Ana Sayfa
/
Kararlar
/
Konya Eğitim ve Araştırma Hastanesi Başhekimliği
/
2016/231683-36 Aylık Hastane Bilgi Yönetim Sistemi (Hbys) Hizmet Alımı
Bilgi
İKN
2016/231683
Başvuru Sahibi
Akgün Bilgisayar Program ve Hizmetleri San. Tic. Ltd. Şti.
İdare
Konya Eğitim ve Araştırma Hastanesi Başhekimliği
İşin Adı
36 Aylık Hastane Bilgi Yönetim Sistemi (Hbys) Hizmet Alımı
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2016/047
: 44
: 17.08.2016
: 2016/UH.II-2088
TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER:
Başkan: Hamdi GÜLEÇ
Üyeler: II. Başkan Şinasi CANDAN, Osman DURU, Köksal SARINCA, Dr. Ahmet İhsan
ŞATIR, Hasan KOCAGÖZ, Mehmet ATASEVER, Oğuzhan YILDIZ
BAŞVURU SAHİBİ:
Akgün Bilgisayar Program ve Hizmetleri San. Tic. Ltd. Şti.,
Bağlıca Mahallesi Hilal Caddesi No: 31 Etimesgut/ANKARA
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Konya Eğitim ve Araştırma Hastanesi Başhekimliği,
Hacışaban Mah. Yeni Meram Cad. No: 97 42090 Meram/KONYA
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2016/231683 İhale Kayıt Numaralı “36 Aylık Hastane Bilgi Yönetim Sistemi (Hbys) Hizmet
Alımı” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Konya Eğitim ve Araştırma Hastanesi Başhekimliği tarafından 01.08.2016 tarihinde
açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “36 Aylık Hastane Bilgi Yönetim Sistemi (Hbys) Hizmet
Alımı” ihalesine ilişkin olarak Akgün Bilgisayar Program ve Hizmetleri San. Tic. Ltd. Şti.nin
18.07.2016 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 21.07.2016 tarihli yazısı ile reddi
üzerine, başvuru sahibince 01.08.2016 tarih ve 43593 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan
01.08.2016 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2016/1786 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
1) İdareye, Sözleşme Tasarısı’nın 16.1.1.f maddesine ve Teknik Şartnamenin 15.6’ncı
maddesine yönelik şikayet başvurusunda bulundukları, bu kapsamda Teknik Şartname’nin
13.3.1’inci maddesine ve Sağlık Bakanlığı’nın 2015/17 sayılı Genelgesinin 4’üncü
maddesinin “Hastane Bilişim Süreçleri” başlığı altında yer alan 4.1, 4.2 ve 4.3’üncü
bentlerine atıfta bulunularak, kurumlardan gelen taleplerin değerlendirilmesi için bir talep
değerlendirme komisyonunun oluşturulması, bu komisyonun yapacağı toplantılara HBYS
tedarikçisinin de davet edilmesi ve toplantıda belirlenen istekler için ortak/makul bir zaman
aralığı belirlenmesi gerektiği, bu doğrultuda itiraza konu olan maddede belirtilen sürelerin ve
bu sürelere uyulmaması halinde yüklenici firmaya uygulanacak cezai müeyyidelerin gerek
ilgili genelge gerekse de Teknik Şartname düzenlemelerine uyarlık teşkil etmediği yönünde,
Ayrıca yine ilgili genelge maddelerinde “Teknik Şartname’de yer alan modüller ve
modüller kapsamında kalmak kaydıyla” ifadesinin yer aldığı, idarenin ihtiyaç duyacağı
yazılım veya modüllerin şartnameyi kapsaması gerektiği, itiraza neden olan ilgili maddeler de
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2016/047
: 44
: 17.08.2016
: 2016/UH.II-2088
belirttiğimiz üzere yeni yazılım taleplerinin ya da modül taleplerinin gerek
maliyetlendirilmesi gerekse de önceden öngörülerek bu yönde bir taahhütte bulunulmasının
istenmesinin istekli firmaları tekliflerini oluşturmada tereddüte düşürebileceği, bu hususlar
dikkate alınarak Seviye
6
maddesinin Sağlık Bakanlığı’nın 2015/17 Sayılı Genelgesine uygun
olarak düzenlenmesi gerektiği yönünde şikayet başvurusunda bulunulduğu,
İdarece 21.07.2016 tarihli Zeyilname ile Sözleşme Tasarısı’nın şikâyete konu
maddesinde bir takım değişiklikler gerçekleştirildiği,
Ancak yapılan bu değişikliklerin itirazlarını karşılamadığı, idare tarafından yapılan
düzenleme ile ilgili maddeden sadece modül ifadesinin çıkarıldığı, yazılım geliştirmeleri
şeklinde bir ibare eklenerek maddenin yeniden düzenlendiği, ayrıca ilgili maddede itiraza
konu olan süreler hususunda bir değişiklik yapılmadığı, (c) ve (d) bentlerinde geçen “modül
talepleri” ibaresinin aynı şekilde kaldığı, Zeyilname ile değişiklik yapılmış olsa da yazılım
geliştirmelerinin de bir talep niteliğinde olduğu ve aynı şekilde talep değerlendirme
komisyonu tarafından değerlendirme yapılması konusunda mutabık kalınan talepler için de
yine firma ile idarenin ortak belirlediği sürelerin belirlenmesi gerektiği, ilgili maddeler
uyarınca sürelerin yine idare tarafından doğrudan belirleneceği,
Ayrıca idarenin daha sonra ihtiyaç duyacağı yazılım geliştirmeleri ya da küçük-büyük
kapsamlı modüllerin gerek maliyetlendirilmesinde gerekse bu maliyetlerin önceden
öngörülerek, geliştirmelerinin belirlenen sürelerde yapılabileceğine yönelik bir taahhüt
istenmesinin, istekli firmaları tekliflerini oluşturmada tereddüte düşürebileceği ve bu
belirsizliğin ihaleye katılımı kısıtlayacağı,
2) İdareye, Teknik Şartname’nin 2.27, 2.44, 2.46.a ve 2.47.b maddelerine yönelik
şikayet başvurusunda bulundukları, bu kapsamda Sağlık Bakanlığının yayımlamış olduğu
2015/17 Sayılı Genelgenin 2.3’üncü maddesine istinaden idarelerin SBYS ihale
dokümanlarında veya sözleşmelerinde entegre edilecek cihazların listesini tanımlamaları
gerektiği, ihale dokümanlarında veya sözleşmelerinde tanımlanmayan cihazlar için sözleşme
süresi içerisinde ilave entegrasyon gerekmesi durumunda ilgili genelgedeki kurallar
çerçevesinde entegrasyon ücretlerinin idareler tarafından karşılanacağının ifade edildiği,
Sözleşme süresince yeni bir uygulamaya geçilmesi halinde oluşabilecek yazılımsal
yenilik ve revizyonun boyutunun, ya da hangi sistemler ile entegrasyon yapılacağının, bu
sistemlerin entegrasyon koşullarına uygun olup olmadığının ya da kurumun daha sonra yeni
bir binaya taşınıp taşınmayacağının, yeni bir birim açılıp açılmayacağının, yeni sağlık
tesislerinin eklenip eklenmeyeceğinin şimdiden öngörülerek teklife bu yönde maliyet olarak
eklenmesinin mümkün olmadığı,
Yazılımsal değişikliğin basit bir işlem olabileceği gibi tüm sistem alt yapısını
değiştirebilecek boyutta da olabileceği, yine entegre edilmesi düşünülen farklı sistemlerin
(mevzuat gereği yapılacak entegrasyonlar dışında) birbirleriyle haberleşmesinin mümkün
olamayabileceği, açılacak yeni birim ya da eklenecek sağlık tesisinin büyüklüğünün ayrıca
maliyet yükü getirebileceği, bu durumun istekli firmayı teklifini oluştururken tereddüte
düşürebileceği, şimdiden öngörülemeyecek hizmetler nedeniyle sözleşme süresince
taahhüdünü yerine getirmesine engel teşkil edebileceği ve firmayı yasal yaptırımlar ile karşı
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2016/047
: 44
: 17.08.2016
: 2016/UH.II-2088
karşıya bırakabileceği,
