Ana Sayfa / Kararlar / Yenice Engelsiz Yaşam Bakım Rehabilitasyon ve Aile Danışma Merkezi Müdürlüğü / 2015/158326-Yenice Engelsiz Yaşam Bakım Rehabilitasyon ve Aile Danışma Merkezi Müdürlüğü'ne 2016 Mali Yılı İçin Mamul Yemek Alımı İşi
Bilgi
İKN
2015/158326
Başvuru Sahibi
Çağatay Ögen-Özvarlık İnş. Gıd. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı
İdare
Yenice Engelsiz Yaşam Bakım Rehabilitasyon ve Aile Danışma Merkezi Müdürlüğü
İşin Adı
Yenice Engelsiz Yaşam Bakım Rehabilitasyon ve Aile Danışma Merkezi Müdürlüğü'ne 2016 Mali Yılı İçin Mamul Yemek Alımı İşi
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/022  
: 40  
: 30.03.2016  
: 2016/UH.I-935  
TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER:  
Başkan: Mahmut GÜRSES  
Üyeler: II. Başkan Kazım ÖZKAN, Ali Kemal AKKOÇ, Ahmet ÖZBAKIR, Mehmet Zeki  
ADLI, Hasan KOCAGÖZ, Hamdi GÜLEÇ, Dr. Mehmet AKSOY  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Çağatay Ögen-Özvarlık İnş. Gıd. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı,  
Yeniceköy Fatih Sultan Mehmethan Bulv. No: 94 İnegöl/BURSA  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Yenice Engelsiz Yaşam Bakım Rehabilitasyon ve Aile Danışma Merkezi Müdürlüğü,  
Mümingençoğlu Mh. Baraj Cd. No: 5 İnegöl/BURSA  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2015/158326 İhale Kayıt Numaralı “Yenice Engelsiz Yaşam Bakım Rehabilitasyon ve Aile  
Danışma Merkezi Müdürlüğü'ne 2016 Mali Yılı İçin Mamul Yemek Alımı İşi” İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Yenice Engelsiz Yaşam Bakım Rehabilitasyon ve Aile Danışma Merkezi Müdürlüğü  
tarafından 17.12.2015 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Yenice Engelsiz Yaşam  
Bakım Rehabilitasyon ve Aile Danışma Merkezi Müdürlüğü'ne 2016 Mali Yılı İçin Mamul  
Yemek Alımı İşi” ihalesine ilişkin olarak Çağatay Ögen-Özvarlık İnş. Gıd. San. ve Tic. Ltd.  
Şti. İş Ortaklığı’nın 02.03.2016 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 03.03.2016  
tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 11.03.2016 tarih ve 15800 sayı ile Kurum  
kayıtlarına alınan 11.03.2016 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2016/645 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,  
1) Teklif fiyatlarının aşırı düşük teklif sınır değerinin altında olduğu için firmalarından  
aşırı düşük teklif açıklaması istenildiği, istenilen süre içerisinde aşırı düşük teklif açıklamasını  
idareye sundukları, ancak, idare tarafından kendilerine 01.03.2016 tarihinde tebliğ edilen ihale  
komisyonu kararında “Çağatay ÖGEN - Özvarlık İnşaat Gıda Tic. Ltd. Şti iş ortaklığı  
firmasının, çalıştıracağı personelin yemek giderini maliyete yansıtmaması gerektiği halde  
yansıttığı ve İdari Şartname’nin 25. maddesinde “Teklif Fiyata Dahil Olan Giderler”  
kısmında belirtilen hükme uymadığı komisyonumuzca tespit edilerek elenmiştir. Güç-El  
Yemek Sanayi firmasının da aşırı düşük teklif sorgulama açıklama dosyası komisyonumuzca  
incelenmiş olup, uygun görülerek ihalenin söz konusu firmaya bırakılmasına 29.02.2016  
tarihinde oy birliği ile karar verilmiştir.” denilerek 25.02.2016 tarihli aşırı düşük teklif  
açıklamalarının uygun bulunmadığı ve tekliflerinin değerlendirme dışı bırakıldığı, aşırı düşük  
teklif açıklamalarının uygun bulunmama nedenlerinin ilgili kanun maddelerine aykırılık teşkil  
ettiği, İdari Şartname’nin 25.3.2’nci maddesindeki düzenlemelere göre aşırı düşük teklif  
açıklaması yaptıkları, bu düzenlemelerde söz konusu hizmet alımı işinde çalıştırılacak olan  
1
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/022  
: 40  
: 30.03.2016  
: 2016/UH.I-935  
işçilik giderlerinin; işçi ücreti, sigorta prim giderleri, yemek, yol, giyim ve ulusal bayram ve  
genel tatil günlerindeki çalışma giderlerinin teklif fiyata dahil olması gereken giderler  
arasında olması gerektiğinin belirtildiği, firmalarının Kamu İhale Kurumu’nun İşçilik  
Hesaplama Modülü’nü kullanarak yürürlükteki mevzuat hükümlerine uygun olarak asgari  
işçilik maliyetini doğru bir şekilde hesapladıkları, İdari Şartname’de çalışması öngörülen  
personele ilişkin olarak aylık 26 gün üzerinden yemek verileceği hususunun göz önüne  
alınarak hizmet alımı işinde çalıştırılacak olan 5 personelin yemek giderini maliyet  
hesaplarına dahil ederek aşırı düşük teklif açıklaması yaptıkları, konuyla ilgili benzer Kurul  
kararları bulunduğu,  
2) İhalenin Güç-El Yemek San. Et ve Et Ür. Süt Ür. Gıda Hay. San. ve Tic. Ltd. Şti.  
