Ana Sayfa / Kararlar / Türkiye Atom Enerjisi Kurumu / 2015/99213-Personel Taşıma Hizmet Alımı
Bilgi
İKN
2015/99213
Başvuru Sahibi
Özer Tur Taşımacılık İnşaat Kuyumculuk Sigorta Aracılık Otomotiv Sanayi Ticaret İthalat ve İhracat Limited Şirketi
İdare
Türkiye Atom Enerjisi Kurumu
İşin Adı
Personel Taşıma Hizmet Alımı
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/011  
: 14  
: 10.02.2016  
: 2016/UH.I-453  
TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER:  
Başkan: Mahmut GÜRSES  
Üyeler: II. Başkan Kazım ÖZKAN, Ali Kemal AKKOÇ, Ahmet ÖZBAKIR, Mehmet Zeki  
ADLI, Dr. Mehmet AKSOY  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Özer Tur Taşımacılık İnşaat Kuyumculuk Sigorta Aracılık Otomotiv Sanayi Ticaret İthalat ve  
İhracat Limited Şirketi,  
Basınevleri Mah. 15. Cad. 17. Sok. No: 2/A-13 Keçiören/ANKARA  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Türkiye Atom Enerjisi Kurumu,  
Mustafa Kemal Mah. Dumlupınar Bulvarı No: 192 Çankaya/ANKARA  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2015/99213 İhale Kayıt Numaralı “Personel Taşıma Hizmet Alımı” İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Türkiye Atom Enerjisi Kurumu tarafından 08.09.2015 tarihinde açık ihale usulü ile  
gerçekleştirilen “Personel Taşıma Hizmet Alımı” ihalesine ilişkin olarak Özer Tur  
Taşımacılık İnşaat Kuyumculuk Sigorta Aracılık Otomotiv Sanayi Ticaret İthalat ve İhracat  
Ltd. Şti.nin 07.12.2015 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 10.12.2015 tarihli  
yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 21.12.2015 tarih ve 98369 sayı ile Kurum  
kayıtlarına alınan 21.12.2015 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2015/3393 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,  
1) İsteklilerin ihalede sunmuş oldukları teklif dosyalarında atılan imzalar ile imza  
sirkülerinde yer alan imzaların aynı olmadığı teklif mektuplarının ve birim fiyat teklif  
cetvelinin yetkisiz kişilerce imzalandığı, söz konusu isteklilerin ihalede kendi malı olma  
şartını sağlayamadıkları, sağlasalar dahi bu araçların Teknik Şartname’de yer alan kriterleri  
karşılamadığı, ayrıca bu isteklilerin bilanço ve gelir tablolarının yeterli kriterleri sağlamadığı,  
ihalede teklif veren AKS Araç Kir. Taş. Hiz. A.Ş. - Ressa Taş. Ltd. Şti. - Karahan Kardeşler  
Taş. Ltd. Şti. İş Ortaklığı’nın sunmuş olduğu AKS Araç Kir. Taş. Hiz. A.Ş.ye ait iş deneyim  
belgesi ile ADM Tur. Tic. Taş. Ltd. Şti. - Diva Kur. Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı’nın sunmuş  
olduğu ADM Tur. Tic. Taş. Ltd. Şti.ye ait iş deneyim belgesinin geçersiz olduğu,  
2) İhale üzerinde bırakılan istekli ve ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi  
isteklinin; söz konusu işte çalıştırılacak şoför maliyetine ilişkin eksik hesaplama yaptığı, bu  
isteklilerin ihalede çalıştırılacak araçların kat edecekleri kilometre miktarına ilişkin hatalı  
hesaplama yaptığı, araçların yakıt sarfiyatının neye göre hesaplandığının incelenmesi  
gerektiği, yakıt maliyetine ilişkin belgelendirmenin yanlış yapıldığı, söz konusu araçların  
periyodik bakımları için bedel öngörülmediği, öngörülmüş ise fiyat teklifinin ihale konusu  
1
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/011  
: 14  
: 10.02.2016  
: 2016/UH.I-453  
alanda faaliyet göstermediği, araçların sigorta ve koltuk sigortalarına ilişkin bedel  
öngörülmediği, öngörülmüş olsa bile Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.3.4’üncü maddesinde  
yer alan açıklamalara uygun olarak açıklama yapılmadığı, sigorta giderini tevsiken sunulmuş  
bir poliçe varsa bunların üzerinde yer alan imzaların ve kaşelerin sahte olduğu, araçlara ilişkin  
mtv gideri öngörülmediği, öngörülmüş ise bunun mevzuata uygun olarak düzenlenmediği ve  
teklif fiyatına doğru şekilde dahil edilmediği, araçların muayene giderlerine ilişkin bedel  
öngörülmediği öngörülmüş ise hatalı şekilde hesaplama yapıldığı, araçların lastik bedeline  
ilişkin gider öngörülmediği, öngörülmüş ise mevzuata aykırı şekilde bir belgelendirme  
yapıldığı, kendi malı olması istenen araçların amortisman hesabının hatalı olduğu, kiralanacak  
araçlar için fiyat teklifi alınmadığı alındı ise söz konusu fiyat tekliflerinin üzerinde marka  
model belirtilmediği, fiyat teklifi alınan üçüncü kişilerin imzasının sahte olduğu, bu  
isteklilerin sözleşme ve genel giderler için bir maliyet öngörmediği, fiyat tekliflerinin  
üzerinde ilgili ibarenin yer almadığı, servis araçları için Ankara Büyükşehir Belediyesi  
tarafından verilen servis araçları uygunluk belgelerine ilişkin maliyetin teklif fiyata dahil  
edilmediği, Kuruma teklif veren bütün isteklilerin teklif geçerlilik süreleri ile geçici teminat  
mektubu sürelerinin dolduğu iddialarına yer verilmiştir.  
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit  
edilmiştir.  
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:  
Türkiye Atom Enerjisi Kurumu tarafından 08.09.2015 tarihinde açık ihale usulü ile  
yapılan “Personel Taşıma Hizmet Alımı” ihalesine ilişkin olarak Aks Araç Kira. ve Taş.  
Hizm. A.Ş. - Ressa Taş. İnş. Taah. Tur. San. ve Tic. Ltd. Şti, Karahan Kardeşler Sey. Taş.  
Tur. Eml. Kuy. Gıda Tem. Ltd. Şti. İş Ortaklığı’nın 28.09.2015 tarihinde yaptığı şikâyet  
başvurusunun, idarenin 30.09.2015 tarihli yazısı ile reddi üzerine, söz konusu istekli  
tarafından 08.10.2015 tarihinde Kurum kayıtlarına alınan dilekçe ile itirazen şikâyet  
başvurusunda bulunulduğu,  
Anılan başvuru üzerine alınan 27.10.2015 tarih ve 2015/UH.I-2879 sayılı Kurul  
kararında “…idarece önemli olduğu belirlenen teklif bileşenlerinin aşırı düşük teklif  
sorgulamasına tâbi tutulan isteklilere sorgulama yazısı kapsamında verilmesi ve bu  
aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi  
gerekmektedir.” açıklamasıyla birlikte, 4734 sayılı Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci  
fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine karar verildiği anlaşılmıştır.  
Başvuru sahibi isteklinin birinci iddiası kapsamında yer alan hususların 17.09.2015  
tarihli ilk ihale komisyonu kararına yönelik olduğu anlaşılmakla birlikte anılan kararda  
isteklinin ekonomik açıdan en avantajlı 1’inci teklif sahibi olması nedeniyle herhangi bir hak  
kaybına veya zarara uğraması mümkün olmadığından ilk komisyon kararında teklifleri  
değerlendirme dışı bırakılan AKS Araç Kir. Taş. Hiz. A.Ş. - Ressa Taş. Ltd. Şti. - Karahan  
Kardeşler Taş. Ltd. Şti. İş Ortaklığı ile ADM Tur. Tic. Taş. Ltd. Şti. - Diva Kur. Tic. Ltd. Şti.  
İş Ortaklığı’na yönelik itirazen şikâyet başvurusunda bulunması mümkün olmadığından  
birinci iddiası kapsamındaki hususların da Kuruma başvurularda gözetilen süre şartı  
aranmaksızın değerlendirilmesi gerekmektedir.  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhalelere yönelik başvurular” başlıklı 54’üncü  
maddesinde “İhale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına  
2
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/011  
: 14  
: 10.02.2016  
: 2016/UH.I-453  
veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden aday veya  
istekli ile istekli olabilecekler, bu Kanunda belirtilen şekil ve usul kurallarına uygun olmak  
şartıyla şikâyet ve itirazen şikâyet başvurusunda bulunabilirler.” hükmü,  
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuru ehliyeti” başlıklı  
5’inci maddesinde “(1) İhale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak  
kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden;  
a) İstekli olabilecekler; ön yeterlik ve/veya ihale dokümanının verilmesi, ön yeterlik  
ve/veya ihale ilanında veya ön yeterlik ve/veya ihale dokümanında yer verilen düzenlemeler  
ve/veya bu düzenlemeler ile idari uygulamalar arasındaki uyumsuzluklar,  
b) Adaylar; belli istekliler arasında ihale usulü ile yapılan ihalelerde ön yeterlik  
başvurularının sunulması, değerlendirmesi ve sonuçlandırılmasına ilişkin idari işlem ve  
eylemler; belli istekliler arasında ihale usulü ile yapılan danışmanlık hizmet alımı  
ihalelerinde ise kısa listeye alınmış olmaları kaydıyla ayrıca ihale daveti ve/veya ihale  
dokümanının gönderilmesi, ihale dokümanında yer verilen düzenlemeler ve/veya bu  
düzenlemeler ile idari uygulamalar arasındaki uyumsuzluklar,  
c) İstekliler; yeterlik başvurularının veya tekliflerin sunulması, değerlendirilmesi ve  
ihalenin sonuçlandırılmasına ilişkin idari işlem veya eylemler,  
hakkında başvuruda bulunabilir….” hükmü yer almaktadır.  
Anılan mevzuat hükümlerinden, ihale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler  
nedeniyle bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel  
olduğunu iddia eden istekliler tarafından yeterlik başvurularının veya tekliflerin sunulması,  
değerlendirilmesi ve ihalenin sonuçlandırılmasına ilişkin idari işlem veya eylemler hakkında  
başvuruda bulunabileceği, bu itibarla öncelikle ortada korunması gereken bir hakkın veya  
menfaatin olması gerektiği anlaşılmıştır.  
Başvuru sahibi isteklinin ileri sürmüş olduğu bazı iddiaların bütün isteklileri  
kapsayacak bir biçimde ortaya konmuş olduğu, ihalede teklif bedeli sıralamasında en düşük  
3’üncü teklif sahibi olan başvuru sahibinin, ekonomik açıdan en avantajlı 1’inci ve 2’nci teklif  
sahibi istekliler haricindeki diğer isteklileri de itirazen şikâyet başvurusuna konu etmiş  
olmasının bir hak kaybı ya da zarar görmeyi telafi etmeye yönelik olmadığından iddia konusu  
hususların ekonomik açıdan en avantajlı 1’inci ve 2’nci teklif sahibi istekliler yönüyle  
incelenmesi gerektiği anlaşılmıştır.  
a) Başvuru sahibinin ihaleye katılan isteklilerin teklif dosyalarında atılan imzalar ile  
imza sirkülerinde yer alan imzaların aynı olmadığı teklif mektuplarının ve birim fiyat teklif  
cetvelinin yetkisiz kişilerce imzalandığı iddiasına yönelik yapılan incelemede;  
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Aday veya isteklinin mesleki  
faaliyetini sürdürdüğünü ve teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren belgeler” başlıklı 38’inci  
maddesinde, “(1) İhalelerde aday veya isteklilerden;  
a) Gerçek kişi olması halinde, kayıtlı olduğu ticaret ve/veya sanayi odasından ya da  
ilgili meslek odasından, ilk ilan veya davet tarihinin ya da ihale veya son başvuru tarihinin  
içinde bulunduğu yılda alınmış, odaya kayıtlı olduğunu gösterir belgenin,  
b) Tüzel kişi olması halinde, ilgili mevzuatı gereği kayıtlı olduğu ticaret ve/veya sanayi  
odasından, ilk ilan veya davet tarihinin ya da ihale veya son başvuru tarihinin içinde  
bulunduğu yılda alınmış, tüzel kişiliğin odaya kayıtlı olduğunu gösterir belgenin,  
c) Gerçek kişi olması halinde, noter tasdikli imza beyannamesinin,  
3
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/011  
: 14  
: 10.02.2016  
: 2016/UH.I-453  
ç) Tüzel kişi olması halinde, ilgisine göre tüzel kişiliğin ortakları, üyeleri veya  
kurucuları ile tüzel kişiliğin yönetimindeki görevlileri belirten son durumu gösterir Ticaret  
Sicil Gazetesi, bu bilgilerin tamamının bir Ticaret Sicil Gazetesinde bulunmaması halinde, bu  
bilgilerin tümünü göstermek üzere ilgili Ticaret Sicil Gazeteleri veya bu hususları gösteren  
belgeler ile tüzel kişiliğin noter tasdikli imza sirkülerinin, istenilmesi zorunludur.  