Bu tür talepler nedeniyle Bakanlık tarafından yayımlanan 2015/17 sayılı Genelgenin
yukarıda yer alan maddelerinde entegrasyonun ne şekilde yapılması gerektiğinin hükme
bağlandığı ve bu tür taleplerin istekli firmaları tereddüte düşürmeyecek şekilde yeniden
şartnamede düzenlenmesi gerektiği yönünde şikâyet başvurusunda bulunulduğu,
İdarece 21.07.2016 ve 22.07.2016 tarihli zeyilnameler ile Teknik Şartname’nin
şikâyete konu 2.27 ve 2.44’üncü maddelerinde bir takım değişiklikler gerçekleştirildiği,
Teknik Şartnamenin 2.46.a maddesi ve 2.47.b maddelerinde ise herhangi bir değişiklik
yapılmadığı,
Yapılan bu değişikliklerin itirazlarını ortadan kaldırmadığı, ilgili maddelerin Sağlık
Bakanlığı’nın 2015/17 sayılı Genelgesinin 2.3’üncü maddesine göre düzenlenmesi gerektiği,
ayrıca sözleşme süresince yeni bir uygulamaya geçilmesi halinde oluşabilecek yazılımsal
yenilik ve revizyonun boyutunun, ya da hangi sistemler ile entegrasyon yapılacağının, bu
sistemlerin entegrasyon koşullarına uygun olup olmadığının şimdiden öngörülerek daha sonra
hiçbir ücret talep etmeyecek şekilde teklife bu yönde bir maliyet eklenemeyeceği, ortalama
bir bedel belirlenmesinin dahi sağlıklı bir teklif oluşturulmasına engel olacağı,
Kamu, kurum ve kuruluşları tarafından yayımlanan/yayımlanacak mevzuat dışında
günün değişen şartları nedeniyle idarelerin ihtiyaç duyacağı yazılımsal değişikliklerin basit
bir işlem olabileceği gibi tüm sistem alt yapısını değiştirebilecek boyutta da olabileceği, ve
yine entegre edilmesi düşünülen farklı sistemlerin (mevzuat gereği yapılacak entegrasyonlar
dışında) birbirleriyle haberleşmesinin mümkün olamayabileceği, bu durumun istekli firmayı
teklifini oluşturmada tereddüte düşürebileceği, şimdiden öngörülemeyecek hizmetler olması
nedeniyle sözleşme süresince taahhüdünü yerine getirememesi halinde firmayı yasal
yaptırımlar ile karşı karşıya getirebileceği, Sağlık Bakanlığının bu tür talepler nedeniyle ilgili
genelgeyi yayımladığı, bu yolla firmaların kurumun mevcut durumu doğrultusunda teklif
vermesinin istendiği, daha sonraki dönemde oluşabilecek ihtiyaçların şimdiden
öngörülemeyecek olması nedeniyle de firmaların ücret talep etmelerine olanak tanındığı,
ayrıca Bakanlık web sitesinde de alınacak ücretler için fiyat katsayılarının hazırlandığı ve ekte
sunulduğu,
3) Teknik Şartname’nin 2.43’üncü maddesinde, teklif edilen yazılımın en az 800
yataklı bir sağlık kurumunda en az 3 yıldır çalıştığını gösterir belgenin sunulmasının
istendiği, bu hususun Teknik Şartname’de bir yeterlik kriteri olarak istenmesinin mevzuata
aykırı olduğu, daha önce benzer şekilde HBYS işi yapmış olan istekli firmalar İdari
Şartname’de istenen iş deneyim belgesini sağlayabilecek olsalar dahi, Teknik Şartname’de yer
alan itiraza konu olan maddede belirtilen büyüklükte bir kurumda aynı süreyle aynı hizmeti
vermemiş olmaları halinde bu maddenin gereğini sağlayamıyor olmaları nedeniyle ihaleye
katılamayacakları ve rekabet şartlarının sağlanamayacağı,
İtiraza konu olan maddenin idare tarafından açıkça bir yeterlik kriteri olarak
değerlendirileceğinin yine idarenin ilgili cevabi yazısında açıkça ifade edildiği, aktarılan
mevzuat hükümlerine göre yeterlik değerlendirmesi için istenecek belgelerin ve yeterlik
değerlendirmesinde aranılacak kriterlerin, İhale İlanı ile İdari Şartname’de belirtilmesinin
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2016/047
: 44
: 17.08.2016
: 2016/UH.II-2088
zorunlu olduğu göz önünde bulundurulduğunda, bu belgelerin teknik şartnamede istenmesinin
de mevzuata aykırılık teşkil ettiği,
4) İdareye, Teknik Şartname’nin 2.48.a ve 2.48.f maddelerine yönelik şikâyet
başvurusunda bulundukları, bu kapsamda ilgili maddelerin anlaşılamadığı, hâlihazırda
kullanılan sistemlerinde (firmalarının hâlihazırda kurumda çalışan firma olduğu
belirtilmiştir.) önce “database” güncelleme işleminin yapıldığı ve bu süreçte “database” de
herhangi bir kesinti olmadığı, ancak kullanıcıların yeni dosyaları alana kadar uygulamaya
bağlanamadığı, bu doğrultuda (a) bendinde yer alan HBYS Sisteminde/Database’ nde kesinti
olmamalıdır ifadesi ile (f) maddesinin çelişmekte olduğu, zira kullanıcıların uygulamaya
bağlanamayacak olmasının bir nevi sistem kesintisi anlamını taşıyacağı, teknik olarak farklı
bir uygulama isteniyor ise bu konuda daha detaylı açıklama yapılması gerektiği ifade edilerek
ilgili
a
bendinin
“
Güncelleme işlemi database kapanmamalıdır
”
şeklinde düzenlenmesi
gerektiği,
5) Teknik Şartname’nin 2.48.b. maddesinde, yüklenicinin hizmet süresince
güncellemeleri yaparken (versiyon geçişleri dahil), hastane odaklı çalışacak güncellemelerin
en fazla 100 MB olacağının düzenlendiği, teknik açıdan ilgili maddenin sağlanabilmesinin
mümkün olamayacağı, güncellemelerin sadece sistemde yapılan değişiklikleri içermeyeceği
aynı zamanda mevzuat kaynaklı değişikliklerin sisteme uyarlanması amacıyla güncellemeler
yayımlanabildiği, yayımlanan güncellemelerin hastane odaklı olsa da SUT ve kamu satış
fiyatları değişikliklerinde ya da bunlara ilave olan diğer mevzuat değişikliklerinde dosya
büyüklüklerinin 100 MB üstüne çıkabildiği, bunların haricinde yapılan yazılımsal
üretimlerinin sürekli güncellenmediği, güncellemelerin belirli aralıklarla yapılması gerektiği,
bu doğrultuda da ayda bir ya da
3
-4
haftada bir yayımlanan güncellemelerin yine dosya
boyutunun 100 MB’ın üstünde olabileceği, bu nedenle bu şekilde bir kısıtlama getirilmesinin
işleyiş açısından uygulanamayacak bir şart olduğu ve Teknik Şartname’den çıkarılması ya da
yeninden uygun şekilde düzenlenmesi gerektiği,
Dosya boyutunun 100 MB’ aşması durumunda neden cezai bir müeyyideye de gerek
ı
duyulduğu ve dosya boyutunun az ya da yüksek olmasının işleyiş açısından ne gibi bir
kolaylık ya da zorluk ortaya çıkaracağının ya da fayda sağlayacağının anlaşılamadığı, Sağlık
Bakanlığı ve diğer kamu kurumlarının birçok mevzuat değişikliği ya da yeni mevzuat
yayımlandığı, bu değişikliklerin sisteme uyarlanması için yazılımların üretildiği ve
güncellemeler ile bu değişikliklerin ya da taleplerin sistemlere atıldığı, yapılan üretime
yönelik yayımlanan güncellemenin dosya boyutunda 100 MB gibi bir kısıtlama getirilmesinin
kendilerinin inisiyatifinde olmadığı,
Buna rağmen bu şekilde bir kısıtlama yapılmasının, şirketlerin üretimlerine kısıtlama
getirebileceği ve ilgi madde nedeniyle birçok yaptırım ile karşı karşıya kalmalarına neden
olabileceği,
Teknik Şartname’nin 2.48.g. maddesinde kullanıcı bilgisayarında çalışacak HBYS
yazılımının toplam boyutunun 1 GB'ı aşmaması gerektiğinin düzenlendiği, bu şekilde
kısıtlamaya neden gidildiğinin anlaşılamadığı, her yeni güncellemenin içeriğine göre farklı
