Ana Sayfa / Kararlar / Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu Genel Müdürlüğü İdari İşler Dairesi Başkanlığı / 2016/362791-2017 Yılı Personel Taşımacılığı Hizmet Alımı
Bilgi
İKN
2016/362791
Başvuru Sahibi
Ayder Turizm Tic. Ltd. Şti.
İdare
Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu Genel Müdürlüğü İdari İşler Dairesi Başkanlığı
İşin Adı
2017 Yılı Personel Taşımacılığı Hizmet Alımı
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/065  
: 44  
: 30.11.2016  
: 2016/UH.I-2944  
TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER:  
Başkan: Hamdi GÜLEÇ  
Üyeler: II. Başkan Şinasi CANDAN, Osman DURU, Erol ÖZ, Köksal SARINCA, Dr. Ahmet  
İhsan ŞATIR, Hasan KOCAGÖZ, Mehmet ATASEVER, Oğuzhan YILDIZ  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Ayder Turizm Tic. Ltd. Şti.,  
Ümit Mahallesi Osmanağa Konakları 2494/2 Sokak No: 8 Ümitköy Çankaya/ANKARA  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu Genel Müdürlüğü İdari İşler Dairesi Başkanlığı,  
Söğütözü Mah. 2176. Sok. No: 25 Çankaya/ANKARA  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2016/362791 İhale Kayıt Numaralı “2017 Yılı Personel Taşımacılığı Hizmet Alımı” İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu Genel Müdürlüğü İdari İşler Dairesi  
Başkanlığı tarafından 12.10.2016 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “2017 Yılı  
Personel Taşımacılığı Hizmet Alımı” ihalesine ilişkin olarak Ayder Turizm Tic. Ltd. Şti.nin  
27.10.2016 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 03.11.2016 tarihli yazısı ile reddi  
üzerine, başvuru sahibince 11.11.2016 tarih ve 62499 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan  
11.11.2016 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2016/2586 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,  
1) a) Kendilerine bildirilen kesinleşen ihale kararında ve idareye yaptıkları şikâyet  
başvurusu üzerine idarece alınan kararda, belgelerin incelenmesi ve alınan kararın hangi  
hukuki gerekçelere dayandırıldığının bildirilmediği, incelemelerin eksik yapıldığı ve söz  
konusu hususların açıkça ifade edilmemiş olmasının hukuki sebeplerin bilinmemesine ve hak  
kaybına neden olduğu,  
İhale üzerinde bırakılan Şen –Dem Tur. Oto. Nak. Taah. Tic. Ltd. Şti.nin teklif dosyası  
kapsamında sunduğu;  
b) İdari Şartname’nin 7.5.2’nci maddesi uyarınca teklif dosyası kapsamında sunulması  
gereken 10 adet kendi malı araca ilişkin sunulan belgelerin fotokopi olduğu, noter veya mali  
müşavir onaylı olmadığı ve belirtilen hususların belgelerin sunuluş şekline aykırı olduğu,  
ayrıca anılan araçların ihale dokümanında belirlenen teknik kriterleri karşılamadığı,  
c) Banka referans mektubunun ihale ilan tarihinden önce düzenlendiği,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/065  
: 44  
: 30.11.2016  
: 2016/UH.I-2944  
d) İhaleye katılımda aranan bilanço ve ciro bilgilerini gösteren belgelerin onaysız  
olduğu ve istenen yeterlik oranlarını ve şartlarını karşılamadığı,  
2) (a) İdarece aşırı düşük teklif açıklaması yazısı kapsamında ihale dokümanı  
kapsamındaki maliyetleri doğrudan etkileyen bazı bileşenlerin belirtilmemiş olmasının  
açıklanamaz bir teklifin açıklanabilir hale getirilmesine neden olduğu, söz konusu hususun  
açıklama sunan isteklinin lehine bir fiyat avantajı sağlanmasına neden olduğu, idarenin  
önemli maliyet bileşenlerini belirleme yetkisinin sınırsız olmadığı,  
b) Anılan istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamasında; kendi malı  
araçlara ilişkin olarak şikayet başvurusuna idarece verilen cevaptan da anlaşılacağı üzere  
teklif verilmediği, kendi malı ve kiralama ile temin edilecek araçların beyanında plaka, cins,  
koltuk kapasitesi ve modellerin belirtilmediği, İdari Şartname’de belirlenen kendi malı  
araçların teklif açıklamasına dahil edilmediği, en az 2011 model yılı şartını karşılamadığı,  
ruhsatlarda muayene süresinin geçtiği, söz konusu araçların trafiğe çıkmasının yasal olmadığı,  
meslek mensubu onaylı amortisman tespit raporunun sunulmadığı, hesaplamaların  
amortismana tabi iktisadi kıymetler tebliğindeki düzenlemelere aykırı hesaplandığı, aktife  
kayıtlı değeri olmayan araçlar için kasko değeri üzerinden amortisman maliyetlerinin  
hesaplanmadığı, kiralama yapılacak araçlarla ilgili her araç için ayrı ayrı plaka cins ve koltuk  
kapasitesi ve modellerin belirtilmediği, kiralama süresinin işin tamamını kapsamadığı, günlük  
çalışma sürelerinin kısa tutulduğu, maliyetlerin piyasa rayiçlerine uygun olmadığı, meslek  
mensubunun kaşe ve imzasının kamu ihale mevzuatına aykırı olduğu, meslek mensubunun  
defterleri tutmaya yetkili olmadığı, fiyat tekliflerinin dayanaklarının istenilmesi gerektiği,  
c) Sözleşme giderlerine ilişkin, sözleşme ve karar damga vergisi, KİK payı  
giderlerinin mevzuata uygun açıklanmadığı, geçici ve kesin teminat bedellerinin maliyete  
dahil edilmediği,  
d) İdari ve Teknik Şartname’de belirtilen güzergâhlarda çalıştırılacak 33 adet araca ait  
MTV giderlerinin MTV giderleri için yayımlanan Genel Tebliğ’de belirtilen taşıt cinsi, koltuk  
kapasitesi ve araç yaşına ilişkin yıllık vergilerin belirtilmesi gerektiği, belirtilen araçların  
2011 model olma şartını karşılamadığı, sunulan araçların yasal şartları taşımadığı, araç ve  
egzoz muayene giderlerinin Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.2.6’ncı maddesine göre  
belgelendirilip açıklanması gerektiği, ücretlerin eksik hesaplandığı, söz konusu giderlere  
ilişkin 2017 yılında yapılacak vergi veya diğer artışların maliyet hesaplamasına dâhil  
edilmediği, Kamu Kurum ve Kuruluşları Personel Servis Hizmet Yönetmeliğinde ve ihale  
dokümanında belirtilen 33 adet araca ilişkin personel servis aracı güzergâh izin belgesi, özel  
servis aracı uygunluk bedeli için ödenecek harç bedeli, özel servis aracı uygunluk belgesi için  
yetkili servisten alınmış bakım raporu ücret bedellerinin aşırı düşük teklif açıklaması  
kapsamında ayrı ayrı belgelendirilmediği, maliyet öngörülmediği ve söz konusu belgelerin  
işin süresinin tamamını kapsamadığı,  
e) Personel giderlerinin 33 personel ve  
1
koordinasyon görevlisi olmak üzere 34 kişiye  
ait asgari işçilik maliyeti dikkate alınarak hesaplanmadığı, koordinasyon görevlisinin personel  
ücretinin hesaplamalara dahil edilmediği, sürücü ve koordinasyon personelinin maliyetinin  
düşürüldüğü, belirtilen personelin tam zamanlı çalışma süreleri üzerinden maliyet  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/065  
: 44  
: 30.11.2016  
: 2016/UH.I-2944  
hesaplamalarının yapılması gerektiği ve personel giderlerinin bu haliyle kamu ihale  
mevzuatına aykırı olduğu,  
f) Akaryakıt giderlerine ilişkin açıklamalarda hangi aracın hangi güzergahta  
çalışacağının belirtilmediği, her araç için ayrı ayrı yetkili servislerden onaylı olarak alınmış  
ya da katalog veya üreticisi tarafından yayımlanmış resmi bilgilere dayalı olarak akaryakıt  
tüketim bilgilerinin gösterilmediği söz konusu belgelerin yetkili kişilerce onaylanmadığı,  
ihale dokümanında belirtilen güzergahların yıllık km hesabının yapılmadığı, hesaplamalarda  
10 km’lik mesafe artışlarının da hesaplanmadığı, akaryakıt giderlerinin (K.D.V) hariç olarak  
belirlenmediği, hesaplamalarda aritmetik hatalar olduğu, akaryakıt fiyatını gösteren  
belgelerde yetkili meslek mensubunun onayının olmadığı, sunulan belgelere ilişkin dayanağı  
olan tutanakların sorgulanması gerektiği açıklamaların bu haliyle kamu ihale mevzuatına  
aykırılık teşkil ettiği,  
g) Trafik Sigorta Giderlerinin tevsikinde 33 adet aracın plaka ve tescil bilgilerinin  
belirtilmediği, sigorta süresinin işin süresini kapsamadığı, fiyat tekliflerinde meslek mensubu  
onayı olmadığı, fiyat tekliflerinin dayanağının bulunmadığı, Genel Müdürlüğün veya Bölge  
Müdürlüğünün teyit yazısının sunulmadığı, zorunlu ferdi kaza sigorta giderlerinin tevsiki için  
her bir aracın plaka ve tescil bilgileri ile koltuk kapasitelerinin belirtilmediği, kasko  
giderlerinin tevsiki için sunulan belgelerde 33 adet araç için her bir aracın plaka ve tescil  
bilgileri ile koltuk kapasitelerinin belirtilmediği, sigorta süresinin işin süresini kapsamadığı,  
yetkili meslek mensubu tarafından onaylanmadığı, belgeyi düzenleyen acentenin bağlı olduğu  
Genel Müdürlüğün veya Bölge Müdürlüğünün teyit yazısının sunulmadığı, fiyat tekliflerinin  
dayanağının bulunmadığı,  
h) Teklif edilen araçların marka ve modellerine ilişkin ayrı ayrı yetkili servisten bakım  
giderleri için teklif alınmadığı, teklif alınan firmanın yetkili servis olup olmadığının belli  
olmadığı, onaylayanların yetkili olup olmadığının belli olmadığı, alınan tekliflerde bakım  
onarım giderlerine ilişkin bakım, onarım, yağ ve mazot filtresi, akü, fren ve debriyaj  
balataları, işçilik ücretlerinin ayrı ayrı belirtilmediği, araçların bakım sayısının belirtilmediği,  
sunulan söz konusu fiyat tekliflerinin mensek mensubu açıklamalarının tarih ve numara  
bilgilerinin uygun olmadığı, TURMOB kaşesi bilgilerinin okunmadığı, teklifleri düzenleyen  
meslek mensubunun teklifi düzenleyen firmanın defterlerini tutmaya yetkili olmadığı,  
bilgilerin doğruluğunun teyidi için tutanakların istenilmesi gerektiği, araçların ne kadar  
aralıkta bakımlarının yapılacağının belirtilmediği,  
i) Araç temizlik giderleri kapsamındaki deterjan ve su gideri için tevsik edici belge  
sunulmadığı, araç temizliği başka firmaya yaptırılacağı öngörülmüşse söz konusu giderin  
tevsiki için fiyat teklifi alınmadığı, araçların yazlık ve kışlık lastik giderlerinin ayrı ayrı  
hesaplanmadığı, lastik ebatlarının ayrı ayrı belirtilmediği, zincir maliyetinin hesaplamaya  
dahil edilmediği, hesaplamaların işin süresi üzerinden yapılmadığı, meslek mensubunun  
TURMOB kaşesinin okunmadığı, tarih ve numara bilgilerinin uygun olmadığı, teklifleri  
düzenleyen meslek mensubunun teklifi düzenleyen firmanın defterlerini tutmaya yetkili  
olmadığı, bilgilerin doğruluğunun teyidi için tutanakların istenilmesi gerektiği iddialarına yer  
verilmiştir.  
