Ana Sayfa / Kararlar / Orman ve Su İşleri Bakanlığı Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü DSİ 1. Bölge Müdürlüğü / 2015/51231-Karamürsel İhsaniye Barajı
Bilgi
İKN
2015/51231
Başvuru Sahibi
Vesaş Mühendislik Müşavirlik A.Ş.
İdare
Orman ve Su İşleri Bakanlığı Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü DSİ 1. Bölge Müdürlüğü
İşin Adı
Karamürsel İhsaniye Barajı
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/067  
: 11  
: 11.11.2015  
: 2015/UY.II-2984  
TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER:  
Başkan: Mahmut GÜRSES  
Üyeler: II. Başkan Kazım ÖZKAN, Ali Kemal AKKOÇ, Mehmet Zeki ADLI, Hasan  
KOCAGÖZ, Hamdi GÜLEÇ, Dr. Mehmet AKSOY  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Vesaş Mühendislik Müşavirlik A.Ş.,  
Oğuzlar Mah. 1390. Sok. No: 7/3 Balgat Çankaya/ANKARA  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Orman ve Su İşleri Bakanlığı Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü DSİ 1. Bölge Müdürlüğü,  
Duaçınarı Mah. Ankara Cad. No: 221 16372 Yıldırım/BURSA  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2015/51231 İhale Kayıt Numaralı “Karamürsel İhsaniye Barajı” İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Orman ve Su İşleri Bakanlığı Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü DSİ 1. Bölge  
Müdürlüğü tarafından 24.06.2015 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Karamürsel  
İhsaniye Barajı” ihalesine ilişkin olarak Vesaş Mühendislik Müşavirlik A.Ş.nin 28.09.2015  
tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 08.10.2015 tarihli yazısı ile reddi üzerine,  
başvuru sahibince 16.10.2015 tarih ve 83127 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 16.10.2015  
tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2015/2659 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,  
1) Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü 1. Bölge Müdürlüğü tarafından 24.06.2015  
tarihinde yapılan 2015/51231 İKN’li “Karamürsel İhsaniye Barajı İhalesine” istekli sıfatı ile  
katıldıkları, idarece EKAP üzerinden 29.07.2015 tarihinde gönderilen “Aşırı Düşük-13”  
konulu yazı ile taraflarından aşırı düşük teklif açıklaması sunulmasının istenildiği, yazının  
akabinde 31.07.2015 tarihinde EKAP üzerinden “Aşırı düşük-13-1” konulu yazı ile sorgulama  
yazısının yeniden düzenlenerek taraflarına tekrar gönderildiği, taraflarınca hazırlanan  
açıklamanın şikâyet dilekçesi ile birlikte 07.08.2015 tarihinde idareye sunulduğu, yapılan  
şikâyet başvurusu üzerine idarece düzeltici işlem tesis edildiği, aşırı düşük teklif açıklama  
dosyalarının taraflarına iade edildiği ve 17.08.2015 tarihinde EKAP üzerinden “Aşırı Düşük  
13-2” konulu yazının ve ekinde analiz girdileri tablolarının gönderildiği, akabinde EKAP  
üzerinden 18.08.2015 tarihinde “Süre-13” konulu yazıyla aşırı düşük teklif sorgulama  
süresinin taraflarına bildirildiği, 20.08.2015 tarihinde EKAP üzerinden “Aşırı Düşük-13-3”  
konulu yazının gönderildiği, bu yazıda analiz girdileri listesinde yer alan nakliye  
mesafelerinin yanlış yazıldığı belirtilerek, onaylı projelerdeki nakliye mesafelerinin dikkate  
alınmasının gerektiği, ayrıca 3 iş kaleminin adının yanlış yazıldığı belirtilerek doğrularının  
1
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/067  
: 11  
: 11.11.2015  
: 2015/UY.II-2984  
yazıldığı ve savunmanın 20.08.2015 tarihinden itibaren 5 iş günü içerisinde sunulmasının  
istenildiği, bu yazı üzerine taraflarınca hazırlanan savunma dosyası ile şikâyet dilekçesinin  
26.08.2015 tarihinde idareye sunulduğu, söz konusu şikâyet başvurusunda İhsaniye-05,  
İhsaniye-08 ve İhsaniye-16 poz numaralı iş kalemlerine ait analizlerde yer alan işçilik  
girdilerinin birimlerinin “saat” yerine “ay” olarak yazılmasının mevzuata aykırılık teşkil  
ettiği,  
2) Kesinleşen ihale kararının taraflarınca 18.09.2015 tarihinde EKAP üzerinden  
tebellüğ edildiği, kesinleşen ihale kararında başvuru sahibinin savunmasında “İhsaniye- 05”  
paçal iş kaleminde kullanılan “Traktör Buldozer (160 HP), Traktör Riper (285 hp)”, ve  
“Eksvatör (140 HP- 1 1/2)girdileri, “İhsaniye-08” paçal iş kaleminde kullanılan “Traktör  
Buldozer (185 HP)” ile “Eksvatör (100 HP)”, ve “İhsaniye-16” isimli paçal iş kaleminde  
kullanılan “Traktör Buldozer (185 HP)” girdisi için sunulan analizlerde kullanılan bazı birim  
fiyat ve rayiçlerin Çevre Şehircilik Bakanlığı’na ait olmasına rağmen ve özel poz olmamasına  
rağmen fiyatlarının yayımlanan fiyatlardan düşük olduğunun belirtildiği, oysaki savunmanın  
taraflarına gönderilen analiz formatına uygun hazırlandığı, kamu kurumlarının fiyatlarının  
kullanılması durumunda ilgili poz numarasının analize yazıldığı, kamu kurumlarının  