boyutlarda olabildiği ve kullanıcı bilgisayarına sistem tarafından yüklendiği, yapılacak
kısıtlamanın güncelleme işleminin sağlıklı yapılmasına engel olacağı ve değişikliklerin
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2016/047
: 44
: 17.08.2016
: 2016/UH.II-2088
sisteme yüklenemeyebileceği, bu nedenle bu maddenin şartnameden çıkarılması ya da
boyutun 2 GB olarak düzenlenmesi gerektiği,
6) Teknik Şartname’nin 2.50’nci maddesinde tüm sağlık tesisleri için teklif edilecek
yazılımın Delphi, C++, C#, Visual Basic platformlarında üretilen “exe” uzantılı olması
gerektiğinin düzenlendiği, Söz konusu maddenin ihaleye katılımda kısıtlayıcı nitelikte
olduğu, ilgili maddede yer alan “Delphi, C++, C#, Visual Basic Platformlarında üretilen
“exe” olmalıdır” ifadesinin, Oracle Forms da geliştirilen yazılımların ihaleye katılımını
kısıtladığı, kendilerinin hâlihazırda ilgili kurumda hizmet verdiği ve yazılımlarının Oracle
Forms ile geliştirildiği, buna rağmen bu şekilde bir kısıtlama yapılmasının kendilerinin
ihaleye katılımını engellediği,
Dünyada ve Türkiye de en önemli yazılımların HBYS uygulamalarının tabanlarının
Oracle Forms’ dan geldiği, “exe” uzantılı yazılımın hastane işleyişine ne gibi bir kolaylık,
esneklik ya da güncelleme ve kurulum kolaylığı sağladığının anlaşılamadığı, birçok kurum
tarafından web tabanlı sistemlerin tercih edildiği, web tabanlı yazılımlar için kolaylık,
esneklik gibi niteliklerden bahsetmenin anlaşılabileceği, olmakla birlikte aslında “exe”
uzantılı platformda üretilen yazılımların sürekli bir değişim ve güncelleştirme gerektirdiği ve
bu durum göz önünde bulundurulduğunda, “exe” uzantılı yazılımların güncelleme ve
kullanım kolaylığından bahsedilemeyeceği,
Ayrıca Sağlık Bakanlığının 19/08/2010 tarih ve 12990 sayılı Makam Oluru ile
çıkardığı Hastane Bilgi Yönetim Sistemleri Alım Kılavuzunun 4.2.4.Maddesinde
yazılımlar grafik ara yüzlü olmadır. Dördüncü ve/veya gerekli olursa beşinci kuşak (4GL ve
5GL) programlama dilleri ile geliştirilmiş olmalıdır... düzenlemesinde istenen özelliklerin
“Tüm
”
Oracle Forms ile karşılanmakta iken, itiraza konu olan maddede Oracle Forms’un dışarıda
bırakıldığı ve kendilerinin açıkça ihaleye katılmasının engellendiği,
Türkiye genelinde sadece “exe” uzantılı sistem çalıştıran malum bir iki firma dışında
firma olmamasının, söz konusu ihaleyi adrese teslim bir ihale niteliğine büründürdüğü,
ihalede katılım oranı ve ihalede sunulan teklif bedelleri de göz önünde bulundurulduğunda
rekabet şartlarının bu şekilde sağlanamadığı, belirli bir firmaya/firmalara yönlendirme
yapmadan teknik şartnamelerin rekabeti engelleyecek hususları içermemesi, tüm istekliler
için fırsat eşitliği yaratacak şekilde düzenlenmesi gerektiği, itiraza neden olan düzenleme
nedeniyle ihaleye katılım kısıtlı olacağı, bu nedenle de şirketleri gibi diğer şirketlerin de hak
kaybına uğrayacağı,
7) İdareye, Teknik Şartname’nin 13.5’inci ve 13.6’ncı maddelerine yönelik şikayet
başvurusunda bulundukları, bu kapsamda kaynak kodlarının açılmasının 5846 Sayılı Fikir ve
Sanat Eserleri Kanunu’na açıkça aykırılık teşkil ettiği, yazılım kodlarının firmaların eserleri
olduğu, yazılım kodlarına müdahale ya da doğrudan erişimin ilgili kanunda tanımlandığı,
ancak firmanın iflas etmesi, faaliyetini sürdürememesi gibi hallerde kısıtlı olarak yazılım
kodlarına erişim imkânı verilebileceği şekilde kanunda hükümler bulunduğu, hizmet alımı
olan bu ihalede teklif edilen yazılımın sadece kullanım hakkının kurumlara ya da personele
verilebileceği, yazılım kodlarının kuruma ya da kurumda çalışacak personele, kendi
personelleri de olsa açılmasına, değişiklik yapılmasına ve müdahale edilmesine izin
verilemeyeceği iddialarına yer verilmiştir.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2016/047
: 44
: 17.08.2016
: 2016/UH.II-2088
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit
edilmiştir.
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:
Teknik Şartname’nin “Bakım, onarım ve teknik destek hizmetleri” başlıklı 13’üncü
maddesinde “…13.3.HBYS’nin işletim sürecini, İdarenin ve Yüklenicinin iradesi
doğrultusunda geliştirmek ve kontrollü tutmak amacıyla;
13.3.1. Kullanıcı istekleri mevzuata aykırı olmamak şartıyla, 2015/17 Sayılı
Genelgede detaylandırılan kapsamda İdare tarafından resmi olarak hastanelerde kurulmuş
"Talep Değerlendirme Komisyonu” tarafından kontrol edilecek ve olgunlaştıracaktır.
Komisyon tarafından değerlendirilen ve komisyon kararına göre yapılması uygun görülen
değişikliklerin Yükleniciye tebliği yapılacaktır.
13.3.2. Uygun görülen istek ve uyarlamalar listesini önem ve öncelik sırası ile birlikte
İdarenin
&
belirlediği yönetici aracılığıyla Yüklenicinin belirlediği ve İdareye bildirdiği proje
sorumlusuna “HBYS Arıza Takip Modülü” üzerinden veya elden imza karşılığı iletilecektir
Yüklenicinin imza atmaktan imtina etmesi dummunda bu olay İdare tarafından tutanak altına
alınarak yükleniciye diğer bildirim yollarından (mail, fax, posta yoluyla) iletilecektir.
13.3.3. Yüklenici, bildirilen istek ve uyarlamaların işgünü cinsinden tahmini süreyi
idareye bildirecek, İdarenin onayı ile belirtilen sıraya göre uyarlamalara başlanacaktır…”
düzenlemesi,
Aynı Şartname’nin 21.07.2016 tarihli Zeyilname ile değiştirilmiş “Hizmet seviyesi ve
cezai şartlar” başlıklı 15’inci maddesinde
“
…15.6.Seviye 6: Yüklenicinin sorumluluğunda
olan ve bu şartname kapsamında yer alan ürün ve hizmetlerde (Yazılım, Sunucu ve Omurga
Switch) oluşan ihtiyaç sistemin çalışmasını ve İdarenin hizmet sunumunu engellemiyor ancak
günün değişen şartları nedeniyle İdarenin ihtiyaç duyacağı yazılımsal geliştirmeleri
yükleniciye bildirilmesinden itibaren
aşağıda belirtilen süre içerisinde
a)Basit raporlar/yazılımsal
8
(sekiz) saat içerisinde yazılımsal analiz yapılacak ve
çözüm
üretilecektir.
için
Ortalama
maks.
süreler;
hafta,
talepler
1
b)Geniş kapsamlı raporlar ve veri girişi olan ekranlar için maks. 2 hafta,
c)Küçük kapsamlı yazılımsal değişiklikler için maks. hafta süre
4
d)Büyük kapsamlı yazılımsal değişiklikler için İdare'nin uygun gördüğü süre
Problemlere belirlenen sürede müdahale edilmediği veya çözüm üretilemediği
takdirde, verilen süreden sonraki her gün için Yükleniciye aşağıda belirlenen oranda ceza
kesilecektir.” …” düzenlemesi,
Sözleşme Tasarısı’nın “Sözleşmenin ekleri” başlıklı 8’inci maddesinde “8.1. İhale
dokümanı, bu sözleşmenin eki ve ayrılmaz parçası olup, İdareyi ve Yükleniciyi bağlar. Ancak,
sözleşme hükümleri ile ihale dokümanını oluşturan belgelerdeki hükümler arasında çelişki
veya farklılık olması halinde, ihale dokümanında yer alan hükümler esas alınır.