üzerine bırakıldığı ancak, söz konusu isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasında çalıştırılacak  
personeller için herhangi bir yemek gideri öngörmediği, İdari Şartname’nin 25.3.2’nci  
maddesindeki düzenleme gereğince çalıştırılacak personellere yemek giderinin öngörülmesi  
gerektiği, çalıştırılacak personelin yemek giderinin öngörülmemesinin gerek ihale  
dokümanına uygun açıklama olmadığı, gerekse istekli lehine avantaj sağlayıcı nitelikte  
maliyet düşürücü bir unsur olması nedeniyle ihale üzerinde bırakılan isteklinin değerlendirme  
dışı bırakılması gerektiği iddialarına yer verilmiştir.  
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit  
edilmiştir.  
1) Başvuru sahibinin 1 ve 2’nci iddialarına ilişkin olarak:  
06.01.2016 tarihli kesinleşen ihale komisyonu kararından, söz konusu ihalenin  
17.12.2015 tarihinde gerçekleştirildiği, 17 adet dokümanın satın alındığı, doküman satın  
alanlardan 9’unun ihaleye teklif verdiği, 9 istekliden aşırı düşük teklif açıklaması istenildiği,  
aşırı düşük teklif açıklamasına sadece Çağatay ÖGEN (İnegöl Yem. San.)-Özvarlık İnş. Gıd.  
Taah. ve Spor Eğitimi San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı’nın cevap verdiği, diğer isteklilerin  
aşırı düşük teklif açıklaması sunmaması nedeniyle değerlendirme dışı bırakıldığı ve ihalenin  
582.950,00 TL fiyat teklifi ile Çağatay ÖGEN (İnegöl Yem. San.)-Özvarlık İnş. Gıd. Taah. ve  
Spor Eğitimi San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı üzerine bırakıldığı görülmüştür.  
Bahse konu ihaleye ilişkin Güç-El Yem. San. Et ve Et Ür. Süt Ür. Gıda Hayv. San. ve  
Tic. Ltd. Şti. tarafından yapılan itirazen şikayet başvurusu yapıldığı, söz konusu başvuruya  
ilişkin alınan 03.02.2016 tarihli ve 2016/UH.I-398 tarihli Kurul kararında “…Teknik  
Şartname’de 15 günlük örnek menüde yer alan, ancak “Gıda Rasyonun”nda yer almayan  
yemeklerin içerikleri ile çiğ girdi miktarlarının (gramajlarının) belirtilmesi, “Gıda  
Rasyonu”nda yer alan, ancak, alternatifleri olan yemeklerin ise hangi alternatifinin  
olduğunun açıkça belirtilerek aşırı düşük teklif sorgulamasının idarece yenilenmesi ve bu  
aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi …”  
denilerek düzeltici işlem tesis edildiği görülmüştür. 01.03.2016 tarihli yeni ihale komisyonu  
kararından ihaleye teklif veren tüm isteklilerden aşırı düşük teklif açıklaması istenildiği, aşırı  
düşük teklif açıklamasına Çağatay ÖGEN (İnegöl Yem. San.)-Özvarlık İnş. Gıd. Taah. ve  
Spor Eğitimi San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı ile Güç-El Yem. San. Et ve Et Ür. Süt Ür. Gıda  
Hayv. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından cevap verildiği, diğer isteklilerin aşırı düşük teklif  
açıklaması sunmaması nedeniyle değerlendirme dışı bırakıldığı, Çağatay ÖGEN (İnegöl Yem.  
San.)-Özvarlık İnş. Gıd. Taah. ve Spor Eğitimi San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı’nın teklifinin  
2
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/022  
: 40  
: 30.03.2016  
: 2016/UH.I-935  
“…Çağatay ÖGEN - Özvarlık İnşaat Gıda Tic.Ltd.Şti iş ortaklığı firmasının, çalıştıracağı  
personelin yemek giderini maliyete yansıtmaması gerektiği halde yansıttığı ve İdari  
Şartname’nin 25. maddesinde “Teklif Fiyata Dahil Olan Giderler” kısmında belirtilen hükme  
uymadığı komisyonumuzca tespit edilerek elenmiştir…” denilerek değerlendirme dışı  
bırakıldığı ve ihalenin 608.000,00 TL fiyat teklifi ile Güç-El Yem. San. Et ve Et Ür. Süt Ür.  
Gıda Hayv. San. ve Tic. Ltd. Şti.üzerine bırakıldığı görülmüştür.  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci  
maddesinde “…İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere  
veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder.  
Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli  
olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.  
İhale komisyonu;  
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım  
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir.  
Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada  
bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne göre aşırı  
düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin  
belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu  
maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık  
maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile  
yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen  
açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale  
komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas  
alır…” hükmü,  
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Sınır değer ve aşırı düşük  
teklifler” başlıklı 59’uncu maddesinde “… (1) İhale komisyonu verilen teklifleri  
değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değeri hesaplar.  
