2015/UY.II-3612 - Kamu İhale Kararı - Erdemli-Silifke-Taşucu-13Blhdyolu Km:158+780- 170+770 İle 172+600-178+158,416 Arası Toprak İşleri, Sanat Yapıları, Tünel, Köprü ve Bsk'lı Üstyapı Yapım İşi

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2015/076

: 67

: 30.12.2015

: 2015/UY.II-3612

TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER:

Başkan: Mahmut GÜRSES

Üyeler: II. Başkan Kazım ÖZKAN, Ali Kemal AKKOÇ, Mehmet Zeki ADLI, Hamdi

GÜLEÇ, Dr. Mehmet AKSOY

BAŞVURU SAHİBİ:

H.C.G. İnş. ve Tic. A. Ş.

Boğaz Sok. No: 13 Gop Çankaya/ANKARA

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Karayolları Genel Müdürlüğü 5. Bölge Müdürlüğü,

G.M.K Bulvarı 33220 Toroslar/MERSİN

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2015/139321 İhale Kayıt Numaralı “Erdemli-Silifke-Taşucu-13Blhdyolu Km:158+780-

170+770 İle 172+600-178+158,416 Arası Toprak İşleri, Sanat Yapıları, Tünel, Köprü ve

Bsk'lı Üstyapı Yapım İşi” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Karayolları Genel Müdürlüğü 5. Bölge Müdürlüğü tarafından 15.12.2015 tarihinde

açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Erdemli-Silifke-Taşucu-13Blhdyolu Km:158+780-

170+770 İle 172+600-178+158,416 Arası Toprak İşleri, Sanat Yapıları, Tünel, Köprü ve

Bsk'lı Üstyapı Yapım İşi” ihalesine ilişkin olarak H.C.G. İnş. ve Tic.A.Ş. nin 20.11.2015

tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 03.12.2015 tarihli yazısı ile reddi üzerine,

başvuru sahibince 10.12.2015 tarih ve 95820 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 10.12.2015

tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2015/3248 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan

inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,

İhalesi yapılan işin halen yüklenicisi oldukları “Erdemli-Silifke-Taşucu-13. Bl. Hd.

Yolu Km:158+779.79-213+160 Kesiminin Yapım İşi”nin kilometre aralığı içinde kaldığı,

aynı iş için birden fazla ihale yapılmasının mümkün olmadığı, yeni oluşan iş kelemlerinin iş

artışı kapsamında sözleşme süreçleri devam eden kendilerine yaptırılmasının mümkün

olduğu, ayrıca işin devamı için gereken revize projelerin bedel karşılığında kendilerine

yaptırıldığı ancak şu anda yapılan ihalede bu projelerin kullanılması sebebiyle ihaleye

katılamadıkları, ihale dokümanının bu projeyi içermesi sebebiyle kendileri bakımından

ihaleye katılımı engellediği, bu sebeple ihalenin iptal edilmesi gerektiği iddialarına yer

verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit

edilmiştir.

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2015/076

: 67

: 30.12.2015

: 2015/UY.II-3612

Başvuruya konu uyuşmazlık Karayolları Genel Müdürlüğü 5. Bölge Müdürlüğünün

“Erdemli-Silifke-Taşucu-13Bl. Hd. Yolu Km:158+780-170+770 İle 172+600-178+158,416

Arası Toprak İşleri, Sanat Yapıları, Tünel, Köprü ve Bsk'lı Üstyapı Yapım İşi” olup

15.12.2015 tarihinde gerçekleştirilen ihaleye 23 adet isteklinin teklif sunduğu, itirazen şikâyet

başvuru sahibi H.C.G. İnş. ve Tic. A.Ş.nin ihaleye teklif sunmadığı ve karar tarihi itibariyle

ihale komisyon kararı alınmadığı görülmüştür.

