Ana Sayfa / Kararlar / Karayolları Genel Müdürlüğü 5. Bölge Müdürlüğü / 2015/173640-Karayolları 5. Bölge Müdürlüğü’ne Bağlı Devlet ve İl Yollarında Peyzaj Düzenleme, Mevcut Fidanların ve Çim Alanlarının Bakımı ve Sulanması İşi
Bilgi
İKN
2015/173640
Başvuru Sahibi
Bar-Den İnşaat Temz. Nak. Gıda Pet. San. Tic. Ltd. Şti.
İdare
Karayolları Genel Müdürlüğü 5. Bölge Müdürlüğü
İşin Adı
Karayolları 5. Bölge Müdürlüğü’ne Bağlı Devlet ve İl Yollarında Peyzaj Düzenleme, Mevcut Fidanların ve Çim Alanlarının Bakımı ve Sulanması İşi
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/019  
: 13  
: 16.03.2016  
: 2016/UH.I-775  
TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER:  
Başkan: Mahmut GÜRSES  
Üyeler: II. Başkan Kazım ÖZKAN, Ahmet ÖZBAKIR, Mehmet Zeki ADLI, Hasan  
KOCAGÖZ, Hamdi GÜLEÇ, Dr. Mehmet AKSOY  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Bar-Den İnşaat Temz. Nak. Gıda Pet. San. Tic. Ltd. Şti.,  
Cahitsıtkı Tarancı Sokak Bahar Apt. Kat:1 No:6 Yenişehir/DİYARBAKIR  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Karayolları Genel Müdürlüğü 5. Bölge Müdürlüğü,  
G.M.K Bulvarı 33220 Toroslar/MERSİN  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2015/173640 İhale Kayıt Numaralı “Karayolları 5. Bölge Müdürlüğü’ne Bağlı Devlet ve İl  
Yollarında Peyzaj Düzenleme, Mevcut Fidanların ve Çim Alanlarının Bakımı ve Sulanması  
İşi” İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Karayolları Genel Müdürlüğü 5. Bölge Müdürlüğü tarafından 27.01.2016 tarihinde  
açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Karayolları 5. Bölge Müdürlüğü’ne Bağlı Devlet ve İl  
Yollarında Peyzaj Düzenleme, Mevcut Fidanların ve Çim Alanlarının Bakımı ve Sulanması  
İşi” ihalesine ilişkin olarak Bar-Den İnşaat Temz. Nak. Gıda Pet. San. Tic. Ltd. Şti.nin  
18.02.2016 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 19.02.2016 tarihli yazısı ile reddi  
üzerine, başvuru sahibince 25.02.2016 tarih ve 11970 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan  
22.02.2016 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2016/524 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,  
1) İhale üzerinde kalan isteklinin sunduğu aşırı düşük teklif açıklaması ve bu açıklama  
çerçevesinde sunulan tevsik edici belgelerin mevzuata aykırı olduğu, sunulan fiyat teklifini  
düzenleyen gerçek/tüzel kişi teklife konu alanda faaliyet göstermemekle beraber fiyat teklifi  
üzerine ilgili meslek mensubu tarafından yazılıp imzalanması gereken beyanın yazılmadığı,  
Söz konusu ihalenin idari şartnamesinin 46. Maddesinde belirtildiği gibi süre uzatımı  
dışında fiyat farkı ödenmeyecektir ve ilan tarihi 28/12/2015 tarihi olup yaklaşık maliyet  
hesaplamaları 2015 tarihli birim fiyatlara göre yapılmıştır ancak 2016 tarihinde asgari ücrete  
gelen yaklaşık %30’luk fiyat farkının ilgili firma tarafından işçilik maliyetlerinin  
savunmasının verilemeyeceğinin öngörüldüğü,  
2) İhale üzerinde kalan isteklinin son durumunu gösterir Ticaret Sicil Gazetesi ile  
ihalenin yapıldığı yıl içerisinde alınması gereken oda kayıt belgesinin teklifleri kapsamında  
sunulmadığı,  
1
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/019  
: 13  
: 16.03.2016  
: 2016/UH.I-775  
3) İhale üzerinde kalan isteklinin iş deneyim belgesi tutarının İdari Şartname deki  
tutarı sağlamadığı,  
4) İhale üzerinde kalan isteklinin Birim Fiyat Teklif Mektubu ile Birim Fiyat Teklif  
Cetvelinin her sayfasının yetkili kişi tarafından imzalanmadığı,  
5) İhale üzerinde kalan isteklinin İdari Şartname’de aranan ciro ve bilanço oranlarını  
sağlamadığı iddialarına yer verilmiştir.  
A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar  
tespit edilmiştir.  
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı Düşük Teklifler” başlıklı 38’inci  
maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya  
idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu  
teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli  
olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.  
İhale komisyonu;  
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım  
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne  
göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin  
belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu  
maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık  
maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile  
yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen  
açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale  
komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.”  
hükmü,  
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Aşırı düşük teklifler” başlıklı  
59’uncu maddesinde “1) İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum  
tarafından belirlenen yönteme göre sınır değeri hesaplar.  
(2) Aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemlerine ilişkin olarak, ihale ilanı ve  
dokümanında belirtilmek kaydıyla, üçüncü, dördüncü ve beşinci fıkralardaki koşullar  
çerçevesinde aşağıdaki seçeneklerden bir tanesi kullanılır.  
a) Sınır değerin altında olan teklifler ihale komisyonunca aşırı düşük teklif olarak  
tespit edilir ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte  
önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili ayrıntılar yazılı olarak istenir. İhale  
komisyonu;  
1) Verilen hizmetin ekonomik olması,  
2
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/019  
: 13  
: 16.03.2016  
: 2016/UH.I-775  
2) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı  
avantajlı koşullar,  
3) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate  
alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli  
görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir…” hükmü yer  
almaktadır.  
Aynı Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük  
tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “79.1. Personel çalıştırılmasına  
dayalı hizmet alımı ihalelerinde kar hariç yaklaşık maliyet tutarı; personel çalıştırılmasına  
dayalı olmayan hizmet alımı ihalelerinde ise yaklaşık maliyetin 1,30 sayısına bölünmesinden  
elde edilen tutar sınır değer olarak kabul edilir.  
79.2. İhale ilanında ve dokümanında teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden  
açıklama isteneceği belirtilen hizmet alımı ihalelerinde, aşırı düşük tekliflerin  
değerlendirilmesi aşamasında aşağıdaki düzenlemelere göre işlem tesis edilmesi  
gerekmektedir.  
79.2.1. Aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda, isteklilerin  
yapacakları açıklamalara esas olacak önemli teklif bileşenlerinin, bütün istekliler için aynı  
unsurları içerecek şekilde belirtilmesi zorunludur. Aşırı düşük teklif açıklaması sunulması için  
isteklilere üç (3) iş gününden az olmamak üzere uygun bir süre verilir.  
79.2.2. İstekliler aşırı düşük olarak tespit edilen tekliflerini aşağıdaki yöntemleri  
kullanarak açıklayabilirler.  
79.2.2.1. Üçüncü Kişilerden Alınan Fiyat Teklifleri: Teklifi oluşturan maliyet  
bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat  
teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili  
olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit  
tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat  
teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek  
ve fiyat teklifinin ekinde idareye verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli  
görülmesi halinde bu tutanaklar meslek mensubundan istenebilecektir.  
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin  
mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen  
ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması  
halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında  
olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu  
tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre  
tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki  
ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin  
yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi  
gerekmektedir.  
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin  
altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek  
3
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/019  
: 13  
: 16.03.2016  
: 2016/UH.I-775  
mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine  
göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit  
tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan  
ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle  
kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.  
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden  
alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu  
değildir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
79.2.3. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın ve  
emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6 ve Ek-O.7 numaralı tutanaklardaki bilgilerin  
doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler veya  
Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır”  
79.2.4. Ek-O.5, Ek-O.6 ve Ek-O.7 numaralı tutanakların son veya bir önceki geçici  
vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir önceki  
geçici vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin  
birinci fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı  
fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas  
alınır.  
Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi  
beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile  
yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2014” tür.  
79.2.5. İşletme hesabına göre defter tutuluyor olması durumunda; yukarıda belirtilen  
tutanaklar, işletme hesabı defteri ve işletme hesap özeti kayıtlarına göre düzenlenir.  
79.3. İdarelerin aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirilmesine ilişkin aşağıdaki  
düzenlemeleri de dikkate almaları gerekmektedir.  
79.3.1. Teklifi aşırı düşük olarak tespit edildikten sonra yukarıdaki yöntemlere göre  
usulüne uygun açıklama yapan isteklilerin teklifleri geçerli kabul edilir. Hayatın olağan  
akışına veya ticari gereklere aykırılık gibi nedenlerle teklifler reddedilemez.  
79.3.2. 79.2.2 nci maddede yer alan yöntemlerden herhangi biri ile açıklama  
yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekli tarafından gerekçesi  
belirtilmek suretiyle, ilgili mevzuatına göre ihale tarihinden önceki son 12 ay içinde  
düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir.  
79.3.3. Kurumca hazırlanan “İşçilik Hesaplama Modülü” ne (www.ihale.gov.tr)  
adresinden ulaşılabilecek olup, personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde  
tekliflerin değerlendirilmesi bağlamında sözleşme ve genel giderler dahil asgari işçilik  
maliyeti hesabında işçilik hesaplama modülünün kullanılması zorunludur.  