8.2. İhale dokümanını oluşturan belgeler arasındaki öncelik sıralaması aşağıdaki
gibidir:
1) Hizmet İşleri Genel Şartnamesi,
2) İdari Şartname,
3) Sözleşme Tasarısı,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2016/047
: 44
: 17.08.2016
: 2016/UH.II-2088
4) Birim fiyat tarifleri (varsa),
5) Özel Teknik Şartname (varsa),
6) Teknik Şartname,
7) Açıklamalar (varsa),
8.3. Zeyilnameler ait oldukları dokümanın öncelik sırasına sahiptir.” düzenlemesi,
Sözleşme Tasarısı’nın 21.07.2016 tarihli Zeyilname ile değiştirilmiş “Cezalar ve
sözleşmenin feshi” başlıklı 16’ıncı maddesinde “f- Seviye 6: Yüklenicinin sorumluluğunda
olan ve bu şartname kapsamında yer alan ürün ve hizmetlerde (Yazılım, Sunucu ve Omurga
Switch) oluşan ihtiyaç sistemin çalışmasını ve İdarenin hizmet sunumunu engellemiyor ancak
günün değişen şartları nedeniyle İdarenin ihtiyaç duyacağı yazılımsal geliştirmeleri
yükleniciye bildirilmesinden itibaren
aşağıda belirtilen süre içerisinde
a)Basit raporlar/yazılımsal
8
(sekiz) saat içerisinde yazılımsal analiz yapılacak ve
çözüm
üretilecektir.
için
Ortalama
maks.
süreler;
hafta,
talepler
1
b)Geniş kapsamlı raporlar ve veri girişi olan ekranlar için maks. 2 hafta,
c)Küçük kapsamlı yazılımsal değişiklikler için maks. hafta süre
4
d)Büyük kapsamlı yazılımsal değişiklikler için İdare'nin uygun gördüğü süre
Problemlere belirlenen sürede müdahale edilmediği veya çözüm üretilemediği
takdirde, verilen süreden sonraki her gün için Yükleniciye aşağıda belirlenen oranda ceza
kesilecektir.” düzenlemesi yer almaktadır.
Yukarıda yer verilen doküman düzenlemelerinde, sözleşmenin uygulanması
aşamasında, ihale konusu iş kapsamında ortaya çıkabilecek yazılım kaynaklı ihtiyaçların
giderilmesine dönük idarece belirlenen sürelerin tayinine ve söz konusu ihtiyaçların
giderilmemesi halinde yükleniciye uygulanacak yaptırımlara yer verilmiştir.
Bunun dışında Sözleşme Tasarısı’nın 8’inci maddesinde sözleşme hükümleri ile ihale
dokümanını oluşturan belgelerdeki hükümler arasında çelişki veya farklılık olması halinde,
ihale dokümanında yer alan düzenlemelerin esas alınması gerektiği, bu durumda ihale
dokümanını oluşturan belgeler arasındaki öncelik sıralamasında Sözleşme Tasarısı’nın Teknik
Şartname’den önce geldiği düzenlenmiştir.
Sağlık Bakanlığı Sağlık Bilgi Sistemleri Genel Müdürlüğünün 2015/17 sayılı
Genelgesinin “Hastane Bilişim Süreçleri” başlıklı 4’üncü maddesinde “4.1.Hastane idareleri
tarafından, HBYS yazılımlarında yapılacak iyileştirme, güncelleme ve ek geliştirme
taleplerini tıbbi, idari açıdan ve sistemin işleyişi bakımından değerlendirerek HBYS
tedarikçisi ile yazılım geliştirme süreçlerini organize edecek “Talep Değerlendirme
Komisyonu” oluşturulacaktır.
4.2.Komisyonda, gelen talepleri tıbbi açıdan değerlendirmek üzere başhekim veya
ilgili başhekim yardımcısı, idari açıdan değerlendirmek üzere ilgili hastane müdürü veya
müdür yardımcısı, bakım hizmetleri müdürü veya yardımcısı, bilgi işlem sorumlusu ve idare
tarafından belirlenecek diğer çalışanlar yer alacaktır. İdarelerin veya bağlı bulunduğu
kurumların gerekli görmesi durumunda bu komisyonlara bağlı bulunduğu kurum bünyesinde
ki teknik personelden görevlendirme yapılabilir. Komisyona ayrıca bir HBYS tedarikçi
temsilcisi de davet edilecek ve geliştirme süreçleri sistem işleyişi açısından birlikte
değerlendirilecektir.
4.3.Komisyon, idarelerin belirleyeceği tarihlerde toplanarak, HBYS tedarikçisine
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2016/047
: 44
: 17.08.2016
: 2016/UH.II-2088
iletilecek talepleri değerlendirecektir. Teknik şartnamede yer alan ve modüller kapsamında
kalmak kaydıyla komisyon tarafından yapılmasına karar verilen talepleri önem sırasına göre
sıralayacak, taleplerin yerine getirilmesi için ortak/makul bir zaman aralığı belirlemek
suretiyle HBYS tedarikçisine tebliğ edecektir. Komisyondan geçmeyen talepler HBYS
tedarikçisine gönderilmeyecek ve HBYS tedarikçisi yükümlülük altına sokulmayacaktır.”
açıklaması yer almakta olup, söz konusu açıklamalarda sözleşmenin uygulanması aşamasına
ilişkin olarak, hastane idareleri tarafından HBYS yazılımlarında yapılacak iyileştirme,
güncelleme ve ek geliştirme taleplerini tıbbi, idari açıdan ve sistemin işleyişine yönelik
uygulanacak usul ve esaslara yer verildiği anlaşılmaktadır.
Anılan Genelge’nin giriş bölümünde ise, sağlık bilişimi alanında faaliyet gösteren
tedarikçiler ile tüm kamu ve özel sağlık kurum ve kuruluşlarının uyması gereken kurallar ve
sağlık bilişimi konusunda izlenmesi gereken yol haritasının Genelge kapsamında açıklandığı
ifade edilmektedir.
Başvuru sahibinin incelemeye konu iddiasında özetle, 2015/17 sayılı Genelgesinin
4’üncü maddesinin “Hastane Bilişim Süreçleri” başlığı altında yer alan 4.1, 4.2 ve 4.3’üncü
maddelerine göre kurumlardan gelen taleplerin değerlendirilmesi için bir talep değerlendirme
komisyonunun oluşturulması ve HBYS tedarikçisi ile birlikte yapılacak toplantıda istekler
için ortak/makul bir zaman aralığının belirlenmesi gerektiği, ayrıca idarenin daha sonra
ihtiyaç duyacağı yazılım geliştirmeleri ve modüllerin gerek maliyetlendirilmesinde gerek de
bu maliyetlerin önceden öngörülerek, geliştirmelerinin belirlenen sürelerde yapılabileceğine
yönelik bir taahhüt istenmesinin, istekli firmaları tekliflerini oluşturmada tereddüte
düşürebileceği ve bu belirsizliğin ihaleye katılımı kısıtlayacağı iddia edilmektedir.
Yukarıda yer verilen doküman düzenlemeleri incelendiğinde, Teknik Şartname’nin
13.3’üncü maddesinde yer alan düzenlemelerde, kullanıcı isteklerinin kurulacak bir komisyon
eliyle değerlendirileceği ve bu isteklerin yerine getirilme süresinin, yüklenicinin ileteceği
tahmini bir süre üzerinden idarece değerlendirilmesi neticesinde belirleneceği anlaşılmakta,
aynı Şartname’nin 15.6 ‘ncı maddesi ile Sözleşme Tasarısı’nın 16’ncı maddesinin bendinde
f
ise, idarenin gereksinim duyacağı yazılım kaynaklı ihtiyaçların yükleniciye bildirilmesinden
itibaren, ihtiyacın türüne göre belirli zaman aralıkları belirtilerek ne kadar sürede temin
edileceğine ilişkin düzenlemelere yer verilmiş, bu durumda söz konusu doküman
düzenlemeleri arasında yazılım kaynaklı ihtiyaçların giderilme sürelerine ilişkin
düzenlemelerin farklılık arz ettiği anlaşılmıştır.
Sözleşme Tasarısı’nın 8’inci maddesinde ihale dokümanları arasında öncelik
sıralaması yapılmış olup, bunun amacının sözleşmenin yürütülmesi aşamasında sözleşme
hükümleri ile ihale dokümanı arasında aynı konuda yapılan düzenlemelerde çelişki veya
farklılık olması durumunda nasıl bir yöntem takip edilmesi gerektiği hususuna açıklık
getirmek olduğu anlaşılmıştır. Yukarıdaki doküman düzenlemeleri ve tespitler birlikte
değerlendirildiğinde, uyuşmazlığa konu hususun sözleşmenin yürütülmesine ilişkin olarak
yazılım kaynaklı ihtiyaçların değerlendirme ve çözüme kavuşturma sürelerine dönük olduğu,
söz konusu aşamada Sözleşme Tasarısı’nda yer verilen düzenlemelerin dikkate alınması
gerektiği, bu bağlamda Sözleşme Tasarısının 21.07.2016 tarihli Zeyilname ile değiştirilmiş
16’ıncı maddesi uyarınca, yüklenicinin sorumluluğunda olan ve Şartname kapsamında yer
alan ürün ve hizmetlerde, idarenin ihtiyaç duyacağı yazılımsal geliştirmelerin idarece
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2016/047
: 44
: 17.08.2016
: 2016/UH.II-2088
belirlenen kategoriler özelinde, idarece ön görülen zaman dilimlerinde çözülmesi gerektiği,
aksi takdirde idarece belirlenen yaptırımların uygulanacağı düzenlemesinin dikkate alınması
gerektiği anlaşılmıştır.
