Ana Sayfa / Kararlar / Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü 10. Bölge Müdürlüğü / 2015/134598-DSİ 10. Bölge Müdürlüğü 2016 Yılı Personel Taşıma Servis Hizmetleri Alımı
Bilgi
İKN
2015/134598
Başvuru Sahibi
Emir Nakliyat İnş. Gıda Öz. Eğt. Temz. İth. İhrc. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti.
İdare
Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü 10. Bölge Müdürlüğü
İşin Adı
DSİ 10. Bölge Müdürlüğü 2016 Yılı Personel Taşıma Servis Hizmetleri Alımı
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/031  
: 28  
: 25.05.2016  
: 2016/UH.II-1384  
TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER:  
Başkan: Hamdi GÜLEÇ  
Üyeler: II. Başkan Şinasi CANDAN, Osman DURU, Erol ÖZ, Köksal SARINCA, Ahmet  
İhsan ŞATIR, Hasan KOCAGÖZ, Mehmet ATASEVER, Oğuzhan YILDIZ  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Emir Nakliyat İnş. Gıda Öz. Eğt. Temz. İth. İhrc. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti.,  
3. Sanayi Sitesi K: 1 Blok No: 2 Kayapınar/DİYARBAKIR  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü 10. Bölge Müdürlüğü,  
Seyrantepe Sanayi Mah. Elazığ Bulvarı No: 147 21120 DİYARBAKIR  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2015/134598 İhale Kayıt Numaralı “DSİ 10. Bölge Müdürlüğü 2016 Yılı Personel Taşıma  
Servis Hizmetleri Alımı” İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü 10. Bölge Müdürlüğü tarafından 17.11.2015  
tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “DSİ 10. Bölge Müdürlüğü 2016 Yılı Personel  
Taşıma Servis Hizmetleri Alımı” ihalesine ilişkin olarak Emir Nakliyat İnş. Gıda Öz. Eğt.  
Temz. İth. İhrc. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin 20.04.2016 tarihinde yaptığı şikâyet  
başvurusunun, idarenin 28.04.2016 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince  
06.05.2016 tarih ve 27928 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 06.05.2016 tarihli dilekçe ile  
itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2016/1121 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
1
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,  
1) İhalenin 1’inci kısmı üzerinde bırakılan istekli tarafından aşırı düşük teklif  
açıklamalarının toplam birim maliyete dayalı açıklamayı içeren fiyat teklifi ile açıklanması  
gerekirken, ağırlıklı ortalama birim maliyete dayalı açıklamayı içeren proforma faturalar ile  
yapılmasının mevzuata aykırı olduğu,  
2) Araç sahipleri ile yapılan kira sözleşmelerinin tek başına aşırı düşük teklif  
açıklaması kapsamında sunulmasının mevzuata aykırı olduğu, diğer yandan anılan  
sözleşmenin mevzuat uyarınca taşıması gereken ibareleri taşımadığı, ayrıca belgelendirmeye  
esas hususlara ait imza sirküleri ile meslek mensubuna ilişkin faaliyet belgesinin mevcut  
olmadığı, söz konusu belgelerde kaşe/mühürlerin de eksik olduğu,  
3) Araçların amortisman bedeli hesaplanırken, söz konusu araçların şirketin aktifine  
hangi bedelle kaydolduğu hususunda meslek mensubu tarafından düzenlenmiş bir belgenin  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/031  
: 28  
: 25.05.2016  
: 2016/UH.II-1384  
veya demirbaş veya amortisman defterinin sunulmadığı, anılan istekli tarafından sunulan  
belgelerin mevzuat uyarınca taşıması gereken ibareleri taşımadığı, ayrıca belgelendirmeye  
esas hususlara ait imza sirküleri ile meslek mensubuna ilişkin faaliyet belgesinin mevcut  
olmadığı, söz konusu belgelerde kaşe/mühürlerin de eksik olduğu,  
4) Bahsi geçen istekli tarafından araç giderlerinin tevsiki için meslek mensubu  
tarafından onaylı fiyat teklifi ve fiyat teklifine dayanak teşkil eden maliyet/satış tutarı tespit  
tutanağının sunulmadığı, fiyat teklifi üzerinde mevzuat uyarınca yer alması gereken ibareler  
ile meslek mensubuna ait imza ve iletişim bilgilerinin mevcut olmadığı, fiyat teklifi üzerinde  
zorunlu trafik sigortası, kasko, araç ve egzoz muayene giderleri, araç vergileri, araçların  
bakım-onarım ve amortisman giderlerinin teklif edilen tutara dâhil olduğu ibaresinin yer  
almadığı, maliyet/satış tespit tutanağında söz konusu giderlerin ayrı ayrı gösterilmemesinin  
mevzuata aykırı olduğu,  
5) Saatlik ortalama yakıt tüketim miktarının tevsiki için araç kataloğunun  
sunulmamasının mevzuata aykırı olduğu,  
6) Akaryakıt bedelinin EPDK rayiç fiyatının altında olduğu, söz konusu fiyata nasıl  
ulaşıldığına ilişkin bilgi ve belgelerin sunulmadığı,  
7) Aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında kasko, ferdi kaza koltuk sigortası, mali  
sorumluluk trafik sigortasına ilişkin sigorta acentelerinden alınarak sunulan poliçe, proforma  
fatura veya sözleşmelere ek olarak ilgili sigorta şirketinin genel müdürlüğünden veya bölge  
müdürlüğünden alınan teyit yazısının sunulması veya bu teyitlerin yetkili kişilerin imzalarını  
taşıması gerekirken, anılan istekli tarafından mevzuata aykırı bir şekilde tevsik edildiği,  
8) Sözleşme ve genel giderlere ilişkin açıklama kapsamında bir maliyet  
öngörülmemesinin mevzuata aykırı olduğu,  
9) İhalenin gerçekleştirildiği ilde ihale üzerinde bırakılan isteklinin  
S
plaka araçların  
mülkiyetine sahip olmadığı, bunlara ilişkin olarak araçları devir alması ve güzergâh izin  
belgesinin mevcut olması gerekirken, söz konusu hususlar olmaksızın ihalenin anılan istekli  
2
üzerinde bırakılmasının mevzuata aykırı olduğu, bununla birlikte araçlara ait güzergâh izin  
belgesinin temini için belediyeye ödenecek harç ücretinin maliyet bileşenleri içerisinde yer  
alması gerektiği,  
10) Anılan istekli tarafından her iki kısma da teklif verildiği, ancak sunulan iş  
deneyim belgesinin her iki kısım için yeterli olmadığı, idarece değerlendirmenin ayrı ayrı  
gerçekleştirildiği, söz konusu hususun mevzuata aykırı olduğu, ihalenin 2’nci kısmına itiraz  
olmasına rağmen ihale üzerinde bırakılan istekli ile mevzuata aykırı bir şekilde sözleşme  
imzalandığı,  
11) Aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında işçilik, lastik, MTV, GPS, temizlik,  
egzoz pulu, işçi sağlığı ve güvenliği, fenni muayene ve sözleşme giderlerinin mevzuata uygun  
tevsik edilmediği, sunulan belgelerde mevzuat uyarınca taşıması gereken ibareler ile  
kaşe/mühürlerin mevcut olmadığı,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/031  
: 28  
: 25.05.2016  
: 2016/UH.II-1384  
12) İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından düşük teklif fiyatı sunulmasının  
sebebinin bakım, onarım, yedek parça, lastik, kasko, trafik ve ferdi kaza sigortası için sunulan  
belgelerin sözleşme süresini kapsamaması olduğu, bu durumda anılan istekli tarafından haksız  
fiyat avantajı elde edildiği,  
13) Kesinleşen ihale kararında ihale üzerinde bırakılan istekliye ait aşırı düşük teklif  
açıklamasının kabul edilme gerekçesinin belirtilmemesinin mevzuata aykırı olduğu  
14) İhale üzerinde bırakılan istekliye ait aşırı düşük teklif açıklamasına dayanak  
oluşturan tüm belgelerin ilgililerden talep edilerek incelenmesi gerektiği iddialarına yer  
verilmiştir.  