4
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/019  
: 13  
: 16.03.2016  
: 2016/UH.I-775  
79.3.4. Hizmet alım ihalelerinde herhangi bir sigorta giderinin aşırı düşük teklif  
sorgulamasında önemli bir bileşen olarak kabul edilmesi durumunda, isteklilerce sigorta  
acentelerinden alınan poliçe, fiyat teklifi veya sözleşmelerin ekine ihale dokümanında yer  
alan teminat tutarları üzerinden teklif ettikleri sigorta prim tutarlarıyla sigorta hizmetini  
gerçekleştirebileceklerine ilişkin, ilgili sigorta şirketinin genel müdürlüğünden veya bölge  
müdürlüğünden alınan teyit yazısının eklenmesi ve bu yazının yetkili kişilerin imzasını  
taşıması gereklidir. Ancak sigorta şirketlerinin genel müdürlük veya bölge müdürlükleri  
tarafından imzalanmış poliçe veya fiyat teklifleri için teyit alınması zorunlu değildir. Sigorta  
giderinin tevsiki için sunulan belgenin işin süresinin tamamını kapsaması gerekmektedir.  
79.3.5. Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımlarına ilişkin yapılan  
aşırı düşük teklif açıklamasında, sözleşme giderleri ve genel giderlerin % 4 oranında  
hesaplanması söz konusu olmayacak, sözleşme giderleri ilgili mevzuatına göre hesaplanmak  
suretiyle açıklama yapılacaktır” açıklamasına yer verilmiştir.  
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’inci maddesinde ihale  
konusu işin adı “Karayolları 5 Böge Müdürlüğ'üne Bağlı Devlet ve İl Yollarında Peyzaj  
Düzenleme, Mevcut Fidanların ve Çim Alanlarının Bakımı ve Sulanması İşi“ olarak  
belirtilmiş olup aynı maddede işin türü ve miktarı 81.450 Adet Fidan Dikilmesi,150.000 Ton  
Sulama Yapılması ve 50 Dekar Çim Saha Teşkili” şeklinde ifade edilmiştir.  
Aynı Şartname’nin “Teklif ve sözleşme türü” başlıklı 19’uncu maddesinde 19.1.  
İstekliler tekliflerini, her bir iş kalemi için teklif edilen birim fiyatlarının miktarlarla çarpımı  
sonucu bulunan toplam bedel üzerinden birim fiyat şeklinde vereceklerdir. İhale sonucu, ihale  
üzerinde bırakılan istekliyle her bir iş kalemi için teklif edilen birim fiyatların miktarlarla  
çarpımı sonucu bulunan toplam bedel üzerinden birim fiyat sözleşme imzalanacaktır.”  
düzenlemesi,  
İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde  
25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında ilgili mevzuat gereğince yapılacak ulaşım, sigorta,  
vergi, resim, noter ve harç giderleri teklif fiyatlara dahildir.  
25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni  
gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları  
karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi  
bir hak talebinde bulunamaz.  
25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:  
25.3.1.  
25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer  
Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.  
25.5. Bu madde boş bırakılmıştır.” düzenlemesine,  
İdari Şartname’nin “Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde 33.1. İhale komisyonu  
verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır  
değer hesaplar.  
33.2. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre  
açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri  
aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen  
kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak  
ister. İhale komisyonu;  
5
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/019  
: 13  
: 16.03.2016  
: 2016/UH.I-775  
a) Verilen hizmetin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı  
avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen  
teklifler, geçerli teklif olarak belirlenir. İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin sınır  
değerin altında olması durumunda kesin teminat 40.1 maddesinde yer alan hüküm uyarınca  
hesaplanan tutar üzerinden alınır.” düzenlemesi,  
Aynı Şartname’nin “Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi” başlıklı  
35’inci maddesinde “35.1. Bu ihalede ekonomik açıdan en avantajlı teklif, teklif edilen  
fiyatların en düşük olanıdır.  
35.1.1. Bu madde boş bırakılmıştır  
35.2. Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin birden fazla istekli tarafından verilmiş  
olması halinde; Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin 63 üncü maddesinin birinci  
fıkrasında düzenlenen kriterler sırasıyla dikkate alınarak ekonomik açıdan en avantajlı teklif  
belirlenir.  
35.3. Bu madde boş bırakılmıştır.  
35.4. Yerli istekliler lehine fiyat avantajı uygulanması:  
35.4.1. Tekliflerin değerlendirilmesinde yerli istekliler lehine fiyat avantajı  
uygulanmayacaktır.” düzenlemesine yer verilmiştir.  
İdari Şartname’nin 2’nci maddesinde ihalenin adının “Karayolları 5 Böge  
Müdürlüğ'üne Bağlı Devlet ve İl Yollarında Peyzaj Düzenleme,Mevcut Fidanların ve Çim  
Alanlarının Bakımı ve Sulanması İşi” olduğu, 19’uncu maddesinde teklif ve sözleşme türünün  
birim fiyat teklif olarak belirlendiği görülmüştür.  
4734 sayılı Kanun’un 38’inci maddesi ve Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79’uncu  
maddesinde, ihale komisyonu tarafından tekliflerin değerlendirilmesinin ardından aşırı düşük  
tekliflerin ve bu tekliflerde önemli olan bileşenlerin belirlenmesinin gerektiği ve teklifinin  
aşırı düşük olduğu tespit edilen isteklilerden teklifte önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile  
ilgili olarak açıklama istenmesi gerektiği hususu hüküm altına alınmıştır.  
Söz konusu Tebliğ’in 79.2.2’nci maddesine göre, Üçüncü Kişilerden Alınan Fiyat  
Teklifleri ile açıklama yapılabileceği, bu durumda öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle  
tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu  
tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5)  
veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenleneceği, söz konusu tutanakların fiyat  
teklifinin dayanağı olarak düzenleneceği, meslek mensubu tarafından muhafaza edileceği ve  
fiyat teklifinin ekinde idareye verilmeyeceği, ancak idare veya Kurum tarafından gerekli  
görülmesi halinde bu tutanakların meslek mensubundan istenebileceği; bununla birlikte,  
açıklama kapsamında başvuru sahibinin iddiasında değinilen hususları tevsiken ayrıca  
herhangi bir belgenin sunulmasına gerek bulunmadığı anlaşılmıştır.  
İnceleme konusu ihalede 17 adet ihale dokümanı satın aldığı ve 27.01.2016 tarihinde  
yapılan ihaleye 6 isteklinin katıldığı, ihale komisyonunun yaklaşık maliyeti kamu kurum ve  
kuruluşlarınca yayımlanan resmi fiyatlar ile daha önce yapılan ihale fiyatlarının  
6
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/019  
: 13  
: 16.03.2016  
: 2016/UH.I-775  
güncellenmesini esas alarak 6.796.330,50 TL olarak belirlediği ve Kamu İhale Genel  
Tebliği’nin 79’uncu maddesinde belirtilen yönteme göre personel çalıştırılmasına dayalı  
olmayan söz konusu hizmet alımı işi için bu tutarın 1,30 sayısına bölünerek sınır değerin  
5.227.946,54 olarak hesaplandığı anlaşılmıştır. Açık ihale usulü ile gerçekleştirilen söz  
konusu ihalede isteklilerin birim fiyat üzerinden teklif sundukları görülmüştür.  
Yapılan incelemede, 17.02.2016 tarihli ihale komisyon kararında, 27.01.2016 tarihinde  
gerçekleştirilen ihaleye 6 adet teklif verildiği, bütün zarfların usulüne uygun olduğu, ancak  
teklif zarflarının açılması ve belge tespitlerinin yapılması aşamasında S.S. Kayaağzı A. ve Y.  
Örenseki Köy Tar. Kal. Koop.nin teklif zarfı içerisinde sunulan iş deneyim belgesi tutarının  
İdari Şartname deki asgari tutarı sağlamadığı gerekçesiyle teklifinin değerlendirme dışı  
bırakıldığı, teklifleri aşırı düşük teklif olarak tespit edilen Metin Gürbüz Mak. Elek. San. ve  
Tic. Ltd. Şti.den önemli teklif bileşenler olarak belirlenen iş kalemleri ile aşırı düşük teklif  
açıklaması istenildiği, Metin Gürbüz Mak. Elek. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin aşırı düşük teklif  
açıklamasının uygun bulunduğu ve ihalenin Metin Gürbüz Mak. Elek. San. ve Tic. Ltd. Şti.  
üzerinde bırakıldığı, Bar-Den İnş. Tem. Nak. Gıda Pet. San. Tic. Ltd. Şti.nin ise ekonomik  
açıdan en avantajlı teklif olarak belirlendiği görülmüştür.  
Başvuru sahibi isteklice söz konusu karar 17.02.2016 tarihinde Ekap üzerinden tebliğ  
alınmış, 18.02.2016 tarihli şikâyet dilekçesi ile şikâyet başvurusunda bulunulmuş, bahse konu  
başvurunun idarenin 19.02.2016 tarihli yazısı ile reddedilmiş, başvurunun reddine ilişkin  
karar üzerine başvuru sahibi isteklice 25.02.2016 tarihli ve 11970 sayılı dilekçe ile itirazen  
şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.  