İdarelerce, sözleşmenin yürütülmesi sürecinde yüklenicilerin sorumluluklarını
aksatmaları durumda karşılaşacakları yaptırımların, ihale dokümanı kapsamında
düzenlenebileceği, idarece kamu ihale mevzuatına uygun olarak Sözleşme Tasarısı’nın 16’ncı
maddesinin de bu yönde düzenlendiği, yazılım kaynaklı taleplerin karşılanma süresinin kim
tarafından ne şekilde belirleneceğinin, sözleşmenin yürütülmesi aşamasına ilişkin olduğu ve
teklif vermeye engel teşkil etmediği ve isteklilerden birini diğerine karşı avantajlı duruma
getirmediği hususları bir arada değerlendirildiğinde, başvuru sahibinin yazılım kaynaklı
taleplerin karşılanma sürelerinin belirlenmesine dönük iddiasının yerinde olmadığı sonucuna
ulaşılmıştır.
Ayrıca başvuru sahibi tarafından, idarenin daha sonra ihtiyaç duyacağı yazılım
geliştirmeleri ve modüllerin gerek maliyetlendirilmesinde gerek de bu maliyetlerin önceden
öngörülerek, geliştirmelerinin belirlenen sürelerde yapılabileceğine yönelik bir taahhüt
istenmesinin, firmaları tekliflerini oluşturmada tereddüte düşürebileceği ve bu belirsizliğin
ihaleye katılımı kısıtlayacağı iddia edilmektedir.
Teknik Şartname’nin 22.07.2016 tarihli Zeyilname ile değiştirilmiş “Genel Şartlar”
başlıklı 2’nci maddesinde
“
…
2.27.Sağlık hizmetinin dinamik bir yapısının olması nedeniyle
Hastanelerde sunulan sağlık bilişim hizmetlerinde sürekli bir değişim ihtiyacı ortaya
çıkmaktadır. Yüklenici firma hizmet süresince (36 ay) Hastanede (günün değişen şartları
nedeniyle) oluşaca
k
yazılımsal ihtiyaçları, yazılımsal değişiklikleri ücretsiz bir şekilde
kullanıma sunacaktır.” düzenlemesi,
Aynı Şartname’nin 21.07.2016 tarihli Zeyilname ile değiştirilmiş “Hizmet seviyesi ve
cezai şartlar” başlıklı 15’inci maddesinde
“
…15.6.Seviye 6: Yüklenicinin sorumluluğunda
olan ve bu şartname kapsamında yer alan ürün ve hizmetlerde (Yazılım, Sunucu ve Omurga
Switch) oluşan ihtiyaç sistemin çalışmasını ve İdarenin hizmet sunumunu engellemiyor ancak
günün değişen şartları nedeniyle İdarenin ihtiyaç duyacağı yazılımsal geliştirmeleri
yükleniciye bildirilmesinden itibaren
8
(sekiz) saat içerisinde yazılımsal analiz yapılacak ve
aşağıda belirtilen süre içerisinde çözüm üretilecektir.…” düzenlemesi yer almaktadır.
Yukarıda yer verilen doküman düzenlemelerinden, yüklenici tarafından günün değişen
şartları nedeniyle idarenin ihtiyaç duyacağı yazılım kaynaklı hizmetler üzerinde yüklenici
tarafından, öngörülen süre zarfında çözüm üretileceği ve yüklenici tarafından bu hizmetlerin
ücretsiz bir şekilde kullanıma sunulacağı düzenlenmiştir.
Yapılan incelemede, söz konusu düzenlemelerin sözleşmenin yürütülmesine yönelik
düzenlemeler olduğu ve anılan düzenlemelerin, söz konusu maliyetlerin teklif fiyata dahil
edilmeyeceğine ilişkin hususlar içermediği, hizmet alımına konu işin bilişim teknolojileri
kapsamında hastanede bilgi yönetim sistemi olduğu ve yazılım kaynaklı ihtiyaçların, zaman
içerisinde ortaya çıkmasının pek muhtemel olduğu, bu olası ihtiyaçların ne idareler tarafından
ne de istekliler tarafından tam olarak kestirilemeyeceği, sunulacak hizmetin niteliği itibariyle,
isteklinin de hastaneye sonradan kazandırılabilecek diğer yazılımlar ve yönetim sistemleri
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2016/047
: 44
: 17.08.2016
: 2016/UH.II-2088
konusunda yeterli deneyime sahip olması gerektiği, bu durumda ihale konusu iş kapsamında
yapılması muhtemel iyileştirmelere ilişkin maliyetin o işle iştigal eden istekliler tarafından
öngörülebileceği ve teklif fiyata dahil edilebileceği hususları bir arada değerlendirildiğinde,
söz konusu düzenlemelerin isteklilerin teklif vermesini engelleyici nitelikte olmadığı ve
incelemeye konu iddiaların yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:
Teknik Şartname’nin 22.07.2016 tarihli Zeyilname ile değiştirilmiş “Genel Şartlar”
başlıklı 2.’nci maddesinde “…2.27.Sağlık hizmetinin dinamik bir yapısının olması nedeniyle
Hastanelerde sunulan sağlık bilişim hizmetlerinde sürekli bir değişim ihtiyacı ortaya
çıkmaktadır. Yüklenici firma hizmet süresince (36 ay) Hastanede (günün değişen şartları
nedeniyle) oluşacak yazılımsal ihtiyaçları, yazılımsal değişiklikleri ücretsiz bir şekilde
kullanıma sunacaktır.” düzenlemesi,
Aynı Şartname’nin “Farklı yazılımların entegrasyonu” başlıklı 2.46’ıncı maddesinin
bendinde a) Amaç: Konya Eğitim ve Araştırma Hastanesi bünyesine alınan ve alınacak olan
Yazılımlara/Sistemlere HBYS yazılımı ile tam entegrasyonu gerekmektedir.” düzenlemesi,
a
“
Anılan Şartname’nin “Üst Kurumlardan Talep Edilen Güncellemeler ve
Entegrasyonlar” başlıklı 2.47’nci maddesinin bendinde Genel Sekreterliğin yeni bir
b
“
uygulamaya geçilmesi ile ilgili yazılımsal yenilik yada revizyon yüklenici firma tarafından
ücretsiz olarak karşılanacaktır. Talep edilen, entegrasyon firmanın yükümlülüğünde olacak ve
yüklenici firmadan/firmalardan talep edilen süre içerisinde yapılacaktır.” düzenlemesi,
Aynı Şartname’nin “Cihaz entegrasyonu” başlıklı 10.1’inci maddesinde “10.1. İdare
bünyesinde bulunan mevcut tıbbi ve laboratuar cihaz envanteri iş bu şartnamenin Ek-4
ekinde belirtilmiştir. İdare bünyesinde bulunan cihazların marka ve modelleri bilgi amaçlıdır
paylaşılmıştır. Yüklenici firma/firmalar, Hastanemizde Hbys kurulum sırasında mevcut
çalışan tüm cihazların HBYS entegrasyonu ücretsiz olarak yapacaktır.” düzenlemesi yer
almaktadır.
Yukarıda yer verilen doküman düzenlemelerinde, Konya Eğitim ve Araştırma
Hastanesi bünyesine alınan ve alınacak olan yazılımlara/sistemlere HBYS yazılımı ile tam
entegrasyonunun sağlanmasının amaçlandığı, yüklenici tarafından günün değişen şartları
nedeniyle idarenin ihtiyaç duyacağı yazılım kaynaklı hizmetler için talep edilen süre
içerisinde çözüm üretileceği ve yüklenici tarafından bu hizmetlerin ücretsiz bir şekilde
kullanıma sunulacağı düzenlenmiş ve idare bünyesinde bulunan mevcut tıbbi ve laboratuvar
cihaz envanterinin şartname kapsamında sunulduğu belirtilmiştir.
Sağlık Bakanlığı Sağlık Bilgi Sistemleri Genel Müdürlüğünün 2015/17 sayılı
Genelgesinin “Sağlık bilgi sistemleri standartları ve entegrasyonu” başlıklı 2’nci maddesinde
“…2.3.SBYS’ler, sağlık tesisleri içerisindeki entegre edilebilir cihazlar, sistemler ve Genel
Müdürlüğün tanımladığı ve yürüttüğü uygulamalarla uyum sağlamak zorundadır. Genel
Müdürlüğün tanımladığı sistemlere entegrasyonlar için SBYS'ler tarafından hiçbir ücret talep
edilmeyecektir. İdareler SBYS ihale dokümanlarında veya sözleşmelerinde entegre edilecek
cihazların listesini tanımlayacaklardır. İhale dokümanlarında veya sözleşmelerinde
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2016/047
: 44
: 17.08.2016
: 2016/UH.II-2088
tanımlanmayan cihazlar için sözleşme süresi içerisinde ilave entegrasyon gerekmesi
durumunda aşağıdaki kurallar çerçevesinde entegrasyon ücretleri idareler tarafından
karşılanacaktır.
a. Entegrasyon yapılacak sistemler ve cihazlara ait puantaj tablosu düzenli olarak
Genel Müdürlüğün web sitesinde yayınlanacaktır.
b. Ayrıca Genel Müdürlük tarafından düzenli olarak cihaz entegrasyon katsayısı
belirlenerek yazı ile duyurulacaktır. Ödenecek cihaz entegrasyon ücreti puantaj tablosunda
belirtilen puan ile katsayının çarpımı sonucu bulunan bedeli geçmeyecektir…” açıklaması
yer almaktadır.