(2) Vekaleten ihaleye katılma halinde; vekil adına düzenlenmiş, ihaleye katılmaya  
ilişkin noter onaylı vekaletname ile vekilin noter tasdikli imza beyannamesinin sunulması  
zorunludur.  
(3) İş ortaklığında, iş ortaklığı beyannamesinin ve iş ortaklığını oluşturan gerçek veya  
tüzel kişilerin her biri tarafından, ilgisine göre birinci fıkranın (a), (b), (c) ve (ç) bentlerindeki  
belgelerin ayrı ayrı verilmesi zorunludur. Konsorsiyumda ise konsorsiyum beyannamesinin ve  
konsorsiyumu oluşturan gerçek veya tüzel kişilerin her biri tarafından, ilgisine göre birinci  
fıkranın (a), (b), (c) ve (ç) bentlerindeki belgelerin ayrı ayrı verilmesi zorunludur.  
(4) İhale konusu işin yerine getirilmesi için alınması zorunlu olan ve ilgili  
mevzuatında o iş için özel olarak düzenlenen sicil, izin, ruhsat vb. belgelerin adaylar veya  
istekliler tarafından sunulmasına ilişkin hükümlere, ilan ve ön yeterlik şartnamesi veya idari  
şartnamede yer verilir. İş ortaklarının her birinin söz konusu belgeleri ayrı ayrı sunması,  
konsorsiyumda ise her bir ortağın kendi kısmına ilişkin belgeleri sunması zorunludur.”  
hükmü,  
Anılan Yönetmelik’in “Başvuru ve teklif mektuplarının şekli” başlıklı 53’üncü  
maddesinde ”…(3) Ortak girişim olarak teklif veren isteklilerin teklif mektuplarının,  
ortakların tamamı tarafından veya yetki verdikleri kişilerce imzalanması gerekir.  
(4) Konsorsiyumlarda, konsorsiyum ortakları teklif mektubunu, işin uzmanlık  
gerektiren kısımları için teklif ettikleri bedeli ayrı ayrı yazmak suretiyle imzalarlar.  
Konsorsiyum ortaklarının işin uzmanlık gerektiren kısımları için teklif ettikleri bedellerin  
toplamı, konsorsiyumun toplam teklif bedelini oluşturur.  
(5) Teklif mektuplarının şekil ve içerik bakımından yukarıda belirtilen niteliklere ve  
teklif mektubu standart formuna uygun olmaması teklifin esasını değiştirecek nitelikte bir  
eksiklik olarak kabul edilir. Taşıması zorunlu hususlardan herhangi birini taşımayan teklif  
mektuplarının değiştirilmesi, düzeltilmesi veya eksikliklerinin giderilmesi gibi yollara  
başvurulamaz. Teklif mektubu usulüne uygun olmayan isteklinin teklifi değerlendirme dışı  
bırakılır.” hükmü,  
İdari Şartnamenin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri”  
başlıklı 7’nci maddesinde “7.1. İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için aşağıda sayılan  
belgeleri teklifleri kapsamında sunmaları gerekir:  
b) Teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren imza beyannamesi veya imza sirküleri;  
1) Gerçek kişi olması halinde, noter tasdikli imza beyannamesi,  
2) Tüzel kişi olması halinde, ilgisine göre tüzel kişiliğin ortakları, üyeleri veya  
kurucuları ile tüzel kişiliğin yönetimindeki görevlileri belirten son durumu gösterir Ticaret  
Sicil Gazetesi, bu bilgilerin tamamının bir Ticaret Sicil Gazetesinde bulunmaması halinde, bu  
bilgilerin tümünü göstermek üzere ilgili Ticaret Sicil Gazeteleri veya bu hususları gösteren  
belgeler ile tüzel kişiliğin noter tasdikli imza sirküleri…” düzenlemesi yer almaktadır.  
ADM Tur. Tic. Taş. Ltd. Şti. - Diva Kur. Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı’nın ait teklif  
zarfında bulunan evrakların incelenmesi sonucunda; anılan iş ortaklığına ait İş Ortaklığı  
Beyannamesi’nin, pilot ortak adına 29.05.2006 tarihli ve 6565 sayılı Türkiye Ticaret Sicili  
4
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/011  
: 14  
: 10.02.2016  
: 2016/UH.I-453  
Gazetesi’nde şirket müdürü olarak gösterilen Mustafa Şeker, özel ortak adına ise 22.10.2013  
tarihli ve 8427 sayılı Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi’nde şirket müdürü olarak gösterilen  
Kezban Yeşilöz tarafından imzalandığı, pilot ve özel ortak adına düzenlenen imza  
sirkülerinde yetkili kişi olarak bahsi geçen şahısların tayin edildiğinin görüldüğü, idareye  
sunulan Birim Fiyat Teklif Mektubu’nun ise yine yukarıda anılan pilot ortak adına Mustafa  
Şeker ve özel ortak adına ise Kezban Yeşilöz tarafından imzalandığı görüldüğünden başvuru  
sahibinin iddiası yerinde görülmemiştir.  
Aks Araç Kira. ve Taş. Hizm. A.Ş. - Ressa Taş. İnş. Taah. Tur. San. ve Tic. Ltd. Şti,  
Karahan Kardeşler Sey. Taş. Tur. Eml. Kuy. Gı. Te. Ltd. Şti. İş Ortaklığı’nın ait teklif  
zarfında bulunan evrakların incelenmesi sonucunda; anılan iş ortaklığına ait İş Ortaklığı  
Beyannamesi’nin, pilot ortak adına 31.08.2015 tarihli ve 8895 sayılı Türkiye Ticaret Sicili  
Gazetesi’nde yönetim kurulu başkanı olarak gösterilen Hasan Okan Önal, %20 ortaklık  
oranına sahip özel ortak adına 20.10.1999 tarihli ve 4902 sayılı Türkiye Ticaret Sicili  
Gazetesi’nde şirket müdürü olarak gösterilen Sedat Damsarsan’ın imzalandığı, %10 ortaklık  
oranına sahip özel ortak adına ise 06.04.2009 tarihli ve 7285 sayılı Türkiye Ticaret Sicil  
Gazetesi’nde şirket müdürü olarak gösterilen Hanifi Karahan tarafından imzalandığı, pilot  
ortak ve özel ortaklar adına düzenlenen imza sirkülerinde yetkili kişi olarak bahsi geçen  
şahısların tayin edildiğinin görüldüğü, idareye sunulan Birim Fiyat Teklif Mektubu’nun ise  
yine yukarıda anılan pilot ortak adına Hasan Okan Önal, %20 ortaklık oranına sahip özel  
ortak adına ise Sedat Damsarsan, %10 ortaklık oranına sahip özel ortak adına ise Hanifi  
Karahan tarafından imzalandığı görüldüğünden başvuru sahibinin iddiası yerinde  
görülmemiştir.  
b) Başvuru sahibinin, isteklilerin ihalede kendi malı olma şartını sağlayamadıkları,  
sağlasalar dahi bu araçların Teknik Şartname’de yer alan kriterleri karşılamadığı iddiasına  
yönelik yapılan incelemede;  
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin “Makine, teçhizat ve diğer ekipmana  
ilişkin belgeler ve kapasite raporu” başlıklı 41 inci maddesinde; “(1) İşin yapılabilmesi için  
gerekli görülen makine, teçhizat ve diğer ekipmanın sayısına ve niteliğine dokümanda yer  
verilir. Makine, teçhizat ve ekipman için kendi malı olma şartının aranmaması esastır. Ancak  
idare, işin niteliğinin gerektirdiği hallerde, ihale konusu işin yapılabilmesi için adaya veya  
istekliye ait olmasını gerekli gördüğü makine, teçhizat ve diğer ekipmanı yeterlik kriteri  
olarak belirleyebilir. Bu durumda, makine, teçhizat ve diğer ekipmanın, teknik kriterlerine  
yönelik olarak dokümanda düzenleme yapılmış ise, bu niteliğe yönelik belgelerin de başvuru  
veya teklif kapsamında sunulması zorunludur.  
(2) Adayın veya isteklinin kendi malı olan makine, teçhizat ve diğer ekipman; ruhsat,  
demirbaş veya amortisman defterinde kayıtlı olduğuna dair noter tespit tutanağı ya da  
yeminli mali müşavir, serbest muhasebeci mali müşavir veya serbest muhasebeci raporu ile  
tevsik edilir.  
(3) Geçici ithalle getirilmiş veya finansal kiralama yoluyla edinilmiş makine ve  
ekipman, kira sözleşmesinin sunulması ve ihalenin ilk ilan veya davet tarihine kadar olan  
kiralarının ödendiğinin belgelenmesi şartı ile adayın veya isteklinin kendi malı sayılır.  
(4) İş ortaklığında makine, teçhizat ve ekipman ortaklardan biri, birkaçı veya tamamı  
tarafından sağlanabilir. Konsorsiyumda, makine, teçhizat ve ekipmana ilişkin belgeler, her  
bir ortağın kendi kısmı göz önünde bulundurularak, ortaklardan ayrı ayrı istenir ve  
değerlendirilir...” hükmü yer almaktadır.  
5
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/011  
: 14  
: 10.02.2016  
: 2016/UH.I-453  
Anılan Yönetmelik hükmü uyarınca idare, işin niteliğinin gerektirdiği hallerde, ihale  
konusu işin yapılabilmesi için istekliye ait olmasını gerekli gördüğü makine, teçhizat ve diğer  
ekipmanı yeterlik kriteri olarak belirleyebilmektedir. İdari Şartname’de yeterlik kriteri olarak  
isteklinin kendi malı olması istenilen makine teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin olarak bu  
hususun istekli tarafından ruhsat, demirbaş veya amortisman defterinde kayıtlı olduğuna dair  
noter tespit tutanağı ya da yeminli mali müşavir raporu veya serbest muhasebeci mali müşavir  
raporu ile tevsik edebilmesi gerekmektedir. Ayrıca geçici ithalle getirilmiş veya finansal  
kiralama yoluyla edinilmiş makine ve ekipmana ilişkin olarak, kira sözleşmesinin sunulması  
ve ihalenin ilk ilan veya davet tarihine kadar olan kiralarının ödendiğinin belgelenmesi  
durumunda isteklinin kendi malı olarak değerlendirilmektedir.  
Bununla birlikte isteklinin kendi malı olan makine, teçhizat ve diğer ekipmanların  
kendi malı olduğuna ilişkin sayılan belgelerle birlikte makine, teçhizat ve diğer ekipmanın  
teknik kriterlerine yönelik olarak İdari Şartnamede düzenleme yapılması halinde bu niteliğe  
yönelik belgelerin de teklif kapsamında sunulması zorunludur.  
İdari Şartname’nin “Mesleki ve teknik yeterliğe ilişkin belgeler ve bu belgelerin  
taşıması gereken kriterler” başlıklı 7.5’inci maddesinde, “7.5.2. Yüklenici tarafından hizmete  
sunulacak araçların 10 Adedi (5 Başkanlık 5 Sanaem) sözleşme süresince kendi öz malı  
olacaktır. Bu araçlar yüklenicinin Sabit Kıymet Kütük Defterine Kayıtlı olduğuna dair Serbest  
Muhasebeci, Mali Müşavirlerce onaylı belgelerini ya da araçlarının noter onaylı ruhsat  
fotokopilerini, ihale teklif verme safhasında İdareye sunacaktır. Yüklenici hizmete sunacağı  
kendi öz malı araçları, hizmet süresince mücbir sebeplerle ve idarenin izni olmadan  
değiştiremez.” düzenlemesi yer almaktadır.  
İdari Şartname’nin bahse konu maddesinde idare tarafından hizmete sunulacak  
araçların 10 adedinin isteklinin kendi malı olması ve bunun anılan Yönetmeliğin 41’inci  
maddesinde belirtildiği şekilde istekli tarafından belgelendirilmesi gerekmektedir.  