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit  
edilmiştir.  
Başvuru konusu ihalenin 17.11.2015 tarihinde gerçekleştirildiği, 14.12.2015 tarihli  
ihale komisyonu kararından söz konusu ihalenin 1’inci kısmına  
yapılan değerlendirmede sınır değerin yaklaşık maliyetin 1,30 sayısına bölünmesi sonucu  
1.133.554,35 TL (1.473.620,65 TL / 1,30 1.133.554,35 TL) olarak hesaplandığı, bunun  
neticesinde isteklinin teklifinin aşırı düşük teklif olarak değerlendirildiği, akabinde  
20.11.2015 tarihli yazılar ile söz konusu isteklilerden aşırı düşük teklif açıklaması talebinde  
bulunulduğu, bahsi geçen yazılara istekli tarafından cevap verildiği, idarece düzenlenen  
8
isteklinin katıldığı, idarece  
=
6
3
aşırı düşük teklif değerlendirme tutanağından anılan isteklilerden sadece birine ait aşırı düşük  
teklif açıklamasının yeterli görüldüğü, sonuç olarak 1.121.910,00 TL teklif bedeli ile Mehmet  
Yaşar Seçik Otobüs İşletmecisinin teklifinin ekonomik açıdan en avantajlı teklif,  
1.227.270,00 TL teklif bedeli ile başvuru sahibinin teklifinin ekonomik açıdan en avantajlı  
ikinci teklif olarak belirlendiği anlaşılmıştır.  
Söz konusu komisyon kararının 15.12.2015 tarihinde EKAP üzerinden tebliğinden  
sonra, başvuru sahibi tarafından yapılan şikâyet başvurusunun idarece reddi üzerine Kuruma  
itirazen şikâyet başvurusunda bulunulduğu,  
3
Kurumca yapılan inceleme neticesinde 24.02.2016 tarihli ve 2016/UH.II-644 sayılı  
Kurul kararının alındığı, söz konusu kararda “…Yukarıda yer verilen hususlar bir arada  
değerlendirildiğinde, aşırı düşük teklif açıklamalarına yönelik sağlıklı bir değerlendirme  
yapılabilmesinin ön koşulunun, idarece isteklilere gönderilen aşırı düşük teklif açıklama  
istenmesine ilişkin yazılarda, açıklamalara esas olacak önemli teklif bileşenlerinin herhangi  
bir tereddüt doğurmayacak ve bütün istekliler tarafından eşit şekilde anlaşılacak şekilde net  
olarak ifade edilmesi olduğu, aksi durumda idarece objektif bir değerlendirme  
yapılabilmesinin mümkün olmayacağı,  
Bu bağlamda, idarece açıklanması istenen önemli teklif bileşenlerinin örneğin  
amortisman bedeli, personel maliyeti, zorunlu karayolu taşımacılık mali sorumluluk sigortası  
bedeli, akaryakıt bedeli vb. tek tek maliyet bileşenlerinin adları verilmek suretiyle aşırı düşük  
teklif sorgulamasının gerçekleştirilmesi gerektiği,  
Ancak, söz konusu açıklama isteme yazılarında “…bakım onarım, lastik vb.  
giderler…zorunlu giderler…yapılacak diğer tüm giderler…” gibi belirsizliğe yol açabilecek  
ve istekliler tarafından farklı anlaşılabilecek ifadelere yer verildiği, kaldı ki anılan istekliler  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/031  
: 28  
: 25.05.2016  
: 2016/UH.II-1384  
tarafından yapılan açıklamalar göz önünde bulundurulduğunda, bir istekli tarafından sadece  
trafik sigortası bedeli, bir istekli tarafından trafik sigortası ve kasko bedeli ve bir başka istekli  
tarafından ise hem trafik sigortası hem de karayolu yolcu taşımacılığı zorunlu koltuk ferdi  
kaza sigortası bedeline ilişkin belgelendirmelerin mevcut olduğunun görüldüğü,  
Dolayısıyla, açıklanması istenen önemli teklif bileşenlerinde yer alan zorunlu giderler,  
diğer tüm giderler veya vb. giderler gibi net olmayan ifadelerin bulunmasının açıklama  
sunacak istekliler tarafından farklı şekillerde değerlendirildiği anlaşılmıştır.  
Diğer yandan, başvuru sahibinin ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan  
aşırı düşük teklif açıklamasına yönelik iddia konusu ettiği hususlar da dikkate alındığında,  
idarece önemli teklif bileşeni olarak belirlenecek gider kalemlerinin açık ve net olarak ifade  
edilmesi hususu, hem tekliflerin değerlendirilmesi hem de iddiaların sağlıklı bir şekilde  
cevaplandırılması açısından büyük önem arz ettiği,  
Bu çerçevede, aşırı düşük teklif sorgulama yazılarının Tebliğin 79.2.1’inci maddesine  
uygun olarak yeniden düzenlenmesi ve aşırı düşük teklif değerlendirilmesi işleminin yeniden  
gerçekleştirilmesi gerektiği anlaşılmıştır.  
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle  
giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, idare tarafından aşırı düşük teklif  
sorgulama yazılarının yeniden düzenlenmesi, söz konusu yazılar içeriğinde aşırı düşük teklif  
değerlendirme sürecine esas alınacak olan teklifteki önemli bileşenlerin ayrıntılı ve net bir  
şekilde belirtilmesi ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden  
gerçekleştirilmesi gerekmektedir…” hususlarına yer verilerek düzeltici işlem tesis edilmesine  
karar verildiği görülmüştür.  
Anılan Kurul kararının uygulanmasını teminen teklif fiyatı sınır değerin altında  
bulunan  
6
istekliden 16.03.2016 tarihli yazılar ile aşırı düşük teklif açıklaması talebinde  
bulunulduğu, bahsi geçen aşırı düşük teklif sorgulama yazılarında idarece önemli teklif  
bileşenlerinin, amortisman maliyeti, akaryakıt maliyeti, bakım maliyeti, lastik maliyeti,  
personel maliyeti, zorunlu giderler (zorunlu mali mesuliyet sigortası maliyeti, ferdi kaza  
sigortası maliyeti, araç zorunlu muayene maliyeti, egzoz emisyon ölçümü maliyeti, ilgili  
mevzuatı uyarınca sözleşme giderleri (sözleşme damga vergisi, ödemeler üzerinden ödenecek  
damga vergisi, karar pulu bedeli, Kamu İhale Kurumu payı) şeklinde belirlendiği tespit  
edilmiştir.  
4
Diğer yandan, aşırı düşük teklif değerlendirme tutanağından, teklif fiyatı sınır değerin  
altında bulunan  
3
istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklamasında bulunulduğu, idarece  
yapılan değerlendirme neticesinde iki istekliye ait açıklamanın uygun bulunmadığı, yine  
12.04.2016 tarihli ihale komisyonu kararından 1.121.910,00 TL teklif bedeli ile Mehmet  
Yaşar Seçik Otobüs İşletmecisinin teklifinin ekonomik açıdan en avantajlı teklif,  
1.227.270,00 TL teklif bedeli ile başvuru sahibinin teklifinin ekonomik açıdan en avantajlı  
ikinci teklif olarak belirlendiği, söz konusu kesinleşen ihale kararının başvuru sahibine tebliği  
üzerine, anılan istekli tarafından 20.04.2016 tarihinde şikâyet başvurusunda bulunulduğu,  
bahsi geçen şikâyet başvurusunun idarenin 28.04.2016 tarihli işlemi ile reddi üzerine  
06.05.2016 tarihinde Kuruma itirazen şikâyet başvurusunda bulunulduğu anlaşılmıştır.  