(2) Aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemlerine ilişkin olarak, ihale ilanı ve  
dokümanında belirtilmek kaydıyla, üçüncü, dördüncü ve beşinci fıkralardaki koşullar  
çerçevesinde aşağıdaki seçeneklerden bir tanesi kullanılır.  
a) Sınır değerin altında olan teklifler ihale komisyonunca aşırı düşük teklif olarak tespit  
edilir ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli  
olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili ayrıntılar yazılı olarak istenir. İhale komisyonu;  
1) Verilen hizmetin ekonomik olması,  
2) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı  
avantajlı koşullar,  
3
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/022  
: 40  
: 30.03.2016  
: 2016/UH.I-935  
3) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
b) İhale, aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemleri yapılmaksızın sonuçlandırır.  
c) Aşırı düşük teklif sınır değerinin altında teklif sunan isteklilerin teklifi açıklama  
istenmeksizin reddedilir.  
(3) Yaklaşık maliyeti Kanunun 8 inci maddesinde öngörülen eşik değerin yarısına eşit  
veya bu değerin üzerinde olan ihalelerde, ikinci fıkranın (a) bendinin kullanılması  
zorunludur.  
(4) Yaklaşık maliyeti Kanunun 8 inci maddesinde öngörülen eşik değerin yarısına kadar  
olan, açık ihale, belli istekliler arasında ihale veya Kanunun 21 nci maddesinin (b), (c) ve (f)  
bentleri gereğince pazarlık usulü ile yapılan personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet  
alımı ihalelerinde, ikinci fıkranın (a), (b) veya (c) bendindeki seçeneklerden birinin  
kullanılması zorunludur.  
(5) Aşağıdaki işlerin ihalelerinde ikinci fıkranın (b) bendinin kullanılması zorunludur.  
a) Yaklaşık maliyeti Kanunun 8 inci maddesinde öngörülen eşik değerin yarısına kadar  
olan ve Kanunun 21 nci maddesinin (a), (d) ve (e) bentleri gereğince pazarlık usulü ile  
yapılan personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı ihaleleri.  
b) Yaklaşık maliyeti Kanunun 8 inci maddesinde öngörülen eşik değerin yarısına kadar  
olan personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihaleleri.  
c) Kurum tarafından yayımlanan aşırı düşük teklif sorgulaması yapılamayacak alımlar  
listesinde yer alan işlerin ihaleleri…” hükmü,  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı  
düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “…79.1. Personel  
çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde kar hariç yaklaşık maliyet tutarı; personel  
çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı ihalelerinde ise yaklaşık maliyetin 1,30 sayısına  
bölünmesinden elde edilen tutar sınır değer olarak kabul edilir.  
79.2. İhale ilanında ve dokümanında teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden açıklama  
isteneceği belirtilen hizmet alımı ihalelerinde, aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi  
aşamasında aşağıdaki düzenlemelere göre işlem tesis edilmesi gerekmektedir.  
79.2.1. Aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda, isteklilerin  
yapacakları açıklamalara esas olacak önemli teklif bileşenlerinin, bütün istekliler için aynı  
unsurları içerecek şekilde belirtilmesi zorunludur. Aşırı düşük teklif açıklaması sunulması için  
isteklilere üç (3) iş gününden az olmamak üzere uygun bir süre verilir…  
79.2.6. Malzemeli yemek hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesinde  
kullanılmak üzere teknik şartnamede asgari iki haftalık örnek menü düzenlemesi yapılır ve bu  
menüde yer alan yemeklerin içerikleri ile çiğ girdi miktarları belirtilir.  
Bu ihalelerde; teklifi aşırı düşük bulunan istekli öncelikle “ana çiğ girdi”, “işçilik” ve  
“yardımcı gider” oranlarının belirtildiği Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelini (Ek-  
H.4) hazırlayarak açıklaması kapsamında sunar. Açıklamanın geçerli kabul edilebilmesi için  
“(Ana Çiğ Girdi Maliyeti+İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,80’den az ve  
4
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/022  
: 40  
: 30.03.2016  
: 2016/UH.I-935  
0,95’den çok olmaması gerekir. Oran belirtmeyen veya belirttiği oran 0,80’den az veya  
0,95’den çok olan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
Ana çiğ girdi ibaresinden ilgili yemeğin pişirilmesi için gerekli temel girdiler anlaşılır. Bu  
çerçevede, isteklinin beyan ettiği orana uygun teklif sunması durumunda, yemek pişirilmesi  
için gerekli enerji giderleri (doğalgaz, LPG gibi), temizlik malzemeleri, su, sigorta giderleri,  
ilaçlama ve hijyen sağlama giderleri, bakım onarım, amortisman, nakliye, sözleşme giderleri  
ve genel giderler, portör muayenesi ve tali çiğ girdiler (tuz, baharat, tatlandırıcı vb.) gibi  
unsurlar “yardımcı girdiler” başlığında değerlendirilir ve bu unsurlar için açıklama  
sunulması gerekmez.  
Örneğin; 1.000 öğün yemek alımı için çıkılan bir ihalede, birim fiyat olarak 5 TL teklif veren  
bir isteklinin, 5.000 TL olan toplam teklif bedelinin aşırı düşük olarak değerlendirilmesi ve  
istekli tarafından sunulan Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelinde “(Ana Çiğ Girdi  
Maliyeti+İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,90 olarak belirtilmesi halinde,  
teklifin 4.500 TL’sinin ana çiğ girdi ile işçilik toplamını içerdiği kabul edilir ve isteklinin  
sadece bu kısma ilişkin açıklama yapması gerekir. Teklifin 500 TL’lik kısmının ise yardımcı  
giderlere ilişkin olduğu kabul edildiğinden, bu kısma ilişkin açıklama yapılması  
gerekmemektedir.  