İdarece ihale üzerinde kalan Metin Gürbüz Mak. Elek. San. ve Tic. Ltd. Şti. ye  
10.02.2016 tarihinde Ekap üzerinden gönderilen yazı ile önemli teklif bileşeni olarak  
aşağıdaki iş kalemlerinin belirlendiği görülmüştür:  
-5 Sıra Nolu “Yolların yarma ve dolgu şevlerinde arazöz ile fidan ve çalıların  
sulanması”  
-9 Sıra Nolu “Yapraklı ağaçların yan dallarının budanması ve tepe tacının yapılması”  
-13 Sıra Nolu “Yolların yarma ve dolgu şevleri ile orta refüjlerde makine ile çim  
biçme”  
-29 Sıra Nolu “Mevsimlik çiçek temini, dikilmesi ve nakli (vinka, kasımpatı, süs  
lahanası vs. -15’lik saksıda, canlı ve formunda)”  
İhale üzerinde kalan Metin Gürbüz Mak. Elek. San. ve Tic. Ltd. Şti. nin anılan önemli  
teklif bileşenleri için idareye sunmuş olduğu aşırı düşük teklif savunması incelendiğinde  
savunmayı aşağıdaki belgelerin oluşturduğu görülmüştür:  
-Ladin Sera’ya yazmış olduğu 25.01.2016 tarihli yazı ve cevabı  
-Ladin Sera’nın ;  
-Geçici Vergi Beyannameleri  
- Personel SGK ve Ücret Bordroları  
- SMMM Oda Kayıt Belgesi(SMMM İlker Kavrama)  
- Süs Bitkisi Üretici Belgesi  
- Süs Bitkisi Üreticileri Alt Birliği Üyelik Belgesi  
- Yetkilendirilmiş Tohumculuk Kuruluşu Belgesi  
- T.C. Gıda,Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Kayıt Sertifikası  
- T.C. Gıda,Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Çiftçi Kayıt Sistemi  
Belgesi  
7
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/019  
: 13  
: 16.03.2016  
: 2016/UH.I-775  
- Mersin Akdeniz Ziraat Odası Başkanlığı Çiftçilik Belgesi  
- Mesleki Faaliyet Belgesi  
- İmza Beyannamesi  
-Metin Gürbüz Mak. Elek. San. ve Tic. Ltd. Şti. nin Süs Bitkisi Üretici Belgesi  
-Metin Gürbüz Mak. Elek. San. ve Tic. Ltd. Şti. nin SMMM Oda Kayıt  
Belgesi(SMMM Süleyman Ezinebik)  
-Metin Gürbüz Mak. Elek. San. ve Tic. Ltd. Şti. nin İmza Sirküleri  
-KİK 2014/UH.II-603 ve 2011/UH.III-490 nolu Kararlar  
-2014/4640 İKN li ihalenin Kesinleşin İhale Kararı Metni  
Metin Gürbüz Mak. Elek. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından, 3. kişi olan Ladin Sera’ya  
gönderilmiş yazıda “Karayolları 5. Bölge Müdürlüğü’ne Bağlı Devlet ve İl Yollarında Peyzaj  
Düzenleme, Mevcut Fidanların ve Çim Alanlarının Bakımı ve Sulanması İşi’ne talip  
olduğumuzdan; Faaliyet alanınız da bulunan, yazımız ekindeki iş kalemlerini firmamıza ne  
kadar bedelle yapacağınızı tarafımıza yazılı olarak bildirmenizi rica ederiz.” ifadelerine yer  
verildiği ve yazı ekinde, birim fiyat teklif cetvel standart formunu bulundurduğu, Ladin Sera  
tarafından ise cevap niteliğindeki yazısında ise “İlgili yazınızda belirttiğiniz ve yazınız ekinde  
sunduğunuz iş kalemlerini, karşılarındaki tutarlarla yapmayı kabul ve taahhüt ederiz.  
Belirttiğimiz tutarlara, üretim, yetiştirme, bakım, işçilik ve nakliye giderleri dahil KDV  
hariçtir. Bahse konu bazı iş kalemleri ile ilgili olarak işçilik, bakım ve nakliye giderleri  
tarafınızca karşılanması durumunda fiyatların daha da aşağı düşeceğini belirtmek istiyoruz.”  
ifadelerine yer verildiği ve yazı ekinde aşağıdaki belgelere yer verildiği görülmüştür:  
- Geçici Vergi Beyannameleri  
- Personel SGK ve Ücret Bordroları  
- SMMM Oda Kayıt Belgesi(SMMM İlker Kavrama)  
- Süs Bitkisi Üretici Belgesi  
- Süs Bitkisi Üreticileri Alt Birliği Üyelik Belgesi  
- Yetkilendirilmiş Tohumculuk Kuruluşu Belgesi  
- T.C. Gıda,Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Kayıt Sertifikası  
- T.C. Gıda,Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Çiftçi Kayıt Sistemi Belgesi  
- Mersin Akdeniz Ziraat Odası Başkanlığı Çiftçilik Belgesi  
- Mesleki Faaliyet Belgesi  
- İmza Beyannamesi  
Söz konusu isteklinin, açıklaması istenen iş kalemlerine ait fiyatı tevsik için sunmuş  
olduğu, Ladin Sera tarafından düzenlenen söz konusu yazının, belirli koşulların gerçekleşmesi  
neticesinde tarafların birbirlerine yükümlülüklerini ortaya koyduğu yazının ekinde yer alan  
belgeler ile bir arada değerlendirildiğinde fiyat teklifi niteliğinde olduğu anlaşılmıştır. İddia  
edilen konularla sınırlı olarak yapılan incelemede, anılan yazı üzerinde meslek mensubu  
tarafından yazılmış ibarenin olduğu ve meslek mensubunca kaşelenip imzalanmış olduğu  
dolayısıyla bu haliyle fiyat teklifi niteliğinde olan yazının açıklamasının mevzuata uygun  
olduğu anlaşılmıştır.  
Başvuru sahibinin sunulan fiyat teklifini düzenleyen gerçek/tüzel kişinin teklife konu  
alanda faaliyet göstermediğine yönelik yapılan incelemede; ihale işlem dosyası içerinde fiyat  
teklifini düzenleyen Ladin Sera’ya ait Mersin Çiçekçiler Esnaf ve Sanatkarlar Odası’ndan  
01.02.2016 tarihli Oda Kayıt Belgesi (Mesleki Faaliyet Belgesi) incelendiğinde mesleğinin  
“Bahçe Düzenleme, Peyzaj İşleri, Tohum, Fidan, Çiçek Alım ve Satıcılığı” olduğu, bu  
bakımdan Tebliğin 79.2.2.1 deki “Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu  
8
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/019  
: 13  
: 16.03.2016  
: 2016/UH.I-775  
alanda faaliyet gösterenlerden alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce  
düzenlenmiş olması zorunlu değildir.” ifadelerine aykırı olmadığı görülmüştür.  
Başvuru sahibinin, İdari Şartname nin 46’ncı maddesinde belirtildiği gibi süre uzatımı  
dışında fiyat farkı ödenmeyecektir ve ilan tarihi 28/12/2015 tarihi olup yaklaşık maliyet  
hesaplamaları 2015 tarihli birim fiyatlara göre yapıldığı ve 2016 tarihinde asgari ücrete gelen  
yaklaşık %30’luk fiyat farkının ilgili firma tarafından işçilik maliyetlerinin savunmasını  
verilemeyeceğine yönelik iddiası incelendiğinde; söz konusu ihalenin personel  
çalıştırılmasına dayalı olmayan bir hizmet alımı ihalesi olduğu, açıklama istenen iş  
kalemlerinin birimlerinin m3, adet, dekar veya ton olduğu, ihale üzerinde kalan isteklinin  
önemli teklif bileşenlerini işçilik maliyeti üzerinden değil, fiyat teklifi ile açıkladığı,  
dolayısıyla başvuru sahibinin birinci iddiasının bu kısmının yerinde olmadığı görülmüştür.  
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:  
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Aday veya isteklinin mesleki  
faaliyetini sürdürdüğünü ve teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren belgeler” başlıklı 38’inci  
maddesinin birinci fıkrasında, “İhalelerde aday veya isteklilerden;  
a) …  
b) Tüzel kişi olması halinde, ilgili mevzuatı gereği kayıtlı olduğu ticaret ve/veya sanayi  
odasından, ilk ilan veya davet tarihinin ya da ihale veya son başvuru tarihinin içinde  
bulunduğu yılda alınmış, tüzel kişiliğin odaya kayıtlı olduğunu gösterir belgenin,  
c) Gerçek kişi olması halinde, noter tasdikli imza beyannamesinin,  
ç) Tüzel kişi olması halinde, ilgisine göre tüzel kişiliğin ortakları, üyeleri veya  
kurucuları ile tüzel kişiliğin yönetimindeki görevlileri belirten son durumu gösterir Ticaret  
Sicil Gazetesi, bu bilgilerin tamamının bir Ticaret Sicil Gazetesinde bulunmaması halinde, bu  
bilgilerin tümünü göstermek üzere ilgili Ticaret Sicil Gazeteleri veya bu hususları gösteren  
belgeler ile tüzel kişiliğin noter tasdikli imza sirkülerinin,  
istenilmesi zorunludur…” hükmü bulunmaktadır.  
İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri”  
başlıklı 7’nci maddesinde “7.1. İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için aşağıda sayılan  
belgeleri teklifleri kapsamında sunmaları gerekir:  
a) Mevzuatı gereği kayıtlı olduğu ticaret ve/veya sanayi odası veya ilgili meslek odası  
belgesi;  
1) Gerçek kişi olması halinde, kayıtlı olduğu ticaret ve/veya sanayi odasından ya da  
ilgili meslek odasından, ilk ilan veya ihale tarihinin içinde bulunduğu yılda alınmış, odaya  
kayıtlı olduğunu gösterir belge,  
2) Tüzel kişi olması halinde, ilgili mevzuatı gereği kayıtlı bulunduğu ticaret ve/veya  
sanayi odasından, ilk ilan veya ihale tarihinin içinde bulunduğu yılda alınmış, tüzel kişiliğin  
odaya kayıtlı olduğunu gösterir belge,  
b) Teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren imza beyannamesi veya imza sirküleri;  
1) Gerçek kişi olması halinde, noter tasdikli imza beyannamesi,  
2) Tüzel kişi olması halinde, ilgisine göre tüzel kişiliğin ortakları, üyeleri veya  
kurucuları ile tüzel kişiliğin yönetimindeki görevlileri belirten son durumu gösterir Ticaret  
Sicil Gazetesi, bu bilgilerin tamamının bir Ticaret Sicil Gazetesinde bulunmaması halinde, bu  
bilgilerin tümünü göstermek üzere ilgili Ticaret Sicil Gazeteleri veya bu hususları gösteren  
belgeler ile tüzel kişiliğin noter tasdikli imza sirküleri,  
c) Bu Şartname ekinde yer alan standart forma uygun teklif mektubu,  
9
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/019  
: 13  
: 16.03.2016  
: 2016/UH.I-775  
ç) Bu Şartnamede belirlenen geçici teminata ilişkin standart forma uygun geçici  
teminat mektubu veya geçici teminat mektupları dışındaki teminatların Saymanlık ya da  
Muhasebe Müdürlüklerine yatırıldığını gösteren makbuzlar,  
d) Bu Şartnamenin 7.4. ve 7.5. maddelerinde belirtilen, şekli ve içeriği Hizmet Alımı  
İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinde düzenlenen yeterlik belgeleri,  
e) Vekaleten ihaleye katılma halinde, vekil adına düzenlenmiş, ihaleye katılmaya  
ilişkin noter onaylı vekaletname ile vekilin noter tasdikli imza beyannamesi,  
f) İsteklinin ortak girişim olması halinde, bu Şartname ekinde yer alan standart forma  
uygun iş ortaklığı beyannamesi  
g) Alt yüklenici çalıştırılmasına izin verilmesi halinde, alt yüklenici kullanacak olan  
isteklinin alt yüklenicilere yaptırmayı düşündüğü işlerin listesi,  
ğ) Tüzel kişi tarafından iş deneyimini göstermek üzere sunulan belgenin, tüzel kişiliğin  
yarısından fazla hissesine sahip ortağına ait olması halinde, ticaret ve sanayi odası/ticaret  
odası bünyesinde bulunan ticaret sicil memurlukları veya serbest muhasebeci, yeminli mali  
müşavir ya da serbest muhasebeci mali müşavir tarafından ilk ilan tarihinden sonra  
düzenlenen ve düzenlendiği tarihten geriye doğru son bir yıldır kesintisiz olarak bu şartın  
korunduğunu gösteren, standart forma uygun belge,  
h) Bu bent boş bırakılmıştır.”  
düzenlemesi yapılmıştır.  
İhale üzerinde bırakılan isteklinin Mersin Ticaret ve Sanayi Odası tarafından  
04.01.2016 tarihinde düzenlenen sicil kayıt suretini sunduğu, belgede Üye Hizmetleri Uzmanı  
onayı ve mühür bulunduğu,  
Buna göre tüzel kişi niteliğini haiz isteklinin sunduğu ticaret ve/veya sanayi odasına  
kayıtlı olunduğunu gösteren belgelerin, Yönetmeliğin 38’inci maddesi ve İdari Şartname’nin  
7.1’inci maddesinde aranan unsurları taşıdığının anlaşıldığı,  
İhalenin Ticaret Sicil Gazetesine ilişkin yapılan incelemede, Metin Gürbüz Mak.  
Elek. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından sunulan teklif dosyası kapsamında tüzel kişiliğin  
ortakları, üyeleri veya kurucuları ile tüzel kişiliğin yönetimindeki görevlileri belirten son  
durumu gösterir Ticaret Sicil Gazetesi ve noter tasdikli imza sirkülerlerinin yer aldığı, sunulan  
Ticaret Sicil Gazetesinin tüzel kişiliğin son ortaklar durumunu gösterdiği anlaşıldığı,  
Yukarıda aktarılan bilgiler ve tespitler ışığında, ihale üzerinde kalan isteklinin Hizmet  
Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Aday veya isteklinin mesleki faaliyetini  
sürdürdüğünü ve teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren belgeler” başlıklı 38’inci  
maddesinde yer alan hükümlere ve başvuruya konu ihaleye ait İdari Şartname’nin “İhaleye  
katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde yer alan  
ilgili düzenlemelere uygun şekilde teklif verdiği anlaşıldığı, dolayısıyla başvuru sahibinin  
iddiasının yerinde olmadığı görülmüştür.  
3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:  
İdari Şartname’nin 7.5.1’inci maddesinde “İsteklinin teknolojik ürün deneyim belgesi  
ya da yurt içinde veya yurt dışında kamu veya özel sektörde bedel içeren tek bir sözleşme  
kapsamında taahhüt edilen ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin olarak;  
a) İlk ilan tarihinden geriye doğru son beş yıl içinde kabul işlemleri tamamlanan  
hizmet alımlarıyla ilgili iş deneyimini gösteren belgeleri veya  
10  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/019  
: 13  
: 16.03.2016  
: 2016/UH.I-775  
b) Devredilen işlerde devir öncesindeki veya sonrasındaki dönemde ilk sözleşme  
bedelinin en az % 80'inin gerçekleştirilmesi şartıyla, ilk ilan veya davet tarihinden geriye  
doğru son beş yıl içinde kabul işlemleri tamamlanan hizmet işlerine ilişkin deneyimini  
gösteren belgeleri,  
sunması zorunludur. İstekli tarafından teklif edilen bedelin % 40'den az olmamak üzere, ihale  
konusu iş veya benzer işlere ait tek sözleşmeye ilişkin iş deneyimini gösteren belgelerin veya  
teknolojik ürün deneyim belgesinin sunulması gerekir.  
İş ortaklığında pilot ortağın, istenen iş deneyim tutarının en az % 70'ini, diğer  
ortakların her birinin, istenen iş deneyim tutarının en az % 10'unu sağlaması ve diğer ortak  
veya ortakların iş deneyim tutarı toplamının ise istenen iş deneyim tutarının % 30'undan az  
olmaması gerekir.  
Ancak, ihaleye katılan iş ortaklığının ortakları tarafından ortaklık  
oranları ve yapısı aynı olmak kaydıyla daha önce kurulmuş olan iş ortaklığının  
gerçekleştirdiği bir işten elde edilen iş deneyimini gösteren belgelerin sunulması halinde,  
pilot ortak ve diğer ortakların her birinin birinci cümledeki oranlara göre asgari iş deneyim  
tutarını sağlaması koşulu aranmaz. Konsorsiyumda ise her bir ortağın kendi kısmı için  
istenen iş deneyim tutarını sağlaması zorunludur.  
İsteklinin teknolojik ürün deneyim belgesini sunması halinde, iş deneyimine ilişkin  
yeterlik kriterini sağladığı kabul edilir. İş ortaklığında teknolojik ürün deneyim belgesini  
sunan ortağın kendisine ait iş deneyim tutarına ilişkin asgari yeterlik kriterini sağladığı kabul  
edilir. Konsorsiyum ortağının teknolojik ürün deneyim belgesini sunması halinde ise, belgeyi  
sunduğu kısım veya kısımlar için iş deneyimine ilişkin yeterlik kriterini sağladığı kabul  
edilir.” düzenlemesine,  
İdari Şartname’nin 7.6’ncı maddesinde “Benzer iş olarak kabul edilecek işler aşağıda  
belirtilmiştir:  
Peyzaj düzenleme veya fidan dikimi, bakımı ve sulanması işi” düzenlemesine yer verilmiştir.  
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Değerlendirmeye ilişkin esaslar”  
başlıklı 48’inci maddesinde” (1) İhale konusu iş veya benzer işlerle ilgili tek sözleşmeye  
dayalı olarak iş deneyimini gösteren belgeler değerlendirmeye alınır. Birden çok iş  
deneyimini gösteren belge hiçbir şekilde toplanamaz.  
(2) İş deneyimini gösteren belgelerde yer alan ancak, ihale konusu iş veya benzer iş  
kapsamında bulunmayan işlerin tutarları iş deneyiminde değerlendirmeye alınmaz.  
(3) İş deneyimini gösteren belgeler, belge sahibi gerçek veya tüzel kişiler dışındaki  
aday veya istekliler tarafından kullanılamaz, devredilemez, kiraya verilemez ve satılamaz. İş  
deneyimini gösteren belge sahiplerinin kuracakları veya ortak olacakları tüzel kişiliklerin  
katılacakları ihalelerde bu belgelerin tüzel kişilik adına kullanılabilmesi için belge sahibinin  
en az bir yıldır tüzel kişiliğin yarısından fazla hissesine sahip olması, her ihalede bu oranın  
aranması ve teminat süresince (kabule kadar) bu oranın muhafaza edilmesi zorunludur.  
(4) Birim fiyat üzerinden bağıtlanan ve toplam sözleşme tutarı bulunmayan süresi  
belirli bir sözleşmeye dayalı olarak gerçekleştirilen işlerde, sözleşme süresi ile sınırlı olmak  
üzere yapılan işin tutarı iş deneyim tutarı olarak kabul edilir.  
(5) İş ortaklığı tarafından gerçekleştirilen işlerde ortakların iş deneyim tutarı, iş  
ortaklığındaki hisse oranı esas alınarak belirlenir. Ancak ihaleye katılan iş ortaklığının  
ortakları tarafından ortaklık oranları ve yapısı aynı olmak kaydıyla daha önce kurulmuş olan  
iş ortaklığının gerçekleştirdiği bir işten elde edilen iş deneyimini gösteren belgelerin  
sunulması halinde, iş ortaklığının iş deneyim tutarı, ortakların hisse oranlarına bakılmaksızın  
belge tutarı esas alınarak hesaplanır….” hükmü,  
11  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/019  
: 13  
: 16.03.2016  
: 2016/UH.I-775  
Aynı yönetmeliğin “İş deneyim tutarının güncellenmesi” başlıklı 49’uncu maddesinde  
(1) İş deneyimini gösteren belgelerdeki iş deneyim tutarı; sözleşmenin yapıldığı aydan bir  
önceki aya ait endeksin, ilk ilan veya davet tarihinin içinde bulunduğu aydan bir önceki aya  
ait endekse oranlanması suretiyle bulunan katsayı üzerinden güncellenir...” hükmü  
bulunmaktadır.  