1) Başvuru sahibinin 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 11, 12 ve 14’üncü iddialarına ilişkin olarak:  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/031  
: 28  
: 25.05.2016  
: 2016/UH.II-1384  
maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya  
idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu  
teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli  
olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.  
İhale komisyonu;  
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım  
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne  
göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin  
belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu  
maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık  
maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile  
yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen  
açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale  
komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.”  
hükmü,  
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Sınır değer ve aşırı düşük  
teklifler” başlıklı 59’uncu maddesinde “(1) İhale komisyonu verilen teklifleri  
değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değeri hesaplar.  
(2) Aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemlerine ilişkin olarak, ihale ilanı ve  
dokümanında belirtilmek kaydıyla, üçüncü, dördüncü ve beşinci fıkralardaki koşullar  
çerçevesinde aşağıdaki seçeneklerden bir tanesi kullanılır.  
a) Sınır değerin altında olan teklifler ihale komisyonunca aşırı düşük teklif olarak  
tespit edilir ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte  
önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili ayrıntılar yazılı olarak istenir. İhale  
komisyonu;  
5
1) Verilen hizmetin ekonomik olması,  
2) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı  
avantajlı koşullar,  
3) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir…” hükmü,  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı  
düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “…79.2.2. İstekliler aşırı  
düşük olarak tespit edilen tekliflerini aşağıdaki yöntemleri kullanarak açıklayabilirler.  
79.2.2.1. Üçüncü Kişilerden Alınan Fiyat Teklifleri: Teklifi oluşturan maliyet  
bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat  
teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili  
olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/031  
: 28  
: 25.05.2016  
: 2016/UH.II-1384  
tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat  
teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek  
ve fiyat teklifinin ekinde idareye verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli  
görülmesi halinde bu tutanaklar meslek mensubundan istenebilecektir.  
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin  
mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen  
ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması  
halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında  
olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu  
tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre  
tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki  
ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin  
yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi  
gerekmektedir.  
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin  
altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek  
mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine  
göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit  
tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan  
ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle  
kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.  
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden  
alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu  
değildir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
79.2.2.2. Kamu Kurum ve Kuruluşları Tarafından Sunulan Mal ve Hizmetlere İlişkin  
Fiyatlar: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin kamu kurum ve kuruluşları tarafından  
sunulan hizmetlere ilişkin fiyat tarifeleri veya istekliye verilmiş fiyat teklifleri açıklama  
yöntemi olarak kullanılabilir. Bu usulle yapılmış açıklamanın geçerli olabilmesi için  
6
kullanılan fiyatların ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olması  
zorunludur.  
79.2.2.3. Kamu Kurum ve Kuruluşları Tarafından İlan Edilen Fiyatlar: Teklifi  
oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilan edilmiş fiyat  
tarifeleri açıklama yöntemi olarak kullanılabilir. Bu usulle yapılmış açıklamanın geçerli  
olabilmesi için ilan edilen fiyatların ihalenin ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi  
hariç) geçerli olması zorunludur.  
79.2.3. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın ve  
emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6 ve Ek-O.7 numaralı tutanaklardaki bilgilerin  
doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler veya  
Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır  
79.3.4. Hizmet alım ihalelerinde herhangi bir sigorta giderinin aşırı düşük teklif  
sorgulamasında önemli bir bileşen olarak kabul edilmesi durumunda, isteklilerce sigorta  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/031  
: 28  
: 25.05.2016  
: 2016/UH.II-1384  
acentelerinden alınan poliçe, fiyat teklifi veya sözleşmelerin ekine ihale dokümanında yer  
alan teminat tutarları üzerinden teklif ettikleri sigorta prim tutarlarıyla sigorta hizmetini  
gerçekleştirebileceklerine ilişkin, ilgili sigorta şirketinin genel müdürlüğünden veya bölge  
müdürlüğünden alınan teyit yazısının eklenmesi ve bu yazının yetkili kişilerin imzasını  
taşıması gereklidir. Ancak sigorta şirketlerinin genel müdürlük veya bölge müdürlükleri  
tarafından imzalanmış poliçe veya fiyat teklifleri için teyit alınması zorunlu değildir. Sigorta  
giderinin tevsiki için sunulan belgenin işin süresinin tamamını kapsaması gerekmektedir.  
79.3.5. Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımlarına ilişkin yapılan  
aşırı düşük teklif açıklamasında, sözleşme giderleri ve genel giderlerin % 4 oranında  
hesaplanması söz konusu olmayacak, sözleşme giderleri ilgili mevzuatına göre hesaplanmak  
suretiyle açıklama yapılacaktır.” açıklaması yer almaktadır.  
Aktarılan mevzuat hükümlerinden, ihale komisyonu tarafından yapılan değerlendirme  
neticesinde teklif fiyatı sınır değerin altında kalan isteklilerin tekliflerinin aşırı düşük teklif  
olarak değerlendirilmesi ve bu teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğu tespit edilen  
bileşenlerle ilgili yazılı açıklama istenilmesi gerektiği, teklif fiyatı aşırı düşük olarak tespit  
edilen isteklilerin açıklamalarının hangi yöntemlerle yapılabileceğinin tek tek sayılmak  
suretiyle belirlendiği,  
Aşırı düşük teklif açıklamalarının üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri ile tevsik  
edilmesi durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan  
veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre  
teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek  
-O.5) veya satış tutarı tespit  
tutanağı (Ek O.6) düzenleneceği, ancak fiyat teklifinin ekinde idareye verilmesi gibi bir  
-
zorunluluğun olmadığı, bununla birlikte gerek görülmesi halinde idare veya Kurum  
tarafından söz konusu tutanakların talep edilebileceği,  
Buradan hareketle, satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi  
sunulabilmesi için, teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama  
birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması,  
fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin  
yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…)  
sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin  
7
altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de  
belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerektiği,  
Diğer yandan, teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin olarak, kamu kurum ve  
kuruluşları tarafından ilan edilmiş fiyat tarifelerinin açıklama yöntemi olarak  
kullanılabileceği, bu usulle yapılan açıklamaların geçerli olabilmesi için ilan edilen fiyatların  
ihalenin ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olması zorunluluğunun  
bulunduğu,  
Bununla birlikte, hizmet alımı ihalelerinde herhangi bir sigorta giderinin aşırı düşük  
teklif sorgulamasında önemli bir bileşen olarak belirlenmesi durumunda, isteklilerce sigorta  
acentelerinden alınan poliçe, fiyat teklifi veya sözleşmelerin ekine ihale dokümanında yer  
alan teminat tutarları üzerinden teklif ettikleri sigorta prim tutarlarıyla sigorta hizmetini  
gerçekleştirebileceklerine ilişkin, ilgili sigorta şirketinin genel müdürlüğünden veya bölge  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/031  
: 28  
: 25.05.2016  
: 2016/UH.II-1384  
müdürlüğünden alınan teyit yazısının eklenmesi ve bu yazının yetkili kişilerin imzasını  
taşıması gerektiği, ancak sigorta şirketlerinin genel müdürlük veya bölge müdürlükleri  
tarafından imzalanmış poliçe veya fiyat teklifleri için teyit alınması gibi bir zorunluluğun  
bulunmadığı, ayrıca sigorta giderinin tevsiki için sunulan belgenin işin süresinin tamamını  
kapsaması gerektiği anlaşılmıştır.  