Malzemeli yemek alımı ihalelerinde, ana çiğ girdi maliyetlerinin tevsiki amacıyla üçüncü  
kişilerden alınan fiyat teklifleri kullanılamaz. Ancak 79.2.2 nci maddede yer alan diğer  
yöntemlerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı  
durumlarda, üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri ile açıklama yapılabilir…” açıklaması  
yer almaktadır.  
Aynı Tebliğ’in “EK” bölümünde,  
“…Ek –H.4  
MALZEMELİ YEMEK SUNUMU HESAP CETVELİ  
Ana Çiğ Girdi Oranı (AÇG)=  
İşçilik Oranı (i)=  
Yardımcı Giderler Oranı (YG)=  
Toplam1  
A) Ana Çiğ Girdileri:  
Ana Çiğ Girdi Miktar ve Birimi3  
Birim Fiyat  
Tutar  
Açıklama  
Yöntemi4  
Adı2  
(…)  
(…)  
(…)  
B) İşçilik Girdileri:5  
5
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/022  
: 40  
: 30.03.2016  
: 2016/UH.I-935  
[İstekli Adı/İmza]  
______________________  
1 (AÇG+İ+YG) oranlar toplamı 1,00’ e eşit olacak şekilde istekli tarafından belirtilecektir.  
2 Her bir ana çiğ girdi unsuru ayrı ayrı yazılacaktır. Örneğin; kemiksiz kırmızı et, tavuk,  
alabalık, mercimek, domates gibi.  
3 Örneğin; 300 kilogram, 250 adet gibi.  
4 Hangi belge ile tevsik edildiği ve söz konusu belgelerin, ekli belgelerde kaçıncı sayfada  
olduğu yazılacaktır. Örneğin; Toptancı Hal Fiyatları; sf. 25.  
5 İşçilik giderlerine ilişkin açıklamalara bu bölümde yer verilecektir…” açıklaması  
bulunmaktadır.  
Bahse konu ihaleye ait İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı  
2’nci maddesinde “…2.1. İhale konusu hizmetin;  
a) Adı: Yenice Engelsiz Yaşam Bakım Rehabilitasyon ve Aile Danışma Merkezi Müdürlüğü'  
ne 2016 Mali Yılı İçin Mamul Yemek Alımı işi  
b) Miktarı ve türü:  
2016 Mali Yılı için 27.000 adet kahvaltı, 27.000 adet öğle yemeği, 27.000 adet akşam yemeği,  
25.000 adet ara öğün ve 2.250 Adet Özel Gün Menüsü alımı işidir.  
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.  
c) Yapılacağı yer: Yenice Engelsiz Yaşam Bakım Rehabilitasyon ve Aile Danışma Merkezi  
Müdürlüğü  
ç) Bu bent boş bırakılmıştır…” düzenlemesi,  
Aynı Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde  
“…25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında ilgili mevzuat gereğince yapılacak ulaşım,  
sigorta, vergi, resim ve harç giderleri isteklilerce teklif edilecek fiyata dâhildir.  
25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni gider  
kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları karşılayacak  
payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir hak  
talebinde bulunamaz.  
25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:  
25.3.1. İşin süresi ve personel sayısı dikkate alınarak ilgili mevzuatına göre hesaplanacak  
işçilik ücreti:  
Gıda Rasyonundaki gramajlara göre oluşturulacak yemek maliyetleri üzerinden 27.000 adet  
sabah kahvaltısı, 25.000 adet ara öğün, 27.000 adet öğle yemeği, 27.000 akşam yemeği olmak  
üzere toplam 106.000 adet/öğün yemek teklif fiyata dahildir.  
Yılbaşı, bayram, davet, toplu yapılan doğum günleri vs. gibi özel günlerde yılda 15 defa  
olmak üzere (150) kişinin yararlanacağı, teknik şartnamenin 2 nci maddesinde yer alan  
tablodan veya gıda rasyonundan seçilerek 6 çeşitten oluşturulacak “Özel Gün Menüsü” teklif  
fiyata dâhildir.  
6
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/022  
: 40  
: 30.03.2016  
: 2016/UH.I-935  
25.3.2. Yemek ve yol giderleri:  
Yemeklerin kuruluşta pişirildiği ve bu hizmetin sunulması işiyle ilgili olarak aylık (26) gün  
üzerinden fiilen çalışan personelin tüm mesaisini kuruluşta geçirdiği hallerde, hizmetin  
sunulmasıyla görevli;  
(1) aşçı,  
(1) aşçı yardımcısı,  
(2) servis elemanı,  
(1) bulaşıkçı personelin,  
işçilik giderleri [(işçi ücreti, sigorta prim giderleri, yemek, yol, giyim, ulusal bayram ve genel  
tatil günlerinde çalışma (72,5 gün)] teklif fiyata dâhildir.  
Teknik Şartnamenin Genel Hususlar başlıklı kısmının 27 nci maddesinde belirtilen giyecek  
yüklenici firma tarafından personele ayni olarak verilecektir.  
25.3.3. Malzeme giderleri:  
Yemeğin taşınması için thermobox veya ısı üreten kapalı araba, kapak, strech, alüminyum  
folyo, yemek servisinde dağıtım için ısıtmalı yemek arabası, soğutmalı taşıma aracı, çöp  
konteyneri, teklif fiyata dâhildir.  