Yukarıda alıntısı yapılan Yönetmelik maddesinde; ihale dokümanında “kendi malı  
olma” şartı aranan araçların mülkiyet durumu ile araçlarda bulunması istenen teknik  
özelliklerin ayrı ayrı yeterlik kriterleri olduğu “…makine, teçhizat ve diğer ekipmanın, teknik  
kriterlerine yönelik olarak dokümanda düzenleme yapılmış ise, bu niteliğe yönelik belgelerin  
de başvuru veya teklif kapsamında sunulması zorunludur.” ifadesiyle açıkça ortaya  
konulmuştur, dolayısıyla tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında isteklilerce kendi malı  
olduğu tevsik edilen araçların ihale dokümanında öngörülen teknik kriterlere uygunluğunun  
ayrıca araştırılması gerektiği de zorunlu bir sonuç olarak tezahür etmektedir. Kaldı ki, 4734  
sayılı Kamu İhale Kanununun 37’nci maddesinde, isteklilerin ihale konusu işi yapabilme  
kapasitelerini belirleyen yeterlik kriterlerine ve tekliflerin ihale dokümanında belirtilen  
şartlara uygun olup olmadığının tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında inceleneceği hüküm  
altına alınmıştır. Ancak, bahsi geçen araçlar için öngörülen teknik kriterlerin nasıl tevsik  
edilmesi gerektiği de ayrı bir tartışma konusudur. Tam bu noktada Kamu İhale Genel  
Tebliği’nin “Tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin belgeler” başlıklı 9’uncu  
maddesinde yer alan “İhale Uygulama Yönetmeliklerinin tesis, makine, teçhizat ve diğer  
ekipmana ilişkin belgeleri düzenleyen maddelerinde kendi malı olma şartının aranmamasının  
esas olduğu hükme bağlanmıştır. İdareler tarafından bazı tesis, makine, teçhizat ve diğer  
ekipman için aday veya isteklinin kendi malı olma şartının aranması durumunda; kendi malı  
olması istenen tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmanın teknik kriter ve özelliklerine ön  
yeterlik şartnamesi veya idari şartnamede yer verilecek, aday veya istekliler de kendi malı  
6
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/011  
: 14  
: 10.02.2016  
: 2016/UH.I-453  
olan tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmanı; ruhsat, demirbaş veya amortisman defterinde  
kayıtlı olduğuna dair noter tespit tutanağı ya da yeminli mali müşavir (YMM) raporu veya  
serbest muhasebeci mali müşavir (SMMM) raporu ile tevsik edeceklerdir. Makine, teçhizat ve  
diğer ekipman için kendi malı olma koşulunun aranmaması durumunda ise aday veya  
isteklilerden başvuru veya teklifleri kapsamında (taahhütname, yapı araçları taahhütnamesi,  
kira sözleşmesi, vb.) herhangi bir belge sunmaları istenmeyecektir.“ şeklindeki açıklama  
uyarınca Yönetmelikte “doküman” olarak belirtilen kavramdan İdari Şartname’nin  
anlaşılmasının gerektiği açıklığa kavuşturulmuştur. Bu bahisten hareketle kendi malı olması  
istenen araç ve ekipmanların teknik kriter ve özelliklerine idari şartnamede yer verilmesi  
gerektiğinden hareketle söz konusu araçların İdari Şartname’de tanımlanan teknik özelliklere  
ve kendi malı olması istenen araçların tanımına uygun olduğunun isteklilerce tevsik edici  
belgeleriyle birlikte teklifle birlikte sunulması gerekmektedir. Bundan ötürü, kendi malı  
olması istenen araç ve ekipmana ilişkin İdari Şartnamede böyle bir belirleme yapılmadığı  
takdirde Teknik Şartname’de yer alan kriterlere uygunluk belgelendirilmesinin yapılması  
mecburiyetinin bulunmadığı Kamu İhale Genel Tebliği’nde yer alan açıklamalar  
doğrultusunda ortaya çıkmaktadır.  
Bu çerçevede yapılan incelemede ADM Tur. Tic. Taş. Ltd. Şti. - Diva Kur. Tic. Ltd.  
Şti. İş Ortaklığı’nın İdari Şartname’nin 7.5.2’nci maddesi uyarınca isteklinin kendi malı  
olması istenilen araçların 3 adedinin iş ortaklığının pilot ortağı konumunda bulunan ADM  
Tur. Tic. Taş. Ltd. Şti.’ye tescil edilmiş araç ruhsatlarının sunulduğu, iş ortaklığının özel  
ortağı konumunda bulunan Diva Kur. Tic. Ltd. Şti.nin ise 8 adet araç ruhsatı sunduğu,  
yapılan açıklamaların iddia konusu husus yönüyle mevzuata uygun olduğu anlaşıldığından  
başvuru sahibinin iddiası yerinde görülmemiştir.  
Aks Araç Kira. ve Taş. Hizm. A.Ş. - Ressa Taş. İnş. Taah. Tur. San. ve Tic. Ltd. Şti.-  
Karahan Kardeşler Sey. Taş. Tur. Eml. Kuy. Gı. Te. Ltd. Şti. İş Ortaklığı’nın İdari  
Şartname’nin 7.5.2’nci maddesi uyarınca isteklinin kendi malı olması istenilen araçların iş  
ortaklığının pilot ortağı konumunda bulunan Aks Araç Kira. ve Taş. Hizm. A.Ş. tescil edilmiş  
araç ruhsatlarının sunulduğu buna ek olarak meslek mensubu tarafından onaylı taşıt park  
listesinin de tevsik edildiği, benzer şekilde iş ortaklığının %20 ortağı konumunda bulunan  
Ressa Taş. İnş. Taah. Tur. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin de hem araç ruhsatlarını hem de meslek  
mensubu tarafından onaylanmış demirbaş araç listesinin sunulduğu, isteklinin kendi malı  
olması istenen araç sayısı ve kriterini fazlasıyla karşılamış olduğu anlaşıldığından başvuru  
sahibinin iddiası yerinde görülmemiştir.  
c) Başvuru sahibinin isteklilerin bilanço ve gelir tablolarının yeterli kriterleri  
sağlamadığı, iddiasına yönelik yapılan incelemede;  
İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri”  
başlıklı 7’nci maddesinde “…7.4.2. İsteklinin ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait yıl sonu  
bilançosu veya eşdeğer belgeleri.  
a) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olan istekliler, yıl  
sonu bilançosunu veya bilançonun gerekli kriterleri sağlandığını gösteren bölümlerini,  
b) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olmayan istekliler, yıl  
sonu bilançosunu veya bilançonun gerekli kriterleri sağladığını gösteren bölümlerini ya da  
bu kriterlerin sağlandığını göstermek üzere serbest muhasebeci, yeminli mali müşavir veya  
serbest muhasebeci mali müşavir tarafından standart forma uygun olarak düzenlenen belgeyi  
(Standart Form: KİK025.1/H)  
7
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/011  
: 14  
: 10.02.2016  
: 2016/UH.I-453  
sunmaları gerekmektedir.  
Sunulan bilanço veya eşdeğer belgelerde;  
a) Belli sürelerde nakit akışını sağlayabilmesi için gerekli likiditeye ve kısa dönem (bir  
yıl) içinde borç ödeme gücüne sahip olup olmadığını gösteren cari oranın (dönen  
varlıklar/kısa vadeli borçlar) en az 0,75 olması, (hesaplama yapılırken; yıllara yaygın inşaat  
maliyetleri dönen varlıklardan, yıllara yaygın inşaat hakediş gelirleri ise kısa vadeli  
borçlardan düşülecektir),  
b) Aktif varlıkların ne kadarının öz kaynaklardan oluştuğunu gösteren öz kaynak  
oranının (öz kaynaklar/toplam aktif) en az 0,15 olması, (hesaplama yapılırken, yıllara yaygın  
inşaat maliyetleri toplam aktiflerden düşülecektir),  
c) Kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının 0,50'den küçük olması,  
ve belirtilen üç kriterin birlikte sağlanması zorunludur. Sunulan bilançolarda varsa  
yıllara yaygın inşaat maliyetleri ile yıllara yaygın inşaat hakediş gelirlerinin gösterilmesi  
gerekir.  
Yukarıda belirtilen kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son iki yıla ait  
belgelerini sunabilirler. Bu takdirde, son iki yılın parasal tutarlarının ortalaması üzerinden  
yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.  
Bilanço veya bilançonun yukarıda belirtilen kriterlerin sağlandığını gösteren  
bölümlerinin ilgili mevzuatına göre düzenlenmiş ve serbest muhasebeci, yeminli mali müşavir  
veya serbest muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylanmış olması zorunludur.  
Yabancı ülkede düzenlenen bilanço veya bilançonun yukarıda belirtilen kriterlerin  
sağlandığını gösteren bölümlerinin ise o ülke mevzuatına göre düzenlenmesi ve bu belgeleri  
düzenlemeye yetkili merci tarafından onaylanmış olması gereklidir.  
Yabancı ülkede düzenlenen yayımlanması zorunlu olmayan bilançoların veya bunların  
bölümlerinin ibraz edilmemesi durumunda, yukarıda belirtilen kriterlerin sağlandığı o ülke  
mevzuatına göre bu belgeleri düzenlemeye yetkili merci tarafından onaylanmış belge ile  
tevsik edilebilir.  
Serbest meslek erbabı tarafından sunulan, ilgili mevzuatına göre düzenlenmiş ve  
onaylanmış serbest meslek kazanç defteri özetinde gösterilen değerlere göre, son yıla ait  
toplam gelirin toplam gidere oranının veya son iki yıla ait gelir ve giderlerin parasal  
tutarlarının ortalaması üzerinden bulunacak oranın en az (1,25) olması şartı aranır. Serbest  
meslek kazanç defteri özetinin serbest muhasebeci, yeminli mali müşavir veya serbest  
muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylı olması gerekir.  
İsteklinin ortak girişim olması halinde, ortakların her birinin istenen belgeleri ayrı  
ayrı sunması ve yukarıda belirtilen kriterleri sağlaması zorunludur.  
7.4.3. İstekli tarafından;  
a) İhalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait toplam ciroyu gösteren gelir tablosunun,  
b) Taahhüt altında devam eden hizmet işlerinin gerçekleştirilen kısmının veya bitirilen  
hizmet işlerinin parasal tutarını gösteren ihalenin yapıldığı yıldan önceki yılda düzenlenmiş  
faturaların,  
birinin sunulması yeterlidir.  
Taahhüt altında devam eden işlerin gerçekleştirilen kısmının veya bitirilen işlerin  
parasal tutarının hesabında, yurt içinde ve yurt dışında gerçekleştirilen işlerden elde edilen  
gelirlerin toplamı dikkate alınır.  
Toplam cironun teklif edilen bedelin % 25'inden, taahhüt altında devam eden işlerin  
gerçekleştirilen kısmının veya bitirilen işlerin parasal tutarının ise teklif edilen bedelin %  
15'inden az olmaması gerekir. Bu kriterlerden herhangi birini sağlayan ve sağladığı kritere  
ilişkin belgeyi sunan istekli yeterli kabul edilir.  
8
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/011  
: 14  
: 10.02.2016  
: 2016/UH.I-453  
Bu kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son iki yıla ait belgelerini sunabilirler.  
Bu takdirde, son iki yılın parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin  
sağlanıp sağlanmadığına bakılır.  
Gelir tablosunun, serbest muhasebeci, yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci  
mali müşavir ya da vergi dairesince onaylı olması zorunludur. Yabancı ülkede düzenlenen  
gelir tablosunun o ülke mevzuatına göre düzenlenmesi ve bu belgeyi düzenlemeye yetkili  
merci tarafından onaylanmış olması gereklidir.  
İş ortaklığı olarak ihaleye katılan isteklilerde; iş hacmine ilişkin kriterlerin, her bir  
ortak tarafından iş ortaklığındaki hissesi oranında sağlanması zorunludur.” düzenlemesi yer  
almaktadır.  
İhale üzerinde bırakılan istekli ADM Tur. Tic. Taş. Ltd. Şti. - Diva Kur. Tic. Ltd. Şti.  
İş Ortaklığı’nın teklif dosyası incelendiğinde; pilot ortak olan ADM Tur. Tic. Taş. Ltd. Şti.nin  
2013 ve 2014 yılı hesap dönemine ait bilanço bilgileri tablosunda 2014 yılı için cari oranın  
0,93 olduğu, öz kaynak oranının 0,31 olduğu, kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara  
oranının ise 0,01 olduğu, söz konusu tablonun meslek mensubu tarafından onaylanmış olduğu  
anlaşılmıştır. Söz konusu isteklinin özel ortağı olan Diva Kur. Tic. Ltd. Şti.nin 2014 yılı hesap  
dönemine ait bilanço bilgileri tablosunda 2014 yılı için cari oranın 2,73 olduğu, öz kaynak  
oranının 0,31 olduğu, kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının 0,06 olduğu, söz  
konusu tablonun meslek mensubunca onaylanmış olduğu anlaşılmıştır.  