fiyatlarının kullanılmaması durumunda ise poz numarası sütununa “analiz” ibaresinin  
yazıldığı ve açıklamanın alt analizler kullanılarak yapıldığı, alt analizlerde yer alan birim  
fiyatların sunulan rayiç listesinde yer alan rayiçlerin kullanıldığı, ancak işçilik kalemlerinde  
birim fiyat kısmına “asgari ücret tarifesi” ibaresinin yazılmasına ve bu işçilik kalemlerinde  
2015 yılı ilk 6 aylık dönem asgari işçilik fiyatlarının kullanılmasına rağmen sunulan rayiç  
listesinde kamu kurumlarına ait işçilik poz numaralarının sehven unutulduğu, kesinleşen ihale  
kararında İhsaniye-16 poz no’lu iş kaleminin içinde yer alan “soğutma tesisi” isimli girdi için  
istekli tarafından sunulan rayiç listesinde 03.599/2 poz numarasının kullanıldığının ve bu  
pozun İller Bankası’na ait olduğunun belirtildiği, ancak idarece yapılan araştırmada söz  
konusu 03.599/2 poz numarasının Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın yayımladığı “Çift  
vakumlu emprenye tesisinin 1 saatlik ücreti” iş kalemine ilişkin olduğunun ve “soğutma  
tesisi” isimli girdinin fiyatını tevsik edici herhangi bir belgenin sunulmadığının belirtildiği,  
oysaki İhsaniye-16 poz no’lu iş kaleminin birim fiyat tarifi incelendiğinde; soğutma tesisinin  
taşıması gereken teknik özelliklerin birim fiyat tarifinde, Teknik Şartname ve eklerinde  
tanımlanmadığı, soğutma tesisine ilişkin hiçbir kamu kurum ve kuruluşunun yayımlanmış  
analizinin bulunmadığı, söz konusu girdinin özel bir poz olduğu ve Kamu İhale Genel  
Tebliği’nin 45.1.4’üncü maddesindeki açıklamalar gereği, bu poza ilişkin analiz girdileri ve  
miktarlarının gösterildiği analiz formatlarının ihale dokümanı kapsamında istekli  
olabileceklere verilmesi gerektiği, ancak idarece niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan  
iş kalemlerine ilişkin isteklilerin açıklamaları kapsamında analiz sunmalarına gerek olmadığı,  
anılan iş kalemlerine ilişkin açıklamaların anılan Tebliğ’in 45.1.13’üncü maddesi uyarınca  
yapılabileceği, söz konusu Tebliğ’in 45.1.13’üncü maddesi gereği bu girdiye dair açıklama  
yapılabilmesi için teknik verilerin olması gerektiği, Şartnameler’de bu konuda yeterli  
açıklamanın bulunmadığı, bu nedenle anılan Tebliğ’in 45.1.13’üncü maddesi uyarınca  
açıklama yapılmadığı, taraflarınca soğutma tesisine dair yapılan açıklamada verilen tanımın  
birim fiyat tarifine uygun olmasına rağmen sehven başka bir iş kalemine ait poz numarasının  
yazıldığı, soğutma tesisi için öngörülen 250 TL/sa teklif fiyatının bu işi yapmaya uygun bir  
fiyat olduğu, bu fiyatın idarenin yaklaşık maliyet hesabında yer verilen fiyattan yüksek  
olduğu düşüncesinde oldukları, bu durumun işin taraflarınca yapılabileceği şeklinde  
değerlendirilmesi gerektiği,  
2
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/067  
: 11  
: 11.11.2015  
: 2015/UY.II-2984  
3) 20.08.2015 tarihinde EKAP üzerinden kendilerine tebliğ edilen “Aşırı Düşük-13-3”  
yazıda, idarece nakliye mesafelerinin öncelikle yanlış verilip, daha sonra projelerdeki  
mesafelerin kullanılmasına yönelik düzeltme yapmalarının istenildiği, bu hatanın yaklaşık  
maliyet hesaplamaları yapılırken de yapılmış olabileceği ve bu durumun yaklaşık maliyet  
tutarlarını değiştirilebileceği ve iş kalemlerinin tutarlarını ciddi miktarda değiştirebileceği ve  
açıklama yapılması istenen ve istenmeyen iş kalemlerini değiştirebileceği, ihalenin  
üzerlerinde bırakılması veya nakliye mesafelerinin değişmesinden dolayı sıralı analiz girdileri  
tablolarının yeniden revize edilerek aşırı düşük teklif sorgulamasının yenilenmesi gerektiği  
iddialarına yer verilmiştir.  
A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar  
tespit edilmiştir.  
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:  
Başvuruya konu ihaleye ait İdari Şartname’nin 2.1.(a) maddesinde ihale konusu işin  
adının “Karamürsel İhsaniye Barajı” ihalesi olarak belirtildiği görülmüştür.  
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuru süreleri” başlıklı  
6’ncı maddesinin birinci fıkrasında “(1) İdareye şikayet süresi; ihale sürecindeki şikayete  
konu işlem veya eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gerektiği tarihi  
izleyen günden itibaren Kanunun 21’inci maddesinin birinci fıkrasının (b) ve (c) bentlerine  
göre yapılan ihalelere yönelik başvurularda beş gün, diğer hallerde on gündür.” hükmü,  
Aynı Yönetmelik’in “Sürelerle ilgili genel esaslar” başlıklı 7’nci maddesinde “(1)  
Süreler;  
ç) Şikayet üzerine idare tarafından verilen kararın bildirildiği veya bildirilmiş  
sayıldığı tarihi, on gün içerisinde karar alınmaması halinde ise bu sürenin bitimini,  
izleyen günden itibaren başlar.  