Uyuşmazlık konusu hususa ilişkin olarak idare tarafından gönderilen ihale işlem

dosyasında yer alan bilgi ve belgelerin incelenmesi neticesinde;

Başvuru sahibi isteklinin yüklenicisi olduğu işin 16.05.2011 tarihinde ihalesi yapılan

2011/51817 İKN’li “Erdemli - Silifke - Taşucu - 13. Bl. Hd. Yolu Km: 158+779.79 - 213+160

Kesiminin Yapımı” iş olduğu, işin sözleşmesinin 22.09.2011 tarihinde 81.208.632,07 TL

tutara imzalandığı,

Sözleşme süresinin başlangıçta 1180 (binyüzseksen) takvim günü olarak belirlendiği

ancak sözleşmenin halen uygulanma aşamasında olduğu, işin bitim tarihinin 22.09.2017

olarak belirlendiği,

İşin devamı aşamasında “mevcut onaylı projenin yatay ve düşey standartlarının

oldukça düşük olması, projenin bazı kesimlerde teknik olarak uygulanabilir olmaması, ayrıca

Aydıncık şehir geçişinin mevcut yol koridoruna oturması ve bu koridorun sit alanları ve

yoğun yapılaşma sebebiyle bölünmüş yol için yeterli genişlikte olmaması, yol kamulaştırma

sahası içerisinde kalan bazı parsellerin 1. derece sit alanı ve DSİ’ye tahsisli olması,

idaremize tahsislerinin yapılamaması nedeniyle yukarıda belirtilen kilometreler arasında

proje revizyonu yapılmasına, ayrıca Aydıncık şehir geçişinin mevcut yol koridoru yerine

ilçenin kuzey kesiminde belirlenecek yeni bir güzergahtan geçilmesine, 3. maddesinde de

mevcut sathi kaplamalı bölünmüş yol üzerine BSK yapılması öngörülen KM:176+120-

213+160 (Gözce-Anamur) arasında onaylı proje olmaması” gerekçeleriyle anılan yol için

yapılacak olan alternatif revize proje, araştırma ve mühendislik hizmetlerinin müteahhit

H.C.G. İnş. ve Tic. A.Ş’ye yaptırılmasının Genel Müdürlüğün 04.06.2012 tarihli ve 4007

sayılı Olur’u ile uygun görüldüğü,

İdare tarafından 10.07.2012 tarih ve 38118 sayılı yazı ile yükleniciye Genel

Müdürlüğün olurunun alındığı ve projenin öngörülen süre içerisinde tamamlanabilmesi için

etüt, proje ve araştırma mühendislik hizmetlerine ivedi olarak başlanılması hususunun

bildirildiği,

Yüklenici tarafından anılan projelerin alt yüklenici sıfatıyla Emay Uluslararası

Mühendislik ve Müşavirlik A.Ş.ye yaptırıldığı ve projenin idare tarafından onayının

10.05.2013 tarihinde yapıldığı,

Proje bedeli olarak yükleniciye ödenen tutarın 01.11.2015 tarihli 14/A no’lu hakediş

kayıtlarında da yer aldığı,

İdare tarafından şikayete cevap dilekçesinde de yer verildiği üzere proje değişikliği

nedeniyle ihaleye esas projedeki 1 adet tünelin 8 adede çıkarılması ve projeye 6 adet

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2015/076

: 67

: 30.12.2015

: 2015/UY.II-3612

viyadüğün eklenmesi sebebiyle işin tamamının ihale bünyesinde bitirilemeyeceği

anlaşıldığından yeni bir ihaleye çıkılmasına karar verildiği tespit edilmiştir.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Tanımlar” başlıklı 4’üncü maddesinde

“Danışman: Danışmanlık yapan, bilgi ve deneyimini idarenin yararı için kullanan,

danışmanlığını yaptığı işin yüklenicileri ile hiçbir organik bağ içinde bulunmayan, idareden

danışmanlık hizmeti karşılığı dışında hiçbir kazanç sağlamayan ve danışmanlık hizmetlerini

veren hizmet sunucularını,” hükmü,

Anılan Kanun’un “İhaleye Katılamayacak Olanlar” başlıklı 11’inci maddesinde

“Aşağıda sayılanlar doğrudan veya dolaylı veya alt yüklenici olarak, kendileri veya başkaları

adına hiçbir şekilde ihalelere katılamazlar:

...

İhale konusu işin danışmanlık hizmetlerini yapan yükleniciler bu işin ihalesine

katılamazlar. Aynı şekilde, ihale konusu işin yüklenicileri de o işin danışmanlık hizmeti

ihalelerine katılamazlar. Bu yasaklar, bunların ortaklık ve yönetim ilişkisi olan şirketleri ile

bu şirketlerin sermayesinin yarısından fazlasına sahip oldukları şirketleri için de geçerlidir.