İhale üzerinde bırakılan İş Ortaklığı’nın teklif ettiği tutarın 1.820.244,00 TL olduğu,  
anılan iş ortaklığında ortaklık oranı %51 olan Pilot Ortak ADM Tur. Tic. Taş. Ltd. Şti.nin  
hissesi oranına göre bu tutarın 928.324,44 TL olduğu ve bu tutarın da %25’inin 232.081,11  
TL’ye tekabül ettiği, anılan pilot ortağın 2014 cari dönem gelir tablosu incelendiğinde net  
satışlar tutarının 5.089.821,76 TL olduğu görüldüğünden isteklinin hissesi oranına göre  
sağlaması gereken ciro tutarını fazlasıyla karşıladığı görülmüştür. İsteklinin özel ortağı olan  
ve ortaklık oranı %49 olan Diva Kur. Tic. Ltd. Şti.nin hissesi oranına göre sağlaması gereken  
toplam cironun 222.979,89 TL’ye tekabül ettiği, anılan özel ortağın 2014 cari dönem gelir  
tablosu incelendiğinde net satışlar tutanın 9.714.527,95 TL olduğu görüldüğünden isteklinin  
hissesi oranına göre sağlaması gereken ciro tutarını karşıladığı görülmüştür. Söz konusu gelir  
tablolarının meslek mensupları tarafından onaylı olduğu da görüldüğünden başvuru sahibinin  
iddiası yerinde görülmemiştir.  
Ekonomik açıdan 2’nci avantajlı teklif sahibi istekli Aks Araç Kira. ve Taş. Hizm.  
A.Ş. - Ressa Taş. İnş. Taah. Tur. San. ve Tic. Ltd. Şti.-Karahan Kardeşler Sey. Taş. Tur. Eml.  
Kuy. Gı. Te. Ltd. Şti. İş Ortaklığı’nın teklif dosyası incelendiğinde; pilot ortak olan Aks Araç  
Kira. ve Taş. Hizm. A.Ş.nin 2014 yılı hesap dönemine ait bilanço bilgileri tablosunda 2014  
yılı için cari oranın 1,6072 olduğu, öz kaynak oranının 0,40 olduğu, kısa vadeli banka  
borçlarının öz kaynaklara oranının ise 0,00 olduğu, söz konusu tablonun meslek mensubu  
tarafından onaylanmış olduğu anlaşılmıştır. Söz konusu isteklinin %10 ortaklık oranına sahip  
özel ortağı olan Karahan Kardeşler Sey. Taş. Tur. Eml. Kuy. Gı. Te. Ltd. Şti. nin sunmuş  
olduğu 2014 yılı cari dönem bilançosunda yer alan tutarlar üzerinden yapılan hesaplamada  
cari oranın (109.219,63 / 77.982,98) 1,40 olduğu, öz kaynak oranının (64.830,60 /  
186.189,09) 0.348… olduğu, kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının ise  
(26.317,29 / 64.830,60) 0,4059… olduğu, isteklinin %20 oranına sahip özel ortağı olan Ressa  
Taş. İnş. Taah. Tur. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin sunmuş olduğu 2014 yılı cari dönem  
bilançosunda yer alan tutarlar üzerinden yapılan hesaplamada cari oranın (250.814,61 /  
42.923,92) 5,8432… olduğu, öz kaynak oranının (353.632,12 / 656.977,67) 0,5382… olduğu,  
9
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/011  
: 14  
: 10.02.2016  
: 2016/UH.I-453  
kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının (12.389,88 / 353.632,12) 0,0350..  
olduğu, her iki özel ortağın bilançolarının meslek mensubu tarafından onaylı olduğu  
anlaşılmıştır.  
Ekonomik açıdan 2’nci avantajlı teklif sahibi iş ortaklığının teklif tutarının  
1.902.260,00 TL olduğu, anılan iş ortaklığında ortaklık oranı %70 olan Pilot Ortak Aks Araç  
Kira. ve Taş. Hizm. A.Ş.nin hissesi oranına göre bu tutarın 1.331.582,00 TL olduğu ve bu  
tutarın da %25’inin 332.895,50 TL’ye tekabül ettiği, anılan pilot ortağın 2014 cari dönem  
gelir tablosu incelendiğinde net satışlar tutarının 2.483.517,39 TL olduğu görüldüğünden  
isteklinin hissesi oranına göre sağlaması gereken ciro tutarını fazlasıyla karşıladığı, isteklinin  
özel ortağı olan ve ortaklık oranı %20 olan Ressa Taş. İnş. Taah. Tur. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin  
hissesi oranına göre sağlaması gereken toplam cironun 96.013,00 TL’ye tekabül ettiği, anılan  
özel ortağın 2014 cari dönem gelir tablosu incelendiğinde net satışlar tutanın 779.355,43 TL  
olduğu, isteklinin özel ortağı olan ve ortaklık oranı %10 olan Karahan Kardeşler Sey. Taş.  
Tur. Eml. Kuy. Gı. Te. Ltd. Şti.nin hissesi oranına göre sağlaması gereken toplam cironun  
48.006,50 TL’ye tekabül ettiği, anılan özel ortağın 2014 cari dönem gelir tablosu  
incelendiğinde net satışlar tutarının 462.394,66 TL olduğu ayrıca sunulan gelir tablolarının  
meslek mensuplarınca onaylanmış olduğu da anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiası  
yerinde görülmemiştir.  
ç) Başvuru sahibinin ihale üzerinde bırakılan isteklinin pilot ortağı olan ADM Tur.  
Tic. Taş. Ltd. Şti.nin ihalede sunmuş olduğu iş deneyim belgesi mahiyetinde sunulan ve işe  
başlama ve bitiş tarihleri sırasıyla 01.01.2011-30.11.2014 olan sözleşme kapsamında  
düzenlenen faturalarda akaryakıta ilişkin fiyat farkının yansıtılmadığı dolayısıyla pilot ortak  
tarafından sunulan iş deneyim belgesinin geçersiz kabul edilmesi gerektiği ayrıca söz konusu  
sözleşmenin hakim ortağı ile diğer ortaklarının aynı olduğu iki şirket arasında imzalanmış  
olmasının mümkün olmadığı buna ek olarak bahse konu sözleşmede teklif edilen birim  
fiyatların çarpımı sonucu bulunan tutarların toplamı aylık hakkedişler şeklinde hesaplanarak  
faturalandırılacağı göz önünde bulundurulduğunda sözleşmenin iş eksilişi yapılarak  
sonlandırılmış olduğunun anlaşıldığı ancak tarafların işin bu şekilde iş eksilişi yapılarak  
tamamlandığı hususunda anlaştığını gösterir belgenin iş deneyimini gösteren diğer belgelerle  
birlikte sunulması gerekirken sunulmadığı iddialarına yönelik yapılan incelemede;  
İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri”  
başlıklı 7’nci maddesi kapsamında “7.5. Mesleki ve teknik yeterliğe ilişkin belgeler ve bu  
belgelerin taşıması gereken kriterler:  
7.5.1. İsteklinin teknolojik ürün deneyim belgesi ya da yurt içinde veya yurt dışında  
kamu veya özel sektörde bedel içeren tek bir sözleşme kapsamında taahhüt edilen ihale  
konusu iş veya benzer işlere ilişkin olarak;  
a) İlk ilan tarihinden geriye doğru son beş yıl içinde kabul işlemleri tamamlanan  
hizmet alımlarıyla ilgili iş deneyimini gösteren belgeleri veya  
b) Devredilen işlerde devir öncesindeki veya sonrasındaki dönemde ilk sözleşme  
bedelinin en az % 80'inin gerçekleştirilmesi şartıyla, ilk ilan veya davet tarihinden geriye  
doğru son beş yıl içinde kabul işlemleri tamamlanan hizmet işlerine ilişkin deneyimini  
gösteren belgeleri, sunması zorunludur. İstekli tarafından teklif edilen bedelin % 50'den az  
olmamak üzere, ihale konusu iş veya benzer işlere ait tek sözleşmeye ilişkin iş deneyimini  
gösteren belgelerin veya teknolojik ürün deneyim belgesinin sunulması gerekir.  
İş ortaklığında pilot ortağın, istenen iş deneyim tutarının en az % 70'ini, diğer  
ortakların her birinin, istenen iş deneyim tutarının en az % 10'unu sağlaması ve diğer ortak  
10  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/011  
: 14  
: 10.02.2016  
: 2016/UH.I-453  
veya ortakların iş deneyim tutarı toplamının ise istenen iş deneyim tutarının % 30'undan az  
olmaması gerekir. Ancak, ihaleye katılan iş ortaklığının ortakları tarafından ortaklık oranları  
ve yapısı aynı olmak kaydıyla daha önce kurulmuş olan iş ortaklığının gerçekleştirdiği bir  
işten elde edilen iş deneyimini gösteren belgelerin sunulması halinde, pilot ortak ve diğer  
ortakların her birinin birinci cümledeki oranlara göre asgari iş deneyim tutarını sağlaması  
koşulu aranmaz. Konsorsiyumda ise her bir ortağın kendi kısmı için istenen iş deneyim  
tutarını sağlaması zorunludur.  
İsteklinin teknolojik ürün deneyim belgesini sunması halinde, iş deneyimine ilişkin  
yeterlik kriterini sağladığı kabul edilir. İş ortaklığında teknolojik ürün deneyim belgesini  
sunan ortağın kendisine ait iş deneyim tutarına ilişkin asgari yeterlik kriterini sağladığı kabul  
edilir. Konsorsiyum ortağının teknolojik ürün deneyim belgesini sunması halinde ise, belgeyi  
sunduğu kısım veya kısımlar için iş deneyimine ilişkin yeterlik kriterini sağladığı kabul  
edilir…” düzenlemesi yer almaktadır.  
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “İş deneyim belgesi  
düzenlenemeyen hallerde iş deneyimini gösteren diğer belgeler ve bu belgelerde aranacak  
kriterler” başlıklı 47’nci maddesinde “(1) Gerçek kişilere veya iş deneyim belgesi  
düzenlemeye yetkili olmayan her türlü kurum ve kuruluşa bedel içeren tek bir sözleşmeye  
dayalı olarak gerçekleştirilen işlerde, iş deneyim belgesi düzenlenemez. Bu durumda, bitirilen  
işlere ilişkin iş deneyiminin belgelendirilmesinde aşağıdaki esaslar uygulanır:  
(a) Yurtdışında gerçekleştirilen işler hariç bu madde kapsamında yer alan işlerde;  
sözleşme ve bu sözleşmenin uygulanmasına ilişkin olarak 213 sayılı Vergi Usul Kanununun  
ilgili hükümleri çerçevesinde düzenlenen; fatura örnekleri veya bu örneklerin noter, serbest  
muhasebeci, yeminli mali müşavir, serbest muhasebeci mali müşavir veya vergi dairesi onaylı  
suretleri veya serbest meslek makbuzu nüshaları ya da bu nüshaların noter, yeminli mali  
müşavir, serbest muhasebeci mali müşavir veya vergi dairesi onaylı suretleri, personel  
çalıştırılan işlerde ise bu belgelere ek olarak o işe ait sözleşme kapsamında personel  
çalıştırıldığını gösteren Sosyal Güvenlik Kurumu internet sayfası üzerinden düzenlenmiş ve  
idarece teyidi yapılabilen belgeler, iş deneyimini gösteren belgelerdir. Aday veya istekli, iş  
deneyimini gösteren bu belgeleri başvuru veya teklifi kapsamında sunar. Bu maddede  
belirtilen işler için iş deneyim belgesi düzenlenmiş olsa bile, ihale komisyonunca dikkate  
alınamaz.  
(c) Gerçek kişilere veya iş deneyim belgesi düzenlemeye yetkili olmayan kurum ve  
kuruluşlara gerçekleştirilen işlere ilişkin iş deneyim tutarının tespitinde, diğer belgelerin de  
bu tutarı doğrulaması şartıyla işin sözleşmesinde yazılı bedeli aşmamak üzere fiilen yapılan iş  
tutarı dikkate alınır. Sözleşmede iş artışına ilişkin hüküm bulunması durumunda, ayrıca  
sözleşme tutarının % 10’unu aşmamak üzere tamamlanan iş tutarı da dikkate alınır.  
(ç) Sözleşmenin, iş eksilişi yapılarak sona erdirilmesi durumunda, tarafların işin bu  
şekilde tamamlandığı hususunda anlaştığını gösterir belgenin iş deneyimini gösteren diğer  
belgelerle birlikte sunulması zorunludur.  
(d) İş deneyimini gösteren belgelerin değerlendirilmesinde ilk ilan veya davet  
tarihinden geriye doğru son beş yıl içinde kabulü gerçekleştirilen işlerde, iş deneyimini  
gösteren belge tutarı tam olarak dikkate alınır. Kabulü, ihale ve son başvuru tarihi ile ilk ilan  
veya davet tarihi arasında yapılmış olan işler de bu kapsamda değerlendirilir. Sözleşmede  
kabul tarihine ilişkin bir düzenleme bulunmuyor ise, iş deneyimini gösteren belgeler  
kapsamında sunulan faturalardan en son düzenlenen faturanın tarihi kabul tarihi olarak  
dikkate alınır.  
11  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/011  
: 14  
: 10.02.2016  
: 2016/UH.I-453  
(e) Birim fiyat üzerinden bağıtlanan ve toplam sözleşme tutarı bulunmayan süresi  
belirli bir sözleşmeye dayalı olarak ve sözleşme süresi içinde gerçekleştirilen işin tutarını  
gösteren faturalardaki tutarların toplamı, toplam sözleşme tutarı olarak kabul edilir.  