İhale üzerinde bırakılan Metin Gürbüz Mak. Elek. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından iş  
deneyimini tevsik etmek üzere idareye Karayolları Genel Müdürlüğü tarafından 05.11.2015  
tarihinde düzenlenen iş deneyim belgesinin sunulduğu, belge konusu işin;“Karayolları 5.  
Bölge Müdürlüğü Otoyollarında Yarma Şevleri ile Orta Refijlerde Fidan Dikimi, Çapalama,  
Budama ve Sulama İşleri” işi olduğu anlaşılmıştır.  
Belgede işin sözleşme tarihinin 21.05.2014, kabul tarihinin ise 04.11.2015 olduğu,  
sözleşme bedelinin 2.902.750,00 TL ve belge tutarının ise 2.901.204,15 TL olduğu,  
hesaplanan güncel belge tutarının İdari Şartname’nin 7.5.1’inci maddesinde yapılan  
düzenleme gereğince anılan istekli tarafında teklif edilen bedelin %40’ı olan (4.876.400,00 x  
0,40) 1.950.560,00 TL’yi karşıladığı, dolayısıyla başvuru sahibinin iddiasının yerinde  
olmadığı görülmüştür.  
4) Başvuru sahibinin 4’üncü iddiasına ilişkin olarak:  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Tekliflerin hazırlanması ve sunulması” başlıklı  
30’uncu maddesinde “Teklif mektubu ve geçici teminat da dahil olmak üzere ihaleye  
katılabilme şartı olarak istenilen bütün belgeler bir zarfa konulur. Zarfın üzerine isteklinin  
adı, soyadı veya ticaret unvanı, tebligata esas açık adresi, teklifin hangi işe ait olduğu ve  
ihaleyi yapan idarenin açık adresi yazılır. Zarfın yapıştırılan yeri istekli tarafından imzalanır  
ve mühürlenir.  
Teklif mektupları yazılı ve imzalı olarak sunulur. Teklif mektubunda ihale  
dokümanının tamamen okunup kabul edildiğinin belirtilmesi, teklif edilen bedelin rakam ve  
yazı ile birbirine uygun olarak açıkça yazılması, üzerinde kazıntı, silinti, düzeltme  
bulunmaması ve teklif mektubunun ad, soyad veya ticaret unvanı yazılmak suretiyle yetkili  
kişilerce imzalanmış olması zorunludur. Mal alımı ihalelerinde, ihale dokümanında alternatif  
teklif verilebileceğine dair hüküm bulunması halinde, alternatif tekliflerde aynı şekilde  
hazırlanarak sunulur.  
Teklifler ihale dokümanında belirtilen ihale saatine kadar sıra numaralı alındılar  
karşılığında idareye verilir. Bu saatten sonra verilen teklifler kabul edilmez ve açılmaksızın  
iade edilir. Teklifler iadeli taahhütlü olarak da gönderilebilir. Posta ile gönderilecek  
tekliflerin ihale dokümanında belirtilen ihale saatine kadar idareye ulaşması şarttır.  
Postadaki gecikme nedeniyle işleme konulmayacak olan tekliflerin alınış zamanı bir tutanakla  
tespit edilir.  
Verilen teklifler, zeyilname düzenlenmesi hali hariç, herhangi bir sebeple geri  
alınamaz ve değiştirilemez.” hükmü,  
Aynı Kanun’un “Tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 37’nci maddesinin ikinci  
fıkrasında “Tekliflerin değerlendirilmesinde, öncelikle belgeleri eksik olduğu veya teklif  
12  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/019  
: 13  
: 16.03.2016  
: 2016/UH.I-775  
mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun olmadığı 36 ncı maddeye göre ilk oturumda tespit  
edilen isteklilerin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılmasına karar verilir. Ancak, teklifin  
esasını değiştirecek nitelikte olmaması kaydıyla, belgelerde bilgi eksikliği bulunması halinde  
idarece belirlenen sürede isteklilerden bu eksik bilgilerin tamamlanması yazılı olarak istenir.  
Belirlenen sürede bilgileri tamamlamayan istekliler değerlendirme dışı bırakılır ve geçici  
teminatları gelir kaydedilir. Bu ilk değerlendirme ve işlemler sonucunda belgeleri eksiksiz ve  
teklif mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun olan isteklilerin tekliflerinin ayrıntılı  
değerlendirilmesine geçilir. Bu aşamada, isteklilerin ihale konusu işi yapabilme  
kapasitelerini belirleyen yeterlik kriterlerine ve tekliflerin ihale dokümanında belirtilen  
şartlara uygun olup olmadığı ile birim fiyat teklif cetvellerinde aritmetik hata bulunup  
bulunmadığı incelenir. Uygun olmadığı belirlenen isteklilerin teklifleri ile birim fiyat teklif  
cetvellerinde aritmetik hata bulunan teklifler değerlendirme dışı bırakılır.” hükmü,  
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Başvuru ve teklif mektuplarının  
şekli” başlıklı 53’üncü maddesinde “(1) Başvuru ve teklif mektupları bu Yönetmeliğin ekinde  
yer alan standart formlar esas alınarak hazırlanır.  
(2) Teklif mektubunun aşağıdaki şartları taşıması zorunludur:  
a) Yazılı olması.  
b) İhale dokümanının tamamen okunup kabul edildiğinin belirtilmesi.  
c) Teklif edilen bedelin rakam ve yazı ile birbirine uygun olarak açıkça yazılması.  
ç) Üzerinde kazıntı, silinti, düzeltme bulunmaması.  
d) Türk vatandaşı gerçek kişilerin Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası, Türkiye’de  
faaliyet gösteren tüzel kişilerin vergi kimlik numarasının belirtilmesi.  
e) Ad ve soyadı veya ticaret unvanı yazılmak suretiyle yetkili kişilerce imzalanmış  
olması.  
(3) Ortak girişim olarak teklif veren isteklilerin teklif mektuplarının, ortakların tamamı  
tarafından veya yetki verdikleri kişilerce imzalanması gerekir.  
(4) Konsorsiyumlarda, konsorsiyum ortakları teklif mektubunu, işin uzmanlık gerektiren  
kısımları için teklif ettikleri bedeli ayrı ayrı yazmak suretiyle imzalarlar. Konsorsiyum  
ortaklarının işin uzmanlık gerektiren kısımları için teklif ettikleri bedellerin toplamı,  
konsorsiyumun toplam teklif bedelini oluşturur.  
(5) Teklif mektuplarının şekil ve içerik bakımından yukarıda belirtilen niteliklere ve  
teklif mektubu standart formuna uygun olmaması teklifin esasını değiştirecek nitelikte bir  
eksiklik olarak kabul edilir. Taşıması zorunlu hususlardan herhangi birini taşımayan teklif  
mektuplarının değiştirilmesi, düzeltilmesi veya eksikliklerinin giderilmesi gibi yollara  
başvurulamaz. Teklif mektubu usulüne uygun olmayan isteklinin teklifi değerlendirme dışı  
bırakılır.” hükmüne yer verilmiştir.  
İşe ait İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde  
2.1. İhale konusu hizmetin;  
a) Adı: Karayolları 5 Böge Müdürlüğ'üne Bağlı Devlet ve İl Yollarında Peyzaj  
Düzenleme,Mevcut Fidanların ve Çim Alanlarının Bakımı ve Sulanması İşi  
b) Miktarı ve türü:  
81.450 Adet Fidan Dikilmesi,150.000 Ton Sulama Yapılması ve 50 Dekar Çim Saha Teşkili  
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.  
c) Yapılacağı yer: Karayolları 5.(Mersin) Bölge Müd. Dahili Yol Ağları  
ç) Bu bent boş bırakılmıştır.” düzenlemesi,  
13  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/019  
: 13  
: 16.03.2016  
: 2016/UH.I-775  
İhale dokümanı kapsamında isteklilere verilen birim fiyat teklif mektubunun ekinde  
yer alan KİK015.3./H nolu birim fiyat teklif cetveli standart formunun 8 no’lu dipnotunda  
“Teklif vermeye yetkili kişi tarafından her sayfası ad ve soyadı/ticaret unvanı yazılarak  
imzalanacaktır. Teklifin ortak girişim (iş ortaklığı veya konsorsiyum) olarak verilmesi  
halinde, teklif mektubu bütün ortaklar veya yetki verdikleri kişiler tarafından  
imzalanacaktır.” düzenlemesinin yer aldığı görülmüştür.  
Birim Fiyat Teklif Mektubu standart formunun 2 no’lu dipnotunda da “Teklif vermeye  
yetkili kişi tarafından imzalanacaktır. Ortak girişim olarak teklif verilmesi halinde, teklif  
mektubu bütün ortaklar veya yetki verdikleri kişiler tarafından imzalanacaktır.”  
düzenlemesinin yer aldığı görülmüştür.  