İnceleme konusu işe ait İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı  
2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu hizmetin;  
a) Adı: DSİ 10 Bölge Müdürlüğü 2016 Yılı Personel Taşıma Servis Hizmetleri Alımı  
b) Miktarı ve türü:  
Toplam : 2 ad. Otobüs, 16 ad. Midibüs ve 5 ad. Minibüs  
1. KISIM  
2
adet Otobüs 270 gün,  
15 adet Midibüs 270 Gün (Bölge Müd. ,101. Şb. Müd. ve Silvan Proje Müd. Servisi),  
1
1
adet Minibüs 270 gün (Silvan Proje Müd. Servisi)  
adet Minibüs 365 Gün (Vardiya Servisi)…” düzenlemesinin,  
Anılan Şartname’nin “Teklif fiyata dâhil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde  
“25.1. İş süresince araçlara ait amortisman giderleri, işletme giderleri (bakım, onarım, yakıt,  
tüm sigorta ve/veya kasko giderleri, tüm resmi vergi giderleri, teknik şartnamede istenen  
teknik aksamlara ait giderler), personel giderleri(şoför giderleri), sözleşme ve genel giderler  
ile Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince yapılacak ulaşım, sigorta  
vergi, resim ve harç giderlerinin tümü teklif edilecek fiyata dahildir…” düzenlemesinin yer  
aldığı görülmüştür.  
Bu kapsamda, idarece gönderilen ihale uhdesinde bırakılan istekliye ait aşırı düşük  
teklif açıklaması incelendiğinde ulaşılan tespitler şu şekildedir:  
Şikâyete konu 1’inci kısımda yer alan araçların (2 adet 43 kişilik otobüs, 15 adet 25  
kişilik midibüs ve  
2
adet 14 kişilik minibüs) kiralama yoluyla temin edileceğinin belirtildiği,  
söz konusu hususun tevsiki için üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin açıklama  
kapsamında sunulduğu,  
8
2
adet otobüs için, açıklama kapsamında Yeni Diyarbakır Seyahat Tic. Ltd. Şti.  
tarafından ihale uhdesinde bırakılan istekli adına düzenlenen 18.03.2016 tarihli fiyat teklifi ile  
fiyat teklifine konu araca ilişkin Yeni Diyarbakır Seyahat Tic. Ltd. Şti. adına kayıtlı araç  
ruhsatının sunulduğu, söz konusu fiyat teklifinde bir araç için aylık 2.250,00 TL (12 ay)  
olmak üzere toplam (2 araç için kira bedeli) 54.000,00 TL’lik (2 adet otobüs x 2.250,00 TL  
x
12 ay 54.000,00 TL) tutarın öngörüldüğü, bahsi geçen fiyat teklifinin ilgili meslek mensubu  
=
tarafından kaşelenip imzalandığı ve mevzuat gereği fiyat teklifinin üzerinde yer alması  
gereken meslek mensubuna ait ibarenin mevcut olduğu,  
15 adet midibüs için, açıklama kapsamında Akay Taşımacılık Otomotiv – Mustafa  
Akay tarafından anılan istekli adına düzenlenen 17.03.2016 tarihli fiyat teklifi ile fiyat  
teklifine konu araca ilişkin Mustafa Akay adına kayıtlı araç ruhsatının sunulduğu, söz konusu  
fiyat teklifinde bir araç için aylık 900,00 TL (12 ay) olmak üzere toplam 162.000,00 TL’lik  
(15 adet midibüs x 900,00 TL x 12 ay  
=
162.000,00 TL) tutarın öngörüldüğü, bahsi geçen  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/031  
: 28  
: 25.05.2016  
: 2016/UH.II-1384  
fiyat teklifinin ilgili meslek mensubu tarafından kaşelenip imzalandığı ve mevzuat gereği  
fiyat teklifinin üzerinde yer alması gereken meslek mensubuna ait ibarenin mevcut olduğu,  
2
adet minibüs için, açıklama kapsamında Öz Doğanay Taşımacılık Yemk. İnş. San.  
Tic. Ltd. Şti. tarafından anılan istekli adına düzenlenen 21.03.2016 tarihli fiyat teklifi ile fiyat  
teklifline konu araca ilişkin Öz Doğanay Taşımacılık Yemk. İnş. San. Tic. Ltd. Şti. adına  
kayıtlı araç ruhsatının sunulduğu, söz konusu fiyat teklifinde bir araç için aylık 750,00 TL (12  
ay) olmak üzere toplam 18.000,00 TL’lik (2 adet minibüs x 750,00 TL x 12 ay  
=
18.000,00  
TL) tutarın öngörüldüğü, bahsi geçen fiyat teklifinin ilgili meslek mensubu tarafından  
kaşelenip imzalandığı ve mevzuat gereği fiyat teklifinin üzerinde yer alması gereken meslek  
mensubuna ait ibarenin mevcut olduğu,  
Buradan hareketle, araçlar için toplam 234.000,00 TL’lik (54.000,00 TL  
18.000,00 TL) kiralama maliyetinin öngörüldüğü,  
+
162.000,00  
TL  
+
Periyodik bakım maliyetine ilişkin olarak,  
2
adet otobüs için, Mercedes otobüsler için 45.000 km’de bir bakım yapılacağının  
belirtildiği, buradan hareketle her bir araca bir defa bakım yapılacak şekilde hesaplamanın  
gerçekleştirildiği (bir araç günlük 40 km x 270 gün 10.800 km), bu doğrultuda açıklama  
=
kapsamında Lider Otomotiv Mercedes Benz Orijinal Yedek Parçaları ve Özel Servis – Umut  
Karadoğan tarafından ihale uhdesinde bırakılan istekli adına düzenlenen 22.03.2016 tarihli  
fiyat teklifinin sunulduğu, söz konusu fiyat teklifinde bir araç için 950,00 TL (yağ filtre  
elemanı: 150,00 TL, yakıt filtre elemanı: 150,00 TL, motor yağı: 350,00 TL, işçilik: 300,00  
TL) olmak üzere  
2
adet otobüs için toplam 1.900,00 TL’lik tutarın öngörüldüğü, bahsi geçen  
fiyat teklifinin ilgili meslek mensubu tarafından kaşelenip imzalandığı ve mevzuat gereği  
fiyat teklifinin üzerinde yer alması gereken meslek mensubuna ait ibarenin mevcut olduğu,  
15 adet midibüs için, her 15.000 km’de bir bakım yapılacağının belirtildiği, buradan  
hareketle her bir araç için iki defa periyodik bakım yapılacak şekilde hesaplamanın  
gerçekleştirildiği (15 adet midibüsün toplam 910 km yol yapacağından hareketle bir  
midibüsün günlük yaklaşık 61 km yol yapacağı (910 km/15 adet araç  
=
60,66), 61 km x 270  
9
gün  
=
16.470 km), bu doğrultuda açıklama kapsamında Tunçbilek Otomotiv İnş. Nakl. San.  