(f) İş deneyimini gösteren belgelerin değerlendirilmesinde varsa fiyat farkları ile KDV  
hariç olarak belirlenen tutarlar dikkate alınır. İş ortaklığı tarafından gerçekleştirilen işlerde,  
ortakların iş ortaklığındaki hisse oranı esas alınarak iş deneyim tutarı hesaplanır. (Ancak  
ihaleye katılan iş ortaklığının ortakları tarafından ortaklık oranları ve yapısı aynı olmak  
kaydıyla daha önce kurulmuş olan iş ortaklığının gerçekleştirdiği bir işten elde edilen iş  
deneyimini gösteren belgelerin sunulması halinde, iş ortaklığının iş deneyim tutarı, ortakların  
hisse oranlarına bakılmaksızın belge tutarı esas alınarak hesaplanır…” hükmü yer  
almaktadır.  
Fiyat farkı farkın ortaya çıktığı dönem itibariyle alıcı veya satıcı tarafından fatura  
edilmesi gerektiği değerlendirilmektedir. Muhasebe tekniği açısından maliyet doğuran bir  
kaleme ilişkin fatura üzerinde yer verilmesi gerektiği, pilot ortak tarafından sunulan  
faturaların da fiyat farkına ilişkin olarak düzenlenmediği veya fiyat farkına ilişkin herhangi  
bir maliyet kalemi de fatura içerisinde yer almadığından mevcut faturalar içerisinde fiyat farkı  
tutarının bulunmadığı anlaşılmaktadır. Söz konusu faturalarda yer alan KDV hariç hizmet  
bedeli üzerinden iş deneyim tutarının hesaplanması mümkün olduğundan başvuru sahibinin  
iddiası yerinde görülmemiştir.  
Öte yandan söz konusu sözleşmede taraf olan iki limited şirketin ortaklarının aynı  
olduğu kabul edilse bile bu durumun sözleşmenin düzenlenmesine herhangi bir engel teşkil  
etmeyeceği ve bu açıdan söz konusu belgelerin iş deneyim belgesini gösterir belge niteliğinde  
olmasına herhangi bir mani olmadığı değerlendirilmektedir.  
Diğer taraftan sözleşme bedelinin 902.150,00 TL olduğu ve sunulan faturaların  
toplamının da bu tutar ile aynı olduğu anlaşıldığından iki tarafın iş eksilişi yapılarak  
sözleşmenin tamamlandığı konusunda anlaştığını gösterir bir belgenin sunulmasına gerek  
bulunmamaktadır.  
d) Başvuru sahibinin ekonomik açıdan 2’nci avantajlı teklif sahibi olan iş ortaklığının  
pilot ortağı konumunda bulunan Aks Araç Kira. ve Taş. Hizm. A.Ş.nin teklif dosyasında  
sunmuş olduğu iş deneyim belgesinin geçersiz olduğu iddiasına yönelik yapılan incelemede;  
Bahse konu isteklinin, pilot ortak olan Aks Araç Kira. ve Taş. Hizm. A.Ş.nin Köker  
Turizm Taşımacılık ve İnş. Tic. Taah. Ltd. Şti. arasında imzalanmış olan anılan sözleşmeden  
sözleşmeye konu iş kapsamında çalıştırılacak personelin tam zamanlı olarak istihdam  
edilmesi gerekeceği veya çalıştırılan personelin sadece o işe özgüleneceğine ilişkin herhangi  
bir sonuca ulaşılamadığı, dolayısıyla Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin  
47.1’inci maddesi uyarınca personel çalıştırıldığını gösteren Sosyal Güvenlik Kurumu  
belgelerinin sunulmasına gerek bulunmadığı anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiası yerinde  
görülmemiştir.  
Diğer taraftan başvuru sahibinin, ekonomik açıdan en avantajlı 2’nci teklif sahibi  
isteklinin her bir ortağının iş deneyim belgesinin 4734 sayılı Kanun’a göre geçersiz olduğu  
iddiasına yönelik olarak;  
12  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/011  
: 14  
: 10.02.2016  
: 2016/UH.I-453  
Ekonomik açıdan en avantajlı 2’nci teklif sahibi isteklinin %20 ortaklık oranına özel  
ortağı olan Ressa Taş. İnş. Taah. Tur. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin iş deneyimini tevsiken “Servis  
Taşıma Sözleşmesi sunduğu ve bu sözleşmenin ekinde fatura örneklerine yer verildiği, anılan  
sözleşmeden sözleşmeye konu iş kapsamında çalıştırılacak personelin tam zamanlı olarak  
istihdam edilmesi gerekeceği veya çalıştırılan personelin sadece o işe özgüleneceğine ilişkin  
herhangi bir sonuca ulaşılamadığı, dolayısıyla Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama  
Yönetmeliği’nin 47.1’inci maddesi uyarınca personel çalıştırıldığını gösteren Sosyal Güvenlik  
Kurumu belgelerinin sunulmasına gerek bulunmadığı anlaşılmıştır. İsteklinin %10 ortaklık  
oranına sahip özel ortağı olan Karahan Kardeşler Sey. Taş. Tur. Eml. Kuy. Gı. Te. Ltd.  
Şti.nin ise Başbakanlık Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı Yönetim Hizmetleri Dairesi  
Başkanlığı tarafından düzenlenmiş iş bitirme belgesini sunduğu, söz konusu işin 31.01.2015  
tarihinde kabulünün yapıldığı ve belgenin mevzuata göre gerekli kriterleri karşıladığı  
anlaşıldığından başvuru sahibinin bu iddiası yerinde görülmemiştir.  
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı “İhale komisyonu  
verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık  
maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce,  
belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile  
ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.  
İhale komisyonu;  
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım  
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne  
göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin  
belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu  
maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık  
maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile  
yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen  
açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale  
komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.”  
hükmü yer almaktadır.  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarında  
teklif fiyata dahil olacak giderler” başlıklı 78’inci maddesinde “78.1.Personel çalıştırılmasına  
dayalı hizmet alımları; ihale konusu işte çalıştırılacak personel sayısının ihale dokümanında  
belirlendiği, bu personelin çalışma saatlerinin tamamının idare için kullanıldığı ve yaklaşık  
maliyetinin en az % 70’lik kısmının asgari işçilik maliyeti ile varsa ayni yemek ve yol  
giderleri dahil işçilik giderinden oluştuğu hizmetlerdir.  
78.9. İhale konusu işte çalışacak personele ilişkin yemek ve yol maliyetlerinin istekli  
tarafından karşılanmasının öngörüldüğü hallerde, bu maliyetlerin brüt tutarları dikkate  
alınacaktır.  
13  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/011  
: 14  
: 10.02.2016  
: 2016/UH.I-453  
78.13. Yemek ve yol bedelinin nakdi olarak ödeneceği öngörülen ihalelerinin idari  
şartnamelerinde, yemek ve yol bedelinin günlük brüt tutarları ve ayda kaç gün ödeneceği  
yazılacak, bu brüt tutarların nakdi olarak ödeneceği ve ücret bordrosunda gösterileceği  
açıkça belirtilecektir. Her ay 30 gün olarak kabul edilecek ve bazı ayların 30 günden daha  
fazla ya da eksik günleri dikkate alınmayacaktır. İdari şartnamede 26 veya 22 olarak  
belirlenen aylık gün sayısı üzerinden hesaplama yapılacak ve 31 veya 28 gün olan aylardaki  
fiili gün sayısı dikkate alınmayacaktır. Yemek ve yol için aylık gün sayısı belirlenmemiş ise 26  
gün olarak hesaplama yapılacaktır…” açıklamaları doğrultusunda bahse konu ihalenin  
personel çalıştırılmasına dayalı olmayan bir hizmet alımı ihalesi olduğu, nitekim hizmet işi  
kapsamında çalıştırılacak olan personelin maliyetinin yaklaşık maliyetin % 70’inden az  
olduğu ve iş kapsamında ağırlıklı olarak çalıştırılacak olan araç maliyetleri ve bu araçlara  
ilişkin diğer gider kalemlerinin ağırlıkta olduğu bir hizmet alımı ihalesi olduğu anlaşılmıştır.  
Aynı Tebliğ’in “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin  
değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “79.1. Personel çalıştırılmasına dayalı  
hizmet alımı ihalelerinde kar hariç yaklaşık maliyet tutarı; personel çalıştırılmasına dayalı  
olmayan hizmet alımı ihalelerinde ise yaklaşık maliyetin 1,30 sayısına bölünmesinden elde  
edilen tutar sınır değer olarak kabul edilir.  
79.2. İhale ilanında ve dokümanında teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden  
açıklama isteneceği belirtilen hizmet alımı ihalelerinde, aşırı düşük tekliflerin  
değerlendirilmesi aşamasında aşağıdaki düzenlemelere göre işlem tesis edilmesi  
gerekmektedir.  
79.2.1. Aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda, isteklilerin  
yapacakları açıklamalara esas olacak önemli teklif bileşenlerinin, bütün istekliler için aynı  
unsurları içerecek şekilde belirtilmesi zorunludur. Aşırı düşük teklif açıklaması sunulması için  
isteklilere üç (3) iş gününden az olmamak üzere uygun bir süre verilir.  
79.2.2. İstekliler aşırı düşük olarak tespit edilen tekliflerini aşağıdaki yöntemleri  
kullanarak açıklayabilirler.  
79.2.2.1. Üçüncü Kişilerden Alınan Fiyat Teklifleri: Teklifi oluşturan maliyet  
bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat  
teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili  
olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit  
tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat  
teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek  
ve fiyat teklifinin ekinde idareye verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli  
görülmesi halinde bu tutanaklar meslek mensubundan istenebilecektir.  
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin  
mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen  
ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması  
halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında  
olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu  
tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre  
tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki  
ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin  
yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi  
gerekmektedir.  
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin  
14  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/011  
: 14  
: 10.02.2016  
: 2016/UH.I-453  
altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek  
mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine  
göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit  
tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan  
ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle  
kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.  
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden  
alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu  
değildir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
79.2.2.2. Kamu Kurum ve Kuruluşları Tarafından Sunulan Mal ve Hizmetlere İlişkin  
Fiyatlar: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin kamu kurum ve kuruluşları tarafından  
sunulan hizmetlere ilişkin fiyat tarifeleri veya istekliye verilmiş fiyat teklifleri açıklama  
yöntemi olarak kullanılabilir. Bu usulle yapılmış açıklamanın geçerli olabilmesi için  
kullanılan fiyatların ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olması  
zorunludur.  
79.2.2.3. Kamu Kurum ve Kuruluşları Tarafından İlan Edilen Fiyatlar: Teklifi  
oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilan edilmiş fiyat  
tarifeleri açıklama yöntemi olarak kullanılabilir. Bu usulle yapılmış açıklamanın geçerli  
olabilmesi için ilan edilen fiyatların ihalenin ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi  
hariç) geçerli olması zorunludur.  
79.2.2.7. İsteklinin Kendi Ürettiği, Aldığı veya Sattığı Mallara İlişkin Fiyatlar: Teklifi  
oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin kendi ürettiği, aldığı veya sattığı  
mallara ait fiyatların kullanılması durumunda, istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya  
beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre aşırı düşük  
teklif açıklamasına konu mal için düzenlenen maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.7) ile  
açıklama yapılabilir.  
79.2.3. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın ve  
emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6 ve Ek-O.7 numaralı tutanaklardaki bilgilerin  
doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler veya  
Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır  
79.3. İdarelerin aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirilmesine ilişkin aşağıdaki  
düzenlemeleri de dikkate almaları gerekmektedir.  
79.3.1. Teklifi aşırı düşük olarak tespit edildikten sonra yukarıdaki yöntemlere göre  
usulüne uygun açıklama yapan isteklilerin teklifleri geçerli kabul edilir. Hayatın olağan  
akışına veya ticari gereklere aykırılık gibi nedenlerle teklifler reddedilemez.  
79.3.2. 79.2.2 nci maddede yer alan yöntemlerden herhangi biri ile açıklama  
yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekli tarafından gerekçesi  
belirtilmek suretiyle, ilgili mevzuatına göre ihale tarihinden önceki son 12 ay içinde  
düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir.  
79.3.3. Kurumca hazırlanan “İşçilik Hesaplama Modülü” ne (www.ihale.gov.tr)  
adresinden ulaşılabilecek olup, personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde  
tekliflerin değerlendirilmesi bağlamında sözleşme ve genel giderler dahil asgari işçilik  
maliyeti hesabında işçilik hesaplama modülünün kullanılması zorunludur.  