(2) Tatil günleri sürelere dahildir. Sürenin son gününün tatil gününe rastlaması  
halinde, süre tatil gününü izleyen ilk iş gününün bitimine kadar uzar. Ancak, ilan ile ön  
yeterlik veya ihale dokümanına yönelik şikayet başvurularının, ihale veya son başvuru  
tarihinden üç iş günü öncesine kadar yapılması zorunludur.” hükmü,  
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Tebliğ’in Şikayet başvuru süresi” başlıklı  
4’üncü maddesinin ikinci fıkrasında “(2) Süreler;  
ç) Şikayet üzerine idare tarafından verilen kararın bildirildiği veya bildirilmiş  
sayıldığı tarihi, on gün içerisinde karar alınmaması halinde ise bu sürenin bitimini,  
izleyen günden itibaren başlar.” açıklaması,  
Aynı Tebliğ’in “İtirazen şikâyet başvurularında süre” başlıklı 10’uncu maddesinde  
“(1) İtirazen şikayet başvurusu, ihale sürecinde idareye yapılan şikayet başvuruları üzerine  
3
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/067  
: 11  
: 11.11.2015  
: 2015/UY.II-2984  
verilen kararların bildirimini izleyen tarihten veya on günlük cevap verme süresi içinde idare  
tarafından bir karar alınmaması durumunda bu sürenin bitimini izleyen tarihten itibaren  
şikayet veya itirazen şikayet üzerine ihalenin iptaline ilişkin olarak idare tarafından alınan  
kararlara karşı yapılacak başvurularda beş gün, diğer hallerde on gün içinde yapılmalıdır.  
(2) Kuruma itirazen şikayet süresi, on günlük cevap verme süresi içinde idare  
tarafından bir karar alınmaması durumunda bu sürenin bitimini izleyen tarihten itibaren  
başlayacağından, on gün içinde kendisine herhangi bir karar ulaşmayan başvuru sahibinin,  
idarenin karar almamış olabileceği ihtimalini dikkate alarak Kuruma itirazen şikayet  
başvurusunda bulunması önem arz etmektedir.  
(3) Ayrıca, idarece on günlük karar verme süresi içinde karar alınmakla birlikte bu  
kararın on günlük süre geçtikten sonra başvuru sahibine bildirildiği hallerde, kararın  
bildirildiği veya en geç tebliğ edilmiş sayıldığı tarihten itibaren de süresi içerisinde Kuruma  
başvuruda bulunulabilir.  
(4) İdareye yapılan ve ilk başvuru ile aynı mahiyette olan daha sonraki şikayet  
başvurularına idarece verilen cevaplar başvuru süresini yeniden başlatmaz.” açıklaması yer  
almaktadır.  
İdarece gönderilen ihale işlem dosyası üzerinde yapılan incelemede, başvuru sahibi  
tarafından anılan iddialarla ilgili olarak 26.08.2015 tarihinde idareye şikâyet başvurusunda  
bulunulmuş olup, idare tarafından on günlük cevap verme süresi içerisinde bir kararın  
alınmadığı ve istekliye başvuruya ilişkin olarak herhangi bir cevabın gönderilmediği  
görülmüştür. 26.08.2015 tarihinden itibaren idarenin on günlük karar alma tarihinin bitiş  
tarihi 05.09.2015 Cumartesi gününe denk geldiğinden, bu tarihin 07.09.2015 pazartesi gününe  
alınması gerekmektedir. Başvuru sahibi bahse konu iddialara ilişkin olarak 07.09.2015  
tarihinden itibaren on gün içinde (17.09.2015 tarihine kadar) Kurum’a itirazen şikâyet  
başvurusunda bulunmadığından, söz konusu iddiasının süre yönünden reddedilmesi  
gerekmektedir.  
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:  
İdari Şartname’nin “Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde 33.1. İhale komisyonu  
verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır  
değeri hesaplar.  
33.2. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanun’un 38’inci maddesine  
göre açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında olan teklifleri  
aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen  
kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak  
ister. İhale komisyonu;  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı  
avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen işin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen  
teklifler, geçerli teklif olarak belirlenir. İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin sınır  
4
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/067  
: 11  
: 11.11.2015  
: 2015/UY.II-2984  
değerin altında olması durumunda kesin teminat 40.2’nci maddede yer alan hüküm uyarınca  
hesaplanan tutar üzerinden alınır.” düzenlemesi,  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı  
45’inci maddesinde “…45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin  
% 80’lik bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu  
çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) iş gününden az  
olmamak üzere makul bir süre verilir.  
45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı  
iş kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş  
kalemleri/grupları belirlenir.  
Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80  
oranına kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının  
aşılmasına neden olan iş kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları  
olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan iş kalemleri/grupları için sorgulama  
yapılmayacaktır.  
45.1.2.2. İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş  
kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri  
listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu  
tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.  
Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üne eşit ve altında olanlar için isteklilerden  
açıklama yapılması istenilmeyecektir.  
Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması  
nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif  
toplamının kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük  
tutardan itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi  
belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama  
istenilmeyecektir.  
Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla iş kalemi/grubunun analizinde  
yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz  
toplamının % 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki  
oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.  
Analizlerdeki işçilik girdisi, tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa  
dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.  
45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden  
(45.1.2.1) maddesinde belirlediği iş kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili  
yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de  
belirtecektir.  
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları  
analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil  
analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.  
45.1.3. İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları  
istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanun’un 38’inci maddesi uyarınca teklif fiyatı  
aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların  
belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu  
5
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/067  
: 11  
: 11.11.2015  
: 2015/UY.II-2984  
çerçevede; teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli  
olduğu tespit edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında;  
b) Teklif birim fiyatlı işlerde; açıklama istenen iş kalemlerinin birim fiyatlarına ilişkin  
olarak ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri  
sunacaklardır. Sorgulamaya konu edilmeyen iş kalemleri/grupları için analiz  
sunulması istenmeyecektir.  
45.1.4. İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;  
a) Teklif birim fiyatlı işlerde; her bir iş kaleminin yapım şartlarına, tarif ve içeriğine  
göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler,  
inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi  
cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin  
de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi  
durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması  
gerekmektedir.  
İdare tarafından bütün iş kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı  
düzenlenebileceği gibi, iş kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz  
formatı da düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz  
formatının hangi iş kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.  
Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş  
kalemleri (özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden  
iş kalemleri (paçal iş kalemi) için bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının  
gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında istekli olabileceklere verilmesi  
gerekmektedir. Ancak idarece niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan iş kalemlerine  
ilişkin isteklilerin açıklamaları kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş  
kalemlerine ilişkin açıklamalar 45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir.  
45.1.5. İsteklilerin iş kalemleri/iş grupları için kamu kurum ve kuruluşlarınca  
yayımlanmış cari yıl birim fiyatları veya bu fiyatlardan daha yüksek fiyatları teklif etmeleri ve  
söz konusu iş kalemleri/grupları için; hangi kamu kurum ve kuruluşunun birim fiyatını  
kullandıklarını, birim fiyat poz numarasını da yazmak suretiyle liste halinde belirterek  
açıklamaları kapsamında sunmaları durumunda analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu  
kapsamda; isteklilerin, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış “kar ve genel gider  
içermeyen birim fiyatların” üzerine, kendi belirledikleri “kar ve genel gideri” ilave ederek  
birim fiyatlarını oluşturmaları durumunda da; hangi kamu kurum ve kuruluşunun “kar ve  
genel gider hariç birim fiyatını” kullandıklarını ve kendi belirledikleri “kar ve genel gider”  
tutarını yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları halinde  
de, söz konusu iş kalemleri/iş grupları için analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu  
kapsamda isteklilerin analiz düzenlemeleri zorunlu olmayan söz konusu iş kalemleri/grupları  
için 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına da gerek bulunmamaktadır.  
İş kalemleri/grupları için, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar  
esas alınarak teklif sunulmuş olmakla birlikte; yukarıda belirtildiği şekliyle liste halinde  
belirtilmemesi durumunda, söz konusu iş kalemleri/grupları için analiz sunulması zorunludur.  
6
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/067  
: 11  
: 11.11.2015  
: 2015/UY.II-2984  
İlan veya davet tarihinde cari yıl birim fiyatın yayımlanmamış olması durumunda,  
istekli tarafından önceki yılın yayımlanmış birim fiyatları kullanılabilir.  
45.1.6. Analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı  
tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçleri kullanan ve söz konusu rayiçleri poz  
numaralarını da belirtmek suretiyle liste halinde sunan isteklilerin, söz konusu rayiçlere  
ilişkin olarak 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına gerek bulunmamaktadır.  
45.1.7. İstekliler tarafından, inşaat iş kalemleri/iş grupları dışında yer alan sıhhi  
tesisat, kalorifer tesisatı, müşterek tesisat, havalandırma, brülör, asansör, elektrik tesisatı vb.  
iş kalemleri/iş gruplarına ait analiz sunulması yerine bu iş kalemi/iş gruplarına ait malzeme  
ve montaj bedelini ayrı ayrı gösterecek şekilde açıklama yapılması kabul edilecektir.  
45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale  
dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım  
şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların  
üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir. Analizler üzerinde yapılan incelemede;  
çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar  
esas alınarak, hesaplama hatası ihale komisyonu tarafından re’sen düzeltilir. Bu şekilde  
düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatın üzerinde olan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
45.1.9. İş kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer  
alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamaz.  
45.1.10. İhale komisyonu, sınır değerin altındaki tekliflerin önemli bileşenlerini;  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı  
koşullar,  
c) Teklif edilen yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda istekliler tarafından yapılan yazılı açıklamaları da dikkate almak  
suretiyle değerlendirir ve ihaleyi sonuçlandırır.  
45.1.11. Yapım yönteminin ekonomik olması hususunda bir açıklamada bulunulması  
durumunda; kullanılan yapım yöntemi ve teknolojisinin sağlayacağı maliyet avantajının  
açıklanması gereklidir.  
45.1.12. Seçilen teknik çözümler, yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak  
avantajlı koşullar veya yapım işinin özgünlüğü hususunda bir açıklamada bulunulması  
durumunda; belirtilen çözüm, avantajlı koşul ve özgünlük sayesinde elde edilen maliyet  
avantajı açıklanmalıdır.  
45.1.13. Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit  
edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları  
açıklamada, sorgulamaya konu iş kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere  
dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.  
İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;  
a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,  
b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,  
c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş  
fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,  
ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen  
asgari fiyatlar,  
d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,  
e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,  
f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b.’dir.  
7
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/067  
: 11  
: 11.11.2015  
: 2015/UY.II-2984  
İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun  
olanları açıklamaları kapsamında sunacaklardır.  
Yukarıda sayılan bilgi ve belgelerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen  
mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekliler tarafından gerekçesi belirtilmek  
suretiyle ilgili mevzuatına göre son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi  
ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir (Örnek: Yurt dışından ithal edilen mallara  
ilişkin olarak gümrük giriş beyannamesi kullanılarak açıklama yapılabilir). Yüklenicinin  
dışında üçüncü kişilerce inşaat mahalli dışında imal edilen ve esaslı başka bir işçilik veya  
malzeme katkısı yapılmaksızın yapıya monte edilen iş kalemlerinin üçüncü kişilerden alınan  
fiyat teklifleri ile açıklanması durumunda, bu iş kalemlerine ilişkin analiz sunulması zorunlu  
değildir. Ayrıca, istekliler tarafından teklif kapsamındaki harita, kadastro ve proje işlerine  
ilişkin yapılacak açıklamalarda üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin sunulması  
yeterlidir.  
45.1.13.1. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi  
alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan  
veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre  
teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit  
tutanağı (Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek  
olup, meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek ve fiyat teklifinin ekinde idareye  
verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde bu tutanaklar  
meslek mensubundan istenebilecektir.  
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin  
mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen  
ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması  
halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında  
olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu  
tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre  
tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki  
ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin  
yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi  
gerekmektedir.  
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin  
altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek  
mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine  
göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit  
tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan  
ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle  
kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.  
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden  
alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu  
değildir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
8
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/067  
: 11  
: 11.11.2015  
: 2015/UY.II-2984  
45.1.13.3. İsteklinin teklifine konu çimento veya demir ürünlerine ilişkin  
açıklamalarında çimento veya demir ürünleri üreticisinin ilan edilmiş fiyat tarifelerini  
kullanması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan  
bir tarifeyi gösterir belgeyi sunması yeterlidir.  
45.1.13.4. İsteklinin, kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere  
ilişkin ilan edilen fiyat tarifelerinde belirtilen fiyatları kullanması halinde, sadece ilan/davet  
ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan bir tarifeyi gösterir belgeyi sunması  
yeterlidir. (Örnek: Orman Genel Müdürlüğüne bağlı işletmeler tarafından satılan ürünlere  
ilişkin ilan edilmiş fiyatlar vb.)  
45.1.13.4.1. İsteklinin, kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve  
hizmetlere ilişkin fiyat tekliflerini kullanması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi  
arasında (ihale tarihi hariç) düzenlenmiş fiyat teklifini sunması yeterlidir. (Örnek:  
Karayolları Genel Müdürlüğü, İl Özel İdareleri, Belediyeler vb.nin sattıkları kum, çakıl,  
kırmataş vb. mallara ilişkin verdikleri fiyat teklifleri.)  
45.1.13.5 İstekli tarafından açıklaması yapılacak girdinin fiyatı, kamu kurum ve  
kuruluşlarınca ilan edilen ilgili mala ilişkin asgari fiyatlara uygun olması halinde, sadece  
ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan asgari fiyatın  
belgelendirilmesi suretiyle açıklama yapılması yeterlidir. (Örnek: EPDK tarafından il  
bazında günlük yayımlanan akaryakıt fiyatları vb.)  
45.1.13.6..) Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin kendi  
ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ait fiyatların kullanılması durumunda, istekliyle tam  
tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu  
tarafından ilgisine göre teklife konu olan mal için düzenlenen maliyet/satış tutarı tespit  
tutanağı (EK.O.7) ile açıklama yapılabilir.  
Maliyetler dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması  
ve isteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu işte  
kullanılmasını öngördüğü mal miktarının en az yarısı kadar alım yapmış olması gerekir.  
Satışlar dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin  
altında olmaması ve malın ticaretinin isteklinin faaliyet alanında olması gerekir. ,  
İsteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde 4734 sayılı Kanun  
kapsamındaki idarelere açıklama konusu mala ilişkin satış yapmış ve satılan malın idarece  
kabul edilmiş olması durumunda, maliyet/satış tutarı tespit tutanağı sunmasına gerek  
bulunmayıp, sadece söz konusu satışa ilişkin fatura örnekleri veya bu örneklerin noter, YMM,  
SMMM ya da vergi dairesince onaylı suretleri ile de belgelendirme yapılabilecektir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
45.1.13.7. İstekliler tarafından yapılan açıklamada; malın ihale tarihi itibariyle  
stoklarda bulunduğunun belirtilmesi durumunda, stokta bulunan mala ilişkin “stok tespit  
tutanağı”nın (Ek-O.8) sunulması zorunludur. Stok tespit tutanağında ilgili malın ağırlıklı  
ortalama birim maliyeti gösterilecektir. İsteklilerce teklif edilen tutara ilişkin birim fiyatlar,  
stok tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olamaz. Ayrıca stoklarda  
olduğu belirtilen söz konusu malın miktarının, ihale konusu işte kullanılacağı belirtilen  
miktardan az olması halinde eksik kalan miktar için bu Tebliğdeki diğer açıklama  
yöntemlerine uygun olarak açıklama yapılması gereklidir.  