Söz konusu Genelge maddesinde, Sağlık bilgi yönetim sistemlerinin (SBYS) sağlık
tesisleri içerisindeki entegre edilebilir cihazlar, sistemler ve genel müdürlüklerinin
tanımladığı ve yürüttüğü uygulamalarla uyum sağlamak zorunda oldukları, genel müdürlüğün
tanımladığı sistemlere entegrasyonlar için SBYS'ler tarafından hiçbir ücretin talep
edilmeyeceği, idarelerin ihale dokümanlarında entegre edilecek cihazların listesini
tanımlamaları gerektiği, tanımlanmadığı durumlarda entegrasyon yapılacak sistemler ve
cihazlara ait puantaj tablosunun düzenli olarak Genel Müdürlüklerinin web sitesinde
yayımlanacağı ayrıca Genel Müdürlükleri tarafından düzenli olarak cihaz entegrasyon
katsayısının belirlenerek yazı ile duyurulacağı ve ödenecek cihaz entegrasyon ücretinin
puantaj tablosunda belirtilen puan ile katsayının çarpımı sonucu bulunan bedeli geçmeyeceği
açıklamalarına yer verilmiştir.
Yapılan incelemede, Teknik Şartname’nin 10.1’inci maddesinde de belirtildiği üzere
idare bünyesinde bulunan mevcut tıbbi ve laboratuvar cihazların listesine ayrıntıları ile yer
verildiği, üstelik anılan listenin tanımlanmadığı durumlarda bile entegrasyon yapılacak
sistemler ve cihazlara ait puantaj tablosunun düzenli olarak ilgili genel müdürlüğün web
sitesinde yayımlanacağı hususları bir arada değerlendirildiğinde, başvuru sahibinin
incelemeye konu iddiasının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
Ayrıca Teknik Şartname’nin “Genel Şartlar” başlıklı 2.44’üncü maddesinde
“2.44.Sözleşme sonrasında hastaneye bağlanan açılan yeni birim, açılacak ek sağlık
tesislerinin bir veya birkaçında hizmet veremeyeceğini belirtemez, hizmet vermek için ek bir
ücret talep edemez (Veri aktarımı cihaz tanıma ve entegrasyonu yüklenici tarafından ücretsiz
yapılır.” düzenlemesi yer almaktayken söz konusu düzenlemenin 22.07.2016 tarihli
Zeyilname ile Teknik Şartname’den çıkarıldığı anlaşılmıştır. Bu kapsamda başvuru sahibinin
anılan maddeye dönük iddialarının konusu kalmadığından incelenmesi mümkün olmamıştır.
3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhale ilânlarında bulunması zorunlu hususlar”
başlıklı 24’üncü maddesinde “İhale dokümanında belirtilmeyen hususlara ilânlarda yer
verilemez. İhale ilânlarında aşağıdaki hususların belirtilmesi zorunludur:
…
e) Uygulanacak ihale usulü, ihaleye katılabilme şartları ve istenilen belgelerin neler
olduğu…” hükmü,
Anılan Kanun’un “İhale ve ön yeterlilik dokümanının içeriği ve idari şartnamede yer
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2016/047
: 44
: 17.08.2016
: 2016/UH.II-2088
alması zorunlu hususlar” başlıklı 27’nci maddesinde “…İdari şartnamede ihale konusuna
göre asgari aşağıdaki hususların belirtilmesi zorunludur:
…
e) İsteklilerde aranılan şartlar, belgeler ve yeterlik kriterleri…” hükmü,
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Yeterliğin belirlenmesinde
uyulacak ilkeler” başlıklı 28’inci maddesinde “(1) Ekonomik ve mali yeterlik ile mesleki ve
teknik yeterliğin saptanması amacıyla öngörülecek değerlendirme kriterleri ve istenecek
belgeler, rekabeti engelleyecek şekilde belirlenemez.
(2) Yeterlik değerlendirmesi için istenecek belgelerin ve yeterlik değerlendirmesinde
aranılacak kriterlerin, ihale veya ön yeterlik ilanı ile idari şartnamede veya ön yeterlik
şartnamesinde ya da davet yazısında belirtilmesi zorunludur...” hükmü bulunmaktadır.
Anılan mevzuat hükümlerinden, idarelerin yeterlik değerlendirilmesinde isteyecekleri
belgelere ve arayacakları kriterlere ihale veya ön yeterlik ilanı ile idari şartnamede veya ön
yeterlik şartnamesinde ya da davet yazısında yer vermesi gerektiği anlaşılmaktadır.
İdari Şartname’nin “Mesleki ve teknik yeterliğe ilişkin belgeler ve bu belgelerin
taşıması gereken kriterler” başlıklı 7.5’inci maddesinde “7.5.1. İsteklinin teknolojik ürün
deneyim belgesi ya da yurt içinde veya yurt dışında kamu veya özel sektörde bedel içeren tek
bir sözleşme kapsamında taahhüt edilen ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin olarak;
a) İlk ilan tarihinden geriye doğru son beş yıl içinde kabul işlemleri tamamlanan
hizmet alımlarıyla ilgili iş deneyimini gösteren belgeleri veya
b) Devredilen işlerde devir öncesindeki veya sonrasındaki dönemde ilk sözleşme
bedelinin en az % 80'inin gerçekleştirilmesi şartıyla, ilk ilan veya davet tarihinden geriye
doğru son beş yıl içinde kabul işlemleri tamamlanan hizmet işlerine ilişkin deneyimini
gösteren belgeleri sunması zorunludur.” düzenlemesi,
Aynı Şartname’nin “Diğer Hususlar” başlıklı 47’nci maddesinde “…İdari şartname ile
teknik şartnamenin çelişmesi durumunda, idari şartname hükümleri geçerlidir. İdari
şartnamede belirtilmeyip teknik şartnamede istenilen belgeler ihale dosyasında sunulacaktır.”
düzenlemesi,
Teknik Şartname’nin 30.06.2016 tarihli Zeyilname ile değiştirilmiş “Genel Şartlar”
başlıklı 2.43’üncü maddesinde “İhaleye iştirak edecek firma teklif ettiği yazılımın en az 800
yataklı bir sağlık kurumunda 3 yıl çalıştığını gösterir belgeyi ihale evraklarıyla beraber
sunacaklardır.” düzenlemesi yer almaktadır.
Yapılan incelemeler neticesinde, anılan belgenin referans belgesi niteliğinde olmadığı,
başvuruya konu ihalede
7
adet ihale dokümanı alındığı/indirildiği ve
3
isteklinin başvuruya
konu ihaleye teklif verdiği, en düşük teklifin de idare tarafından belirlenen yaklaşık maliyetin
altında olduğu hususları bir arada değerlendirildiğinde, başvuru sahibinin söz konusu
düzenlemeyle rekabet şartlarının sağlanamayacağı iddiasının başvuruya konu ihalede
gerçekleşmediği anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna
varılmıştır.
4) Başvuru sahibinin 4’üncü iddiasına ilişkin olarak:
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2016/047
: 44
: 17.08.2016
: 2016/UH.II-2088
Teknik Şartname’nin “Hbys Yazılımının Güncellemesi” başlıklı 2.48’inci maddesinde
“a)Güncelleme işlemi sırasında HBYS sisteminde/database'nde herhangi bir kesinti
olmamalıdır. Güncelleme sırasında Database'nin kapatılması, Hbys Sisteminde kesinti
yaşanması durumunda teknik şartnamede belirtilen ilgili seviyeden işlem tesis edilecektir
…
.
e)Güncellemeler için ilk önce ilgili idareden onay alınmalıdır. Güncelleme
dosyalarının genel sistemi ve kullanıcı programını hiçbir şekilde olumsuz etkilemediği
anlaşıldığı takdirde güncelleme yapılabilmelidir. Planlı güncellemeler mesai saati dışında
olmalı ve herhangi bir kesintiye yavaşlamaya sebep olmamalıdır.
f)Kullanıcılar güncelleme işlemini uygulamaya başlarken yapmalı ve güncelleme
bitmeyene kadar uygulama açmamalıdır…” düzenlemesi yer almaktadır.