Yapılan incelemede, Metin Gürbüz Mak. Elek. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin teklif  
kapsamında sunduğu teklif mektubu ve eki birim fiyat teklif cetveli incelendiğinde, teklif  
mektubunda yer alan toplam teklif bedelinin 5.393.100,00 TL olduğu, toplam teklif bedelinin  
rakam ile 5.393.100,00 TL ve yazı ile “beşmilyonüçyüzdoksanüçbinyüztürklirası” yazıldığı,  
dolayısıyla rakam ve yazı ile yazılan tutarların birbiri ile uyumlu olduğu, teklif mektubunun  
ekinde yer alan birim fiyat teklif cetvelinin 2 sayfadan oluştuğu, birim fiyat teklif cetvelinin  
birinci sayfasının 20 iş kaleminden oluştuğu, ikinci sayfasının 21 iş kaleminden oluştuğu ve  
birinci sayfadaki iş kalemlerine ait numaraların devamı niteliğinde olduğu, birim fiyat teklif  
cetvelinin ikinci sayfasında yer alan toplam teklif tutarının birim fiyat teklif mektubuna aynen  
aktarıldığı ve birim fiyat teklif cetvelinin birinci ve ikinci sayfasının kaşeli ve imzalı olduğu  
görülmüştür.  
İmza sirkülerinde imzası bulunan Metin Gürbüz’ün Ticaret Sicil Gazetesinde de temsil  
ve ilzama yetkili kişi olarak belirlendiği ve birim fiyat teklif cetveli ve birim fiyat teklif  
mektubunda imzası bulunan kişinin de yine Metin Gürbüz’e ait olduğu, dolayısıyla birim fiyat  
teklif mektubunun ve birim fiyat teklif cetveli sayfalarının usulüne uygun şekilde imzalandığı  
anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı görülmüştür.  
5) Başvuru sahibinin 5’incü iddiasına ilişkin olarak:  
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Bilanço veya eşdeğer belgeler”  
başlıklı 35’inci maddesinde “(1) Bilançonun veya eşdeğer belgelerin istenildiği ihalelerde  
ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait;  
a) Yayınlanması zorunlu olan yıl sonu bilançosunun veya gerekli bölümlerinin,  
b) (a) bendinde belirtilen belgelere eşdeğer belgelerin,  
her ikisinin de idarece istenilmesi zorunludur.  
(2) Bilanço veya eşdeğer belgeler kapsamında;  
a) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olan aday ve  
istekliler yıl sonu bilançosunu veya bilançonun üçüncü fıkradaki kriterlerin sağlandığını  
gösteren bölümlerini,  
b) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olmayan aday ve  
istekliler yıl sonu bilançosunu veya bilançonun üçüncü fıkradaki kriterlerin sağlandığını  
gösteren bölümlerini ya da bu kriterlerin sağlandığını göstermek üzere serbest muhasebeci,  
yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavirce standart forma uygun olarak  
düzenlenen belgeyi sunar.  
(3) Adayın veya isteklinin ikinci fıkra uyarınca sunduğu belgelerde;  
14  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/019  
: 13  
: 16.03.2016  
: 2016/UH.I-775  
a) Belli sürelerde nakit akışını sağlayabilmesi için gerekli likiditeye ve kısa dönem (bir  
yıl) içinde borç ödeme gücüne sahip olup olmadığını gösteren cari oranın (dönen  
varlıklar/kısa vadeli borçlar) en az 0,75 olması, (hesaplama yapılırken; yıllara yaygın inşaat  
maliyetleri dönen varlıklardan, yıllara yaygın inşaat hakediş gelirleri ise kısa vadeli  
borçlardan düşülecektir),  
b) Aktif varlıkların ne kadarının öz kaynaklardan oluştuğunu gösteren öz kaynak  
oranının (öz kaynaklar/toplam aktif) en az 0,15 olması, (hesaplama yapılırken, yıllara yaygın  
inşaat maliyetleri toplam aktiflerden düşülecektir),  
c) Kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının 0,50’den küçük olması,  
ve belirtilen üç kriterin birlikte sağlanması zorunludur. Sunulan bilançolarda varsa  
yıllara yaygın inşaat maliyetleri ile yıllara yaygın inşaat hakediş gelirlerinin gösterilmesi  
gerekir.  
(4) Yukarıda belirtilen kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son iki yıla ait  
belgelerini sunabilirler. Bu takdirde, son iki yılın parasal tutarlarının ortalaması üzerinden  
yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.  
(5) İhale veya son başvuru tarihi yılın ilk dört ayında olan ihalelerde, bir önceki yıla  
ait belgelerini sunmayanlar, iki önceki yıla ait belgelerini sunabilirler. Bu belgelerde yeterlik  
kriterini sağlayamayanlar ise iki önceki yılın belgeleri ile üç önceki yılın belgelerini  
sunabilirler. Bu durumda, belgeleri sunulan yılların parasal tutarlarının ortalaması  
üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.  
(7) Bilanço veya bilançonun üçüncü fıkradaki kriterlerin sağlandığını gösteren  
bölümlerinin ilgili mevzuatına göre düzenlenmiş ve serbest muhasebeci, yeminli mali müşavir  
veya serbest muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylanmış olması zorunludur.  
Yabancı ülkede düzenlenen bilanço veya bilançonun üçüncü fıkradaki kriterlerin sağlandığını  
gösteren bölümlerinin ise o ülke mevzuatına göre düzenlenmesi ve bu belgeleri düzenlemeye  
yetkili merci tarafından onaylanmış olması gereklidir…” hükmü,  
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “İş hacmini gösteren belgeler”  
başlıklı 36’nci maddesinde “1) İş hacmini gösteren belgelerin istenildiği ihalelerde;  
a) İhalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait toplam ciroyu gösteren gelir tablosunun,  
b) Taahhüt altında devam eden hizmet işlerinin gerçekleştirilen kısmının veya bitirilen  
hizmet işlerinin parasal tutarını gösteren ihalenin yapıldığı yıldan önceki yılda düzenlenmiş  
faturaların,  
her ikisinin de idarelerce istenilmesi zorunludur.  
(2) Aday veya isteklinin birinci fıkrada belirtilen belgelerden birini sunması yeterlidir.  
Serbest meslek erbabının iş hacmi serbest meslek kazanç defteri özeti ile belgelendirilir.  
(3) Taahhüt altında devam eden işlerin gerçekleştirilen kısmının veya bitirilen işlerin  
parasal tutarını tevsik etmek üzere; hizmet işleri ile ilgili fatura örnekleri ya da bu örneklerin  
noter, serbest muhasebeci, yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir ya da  
vergi dairesince onaylı suretleri sunulur.  
(4) Toplam ciro; gelir tablosundaki brüt satışlar tutarından, satıştan iadeler, satış  
iskontoları ve diğer indirimlerin tutarları düşülmek suretiyle ulaşılan net satışlar tutarıdır.  
(5) Taahhüt altında devam eden işlerin gerçekleştirilen kısmının veya bitirilen işlerin  
parasal tutarının hesabında, yurt içinde ve yurt dışında gerçekleştirilen işlerden elde edilen  
gelirlerin toplamı dikkate alınır.  
(9) İhale veya son başvuru tarihi yılın ilk dört ayında olan ihalelerde, bir önceki yıla ait  
gelir tablosunu sunmayanlar, iki önceki yılın gelir tablosunu sunabilirler. Bu gelir tablosunun  
15  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/019  
: 13  
: 16.03.2016  
: 2016/UH.I-775  
yeterlik kriterini sağlayamaması halinde, iki önceki yılın ve üç önceki yılın gelir tabloları  
sunulabilir. Bu durumda, gelir tabloları sunulan yılların parasal tutarlarının ortalaması  
üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.  
(11) Gelir tablosunun veya serbest meslek kazanç defteri özetinin serbest muhasebeci,  
yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylı  
olması zorunludur. Yabancı ülkede düzenlenen gelir tablosunun o ülke mevzuatına göre  
düzenlenmesi ve bu belgeyi düzenlemeye yetkili merci tarafından onaylanmış olması  
gereklidir…” hükmü,  
İdari Şartname’nin “Ekonomik ve mali yeterliğe ilişkin belgeler ve bu belgelerin  
taşıması gereken kriterler” başlıklı 7.4’üncü maddesinde “… 7.4.2. İsteklinin ihalenin  
yapıldığı yıldan önceki yıla ait yıl sonu bilançosu veya eşdeğer belgeleri.  
a) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olan istekliler, yıl  
sonu bilançosunu veya bilançonun gerekli kriterleri sağlandığını gösteren bölümlerini,  
b) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olmayan istekliler, yıl  
sonu bilançosunu veya bilançonun gerekli kriterleri sağladığını gösteren bölümlerini ya da  
bu kriterlerin sağlandığını göstermek üzere serbest muhasebeci, yeminli mali müşavir veya  
serbest muhasebeci mali müşavir tarafından standart forma uygun olarak düzenlenen belgeyi  
(Standart Form: KİK025.1/H)  
sunmaları gerekmektedir.  
Sunulan bilanço veya eşdeğer belgelerde;  
a) Belli sürelerde nakit akışını sağlayabilmesi için gerekli likiditeye ve kısa dönem (bir  
yıl) içinde borç ödeme gücüne sahip olup olmadığını gösteren cari oranın (dönen  
varlıklar/kısa vadeli borçlar) en az 0,75 olması, (hesaplama yapılırken; yıllara yaygın inşaat  
maliyetleri dönen varlıklardan, yıllara yaygın inşaat hakediş gelirleri ise kısa vadeli  
borçlardan düşülecektir),  
b) Aktif varlıkların ne kadarının öz kaynaklardan oluştuğunu gösteren öz kaynak  
oranının (öz kaynaklar/toplam aktif) en az 0,15 olması, (hesaplama yapılırken, yıllara yaygın  
inşaat maliyetleri toplam aktiflerden düşülecektir),  
c) Kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının 0,50'den küçük olması,  
ve belirtilen üç kriterin birlikte sağlanması zorunludur. Sunulan bilançolarda varsa yıllara  
yaygın inşaat maliyetleri ile yıllara yaygın inşaat hakediş gelirlerinin gösterilmesi  
gerekir.  