25.3.4. Diğer giderler:  
İçme suyu, yemeğin özelliğine göre ketçap, mayonez, limon, sirke, çeşitli baharatlar, temizlik  
malzemeleri, plastik çöp torbası, bebek, yaşlı, hasta veya diyetlilerin yiyeceklerinin  
hazırlanması amacıyla oluşturulan özel beslenme birimi için süt, pirinç unu, sebze, meyve, et,  
LPG dolum masrafları, yemek numunelerinin mikrobiyolojik analizi, yemek imalatı servis ve  
temizliği, kullanılacak malzeme, iş kazası ve hijyene ilişkin personelin eğitimi, idarenin  
demirbaşında bulunan ve yüklenici firmaya teslim edilecek her türlü ekipmanın bakım ve  
onarımı, yüklenici firma tarafından temin edilecek makine ve teçhizat, ilaçlama, yemeğin  
yapımında kullanılacak elektrik, su, doğalgaz ile nakliye, ihale ve sözleşmeye ilişkin damga  
vergileri ve Kamu İhale Kurum payı teklif fiyata dahildir.  
25.3.5. Yemek kuruma ait merkezi bir mutfakta pişirilerek diğer kuruluşlara dağıtımı  
yapılıyor ise pişirilen yemeğin diğer kuruluşlara dağıtımındaki nakliye giderleri teklif fiyata  
dâhildir.  
25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer Vergisi  
(KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.  
25.5. Kısa vadeli sigorta prim oranları belirtilecektir.  
Bu iş için; iş kazaları ve meslek hastalıkları sigorta prim oranı % (2) tir…” düzenlemesi,  
Aynı Şartname’nin “Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde “…33.1. İhale  
komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme  
göre sınır değer hesaplar.  
33.2. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre  
açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri  
aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen  
kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak  
ister. İhale komisyonu;  
a) Verilen hizmetin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı  
koşullar,  
c) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü,  
7
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/022  
: 40  
: 30.03.2016  
: 2016/UH.I-935  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir.  
Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada  
bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen teklifler, geçerli  
teklif olarak belirlenir. İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin sınır değerin altında  
olması durumunda kesin teminat 40.1 maddesinde yer alan hüküm uyarınca hesaplanan tutar  
üzerinden alınır…” düzenlemesi,  
Bahse konu ihaleye ait Sözleşme Tasarısı’nın “İş tanımı” başlıklı 5’inci maddesinde  
“…5.1. Sözleşme konusu iş; Kuruluşun mutfağında, yemek pişirme yoluyla mamul yemek  
alımı, dağıtımı ve servis hizmetleridir. İşin teknik özellikleri ve diğer ayrıntıları sözleşme  
ekinde yer alan ve ihale dokümanını oluşturan belgelerde düzenlenmiştir…” düzenlemesi,  
Aynı Tasarı’nın “Diğer hususlar” başlıklı 36’ncı maddesinde “…36.3. Mamul yemek  
hizmet alımında çalışan personelin yemek gideri “teklif fiyata dâhil giderler” arasında yer  
aldığından, söz konusu personelin yemek gideri için yüklenici firmaya ödeme  
yapılmayacaktır…” düzenlemesi yer almaktadır.  
Yukarıda yer alan mevzuat hükümlerinden ihale komisyonunun verilen teklifleri  
değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre  
teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit edeceği, bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre  
içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları  
yazılı olarak isteyeceği, aşırı düşük teklif açıklaması sunulması için isteklilere üç (3) iş  
gününden az olmamak üzere uygun bir süre verileceği, malzemeli yemek hizmet alımı  
ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesinde kullanılmak üzere teknik şartnamede  
asgari iki haftalık örnek menü düzenlemesi yapılacağı ve bu menüde yer alan yemeklerin  
içerikleri ile çiğ girdi miktarlarının belirtileceği, teklifi aşırı düşük bulunan isteklinin  
öncelikle “ana çiğ girdi”, “işçilik” ve “yardımcı gider” oranlarının belirtildiği Malzemeli  
Yemek Sunumu Hesap Cetvelini hazırlayarak açıklaması kapsamında sunacağı, açıklamanın  
geçerli kabul edilebilmesi için “(Ana Çiğ Girdi Maliyeti+İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif  
Tutarı” oranının 0,80’den az ve 0,95’den çok olmaması gerektiği, oran belirtmeyen veya  
belirttiği oran 0,80’den az veya 0,95’den çok olan isteklilerin tekliflerinin reddedileceği  
anlaşılmaktadır.  
Bununla birlikte, malzemeli yemek hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin  
açıklanmasında isteklinin sadece “ana çiğ girdi” ve “işçilik” giderlerine ilişkin açıklama  
yapmasının yeterli olduğu, yardımcı giderlere ilişkin açıklama yapılmasının gerekli olmadığı  
anlaşılmaktadır.  
