Ana Sayfa
/
Kararlar
/
Karayolları Genel Müdürlüğü Program ve İzleme Dairesi Başkanlığı
/
2015/59857-Yenikent - Temelli Yolu (Enerji İletim Hatları Deplase İşleri Dahil) Km: 0+000 - 39+699.79 Kesiminin Yapım
Bilgi
İKN
2015/59857
Başvuru Sahibi
Emiroğlu İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti.
İdare
Karayolları Genel Müdürlüğü Program ve İzleme Dairesi Başkanlığı
İşin Adı
Yenikent - Temelli Yolu (Enerji İletim Hatları Deplase İşleri Dahil) Km: 0+000 - 39+699.79 Kesiminin Yapım
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/041
: 43
: 08.07.2015
: 2015/UY.III-1928
TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER:
Başkan: Mahmut GÜRSES
Üyeler: II. Başkan Kazım ÖZKAN, Ali Kemal AKKOÇ, Ahmet ÖZBAKIR, Mehmet Zeki
ADLI, Hasan KOCAGÖZ, Hamdi GÜLEÇ, Mehmet AKSOY
BAŞVURU SAHİBİ:
Emiroğlu İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti.,
Yeşilköy Mah. Atatürk Cad. Egs Business Park Blokları No:12/2 B3 Blok Kat:3 D.No:165
Bakırköy/İSTANBUL
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Karayolları Genel Müdürlüğü Program ve İzleme Dairesi Başkanlığı,
Karayolları Genel Müdürlüğü İsmet İnönü Bulvarı No:14 06100 Çankaya/ANKARA
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2015/59857 İhale Kayıt Numaralı “Yenikent - Temelli Yolu (Enerji İletim Hatları Deplase
İşleri Dahil) Km: 0+000 - 39+699.79 Kesiminin Yapım” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Karayolları Genel Müdürlüğü Program ve İzleme Dairesi Başkanlığı tarafından
23.06.2015 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Yenikent - Temelli Yolu (Enerji
İletim Hatları Deplase İşleri Dahil) Km: 0+000 - 39+699.79 Kesiminin Yapım” ihalesine
ilişkin olarak Emiroğlu İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin 01.06.2015 tarihinde yaptığı
şikâyet başvurusunun, idarenin 08.06.2015 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince
11.06.2015 tarih ve 49543 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 11.06.2015 tarihli dilekçe ile
itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2015/1537 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, teklif edilen birim fiyatın o iş kalemi için idarenin
belirlemiş olduğu yaklaşık maliyet tutarına göre düşük ya da yüksek oluşunun puanlamaya
tabi tutulmasının Kamu İhale Kanunu anlamında bir fiyat dışı unsur olmadığı, teklif fiyatının
fiyat dışı unsur olarak kullanılması yöntemi olduğu, Kamu İhale Kanunu’nun 40’ıncı
maddesinde fiyat dışı unsurların işletme ve bakım maliyeti, maliyet etkinliği, verimlilik, kalite
ve teknik değer şeklinde belirlendiği, idarece ihale dokümanında kalite ve teknik değer başlığı
altında en son yapılacak imalata yüksek puan, ilk yapılacak imalatlara düşük puan verilerek
yaklaşık maliyette o iş kalemi için belirlenen tutar ile imalatın yapıldığı aşamanın dikkate
alınmadan bir puanlama yönteminin belirlendiği, bu durumun işin yapımı sırasında üstün
nitelikte eser meydana getirmekten ziyade yaklaşık maliyette idarece belirlenen fiyatlarla
karşılaştırma yapmak suretiyle bir puanlama yöntemi olduğu, bu büyüklükteki bir ihalede
puanlamaya tabi tutulan iş kalemi için idarenin hangi tutarı belirlediğinin taraflarınca
bilinmediği, bu durumun idarenin fiyatını bir şekilde bilen isteklilere haksız avantaj
sağlayacağı, zira aynı işin daha önce birkaç kez ilan edildiği ve iptal edildiği, 4734 sayılı
Kanun’un 38’inci maddesi anlamında avantajlı koşul olarak sayılan hususların idarece
1
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/041
: 43
: 08.07.2015
: 2015/UY.III-1928
öngörülen puanlama yöntemiyle ortadan kaldırılacağı ve bunun da aşırı düşük teklif
sorgulama yöntemini fiilen ortadan kaldıracağı belirtilerek, söz konusu durumun haksız
rekabete neden olduğu ve Kamu İhale Kanunu’nun 5’inci maddesindeki temel ilkeleri ihlal
ettiği iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit
edilmiştir.