Yukarıda belirtilen kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son iki yıla ait  
belgelerini sunabilirler. Bu takdirde, son iki yılın parasal tutarlarının ortalaması üzerinden  
yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.  
İhale veya son başvuru tarihi yılın ilk dört ayında olan ihalelerde, bir önceki yıla ait  
belgelerini sunmayanlar, iki önceki yıla ait belgelerini sunabilirler. Bu belgelerde yeterlik  
kriterini sağlayamayanlar ise iki önceki yılın belgeleri ile üç önceki yılın belgelerini  
sunabilirler. Bu durumda, belgeleri sunulan yılların parasal tutarlarının ortalaması  
üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.  
Bilanço veya bilançonun yukarıda belirtilen kriterlerin sağlandığını gösteren  
bölümlerinin ilgili mevzuatına göre düzenlenmiş ve serbest muhasebeci, yeminli mali müşavir  
veya serbest muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylanmış olması zorunludur.  
Yabancı ülkede düzenlenen bilanço veya bilançonun yukarıda belirtilen kriterlerin  
sağlandığını gösteren bölümlerinin ise o ülke mevzuatına göre düzenlenmesi ve bu belgeleri  
düzenlemeye yetkili merci tarafından onaylanmış olması gereklidir.  
16  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/019  
: 13  
: 16.03.2016  
: 2016/UH.I-775  
Yabancı ülkede düzenlenen yayımlanması zorunlu olmayan bilançoların veya bunların  
bölümlerinin ibraz edilmemesi durumunda, yukarıda belirtilen kriterlerin sağlandığı o ülke  
mevzuatına göre bu belgeleri düzenlemeye yetkili merci tarafından onaylanmış belge ile  
tevsik edilebilir.  
Serbest meslek erbabı tarafından sunulan, ilgili mevzuatına göre düzenlenmiş ve  
onaylanmış serbest meslek kazanç defteri özetinde gösterilen değerlere göre, son yıla ait  
toplam gelirin toplam gidere oranının veya son iki yıla ait gelir ve giderlerin parasal  
tutarlarının ortalaması üzerinden bulunacak oranın en az (1,25) olması şartı aranır. Serbest  
meslek kazanç defteri özetinin serbest muhasebeci, yeminli mali müşavir veya serbest  
muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylı olması gerekir.  
İsteklinin ortak girişim olması halinde, ortakların her birinin istenen belgeleri ayrı ayrı  
sunması ve yukarıda belirtilen kriterleri sağlaması zorunludur.  
7.4.3. İstekli tarafından;  
a) İhalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait toplam ciroyu gösteren gelir tablosunun,  
b) Taahhüt altında devam eden hizmet işlerinin gerçekleştirilen kısmının veya bitirilen  
hizmet işlerinin parasal tutarını gösteren ihalenin yapıldığı yıldan önceki yılda düzenlenmiş  
faturaların,  
birinin sunulması yeterlidir.  
Taahhüt altında devam eden işlerin gerçekleştirilen kısmının veya bitirilen işlerin  
parasal tutarının hesabında, yurt içinde ve yurt dışında gerçekleştirilen işlerden elde edilen  
gelirlerin toplamı dikkate alınır.  
Toplam cironun teklif edilen bedelin % 20'sinden, taahhüt altında devam eden işlerin  
gerçekleştirilen kısmının veya bitirilen işlerin parasal tutarının ise teklif edilen bedelin %  
12'sinden az olmaması gerekir. Bu kriterlerden herhangi birini sağlayan ve sağladığı kritere  
ilişkin belgeyi sunan istekli yeterli kabul edilir.  
Bu kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son iki yıla ait belgelerini sunabilirler.  
Bu takdirde, son iki yılın parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin  
sağlanıp sağlanmadığına bakılır.  
İhale veya son başvuru tarihi yılın ilk dört ayında olan ihalelerde, bir önceki yıla ait  
gelir tablosunu sunmayanlar, iki önceki yılın gelir tablosunu sunabilirler. Bu gelir tablosunun  
yeterlik kriterini sağlayamaması halinde, iki önceki yılın ve üç önceki yılın gelir tabloları  
sunulabilir. Bu durumda, gelir tabloları sunulan yılların parasal tutarlarının ortalaması  
üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.  
Gelir tablosunun, serbest muhasebeci, yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci  
mali müşavir ya da vergi dairesince onaylı olması zorunludur. Yabancı ülkede düzenlenen  
gelir tablosunun o ülke mevzuatına göre düzenlenmesi ve bu belgeyi düzenlemeye yetkili  
merci tarafından onaylanmış olması gereklidir.  
İş ortaklığı olarak ihaleye katılan isteklilerde; iş hacmine ilişkin kriterlerin, her bir  
ortak tarafından iş ortaklığındaki hissesi oranında sağlanması zorunludur.” düzenlemesine  
yer verilmiştir.  
İhale üzerinde bırakılan Metin Gürbüz Mak. Elek. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından  
ihalenin yapıldığı tarih olan 27.01.2016 ya göre 2014 yılına ait toplam ciroyu gösteren gelir  
tablosunun idareye sunulduğu,meslek mensubu tarafından düzenlenerek onaylanan gelir  
tablosunda net satışlar tutarının 3.745.082,87 TL olduğu, bu tutarın anılan istekli tarafından  
teklif edilen bedelin % 20'sini karşıladığı,  
İtirazen şikâyete konu olan ve ihale üzerine bırakılan Metin Gürbüz Mak. Elek. San.  
ve Tic. Ltd. Şti.ye ait “bilanço bilgileri tablosu” ve ekinde yer alan 2014 Yılı “ayrıntılı  
17  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/019  
: 13  
: 16.03.2016  
: 2016/UH.I-775  
bilanço” nun incelemesinde, isteklinin cari ve öz kaynak oranını sağladığı, öte yandan kısa  
vadeli banka borçları/öz kaynaklar oranının bulunduğu satır ve kısa vadeli banka borçlarının  
gösterildiği satırın boş bırakıldığı görülmekle birlikte, Gökalp Vergi Dairesi Müdürlüğünden  
alınmış ayrıntılı bilanço incelendiğinde söz konusu 2014 tarihli bilançoda Kısa vadeli banka  
borçları hesabının bulunmadığı, dolayısıyla bu boş bırakılan satırın 0 (sıfır) anlaşılması  
gerektiği görülmüştür.  
Yapılan incelemede, itirazen şikâyet başvurusuna konu edilen ekonomik açıdan en  
avantajlı teklif sahibi olarak belirlenen istekli tarafından sunulan “Bilanço veya eşdeğer  
belgeler”in ve “toplam ciroyu gösteren gelir tablosunun” yukarıda aktarılan İdari Şartname  
düzenlemelerine ve Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 35’inci ve 36’ncı  
maddeslerinde yer alan hükümlere uygun olduğu, sunulan belgelerin anılan Yönetmelik’in  
“Bilanço veya eşdeğer belgeler” başlıklı 35’inci maddesinin yedinci fıkrasında ve “İş hacmini  
gösteren belgeler” başlıklı 35’inci maddesinin onbirinci fıkrasında yer alan hükümlerin uygun  
şekilde onaylandığı, söz konusu belgelerde kamu ihale mevzuatına aykırılık bulunmadığı  
anlaşıldığı, dolayısıyla başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı görülmüştür.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen  
şikâyet başvurusunun reddine,  
Oyçokluğu ile karar verildi.  
Mahmut GÜRSES  
Başkan  
Kazım ÖZKAN  
II. Başkan  
Ahmet ÖZBAKIR  
Kurul Üyesi  
Mehmet Zeki ADLI  
Kurul Üyesi  
Hasan KOCAGÖZ  
Kurul Üyesi  
Hamdi GÜLEÇ  
Kurul Üyesi  
Dr. Mehmet AKSOY  
Kurul Üyesi  
18  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/019  
: 13  
: 16.03.2016  
: 2016/UH.I-775  
KARŞI OY  
Başvuru sahibinin itirazen şikayet dilekçesinde yer alan iddialarının incelenmesi  
neticesinde Kurul çoğunluğunca “itirazen şikayet başvurusunun reddine” karar verilmiştir.  
Başvuru sahibinin itirazen şikayet başvuru dilekçesinde belirttiği 2, 3, 4 ve 5’inci  
iddiası kapsamında Kurulca verilen karara katılmakla birlikte 1’inci iddia kapsamında yapılan  
incelemeye göre;  
Kararda da yer verildiği üzere, 734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı Düşük  
Teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde, Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin  
“Aşırı düşük teklifler” başlıklı 59’uncu maddesinde ve Kamu İhale Genel Tebliği’nin  
“Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi”  
başlıklı 79’uncu maddesinde sınır değerin nasıl hesaplanacağı, nasıl açıklama istenileceği,  
açıklamanın nasıl yapılacağı ve yapılan açıklamanın nasıl değerlendirileceği ayrıntılı bir  
şekilde düzenlenmiştir.  
Başvuruya konu ihale Karayolları 5 Böge Müdürlüğ'üne Bağlı Devlet ve İl Yollarında  
Peyzaj Düzenleme,Mevcut Fidanların ve Çim Alanlarının Bakımı ve Sulanması Hizmet Alımı  
İşi olup, işin miktarının 81.450 Adet Fidan Dikilmesi, 150.000 Ton Sulama Yapılması ve 50  
Dekar Çim Saha Teşkili olduğu, İdari Şartname’nin “Teklif ve sözleşme türü” başlıklı  
19’uncu maddesinde istekliler tekliflerini birim fiyat üzerinden verecekleri, ihale sonucunda  
ihale üzerinde bırakılan istekliyle birim fiyat sözleşme imzalanacağı, “Sınır değer” başlıklı  
33’üncü maddesinde teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci  
maddesine göre açıklama isteneceği, “Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi”  
başlıklı 35’inci maddesinde ihalede ekonomik açıdan en avantajlı teklifin en düşük fiyat  
esasına göre belirleneceği düzenlenmiş, “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci  
maddesinde ise teklif fiyata dahil giderler belirtilmiştir.  
