli ve 15497 sayılı yazı ile anılan adayın 2013, 2012 ve 2011 hesap dönemlerinde verdiği
Kurumlar Vergisi Beyannamesi ekindeki 2013, 2012 ve 2011 yıllarına ait bilançolarında yer
alan “toplam aktif, dönen varlıklar, yıllara yaygın inşaat ve onarım maliyetleri, kısa vadeli
yabancı kaynaklar, yıllara yaygın inşaat hakkediş gelirleri ve özkaynak” tutarlarının
gönderilmesi istenilmiştir.
Yapılan incelemede, Büyük Mükellefler Vergi Dairesi Başkanlığı’ndan gönderilen
27.08.2015 tarihli ve 19531 sayılı yazıda yer verilen ve cari oran hesaplamasında gerekli olan
bilanço bilgilerinin, başvuru sahibi adayın teklif dosyasında sunduğu bilanço bilgileri
tablosundaki verilerden ve bağımsız denetim raporunda yer alan finansal tablolardaki
verilerden farklı olduğu anlaşılmıştır. Başvuru sahibi adayın teklif dosyasında sunmuş olduğu
bilanço bilgileri tablosu ve bu tabloya dayanak teşkil eden bağımsız denetim raporundaki
finansal tablolar Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu (KGK)
tarafından yayımlanan Türkiye Muhasebe Standartlarına (TMS) esas alınarak
hazırlanmışken, Kurumlar Vergisi Beyannamesi ekinde yer alan bilanço ise, 213 sayılı Vergi
Usul Kanunu ve 1 Sıra No'lu Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliği çerçevesinde
düzenlenen Tek Düzen Hesap Planı (TDHP) esas alınarak hazırlanmıştır. Dolayısıyla iki
finansal tablo arasında farklılık olmasının nedeni, TMS ile TDHP’ye göre oluşturulan
finansal tabloların farklı usuller esas alınarak oluşturulmasıdır.
Kamu ihale mevzuatına göre cari oran hesaplaması yapılırken “Dönen varlıklar,
Yıllara Yaygın İnşaat Onarım Maliyetleri, Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar ve Yıllara Yaygın
İnşaat Hakediş Gelirleri” hesaplarının kullanıldığı, anılan hesapların ise Tek Düzen Hesap
Planına (TDHP) uygun hazırlanan bilançolarda yer aldığı, Türkiye Muhasebe Standartlarına
(TMS) uygun hazırlanan bilançolarda bu hesap isimlerinin hepsinin yer almadığı ve Tek
8
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/060
: 3
: 20.10.2015
: 2015/UY.II-2744
Düzen Hesap Planına (TDHP) uygun hazırlanan bilançolar ile Türkiye Muhasebe
Standartlarına (TMS) uygun hazırlanan bilançolarda aynı isimde yer alan hesapların
tutarlarının farklı olduğu hususları bir arada değerlendirildiğinde, ekonomik ve mali yeterliğe
ilişkin istenen belgeler arasında yer alan ve bilançoya eş değer belge olarak sayılan ve yetkili
meslek mensubunca imzalanan bilanço bilgileri tablosunda, Tek Düzen Hesap Planına
(TDHP) uygun hazırlanan bilanço verilerinin esas alınması gerektiği sonucuna varılmıştır. Bu
doğrultuda Büyük Mükellefler Vergi Dairesi Başkanlığı’nın bahse konu yazısında yer verilen
tablodaki bilgilere göre başvuru sahibi adayın 2013 yılı cari oranı 2,43 olarak hesaplanmış ve
bu oranın tam puan almak için gerekli 1,50’nin üzerinde olduğu tespit edilmiştir.
Başvuru sahibi aday tarafından bağlı bulunduğu vergi dairesine sunduğu kurumlar
vergisi beyannamesi ekinde yer alan bilanço bilgilerinin, adayın şikâyete konu ihalede
ekonomik ve mali yeterlik kriterlerinden biri olan cari oranın hesaplanmasında
kullanılabileceği, vergi dairesine sunulan bilanço bilgilerine göre yapılan ve yukarıda yer
verilen cari oran hesaplamasında cari oranın 2,43 olduğu hususları birlikte
değerlendirildiğinde, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.