ve Tic. Ltd. Şti. tarafından anılan istekli adına düzenlenen 18.03.2016 tarihli fiyat teklifinin  
sunulduğu, söz konusu fiyat teklifinde bir araç için 210,00 TL (yağ filtre elemanı: 30,00 TL,  
yakıt filtre elemanı: 10,00 TL, motor yağı: 120,00 TL, işçilik: 50,00 TL) olmak üzere 15 adet  
midibüs için toplam 6.300,00 TL’lik tutarın öngörüldüğü, bahsi geçen fiyat teklifinin ilgili  
meslek mensubu tarafından kaşelenip imzalandığı ve mevzuat gereği fiyat teklifinin üzerinde  
yer alması gereken meslek mensubuna ait ibarenin mevcut olduğu,  
2
adet minibüs için, her 20.000 km’de bir bakım yapılacağının belirtildiği, buradan  
hareketle bir minibüs (60 km/gün) için iki defa, diğer minibüs (240 km) için ise beş defa  
periyodik bakım yapılacak şekilde hesaplamanın gerçekleştirildiği (bir minibüs günlük 60 km  
x 270 gün  
=
16.200 km, 240 km x 365 gün  
=
87.600 km), bu doğrultuda açıklama  
kapsamında Unatlar Petrol Ürün. Otomotiv İnş. Nak. Spor Tesisleri San. Tic. Ltd. Şti.  
tarafından anılan istekli adına düzenlenen 21.03.2016 tarihli fiyat teklifinin sunulduğu, söz  
konusu fiyat teklifinde bir araç (60 km/gün, 240 km/gün) için 520,00 TL (yağ filtre elamanı:  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/031  
: 28  
: 25.05.2016  
: 2016/UH.II-1384  
75,00 TL, yakıt filtre elemanı: 75,00 TL, motor yağı: 220,00 TL, işçilik: 150,00 TL) olmak  
üzere toplam 3.640,00 TL’lik tutarın öngörüldüğü, bahsi geçen fiyat teklifinin ilgili meslek  
mensubu tarafından kaşelenip imzalandığı ve mevzuat gereği fiyat teklifinin üzerinde yer  
alması gereken meslek mensubuna ait ibarenin mevcut olduğu,  
Buradan hareketle, işin yürütümünde kullanılacak araçlar için toplam 11.840,00 TL’lik  
(1.900,00 TL  
+
6.300,00 TL  
+
3.640,00 TL  
=
11.840,00 TL) bakım maliyetinin öngörüldüğü,  
Lastik giderlerine ilişkin olarak,  
Açıklama kapsamında ADL Otomotiv İnş. Petrol Turz. San. ve Tic. Ltd. Şti.  
tarafından ihale uhdesinde bırakılan istekli adına düzenlenen 18.03.2016 tarihli fiyat teklifinin  
sunulduğu, söz konusu fiyat teklifinde bir adet otobüs için 6.000,00 TL (yazlık  
+
kışlık)  
olmak üzere toplam 12.000,00 TL, bir adet midibüs için 3.000,00 TL (yazlık  
üzere toplam 45.000,00 TL ve bir adet minibüs için 3.000,00 TL (yazlık  
+
+
kışlık) olmak  
kışlık) olmak  
üzere toplam 6.000,00 TL’lik tutarların öngörüldüğü, bahsi geçen fiyat teklifinin ilgili meslek  
mensubu tarafından kaşelenip imzalandığı ve mevzuat gereği fiyat teklifinin üzerinde yer  
alması gereken meslek mensubuna ait ibarenin mevcut olduğu,  
Bu doğrultuda, işin yürütümünde çalıştırılacak araçlar için toplam 63.000,00 TL’lik  
lastik maliyetinin öngörüldüğü,  
Akaryakıt maliyetine ilişkin olarak,  
2
adet otobüs için, açıklama kapsamında Gelecek Otomotiv San. ve Tic. A.Ş.  
(Mercedes yetkili bayii) tarafından düzenlenen ve 100 km’de ortalama 32 litre yakıt  
tüketildiği gösteren belgenin sunulduğu, bu doğrultuda bir adet otobüsün günlük toplam 40  
km yol yapacağından hareketle, yaklaşık 12,80 litrelik yakıt harcamasının öngörüldüğü, yine  
açıklama kapsamında 19.10.2015 – 21.10.2015 tarihleri arasındaki EPDK Diyarbakır ili resmi  
motorin litre fiyatına ilişkin belgenin de sunulduğu, bu kapsamda bir adet otobüs için bir  
günlük yakıt maliyeti olarak (12,80 lt x 3,25 TL (KDV hariç)  
=
41,60 TL) 41,60 TL’lik bir  
hesaplama yapıldığı, her bir otobüsün 270 gün çalıştırılacağı göz önünde  
10  
bulundurulduğunda, toplam 22.464,00 TL (2 adet otobüs x 270 gün x 41,60 TL  
TL) tutarında akaryakıt maliyetine ulaşıldığı,  
=
22.464,00  
15 adet midibüs için, açıklama kapsamında Tunçbilek Otomotiv İnşaat Nakliye San.  
ve Tic. Ltd. Şti. (ISUZU yetkili servis bayii) tarafından düzenlenen ve ISUZU marka  
midibüslerin 100 km’de sabit hızda ortalama 18 litre yakıt sarfiyatına sahip olduğunu gösterir  
yakıt tüketim raporunun sunulduğu, bu doğrultuda 15 adet midibüsün günlük toplam 910 km  
yol yapacağından hareketle, yaklaşık olarak günlük 163,80 litrelik yakıt harcamasının  
öngörüldüğü, bu kapsamda 15 adet midibüs için günlük yakıt maliyeti olarak (163,80 lt x  
3,25 TL (KDV hariç)  
270 gün çalıştırılacağı göz önünde bulundurulduğunda, toplam 143.910,00 TL (270 gün x  
533,00 TL 143.910,00 TL) tutarında akaryakıt maliyetine ulaşıldığı,  
=
533,00 TL) 533,00 TL’lik bir hesaplama yapıldığı, her bir midibüsün  
=
1
adet minibüs (60 km/gün) için, açıklama kapsamında Ford transit marka servis  
aracına ait olduğu anlaşılan ve 100 km’de 7,7 litrelik (karışık) bir yakıt sarfiyatına sahip  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/031  
: 28  
: 25.05.2016  
: 2016/UH.II-1384  
olunduğunu gösterir belgenin sunulduğu, bu doğrultuda bir adet aracın günlük 60 km yol  
yapacağından hareketle, yaklaşık olarak 4,62 litrelik yakıt harcamasının öngörüldüğü, bu  
kapsamda bir adet minibüs için günlük yakıt maliyeti olarak 15,10 TL’lik (4,62 lt x 3,25 TL  
(KDV hariç)  
=
15,10 TL) bir hesaplama yapıldığı, söz konusu minibüsün 270 gün  
çalıştırılacağı göz önünde bulundurulduğunda toplam 4.077,00 TL (270 gün x 15,10 TL  
4.077,00 TL) tutarında akaryakıt maliyetine ulaşıldığı,  
=
1
adet minibüs (240 km/gün) için, bir adet aracın günlük 240 km yol yapacağından  
hareketle, yaklaşık olarak 18,48 litrelik yakıt harcamasının öngörüldüğü, bu kapsamda bir  
adet minibüs için günlük yakıt maliyeti olarak 60,06 TL’lik (18,48 lt x 3,25 TL (KDV hariç)  
=
60,06 TL) bir hesaplamanın yapıldığı, söz konusu minibüsün 365 gün çalıştırılacağı göz  
önünde bulundurulduğunda, toplam 21.921,90 TL (60,06 TL x 365 gün  
tutarında akaryakıt maliyetine ulaşıldığı,  
=
21.921,90 TL)  
Bu doğrultuda, akaryakıt bedeli olarak toplam 192.372,90 TL’lik (22.464,00 TL  
143.910,00 TL 4.077,00 TL 21.921,90 TL 192.372,90 TL) tutara ulaşıldığı,  
+
+
+
=
Personel maliyetine ilişkin olarak,  
Açıklama kapsamında 19 adet şoförün çalıştırılacağının belirtildiği, 2016 yılına ait  
asgari ücret tutarları dikkate alınarak hesaplamaların gerçekleştirildiği, bu doğrultuda bir kişi  
için aylık 2.098,28 TL (%4 sözleşme giderleri ve genel giderler dâhil) olmak üzere, 19 adet  
şoför için toplam 478.407,84 TL’lik (12 ay x 2.098,28 TL x 19 adet şoför  
=
478.407,84 TL)  
tutara ulaşıldığı, söz konusu hususa ilişkin olarak açıklama kapsamında KİK işçilik hesaplama  
modülü çıktılarına yer verildiği,  