15  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/011  
: 14  
: 10.02.2016  
: 2016/UH.I-453  
79.3.4. Hizmet alım ihalelerinde herhangi bir sigorta giderinin aşırı düşük teklif  
sorgulamasında önemli bir bileşen olarak kabul edilmesi durumunda, isteklilerce sigorta  
acentelerinden alınan poliçe, fiyat teklifi veya sözleşmelerin ekine ihale dokümanında yer  
alan teminat tutarları üzerinden teklif ettikleri sigorta prim tutarlarıyla sigorta hizmetini  
gerçekleştirebileceklerine ilişkin, ilgili sigorta şirketinin genel müdürlüğünden veya bölge  
müdürlüğünden alınan teyit yazısının eklenmesi ve bu yazının yetkili kişilerin imzasını  
taşıması gereklidir. Ancak sigorta şirketlerinin genel müdürlük veya bölge müdürlükleri  
tarafından imzalanmış poliçe veya fiyat teklifleri için teyit alınması zorunlu değildir. Sigorta  
giderinin tevsiki için sunulan belgenin işin süresinin tamamını kapsaması gerekmektedir.  
79.3.5. Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımlarına ilişkin yapılan aşırı düşük  
teklif açıklamasında, sözleşme giderleri ve genel giderlerin % 4 oranında hesaplanması söz  
konusu olmayacak, sözleşme giderleri ilgili mevzuatına göre hesaplanmak suretiyle açıklama  
yapılacaktır.” açıklamaları çerçevesinde bahse konu ihalenin personel çalıştırılmasına dayalı  
olmayan hizmet alımı ihalesi olduğu anlaşılmaktadır.  
Başvuruya konu ihalenin İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı  
2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu hizmetin;  
a) Adı: Personel Taşıma Hizmet Alımı  
b) Miktarı ve türü:  
BAŞKANLIK için; 2 Adet Minibüs (22 Kişilik), 5 Adet Minibüs (19 Kişilik),12 Adet  
Minibüs (16 Kişilik) SANAEM için ; 2 Adet Minibüs (22 Kişilik),3 adet Minibüs (19 kişilik),13  
Adet Minibüs (16 Kişilik) ile personel taşıması…” düzenlemesi,  
Aynı Şartname’nin “Teklif fiyata dâhil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde  
“25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince yapılacak ulaşım,  
sigorta, vergi, resim, harç ve benzeri giderler teklif fiyata dahil edilecektir.  
25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni gider  
kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları karşılayacak  
payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir hak  
talebinde bulunamaz.  
25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:  
25.3.1.  
Tekliflerin hazırlanması ve sunulması ile ilgili bütün giderler isteklilere aittir.  
25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer Vergisi  
(KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.  
25.5. Bu madde boş bırakılmıştır.” düzenlemesi yer almaktadır.  
İhaleye ilişkin düzenlenen birim fiyat teklif cetveli aşağıdaki tabloda yer almaktadır.  
A1  
İş Kaleminin Adı ve Kısa  
Açıklaması 6  
B2  
Sıra  
No  
Birimi  
Miktarı  
Teklif  
Tutarı  
Edilen4  
Birim Fiyat  
1
2
3
Başkanlık 1.Hat Abidinpaşa/19  
Kişilik  
Başkanlık 2.Hat Çankaya/22  
Kişilik  
Başkanlık 3.Hat Seyranbağları-  
Sıhhıye/16 Kişilik  
Gün  
Gün  
Gün  
251  
251  
251  
16  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/011  
: 14  
: 10.02.2016  
: 2016/UH.I-453  
4
5
6
7
8
9
Başkanlık 4.Hat Batıkent/16  
Kişilik  
Başkanlık 5.Hat Çayyolu Toki  
Turkuaz/16 Kişilik  
Başkanlık 6.Hat Çayyolu Ümitköy Gün  
/19 Kişilik  
Başkanlık 7.Hat Çayyolu  
Türkkonut/22 Kişilik  
Başkanlık 8.Hat Eryaman 1/16  
Kişilik  
Başkanlık 9.Hat Eryaman 2/16  
Kişilik  
Gün  
Gün  
251  
251  
251  
251  
251  
251  
251  
251  
251  
251  
251  
251  
251  
251  
251  
251  
251  
251  
Gün  
Gün  
Gün  
Gün  
Gün  
Gün  
Gün  
Gün  
Gün  
Gün  
Gün  
Gün  
10 Başkanlık 10.Hat Dikmen 1/16  
Kişilik  
11 Başkanlık 11.Hat Dikmen 2-  
Gölbaşı/19 Kişilik  
12 Başkanlık 12.Hat Bağlum/16  
Kişilik  
13 Başkanlık 13.Hat Keçiören/19  
Kişilik  
14 Başkanlık 14.Hat Hasköy-  
Karapürçek/16 Kişilik  
15 Başkanlık 15.Hat Sincan/16  
Kişilik  
16 Başkanlık 16.Hat Elvankent-  
Etimesgut /16 Kişilik  
17 Başkanlık 17.Hat Yenimahalle-  
Demetevler/16 Kişilik  
18 Başkanlık- 18. Hat Bağlıca /19  
Kişilik  
19 Başkanlık- 19. Hat Ara Servis/16 Gün  
Kişilik  
20 Sanaem- 1.Hat Çankaya/16  
Gün  
Gün  
Kişilik  
21 Sanaem- 2.Hat Kırkkonaklar/16  
Kişilik  
22 Sanaem- 3.Hat Dikmen/19 Kişilik Gün  
23 Sanaem- 4.Hat 100.Yıl/16 Kişilik Gün  
251  
251  
251  
24 Sanaem- 5.Hat Keçiören/16  
Kişilik  
Gün  
25 Sanaem- 6.Hat Etlik/16 Kişilik  
26 Sanaem- 7.Hat Bahçelievler/19  
Kişilik  
Gün  
Gün  
251  
251  
27 Sanaem- 8.Hat Batıkent/22 Kişilik Gün  
251  
251  
28 Sanaem- 9.Hat Abidinpaşa/16  
Kişilik  
Gün  
29 Sanaem- 10.Hat Mamak/16  
Gün  
251  
17  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/011  
: 14  
: 10.02.2016  
: 2016/UH.I-453  
Kişilik  
30 Sanaem- 11.Hat Etimesgut-  
Elvankent-Sincan-Fatih/22 Kişilik  
31 Sanaem- 12.Hat Eryaman/19  
Kişilik  
32 Sanaem- 13.Hat Aydınlıkevler-  
Yenimahalle/16 Kişilik  
33 Sanaem- 14.Hat Yaşamkent-  
Turkuaz/16 Kişilik  
34 Sanaem- 15.Hat İncek- Ümitköy- Gün  
Bağlıca/16 Kişilik  
35 Sanaem- Güvenlik Servisi/Mesai Gün  
Günleri/16 Kişilik  
36 Sanaem- Hafta Sonu Ve Resmi  
Tatil Günleri /16 Kişilik  
37 Sanaem-Mesai Günleri Öğle Ring Gün  
Servisi Sanaem-Sıhhıye-  
Gün  
Gün  
Gün  
Gün  
251  
251  
251  
251  
251  
251  
115  
251  
Gün  
Başkanlık- Sanaem /16 Kişilik  
Toplam Tutar (K.D.V Hariç)  
İhale dokümanında ihale konusu iş kapsamında çalıştırılacak olan servis araçlarının  
sürücülerine ilişkin olarak hafta içi mesai saatlerinin tamamı için bir çalışma süresinin  
tanımlanmadığı dolayısıyla araç sürücülerinin kısmi zamanlı olarak çalıştırılacağı  
anlaşılmaktadır.  
Başvuruya konu ihalede yaklaşık maliyetin idarece 2.974.201,67 TL olarak  
hesaplandığı, sınır değerin tespitine yönelik olarak yukarıya aktarılan Tebliğ açıklamaları  
doğrultusunda yaklaşık maliyetin 1,30 katsayısına bölünmek suretiyle bulunan 2.288.103,59  
TL’lik değerin altında teklif verdiği tespit edilen Demirhan Tur. San. ve Taş. Tic. Ltd. Şti.,  
Yeni Nesil Taş. Turz. Oto. Tem. İnş. San. ve Tic.Ltd.Şti. - Kalfat-Tur Turz. Gıda İnş.  
Pazarlama İç ve Dış Tic. San. Ltd. Şti. İş Ortaklığı, ADM Turz. Taş. Oto. Yatiş. Pe. Ür. Yö.  
Da. İsan. Tic. Ltd. Şti - Diva Kurumsal Yemek Servisi Hizm. Gıda Turz. Taş. Kırt. ve San.  
ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı, Güldenler Turz. Taş. Nak. Dağ. Tic. Ltd. Şti. - Öz Üstün Turz.  
Taş. Otomotiv-İnş. Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı, Aks Araç Kira. ve Taş. Hizm. A.Ş.  
- Ressa Taş. İnş. Taah. Tur. San. ve Tic. Ltd. Şti, Karahan Kardeşler Sey. Taş. Tur. Eml. Kuy.  
Gı. Te. Ltd. Şti. İş Ortaklığı, Çetinkaya Turz. Taş. Güv. Sist. ve Hizm. Tem. Tic. Ltd. Şti.,  
Anıt-Tur Sey. Turz. ve Tic.Ltd.Şti. - Ufuk Turz. Taş. Tic.Ltd.Şti. İş Ortaklığı, Sarar Tur Turz.  
Ltd.Şti., Elanur Turz. Nak. İnş. Eml. Tek. Be. ve Gıda San. Tic. Ltd. Şti. - Genol Gıda İnş.  
Turz. Hayv. Nakl. Taş. Teks. Dayanıklı Tüketim ve Oto. San. Tic. Ltd. Şti...olmak üzere 9  
istekliye aşırı düşük teklif sorgulaması yapıldığı, isteklilerden Demirhan Tur. San. ve Taş.  
Tic. Ltd. Şti., Yeni Nesil Taş. Turz. Oto.Tem.İnş.San.ve Tic.Ltd.Şti. - Kalfat-Tur Turz. Gıda  
İnş. Pazarlama İç ve Dış Tic. San. Ltd. Şti. İş Ortaklığı. Güldenler Turz. Taş. Nak. Dağ. Tic.  
Ltd. Şti. - Öz Üstün Turz. Taş. Otomotiv-İnş. Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı,  
Çetinkaya Turz. Taş. Güv. Sist. ve Hizm. Tem. Tic. Ltd. Şti. ve Elanur Turz. Nak. İnş. Eml.  
Tek. Be. ve Gıda San. Tic. Ltd. Şti. - Genol Gıda İnş. Turz. Hayv. Nakl. Taş. Teks. Dayanıklı  
Tüketim ve Oto. San. Tic. Ltd. Şti.nin tekliflerinin aşırı düşük teklif açıklaması sunmadığı  
gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı, Sarar Tur Turz. Ltd. Şti.nin ise aşırı düşük teklif  
sorgulamasına eksik açıklama sunduğu (Tek bir sayfadan oluşan açıklama), Anıt-Tur Sey.  
18  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/011  
: 14  
: 10.02.2016  
: 2016/UH.I-453  
Turz. ve Tic.Ltd.Şti. - Ufuk Turz. Taş. Tic.Ltd.Şti. İş Ortaklığı’nın aşırı düşük  
açıklamalarında yetkili kişilerin imzası yer almadığı gerekçeleriyle değerlendirme dışı  
bırakıldıkları açıklamaları idarece uygun görülen ADM Turz. Taş. Oto. Yatiş. Pe. Ür. Yö. Da.  
İsan. Tic. Ltd. Şti - Diva Kurumsal Yemek Servisi Hizm. Gıda Turz. Taş. Kırt. ve San. ve  
Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı’nın ekonomik açıdan en avantajlı 1’inci teklif sahibi olarak  
belirlendiği, başvuru sahibi olan Mimtur Tur. Oto. Taş. Tic. Ltd. Şti.nin ekonomik açıdan  
2’nci avantajlı teklif sahibi olarak Aks Araç Kira. ve Taş. Hizm. A.Ş. - Ressa Taş. İnş. Taah.  
Tur. San. ve Tic. Ltd. Şti, Karahan Kardeşler Sey. Taş. Tur. Eml. Kuy. Gı. Te. Ltd. Şti. İş  
Ortaklığı’nın belirlendiği anlaşılmıştır.  
İddia konusu hususlar kapsamında sunulan belgeler üzerinden yapılan incelemede;  
İhale üzerinde bırakılan istekli olan ADM Turz. Taş. Oto. Yatiş. Pe. Ür. Yö. Da. İsan.  
Tic. Ltd. Şti - Diva Kurumsal Yemek Servisi Hizm. Gıda Turz. Taş. Kırt. ve San. ve Tic. Ltd.  