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/065  
: 44  
: 30.11.2016  
: 2016/UH.I-2944  
edilmiştir.  
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:  
Başvuru sahibinin 1’inci iddiasının (a) bölümünde yer alan iddialarına ilişkin olarak  
yapılan incelemede;  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Kesinleşen ihale kararlarının bildirilmesi”  
başlıklı 41’inci maddesinde “İhale sonucu, ihale kararının ihale yetkilisi tarafından  
onaylandığı günü izleyen en geç üç gün içinde, ihale üzerinde bırakılan dahil olmak üzere,  
ihaleye teklif veren bütün isteklilere bildirilir. İhale sonucunun bildiriminde, tekliflerin  
değerlendirmeye alınmama veya uygun bulunmama gerekçelerine de yer verilir…” hükmü,  
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Şikayet başvurusu üzerine  
inceleme” başlıklı 10’uncu maddesinde “(1) İhalelere ilişkin olarak öncelikle ihaleyi yapan  
idareye şikayet başvurusunda bulunulur. Bu şikayet başvuruları, süresinde ve usulüne uygun  
sözleşme imzalanmadan önce yapılmış olması halinde idare tarafından incelenerek  
sonuçlandırılır.  
(2) 8 inci maddede belirtilen ve dilekçe ile ekinde yer alması zorunlu olan bilgi ve  
belgeleri içermeyen şikayet başvurularında, söz konusu eksiklikler başvuru süresinin sonuna  
kadar başvuru sahibi tarafından giderilebilir. Eksikliklerin başvuru süresi içerisinde  
tamamlanmaması halinde idare tarafından başvurunun reddine karar verilir.  
(3) İdare tarafından yapılan inceleme sonucunda on gün içerisinde 11 inci maddedeki  
kararlardan biri alınarak başvuru sonuçlandırılır. Ancak, ilan ile ön yeterlik veya ihale  
dokümanına yönelik şikayet başvurularının ihale veya son başvuru tarihinden önce  
sonuçlandırılması esastır.  
(4) İnceleme, ihale yetkilisince bizzat yapılabileceği gibi ihale yetkilisinin  
görevlendireceği bir veya birden fazla raportör tarafından da yapılabilir. Bu inceleme  
sonucunda, ihale yetkilisi tarafından gerekçeli bir karar alınır.” hükmü,  
Anılan Yönetmelik’in “Alınacak kararlar” başlıklı 11’inci maddesinde “(1) Şikayet  
üzerine idare tarafından yapılan inceleme sonucunda gerekçeli olarak;  
a) İhale sürecinin devam etmesine engel oluşturacak ve düzeltici işlemle  
giderilemeyecek hukuka aykırılığın tespit edilmesi halinde ihalenin iptaline,  
b) Düzeltme yapılması yoluyla giderilebilecek ve ihale sürecinin kesintiye  
uğratılmasına gerek bulunmayan durumlarda, düzeltici işlem belirlenmesine,  
c) Başvurunun süre, usul ve şekil kurallarına uygun olmaması, usulüne uygun olarak  
sözleşmenin imzalanmış olması veya şikayete konu işlemlerde ihalenin iptalini veya düzeltici  
işlem belirlenmesini gerektirecek hukuka aykırılığın tespit edilememesi hallerinde başvurunun  
reddine, karar verilir.” hükmü,  
Aynı Yönetmelik’in “Kararlarda bulunacak hususlar” başlıklı 12’nci maddesinde “(1)  
Şikayet başvurusu üzerine idare tarafından alınacak kararlarda aşağıdaki hususlar gösterilir:  
ç) Başvuru üzerine alınan diğer kararlar ve yapılan işlemlerin özeti,  
d) İleri sürülen iddiaların, olayların ve hukuki dayanaklarının özeti,  
e) İddiaların ve olayların değerlendirilmesi,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/065  
: 44  
: 30.11.2016  
: 2016/UH.I-2944  
f) Kararın dayandığı hukuki sebepler ile gerekçeleri ve karar sonucu,  
g) Şikayetin kısmen veya tamamen haklı bulunması halinde, yapılması gereken  
düzeltici işlemler… hükmü,  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin  
değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “…79.6. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak  
istenen sürede açıklama yapmasına rağmen teklifi reddedilen isteklilere, açıklamalarının  
yeterli görülmeme nedenlerinin kesinleşen ihale kararı ile birlikte bildirilmesi zorunludur.”  
açıklaması,  
İdari Şartname’nin “İhalenin karara bağlanması” başlıklı 36’ncı maddesinde “36.1.  
Yapılan değerlendirme sonucunda ihale komisyonu tarafından ihale, ekonomik açıdan en  
avantajlı teklifi veren istekli üzerinde bırakılır.  
36.2. İhale komisyonu, yapacağı değerlendirme sonucunda gerekçeli bir karar alarak  
ihale yetkilisinin onayına sunar.  
düzenlemesi,  
Anılan Şartname’nin “Kesinleşen ihale kararının bildirilmesi” başlıklı 38’nci  
maddesinde “38.1. Kesinleşen ihale kararı, ihale yetkilisi tarafından onaylandığı günü  
izleyen en geç üç gün içinde, ihale üzerinde bırakılan dahil, ihaleye teklif veren bütün  
isteklilere, 36.2. maddesi uyarınca alınan ihale komisyonu kararı ile birlikte bildirilir.  
38.2. İhale kararının ihale yetkilisi tarafından iptal edilmesi durumunda da isteklilere  
gerekçeleri belirtilmek suretiyle bildirim yapılır.  
38.3. İhale sonucunun bütün isteklilere bildiriminden itibaren on gün geçmedikçe  
sözleşme imzalanmayacaktır.” düzenlemesi yer almaktadır.  
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri ve doküman düzenlemeleri incelendiğinde;  
İhale komisyonunun yapacağı değerlendirme sonucunda gerekçeli bir karar alarak  
ihale yetkilisinin onayına sunacağı, ihale sonucunun ihale kararının ihale yetkilisi tarafından  
onaylandığı günü izleyen en geç üç gün içinde ihale üzerinde bırakılan dâhil olmak üzere,  
ihaleye teklif veren bütün isteklilere ihale komisyonu kararı ile birlikte bildirileceği, ihale  
sonucunun bildiriminde tekliflerin değerlendirmeye alınmama veya uygun bulunmama  
gerekçelerine de yer verileceği, aşırı düşük teklifine ilişkin olarak istenen sürede açıklama  
yapmasına rağmen teklifi reddedilen isteklilere açıklamalarının yeterli görülmeme  
nedenlerinin kesinleşen ihale kararı ile birlikte bildirilmesinin zorunlu olduğu, şikâyet üzerine  
idare tarafından yapılan inceleme sonucunda gerekçeli olarak karar alınabileceği, şikâyete  
konu işlemlerde ihalenin iptalini veya düzeltici işlem belirlenmesini gerektirecek hukuka  
aykırılığın tespit edilememesi hallerinde başvurunun reddine karar verileceği anlaşılmıştır.  
Başvuruya konu ihalede 14 adet doküman satın alındığı, ihale komisyonu kararında  
ihaleye teklif dosyası sunduğu tespiti yapılan  
dosyasında teşekkür mektubu sunduğu, diğer isteklilerin ise tekliflerinin geçerli kabul edildiği  
ve teklifi geçerli kabul edilen istekliden teklifinin Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.1’inci  
6
istekliye ilişkin olarak, 1 isteklinin teklif  
1
maddesi uyarınca tespit edilen sınır değerin altında olduğu gerekçesiyle aşırı düşük teklif  
açıklaması istendiği ve aşırı düşük teklif açıklaması uygun görülerek ihalede Şen –Dem Tur.  
Oto. Nak. Taah. Tic. Ltd. Şti.nin ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi olarak, başvuru  
sahibinin ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlendiği yönünde  
açıklamalara yer verilerek, söz konusu kararın 21.10.2016 tarihli EKAP üzerinden gönderilen  
kesinleşen ihale kararı ekinde tüm isteklilere bildirildiği, başvuru sahibinin şikâyet  
başvurusunda belirtilen iddialarına yönelik olarak ise ihale üzerinde bırakılan isteklinin teklif  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/065  
: 44  
: 30.11.2016  
: 2016/UH.I-2944  
dosyası kapsamında sunduğu belgelere ilişkin ihale yetkilisi tarafından yapılan  
değerlendirmelere yer verilerek şikâyet başvurusunun reddine karar verildiği görülmüştür.  
Yukarıda yer verilen tespitler uyarınca, ihale sonucunun ihale kararının ihale yetkilisi  
tarafından onaylandığı günü izleyen en geç üç gün içinde ihale üzerinde bırakılan istekli dâhil  
olmak üzere, ihaleye teklif veren bütün isteklilere ihale komisyonu kararı ile birlikte  
bildirildiği, sunulan aşırı düşük teklif açıklamalarının uygun bulunması halinde kesinleşen  
ihale kararında açıklamaların uygun bulunma gerekçelerine yer verilmesi gibi bir  
zorunluluğun olmadığı, bununla birlikte başvuru sahibinin şikâyet başvurusunda yer verilen  
iddialarına yönelik olarak ise ihale yetkilisi tarafından ihale üzerinde bırakılan isteklinin teklif  
dosyası kapsamında sunduğu belgeler ve aşırı düşük teklif açıklamalarına ilişkin iddialara  
ilişkin inceleme bilgilerine yer verilerek şikâyet başvurusunun reddine karar verildiği  
görülmüş olup, bu kapsamda idarece tesis edilen söz konusu işlemlerde kamu ihale  
mevzuatına aykırılık bulunmadığı ve başvuru sahibinin bu yöndeki iddialarının yerinde  
olmadığı sonucuna varılmıştır.  
Başvuru sahibinin 1’inci iddiasının (b) bölümünde yer alan iddialarına ilişkin olarak  
yapılan incelemede;  
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Belgelerin sunuluş şekli” başlıklı  
31’inci maddesinde “(1) Bu Yönetmeliğin uygulanmasında idareler; belgelerin aslını veya  
aslına uygunluğu noterce onaylanmış örneklerini isterler. Bu kapsamda sunulan fatura  
örnekleri de asıl olarak kabul edilir. Adaylar veya istekliler, istenen belgelerin aslı yerine  
ihale veya son başvuru tarihinden önce idare tarafından “aslı idarece görülmüştür” veya bu  
anlama gelecek şerh düşülen suretlerini başvuruları veya teklifleri kapsamında sunabilirler.  
Bu yönde yapılacak başvuruların, ihaleden önce idarenin ilgili birim yetkilisi veya bu hususta  
görevlendirilmiş personelince karşılanması zorunludur.  
(2) Noter onaylı belgelerin aslına uygun olduğunu belirten bir şerh taşıması zorunlu  
olup, sureti veya fotokopisi görülerek onaylanmış olanlar ile “ibraz edilenin aynıdır” veya bu  
anlama gelecek bir şerh taşıyanlar geçerli kabul edilmez. Ancak, Türkiye Ticaret Sicili  
Gazetesi Nizamnamesinin  
9
uncu maddesinde yer alan hüküm çerçevesinde, Gazete idaresince  
veya Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğine bağlı odalarca “aslının aynıdır” şeklinde  
onaylanarak verilen Ticaret Sicili Gazetesi suretleri veya bunların noter onaylı suretleri de  
kabul edilir…” hükmü,  
Anılan Yönetmelik’in “Makine, teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin belgeler ve kapasite  
raporu” başlıklı 41’inci maddesinde “(1) İşin yapılabilmesi için gerekli görülen makine,  
teçhizat ve diğer ekipmanın sayısına ve niteliğine dokümanda yer verilir. Makine, teçhizat ve  
ekipman için kendi malı olma şartının aranmaması esastır. Ancak idare, işin niteliğinin  
gerektirdiği hallerde, ihale konusu işin yapılabilmesi için adaya veya istekliye ait olmasını  
gerekli gördüğü makine, teçhizat ve diğer ekipmanı yeterlik kriteri olarak belirleyebilir. Bu  
durumda, makine, teçhizat ve diğer ekipmanın, teknik kriterlerine yönelik olarak dokümanda  
düzenleme yapılmış ise, bu niteliğe yönelik belgelerin de başvuru veya teklif kapsamında  
sunulması zorunludur.  