Başvuruya konu ihale Karayolları Genel Müdürlüğü Program ve İzleme Dairesi
Başkanlığı tarafından yapılan “Yenikent - Temelli Yolu (Enerji İletim Hatları Deplase İşleri
Dahil) Km: 0+000 - 39+699.79 Kesiminin Yapımı” işidir.
Başvuru sahibi ihaleye teklif vermemiş olup, ihale dokümanına itirazda
bulunmaktadır.
İhaleye ait İdari Şartnmame’nin 2’nci maddesinde “ İhale konusu işe ilişkin bilgiler
2.1. İhale konusu işin
a) Adı:Yenikent - Temelli Yolu (Enerji İletim Hatları Deplase İşleri Dahil) Km: 0+000 -
39+699.79 Kesiminin Yapım İşi
b) Yatırım proje no'su/kodu:1986E040380 2015E040250
c) Miktarı (fiziki) ve türü: Birim Fiyat Teklif Cetvelinde nev'i ve miktarları belirtilen 39.699
km'lik yoldaki "Toprak işleri, sanat yapıları, köprü, plentmiks alttemel, plentmiks temel,
bitümlü sıcak karışım kaplama ve deplase vs. işleri"nin yapımıdır. Ayrıntılı bilgi idari
şartnamenin ekinde yer almaktadır.
ç) Yapılacağı yer: Ankara İli
d) Bu bent boş bırakılmıştır.” düzenlemesi,
Anılan Şartname’nin 19’uncu maddesinde “Teklif ve sözleşme türü
19.1. İstekliler tekliflerini, her bir iş kaleminin miktarı ile bu iş kalemleri için teklif edilen
birim fiyatlarının çarpımı sonucu bulunan toplam bedel üzerinden vereceklerdir; ihale
sonucu, ihale üzerine bırakılan istekliyle her bir iş kaleminin miktarı ile iş kalemleri için teklif
edilen birim fiyatların çarpımı sonucu bulunan toplam bedel üzerinden teklif birim fiyat
sözleşme imzalanacaktır.” düzenlemesi bulunmaktadır.
Başvuruya konu ihalenin 20.05.2015 tarihli Kamu İhale Bülteninde yayımlanan ihale
ilanının 5’inci maddesinde “…5.Ekonomik açıdan en avantajlı teklif fiyatla birlikte fiyat
dışındaki unsurlar da dikkate alınarak belirlenecektir.
A. Değerlendirme “teklif fiyatı” ile “kalite ve teknik değer nitelik” olmak üzere iki
kısımda yapılacaktır.
A.1. Teklif fiyatı puanlaması
Teklif fiyatı puanlaması 70 tam puan üzerinden yapılacaktır. Geçerli teklif veren istekliler
arasında teklif edilen en düşük teklif fiyatı sahibi istekli 70 puan alacak olup, diğer isteklilere
ait teklif puanları; TP = (TFmin x 70) / TF formülü ile hesaplanacaktır.
Bu formülde;
TP: Teklif puanı,
TFmin: Geçerli teklifler içinden istekliler arasında teklif edilen en düşük teklif fiyatı,
2
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/041
: 43
: 08.07.2015
: 2015/UY.III-1928
TF: İsteklinin teklif fiyatı,
ifade eder.
A.2. Kalite ve teknik değer nitelik puanlaması
Kalite ve teknik değer nitelik puanlaması 30 tam puan üzerinden yapılacaktır. Geçerli teklif
veren isteklilere ait kalite ve teknik değer nitelik puanlamasına konu iş kalemleri aşağıdaki
tabloda gösterilmiştir.