Yukarıda yer verilen Teknik Şartname maddesinde, hastane bilgi yönetim sisteminde
(Hbys) yapılacak güncellemelerin anılan sistemde herhangi bir kesintiye sebep olmaması
gerektiği, bu kapsamda planlı güncellemelerin mesai saati dışında yapılmasının ön görüldüğü,
ayrıca kullanıcıların güncellemeleri uygulamaya başlarken yapmaları ile güncelleme bitene
kadar uygulamayı açmamalarına dönük düzenlemelere yer verildiği görülmektedir.
İhale işlem dosyası kapsamında gönderilen “Zeyilname açıklamaları” başlıklı belgede
de söz konusu düzenlemeye ilişkin
“Güncelleme işlemi sırasında HBYS
slsteminde/database'nde herhangi bir kesinti olmamalıdır. Güncelleme sırasında Database'nin
kapatılması, Hbys Sisteminde kesinti yaşanması durumunda teknik şartnamede belirtilen ilgili
seviyeden işlem tesis edilecektir. Maddesine itiraz eden firmanın teklifi dinamik bir yapıya
sahip olan ortalama günlük 7500 hastanın geldiği Eğitim ve Araştırma gibi bir hastanede
felakete sebebiyet verebilmektedir. Hasta sirkülasyonunun bu denli yoğun olduğu bir
hastanede birkaç dakikalık bir kesintinin kurum zararı ve idarenin hastalara hizmet vermesini
engellemektedir. Bu ve bunun gibi sebepler doğrultusunda ilgili firmanın itirazı uygun
bulunmamış reddedilmiştir.” açıklamasına yer verilmiştir.
Yukarıda yer verilen tespitler ve idarece “Zeyilname açıklamaları” başlıklı belgede
yapılan açıklamalar bir arada değerlendirildiğinde, idarece güncelleme işleminin mesai
saatleri dışında yapılması ve kullanıcıların güncellemeleri uygulamaya başlarken yapmaları
yönündeki düzenlemelerin, sistem çalışır halde iken, sistem üzerinde oluşabilecek
aksaklıkların önüne geçilmesi amaçlanarak öngörüldüğü ve söz konusu düzenlemeler arasında
herhangi bir uyumsuzluk bulunmadığı anlaşıldığından, başvuru sahibinin incelemeye konu
iddiasının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
5) Başvuru sahibinin 5’inci iddiasına ilişkin olarak:
Teknik Şartname’nin “Hbys yazılımının güncellemesi başlıklı 2.48’inci maddesinde
”
“…b)yüklenici hizmet süresince güncellemeleri yaparken (versiyon geçişleri dahil) hastane
odaklı çalışacak güncellemeler en fazla 100 MB olacaktır.
…
g) Kullanıcı bilgisayarında çalışacak HBYS yazılımının toplam boyutu 1GB'ı
aşmamalıdır.” düzenlemesi yer almaktadır.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2016/047
: 44
: 17.08.2016
: 2016/UH.II-2088
Söz konusu düzenlemeler incelendiğinde, idarece yazılım boyutunun ve
güncellemelerinin belli bir boyutu geçmemesi gerektiği yönünde düzenlemelerin yer aldığı,
işlem dosyası kapsamında gönderilen “Zeyilname açıklamaları” başlıklı belgede de söz
konusu düzenlemelerin “Güncelleme dosyalarının boyutunun 100mb aşmaması yönünde bir
şartımız olmuştur. İlgili firma kendi yapısal açısından düşündüğü için bu maddeyi uygun
bulmamıştır. Sağlık kurumunun bir parçası olarak Eğitim ve Araştırma hastanesi olarak
sürekli gün ve gün değişen mevzuatları yapılan değişiklikleri (Kurumun ve SGK’nın) sisteme
yansıtmak zorundadır. (En basit örnekle Kamu Satış Tarifesi sık sık güncellenmekte sisteme
anında yansıtamadığında kurum zararı oluşmaktadır.)ilgili firmanın güncellemeleri ayda bir
toplu olarak yaptığından ve bu güncellemeler esnasında da sistemi aşırı derecede
yavaşlattığından dolayı kurum olarak güncellemelerin anında yansıtılması çok elzemdir.
Güncellemelere özellikle Acil Servisle görüşülerek gece 01:00’dan sonra izin verilmesinin
sebebi de budur. Güncelleme sonrası yaşanan sıkıntılar buz dağının görünmeyen yüzüdür. Bu
ve bunun gibi sebepler doğrultusunda kurumumuz güncellemeleri günlük olarak ya da
güncellenen bir mevzuatı takip ederek yaparsa 100mb aşmayacağı kanısındadır. Türkiye
genelinde hizmet vermekte olan ve ihalemize iştirak eden firmalardan bununla ilgili itiraz
edilmemiştir. Kurumumuzun çalışma ve dinamik yapısı göz ününe alındığında ilgili madde de
olması elzem olan istek yazılmıştır. Bu ve bunun gibi sebeplerden dolayı firmanın itirazı
reddedilmiştir. Aynı Maddenin g bendinde;
g)- Sürekli bilgi akışının yaşandığı bir çağda özellikle eğitim ve araştırma hastanesi
gibi bir yerde kullanıcıların bilgisayarlarına kurulan hbys’nin 1gb geçmemesi bilgisayarın
performansı ve sürekli açık olan yerler için hızı açısından çok önemlidir, Sağlık kurumlarında
hastaya hizmet verirken hızlı hizmet verebilmenin de bir şartı da sistemlerin hızlı olmasıdır.
Bir kullanıcının ihtiyacı olan programlar kurulduktan sonra Hbys programının da belirli bir
yer kapladığı performansı etkilediği malumdur. Hali hazırda hizmet vermekte olan mevcut
firmanın kurulum dosyaları bir kullanıcının bilgisayarında 3-4gb ‘tan aşağı değildir. Bunlar
göz önüne alındığında kurum olarak 1GB yer kaplaması maddesi makul olarak
gözükmektedir. Bu maddenin de rekabeti engellemediği ihaleye iştirak eden firmalardan
bellidir.” ifadelerine yer verilmek suretiyle gerekçelendirildiği anlaşılmaktadır.
Yapılan incelemede, söz konusu düzenlemelerin tüm sistemin çalışma hızı ve
verimliliğine yönelik olduğu, idarece “Zeyilname açıklamaları” başlıklı belgede işin niteliği
ve uygulama süreçlerine atıfta bulunularak, ihtiyacın bu düzenlemeler doğrultusunda yerine
getirilmesinin ön görüldüğü, idare tarafından kendi donanımsal altyapısı ve yürüttüğü işin
niteliği dikkate alınarak bu yönde düzenlemeler yapılabileceği, idarelerin ihtiyaçların uygun
şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla
sorumlu oldukları ve bu doğrultuda hizmet gereklerini ve gereksinimlerini dolayısıyla
ihtiyacını belirlemede takdir yetkisinin bulunduğu, ayrıca güncellemelerin 100 MB’ı
aşmayacağı ve yazılımın toplam boyutunun 1 GB’ı aşmayacağı yönündeki düzenlemelerde
sayısal değer aralıkları belirttiği ve anılan değerlere ilişkin spesifik bir sayısal değerden
bahsedilemeyeceği ve
7
adet ihale dokümanı alınan/indirilen ihalede 3 firmanın teklif verdiği
hususları bir arada değerlendirildiğinde, incelemeye konu iddiaların yerinde olmadığı
sonucuna ulaşılmıştır.
6) Başvuru sahibinin 6’ncı iddiasına ilişkin olarak:
Teknik Şartname’nin “Genel Şartlar” başlıklı 2.50’nci maddesinde
“
Sağlık
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2016/047
: 44
: 17.08.2016
: 2016/UH.II-2088
Bakanlığı’nın dinamik bir yapısı olması nedeniyle sunulan sağlık bilişim yazılımlarında
sürekli olarak değişim ihtiyacı doğmaktadır. Bu bağlamda Hbys yazılımının kullanım kolaylığı
ve esnekliği, güncelleştirme ve kurulum kolaylığı amacıyla tüm Sağlık Tesisleri için teklif
edilecek yazılım Delphi, C++, C#, Visual Basic Platformlarında üretilen "exe" uzantılı
olmalıdır.” düzenlemesi yer almaktadır.
Söz konusu düzenleme incelendiğinde, idarece teklif edilecek yazılımın kullanım
kolaylığına ilişkin düzenlemelerin yer aldığı, işlem dosyası kapsamında gönderilen
“Zeyilname açıklamaları” başlıklı belgede de söz konusu düzenlemeye ilişkin “İlgili firma
itirazında bu maddenin ihaleye girememeleri için yazılmış bir madde olduğunu belirtmiştir.