Bahse konu ihaleye ait İdari Şartname’nin 25’inci maddesinde yer alan “…Yemeklerin  
kuruluşta pişirildiği ve bu hizmetin sunulması işiyle ilgili olarak aylık (26) gün üzerinden  
fiilen çalışan personelin tüm mesaisini kuruluşta geçirdiği hallerde…işçilik giderleri [(işçi  
ücreti, sigorta prim giderleri, yemek, yol, giyim, ulusal bayram ve genel tatil günlerinde  
çalışma (72,5 gün)] teklif fiyata dâhildir…” düzenlemesi,  
Sözleşme Tasarısı’nın 5’inci maddesinde yer alan “…Sözleşme konusu iş; Kuruluşun  
mutfağında, yemek pişirme yoluyla mamul yemek alımı, dağıtımı ve servis hizmetleridir…”  
düzenlemesi ve 36’ncı maddesinde yer alan “…36.3. Mamul yemek hizmet alımında çalışan  
personelin yemek gideri “teklif fiyata dâhil giderler” arasında yer aldığından, söz konusu  
8
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/022  
: 40  
: 30.03.2016  
: 2016/UH.I-935  
personelin yemek gideri için yüklenici firmaya ödeme yapılmayacaktır…” düzenlemeleri ile  
işçilik giderlerinin teklif fiyata dahil olan giderler arasında yer aldığı, işçilere ait yemek  
giderinin de işçilik giderine dahil olduğu anlaşılmaktadır.  
Dolayısıyla, yukarıda yer alan mevzuat hükümleri ve ihale dokümanında yapılan  
düzenlemeler birlikte değerlendirildiğinde, aşırı düşük teklif açıklaması yapan isteklilerin  
işçilik maliyetlerine ilişkin açıklama yapması gerektiği ve işçilere verilecek yemek giderinin  
de bu açıklamaya dahil edilmesi gerektiği anlaşılmaktadır.  
Çağatay Ögen (İnegöl Yem. San.)- Özvarlık İnş. Gıda Taah. ve Spor Eğitimi San. ve  
Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı’nın aşırı düşük teklif açıklamaları incelendiğinde, ana çiğ girdi  
maliyeti olarak 401.780,497460 TL, işçilik gideri için 105.142,40 TL belirlediği, “(Ana Çiğ  
Girdi Maliyeti+İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,869582 olduğu, çalışması  
öngörülen beş adet personele ait maliyetlerin KİK İşçilik Hesaplama Modülü kullanılarak  
hesaplandığı, hesaplama yapılırken 01.07.2015-31.12.2015 tarihleri arasındaki dönemdeki  
güncel brüt asgari ücretin esas alındığı görülmüştür.  
Diğer taraftan, işçilik maliyetinin hesabında personel ücretine yol, ulusal bayram ve  
genel tatil günleri çalışma giderleri ile kıyafet giderlerinin de dahil edildiği görülmüştür.  
Bununla birlikte, işçilere ait öğle yemeği giderinin ana çiğ girdi maliyeti  
hesaplamasına dahil edildiği ve bu personel için toplam 1.560 öğle yemeği öğünü üzerinden  
hesaplama yapıldığı görülmüştür.  
Çalıştırılacak personele ilişkin yemek giderlerinin işçilik maliyetlerine ilişkin açıklama  
bölümünde yer almayıp ana çiğ girdi maliyetleri içerisinde yer almasının Kamu İhale Genel  
Tebliği’nin 79.2.6’ncı maddesinde yer alan “Ana Çiğ Girdi Maliyeti”+”İşçilik Maliyeti”  
toplam tutarını etkilemeyeceği, dolayısıyla aşırı düşük teklif açıklamasında esasa etki edecek  
bir sonuç doğurmayacağı sonucuna varılmıştır.  
Dolayısıyla, başvuru sahibi istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında  
işçilere verilecek öğle yemeği giderlerinin ana çiğ girdi maliyetlerine dahil edilerek  
hesaplanmasının, diğer bir ifadeyle, işçilere verilmesi öngörülen yemek bedelinin de  
maliyetlere dahil edilmesinin Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.6’ncı maddesine aykırı  
olmadığı, dolayısı ile başvuru sahibinin iddiasının yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.  
Başvuru sahibi isteklinin Güç-El Yem. San. Et ve Et Ür. Süt Ür. Gıda Hayv. San. ve  
Tic. Ltd. Şti. hakkındaki iddiaları kapsamında yapılan incelemede, ana çiğ girdi maliyeti  
olarak 396.489,19 TL, işçilik gideri için 100.739,46 TL belirlediği, “(Ana Çiğ Girdi  
Maliyeti+İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,8178100279 olduğu, söz konusu  
isteklinin aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında işçilik maliyetine ilişkin yapmış olduğu  
açıklamalarda 01.01.2016-30.06.2016 tarihleri arasındaki işçilik maliyetleri için 01.07.2015-  
31.12.2015 tarihleri arasındaki KİK İşçilik Hesaplama Modülü kullanılarak hesaplanan  
güncel brüt asgari ücretin %5 fazlasını, 01.07.2016-31.12.2016 tarihleri arasındaki işçilik  
maliyetleri için ise bir önceki dönem için öngördüğü işçilik maliyetlerinin %5 fazlasını esas  
aldığı, ancak işçilere verilmesi öngörülen yemek bedeline ilişkin herhangi bir açıklama  
yapmadığı görülmüştür.  
9
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/022  
: 40  
: 30.03.2016  
: 2016/UH.I-935  
Aynı isteklinin ana çiğ girdi maliyetleri incelendiğinde, söz konusu girdilerin ihale  
dokümanında alımı öngörülen 108.250 öğün sayısı üzerinden hesaplandığı, ancak  
çalıştırılması öngörülen personele verilecek yemek giderine ilişkin herhangi bir maliyet  
belirlenmediği görülmüştür.  