İş Kalemi Puanı
YTY/01
YTY/02
YTY/06
YTY/09
YTY/10
YTY/11
YTY/12
YTY/26
YTY/30
YTY/31
YTY/32
YTY/33
YTY/36
YTY/37
YTY/38
YTY/43
YTY/50
YTY/51
YTY/53
YTY/54
YTY/55
YTY/56
YTY/59
YTY/61
YTY/65
6,5
0,5
0,2
0,4
0,2
0,4
0,8
0,4
0,1
0,2
0,3
0,4
0,3
1,4
0,8
0,1
2,8
0,6
3,5
4,5
0,2
0,1
4,3
0,9
0,1
TOPLAM 30
Söz konusu iş kalemleri için isteklilerce teklif edilen fiyatların toplam tekliflerine oranının;
aynı iş kalemlerinin yaklaşık maliyetteki bedellerinin toplam yaklaşık maliyete oranının %70 -
%130 aralığında (%70 ve %130 dahil) kalması durumunda her bir iş kalemi için yukarıdaki
tabloda yer alan puanlar verilecektir. İsteklilerin teklif oranları %70 - %130 aralığı dışında
kalıyorsa iş kalemleri için puan alamayacaklardır. Kalite ve teknik değer nitelik puanı, her
bir iş kalemi için verilen puanların toplamıdır.
A.3. Toplam puan
Toplam puan, teklif fiyat puanı ile kalite ve teknik değer nitelik puanının toplamıdır.
A.4. Fiyat dışı unsurlar dikkate alınarak değerlendirilmiş teklif bedeli
Fiyat dışı unsurlar dikkate alınarak değerlendirilmiş teklif bedeli;
FDTF = (ETF x 100) / TTP formülü ile hesaplanacaktır.
Bu formülde;
FDTF: İsteklinin fiyat dışı unsurlar dikkate alınarak değerlendirilmiş teklif bedeli,
3
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/041
: 43
: 08.07.2015
: 2015/UY.III-1928
ETF: Toplam puanı en yüksek istekliye ait teklif bedeli,
TTP: İsteklinin toplam puanı,
ifade eder.
B. Ekonomik açıdan en avantajlı teklif
Ekonomik açıdan en avantajlı teklif, fiyat dışı unsurlar dikkate alınarak değerlendirilmiş teklif
bedeli en düşük olan istekliye ait teklif bedelidir…” düzenlemesine yer verilmiştir.
Aynı düzenleme İdari Şartname’nin “Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin
belirlenmesi” başlıklı 35’inci maddesinde yer almakta olup, aynı zamanda birim fiyat teklif
cetvelinde iş kalemi olarak düzenlenmiş bulunmaktadır.
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Fiyat dışı unsurlar ve bu unsurlara
yönelik düzenleme” başlıklı 62’nci maddesinde“(1) İhale konusu işin özelliği göz önünde
bulundurularak işletme ve bakım maliyeti, maliyet etkinliği, verimlilik, kalite ve teknik değer,
süre gibi unsurlar fiyat dışı unsur olarak belirlenebilir.
(2) Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin, fiyat ile birlikte fiyat dışı unsurların da dikkate
alınarak belirleneceği ihalelerde; fiyat dışı unsurların parasal değerleri veya nispi ağırlıkları
ile hesaplama yöntemi ve bu unsurlara ilişkin değerlendirmenin yapılabilmesi için sunulacak
belgeler idari şartnamede açıkça belirtilir.
(3) Fiyat dışı unsurlar, bir marka veya model esas alınarak rekabeti ortadan kaldırıcı bir
şekilde belirlenemez.