Şti. İş Ortaklığı’nın sunmuş olduğu açıklamalarda,  
Personel maliyetine ilişkin olarak;  
İhale konusu iş kapsamında çalıştırılacak araçların sürücüleri için KİK işçilik  
hesaplama modülünden ihale tarihi itibarıyla aylık asgari ücret üzerinden 1 kişi için asgari  
işçilik maliyeti olan 1.560,04 TL üzerinden hesaplanan saatlik asgari ücretin (6,93 TL) 1,5  
katı olan 10,40 TL teklif etmiş olduğu, her bir şoför için 1 iş günü içerisinde 2 saatlik çalışma  
öngörüldüğü ve bir şoför için günlük personel maliyetinin 20,80 TL olarak hesaplandığı  
isteklinin teklif fiyatına personel maliyetine ilişkin sunmuş olduğu açıklamalarda belirtilen  
ücretleri tam olarak yansıtmış olduğu tespit edilmiştir.  
Ekonomik açıdan en avantajlı 1’inci teklif sahibi isteklinin 23 adet araç için üçüncü  
kişilerden fiyat teklifi aldığı, birim fiyat teklif cetvelinde 15, 16, 17 ve 18 sıra no’lu maliyet  
kalemlerine ilişkin olarak yapmış olduğu açıklamalarda bu araçlar için kiralama bedeli olarak  
geri kalan 23 adet fiyat teklifinin hepsinde aynı şekilde olan 65,00 TL’lik tutardan farklı  
olacak şekilde sırasıyla 58,27 TL, 54,04 TL, 50,35 TL, 48,36 TL kiralama bedeli öngördüğü  
ancak bu fiyatları tevsiken herhangi bir fiyat teklifi sunmadığı dolayısıyla yapılan  
açıklamanın mevzuata aykırı olduğu anlaşılmıştır.  
Akaryakıt giderlerine ilişkin olarak;  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.5’ inci maddesinde “İstekli tarafından  
açıklaması yapılacak girdinin fiyatı, kamu kurum ve kuruluşlarınca ilan edilen ilgili mala  
ilişkin asgari fiyatlara uygun olması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi  
arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan asgari fiyatın belgelendirilmesi suretiyle açıklama  
yapılması yeterlidir. (Örnek: EPDK tarafından il bazında günlük yayımlanan akaryakıt  
fiyatları vb.)” açıklaması yer almaktadır.  
İhale üzerinde bırakılan isteklinin Teknik Şartname’de ihale konusu iş kapsamında  
kullanılacak olan 16, 19 ve 22 kişilik araçlara ilişkin olarak araçların tamamı için tek bir  
akaryakıt birim maliyeti (0,73 TL / Km ) belirlemiş olduğu görülmüştür. Ancak sunulan  
açıklamadan bu birim maliyetin ne şekilde hesaplandığı net olarak tespit edilememektedir.  
Şöyle ki istekli ihalede teklif etmiş olduğu her araç için kilometre başına düşen ortalama yakıt  
sarfiyatına ilişkin aynı teknik dokümanın sunulduğu ancak söz konusu doküman üzerinde bir  
19  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/011  
: 14  
: 10.02.2016  
: 2016/UH.I-453  
çok farklı marka ve model araca ait 100 Km için ortalama yakıt sarfiyatlarına ilişkin bilgilerin  
yer aldığı ancak bu teknik dokümanın bu araçların üreticisi, yetkili bayisi, yetkili satıcısı vb.  
tarafından onaylanmamış olduğu, kaldı ki teklif edilen farklı marka ve modeldeki farklı  
kapasitelere sahip araçların Km başına aynı birim miktarda yakıt tüketmesinin mümkün  
olmadığı anlaşılmıştır.  
Öte yandan istekli tarafından 1 litre akaryakıt maliyetinin açıklaması için sunulan  
akaryakıt bayii fiyat raporunun ihale tarihinden sonraki bir tarihe ait olduğu bu raporda asgari  
motorinin litre fiyatının 3,86 TL olarak belirtildiği ancak 0,73 TL / Km olan akaryakıt  
maliyetine bu fiyatın ne şekilde yansıtıldığına ilişkin açıklamada yer verilmediği görülmekte  
ise de söz konusu rapordan asgari fiyat olan 3,86 TL / litre motorin fiyatının kullanılmış  
olduğu varsayımı yapıldığında, ilan tarihi ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç ) EPDK  
tarafından il bazında yayımlanan asgari fiyatın üzerinde olduğu tespit edilmiştir.  
Teknik Şartname’nin ekinde yer alan Servis Güzergahları başlıklı ekte güzergah  
bilgilerine yer verildiği, 37 farklı güzergahın yer aldığı bu ekte doğal olarak her bir güzergah  
uzunluğunun farklı olduğu, ancak ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından bu 37 farklı  
güzergah için ortalama tek bir uzunluk üzerinden (70 Km) hesaplama yapılarak akaryakıt  
maliyetlendirilmesi yapıldığı anlaşılmıştır.  
İdari Şartname’nin “İşin yapılacağı yerin görülmesi” başlıklı 12’inci maddesinde  
“12.1. İşin yapılacağı yeri ve çevresini gezmek, inceleme yapmak, teklifini hazırlamak ve  
taahhüde girmek için gerekli olabilecek tüm bilgileri temin etmek isteklinin  
sorumluluğundadır. İşyeri ve çevresinin görülmesiyle ilgili bütün masraflar istekliye aittir.  
12.2. İstekli, işin yapılacağı yeri ve çevresini gezmekle; işyerinin şekline ve  
mahiyetine, iklim şartlarına, işinin gerçekleştirilebilmesi için yapılması gerekli çalışmaların  
ve kullanılacak malzemelerin miktar ve türü ile işyerine ulaşım ve şantiye kurmak için gerekli  
hususlarda maliyet ve zaman bakımından bilgi edinmiş; teklifini etkileyebilecek riskler,  
olağanüstü durumlar ve benzeri diğer unsurlara ilişkin gerekli her türlü bilgiyi almış sayılır.  
12.3. İstekli veya temsilcilerinin işin yapılacağı yeri görmek istemesi halinde, işin  
gerçekleştirileceği binaya ve/veya araziye girilmesi için gerekli izinler İdare tarafından  
verilecektir.  
12.4. Tekliflerin değerlendirilmesinde, isteklinin işin yapılacağı yeri incelediği ve  
teklifini buna göre hazırladığı kabul edilir.” düzenlemesi çerçevesinde isteklilerin, işin  
yapılacağı yeri görme imkanı bulunduğundan ve tekliflerini buna göre hazırlamaları  
gerektiğinden ihale üzerinde bırakılan isteklinin yapmış olduğu açıklama bu yönüyle  
mevzuata aykırılık teşkil etmektedir.  
Araçların bakım onarım giderlerine ilişkin olarak;  
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından araçların bakım onarım giderine ilişkin fiyat  
teklifi ile açıklama yapıldığı fiyat tekliflerinin üzerinde bulunması gereken ibarenin yer aldığı  
ve meslek mensubunca onaylanmış olduğu fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet  
gösteren firmalardan alındığı anlaşılmıştır. Söz konusu gider kalemlerinin teklif fiyatına  
doğru bir şekilde yansıtılmış olduğu tespit edilmiştir.  
Araçların trafik sigortası ve kasko giderlerine ilişkin olarak;  
20  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/011  
: 14  
: 10.02.2016  
: 2016/UH.I-453  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.3.4’üncü maddesinde “Hizmet alım ihalelerinde  
herhangi bir sigorta giderinin aşırı düşük teklif sorgulamasında önemli bir bileşen olarak  
kabul edilmesi durumunda, isteklilerce sigorta acentelerinden alınan poliçe, fiyat teklifi veya  
sözleşmelerin ekine ihale dokümanında yer alan teminat tutarları üzerinden teklif ettikleri  
sigorta prim tutarlarıyla sigorta hizmetini gerçekleştirebileceklerine ilişkin, ilgili sigorta  
şirketinin genel müdürlüğünden veya bölge müdürlüğünden alınan teyit yazısının eklenmesi  
ve bu yazının yetkili kişilerin imzasını taşıması gereklidir. Ancak sigorta şirketlerinin genel  
müdürlük veya bölge müdürlükleri tarafından imzalanmış poliçe veya fiyat teklifleri için teyit  
alınması zorunlu değildir. Sigorta giderinin tevsiki için sunulan belgenin işin süresinin  
tamamını kapsaması gerekmektedir.” açıklaması yer almaktadır.  
Sözleşme tasarısının “İşin süresi” başlıklı 9’uncu maddesinde işin başlangıç ve bitiş  
tarihlerinin sırasıyla 01.01.2016 ve 31.12.2016 olduğu belirtilmektedir.  
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından trafik sigortası, koltuk sigortası ve zorunlu  
mali sorumluluk sigortası maliyetine ilişkin fiyat teklifi ile açıklamada bulunulduğu, fiyat  
teklifinin Yücel Risk Yönetim ve Sigorta Aracılık Hizmetleri Ltd. Şti. tarafından düzenlendiği  
ve işin süresinin tamamını kapsadığı, her bir araç için ayrı ayrı sunulan fiyat tekliflerinin  
ekinde United Insurance Company tarafından fiyat teklifini düzenleyen Yücel Risk Yönetimi  
ve Sigorta Aracılık Hizmetleri Ltd. Şti.nin poliçe düzenlemeye, teklif vermeye zeyil ve  
tahsilat yapmaya yetkili acentesi olduğunu belirten bir yazıya yer verildiği, ancak bu yazıda  
fiyat teklifinde yer alan sigorta prim tutarını teyit eden herhangi bir ifadenin bulunmadığı  
anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiası yerinde görülmüştür.  
Muayene, egzos pulu, emisyon ve motorlu taşıtlar vergisi ile lastik giderlerine ilişkin  
olarak;  
Araç muayene, egzoz pulu ve emisyon ölçümü giderine ilişkin Tüv-Türk resmi  
internet sitesinde yayımlanan 2015 yılı Araç Muayene Fiyat Listesi’nde yer alan fiyatlar ile,  
motorlu taşıtlar vergisine ilişkin gider ise Gelir İdaresi Başkanlığının İnternet Vergi Dairesi  
üzerinde yer alan liste fiyatları ile belgelere dayalı olarak açıklandığı, söz konusu giderlerin  
teklif fiyata doğru şekilde yansıtıldığı anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiası yerinde  
görülmemiştir.  
Lastik giderine ilişkin olarak aşırı düşük teklif sorgulama yazısında lastik giderinin  
önemli bir teklif bileşeni olarak belirlenmediği dolayısıyla buna ilişkin bir açıklama sunma  
mecburiyetinin bulunmadığı anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiası yerinde görülmemiştir.  
Araçların amortisman giderlerine ilişkin olarak;  
İhale üzerinde bırakılan isteklinin yapmış olduğu aşırı düşük açıklamasında, kendi  
malı olan araçlar için öngörmüş olduğu günlük amortisman giderlerinin yer aldığı, teklif  
dosyası kapsamında sunulan pilot ortak (ADM Tur. Tic. Taş. Ltd. Şti.) adına düzenlenmiş  
amortisman defterinin sunulduğu öte yandan özel ortak (Diva Kur. Tic. Ltd. Şti.) adına  
düzenlenmiş araç listesinin sunulduğu söz konusu belgeler üzerinde araç bedellerinin yer  
aldığı ve isteklinin yapmış olduğu açıklamada ön görmüş olduğu günlük amortisman  
giderinin, araç bedellerinin senelik amortisman bedellerinin 365’e bölünmesi suretiyle  
bulunan tutarın üzerinde olduğu ayrıca söz konusu belgelerin usule uygun şekilde meslek  
21  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/011  
: 14  
: 10.02.2016  
: 2016/UH.I-453  
mensubunca onaylandığı ve amortisman giderlerinin fiyat teklifine doğru bir şekilde  
aktarıldığı anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiası yerinde görülmemiştir.  
Sözleşme ve genel giderlere ilişkin olarak;  
Yapılan açıklamada her bir araç için günlük teklif bedeline ilişkin hesaplanan  
sözleşme ve genel giderinin, birim fiyat teklif cetvelinin 36 sıra nolu maliyet kalemi dışında  
kalan diğer bütün maliyet kalemleri için 3.07 TL olarak ön görülmüş olduğu, teklif bedeli  
olan 199,00TL/gün tutarın %1,567’unun (sözleşme damga vergisi oranı: %0,948, karar pulu:  
0,569, KİK payı: 0,05) 3,11833 TL’ye tekabül ettiği, her ne kadar aşırı düşük teklif  
sorgulamasında sözleşme ve genel giderler hariç olmak üzere öngörülen 192,93 TL’lik tutar  
ile teklif tutarı olan 199,00 TL arasında 6,07 TL tutarındaki fark söz konusu sözleşme ve  
genel giderleri fazlasıyla karşılasa da açıklama kapsamında bu gider kalemi için ayrılan  
tutarın 3,07 TL olduğu göz önünde bulundurulduğunda yapılan açıklamanın mevzuata uygun  
olmadığı anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiası yerinde görülmüştür.  