…

Bu yasaklara rağmen ihaleye katılan istekliler ihale dışı bırakılarak geçici

teminatları gelir kaydedilir. Ayrıca, bu durumun tekliflerin değerlendirmesi aşamasında tespit

edilememesi nedeniyle bunlardan biri üzerine ihale yapılmışsa, teminatı gelir kaydedilerek

ihale iptal edilir.” hükmü,

Söz konusu Kanun’un “Yasak Fiil veya Davranışlar” başlıklı 17’inci maddesinde

“İhalelerde aşağıda belirtilen fiil veya davranışlarda bulunmak yasaktır:

…

e) 11 inci maddeye göre ihaleye katılamayacağı belirtildiği halde ihaleye katılmak.

Bu yasak fiil veya davranışlarda bulunanlar hakkında bu Kanun’un dördüncü kısmında

belirtilen hükümler uygulanır.” hükmü,

Bahsi geçen Kanun’un “Danışmanlık Hizmetleri” başlıklı 48’inci maddesinde,

“Mimarlık ve mühendislik, etüt ve proje, harita ve kadastro, her ölçekte imar planı, imar

uygulama, ÇED raporu hazırlanması, plan, yazılım geliştirme, tasarım, teknik şartname

hazırlanması, denetim ve kontrolörlük gibi teknik, mali, hukuki veya benzeri alanlardaki

hizmetler, danışmanlık hizmet sunucularından alınır.” hükmü,

4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun “Sözleşme kapsamında

yaptırılabilecek ilave işler, iş eksilişi ve işin tasfiyesi” başlıklı 24’üncü maddesinde “Mal ve

hizmet alımlarıyla yapım sözleşmelerinde, öngörülemeyen durumlar nedeniyle bir iş artışının

zorunlu olması halinde, artışa konu olan iş;

a) Sözleşmeye esas proje içinde kalması,

b) İdareyi külfete sokmaksızın asıl işten ayrılmasının teknik veya ekonomik olarak

mümkün olmaması,

Şartlarıyla, anahtar teslimi götürü bedel ihale edilen yapım işlerinde sözleşme

bedelinin % 10'una, birim fiyat teklif almak suretiyle ihale edilen mal ve hizmet alımlarıyla

yapım işleri sözleşmelerinde ise % 20 'sine kadar oran dahilinde, süre hariç sözleşme ve ihale

dokümanındaki hükümler çerçevesinde aynı yükleniciye yaptırılabilir.

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2015/076

: 67

: 30.12.2015

: 2015/UY.II-3612

Birim fiyat sözleşme ile yürütülen yapım işlerinde, Bakanlar Kurulu bu oranı sözleşme

bazında % 40 'a kadar artırmaya yetkilidir.

İşin bu şartlar dahilinde tamamlanamayacağının anlaşılması durumunda ise artış

yapılmaksızın hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir. Ancak bu durumda, işin tamamının

ihale dokümanı ve sözleşme hükümlerine uygun olarak yerine getirilmesi zorunludur.

…” hükmü,

Danışmanlık Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Danışmanlık

hizmetlerinin kapsamı” başlıklı 6’ncı maddesinde “(1) Kanun’un 48 inci maddesinde

belirtilen mimarlık ve mühendislik, etüt ve proje, harita ve kadastro, her ölçekte imar planı,

imar uygulama, ÇED raporu hazırlanması, plan, yazılım geliştirme, tasarım, teknik şartname

hazırlanması, denetim ve kontrolörlük gibi teknik, mali, hukuki veya benzeri alanlardaki

hizmetler, danışmanlık hizmet sunucularından alınır.

(2) Kanun’un 10 uncu maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (2) numaralı alt

bendinde belirtilen yapımla ilgili hizmet işlerinin tamamı danışmanlık hizmetlerinin

kapsamında olup, bu işler aşağıda sayılmıştır:

a) İmar planlarının hazırlanması.

b) Planlama, fizibilite ve yapılabilirlik etüdleri.

c) Yapımla ilgili sondaj –zemin etüdleri.