Dolayısıyla, Güç-El Yem. San. Et ve Et Ür. Süt Ür. Gıda Hayv. San. ve Tic. Ltd. Şti.  
tarafından işçilik maliyetlerine yemek bedelinin dahil edilmeden aşırı düşük teklif açıklaması  
yapıldığı görüldüğünden, bu açıklamanın mevzuata uygun olmadığı, söz konusu isteklinin  
teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği, dolayısıyla başvuru sahibinin iddiasının  
yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.  
Sonuç olarak, yukarıda belirtilen mevzuata aykırılıkların düzeltici işlemle  
giderilebilecek nitelikte olduğu tespit edildiğinden, Çağatay Ögen (İnegöl Yem. San.)-  
Özvarlık İnş. Gıda Taah. ve Spor Eğitimi San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı’nın teklifinin  
değerlendirmeye alınması, Güç-El Yem. San. Et ve Et Ür. Süt Ür. Gıda Hayv. San. ve Tic.  
Ltd. Şti.’nin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması ve bu aşamadan sonraki ihale  
işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici  
işlem belirlenmesine,  
Oyçokluğu ile karar verildi.  
Mahmut GÜRSES  
Başkan  
Kazım ÖZKAN  
II. Başkan  
Ali Kemal AKKOÇ  
Kurul Üyesi  
Ahmet ÖZBAKIR  
Kurul Üyesi  
Mehmet Zeki ADLI  
Hasan KOCAGÖZ  
Kurul Üyesi  
Hamdi GÜLEÇ  
Kurul Üyesi  
Kurul Üyesi  
Dr. Mehmet AKSOY  
Kurul Üyesi  
10  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/022  
: 40  
: 30.03.2016  
: 2016/UH.I-935  
KARŞI OY  
Başvuru sahibinin itirazen şikayet başvuru dilekçesindeki iddiaları kapsamında Kurul  
çoğunluğunca, Güç-El Yem. San. Et ve Et Ür. Süt Ür. Gıda Hayv. San. ve Tic. Ltd. Şti.  
tarafından işçilik maliyetlerine yemek bedelinin dahil edilmeden aşırı düşük teklif açıklaması  
yapıldığı görüldüğünden, bu açıklamanın mevzuata uygun olmadığı, söz konusu isteklinin  
teklifinin değerlendirme dışı bırakılması ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun  
olarak yeniden gerçekleştirilmesine ilişkin “düzeltici işlem belirlenmesine” karar verilmiştir.  
Başvuru sahibinin iddialarının İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmeliğin  
18’inci maddesi yönünden Kurul kararına dayanak teşkil eden esas inceleme raporu ve eki  
belgeler üzerinde yapılan inceleme sonucunda;  
İnegöl Yenice Bakım ve Rehabilitasyon Merkezi Müdürlüğü tarafından  
gerçekleştirilen “Yenice Engelsiz Yaşam Bakım Rehabilitasyon ve Aile Danışma Merkezi  
Müdürlüğü'ne 2016 Mali Yılı İçin Mamul Yemek Alımı” ihalesine ilişkin yaklaşık maliyetin  
toplam 1.051.840,00 TL olarak hesaplandığı,  
Bahse konu ihalede 17 adet ihale dokümanı satın alındığı, 17.12.2015 tarihinde  
gerçekleştirilen ihaleye 9 istekli tarafından teklif verildiği,  
İhaleye ilişkin tekliflerin denetimi hakkında ihale komisyonunca yapılan incelemeye  
göre 9 teklifin de geçerli teklif olarak belirlendiği, bu tekliflerin,  
Teklif Bedeli  
İsteklinin Adı  
(TL)  
Manisa Asya Gıda Yem. Teks. Konf. Mad. İhkom. Amb. San. Lt. Şti.  
Mesut Çiçek  
Zengin Müşavirlik Tem. Yem. İm. Gıda Doğalgaz San. ve Tic. Ltd. Şti.  
Çağatay Ögen (İnegöl Yem. San.)- Özvarlık İnş. Gıda Taah. ve Spor  
Eğitimi San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı  
424.250,00  
443.950,00  
494.775,00  
582.950,00  
Tortamışlar Nak. Gıda Tem. San. ve Tic. Ltd. Şti.  
597.750,00  
608.000,00  
610.675,00  
632.750,00  
678.700,00  
Güç-El Yem. San. Et ve Et Ür. Süt Ür. Gıda Hayv. San. ve Tic. Ltd. Şti.  
Akr Sos. Hiz. Elektronik Öz. Sağ. ve İnş. Tic. Ltd. Şti.  
Eker Yem. Tem. Hayv. Medikal İnş. San. Tic. Ltd. Şti.  
Mars Sos. Hizm. ve Özel Sağ. Hizm. Bilg. Tic. Ltd. Şti.  
Şeklinde verildiği,  
Şikayete konu ihale hakkında ihale komisyonunca alınan kararda 809.107,69 TL sınır  
değerin altında kalan 9 istekliden de aşırı düşük teklif açıklaması istenildiği, aşırı düşük teklif  
açıklamasına sadece Çağatay ÖGEN (İnegöl Yem. San.)-Özvarlık İnş. Gıd. Taah. ve Spor  
Eğitimi San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığının cevap verdiği, diğer isteklilerin tekliflerinin aşırı  
düşük teklif açıklaması sunmadıkları gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı ve ihalenin  
582.950,00 TL fiyat teklifi ile Çağatay ÖGEN (İnegöl Yem. San.)-Özvarlık İnş. Gıd. Taah. ve  
Spor Eğitimi San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı üzerine bırakıldığı,  
11  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/022  
: 40  
: 30.03.2016  
: 2016/UH.I-935  
Anlaşılmıştır.  