9
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/067  
: 11  
: 11.11.2015  
: 2015/UY.II-2984  
45.1.13.8. İsteklinin ortağı olduğu tüzel kişiye ait işletmeden mal çekmesi veya satın  
alması durumunda söz konusu malın emsal bedeli ile değerlenmesi gereklidir. Emsal  
bedelinin tespitinde Vergi Usul Kanununun ilgili hükümleri esas alınır. Bu durumda, Vergi  
Usul Kanununa göre hesaplanan emsal bedeli gösteren ve istekliyle tam tasdik sözleşmesi  
yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından  
hazırlanarak imzalanan ve kaşelenen beyanın verilmesi yeterlidir.  
Kaşeleme işlemi bu Tebliğin 8.4 maddesinde belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
45.1.13.9. İstekliler tarafından aşırı düşük teklif sorgulaması kapsamındaki mallara  
ilişkin olarak stok tespit tutanağı veya üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi yerine sadece alış  
faturası ile açıklamada bulunulması geçerli bir açıklama olarak kabul edilmeyecektir.  
45.1.13.10. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın  
ve emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanaklardaki  
bilgilerin doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler  
veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır.  
45.1.13.11. Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanakların son veya bir  
önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya  
bir önceki geçici vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanun’un 21’inci  
maddesinin birinci fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan  
ihalelerde ilk yazılı fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde  
ise ihale tarihi esas alınır.  
Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi  
beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile  
yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2014” tür.  
45.1.14. Aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda; (45.1.3 - 45.1.13) maddelerine  
uygun açıklamada bulunmayan, açıklamaları idarece tanımlanan yapım şartlarına uymayan  
veya teknik şartnameye aykırı hususlar içeren isteklilerin teklifleri gerekçeleri belirtilmek  
suretiyle reddedilecektir.  
45.1.16. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak istenen sürede açıklama yapmasına  
rağmen teklifi reddedilen isteklilerin açıklamalarının yeterli görülmeme nedenlerinin, sadece  
ilgili madde numaralarına atıf yapılmakla yetinilmeyerek hangi düzenlemeye aykırılık  
bulunduğu da belirtilmek suretiyle kesinleşen ihale kararının bildirilmesi zorunludur.  
45.1.17. İhale süreci devam ederken çeşitli nedenlerle teklif geçerlik süresinin bitmesi  
ve 4734 sayılı Kanun’un 32’nci maddesi uyarınca teklif geçerlik sürelerinin uzatılması  
yönündeki idare talebini kabul etmeyen isteklilerin bulunması durumunda; yeniden bir sınır  
değer tespit edilmeyecek ve idarece aşırı düşük teklif sorgulaması, tespit edilen ilk sınır değer  
dikkate alınarak gerçekleştirilecektir. Ancak; gerek idarece gerek Kurum veya mahkemeler  
tarafından alınan kararlar çerçevesinde, ihale tarihi itibari ile geçerli olan teklif sayısında  
değişiklik olması halinde aşırı düşük teklif sınır değerinin geçerli teklifler dikkate alınarak  
yeniden belirlenmesi gerekmektedir.” açıklamaları yer almaktadır.  
Bahse konu ihalede idarece teklifi sınır değerin altında olan 17 istekliden aşırı düşük  
teklif açıklaması istenilmiş olup, 17 istekliden yalnızca 3 istekli (Sarıyıldız Mühendislik  
Ayhan Sarıyıldız - Arıkan İnşaat Taahhüt Ticaret ve Sanayi A.Ş. Ortak Girişimi, başvuru  
10  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/067  
: 11  
: 11.11.2015  
: 2015/UY.II-2984  
sahibi Vesaş Mühendislik Müşavirlik A.Ş. ve Ak-Eli İnşaat Ticaret Ltd. Şti.) tarafından aşırı  
düşük teklif açıklaması sunulmuş olup, açıklamaları idarece yeterli görülmeyen 3 isteklinin de  
teklifinin değerlendirme dışı bırakıldığı görülmüştür.  
İdare tarafından aşırı düşük teklif açıklaması istenen 4 adet paçal iş kalemi “İhsaniye-  
5: Her türlü yol kazısı yapılması, depoya ya da yolda dolguya konulması”, “İhsaniye-08:  
Ocak ve/veya malzeme ariyet sahalarından geçirimsiz dolgu malzemesi kazılması ve baraj  
ve/veya sedde ya da batardo dolgusuna konulması”, “İhsaniye-15: Her türlü inşaat ve imalatta  
kullanılmak üzere istenen dozda beton veya betonarme betonu ile gövde konvansiyonel  
betonu yapılması ve yerine konulması ve sızdırmazlığın sağlanması” ve “İhsaniye-16: SSB  
betonu imali ve yerine konulması” olup, bahse konu iş kalemlerine ait sıralı analiz girdileri  
tabloları aşırı düşük teklif açıklama istemi yazısı ekinde isteklilere gönderilmiştir.  