ç) Topoğrafya çalışmaları ve harita işleri (sayısal kadastral harita hizmetleri hariç).

d) Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED) raporu hazırlanması.

e) Yapımla ilgili mühendislik ve mimarlık tasarım hizmetleri.

f) Yapımla ilgili mühendislik ve mimarlık tasarım kontrollüğü.

g) Yapım işi kontrollüğü ve yapı denetimi.

ğ) Yapım işi ihalesine ilişkin teknik şartname hazırlanması.” hükmü,

Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “İhaleye katılamayacak olanlar”

başlıklı 53’üncü maddesinde “(1) Aşağıda sayılanlar doğrudan veya dolaylı veya alt

yüklenici olarak, kendileri veya başkaları adına hiçbir şekilde ihalelere katılamazlar:

…

(2) İhale konusu işin danışmanlık hizmetlerini yapan yükleniciler bu işin ihalesine

katılamazlar ve alt yüklenicisi olamazlar. Aynı şekilde, ihale konusu işin yüklenicileri de o

işin danışmanlık hizmeti ihalelerine katılamazlar. Bu yasaklar, bunların ortaklık ve yönetim

ilişkisi olan şirketleri ile bu şirketlerin sermayesinin yarısından fazlasına sahip oldukları

şirketleri için de geçerlidir.” hükmü yer almaktadır.

İhale konusu işin danışmanlık hizmetlerini yapanların o işe ilişkin ihaleye

katılamaması, 4734 sayılı Kanun’un 5’inci maddesinde yer alan temel ilkeler çerçevesinde

ihaleye katılacak olanlar arasında eşitliği ve rekabeti sağlamak bakımından önem taşımakta

olup bu husus anılan Kanun’un 11’inci maddesinde ihale konusu işin danışmanlık

hizmetlerini yapan yüklenicilerin bu işin ihalesine katılamayacağı belirtilmek suretiyle hüküm

altına alınmıştır. Anılan maddenin gerekçesinde de bu durum ihaleye katılacak istekliler

arasında eşitlik ve rekabeti sağlamak ve ihaleye fesat karıştırmasını önlemek amacıyla olduğu

ifade edilmiştir.

Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin “Tanımlar” başlıklı 4’üncü maddesinde “…Alt

yüklenici: Sözleşme konusu işin nev’i itibariyle bir kısmını yüklenici ile yaptığı sözleşmeye

dayalı olarak gerçekleştiren gerçek veya tüzel kişiyi…”, hükmü,

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2015/076

: 67

: 30.12.2015

: 2015/UY.II-3612

Anılan Şartname’nin “Alt Yüklenicilerin Çalıştırılması ve Sorumlulukları” başlıklı

20’nci maddesinde “…(6) İdarece onaylanmayan alt yükleniciler hiçbir suretle iş yerinde

çalışamaz. Ancak; ihale dokümanında alt yüklenicilere yaptırılması düşünülen işlerin

belirtilmesi istenmekle birlikte yüklenici teklifi kapsamında liste vermese dahi işin yürütülmesi

sırasında yüklenici tarafından ihtiyaç duyulması halinde idarenin onayı ile alt yüklenici

çalıştırılabilir.

(7) İdarece onaylanmış alt yüklenicilerin ve/veya bunlara ait iş kısımlarının işin devamı

sırasında değiştirilerek, işin başka alt yüklenicilere yaptırılması da idarenin iznine ve

yukarıdaki şartlara tabidir.

(8) Alt yüklenicilerin yaptığı bütün işlerden idareye karşı yüklenici sorumludur. Alt

yüklenicilerin idarece kabul edilerek onaylanması bu sorumluluğu hiçbir şekilde

değiştirmez...” hükmü yer almaktadır.

4735 sayılı Kanun’un 24’üncü maddesinde yer alan düzenlemeden yapım

sözleşmelerinde öngörülemeyen durumlar nedeniyle bir iş artışının zorunlu olması halinde,

artışa konu olan işin sözleşmeye esas proje içinde kalması ve idareyi külfete sokmaksızın asıl

işten ayrılmasının teknik veya ekonomik olarak mümkün olmaması şartlarıyla birim fiyat

teklif almak suretiyle ihale edilen yapım işleri sözleşmelerinde % 20 'sine kadar oran

dahilinde aynı yükleniciye yaptırılabileceği, işin iş artışı kapsamında yaptırılmasının idarenin

takdirinde olduğu, birim fiyat sözleşme ile yürütülen yapım işlerinde Bakanlar Kurulu kararı

ile bu oranın sözleşme bazında % 40 'a kadar artırılabileceği, işin bu şartlar dahilinde

tamamlanamayacağının anlaşılması durumunda ise artış yapılmaksızın sözleşmenin genel

hükümlere göre tasfiye edileceği anlaşılmaktadır.