Sigorta giderlerine ilişkin olarak,  
Söz konusu giderin tevsiki için Polat Sigorta Aracılık Hizm. – Abdullah Polat  
tarafından ihale uhdesinde bırakılan istekli adına düzenlenen fiyat teklifinin sunulduğu, söz  
konusu fiyat teklifinde Mercedes marka otobüsler için trafik sigortası bedeli olarak bir yıl için  
4.500,00 TL, koltuk ferdi kaza sigortası bedeli olarak ise 1.500,00 TL’lik birim fiyatların  
11  
öngörüldüğü, bu doğrultuda 2 adet otobüs için toplam 12.000,00 TL’lik tutara (2 adet  
otobüs x 6.000,00 TL (trafik sigortası  
ulaşıldığı,  
+
koltuk ferdi kaza sigortası)  
=
12.000,00 TL)  
Ford transit marka minibüs için trafik sigortası bedeli olarak bir yıl için 2.200,00 TL,  
koltuk ferdi kaza sigortası bedeli için ise 500,00 TL’lik birim fiyatların öngörüldüğü, bu  
doğrultuda 2 adet minibüs için toplam 5.400,00 TL’lik tutara (2 adet minibüs x 2.700,00 TL  
(trafik sigortası  
+
koltuk ferdi kaza sigortası)  
=
5.400,00 TL) ulaşıldığı,  
ISUZU marka midibüs için trafik sigortası bedeli olarak bir yıl için 1.900,00 TL,  
koltuk ferdi kaza sigortası bedeli için ise 750,00 TL’lik birim fiyatların öngörüldüğü, bu  
doğrultuda 15 adet midibüs için toplam 39.750,00 TL’lik tutara (15 adet midibüs x 2.650,00  
TL (trafik sigortası  
+
koltuk ferdi kaza sigortası)  
=
39.750,00 TL) ulaşıldığı,  
Bahsi geçen fiyat teklifi üzerinde Ray Sigorta A.Ş. Adana Bölge Müdürlüğüne ait kaşe  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/031  
: 28  
: 25.05.2016  
: 2016/UH.II-1384  
ve imzanın mevcut olduğu, bununla birlikte her ne kadar sigorta gideri için alınan fiyat  
tekliflerinde ilgili meslek mensubu onayı ve ilgili meslek mensubuna ait ibarenin mevcut  
olması gibi bir zorunluluk bulunmamakla birlikte, mali müşavir tarafından fiyat teklifi  
üzerine ilgili ibare yazılmak suretiyle kaşelenip imzalandığı,  
Bu kapsamda, işin yürütümünde kullanılacak araçlara ilişkin toplam 57.150,00 TL’lik  
(12.000,00 TL  
+
5.400,00 TL  
+
39.750,00 TL  
=
57.150,00 TL) tutara ulaşıldığı,  
Motorlu taşıtlar vergisine ilişkin olarak,  
Açıklama kapsamında gelir idaresi internet vergi dairesi internet çıktılarının  
sunulduğu, bir adet otobüs (36 45 kişilik) için yıllık 2.517,00 TL olmak üzere toplam  
5.034,00 TL (2 adet otobüs x 2.517,00 TL 5.034,00 TL), bir adet midibüs (26 35 kişilik)  
için yıllık 2.262,00 TL olmak üzere toplam 33.930,00 TL (15 adet midibüs x 2.262,00 TL  
33.930,00 TL) ve bir adet minibüs için yıllık 748,00 TL olmak üzere toplam 1.496,00 TL (2  
adet minibüs x 748,00 TL 1.496,00 TL) şeklinde bir hesaplamanın yapıldığı, bu doğrultuda  
toplam motorlu taşıtlar vergisi maliyeti olarak 40.460,00 TL’lik (5.034,00 TL 33.930,00 TL  
1.496,00 TL 40.460,00 TL) tutarın öngörüldüğü,  
-
=
-
=
=
+
+
=
Araç muayene bedeline ilişkin olarak,  
Açıklama kapsamında TÜRVTÜRK’’ün 2016 yılı araç muayene fiyat listesini gösterir  
internet sayfa çıktılarının sunulduğu, buradan hareketle bir adet otobüs için 258,42 TL (KDV  
dâhil) olmak üzere toplam 516,84 TL (2 adet otobüs x 258,42 TL 516,84 TL), bir adet  
midibüs için 258,42 TL (KDV dâhil) olmak üzere toplam 3.876,30 TL (15 adet midibüs  
258,42 TL 3.876,30 TL) ve bir adet minibüs için 191,16 TL (KDV dâhil) olmak üzere  
toplam 382,32 TL (2 adet minibüs x 191,16 TL 382,32 TL) şeklinde bir hesaplamanın  
yapıldığı, bu doğrultuda toplam araç muayene bedeli olarak 4.775,46 TL’lik (516,84 TL  
3.876,30 TL 382,32 TL 4.775,46 TL) tutarın öngörüldüğü,  
=
x
=
=
+
+
=
Egzoz gazı emisyon ölçüm bedeline ilişkin olarak,  
Açıklama kapsamında TÜVTÜRK’ün 2016 yılı egzoz gazı ölçüm fiyatını gösterir  
12  
internet sayfa çıktısının sunulduğu, buradan hareketle ruhsat belge fiyatı dâhil araç başı 51,70  
TL (ruhsat belge fiyatı: 7,70 TL, emisyon ölçümü (KDV dâhil): 44,00 TL) olmak üzere  
toplam 982,30 TL’lik (19 adet araç x 51,70 TL  
=
982,30 TL) tutarın öngörüldüğü,  
Diğer giderlere ilişkin olarak,  
Sözleşme damga vergisi olarak (sözleşme bedelinin binde 9,48’i) 10.635,71 TL,  
sözleşme karar pulu bedeli olarak (sözleşme bedelinin binde 5,69’u) 6.383,67 TL, Kamu  
İhale Kurumu payı olarak ise (sözleşme bedelinin onbinde 5’i) 560,96 TL ve ödemeler  
üzerinden ödenecek damga vergisi olmak üzere (sözleşme bedelinin binde 9,48’i) 10.635,71  
TL’lik tutarların öngörüldüğü,  
Söz konusu maliyet bileşenlerine ilişkin olarak toplam 1.111,204,54 TL ve 10.705,46  
TL yüklenici kârı olmak üzere 1.121.910,00 TL teklif bedeline ulaşıldığı tespit edilmiştir.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/031  
: 28  
: 25.05.2016  
: 2016/UH.II-1384  
Aktarılan mevzuat hükümleri ve yapılan tespitler bir arada değerlendirildiğinde,  
hizmet alımı ihalelerinde isteklilerce aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında tevsikin ne  
şekilde yapılacağının tek tek sayılmak suretiyle belirlendiği, anılan istekliye ait aşırı düşük  
teklif açıklaması incelendiğinde, söz konusu istekli tarafından işin yürütümünde kullanılacak  
araçların temini, periyodik bakımı, lastik ve sigorta giderlerinin tevsiki için üçüncü kişilerden  
fiyat teklifi alma yoluna gidildiği, motorlu taşıtlar vergisine ilişkin olarak internet vergi  
dairesi internet sayfa çıktılarının kullanıldığı, yine araçlara ait periyodik muayene bedeli ile  
egzoz gazı emisyon ölücüm bedeli bileşenlerine ilişkin olarak açıklama kapsamında  
TÜVTÜRK’ün internet sayfa çıktılarının sunulduğu, bununla birlikte akaryakıt maliyetine  
ilişkin hesaplamada EPDK Diyarbakır ili resmi motorin litre fiyatının göz önünde  
bulundurulduğu, personel maliyetinin hesaplanmasında ise KİK İşçilik Hesaplama  
Modülü’nden faydalanıldığı, söz konusu işlemler sonucu elde edilen tutara sözleşme giderleri  
ve genel giderler için öngörülen bedel ile yüklenici kârı eklenmek suretiyle teklif bedelinin  
oluşturulduğu,  
Öte yandan, başvuru sahibine ait itirazen şikâyet dilekçesi incelendiğinde, ihale  
uhdesinde bırakılan istekliye ait aşırı düşük teklif açıklamasına dayanak oluşturan tüm  
belgelerin ilgililerden talep edilerek incelenmesi gerektiği şeklinde iddiasının mevcut olduğu,  
ancak böyle bir iddianın incelenebilmesi adına somut verilerin ortaya konulması gerektiği,  
dolayısıyla bu aşamada sadece anılan istekliye ait aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında  
sunulan belgelerin mevzuata uygunluğunun denetiminin yapılabileceği anlaşılmıştır.  