Fiyat tekliflerini düzenleyen üçüncü kişilerce bu fiyat teklifleri üzerine atılan imzalar  
ile üçüncü kişilerin imza sirkülerinde yer alan imzaların farklı olduğuna ilişkin olarak;  
Söz konusu fiyat tekliflerini düzenleyen üçüncü kişilere ilişkin ihale mevzuatında imza  
sirkülerinin sunulması gerektiğine ilişkin bir düzenleme yer almadığı, söz konusu fiyat  
tekliflerinin üzerinde meslek mensuplarının onaylarının da yer aldığı ayrıca gerekli ibareye de  
yer verildiği görüldüğünden başvuru sahibinin iddiası yerinde görülmemiştir.  
Diğer taraftan ihale üzerinde bırakılan isteklinin birim fiyat teklif cetvelinde 36 sıra  
no’lu ‘Sanaem-Hafta Sonu ve Resmi Tatil Günleri / 16 kişilik’ maliyet kalemi için günlük  
teklif bedelinin 192,00 TL olduğu, ancak bu isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasında söz  
konusu birim fiyat içerisinde yer alan maliyet unsurlarına toplamda 196,00 TL fiyat  
öngördüğü, dolayısıyla açıklama kapsamında hesaplanan bu tutarın 4,00 TL tutarında  
düşürülerek birim fiyata 192,00 TL olarak yansıtılmış olmasının mevzuata aykırı olduğu  
anlaşıldığından ihale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması  
gerektiği anlaşılmıştır.  
Ekonomik açıdan en avantajlı 2’nci teklif sahibi istekli olan Aks Araç Kira. ve Taş.  
Hizm. A.Ş. - Ressa Taş. İnş. Taah. Tur. San. ve Tic. Ltd. Şti, Karahan Kardeşler Sey. Taş.  
Tur. Eml. Kuy. Gı. Te. Ltd. Şti. İş Ortaklığı sunmuş olduğu açıklamalarda,  
Personel maliyetine ilişkin olarak;  
İhale konusu iş kapsamında çalıştırılacak araçların sürücüleri için KİK işçilik  
hesaplama modülünden ihale tarihi itibarıyla tam zamanlı aylık asgari ücret üzerinden 1 kişi  
için asgari işçilik maliyeti olan 1.560,04 TL üzerinden hesaplanan saatlik asgari ücretin (6,93  
TL) emsal olarak belirlenerek; bu tutarın üzerinde olacak şekilde 8,024 TL teklif etmiş  
olduğu, toplamda 37 şoför için günlük 4 saatlik çalışma süresi üzerinden 251 gün için şoför  
giderinin 298.075,55 TL olarak öngörüldüğü anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiası  
yerinde görülmemiştir.  
Akaryakıt ve sigorta giderlerine ilişkin olarak;  
22  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/011  
: 14  
: 10.02.2016  
: 2016/UH.I-453  
Ekonomik açıdan en avantajlı 2’nci teklif sahibi isteklinin 21 adet araç için üçüncü  
kişilerden fiyat teklifi aldığı, söz konusu fiyat tekliflerinin her birinde, aşırı düşük teklif  
sorgulamasında önemli teklif bileşeni olarak belirlenen maliyet kalemlerinin ayrı ayrı  
maliyetlendirilmiş olduğu dolayısıyla 21 adet araca ilişkin sunulan fiyat tekliflerinin mevzuata  
uygun olduğu anlaşılmakla beraber isteklinin kendi malı 16 adet farklı marka ve model  
araçlara ilişkin açıklaması kapsamında akaryakıt sarfiyatına ilişkin olarak araçların marka ve  
model ayrımı yapılmaksızın sadece koltuk sayısı esas alınarak akaryakıt sarfiyatına ilişkin  
Taşkent Ticaret’ten belge alındığı, bu maliyetin bu belgedeki sarfiyat miktarı esas alınarak  
hesaplandığı, farklı marka ve modeldeki araçların yakıt sarfiyatlarının da farklı olacağı  
dikkate alındığından kendi malı olan araçların, akaryakıt sarfiyatına ilişkin açıklamaların  
mevzuata uygun olmadığı anlaşılmıştır.  
MTV, muayene, egzos emisyon ölçümü giderlerine ilişkin olarak;  
21 adet araç için alınan fiyat tekliflerinin ekinde bu gider kalemlerine dayanak teşkil  
edecek belgeler sunulmamış olsa da isteklinin kendi malı olan araçlar için yapmış olduğu  
açıklamada bu belgelere yer verildiğinden bu gider kalemlerine ilişkin yapılan açıklamaların  
mevzuata uygun olduğu tespit edilmiştir.  
Araçların amortisman giderlerine ilişkin olarak;  
Anılan isteklinin yapmış olduğu aşırı düşük açıklamasında, kendi malı olan araçlar  
için öngörmüş olduğu günlük amortisman giderlerinin yer aldığı, teklif dosyası kapsamında  
sunulan pilot ortak (Aks Araç Kira. ve Taş. Hizm. A.Ş.) adına düzenlenmiş amortisman  
hesaplama tablosu öte yandan %20 özel ortak (Ressa Taş. İnş. Taah. Tur. San. ve Tic. Ltd.  
Şti) adına düzenlenmiş amortisman ve demirbaş tablosunun sunulduğu, %10 özel ortak  
(Karahan Kardeşler Sey. Taş. Tur. Eml. Kuy. Gı. Te. Ltd. Şti.) adına düzenlenmiş amortisman  
ve demirbaş tablosunun sunulduğu söz konusu belgeler üzerinde araç bedellerinin yer aldığı  
ve isteklinin yapmış olduğu açıklamada ön görmüş olduğu senelik amortisman giderinin  
uygun şekilde hesaplandığı ayrıca söz konusu belgelerin usule uygun şekilde meslek  
mensubunca onaylandığı ve amortisman giderlerinin fiyat teklifine doğru bir şekilde  
aktarıldığı anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiası yerinde görülmemiştir.  
Araçların bakım onarım giderlerine ilişkin olarak;  
Bahse konu istekli tarafından araçların bakım onarım giderine ilişkin fiyat teklifi ile  
açıklama yapıldığı fiyat tekliflerinin üzerinde bulunması gereken ibarenin yer aldığı ve  
meslek mensubunca onaylanmış olduğu fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet  
gösteren firmalardan alındığı anlaşılmıştır. Söz konusu gider kalemlerinin teklif fiyatına  
doğru bir şekilde yansıtılmış olduğu tespit edilmiştir.  
Sözleşme ve genel giderlere ilişkin olarak;  
Yapılan açıklamada toplamda 56.402,01 TL sözleşme ve genel gider öngörüldüğü  
teklif bedelinin %1,567’u (sözleşme damga vergisi oranı: %0,948, karar pulu: % 0,569, KİK  
payı: %0,05 ) olan 29.808,41 TL’nin çok üzerinde öngörülmüş olduğu, dolayısıyla yapılan  
açıklamanın mevzuata uygun olduğu anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiası yerinde  
görülmemiştir.  
23  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/011  
: 14  
: 10.02.2016  
: 2016/UH.I-453  
Fiyat tekliflerini düzenleyen üçüncü kişilerce bu fiyat teklifleri üzerine atılan imzalar  
ile üçüncü kişilerin imza sirkülerinde yer alan imzaların farklı olduğuna ilişkin olarak;  
Söz konusu fiyat tekliflerini düzenleyen üçüncü kişilere ilişkin ihale mevzuatında imza  
sirkülerinin sunulması gerektiğine ilişkin bir düzenleme yer almadığı, söz konusu fiyat  
tekliflerinin üzerinde meslek mensuplarının onaylarının da yer aldığı ayrıca gerekli ibareye de  
yer verildiği görüldüğünden başvuru sahibinin iddiası yerinde görülmemiştir.  
İhale üzerinde bırakılan istekli ve ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi  
isteklinin servis araçları için uygunluk belgesine ilişkin maliyet öngörmediği iddiasına  
yönelik yapılan incelemede söz konusu maliyet kalemi önemli bir teklif bileşeni olarak  
belirlenmediği için buna ilişkin bir açıklama yapılmasına gerek bulunmamaktadır. Dolayısıyla  
başvuru sahibinin iddiası yerinde görülmemiştir.  
Başvuru sahibinin isteklilerin teklif ve geçici teminat sürelerinin dolduğu dolayısıyla  
tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği iddiasına yönelik yapılan incelemede;  
Öncelikle belirtmek gerekir ki, kamu ihale mevzuatının teklif geçerlik süresiyle ilgili  
düzenlemelerinde, süre uzatımının ne zaman yapılacağına ilişkin açık bir hüküm  
bulunmamaktadır. Bir başka ifadeyle, mevzuat, tekliflerin mutlaka geçerlik süresi içinde  
uzatılmasına ilişkin bir kural getirmediği gibi, süre bitiminden sonra uzatılan teklifin  
durumuna ilişkin de bir tespit yapmamaktadır. Ancak 4734 sayılı Kanunun 32 inci  
maddesinin gerekçesinde, isteklilerce süresiz teklif verilmesi uygulamasına son verilerek,  
tekliflerin işin özelliğine göre ihale dokümanında belirlenecek süre içerisinde geçerli olmasına  
ilişkin düzenleme getirildiği belirtilmektedir. Yine konuyla dolaylı biçimde ilişkili bir  
düzenleme Kamu İhale Genel Tebliğinin 16.7’nci maddesinde yer almakta olup, ilgili  
bölümde, kesinleşen ihale kararı bildirildikten sonra şikâyet başvurusunda bulunulması veya  
dava açılması nedeniyle ihale sürecinin uzaması sonucunda; teklif geçerlilik süresinin ihale  
dokümanında öngörülen süre kadar uzatıldığı ve bu sürenin de dolduğu, buna rağmen  
sözleşmenin imzalanamadığı durumlarda; İhale Uygulama Yönetmeliklerinde yer alan  
sözleşmenin imzalanması ile ilgili hükümlere göre, ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi  
veya ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi ile kabul etmeleri şartıyla, sözleşme  
imzalanabileceği, idarece bu durumda ihale üzerinde kalan istekliye sözleşme imzalayıp  
imzalamayacağı konusu sorulmaksızın sadece teklif geçerlilik süresinin dolduğu gerekçe  
gösterilerek ihalenin iptal edilmemesi gerektiği belirtilmiştir.  
Bu açıklamalar çerçevesinde, incelenen ihalede isteklilerin, teklif geçerlik süresinin  
ihale tarihi olan 08.09.2015’den itibaren 90 günlük sürenin ihale komisyonu kararının alındığı  
04.12.2015 tarihinde henüz dolmadığı, sonraki süreçte bu süre dolmuş olsa da bu sürenin  
uzatılması imkanının bulunduğu ve sözleşmenin imzalanmasına engel teşkil etmediği  
anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiası yerinde görülmemiştir.  
Öte yandan; başvuru sahibi isteklinin Kuruma 25.12.2015 tarihinde ek dilekçe ile  
başvuruda bulunmuş olduğu söz konusu ek dilekçede ihale üzerinde bırakılan isteklinin iş  
deneyim belgesine yönelik iddiaların yer aldığı görülmekle birlikte Kuruma itirazen şikâyet  
başvurusunda bulunulabilecek son günün 21.12.2015 olduğu ayrıca söz konusu hususlara  
yönelik idareye şikâyet başvurusunda bulunulmadığı anlaşıldığından ek başvurunun süre ve  
şekil yönünden reddi gerekmektedir.  
24  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/011  
: 14  
: 10.02.2016  
: 2016/UH.I-453  
Sonuç olarak, yukarıda belirtilen mevzuata aykırılıkların düzeltici işlemle  
giderilebilecek nitelikte olduğu tespit edildiğinden, ihale üzerinde bırakılan istekli olan ADM  
Turz. Taş. Oto. Yatiş. Pe. Ür. Yö. Da. İsan. Tic. Ltd. Şti - Diva Kurumsal Yemek Servisi  
Hizm. Gıda Turz. Taş. Kırt. ve San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı ile ekonomik açıdan en  
avantajlı 2’nci teklif sahibi istekli olan Aks Araç Kira. ve Taş. Hizm. A.Ş. - Ressa Taş. İnş.  
Taah. Tur. San. ve Tic. Ltd. Şti. - Karahan Kardeşler Sey. Taş. Tur. Eml. Kuy. Gı. Te. Ltd.  
Şti. İş Ortaklığı’nın tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılması ve bu aşamadan sonraki ihale  
işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici  
işlem belirlenmesine,  
Oybirliği ile karar verildi.  
Mahmut GÜRSES  
Başkan  
Kazım ÖZKAN  
II. Başkan  
Ali Kemal AKKOÇ  
Kurul Üyesi  
Ahmet ÖZBAKIR  
Kurul Üyesi  
Mehmet Zeki ADLI  
Dr. Mehmet AKSOY  
Kurul Üyesi  
Kurul Üyesi  
25