(2) Adayın veya isteklinin kendi malı olan makine, teçhizat ve diğer ekipman; ruhsat,  
demirbaş veya amortisman defterinde kayıtlı olduğuna dair noter tespit tutanağı ya da  
yeminli mali müşavir, serbest muhasebeci mali müşavir veya serbest muhasebeci raporu ile  
tevsik edilir…” hükmü,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/065  
: 44  
: 30.11.2016  
: 2016/UH.I-2944  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin  
belgeler” başlıklı 9’uncu maddesinde “9.1. İhale Uygulama Yönetmeliklerinin tesis, makine,  
teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin belgeleri düzenleyen maddelerinde kendi malı olma şartının  
aranmamasının esas olduğu hükme bağlanmıştır. İdareler tarafından bazı tesis, makine,  
teçhizat ve diğer ekipman için aday veya isteklinin kendi malı olma şartının aranması  
durumunda; kendi malı olması istenen tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmanın teknik kriter  
ve özelliklerine ön yeterlik şartnamesi veya idari şartnamede yer verilecek, aday veya  
istekliler de kendi malı olan tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmanı; ruhsat, demirbaş veya  
amortisman defterinde kayıtlı olduğuna dair noter tespit tutanağı ya da yeminli mali müşavir  
(YMM) raporu veya serbest muhasebeci mali müşavir (SMMM) raporu ile tevsik edeceklerdir.  
Makine, teçhizat ve diğer ekipman için kendi malı olma koşulunun aranmaması durumunda  
ise aday veya isteklilerden başvuru veya teklifleri kapsamında (taahhütname, yapı araçları  
taahhütnamesi, kira sözleşmesi, vb.) herhangi bir belge sunmaları istenmeyecektir.”  
açıklaması,  
Anılan Tebliğ’in “İstenecek belgeler” başlıklı 65’inci maddesinde “65.1. Hizmet Alımı  
İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin 29 uncu maddesinde; idareler tarafından ekonomik ve  
mali yeterlik ile mesleki ve teknik yeterliğin değerlendirilmesinde kullanılmak üzere hangi  
belgelerin istenilmesinin zorunlu olduğu ve hangi belgelerin istenemeyeceği belirtilmiştir.  
Bunun dışında kalan hallerde, idarelerce ilanda ve dokümanda belirtilmek kaydıyla, anılan  
maddede yer verilen belgelerden gerekli görülenler ile makine, teçhizat ve diğer ekipmana  
ilişkin belgeler, kapasite raporu ve kalite ve standarda ilişkin belgelerin ihale konusu işin  
niteliği dikkate alınarak Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin ilgili maddeleri ve  
bu Tebliğde yapılan açıklamalar doğrultusunda istenilmesi mümkün bulunmaktadır. Hizmet  
alımı ihalelerinde istenilecek belgeler, hizmet alımının yaklaşık maliyet değerine göre  
belirlenmiş olup (Ek-H.1)’de yer alan tabloda gösterilmiştir…” açıklaması,  
İdari Şartname’nin “Mesleki ve teknik yeterliğe ilişkin belgeler ve bu belgelerin  
taşıması gereken kriterler:” başlıklı 7.5’inci maddesinde “….7.5.2. İsteklinin 2011 model ve  
daha üst model olmak üzere; en az 3 adet 29 kişilik ve üstü, 7 adet 27 kişilik ve üstü koltuk  
kapasitesine sahip toplam 10 adet araç kendi öz malı olacaktır.  
Adayın veya isteklinin kendi malı olan makine, teçhizat ve diğer ekipman; ruhsat,  
demirbaş veya amortisman defterinde kayıtlı olduğuna dair noter tespit tutanağı ya da  
yeminli mali müşavir, serbest muhasebeci mali müşavir veya serbest muhasebeci raporu ile  
tevsik edilir.  
İş ortaklığında makine, teçhizat ve ekipman ortaklardan biri, birkaçı veya tamamı  
tarafından sağlanabilir…” düzenlemesi,  
Anılan Şartname’nin  
İstekliler, yukarıda sayılan belgelerin aslını veya aslına uygunluğu noterce onaylanmış  
örneklerini vermek zorundadır. Ancak, Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi Nizamnamesinin uncu  
Belgelerin sunuluş şekli:” başlıklı 7.7’nci maddesinde “7.7.1.  
9
maddesinde yer alan hüküm çerçevesinde Gazete idaresince veya Türkiye Odalar ve Borsalar  
Birliğine bağlı odalarca "aslının aynıdır" şeklinde onaylanarak isteklilere verilen Ticaret Sicili  
Gazetesi suretleri ile bunların noter onaylı suretleri de kabul edilecektir. Kamu kurum ve  
kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden  
temin edilebilen ve teyidi yapılabilen ihaleye katılım ve yeterlik belgelerinin internet çıktısı  
sunulabilir.  
7.7.2. Noter onaylı belgelerin aslına uygun olduğunu belirten bir şerh taşıması  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/065  
: 44  
: 30.11.2016  
: 2016/UH.I-2944  
zorunlu olup, sureti veya fotokopisi görülerek onaylanmış olanlar ile "ibraz edilenin aynıdır"  
veya bu anlama gelecek bir şerh taşıyanlar geçerli kabul edilmeyecektir.  
7.7.3. İstekliler, istenen belgelerin aslı yerine ihale tarihinden önce İdare tarafından  
"aslı idarece görülmüştür" veya bu anlama gelecek şekilde şerh düşülen suretlerini tekliflerine  
ekleyebilirler…” düzenlemesi yer almaktadır.  
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri ve doküman düzenlemeleri uyarınca  
isteklilerce ihaleye katılımda yeterlik belgeleri olarak belirlenen ve teklif dosyaları  
kapsamında sunulması gereken belgelerin, idarelerce belgelerin aslını veya aslına uygunluğu  
noterce onaylanmış örneklerinin istenebileceği, adaylar veya isteklilerin istenen belgelerin  
aslı yerine ihale veya son başvuru tarihinden önce idare tarafından “aslı idarece görülmüştür”  
veya bu anlama gelecek şerh düşülen suretlerinin de başvuruları veya teklifleri kapsamında  
sunabileceği, bu yönde yapılacak başvuruların, ihaleden önce idarenin ilgili birim yetkilisi  
veya bu hususta görevlendirilmiş personelince karşılanmasının zorunlu olduğu, noter onaylı  
belgelerin ise aslına uygun olduğunu belirten bir şerh taşımasının zorunlu olduğu, sureti veya  
fotokopisi görülerek onaylanmış olanlar ile “ibraz edilenin aynıdır” veya bu anlama gelecek  
bir şerh taşıyanların geçerli kabul edilmeyeceği,  
Bununla birlikte İdari Şartname’nin 7.5.2’nci maddesinde isteklilerin 2011 model ve  
daha üst model olmak üzere; en az 3 adet 29 kişilik ve üstü, 7 adet 27 kişilik ve üstü koltuk  
kapasitesine sahip toplam 10 adet aracın kendi malı olmasının yeterlik kriteri olarak  
belirlendiği ve söz konusu kendi malı olan araçların, ruhsat, demirbaş veya amortisman  
defterinde kayıtlı olduğuna dair noter tespit tutanağı ya da yeminli mali müşavir, serbest  
muhasebeci mali müşavir veya serbest muhasebeci raporu ile tevsik edileceğinin belirtildiği  
görülmüştür.  
İdarece ihale işlem dosyası içerisinde Şen –Dem Tur. Oto. Nak. Taah. Tic. Ltd. Şti.ne  
ilişkin olarak gönderilen teklif dosyası incelendiğinde; anılan istekli tarafından serbest  
muhasebeci mali müşavir kaşe imza ve iletişim bilgilerinin yer aldığı araç bilgilerini gösteren  
demirbaş listesinin, ayrıca koltuk kapasiteleri 30 ile 52 kişi olarak değişen 2015 model 10  
adet araca ait ruhsatların “Aslı idarece görülmüştür” onaylı suretlerinin sunulduğu, bu  
kapsamda söz konusu araçlara ilişkin ruhsatlarda yer verilen koltuk kapasitelerinin ve model  
yıllarına ilişkin bilgilerin ihaleye katılımda yeterlik kriterleri olarak belirlenen araç modeli ve  
koltuk kapasitelerine uygun olduğu ve söz konusu belgelerin kamu ihale mevzuatı uyarınca  
teklif dosyası kapsamında tekliflerle birlikte sunulabilecek belgeler olduğu, bu kapsamda söz  
konusu belgelerin teklif değerlendirilmesinde dikkate alınabileceği değerlendirildiğinden  
başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
Başvuru sahibinin 1’inci iddiasının (c) ve (d) bölümünde yer alan iddiası ile ilgili  
olarak yapılan incelemede,  
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Bankalardan temin edilecek  
belgeler” başlıklı 34’üncü maddesinde “(1) Mali durumu göstermek üzere bankalardan temin  
edilecek yeterlik belgesi, banka referans mektubudur. Banka referans mektubu, Türkiye’de  
veya yurt dışında faaliyet gösteren bankalardan temin edilebilir. Banka referans mektubunun  
ilk ilan veya davet tarihinden sonra düzenlenmiş olması zorunludur…” hükmü,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/065  
: 44  
: 30.11.2016  
: 2016/UH.I-2944  
Anılan Yönetmelik’in “Bilanço veya eşdeğer belgeler” başlıklı 35’inci maddesinde  
“(1) Bilançonun veya eşdeğer belgelerin istenildiği ihalelerde ihalenin yapıldığı yıldan  
önceki yıla ait;  
a) Yayınlanması zorunlu olan yıl sonu bilançosunun veya gerekli bölümlerinin,  
b) (a) bendinde belirtilen belgelere eşdeğer belgelerin, her ikisinin de idarece  
istenilmesi zorunludur.  
(2) Bilanço veya eşdeğer belgeler kapsamında;  
a) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olan aday ve  
istekliler yıl sonu bilançosunu veya bilançonun üçüncü fıkradaki kriterlerin sağlandığını  
gösteren bölümlerini,  
b) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olmayan aday ve  
istekliler yıl sonu bilançosunu veya bilançonun üçüncü fıkradaki kriterlerin sağlandığını  
gösteren bölümlerini ya da bu kriterlerin sağlandığını göstermek üzere serbest muhasebeci,  
yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavirce standart forma uygun olarak  
düzenlenen belgeyi sunar.  
(3) Adayın veya isteklinin ikinci fıkra uyarınca sunduğu belgelerde;  
a) Belli sürelerde nakit akışını sağlayabilmesi için gerekli likiditeye ve kısa dönem (bir  
yıl) içinde borç ödeme gücüne sahip olup olmadığını gösteren cari oranın (dönen  
varlıklar/kısa vadeli borçlar) en az 0,75 olması, (hesaplama yapılırken; yıllara yaygın inşaat  
maliyetleri dönen varlıklardan, yıllara yaygın inşaat hakediş gelirleri ise kısa vadeli  
borçlardan düşülecektir),  
b) Aktif varlıkların ne kadarının öz kaynaklardan oluştuğunu gösteren öz kaynak  
oranının (öz kaynaklar/toplam aktif) en az 0,15 olması, (hesaplama yapılırken, yıllara yaygın  
inşaat maliyetleri toplam aktiflerden düşülecektir),  
c) Kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının 0,50’den küçük olması,  
ve belirtilen üç kriterin birlikte sağlanması zorunludur. Sunulan bilançolarda varsa yıllara  
yaygın inşaat maliyetleri ile yıllara yaygın inşaat hakediş gelirlerinin gösterilmesi gerekir.  