(4) Fiyat dışı unsurlara, bu unsurların parasal değerlerine veya nispi ağırlıklarına ve
hesaplama yöntemine yönelik düzenlemeyi yapan birim veya görevliler tarafından gerekçeli
bir açıklama belgesi hazırlanır ve bu belge ihale onay belgesinin ekinde yer alır.” hükmü,
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Yapım işlerine ilişkin diğer hususlar” başlıklı 53’üncü
maddesine, 23/8/2013 tarih ve 28744 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren
“Kamu İhale Genel Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ”in 2’nci maddesi ile
eklenen “Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin fiyat dışındaki unsurlar da dikkate alınarak
belirlenmesi ile ilgili hususlar” başlıklı 53.3’üncü maddesinde “53.3.1. Kanunun 40 ıncı
maddesi uyarınca, ekonomik açıdan en avantajlı teklif; sadece fiyat esasına göre
belirlenebileceği gibi fiyat ile birlikte işletme ve bakım maliyeti, maliyet etkinliği, verimlilik,
kalite ve teknik değer gibi fiyat dışındaki unsurlar dikkate alınarak belirlenebilmektedir.
Ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibinin hangi yöntem kullanılarak belirlenebileceği
hususu tamamen idarenin takdirinde olup fiyat dışı unsurlar kullanılarak belirlenmesi
durumunda aşağıdaki esaslara uyulması gerekmektedir.
53.3.2. Fiyat dışı unsurların, Kanunun 5 inci maddesinde belirtilen ilkelere halel
getirmeyecek bir biçimde idari şartnamede açık ve net olarak düzenlenmesi gerekmektedir.
53.3.3. İdari şartnamede fiyat dışı unsur olarak belirlenen hususların parasal değerlerinin
veya nispi ağırlıklarının belirlenmesi gerekmektedir.
53.3.4. Fiyat dışı unsur olarak yalnızca niceliksel unsurların belirlenmesi zorunlu olmayıp bu
kapsamda niteliksel belirlemeler de yapılabilir. Bu bağlamda, ihale konusu işin beklenen
kaliteye uygun olarak gerçekleştirilmesini sağlamaya yönelik parametreler, kamuya karşı
yükleniminde bulunan işlerin miktarı veya tutarı bakımından kapasite durumu ya da ihale
konusu işi oluşturan bileşenler itibariyle isteklinin teklifi ile yaklaşık maliyet yapısının birbiri
ile uyumu gibi hususlar fiyat dışı unsur olarak belirlenebilecektir.” açıklaması yer almaktadır.
4
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/041
: 43
: 08.07.2015
: 2015/UY.III-1928
Kamu İhale Genel Tebliği’nde yapılan söz konusu değişikliğe ilişkin Genel
Gerekçe’de “4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 40’ıncı maddesi uyarınca ekonomik açıdan
en avantajlı teklifin fiyat ile birlikte fiyat dışı unsurların da dikkate alınarak belirlenebileceği
bilinmektedir. Ancak söz konusu Kanun maddesinde fiyat dışı unsur olarak sayılan kriterlerin
birim fiyat teklif almak suretiyle yapılan yapım işleri ihalelerinde özellikle işin erken tasfiye
edilmesi suretiyle kaynakların verimli kullanılmasını ilkesinin muhtemel ihlallerini
engelleyecek şekilde etkin kullanımının sağlanması gerekmektedir.
Bu çerçevede, anılan Kanun’un 40’ıncı maddesinde ‘kalite’ olarak belirtilen ve ‘teknik
değer’ unsurundan bağımsız olarak zikredilmiş olması nedeniyle muhteviyatının teknik
özellikler haricinde ele alınması gereken fiyat dışı unsurun, özellikle yapım işleri ihalelerinde
kaynakların verimli kullanılmasını sağlamaya yönelik olarak açıklanması ve
örneklendirilmesi amacıyla Kamu İhale Genel Tebliğinin ilgili maddelerinde değişikliğe
gidilmesi gerekli hale gelmiştir.” ifadesine yer verilmiştir.
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 53.3’üncü maddesinde yer alan ekonomik açıdan en
avantajlı teklifin fiyat dışındaki unsurlar da dikkate alınarak belirlenmesi ile ilgili açıklamalar
kapsamında ihale konusu işi oluşturan bileşenler itibarıyla isteklinin teklifi ile yaklaşık
maliyet yapısının birbiri ile uyumu gibi hususların fiyat dışı unsur olarak belirlenebileceği
anlaşılmaktadır. Anılan Tebliğ açıklamasında, fiyat dışı unsur olarak ihale konusu işi
oluşturan bileşenler itibarıyla yaklaşık maliyetin yapısı ile istekli/isteklilerin tekliflerinin
yapısının birbiri ile uyumundan bahsedilmekte olup, cümlede geçen “ihale konusu işi
oluşturan bileşenler” ifadesinden bir yapım işini oluşturan “iş kalemleri”nin anlaşılması
gerekmektedir.