4734 sayılı Kanunun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde;  
İhale komisyonu verilen teklifleri (Değişik: 6/2/2014-6518/47md.) değerlendirdikten  
sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük  
olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif  
sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak  
ister.  
İhale komisyonu;  
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım  
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,  
(Değişik: 6/2/2014-6518/47 md.) gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate  
alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli  
görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
(Ek fıkra: 20/11/2008-5812/12 md.; Değişik fıkra: 6/2/2014-6518/47 md.) Kurum,  
ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne göre aşırı düşük  
tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi  
amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu maddede öngörülen  
açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık maliyeti 8 inci maddede  
öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile yapım işleri ihalelerinde  
sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin  
reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale komisyonu bu maddenin  
uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.” hükmü yer almaktadır.  
Bahse konu madde hükmünden, ihalede aşırı düşük sorgulama yapılacağının ihale  
dokümanında düzenmiş haline göre, ihale komisyonunun, yaptığı değerlendirme neticesinde  
geçerli olduğunu tespit ettiği tekliflerden, ihaleye verilen diğer tekliflere veya idarenin tespit  
ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olan isteklileri tespit edeceği ve tespit  
edilen bu teklifleri reddetmeden önce yine madde metninde belirtilen usul doğrultusunda  
sorgulamaya tabi tutacağı anlaşılmaktadır.  
Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde, aşırı düşük teklif  
sorgulamasının Kamu İhale Genel Tebliğinin “teklif fiyata dahil masraflar” ve “aşırı düşük  
tekliflerin değerlendirilmesini” düzenleyen maddeleri ile idari şartnamenin “teklif fiyata dahil  
olan giderler” başlıklı maddesindeki düzenlemelerin esas alınarak yapılması gerekmektedir.  
Bu ihalelerde, aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda belgelere dayalı yazılı açıklama  
yapmayan veya ihale komisyonunca açıklamaları yetersiz bulunan isteklilerin teklifleri ile  
teklif edilmesi gereken asgari işçilik maliyetini karşılamayan teklifler gerekçesi belirtilmek  
suretiyle reddedilecektir. İhale konusu hizmetin maliyet unsurlarının, personel çalıştırılmasına  
dayalı hizmet alımlarında olduğu gibi önceden belirlenen nitelikte olmadığı görülmektedir.  
Bu durumda, ihale dokümanında belirtilen şartlara uygun olarak hizmetin ifası için her  
isteklinin basiretli tacir olma yükümlülüğü gereğince kendi organizasyon yapısı, kullanacağı  
makine ekipmanın özellikleri, malzeme teminindeki kendine özgü koşulları vb. unsurları  
dikkate alarak teklif fiyatını belirlemesi gerekmektedir.  
12  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/022  
: 40  
: 30.03.2016  
: 2016/UH.I-935  
Ayrıca, malzeme dahil yemek alım hizmetlerinde yemek bileşenlerini oluşturan  
girdilerin önemli bir kısmı yerel, mevsimsel ve iklim özelliklerine göre farklılıklar  
göstermekte, bir çok girdi müstahsilden doğrudan temin edilebilmektedir. Özellikle sebze  
meyve gibi girdilerin piyasa koşulları sebebiyle muhasebeleştirilmesinde karşılaşılan  
güçlüklerin aşırı düşük teklif sorgulamasında ispat için aranılan belgelere yansıtılmasında  
isteklilerin önünde önemli bir engel teşkil edeceğinden, şikayete konu ihalede, ihtiyaçların  
uygun şartlarla ve zamanında karşılanması ve kaynakların verimli kullanılmasından sorumlu  
olan idarenin, ihalede aşırı düşük teklif açıklaması isteyerek ihalenin sonuçlandırılması  
yönünde tesis etmiş olduğu işlemlerde mevzuata uyarlık bulunmadığı,  
İhale konusu işin personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı işi olmadığı, yaklaşık  
maliyetin büyük çoğunlukla yemek giderinden oluştuğu ihalede verilen teklifler yaklaşık  
maliyetin altında olmakla birlikte yaklaşık maliyete ve birbirlerine göre yakın olduğu ve en  
düşük teklifin bile diğer tekliflere göre aşırı düşük olarak değerlendirilemeyeceği  
anlaşıldığından, idarece yemek kalemlerinde aşırı düşük teklif sorgulaması yapılarak ihalenin  
karara bağlanması yönünde gerçekleştirilen idari işlemlerin mevzuata uygun olmadığı,  
Değerlendirilmiştir.  
Açıklanan nedenlerle; başvuru sahibinin iddiaları kapsamında yapılan incelemeye  
göre, ihalenin yemek alımı kalemlerinde aşırı düşük teklif sorgulaması yapılarak ihalenin  
sonuçlandırılmasına yönelik idarece gerçekleştirilen idari işlemlerin yerinde olmadığına  
ilişkin “düzeltici işlem belirlenmesine” karar verilmesi yönündeki düşüncem ile, Kurul  
çoğunluğunca verilen karara katılmıyorum.  
Ali Kemal AKKOÇ  
Kurul Üyesi  
13