(4) Yukarıda belirtilen kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son iki yıla ait  
belgelerini sunabilirler. Bu takdirde, son iki yılın parasal tutarlarının ortalaması üzerinden  
yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.  
(5) İhale veya son başvuru tarihi yılın ilk dört ayında olan ihalelerde, bir önceki yıla  
ait belgelerini sunmayanlar, iki önceki yıla ait belgelerini sunabilirler. Bu belgelerde yeterlik  
kriterini sağlayamayanlar ise iki önceki yılın belgeleri ile üç önceki yılın belgelerini  
sunabilirler. Bu durumda, belgeleri sunulan yılların parasal tutarlarının ortalaması üzerinden  
yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır…” hükmü,  
Aynı Yönetmelik’in “İş hacmini gösteren belgeler” başlıklı 36’ncı maddesinde “(1) İş  
hacmini gösteren belgelerin istenildiği ihalelerde;  
a) İhalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait toplam ciroyu gösteren gelir tablosunun,  
b) Taahhüt altında devam eden hizmet işlerinin gerçekleştirilen kısmının veya bitirilen  
hizmet işlerinin parasal tutarını gösteren ihalenin yapıldığı yıldan önceki yılda düzenlenmiş  
faturaların,  
her ikisinin de idarelerce istenilmesi zorunludur.  
(2) Aday veya isteklinin birinci fıkrada belirtilen belgelerden birini sunması yeterlidir.  
Serbest meslek erbabının hacmi serbest meslek kazanç defteri özeti ile belgelendirilir.  
(3) Taahhüt altında devam eden işlerin gerçekleştirilen kısmının veya bitirilen işlerin  
parasal tutarını tevsik etmek üzere; hizmet işleri ile ilgili fatura örnekleri ya da bu örneklerin  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/065  
: 44  
: 30.11.2016  
: 2016/UH.I-2944  
noter, serbest muhasebeci, yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir ya da  
vergi dairesince onaylı suretleri sunulur.  
(4) Toplam ciro; gelir tablosundaki brüt satışlar tutarından, satıştan iadeler, satış  
iskontoları ve diğer indirimlerin tutarları düşülmek suretiyle ulaşılan net satışlar tutarıdır.  
(5) Taahhüt altında devam eden işlerin gerçekleştirilen kısmının veya bitirilen işlerin  
parasal tutarının hesabında, yurt içinde ve yurt dışında gerçekleştirilen işlerden elde edilen  
gelirlerin toplamı dikkate alınır.  
(6) İş hacmini gösteren belgelere ilişkin kriterler aşağıdaki esaslara göre belirlenir:  
a) Açık ihale usulüyle yapılan ihaleler ile Kanunun 21 inci maddesinin (b) ve (c)  
bentlerine göre yapılan ihalelerde, toplam cironun teklif edilen bedelin % 25’inden, taahhüt  
altında devam eden işlerin gerçekleştirilen kısmının veya bitirilen işlerin parasal tutarının ise  
teklif edilen bedelin % 15’inden az olmaması gerekir. Bu kriterlerden herhangi birini  
sağlayan ve sağladığı kritere ilişkin belgeyi sunan istekli yeterli kabul edilir.  
b) Belli istekliler arasında ihale usulüyle yapılan ihalelerin ön yeterlik aşaması ile  
Kanunun 21 inci maddesinin (a), (d) ve (e) bentlerine göre yapılan ihalelerin yeterlik  
aşamasında, toplam ciro için yaklaşık maliyetin % 25’i ile % 35’i aralığında, taahhüt altında  
devam eden işlerin gerçekleştirilen kısmının veya bitirilen işlerin parasal tutarı için ise  
yaklaşık maliyetin % 15’i ile % 25’i aralığında idarece belirlenecek parasal tutar asgari  
yeterlik kriteri olarak öngörülür. Bu kriterlerden herhangi birini sağlayan ve sağladığı kritere  
ilişkin belgeyi sunan aday veya istekli yeterli kabul edilir.  
(7) İlgili mevzuat uyarınca gelecek yıllara yaygın olarak gerçekleştirilecek işlerin, açık  
ihale usulüyle ve Kanunun 21 inci maddesinin (b) ve (c) bentlerine göre ihale edilmesi  
halinde, hacmine ilişkin oranların, bir yıldan fazla süreli işlerde 4/5’i, iki yıldan fazla süreli  
işlerde 3/5’i, üç yıldan fazla süreli işlerde ise 2/5’i alınarak hesaplanan oranlar yeterlik  
kriteri olarak belirlenir. Belli istekliler arasında ihale usulüyle yapılan ihalenin ön yeterlik  
aşaması ile Kanunun 21 inci maddesinin (a), (d) ve (e) bentlerine göre yapılan ihalelerin  
yeterlik aşamasında ise bu oranlara göre belirlenen parasal tutarlar asgari yeterlik kriteri  
olarak öngörülür.  
(8) Altıncı ve yedinci fıkralardaki kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son iki  
yıla ait belgelerini sunabilirler. Bu takdirde, son iki yılın parasal tutarlarının ortalaması  
üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.  
(9) İhale veya son başvuru tarihi yılın ilk dört ayında olan ihalelerde, bir önceki yıla ait  
gelir tablosunu sunmayanlar, iki önceki yılın gelir tablosunu sunabilirler. Bu gelir tablosunun  
yeterlik kriterini sağlayamaması halinde, iki önceki yılın ve üç önceki yılın gelir tabloları  
sunulabilir. Bu durumda, gelir tabloları sunulan yılların parasal tutarlarının ortalaması  
üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.  
(10) 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 174 üncü maddesine göre takvim yılından farklı  
hesap dönemi belirlenen aday ve isteklinin gelir tablosu için bu hesap dönemi esas alınır.  
(11) Gelir tablosunun veya serbest meslek kazanç defteri özetinin (Ek ibare:  
12/06/2015-29384 R.G./1. md.) serbest muhasebeci, yeminli mali müşavir veya serbest  
muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylı olması zorunludur. Yabancı ülkede  
düzenlenen gelir tablosunun  
o
ülke mevzuatına göre düzenlenmesi ve bu belgeyi düzenlemeye  
yetkili merci tarafından onaylanmış olması gereklidir.  
(12) İş ortaklığı olarak ihaleye katılan aday ve isteklilerde; hacmine ilişkin  
kriterlerin, her bir ortak tarafından ortaklığındaki hissesi oranında sağlanması zorunludur.  
(13) Konsorsiyum olarak ihaleye katılan aday ve isteklilerde; hacmine ilişkin  
kriterlerin, her bir ortak tarafından kendi kısmı için sağlanması zorunludur.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/065  
: 44  
: 30.11.2016  
: 2016/UH.I-2944  
(14) Aday veya isteklinin, ortak girişimin ortağı olarak taahhüdü altında devam eden  
işlerinin gerçekleştirilen kısmının veya bitirdiği işlerinin parasal tutarı; ortaklığındaki  
hissesi oranında, konsorsiyumda ise taahhüt ettikleri kısımları üzerinden hesaplanır.”  
hükmü,  
Aynı Yönetmelik’in “İş hacmine ilişkin belge tutarlarının güncellenmesi” başlıklı 37’nci  
maddesinde “(1) İş hacmine ilişkin belge tutarları aşağıdaki şekilde güncellenir:  
a) Yıllık toplam ciro, gelirin elde edildiği yılın Haziran ayına ait endeksin, ilk ilan veya  
davet tarihinin içinde bulunduğu aydan bir önceki aya ait endekse oranlanması suretiyle  
bulunan katsayı üzerinden güncellenir.  
b) Taahhüt altında devam eden işlerin gerçekleştirilen kısmının veya bitirilen işlerin  
parasal tutarı, fatura tarihinin içinde bulunduğu aydan bir önceki aya ait endeksin, ilk ilan  
veya davet tarihinin içinde bulunduğu aydan bir önceki aya ait endekse oranlanması suretiyle  
bulunan katsayı üzerinden güncellenir.” hükmü,  
İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri”  
başlıklı 7’nci maddesinde “…7.4. Ekonomik ve mali yeterliğe ilişkin belgeler ve bu belgelerin  
taşıması gereken kriterler:  
7.4.1. İsteklinin teklif ettiği bedelin % 10'undan az olmamak üzere bankalar  
nezdindeki kullanılmamış nakdi veya gayrinakdi kredisi ya da üzerinde kısıtlama bulunmayan  
mevduatını gösteren banka referans mektubu sunması zorunludur. Banka referans mektubunun  
ilk ilan tarihinden sonra düzenlenmiş olması zorunludur.  
Yukarıdaki kriter, mevduat ve kredi tutarları toplanmak ya da birden fazla banka  
referans mektubu sunulmak suretiyle de sağlanabilir.  
İş ortaklığında, ortaklardan biri, birkaçı veya tamamı tarafından ortaklık oranına  
bakılmaksızın bu yeterlik kriteri sağlanabilir.  
7.4.2. İsteklinin ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait yıl sonu bilançosu veya  
eşdeğer belgeleri.  
a) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olan istekliler, yıl  
sonu bilançosunu veya bilançonun gerekli kriterleri sağlandığını gösteren bölümlerini,  
b) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olmayan istekliler, yıl  
sonu bilançosunu veya bilançonun gerekli kriterleri sağladığını gösteren bölümlerini ya da bu  
kriterlerin sağlandığını göstermek üzere serbest muhasebeci, yeminli mali müşavir veya  
serbest muhasebeci mali müşavir tarafından standart forma uygun olarak düzenlenen belgeyi  
(Standart Form: KİK025.1/H) sunmaları gerekmektedir.  
Sunulan bilanço veya eşdeğer belgelerde;  
a) Belli sürelerde nakit akışını sağlayabilmesi için gerekli likiditeye ve kısa dönem (bir  
yıl) içinde borç ödeme gücüne sahip olup olmadığını gösteren cari oranın (dönen  
varlıklar/kısa vadeli borçlar) en az 0,75 olması, (hesaplama yapılırken; yıllara yaygın inşaat  
maliyetleri dönen varlıklardan, yıllara yaygın inşaat hakediş gelirleri ise kısa vadeli  
borçlardan düşülecektir),  
b) Aktif varlıkların ne kadarının öz kaynaklardan oluştuğunu gösteren öz kaynak  
oranının (öz kaynaklar/toplam aktif) en az 0,15 olması, (hesaplama yapılırken, yıllara yaygın  
inşaat maliyetleri toplam aktiflerden düşülecektir),  
c) Kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının 0,50'den küçük olması,  
ve belirtilen üç kriterin birlikte sağlanması zorunludur. Sunulan bilançolarda varsa yıllara  
yaygın inşaat maliyetleri ile yıllara yaygın inşaat hakediş gelirlerinin gösterilmesi  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/065  
: 44  
: 30.11.2016  
: 2016/UH.I-2944  
gerekir.  
Yukarıda belirtilen kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son iki yıla ait  
belgelerini sunabilirler. Bu takdirde, son iki yılın parasal tutarlarının ortalaması üzerinden  
yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.  
Bilanço veya bilançonun yukarıda belirtilen kriterlerin sağlandığını gösteren  
bölümlerinin ilgili mevzuatına göre düzenlenmiş ve serbest muhasebeci, yeminli mali müşavir  
veya serbest muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylanmış olması zorunludur.  
Yabancı ülkede düzenlenen bilanço veya bilançonun yukarıda belirtilen kriterlerin  
sağlandığını gösteren bölümlerinin ise  
o
ülke mevzuatına göre düzenlenmesi ve bu belgeleri  
düzenlemeye yetkili merci tarafından onaylanmış olması gereklidir.  