Kamu İhale Genel Tebliği’nin söz konusu maddesinde yer alan düzenleme ile
amaçlanan, 4734 sayılı Kanun’un 40’ıncı maddesinde düzenlenen fiyat dışı unsurun, ihale
konusu işin beklenen kaliteye uygun olarak gerçekleştirilmesini ve özellikle yapım işleri
ihalelerinde işin erken tasfiye edilmesi suretiyle kaynakların verimli kullanılması ilkesinin
muhtemel ihlallerini engelleyecek şekilde etkin kullanımını sağlamaktır. Bu bağlamda, yapım
işi ihalelerinde bazı isteklilerin birim fiyat üzerinden teklif alınan iş kalemlerinden özellikle
işin niteliği itibarıyla miktarı işin devamı sırasında büyük değişkenlik gösterebilecek olan kazı
yapılması gibi alt yapıya ilişkin iş kalemlerinin birim fiyatını yaklaşık maliyete oranla çok
yüksek, diğer iş kalemlerinin birim fiyatını ise çok düşük belirledikleri, bunun sonucunda
ihalenin bu şekilde teklif veren isteklinin üzerinde kalması halinde, işin gerçekleştirilmesi
aşamasında yüksek birim fiyat teklif edilen iş kalemlerindeki miktar artışı nedeniyle sözleşme
bedelinin büyük kısmının bu iş kalemlerine karşılık olarak ödendiği, bu durumun sözleşme
konusu iş kapsamındaki bazı imalatlar gerçekleştirilmeden işin tasfiye edilmesi sonucunu
doğurduğu ve bu suretle kamu hizmetlerinin gecikmesine ve kaynakların verimli
kullanılamamasına neden olduğu görüldüğünden, söz konusu Tebliğ düzenlemesi ile yaklaşık
maliyet içerisindeki idarece belirlenen her bir iş kaleminin yaklaşık maliyetteki oranı ile
isteklinin teklifindeki aynı iş kalemlerinin her birinin isteklinin teklif fiyatına oranının
karşılaştırılmasının amaçlandığı anlaşılmaktadır.
Yapılan açıklamalar çerçevesinde başvuru sahibinin iddiasına konu olan fiyat dışı
unsur düzenlemesi incelendiğinde, isteklinin idare tarafından belirlenen pozlardaki fiyat
ağırlığının aynı iş için yaklaşık maliyetteki oranlamaya yaklaşması halinde fiyat dışı unsur
puanı verileceğinin düzenlendiği görülmektedir. Bir başka ifadeyle değerlendirmede teklifteki
5
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2015/041
: 43
: 08.07.2015
: 2015/UY.III-1928
oranla yaklaşık maliyetteki oran karşılaştırılmaktadır. Anılan düzenlemenin Kamu İhale
Genel Tebliği’nin 53.3’üncü maddesinde yer alan açıklama ve bu maddenin genel
gerekçesinde belirtilen konularla uyumlu olduğu, idarenin iş tamamlanmadan sözleşmenin
tasfiye edilme riskini azaltmak için bu düzenlemeye gittiği, anılan haliyle de etkinlik,
verimlilik ve teknik değer kriterlerinin sağlandığı görüldüğünden iddia konusu doküman
düzenlemesinde kamu ihale mevzuatına aykırılık görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen
şikâyet başvurusunun reddine,
Oybirliği ile karar verildi.
Mahmut GÜRSES
Başkan
Kazım ÖZKAN
II. Başkan
Ali Kemal AKKOÇ
Kurul Üyesi
Ahmet ÖZBAKIR
Kurul Üyesi
Mehmet Zeki ADLI
Hasan KOCAGÖZ
Kurul Üyesi
Hamdi GÜLEÇ
Kurul Üyesi
Kurul Üyesi
Mehmet AKSOY
Kurul Üyesi
6