Başvuru sahibi Vesaş Mühendislik Müşavirlik A.Ş.nin aşırı düşük teklif açıklamasının  
yeterli bulunmayarak değerlendirme dışı bırakılmasının sebebinin ihale komisyon kararından  
“İhsaniye-16 nolu pozda yer alan “soğutma tesisi” analizi için 03.599/2 poz numarasının]  
kullanıldığı ve birim fiyatına 250 TL/sa yazıldığı, 03.599/2 nolu pozun Çevre ve Şehircilik  
Bakanlığı’nın “Çift vakumlu emprenye tesisinin 1 saatlik ücreti”ne ait rayiç olduğu, 03.599/2  
“Soğutma tesisi” pozu rayiç listesinde İller Bankası pozu olarak gösterildiği, ancak anılan  
pozun İller Bankası’na ait olmadığı, ayrıca istekli firma tarafından verilen dosya ekinde  
“Soğutma tesisi”ne ait birim fiyatın nasıl belirlendiğine dair tevsik edici bir belgenin yer  
almadığı, VESAŞ Mühendislik Müşavirlik A.Ş. tarafından yapılan savunmada; İhsaniye-05  
paçal iş kaleminde kullanılan “Traktör Buldozer (160 HP)”, “Traktör Riper (285 HP)” ve  
“Ekskavatör (140 HP – 1 ½)” girdileri ile ilgili hazırlanan analiz tablolarında Çevre ve  
Şehircilik Bakanlığı’nın pozları olan 03.510/3, 03.507 ve 03.502 pozlarının kullanıldığı ve  
özel poz olmadığı, buna rağmen fiyatların düşük alındığı, yine bu pozları oluşturan 01.409,  
01.404 ve 01.408 pozları kullanılmasına rağmen rayiç fiyatlarının düşük alındığı, İhsaniye-05  
paçal iş kaleminde kullanılan “Traktör Buldozer (185 HP) ve Kompresör, girdileri için  
hazırlanan poz analiz tablolarında Çevre ve Şehircilik Bakanlığının pozları olan 03.511 ve  
03.517 pozları kullanılmış olmasına rağmen fiyatlarının düşük alındığı, İhsaniye-08 paçal iş  
kaleminde kullanılan “Traktör Buldozer (185 HP)” ve “Ekskavatör (100 HP)” girdileri için  
hazırlanan poz analiz tablolarında Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın pozları olan 03.511 ve  
03.501 pozları kullanılmış olmasına rağmen fiyatlarının düşük alındığı, İhsaniye-16 paçal iş  
kaleminde kullanılan “Traktör Buldozer (185 HP)” girdisi için hazırlanan poz analiz  
tablolarında Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın pozları olan 03.511 pozu kullanılmış olmasına  
rağmen fiyatlarının düşük alındığı, Kamu Kurum ve Kuruluşlarınca hazırlanan pozlar  
kullanılmış olmasına ve özel poz kullanılmamasına rağmen fiyatların düşük alındığı ifade  
edilmiştir.” şeklinde olduğu anlaşılmıştır.  
Başvuru sahibi Vesaş Mühendislik Müşavirlik A.Ş.nin aşırı düşük teklif açıklaması  
incelendiğinde, açıklama istenen bahse konu 4 iş kalemine ilişkin olarak hazırlanan  
analizlerde yer alan işçilik fiyatlarının ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücreti  
(5,34 TL) karşıladığı görülmüştür. “İhsaniye-05” iş kaleminin altında yer alan “Operatör  
makinist”, “İhsaniye-08” iş kaleminin altında yer alan “Formen” ve “Operatör makinist” ile  
“İhsaniye-16” iş kaleminin altında yer alan “Operatör makinist” için ise “ay” üzerinden  
çalışma öngörülmüş olup, anılan istekli tarafından işçilik maliyetinin ihale tarihinde  
yürürlükte olan asgari işçilik maliyeti ile açıklandığı anlaşılmıştır.  
11  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/067  
: 11  
: 11.11.2015  
: 2015/UY.II-2984  
“İhsaniye-05” iş kalemi altında yer alıp idarece açıklama istenen “Traktör-Buldozer  
(185 HP)”, “Kompresör”, “Traktör Buldozer (160 HP)” ve “Ekskavatör (140 HP – 1 ½  
YD3)”; “İhsaniye-08” iş kalemi altında yer alıp idarece açıklama istenen “Traktör-Buldozer  
(185 DHP)” ve “Ekskavatör (100 HP)”, “İhsaniye-16” iş kalemi altında yer alıp, idarece  
açıklama istenen “Traktör-Buldozer (185 DHP)” girdileri için Çevre ve Şehircilik  
Bakanlığı’nın analizleri sunulmuş olup, sunulan analizler incelendiğinde analizlerdeki birim  
fiyatların Çevre ve Şehircilik Bakanlığı 2015 yılı birim fiyatları ile uyumlu olduğu, işçilik  
fiyatlarının ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücreti (5,34 TL) karşıladığı  
görülmüştür.  
“İhsaniye-05” iş kalemi altında yer alıp, idarece açıklama istenen “Traktör-Ripper  
(285 HP)” girdisinin analiz sunularak açıklandığı görülmüş olup, sunulan analizin 03.507 poz  
numaralı “Traktör ripperin bir saatlik ücreti”ne ilişkin olduğu, uzun tanım kısmında da  
“Traktör ripperin bir saatlik ücreti (TD 25 veya EM) yazdığı" görülmüştür. Ancak, bahse  
konu analizin alt analizinde yer alan 03.007 poz numaralı girdi incelendiğinde, “Traktör  
ripper (TD 25 veya emsali 185 HP+Ripper)” yazdığı, bahse konu analizin “Traktör-Ripper  
(285 HP)”yi karşılamadığı, “Traktör-Ripper (285 HP)” girdisinin Çevre ve Şehircilik  
Bakanlığı’nın 03.007 nolu pozu yerine “03.512: Traktör Buldozer’in (285 HP) 1 Saatlik  
Ücreti” pozuyla açıklanması gerektiği anlaşılmıştır.  