Yabancı ülkede düzenlenen yayımlanması zorunlu olmayan bilançoların veya bunların  
bölümlerinin ibraz edilmemesi durumunda, yukarıda belirtilen kriterlerin sağlandığı  
o
ülke  
mevzuatına göre bu belgeleri düzenlemeye yetkili merci tarafından onaylanmış belge ile tevsik  
edilebilir.  
Serbest meslek erbabı tarafından sunulan, ilgili mevzuatına göre düzenlenmiş ve  
onaylanmış serbest meslek kazanç defteri özetinde gösterilen değerlere göre, son yıla ait  
toplam gelirin toplam gidere oranının veya son iki yıla ait gelir ve giderlerin parasal  
tutarlarının ortalaması üzerinden bulunacak oranın en az (1,25) olması şartı aranır. Serbest  
meslek kazanç defteri özetinin serbest muhasebeci, yeminli mali müşavir veya serbest  
muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylı olması gerekir.  
İsteklinin ortak girişim olması halinde, ortakların her birinin istenen belgeleri ayrı  
ayrı sunması ve yukarıda belirtilen kriterleri sağlaması zorunludur.  
7.4.3. İstekli tarafından;  
a) İhalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait toplam ciroyu gösteren gelir tablosunun,  
b) Taahhüt altında devam eden hizmet işlerinin gerçekleştirilen kısmının veya bitirilen  
hizmet işlerinin parasal tutarını gösteren ihalenin yapıldığı yıldan önceki yılda düzenlenmiş  
faturaların, birinin sunulması yeterlidir.  
Taahhüt altında devam eden işlerin gerçekleştirilen kısmının veya bitirilen işlerin  
parasal tutarının hesabında, yurt içinde ve yurt dışında gerçekleştirilen işlerden elde edilen  
gelirlerin toplamı dikkate alınır.  
Toplam cironun teklif edilen bedelin % 25'inden, taahhüt altında devam eden işlerin  
gerçekleştirilen kısmının veya bitirilen işlerin parasal tutarının ise teklif edilen bedelin  
%
15'inden az olmaması gerekir. Bu kriterlerden herhangi birini sağlayan ve sağladığı kritere  
ilişkin belgeyi sunan istekli yeterli kabul edilir.  
Bu kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son iki yıla ait belgelerini sunabilirler.  
Bu takdirde, son iki yılın parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin  
sağlanıp sağlanmadığına bakılır.  
Gelir tablosunun, serbest muhasebeci, yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci  
mali müşavir ya da vergi dairesince onaylı olması zorunludur. Yabancı ülkede düzenlenen  
gelir tablosunun  
o
ülke mevzuatına göre düzenlenmesi ve bu belgeyi düzenlemeye yetkili merci  
tarafından onaylanmış olması gereklidir.  
İş ortaklığı olarak ihaleye katılan isteklilerde; hacmine ilişkin kriterlerin, her bir  
ortak tarafından ortaklığındaki hissesi oranında sağlanması zorunludur.” düzenlemesi yer  
almaktadır.  
Anılan istekli tarafından teklif dosyası kapsamında sunulduğu anlaşılan Turkland Bank  
A.Ş. tarafından düzenlenen banka referans mektubu incelendiğinde, söz konusu belgenin  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/065  
: 44  
: 30.11.2016  
: 2016/UH.I-2944  
tarihinin 11.10.2016 olarak düzenlendiği ve söz konusu belgede yer alan tarihin ihaleye ait ilk  
ilan tarihinden (09.09.2016) sonra olduğu görüldüğünden başvuru sahibinin söz konusu  
iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
Başvuru sahibinin ihale üzerinde bırakılan isteklinin sunduğu bilanço ve ciro  
bilgilerini gösteren belgelerin onaysız olduğu ve istenen yeterlik kriterlerini karşılamadığı  
iddiası ile ilgili olarak yapılan incelemede;  
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri ve doküman düzenlemelerinden bilançosunu  
yayımlatma zorunluluğu olan ve olmayan isteklilerin yılsonu bilançosunu veya bilançonun  
gerekli kriterleri sağlandığını gösteren bölümlerini sunması ve söz konusu belgelerde serbest  
muhasebeci, yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir ya da vergi  
dairesince onaylanmış olması gerektiği, ayrıca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olmayan  
isteklilerin bu kriterlerin sağlandığını göstermek üzere yukarıda sayılan belgelerden farklı  
olarak serbest muhasebeci, yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir  
tarafından standart forma uygun olarak düzenlenen belgeyi de (Standart Form: KİK025.1/H)  
sunabilecekleri, sunulan söz konusu belgelerde belli sürelerde nakit akışını sağlayabilmesi  
için gerekli likiditeye ve kısa dönem (bir yıl) içinde borç ödeme gücüne sahip olup olmadığını  
gösteren cari oranın (dönen varlıklar/kısa vadeli borçlar) en az 0,75 olması, aktif varlıkların  
ne kadarının öz kaynaklardan oluştuğunu gösteren öz kaynak oranının (öz kaynaklar / toplam  
aktif) en az 0,15 olması, Kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının da 0,50'den  
küçük olması kriterlerinin sağlanması gerektiği anlaşılmaktadır.  
Anılan istekli tarafından yeminli mali müşavir kaşeli ve imzalı 2015 yılına ait  
(Standart Form: KİK025.1/H) bilanço bilgileri tablosu ve ayrıntılı bilanço belgelerinin  
sunulduğu, söz konusu bilanço bilgileri tablosunda cari oranın “1,47”, öz kaynak oranının  
(özkaynak/toplam aktif) “0,18”, kısa vadeli banka borçları/öz kaynaklar oranının “0,06”  
olarak gösterildiği ve söz konusu belgenin serbest muhasebeci mali müşavir tarafından  
iletişim bilgilerine de yer verilmek suretiyle kaşelenerek imza altına alındığı aldığı görülmüş  
olup, söz konusu belgenin bilanço bilgilerine yönelik yeterlik kriterlerine uygun olduğu  
değerlendirildiğinden başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
Gelir tablosuna yönelik olarak ise yeminli mali müşavir mühürlü ve imzalı 31.12.2015  
tarihli ayrıntılı gelir tablosunun sunulduğu, söz konusu belgede cari döneme ilişkin toplam  
ciro (net satışlar) tutarının (14.339.355,58 ) olarak gösterildiği ve toplam cironun (net  
satışlar) teklif edilen bedelin %25’i oranında karşılanması gereken (2.039.686,00 x %25=  
509.921,50 TL) tutarı karşıladığı anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde  
olmadığı sonucuna varılmıştır.  
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:  
Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde İhale  
komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği  
yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden  
önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği  
bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.  
İhale komisyonu;  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/065  
: 44  
: 30.11.2016  
: 2016/UH.I-2944  
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım  
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü, gibi hususlarda yapılan yazılı  
açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda,  
açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri  
reddedilir…” hükmü,  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı  
düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “79.1. Personel  
çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde kar hariç yaklaşık maliyet tutarı; personel  
çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı ihalelerinde ise yaklaşık maliyetin 1,30 sayısına  
bölünmesinden elde edilen tutar sınır değer olarak kabul edilir.  
79.2. İhale ilanında ve dokümanında teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden  
açıklama isteneceği belirtilen hizmet alımı ihalelerinde, aşırı düşük tekliflerin  
değerlendirilmesi aşamasında aşağıdaki düzenlemelere göre işlem tesis edilmesi  
gerekmektedir.  
79.2.1. Aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda, isteklilerin  
yapacakları açıklamalara esas olacak önemli teklif bileşenlerinin, bütün istekliler için aynı  
unsurları içerecek şekilde belirtilmesi zorunludur. Aşırı düşük teklif açıklaması sunulması için  
isteklilere üç (3) gününden az olmamak üzere uygun bir süre verilir.  
79.2.2. İstekliler aşırı düşük olarak tespit edilen tekliflerini aşağıdaki yöntemleri  
kullanarak açıklayabilirler.  
79.2.2.1. Üçüncü Kişilerden Alınan Fiyat Teklifleri: Teklifi oluşturan maliyet  
bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat  
teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili  
olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit  
tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat  
teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek  
ve fiyat teklifinin ekinde idareye verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli  
görülmesi halinde bu tutanaklar meslek mensubundan istenebilecektir.  
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin  
mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen  
ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması  
halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında  
olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu  
tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre  
tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki  
ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin  
yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi  
gerekmektedir.  
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin  
altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek  
mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine  
göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit  
tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/065  
: 44  
: 30.11.2016  
: 2016/UH.I-2944  
ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle  
kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.  
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden  
alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu  
değildir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
79.2.2.2. Kamu Kurum ve Kuruluşları Tarafından Sunulan Mal ve Hizmetlere İlişkin  
Fiyatlar: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin kamu kurum ve kuruluşları tarafından  
sunulan hizmetlere ilişkin fiyat tarifeleri veya istekliye verilmiş fiyat teklifleri açıklama  
yöntemi olarak kullanılabilir. Bu usulle yapılmış açıklamanın geçerli olabilmesi için  
kullanılan fiyatların ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olması  
zorunludur.  
79.2.2.3. Kamu Kurum ve Kuruluşları Tarafından İlan Edilen Fiyatlar: Teklifi  
oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilan edilmiş fiyat  
tarifeleri açıklama yöntemi olarak kullanılabilir. Bu usulle yapılmış açıklamanın geçerli  
olabilmesi için ilan edilen fiyatların ihalenin ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi  
hariç) geçerli olması zorunludur.  
79.2.2.4. Ticaret Borsası Fiyatları: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin  
18/5/2004 tarihli ve 5174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar  
Kanununun 51 inci maddesinin (c) bendi uyarınca borsa idaresi tarafından düzenlenen ve  
ilgili malın ihale tarihinden önceki son 12 ayın herhangi bir işlem gününde gerçekleşen  
ortalama fiyatını gösteren belge ile açıklama yapılabilir.  
79.2.2.5. Toptancı Hal Fiyatları: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin  
11/3/2010 tarihli ve 5957 sayılı Sebze ve Meyveler ile Yeterli Arz ve Talep Derinliği Bulunan  
Diğer Malların Ticaretinin Düzenlenmesi Hakkında Kanun uyarınca faaliyet gösteren  
toptancı hali idaresi tarafından düzenlenen ve ilgili malın ihale tarihinden önceki son 12 ayın  
herhangi bir işlem gününe ait ortalama fiyatını gösteren belge ile açıklama yapılabilir.  
79.2.2.6. Özel veya Münhasır Hak Sahibi Kuruluşların Uyguladığı Fiyatlar: İlgili  
mevzuatı uyarınca, belirli mal veya hizmetlerin kamuya sunulması konusunda lehine  
sınırlama bulunan kuruluşların tedarikçisi oldukları mallar veya sunucusu oldukları hizmetler  
için uyguladıkları fiyatlar ile açıklama yapılabilir.  
79.2.2.7. İsteklinin Kendi Ürettiği, Aldığı veya Sattığı Mallara İlişkin Fiyatlar: Teklifi  
oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin kendi ürettiği, aldığı veya sattığı  
mallara ait fiyatların kullanılması durumunda, istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya  
beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre aşırı düşük  
teklif açıklamasına konu mal için düzenlenen maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.7) ile  
açıklama yapılabilir.  
Maliyetler dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta (Ek-O.7) tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında  
olmaması ve isteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu  
işte kullanılmasını öngördüğü mal miktarının en az yarısı kadar alım yapmış olması gerekir.  
Satışlar dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta (Ek-O.7) tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının %  
80’inin altında olmaması ve malın ticaretinin isteklinin faaliyet alanında olması gerekir.  
İsteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde 4734 sayılı Kanun  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/065  
: 44  
: 30.11.2016  
: 2016/UH.I-2944  
kapsamındaki idarelere açıklama konusu mala ilişkin satış yapmış ve satılan malın idarece  
kabul edilmiş olması durumunda, maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.7) sunulmasına  
gerek bulunmayıp sadece söz konusu satışa ilişkin fatura örnekleri veya bu örneklerin noter,  
(Ek ibare: 12/06/2015-29384 R.G./3. md.) SM, YMM, SMMM ya da vergi dairesince onaylı  
suretleri ile de belgelendirme yapılabilir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
79.2.2.8.İsteklinin Ortağı Olduğu Tüzel Kişiye Ait İşletmeden Mal Çekmesiyle Oluşan  
Emsal Bedel: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin ortağı olduğu  
tüzel kişiye ait işletmeden mal çekmesi veya satın alması durumunda söz konusu malın emsal  
bedeli ile değerlenmesi gereklidir. Emsal bedelinin tespitinde 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı  
Vergi Usul Kanununun ilgili hükümleri esas alınır. Bu durumda, Vergi Usul Kanununa göre  
hesaplanan emsal bedeli gösteren ve istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya  
beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından hazırlanarak imzalanan  
ve kaşelenen beyanın verilmesi yeterlidir. Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel  
kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin  
bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
79.2.3. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın ve  
emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6 ve Ek-O.7 numaralı tutanaklardaki bilgilerin  
doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler veya  
Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır”  
79.2.4. Ek-O.5, Ek-O.6 ve Ek-O.7 numaralı tutanakların son veya bir önceki geçici  
vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir önceki geçici  
vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin birinci  
fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı fiyat  
tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas  
alınır.  
Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi  
beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile  
yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2014” tür.  
79.2.5. İşletme hesabına göre defter tutuluyor olması durumunda; yukarıda belirtilen  
tutanaklar, işletme hesabı defteri ve işletme hesap özeti kayıtlarına göre düzenlenir.  
79.3. İdarelerin aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirilmesine ilişkin aşağıdaki  
düzenlemeleri de dikkate almaları gerekmektedir.  
79.3.1. Teklifi aşırı düşük olarak tespit edildikten sonra yukarıdaki yöntemlere göre  
usulüne uygun açıklama yapan isteklilerin teklifleri geçerli kabul edilir. Hayatın olağan  
akışına veya ticari gereklere aykırılık gibi nedenlerle teklifler reddedilemez.  
79.3.2. 79.2.2 nci maddede yer alan yöntemlerden herhangi biri ile açıklama  
yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekli tarafından gerekçesi  
belirtilmek suretiyle, ilgili mevzuatına göre ihale tarihinden önceki son 12 ay içinde  
düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir.  
79.3.3. Kurumca hazırlanan “İşçilik Hesaplama Modülü” ne (www.ihale.gov.tr)  
adresinden ulaşılabilecek olup, personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde  
tekliflerin değerlendirilmesi bağlamında sözleşme ve genel giderler dahil asgari işçilik  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/065  
: 44  
: 30.11.2016  
: 2016/UH.I-2944  
maliyeti hesabında işçilik hesaplama modülünün kullanılması zorunludur.  
79.3.4. Hizmet alım ihalelerinde herhangi bir sigorta giderinin aşırı düşük teklif  
sorgulamasında önemli bir bileşen olarak kabul edilmesi durumunda, isteklilerce sigorta  
acentelerinden alınan poliçe, fiyat teklifi veya sözleşmelerin ekine ihale dokümanında yer  
alan teminat tutarları üzerinden teklif ettikleri sigorta prim tutarlarıyla sigorta hizmetini  
gerçekleştirebileceklerine ilişkin, ilgili sigorta şirketinin genel müdürlüğünden veya bölge  
müdürlüğünden alınan teyit yazısının eklenmesi ve bu yazının yetkili kişilerin imzasını  
taşıması gereklidir. Ancak sigorta şirketlerinin genel müdürlük veya bölge müdürlükleri  
tarafından imzalanmış poliçe veya fiyat teklifleri için teyit alınması zorunlu değildir. Sigorta  
giderinin tevsiki için sunulan belgenin işin süresinin tamamını kapsaması gerekmektedir.  
79.3.5. Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımlarına ilişkin yapılan  
aşırı düşük teklif açıklamasında, sözleşme giderleri ve genel giderlerin % 4 oranında  
hesaplanması söz konusu olmayacak, sözleşme giderleri ilgili mevzuatına göre hesaplanmak  
suretiyle açıklama yapılacaktır.” açıklamaları,  
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1.  
İhale konusu hizmetin;  
a) Adı: 2017 Yılı Personel Taşımacılığı  
b) Miktarı ve türü:  
33 adet araç ile personel taşımacılığı hizmet alımı  
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.  
c) Yapılacağı yer: Ankara ili içerisinde ihale dokümanı eki güzergah listesinde  
belirtilen yerler…” düzenlemesi,  
Anılan Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde  
“25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince yapılacak ulaşım,  
sigorta, vergi, resim, harç, KİK. Payı, sicil, izin, ruhsat gibi giderler isteklilerce teklif edilecek  
fiyata dahildir.  
25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni  
gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları  
karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir  
hak talebinde bulunamaz.  
25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:  
25.3.1. Yürürlükteki mevzuat ve sözleşme hükümleri gereğince; Servis araçları ve  
şoförlerle ilgili motorlu taşıtlar vergisi, egzoz muayene ücretleri, trafik muayeneleri, taşıyıcı  
firma tarafından istihdam edilen tüm personelin ücretleri, yakıt tüketim giderleri, kasko, araç  
bakım-onarım ve servis hizmetleri için yapılacak giderleri, yazlık-kışlık araç lastik giderleri,  
amortisman, kiralama giderleri, vergi daireleri, Sosyal Sigortalar Kurumu ve buralarda  
yapılacak yasal işlemlerin ifası ile bunlara ait tüm hukuki ve cezai giderler Yükleniciye ait  
olup, teklif fiyatına dahildir.  
Ayrıca ilgili Kurumlardan alınacak Kamu Kurum ve Kuruluşları Personel Servis  
Hizmet Yönetmeliği ve Özel Servis Araçları Yönetmeliğinde ile ilgili yasa ve yönetmelik  
hükümlerince getirilen uygunluk, güzergah, ruhsat Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası ve  
Ferdi Kaza Koltuk Sigortası vb. ilgili giderler teklif fiyatına dahildir.  
25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer  
Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir…”  
düzenlemesi,  
2017 Yılı Personel Taşımacılığı Hizmet Alımı Teknik Şartnamesi’nin “İsin Konusu”  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/065  
: 44  
: 30.11.2016  
: 2016/UH.I-2944  
başlıklı 1’inci maddesinde “2017 Yılı Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu Genel  
Müdürlük ve yakın olması sebebiyle Tahsinbanguoğlu Yurdunda çalışan personelin bu  
şartnamede belirtilen esaslar dahilinde yerlerinden, ikametgahlarına götürülüp  
getirilmesidir.” düzenlemesi yer almaktadır.  
Başvuruya konu ihalede Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.1’inci maddesi uyarınca  
sınır değer hesabı yapılarak sınır değerin altında teklif sunduğu tespiti yapılan Şen – Dem  
Tur. Oto. Nak. Taah. Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin aşırı düşük teklif olarak belirlendiği ve söz  
konusu istekliden 13.10.2016 tarihli ve 81453 sayılı EKAP üzerinden gönderilen aşırı düşük  
teklif açıklama talebi konulu yazı ile aşırı düşük teklif açıklaması istendiği, söz konusu yazı  
ekinde “Sözleşme Giderleri (izin, ruhsat, resim, harç, KİK payı vb. giderler), Personel Gideri  
(kişi  
x
12 ay), Hizmete verilecek araçların kiralama olması halinde kira bedeli, Yakıt Gideri  
(hizmette kullanılan araçların yakıt tüketimi ile ilgili teknik verilerine ilişkin ilgili araçların  
yetkili satıcıdan, katalog v.b. gibi tevsik edici belge ile açıklanacaktır), Araç Bakım-Onarım  
ve Servis Giderleri, Yazlık-kışlık araç lastik giderleri, Motorlu Taşıtlar Vergisi, Trafik  
Muayene bedeli, Egzoz Muayene bedeli, Zorunlu trafik sigortası, Kasko (ferdi kaza Sigortası),  
Amortisman bedeli (bir aracın kasko bedeli üzerinden yıllık), Kamu Kurum ve Kuruluşları  
Personel Servis Hizmet Yönetmeliği ekindeki EKİ, EKİ/A ve EK 2 belgeleri için yapılacak  
giderlerin” önemli maliyet bileşenleri olarak belirlendiği,  
Aşırı düşük teklif açıklaması istenen anılan isteklinin 14.10.2016 tarihli şikâyet  
başvurusu üzerine idarece 17.10.2016 tarihli ve 82686 sayılı aşırı düşük teklif açıklama talebi  
konulu yazı ile aynı istekliden yeniden aşırı düşük teklif açıklaması istenildiği ve söz konusu  
yazı ekinde önemli maliyet bileşenlerinin “Sözleşme Giderleri (KİK payı, Sözleşme Damga  
Vergisi, İhale Karar Pulu giderleri),  
Personel Gideri (kişi 12 ay),  
x
Hizmete verilecek araçların kiralama olması halinde kira bedeli,  
Yakıt Gideri (hizmette kullanılan araçların yakıt tüketimi ile ilgili teknik verilerine  
ilişkin ilgili araçların yetkili satıcıdan, katalog v.b. gibi tevsik edici belge ile açıklanacaktır),  
Araç Bakım-Onarım ve Servis Giderleri,  
Yazlık-kışlık araç lastik giderleri,  
Motorlu Taşıtlar Vergisi,  
Trafik Muayene bedeli,  
Egzoz Muayene bedeli,  
Zorunlu trafik sigortası,  
Kasko (ferdi kaza Sigortası),  
Amortisman bedeli (bir aracın kasko bedeli üzerinden yıllık),  
Özel Servis Aracı izin Belgesi bedeli” şeklinde yeniden belirlendiği ve anılan istekli  
tarafından söz konusu yazıda istenilen açıklamalara cevaben 20.10.2016 tarihli yazı ve ekleri  
ile aşırı düşük teklif açıklaması sunulduğu ve söz konusu açıklamanın idarece uygun  
görülerek Şen – Dem Tur. Oto. Nak. Taah. Tic. Ltd. Şti.nin ihalede ekonomik açıdan en  
avantajlı teklif sahibi olarak belirlendiği, başvuru sahibi Ayder Tur. Tic. Ltd. Şti.nin ise  
ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlendiği görülmüştür.  
Başvuru sahibinin 2’nci iddiasının (a) bölümünde yer alan iddiası ile ilgili olarak  
yapılan incelemede;  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/065  
: 44  
: 30.11.2016  
: 2016/UH.I-2944  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 38’inci maddesi uyarınca, idarelerin ihalede  
sunulan teklifleri veya yaklaşık maliyeti dikkate almak suretiyle teklif fiyatı aşırı düşük  
olanları tespit edeceği, bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif  
sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak  
isteyeceği, belgelendirilmek suretiyle yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük  
teklifleri değerlendireceği ve açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada  
bulunmayan isteklilerin tekliflerini reddetmesi gerektiği ve anılan hükümlerden ihale  
komisyonuna aşırı düşük teklif sorgulaması kapsamında açıklama istenilecek önemli teklif  
bileşenlerini belirleme yetki ve sorumluluğunun tanındığı anlaşılmaktadır.  
Bu kapsamda, aşırı düşük teklif sorgulaması sürecinde açıklama istenecek önemli  
maliyet bileşenlerinin belirlenmesi konusundaki takdir yetkisinin ihale komisyonuna ait  
olduğu ve idarece anılan Kanun’un 37 ve 38’inci maddeleri çerçevesinde yapılacak  
değerlendirmeler neticesinde isteklilerin tekliflerinin yeterliliğinin tespit edileceği hususları  
bir arada değerlendirildiğinde başvuru sahibinin bu yöndeki iddiasının yerinde olmadığı  
sonucuna varılmıştır.  