Ayrıca başvuru sahibi adayın itirazen şikâyet dilekçesinde belirtilmeyen ancak idareye
verdikleri şikâyet dilekçesinde yer verilen diğer tüm hususların da tekrar edildiği iddiasının
incelenmesinde, başvuru sahibi adayın itirazen şikâyet dilekçesinde açıkça yer vermeyip
idareye yaptığı şikâyet başvurusunda yer verdiği hususların olduğu görülmüştür. Anılan
adayın itirazen şikâyet başvurusunda açıkça yer vermediği ancak idareye yaptığı şikâyette yer
verdiği iddiası, Kazakistan Ulaştırma Bakanlığı tarafından düzenlenen Batı Kazakistan
yollarının rekonstrüksiyonu projesi işine ilişkin 27.01.2009 tarih ve bila sayılı ilave iş
deneyim belgesi ile Astana Akimat Belediye Ofisi tarafından düzenlenen 17.01.2013 tarih ve
CP-1 sayılı ilave iş deneyim belgesinin Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin
31’inci maddesinin üçüncü fıkrasına uygun olduğuna yöneliktir. İdare tarafından düzenlenen
08.07.2015 tarihli ve 54605 sayılı şikâyete cevap yazısında “…Ön yeterlik başvurusu
kapsamında puanlamada değerlendirmeye alınmaması gerektiğine karar verilmiş ve buna
rağmen mesleki ve teknik kapasite puanınız 50 tam puan hesaplanarak bu yönde hesaplanan
puanlama yönünden bir hak kaybına uğramadığınız tespit edilmiştir… belgelerin Yapım
İşleri Uygulama Yönetmeliği’nin 31’inci maddesinin 3’üncü fıkrasına aykırı olduğu
sonucuna varıldığından puanlamada değerlendirmeye alınmaması gerektiğine karar
verilmesine rağmen mesleki ve teknik kapasite puanınız 50 tam puan olarak hesaplanmış ve
her iki iş deneyim belgeleri Kamu İhale Kurulu’nun 2014/UY.I-3255 sayılı kararında bahsi
geçen belgeler olup, söz konusu karar çerçevesinde işlem yapılmıştır.” hususlarına yer
verildiği görülmüştür. Bu itibarla bahse konu iş deneyim belgelerinin Yapım İşleri İhaleleri
Uygulama Yönetmeliği’nin 31’inci maddesinin üçüncü fıkrasına uygun olmadığının
2014/UY.I-3255 sayılı kararla tespit edildiği görülmektedir. Ayrıca 4734 sayılı Kamu İhale
Kanunu’nun “İhalelere yönelik başvurular” başlıklı 54’üncü maddesinde yer alan “İhale
sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara
uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden aday veya istekli ile
istekli olabilecekler, bu Kanunda belirtilen şekil ve usul kurallarına uygun olmak şartıyla
şikâyet ve itirazen şikâyet başvurusunda bulunabilirler…” hükmü gereği mesleki ve teknik
yeterliğe ilişkin yapılan ön yeterlik değerlendirmesinde başvuru sahibi adayın tam puan
alması ve idarece yapılan işlemler neticesinde anılan adayın herhangi bir hak kaybına ya da
zarara uğradığının tespit edilememiş olmasından dolayı başvuru sahibi adayın iddiasının
yerinde olmadığı neticesine varılmıştır.
9
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/060
: 3
: 20.10.2015
: 2015/UY.II-2744
Sonuç olarak, yukarıda belirtilen mevzuata aykırılıkların düzeltici işlemle
giderilebilecek nitelikte olduğu tespit edildiğinden, başvuru sahibi adayın Ön Yeterlik
Şartnamesi’nde öngörülen bilanço cari oranını karşıladığı hususu göz önünde bulundurularak
ön yeterlik değerlendirmesinin yapılması ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata
uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici
işlem belirlenmesine,
Oybirliği ile karar verildi.
Mahmut GÜRSES
Başkan
Ali Kemal AKKOÇ
Kurul Üyesi
Ahmet ÖZBAKIR
Hasan KOCAGÖZ
Kurul Üyesi
Kurul Üyesi
Hamdi GÜLEÇ
Kurul Üyesi
Dr. Mehmet AKSOY
Kurul Üyesi
10