“İhsaniye-16” iş kalemi altında yer alıp idarece açıklama istenen “Soğutma Tesisi”  
girdisi “03.599/2” poz numaralı “Çift Vakumlu Emprenye Tesisi’nin 1 Saatlik Ücreti” ile  
açıklanmış olup, bahse konu poz Çevre ve Şehircilik Bakanlığı pozu olmasına rağmen  
isteklinin açıklamalarında İller Bankası pozu gibi açıklandığı görülmüştür. Kaldı ki,  
“Soğutma Tesisi” girdisinin “Çift Vakumlu Emprenye Tesisi’nin 1 Saatlik Ücreti” ile  
açıklanmasının da mevzuata uygun olmadığı anlaşılmıştır.  
Başvuru sahibinin “İhsaniye-16” numaralı iş kaleminin birim fiyat tarifi  
incelendiğinde; soğutma tesisinin taşıması gereken teknik özelliklerin birim fiyat tarifinde,  
Teknik Şartname ve eklerinde tanımlanmadığı, soğutma tesisine ilişkin hiçbir kamu kurum ve  
kuruluşunun yayımlanmış analizinin bulunmadığı, söz konusu girdinin özel bir poz olduğu ve  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.4’üncü maddesindeki açıklamalar gereği, bu poza ilişkin  
analiz girdileri ve miktarlarının gösterildiği analiz formatlarının ihale dokümanı kapsamında  
istekli olabileceklere verilmesi gerektiği, ancak idarece niteliği gereği analiz formatı  
hazırlanamayan iş kalemlerine ilişkin isteklilerin açıklamaları kapsamında analiz sunmalarına  
gerek olmadığı, anılan iş kalemlerine ilişkin açıklamaların anılan Tebliğ’in 45.1.13’üncü  
maddesi uyarınca yapılabileceği, söz konusu Tebliğ’in 45.1.13’üncü maddesi gereği bu  
girdiye dair açıklama yapılabilmesi için teknik verilerin olması gerektiği, Şartname’lerde bu  
konuda yeterli açıklamanın bulunmadığı, bu nedenle anılan Tebliğ’in 45.1.13’üncü maddesi  
uyarınca açıklama yapılmadığı yönündeki iddiası incelendiğinde, “Soğutma Tesisi” idare  
tarafından hazırlanan “İhsaniye-16: SSB Betonu İmali ve Yerine Konulması” numaralı paçal  
iş kaleminin altında yer alan bir girdi olup, idare tarafından hazırlanan Şartname’lerde bu  
girdiye ilişkin herhangi bir açıklama yer almasa da, “İhsaniye-15” ve “İhsaniye-16” nolu  
paçal iş kalemlerinin birim fiyat tariflerinde “…beton dökümlerinde ve sonrasında  
hidratasyon ısısının kontrolü ve betonun soğutulması için alınması gerekli her türlü tedbirin  
(beton suyuna buz ilavesi, beton prizini aldıktan sonra üzerine buz serilmesi, borulu soğutma  
12  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2015/067  
: 11  
: 11.11.2015  
: 2015/UY.II-2984  
sistemi yapılarak gerekli müddet ile betonun soğutulması-yağış için raylı tente sistemi  
kurulması vb.) alınması…” açıklamalarına yer verilmiş olup, ihale konusu işte istenen  
soğutma tesisinin beton dökümlerinde ve sonrasında hidratasyon ısısının kontrolünde ve  
betonun soğutulmasında kullanılacağı anlaşılmaktadır. Bu sebeple, bahse konu ihalede, teklifi  
aşırı düşük olarak belirlenen başvuru sahibi tarafından bahse konu girdinin birim fiyat  
tariflerinde yer alan söz konusu açıklamalar doğrultusunda, anılan Tebliğ’in 45.1.13’üncü  
maddesindeki açıklamalarda yer alan yöntemlerden herhangi biriyle açıklanabileceği  
düşünülmektedir.  
Yukarıda belirtilen sebeplerden dolayı, başvuru sahibi Vesaş Mühendislik Müşavirlik  
A.Ş.nin aşırı düşük teklif açıklamasının mevzuata uygun olmadığı anlaşılmış olup, idarece  
değerlendirme dışı bırakılması işleminin yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.  
3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:  
Başvuru sahibi istekli tarafından idareye yapılan şikâyet başvurusunda, bahse konu  
iddialara yer verilmediği görülmektedir. İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Tebliğ’in  
“Kurum tarafından yapılacak işlemler” başlıklı 12’nci maddesinin ikinci fıkrasında,  
“…İdareye başvuru konularının yanı sıra yeni konular da eklenerek Kuruma başvurulması  
halinde ise, itirazen şikâyet başvurusunun incelenmesinde idareye başvurusu konusu  
edilmeyen hususlar dikkate alınmaz.” denildiğinden, başvuru sahibinin 3’üncü iddiası bu  
yönüyle uygun bulunmamıştır. Bu bakımdan başvuru sahibinin 3’üncü iddiasının şekil  
yönünden reddi gerekmektedir.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen  
şikâyet başvurusunun reddine,  
Oybirliği ile karar verildi.  
Mahmut GÜRSES  
Başkan  
Kazım ÖZKAN  
II. Başkan  
Ali Kemal AKKOÇ  
Mehmet Zeki ADLI  
Kurul Üyesi  
Kurul Üyesi  
Hasan KOCAGÖZ  
Kurul Üyesi  
Hamdi GÜLEÇ  
Kurul Üyesi  
Dr. Mehmet AKSOY  
Kurul Üyesi  
13