Başvuru sahibinin iddiaları kapsamında yer verilen fiyat tekliflerinin dayanağına  
ilişkin belgelerin istenilmesi ve bazı giderlere ilişkin olarak açıklama sunulması gerektiği  
yönündeki iddiaları ile ilgili olarak yapılan incelemede, fiyat tekliflerinin dayanağı olan  
belgelerin istenilmesi gerektiğine ilişkin olarak idarelerce veya Kurum tarafından gerekli  
görülmesi halinde bu tutanaklar meslek mensubundan istenebileceği, başvuru sahibinin  
şikâyet ve itirazen şikâyet başvuruları kapsamında söz konusu belgelerin istenilmesini  
gerektirecek somut bir belgeye dayalı bir iddiasının bulunmadığı, zincir maliyetlerinin, özel  
servis aracı uygunluk belgesi harcı ile personel servis aracı güzergah izin belgesi, araç  
temizlik giderleri kapsamındaki deterjan ve su giderleri ve araç temizliği gibi giderlerin aşırı  
düşük teklif sorgulamasında önemli maliyet bileşenleri olarak belirlenmediği, geçici ve kesin  
teminatın teklif fiyata dâhil giderler arasında sayılmadığı ve söz konusu giderlere ilişkin  
belgeye dayalı olarak açıklama yapılması gerektiğine ilişkin bir zorunluluk bulunmadığı ve  
başvuru sahibinin söz konusu iddialarının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
Şen – Dem Tur. Oto. Nak. Taah. Tic. Ltd. Şti.nin aşırı düşük teklif açıklamasına ilişkin  
olarak idarece ihale işlem dosyası içerisinde gönderilen bilgi ve belgeler üzerinden yapılan  
incelemede;  
Anılan istekli tarafından araç kiralamalarına ilişkin olarak satıcı adı  
soyadı ve  
ticaret unvanının “Çetinkaya Tur. Taş. Güv. Sis. ve Hizm. Tem. Tic. Ltd. Şti” olarak müşteri  
adının “Şen –Dem Tur. Oto. Nak. Taah. Tic. Ltd. Şti.” olarak belirtildiği 17.10.2016 tarihli  
fiyat teklifinin sunulduğu, söz konusu fiyat teklifinde 19+1 kapasiteli ve 2016 model  
Mercedes  
Benz Euro 6 Sprinter 416 CDİ Extra Uzun araç sayısının 17 adet, 29+1 koltuk  
kapasiteli 2015 model Temsa Prestij Super Deluxe AC PR1 marka araç sayısının 16 adet  
olarak belirtildiği, araçların çalıştırılacağı gün sayısının “253”, birimin “3 saat”, olarak  
belirtildiği ve çalıştırılacak gün ve saat sayıları uyarınca belirlenen birim fiyatların anılan  
19+1 kapasiteli araçlar için “20,00 TL”, anılan 29+1 koltuk kapasiteli araçlar için “30,00”  
TL” olarak belirlendiği, ve söz konusu fiyat teklifinde “…Araç kiralama fiyat teklifi  
akaryakıt, bakım onarım yedek parça, akü ve yağ, sürücü ücretleri, lastik, sigorta ve mevzuat  
gereği ödenmesi gereken motorlu taşıtlar vergisi hariç verilmiştir…12.10.2016 tarihinde  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/065  
: 44  
: 30.11.2016  
: 2016/UH.I-2944  
yapılan 2016/362791 ihale kayıt numaralı 2017 Yılı Personel Taşımacılığı Hizmet Alımı İşi  
ile ilgili Teknik Şartnamede özellikleri belirtilmiş bulunan yukarıda cinsi ve miktarına yer  
verilen giderlere ilişkin K.D.V hariç teklifimiz belirtilmiştir…” ifadelerine yer verildiği  
bununla birlikte söz konusu fiyat teklifinde “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin  
yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (17/10/2016) tarih ve (1)  
sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin  
altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak serbest muhasebeci mali müşavir  
Atilla Türksoyu tarafından iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle imzalandığı ve söz  
konusu araçlara ilişkin belirtilen çarpanlar uyarınca yapılan hesaplama neticesinde kiralama  
maliyeti olarak 622.380,00 TL bedel öngörüldüğü görülmüştür.  
Başvuru sahibinin itirazen şikâyet başvurusu kapsamında amortisman ve kiralama  
bedeline ilişkin yer verdiği iddialarına ilişkin olarak;  
Kamu ihale mevzuatı kapsamında yapılacak hizmet alımı ihalelerinde yapılacak aşırı  
düşük teklif sorgulamalarına ilişkin olarak, idarece sınır değerin altında teklif verdiği tespiti  
yapılan isteklilere önemli maliyet bileşenlerinin belirlendiği aşırı düşük teklif sorgulama  
yazılarının gönderileceği ve istekliler tarafından ise belirtilen önemli maliyet bileşenlerine  
uygun açıklamalarını sunmaları gerektiği ve idarece anılan istekliye gönderilen 17.10.2016  
tarihli aşırı düşük teklif sorgulama yazısı ve ekinde, hizmete verilecek araçların kiralama  
olması halinde kira bedelinin ve amortisman (bir aracın kasko bedeli üzerinden) bedelinin  
ayrı başlıklar altında önemli maliyet bileşeni olarak belirlendiği ancak anılan istekli  
tarafından tüm araçların kiralama yoluyla temini doğrultusunda açıklama sunulduğu ve  
amortisman giderlerine ilişkin olarak ise ayrıca bir açıklamanın ise sunulmadığı görülmüştür.  
Kendi malı olması istenilen araçlara ilişkin ihale dokümanı düzenlemelerinin  
yapılabilmesine dayanak olan hükümlere Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin  
41’inci maddesinde yer verildiği görülmüş olup, söz konusu maddede yer alan hükümler  
incelendiğinde, işin niteliğinin gerektirdiği hallerde idarece ihale konusu işin yapılabilmesi  
için adaya veya istekliye ait olmasını gerekli gördüğü makine, teçhizat ve diğer ekipmana  
ilişkin ilgili belgelerin ihale dokümanı kapsamında yeterlik kriteri olarak belirlenebilmesine  
imkân tanındığı anlaşılmıştır.  
Başvuruya konu ihalede taşıma işinin 33 adet araç ile gerçekleştirilmesinin  
öngörüldüğü ve söz konusu araçlardan 2011 model ve daha üst model olmak üzere; en az 3  
adet 29 kişilik ve üstü, 7 adet 27 kişilik ve üstü koltuk kapasitesine sahip toplam 10  
adet aracın kendi malı olarak belirlenmesinin ihale dokümanı kapsamında ihaleye katılımda  
yeterlik kriteri olarak belirlendiği, ayrıca amortisman ve kiralama giderlerinin teklif fiyata  
dahil giderler arasında belirlendiği, ihale konusu kapsamında istenen söz konusu araçlar  
dışındaki diğer araçlara ilişkin özel bir düzenlemeye ise yer verilmediği ve anılan istekli  
tarafından bütün araçların kiralama yoluyla temini doğrultusunda açıklama sunulduğu  
anlaşılmıştır.  
İhale dokümanı kapsamında 33 adet aracın çalıştırılmasının ve söz konusu araçlardan  
en az 10 adet aracın isteklinin kendi malı olması gerektiği yönünde belirlendiği, araçlara ait  
kiralama ve amortisman giderinin teklif fiyata dahil giderler arasında yer aldığı, anılan istekli  
tarafından aşırı düşük teklif açıklamasında esas alınan 17.11.2016 tarihli ve 82686 sayılı aşırı  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/065  
: 44  
: 30.11.2016  
: 2016/UH.I-2944  
düşük teklif sorgulama yazısı kapsamında araç kiralama giderleri ile birlikte amortisman  
bedelinin de önemli maliyet bileşeni olarak belirlendiği ve söz konusu tespitler uyarınca araç  
kiralama yoluyla aşırı düşük teklifin açıklanmasına engel bir durumun bulunmadığı ancak  
önemli maliyet bileşeni olarak belirlenen amortisman bedeline ilişkin bir açıklamanın ayrıca  
yapılması gerekeceği değerlendirildiğinden bu doğrultuda 33 adet araç içerisinde yer alan en  
az 10 adet aracı kendi malı olarak belirlendiği dikkate alındığında, en az belirtilen sayıda  
kendi malı araca ait amortisman gideri maliyetinin ve çalıştırılması öngörülen diğer araçların  
ise kiralama veya amortisman bedellerinin ayrı ayrı hesaplanarak aşırı düşük teklif  
açıklamasının bu şekilde sunulması gerekeceği sonucuna varılmıştır.  
Açıklanan nedenlerle anılan istekli tarafından 33 adet araca ilişkin yalnızca kiralama  
giderlerinin maliyet bileşeni olarak açıklanarak ve teklif fiyata dahil giderler arasında sayılan  
ve önemli maliyet bileşeni olarak belirlenen amortisman giderlerine ilişkin herhangi bir  
açıklama yapılmadan sunulan söz konusu aşırı düşük teklif açıklamasının bu haliyle kamu  
ihale mevzuatına aykırı olduğu sonucuna varılmıştır.  
Başvuru sahibinin, anılan isteklinin personel giderleri, sözleşme giderleri ve kiralama  
yoluyla temin etmek üzere belirlediği 33 adet araca ilişkin diğer açıklamaları incelendiğinde  
ise;  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Kamu İhale Kurumu” başlıklı 53’üncü  
maddesinde  
1) Bu Kanun kapsamında yapılan ihalelere ilişkin düzenlenecek  
sözleşmelerden, bedeli yüzmilyar Türk Lirasını aşanlar için yükleniciden tahsil edilecek  
sözleşme bedelinin onbinde beşi (İdareler ve noterler bu tutarın yüklenici tarafından Kurum  
hesaplarına yatırıldığını sözleşmelerin imzalanması aşamasında aramak zorundadır.)…  
hükmü yer almaktadır.  
488 sayılı Damga Vergisi Kanunu’nun “Akitlerle ilgili kâğıtlar” başlıklı bölümünde  
“A. Belli parayı ihtiva eden kâğıtlar: 1. Mukavelenameler, taahhütnameler ve temliknameler”  
için sözleşme bedelinin binde 9,48 oranında damga vergisi alınacağı, “II. Kararlar ve  
mazbatalar” başlıklı bölümünde “2. İhale Kanunlarına tabi olan veya olmayan resmi daire ve  
kamu tüzel kişiliğini haiz kurumların her türlü ihale kararları” için sözleşme bedelinin binde  
5,69 oranında karar pulu ücreti alınacağı hüküm altına alınmıştır.  