Yukarıda yer verilen tespitler neticesinde, aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında  
yapılan belgelendirmelerin mevzuata uygun olarak gerçekleştirildiği anlaşılmış olup, başvuru  
sahibinin söz konusu iddialarının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.  
2) Başvuru sahibinin 9’uncu iddiasına ilişkin olarak:  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İdareye şikâyet başvurusu” başlıklı 55’inci  
maddesinde “Şikayet başvurusu, ihale sürecindeki işlem veya eylemlerin hukuka aykırılığı  
iddiasıyla bu işlem veya eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gereken  
13  
tarihi izleyen günden itibaren 21 inci maddenin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelerde  
beş gün, diğer hallerde ise on gün içinde ve sözleşmenin imzalanmasından önce, ihaleyi  
yapan idareye yapılır. İlanda yer alan hususlara yönelik başvuruların süresi ilk ilan  
tarihinden, ön yeterlik veya ihale dokümanının ilana yansımayan diğer hükümlerine yönelik  
başvuruların süresi ise dokümanın satın alındığı tarihte başlar.” hükmü,  
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yöenetmelik’in “Sürelerle ilgili genel esaslar”  
başlıklı 7’nci maddesinde “…c) İdarenin işlem veya eylemlerine karşı yapılacak başvurularda  
şikayete yol açan durumun farkına varıldığı yahut farkına varılmış olması gerektiği tarihi,  
…izleyen günden itibaren başlar…” hükmü yer almaktadır.  
Başvuru sahibinin ihale üzerinde bırakılan isteklinin  
S
plaka araçların mülkiyetine  
sahip olmadığı, bunlara ilişkin olarak araçları devir alması ve güzergâh izin belgesinin  
mevcut olması gerektiği iddialarına ilişkin olarak yapılan incelemede, açık ihale usulü ile  
gerçekleştirilen ihalelerde idarenin işlem veya eylemlerine karşı yapılacak başvuruların,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/031  
: 28  
: 25.05.2016  
: 2016/UH.II-1384  
şikâyete yol açan durumun farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gerektiği tarihi  
izleyen günden itibaren on gün içinde ve sözleşmenin imzalanmasından önce ihaleyi yapan  
idareye yapılması gerektiği, bu itibarla, ihale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin  
14.12.2015 tarihli komisyonu kararı ile geçerli teklif olarak değerlendirildiği, söz konusu  
komisyon kararının 15.12.2015 tarihinde EKAP üzerinden tebliğ edildiği, buradan hareketle  
şikâyete yol açan durumun farkına varıldığı veya varılmış olması gereken tarihin anılan  
komisyon kararının başvuru sahibine tebliğ edildiği tarih olan 15.12.2015 tarihi olması ve bu  
tarihi izleyen 10 gün içerisinde de şikâyet başvurusunda bulunulması gerektiği, ancak başvuru  
sahibi tarafından bahsi geçen hususa yönelik şikâyet başvurusunun kanuni süreler içerisinde  
gerçekleştirilmediği anlaşılmıştır.  
Araçlara ait güzergâh izin belgesinin temini için belediyeye ödenecek harç ücretinin  
maliyet bileşenleri içerisinde yer alması gerektiği iddiasına ilişkin olarak yapılan incelemede,  
teklif fiyatı sınır değerin altında bulunan isteklilerden açıklanması istenen önemli teklif  
bileşenleri arasında güzergâh izin belgesine ilişkin bir belirleme yapılmadığı, dolayısıyla  
istekliler tarafından açıklamaları kapsamında buna yönelik bir tevsikin yapılmasının da  
istenemeyeceği, kaldı ki ihale üzerine bırakılan istekli tarafından işin yürütümünde  
kullanılacak araçların temini için kiralama yoluna gidildiği, bu kapsamda idarenin söz konusu  
işleminde mevzuata aykırılık bulunmadığı anlaşıldığından, başvuru sahibinin bu iddialarının  
yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.  
3) Başvuru sahibinin 10’uncu iddiasına ilişkin olarak:  
4734 sayılı Kanun’un 54’üncü maddesinde “İhale sürecindeki hukuka aykırı işlem  
veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının  
muhtemel olduğunu iddia eden aday veya istekli ile istekli olabilecekler, bu Kanunda  
belirtilen şekil ve usul kurallarına uygun olmak şartıyla şikayet ve itirazen şikayet  
başvurusunda bulunabilirler” hükmü,  
Anılan Kanun’un “İdareye şikâyet başvurusu” başlıklı 55’inci maddesinde “Şikayet  
başvurusu, ihale sürecindeki işlem veya eylemlerin hukuka aykırılığı iddiasıyla bu işlem veya  
eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gereken tarihi izleyen günden  
14  
itibaren 21 inci maddenin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelerde beş gün, diğer  
hallerde ise on gün içinde ve sözleşmenin imzalanmasından önce, ihaleyi yapan idareye  
yapılır. İlanda yer alan hususlara yönelik başvuruların süresi ilk ilan tarihinden, ön yeterlik  
veya ihale dokümanının ilana yansımayan diğer hükümlerine yönelik başvuruların süresi ise  
dokümanın satın alındığı tarihte başlar.” hükmü,  
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuru ehliyeti” başlıklı  
5’inci maddesinde “(1) İhale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak  
kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden;  
a) İstekli olabilecekler; ön yeterlik ve/veya ihale dokümanının verilmesi, ön yeterlik  
ve/veya ihale ilanında veya ön yeterlik ve/veya ihale dokümanında yer verilen düzenlemeler  
ve/veya bu düzenlemeler ile idari uygulamalar arasındaki uyumsuzluklar,  
b) Adaylar; belli istekliler arasında ihale usulü ile yapılan ihalelerde ön yeterlik  
başvurularının sunulması, değerlendirmesi ve sonuçlandırılmasına ilişkin idari işlem ve  
eylemler; belli istekliler arasında ihale usulü ile yapılan danışmanlık hizmet alımı  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/031  
: 28  
: 25.05.2016  
: 2016/UH.II-1384  
ihalelerinde ise kısa listeye alınmış olmaları kaydıyla ayrıca ihale daveti ve/veya ihale  
dokümanının gönderilmesi, ihale dokümanında yer verilen düzenlemeler ve/veya bu  
düzenlemeler ile idari uygulamalar arasındaki uyumsuzluklar,  
c) İstekliler; yeterlik başvurularının veya tekliflerin sunulması, değerlendirilmesi ve  
ihalenin sonuçlandırılmasına ilişkin idari işlem veya eylemler,  
hakkında başvuruda bulunabilir….” hükmü,  
Anılan Yönetmelik’in “Sürelerle ilgili genel esaslar” başlıklı 7’nci maddesinde “…c)  
İdarenin işlem veya eylemlerine karşı yapılacak başvurularda şikayete yol açan durumun  
farkına varıldığı yahut farkına varılmış olması gerektiği tarihi,  
…izleyen günden itibaren başlar…” hükmü yer almaktadır.  