4734 sayılı Kanun’un 38’inci maddesi ve Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79’uncu  
maddesinde, ihale komisyonu tarafından tekliflerin değerlendirilmesinin ardından aşırı düşük  
tekliflerin ve bu tekliflerde önemli olan bileşenlerin belirlenmesinin gerektiği ve teklifinin  
aşırı düşük olduğu tespit edilen isteklilerden teklifte önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile  
ilgili olarak açıklama istenmesi gerektiği hususu hüküm altına alınmıştır.  
Anılan Tebliğ’in 79.2.2’nci maddesine göre, Üçüncü Kişilerden Alınan Fiyat  
Teklifleri ile açıklama yapılabileceği, bu durumda öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle  
tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu  
tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5)  
veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenleneceği, söz konusu tutanakların fiyat  
teklifinin dayanağı olarak düzenleneceği, meslek mensubu tarafından muhafaza edileceği ve  
fiyat teklifinin ekinde idareye verilmeyeceği, ancak idare veya Kurum tarafından gerekli  
görülmesi halinde bu tutanakların meslek mensubundan istenebileceği; bununla birlikte,  
açıklama kapsamında başvuru sahibinin iddiasında değinilen hususları tevsiken ayrıca  
herhangi bir belgenin sunulmasına gerek bulunmadığı anlaşılmıştır.  
İnceleme konusu ihalede 17 adet ihale dokümanı satın alındığı, 27.01.2016 tarihinde  
yapılan ihaleye 6 isteklinin katıldığı, yaklaşık maliyetin kamu kurum ve kuruluşlarınca  
yayımlanan resmi fiyatlar ile daha önce yapılan ihale fiyatlarının güncellenmesini esas alarak  
19  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/019  
: 13  
: 16.03.2016  
: 2016/UH.I-775  
6.796.330,50 TL olarak belirlendiği ve Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79’uncu maddesinde  
belirtilen yönteme göre personel çalıştırılmasına dayalı olmayan söz konusu hizmet alımı işi  
için bu tutarın 1,30 sayısına bölünerek sınır değerin 5.227.946,54 olarak hesaplandığı, bir  
isteklinin teklifinin iş deneyim belgesi tutarının istenilen asgari tutarı sağlamadığı  
gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı, Metin Gürbüz Mak. Elek. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin  
teklifinin aşırı düşük bulunduğu, yapılan aşırı düşük teklif sorgulaması kapsamında  
açıklamasının uygun bulunarak ihalenin bu istekli üzerinde bırakıldığı, başvuru sahibinin  
teklifinin ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlendiği anlaşılmıştır.  
İdarece, 5 Sıra Nolu “Yolların yarma ve dolgu şevlerinde arazöz ile fidan ve çalıların  
sulanması”, 9 Sıra Nolu “Yapraklı ağaçların yan dallarının budanması ve tepe tacının  
yapılması”, 13 Sıra Nolu “Yolların yarma ve dolgu şevleri ile orta refüjlerde makine ile çim  
biçme”, 29 Sıra Nolu “Mevsimlik çiçek temini, dikilmesi ve nakli (vinka,kasımpatı, süs  
lahanası vs.-15’lik saksıda, canlı ve formunda) iş kalemleri önemli teklif bileşeni olarak  
belirlenmiş ve teklifi sınır değerin altında olan Metin Gürbüz Mak. Elek. San. ve Tic. Ltd.  
Şti.nden bu kalemlere ilişkin teklifini açıklaması istenilmiştir.  
İhale üzerinde kalan Metin Gürbüz Mak. Elek. San. ve Tic. Ltd. Şti. nin anılan önemli  
teklif bileşenleri için idareye sunmuş olduğu aşırı düşük teklif savunması incelendiğinde,  
savunmanın aşağıda belirtilen belgelerden oluşturulduğu görülmüştür:  
Ladin Sera’ya yazmış olduğu 25.01.2016 tarihli yazı ve cevabı  
-Ladin Sera’nın ;  
-Geçici Vergi Beyannameleri  
- Personel SGK ve Ücret Bordroları  
- SMMM Oda Kayıt Belgesi(SMMM İlker Kavrama)  
- Süs Bitkisi Üretici Belgesi  
- Süs Bitkisi Üreticileri Alt Birliği Üyelik Belgesi  
- Yetkilendirilmiş Tohumculuk Kuruluşu Belgesi  
- T.C. Gıda,Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Kayıt Sertifikası  
- T.C. Gıda,Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Çiftçi Kayıt Sistemi  
Belgesi  
- Mersin Akdeniz Ziraat Odası Başkanlığı Çiftçilik Belgesi  
- Mesleki Faaliyet Belgesi  
- İmza Beyannamesi  
-İhale üzerinde kalanın Süs Bitkisi Üretici Belgesi  
-İhale üzerinde kalanın SMMM Oda Kayıt Belgesi(SMMM Süleyman Ezinebik)  
-İhale üzerinde kalanın İmza Sirküleri  
-KİK 2014/UH.II-603 ve 2011/UH.III-490 nolu Kararlar  
-2014/4640 İKN li ihalenin Kesinleşin İhale Kararı Metni  
İhale üzerinde kalan istekli tarafından, 3. Kişi olan Ladin Sera’ya göndermiş olduğu  
yazıda “Karayolları 5. Bölge Müdürlüğü’ne Bağlı Devlet ve İl Yollarında Peyzaj Düzenleme,  
Mevcut Fidanların ve Çim Alanlarının Bakımı ve Sulanması İşi’ne talip olduğumuzdan;  
Faaliyet alanınız da bulunan, yazımız ekindeki iş kalemlerini firmamıza ne kadar bedelle  
yapacağınızı tarafımıza yazılı olarak bildirmenizi rica ederiz.” ifadelerine yer verildiği ve  
yazı ekinde, birim fiyat teklif cetvel standart formunu bulundurduğu, Ladin Sera tarafından  
ise cevap niteliğindeki yazısında ise “İlgili yazınızda belirttiğiniz ve yazınız ekinde  
sunduğunuz iş kalemlerini, karşılarındaki tutarlarla yapmayı kabul ve taahhüt ederiz.  
Belirttiğimiz tutarlara, üretim, yetiştirme, bakım, işçilik ve nakliye giderleri dahil KDV  
20  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/019  
: 13  
: 16.03.2016  
: 2016/UH.I-775  
hariçtir. Bahse konu bazı iş kalemleri ile ilgili olarak işçilik, bakım ve nakliye giderleri  
tarafınızca karşılanması durumunda fiyatların daha da aşağı düşeceğini belirtmek istiyoruz.”  
ifadelerine yer verildiği ve yazı ekinde aşağıdaki belgelere yer verildiği görülmüştür:  
- Geçici Vergi Beyannameleri-  
- Personel SGK ve Ücret Bordroları  
- SMMM Oda Kayıt Belgesi(SMMM İlker Kavrama)  
- Süs Bitkisi Üretici Belgesi  
- Süs Bitkisi Üreticileri Alt Birliği Üyelik Belgesi  
- Yetkilendirilmiş Tohumculuk Kuruluşu Belgesi  
- T.C. Gıda,Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Kayıt Sertifikası  
- T.C. Gıda,Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Çiftçi Kayıt Sistemi Belgesi  
- Mersin Akdeniz Ziraat Odası Başkanlığı Çiftçilik Belgesi  
- Mesleki Faaliyet Belgesi  
- İmza Beyannamesi  
Söz konusu isteklinin, açıklaması istenen iş kalemlerine ait fiyatı tevsik için sunmuş  
olduğu, Ladin Sera tarafından düzenlenen söz konusu yazının, belirli koşulların gerçekleşmesi  
neticesinde tarafların birbirlerine yükümlülüklerini ortaya koyduğu yazının ekinde yer alan  
belgeler ile bir arada değerlendirildiğinde fiyat teklifi niteliğinde olduğu değerlendirilmiştir.  
Bu durumda, anılan taahhüdün Kamu İhale Tebliğinin yukarıda yer verilen  
açıklamalarına uygun olarak SMMM tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin  
yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…)  
sayılı maliyet tespit tutanağındaki ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını  
beyan ederim.” ya da “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve  
belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı  
tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını  
beyan ederim.” ibareleri ile birlikte onaylanması gerektiği anlaşılmakta olup, yapılan  
incelemede her ne kadar meslek mensubunca kaşelenip imzalanmış olsa ve ibare bulunsa da,  
ibarede tarih ve sayıya yer verilmediği, dolayısıyla anılan ibarelerin taahhütte belirtilen  
şekilde olmadığı, bu nedenle yapılan açıklamanın mevzuata uygun olmadığı sonucuna  
varılmıştır.  
Açıklanan nedenlerle, başvuru sahibinin 2, 3, 4 ve 5’inci iddiası kapsamında Kurulca  
verilen karara katılmakla birlikte, 1’inci iddia kapsamında yapılan incelemeye göre yukarıda  
yapılan açıklama ve değerlendirmeler doğrultusunda tespiti yapılan aykırılık nedeniyle ihale  
üzerinde bırakılan Metin Gürbüz Mak. Elek. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin değerlendirme  
dışı bırakılması yönünde “düzeltici işlem belirlenmesine” karar verilmesi gerektiği  
düşüncesiyle Kurul çoğunluğunun “itirazen şikayet başvurusunun reddine” niteliğindeki  
karara katılmıyorum.  
Dr. Mehmet AKSOY  
Kurul Üyesi  
21