İdare tarafından sözleşme giderleri kapsamında (KİK payı, sözleşme damga vergisi,  
ihale karar pulu bedeli giderleri” başlığı altında önemli maliyet bileşeni olarak belirlendiği ve  
anılan istekli tarafından sözleşme giderlerine ilişkin olarak;  
Sözleşmeye ilişkin damga vergisi oranı: % 0,0948 ödenecek damga vergisi:  
2.039.686,00 TL/ 1.000 x9,48= 19.336,22 TL),  
İhale kararına ait damga vergisi oranı:  
vergisi:2.039.686,00/ 1.000x 5,69=11.605,81 TL,  
%
0,0569 ödenecek damga  
Ödenecek Kik payı: % 0, 005 ödenecek KİK payı:2.039.686,00 TL/ 10.000 x5=  
1.019,84 TL” şeklinde belirtildiği ve toplam maliyet bedelinde söz konusu giderlerin  
gösterilerek önemli maliyet bileşenlerine ilişkin olarak toplam maliyete dâhil edildiği ve söz  
konusu açıklamalarda kamu ihale mevzuatına bir aykırılık bulunmadığı,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/065  
: 44  
: 30.11.2016  
: 2016/UH.I-2944  
Söz konusu araçlara ilişkin MTV giderlerini tevsik etmek üzere Maliye Bakanlığının  
25.12.2015 tarihli ve 29573 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Motorlu Taşıtlar Vergisi  
Genel Tebliği’nin II sayılı tarifesinde yer alan açıklamalara yer verilerek ve söz konusu  
tarifede belirtilen yolcu kapasitelerine uygun fiyatlar esas alınarak 17 adet araç için 1  
-6  
yaş  
arası 25 kişiye kadar olarak düzenlenen araçlara ilişkin belirlenen 1.886,00 TL, 16 adet 29+1  
koltuk kapasitesine sahip araçlara ilişkin olarak ise 2.262,00 TL olarak belirlendiği ve söz  
konusu tutarların ayrı ayrı olmak üzere toplam 33 adet araç için 1 yıl süre üzerinden  
68.254,00 TL olarak toplam MTV gideri maliyetinin hesaplandığı ve söz konusu  
açıklamalarda kamu ihale mevzuatına bir aykırılık bulunmadığı,  
Anılan istekli tarafından araç muayene giderinin tevsikine ilişkin Tüvtürk araç  
muayene fiyat listesinde ilgili araçlara ait yer verilen K.D.V. hariç 219,00 TL tutarın 1 yıl  
süre ile 33 adet araç için hesaplandığı, egzoz emisyon ölçüm giderine ilişkin olarak Çevre ve  
Şehircilik Bakanlığı Döner Sermaye İşletmesi Müdürlüğünün 2016 Yılı Birim Fiyatları  
listesinde yer alan egzoz emisyon ölçümü ve ruhsat gideri fiyatları dikkate alınarak 33 adet  
araç için 1 yıllık süre için 1.706,10 TL maliyet hesabı yapıldığı yapılan hesaplamalarda  
aritmetik hata bulunmadığı ve anılan hesaplamalardaki tutarların KDV hariç fiyatları  
kapsayacak nitelikte olduğu ve söz konusu açıklamalarda kamu ihale mevzuatına bir aykırılık  
bulunmadığı,  
Anılan istekli tarafından önemli maliyet bileşeni olarak belirlenen özel servis aracı  
izin belgesi bedeline yönelik EGO Genel Müdürlüğü tarafından düzenlendiği anlaşılan belge  
uyarınca 33 adet araç için özel servis izin belgesi bedeli için belirlenen 350,00 TL tutar  
üzerinden toplam 11.550,00 TL toplam maliyet tutarı hesaplandığı ve söz konusu  
açıklamalarda kamu ihale mevzuatına bir aykırılık bulunmadığı,  
Anılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklama yazısında yapılacak açıklamanın 12 ay  
üzerinden belirlenmesinin istendiği gerekçesiyle  
çalışma süresi olarak belirtilen 759 saatlik süre yerine 12 aylık sürede aylık 22 günü  
üzerinden saatlik çalışma süresi belirlenerek 1 kişi için 792 saat çalışma süresi öngörüldüğü  
1
kişi için 253 gün ve günlük 3 saatlik  
3
ve söz konusu çalışma saatlerine ilişkin KİK işçilik hesaplama modülünde 2016 yılı için  
belirlenen 8,97 TL/saat asgari işçilik maliyetine 2017 yılı için %10 artış bedeli öngörülerek  
saatlik asgari işçilik maliyetinin 9,87 TL/saat olarak belirlendiği ve toplam maliyetin 34 işçi  
üzerinden toplam 792 saat ve 9,87 T/saat çalışma süresi üzerinden hesaplandığı,  
Yukarıda yer verilen tespitler uyarınca, 34 personel üzerinden sorumlu personelde  
dâhil edilmek suretiyle personel sayısının belirlendiği, ihale dokümanı kapsamında personelin  
tam zamanlı olarak çalıştırılması gerektiğine yönelik bir düzenleme bulunmadığı, asgari  
saatlik işçilik hesabında KİK işçilik hesaplama modülü uyarınca belirlenen saatlik asgari  
işçilik maliyetine 2017 yılı için % 10’luk artış öngörüldüğü, ayrıca çalışma sürelerinin 3 saat  
olarak belirlenmesinde bununla birlikte belirtilen fazladan çalışma sürelerine yönelik olarak  
belirlenen sürelerin ihale dokümanına ve belirtilen önemli maliyet bileşenleri kapsamında  
idarece istenen açıklamaya aykırılık teşkil etmediği,  
Anılan istekli tarafından akaryakıt tüketimine ilişkin Ankara ilindeki ihale ilan tarihi  
ile ihale tarihi arasında yer alan 16.09.2016 tarihli (EPDK motorin diğer yakıt litre) fiyatı  
olarak gösterilen 4.1 TL fiyatın dikkate alındığı ve söz konusu tutardan K.D.V. bedeli  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/065  
: 44  
: 30.11.2016  
: 2016/UH.I-2944  
ayrıştırılmak suretiyle yakıt litre fiyatının (4.1/1,18=3,47 TL) olarak belirlendiği ve söz  
konusu açıklamanın Kamu İhale Genel Tebliği’nde kamu kurum ve kuruluşlarınca  
yayımlanan fiyatlara ilişkin açıklanan Bu usulle yapılmış açıklamanın geçerli olabilmesi için  
kullanılan fiyatların ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olması  
zorunludur.” açıklamalarına uygun olduğu,  
Yakıt giderlerine ilişkin olarak ise;  
2015 model 29+1 kapasiteli Temsa Prestij Super Deluxe Ac Pr1 araç için, yetkili  
servis olarak belirtilen Soycan Kard. Oto. Tur. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından kaşe  
ve imzalı 100 km’deki ortalama yakıt (motorin diğer) sarfiyatının 17,50 litre, bakım ve  
onarım aralığının ise 40.000 km olarak belirtildiği belgenin sunulduğu,  
Bununla birlikte 19+1 koltuk kapasiteli Mercedes  
-Benz Sprınter marka araçlar için ise  
Mercedes Benz üretici teknik verilerini gösteren belgenin sunulduğu ve söz konusu belgede  
-
(Lt/100 km) yakıt tüketiminin 7,8 olarak gösterildiği ve sunulan hesaplamalarda idarece  
belirlenen araçların çalıştırılacağı koltuk kapasitelerine göre 19+1 araçlar için 17 güzergâhta,  
29+1 araçlar için 16 güzergâhta idarece belirlenen mesafeler uyarınca ve anılan belgelerde  
belirtilen km’deki yakıt sarfiyatları uyarınca toplam akaryakıt maliyetinin 188.427,58 TL  
olarak hesaplandığı, söz konusu hesaplamaların ihale dokümanında belirtilen mesafelere  
uygun hesaplandığı ve aritmetik hata bulunmadığı ve söz konusu açıklamalarda kamu ihale  
mevzuatına bir aykırılık bulunmadığı,  
Trafik sigortası ve kasko giderlerine ilişkin olarak ise;  
Anılan isteklinin açıklamalarında söz konusu maliyet bileşenlerine ilişkin olarak  
17.10.2016 tarihli fiyat teklifinin sunulduğu, söz konusu fiyat teklifinde 2016 model 17 adet  
19+1 koltuk kapasiteli Mercedes  
Benz marka ve 2015 model 16 adet 29+1 koltuk kapasiteli  
Temsa marka ve araçlar için model ve koltuk kapasiteleri bilgileri belirtilmek suretiyle trafik  
sigortası kasko ve zorunlu koltuk ferdi kaza sigortası için toplam maliyet tutarının 249.700,00  
TL olarak gösterildiği, söz konusu fiyat teklifinde belirtilen sürelerin işin süresini kapsar  
nitelikte olduğu, belgeyi düzenleyen Jetsa Sigorta Ara. Hiz. Ltd. Şti.nin ve Anadolu Anonim  
Türk Sigorta Şirketi İç Anadolu Bölge Müdürlüğünün kaşe ve imzasının yer aldığı ve sunulan  
açıklamaların Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.3.4’üncü maddede açıklanan kriterleri  
sağladığı,  
Araç bakım ve onarım giderlerine ilişkin olarak;  
19+1 koltuk kapasiteli Mercedes  
Benz araçlara ilişkin olarak bakım onarım  
giderlerine ilişkin olarak, bakım – onarım gideri ile yağ ve ve akü giderleri için 17.10.2016  
tarihli Aydoğanlar Otomotiv San. Tic. Ltd. Şti. tarafından düzenlenen fiyat teklifinin  
sunulduğu, söz konusu fiyat teklifinde “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal  
defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (17/10/2016) tarih ve (1) sayılı  
satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında  
olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak serbest muhasebeci mali müşavir Ertuğrul  
İpek tarafından iletişim suretiyle imzalandığı ayrıca kaşelendiği,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/065  
: 44  
: 30.11.2016  
: 2016/UH.I-2944  
29+1 koltuk kapasiteli Temsa Model araçlara ilişkin bakım onarım giderlerine ilişkin  
olarak ise Soycan Kardeşler Oto. Tur. İnş. İth. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından bakım onarım,  
akü ve yağ giderlerine ilişkin 17.10.2016 tarihinde düzenlenen fiyat teklifinin sunulduğu ve  
söz konusu fiyat teklifinde “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve  
belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (17/10/2016) tarih ve (1) sayılı satış  
tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında  
olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak serbest muhasebeci mali müşavir Ekrem  
Baydoğrul tarafından iletişim suretiyle imzalandığı ayrıca kaşelendiği ve söz konusu  
açıklamalarda kamu ihale mevzuatına bir aykırılık bulunmadığı,  
Yazlık ve kışlık lastik giderlerine ilişkin olarak;  
17 adet 19+1 koltuk kapasiteli Mercedes Benz araçlar ile 29+1 koltuk kapasiteli 16  
adet araç için yazlık ve kışlık lastik bedellerini gösteren Yaşar Oto Lastik San. Tic. Ltd. Şti.  
tarafından 17.10.2016 tarihinde düzenlenen fiyat teklifinin sunulduğu, söz konusu fiyat  
teklifinde “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre  
tarafımca düzenlenerek onaylanan (17/10/2016) tarih ve (1) sayılı satış tutarı tespit  
tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan  
ederim.” ibaresinin yazılarak serbest muhasebeci mali müşavir Halil Koç tarafından iletişim  
bilgileri de belirtilmek suretiyle imzalandığı ayrıca kaşelendiği ve söz konusu açıklamalarda  
kamu ihale mevzuatına bir aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.  
Yukarıda yer verilen tespitler uyarınca anılan istekli tarafından sunulan aşırı düşük  
teklif açıklaması kapsamında önemli maliyet bileşeni olarak belirlenen amortisman bedeline  
ilişkin olarak herhangi bir açıklama sunulmadığı anlaşılmış olup sunulan söz konusu aşırı  
düşük teklif açıklamasının bu haliyle kamu ihale mevzuatına aykırı olduğu sonucuna  
varılmıştır.  
Sonuç olarak, yukarıda belirtilen mevzuata aykırılıkların düzeltici işlemle  
giderilebilecek nitelikte olduğu tespit edildiğinden, Şen Dem Tur. Oto. Nak. Taah. Tic. Ltd.  
-
Şti.nin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin  
mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici  
işlem belirlenmesine,  
Oybirliği ile karar verildi.  
Hamdi GÜLEÇ  
Başkan  
Şinasi CANDAN  
II. Başkan  
Osman DURU  
Kurul Üyesi  
Erol ÖZ  
Kurul Üyesi  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/065  
: 44  
: 30.11.2016  
: 2016/UH.I-2944  
Köksal SARINCA  
Dr. Ahmet İhsan ŞATIR  
Kurul Üyesi  
Hasan KOCAGÖZ  
Kurul Üyesi  
Kurul Üyesi  
Mehmet ATASEVER  
Kurul Üyesi  
Oğuzhan YILDIZ  
Kurul Üyesi