Anılan mevzuat hükümlerinden, ihale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler  
nedeniyle bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel  
olduğunu iddia eden istekliler tarafından yeterlik başvurularının veya tekliflerin sunulması,  
değerlendirilmesi ve ihalenin sonuçlandırılmasına ilişkin idari işlem veya eylemler hakkında  
başvuruda bulunabileceği, bu itibarla öncelikle ortada korunması gereken bir hakkın veya  
menfaatin olması ve açık ihale usulü ile gerçekleştirilen ihalelerde, idarenin işlem veya  
eylemlerine karşı yapılacak başvuruların, şikâyete yol açan durumun farkına varıldığı veya  
farkına varılmış olması gerektiği tarihi izleyen günden itibaren on gün içinde ve sözleşmenin  
imzalanmasından önce ihaleyi yapan idareye yapılması gerektiği anlaşılmıştır.  
İdarece gönderilen bilgi ve belgeler incelendiğinde, 14.12.2015 tarihli ihale  
komisyonu kararında “…diğer istekliler için gereken deneyim belge güncelleme işlemleri  
yapılıp belgelerin yeterli olduğu tespit edildikten sonra…” ifadelerine yer verildiği  
görülmüştür.  
Bu itibarla, başvuru sahibinin iddia konusu ettiği hususların Mehmet Yaşar Seçik  
Otobüs İşletmecisi tarafından sunulan yeterlik belgelerine yönelik olduğu, anılan isteklinin  
teklifinin 14.12.2015 tarihli komisyonu kararı ile geçerli teklif olarak değerlendirildiği, söz  
konusu komisyon kararının 15.12.2015 tarihinde EKAP üzerinden tebliğ edildiği, buradan  
hareketle şikâyete yol açan durumun farkına varıldığı veya varılmış olması gereken tarihin  
15  
anılan komisyon kararının başvuru sahibine tebliğ edildiği tarih olan 15.12.2015 tarihi  
olması ve bu tarihi izleyen 10 gün içerisinde de şikâyet başvurusunda bulunulması gerektiği,  
ancak başvuru sahibi tarafından bahsi geçen hususa yönelik şikâyet başvurusunun kanuni  
süreler içerisinde gerçekleştirilmediği,  
Diğer yandan ihalenin 2’nci kısmına ilişkin olarak, 14.12.2015 tarihli ihale  
komisyonu kararı ile Mehmet Yaşar Seçik Otobüs İşletmecisinin teklifinin ekonomik açıdan  
en avantajlı teklif olarak belirlendiği, başvuru sahibi tarafından anılan komisyon kararına  
yönelik şikâyet başvurusunda bulunulmadığı, akabinde idarece 07.01.2016 tarihinde anılan  
istekli ile sözleşme imzalandığı tespit edilmiştir.  
Bu doğrultuda, yeterlik başvuruları ile tekliflerin sunulması, değerlendirilmesi ve  
ihalenin sonuçlandırılmasına ilişkin idari işlem veya eylemlere yönelik başvuruların istekliler  
tarafından gerçekleştirilebileceği, söz konusu komisyon kararından başvuru sahibi tarafından  
ihalenin 2’nci kısmına teklif verilmediği, buradan hareketle bahsi geçen kısım için başvuru  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/031  
: 28  
: 25.05.2016  
: 2016/UH.II-1384  
sahibinin istekli sıfatına haiz olmadığı anlaşılmış olup, belirtilen gerekçeler doğrultusunda  
başvuru sahibinin bu iddialarının süre ve ehliyet yönünden reddedilmesi gerektiği sonucuna  
ulaşılmıştır.  
4) Başvuru sahibinin 13’üncü iddiasına ilişkin olarak:  
4734 sayılı Kanun’un “Kesinleşen ihale kararlarının bildirilmesi” başlıklı 41’inci  
maddesinde “İhale sonucu, ihale kararının ihale yetkilisi tarafından onaylandığı günü izleyen  
en geç üç gün içinde, ihale üzerinde bırakılan dahil olmak üzere, ihaleye teklif veren bütün  
isteklilere bildirilir. İhale sonucunun bildiriminde, tekliflerin değerlendirmeye alınmama veya  
uygun bulunmama gerekçelerine de yer verilir…” hükmü yer almaktadır.  
Anılan mevzuat hükmünden, kesinleşen ihale kararının ihale yetkilisi tarafından  
onaylandığı günü izleyen en geç üç gün içinde, ihaleye teklif veren bütün isteklilere  
bildirilmesi, ihale sonucunun bildiriminde ise tekliflerin değerlendirmeye alınmama veya  
uygun bulunmama gerekçelerine de yer verilmesi gerektiği, dolayısıyla kesinleşen ihale  
kararında isteklilerin tekliflerinin kabul edilme gerekçelerine yer verilmesi gibi bir  
zorunluluğun bulunmadığı anlaşılmıştır.  
Diğer yandan 12.04.2016 tarihli kesinleşen ihale kararında “…açıklamalar ile ilgili  
değerlendirmeler “Aşırı düşük değerlendirme tutanağı” ile tutanağa bağlanmıştır.  
Açıklamaları yeterli bulunmayan…ile açıklamada bulunmayan…isteklilerin teklifleri  
reddedilmiştir.  
Açıklamada bulunan Mehmet Yaşar Seçik Otobüs İşletmecisi adlı isteklinin açıklaması  
yeterli bulunduğundan teklifi geçerli sayılmıştır…” hususlarına yer verildiği görülmüştür.  
Bu itibarla, anılan kesinleşen ihale kararında ihale uhdesinde bırakılan istekliye  
yönelik olarak, sunulan aşırı düşük teklif açıklamasının uygun olması sebebiyle teklifinin  
geçerli olduğu belirtilmiştir. Anılan mevzuat hükmü doğrultusunda, kesinleşen ihale kararında  
tekliflerin kabul edilme gerekçelerine yer verilmesi gibi bir zorunluluğun bulunmadığı  
anlaşılmış olup, idarece tesis edilen söz konusu işlemde mevzuata aykırılık bulunmadığı  
anlaşıldığından, başvuru sahibinin bu iddiasının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.  
16  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen  
şikâyet başvurusunun reddine,  
Oybirliği ile karar verildi.  
Hamdi GÜLEÇ  
Başkan  
Şinasi CANDAN  
II. Başkan  
Osman DURU  
Kurul Üyesi  
Erol ÖZ  
Kurul Üyesi  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/031  
: 28  
: 25.05.2016  
: 2016/UH.II-1384  
Köksal SARINCA  
Ahmet İhsan ŞATIR  
Kurul Üyesi  
Hasan KOCAGÖZ  
Kurul Üyesi  
Kurul Üyesi  
Mehmet ATASEVER  
Kurul Üyesi  
Oğuzhan YILDIZ  
Kurul Üyesi  
17