Nitekim uyuşmazlık konusu hususta ilanı yapılan işin yaklaşık maliyetinin

685.207.579,32 TL, sözleşmesi devam eden işin bedelinin 2011 yılı birim fiyatları ile

81.208.632,07 TL olduğu dikkate alındığında ilanı yapılan işin idarenin cevabında da yer

aldığı üzere iş artışı kapsamında aynı yükleniciye yaptırılmasının mümkün olmadığı

anlaşılmıştır.

Diğer yandan idare tarafından şikâyetin, ihale konusu işin yaklaşık maliyeti itibariyle

iş artışı yapılmak suretiyle sözleşme süreci devam eden iş kapsamında yapılmasının mümkün

olmadığı, yeni yapılan projeler ile sözleşme konusu işlere 7 adet tünel ve 6 adet viyadüğün

eklendiği yüklenicinin söz konusu projeleri kendileri ile yapılan anlaşma çerçevesinde bedel

mukabilinde yaptığı, yüklenicinin proje değişikliğine ve revize projenin ihale bünyesinde

yapılmasına ilişkin herhangi bir itirazının olmadığı, revize proje sebebiyle ilanı yapılan işin

sözleşme süreci devam eden işle aynı iş olmadığı gerekçeleriyle reddedildiği anlaşılmıştır.

Başvuruya konu ihaleye ait projelerin başvuru sahibi istekli tarafından yapım işi

sözleşmesi kapsamında alt yüklenicisine hazırlatıldığı, projelerde alt yüklenicisinin yanında

yüklenici sıfatıyla kendi imzasının da bulunduğu, mevzuat gereği alt yüklenicilerin yaptığı

bütün işlerden idareye karşı sorumlunun yüklenici olduğu dikkate alındığında başvuru

sahibinin danışmanlık niteliği gerektiren bir faaliyeti bedel karşılığında yerine getirdiği

anlaşılmıştır.

Sözleşme süreci devam eden iş kapsamında yaptırılan projelerin yüklenici ile

anlaşılarak yaptırılması ve idarece bedeli ödenerek teslim alınması sebebiyle bu projelerin

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2015/076

: 67

: 30.12.2015

: 2015/UY.II-3612

tasarruf yetkisinin idarede olduğu, idarenin bu projeleri ilanı yapılan ihalede kullanmasının

önünde bir engel olmadığı anlaşılmıştır.

Diğer yandan revize projeler sebebiyle işin niteliğinin büyük oranda değişmesi

sebebiyle yeni bir ihaleye çıkıldığı göz önüne alındığında, başvuru sahibinin iddia ettiği gibi

kendisinin yükleniminde bulunan iş ile ihalesi 15.12.2015 tarihinde yapılan işin aynı iş

olmadığı, yeni projelerle eklenen işlerin iş artışı ile gerçekleştirilmesinin mümkün olmadığı,

bu sebeple yeni işin ihalesinin önünde bir engelin bulunmadığı anlaşılmıştır.

Sonuç olarak yukarıda aktarılan bütün gerekçeler doğrultusunda başvuru sahibinin

iddiasının yerinde olmaması ve iddia kapsamında ihalenin iptalini gerektirecek bir hususun

bulunmaması nedeniyle şikayet başvurusunun reddedilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın

tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare

Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen

şikâyet başvurusunun reddine,

Oybirliği ile karar verildi.

Mahmut GÜRSES

Başkan

Kazım ÖZKAN

II. Başkan

Ali Kemal AKKOÇ

Kurul Üyesi

Mehmet Zeki ADLI

Kurul Üyesi

Hamdi GÜLEÇ

Kurul Üyesi

Dr. Mehmet AKSOY

Kurul Üyesi

Menü

Endeksler ve Fiyatlar

İhale Araçları

Diğer Hesaplama Araçları

Kamu İhale Kararları

Menü

Endeksler ve Fiyatlar

İhale Araçları

Diğer Hesaplama Araçları