Sadece kendileri bu maddeyi karşılamadığını ve Türkiye genelinde sadece malum iki firma
olduğunu söylemiştir. Oysaki ihalemize iştirak eden firmalar bu konuda hiçbir itirazda
bulunmamış kendileri haricinde
3
firmada aynı yeterliliği sağladığı için ihaleye
katılmışlardır. Bu madde de rekabeti engellediği düşünülmemektedir.” şeklinde açıklamalarda
bulunulduğu anlaşılmaktadır.
Yapılan incelemede, idare tarafından söz konusu düzenlemeler ile temin edilecek
yazılımın, konforlu bir şekilde kullanılabilecek esnek bir yazılım olmasının istendiği, başvuru
sahibi tarafından itirazen şikâyet dilekçesinde Türkiye genelinde “exe” uzantılı sistem
çalıştıran bir iki firmanın bulunduğunun ifade edildiği, 7 adet ihale dokümanı alınan/indirilen
ihalede 3 firmanın teklif verdiği, dolayısıyla söz konusu düzenlemenin tek bir firmayı işaret
ettiğinden bahsedilemeyeceği, idarelerin ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında
karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumlu oldukları ve bu
doğrultuda hizmet gereklerini ve gereksinimlerini dolayısıyla ihtiyacını belirlemede takdir
yetkisinin bulunduğu hususları bir arada değerlendirildiğinde, idarenin kendi donanımsal
altyapısını ve yürüttüğü işin niteliğini dikkate alarak bu yönde düzenlemeler yapmasının
mevzuata aykırı olmadığı, dolayısıyla incelemeye konu iddianın yerinde olmadığı sonucuna
ulaşılmıştır.
7) Başvuru sahibinin 7’nci iddiasına ilişkin olarak:
Teknik Şartname’nin “Bakım, onarım ve teknik destek hizmetleri” başlıklı 13’üncü
maddesinde
“…13.4.HBYS yüklenicisi, hastanede tam zamanlı çalıştırılmak üzere HBYS
yazılım geliştirmede en az 4 yıllık deneyim kazanmış (bu işlemi belgelemeli) 2 ad. Bilgisayar
mühendisi bulunduracaktır. Bu kişiler hizmet süresi boyunca (36 ay) yazılım mühendisi
hastanede fiili olarak bulunacaktır. Yüklenici firma; çalışanlarının mesai dışı ve hafta sonu
çalışmalarında herhangi bir ek ücret talep etmeyecektir.
13.5.Yüklenici, Hastanede kullanılacak olan yazılıma 13.4. Maddede beyan edilmiş
mühendisler tarafından, yazılım koduna bizzat hastanede müdahale edilerek, hastanenin
yazılım ihtiyaçlarının karşılanması, taleplerinin yerine getirilmesi veya sistem sorunlarının
giderilmesi sağlanmalıdır.” düzenlemesi yer almakta olup, aynı maddenin 6’ncı bendi
21.07.2016 tarihli Zeyilname ile “13.6.Yüklenici hastanede kurulu olan hbys yazılımının tüm
kodlarını 13.4 te belirtilen mühendislere açacaktır.” şeklinde düzenlenmiştir.
Başvuru sahibi tarafından bu düzenlemelerin, 5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri
Kanunu’na aykırılık teşkil ettiği iddia edilmektedir.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2016/047
: 44
: 17.08.2016
: 2016/UH.II-2088
Söz konusu hizmet alımı gibi yazılım hizmet alımını içeren ve iddia konusu hususla
aynı temelde değerlendirilebilecek iddiaları içeren, 2014/3585 sayılı itirazen şikâyet dosyası
kapsamında yapılan incelemede, gerekçeli görüşlerinin Kurum’a bildirilmesini teminen,
Kültür ve Turizm Bakanlığı’ndan görüş istendiği görülmüştür.
Söz konusu görüş yazısında Kültür ve Turizm Bakanlığı Telif Hakları Genel
Müdürlüğü tarafından ““… 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’nun 1/B maddesinin
(a) bendi uyarınca sahibinin hususiyetini taşıyan ve ilim ve edebiyat, musiki, güzel sanatlar
veya sinema eserleri olarak sayılan her nevi fikir ve sanat mahsulleri eser olarak Kanun
kapsamında korunmaktadır. Kanun’un 2’nci maddesinin birinci fıkrasında ise, “herhangi bir
biçim altında ifade edilen bilgisayar programları ve bir sonraki aşamada program sonucu
doğurması koşuluyla bunların hazırlık tasarıları”nın ilim ve edebiyat eseri olduğu hüküm
altına alınmıştır.
5846 sayılı Kanun’un 13’üncü maddesinin birinci fıkrası, “Fikir ve sanat eserleri üzerinde
sahiplerinin mali ve manevi menfaatleri bu kanun dairesinde himaye görür.” hükmünü haiz
olup Kanun’un 13 vd. maddelerinde hak sahiplerinin mali ve manevi hakları hükme
bağlanmıştır. Bu kapsamda, eser sahibinin manevi hakları; umuma arz salahiyeti (md.14),
adın belirtilmesi salahiyeti (md.15), eserde değişiklik yapılmasını menetmek (md.16) olarak;
mali hakları da; işleme hakkı (md.21), çoğaltma hakkı (md.22), yayma hakkı (md.23), temsil
hakkı (md.24), umuma iletim hakkı (md.25), pay ve takip hakkı (md.45) olarak düzenlenmiştir.
Kanun’un 48’inci maddesi, “Eser sahibi veya mirasçıları kendilerine kanunen tanınan
mali hakları süre, yer ve muhteva itibariyle mahdut veya gayrimahdut, karşılıklı veya
karşılıksız olarak başkalarına devredebilirler. Mali hakları sadece kullanma salahiyeti de
diğer bir kimseye bırakılabilir. (ruhsat)” hükmünü amirdir. Bahse konu maddenin son
fıkrasında ise, tasarruf muamelelerinin, henüz vücuda getirilmemiş veya tamamlanacak olan
bir eseri konu almaları halinde hükümsüz olacağı hüküm altına alınmıştır.
5846 sayılı Kanun’un 50’nci maddesi, “48 ve 49’uncu maddelerde sayılan tasarruf
muamelelerine dair taahhütler, eser henüz vücuda getirilmeden önce yapılmış olsa dahi
muteberdir.” hükmünü amirdir. Kanun’un 52’nci maddesinde ise, mali haklara dair sözleşme
ve tasarrufların yazılı olması ve konuları olan hakların ayrı ayrı gösterilmesinin zorunlu
olduğu düzenlenmiştir.
Ayrıca Kanun’un 56’ncı maddesiyle, sözleşmeye konu ruhsatın; mali hak sahibinin
başkalarına da aynı kullanım yetkisini vermesine mani değilse basit ruhsat, kullanım
yetkisinin yalnız bir kimseye mahsus olduğu durumda tam ruhsat olduğu, aynı maddenin
ikinci fıkrasında ise, kanun veya sözleşmeden aksi anlaşılmadıkça her ruhsatın basit
sayılacağı hüküm altına alınmıştır.
Yukarıda belirtilen mevzuat hükümleri çerçevesinde, “… Teknik Şartnamesi” nin
vücuda getirilmemiş eserler bakımından taahhüt sözleşmesi olarak nitelendirileceği, eserin
vücuda getirilmesi ya da tamamlanmasını takiben Kanun’un 52’nci maddesinde belirtilen
niteliklere sahip bir tasarruf sözleşmesinin düzenlenmesi gerektiği, 56’ncı madde uyarınca
hak sahibinin, mali hakların kullanım yetkisini münhasıran devretmemesi halinde, adı geçen
Belediyenin basit ruhsat sahibi olarak değerlendirileceği ve söz konusu hakkın kullanımı hak
sahibi tarafından engellenemeyecek olmakla birlikte hakkın kullanım yetkisini üçüncü kişilere
devredemeyeceği, dolayısıyla mali hakların ve mali hakların kullanımına ilişkin yetki devrinin
Kanun'da öngörülen şekil şartlarını taşıyan bir sözleşmeyle düzenlenmesi halinde 5846 sayılı
Kanun'a aykırılık arz etmeyeceği mütalaa edilmektedir.” ifadelerine yer verildiği görülmüştür.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2016/047
: 44
: 17.08.2016
: 2016/UH.II-2088
Söz konusu görüş yazısına temel teşkil eden mevzuat hükümlerinde herhangi bir
değişikliğin bulunmadığı görülmekte olup, söz konusu görüş yazısı incelendiğinde, eserin
vücuda getirilmesi ya da tamamlanmasını takiben Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’nun 52’nci
maddesinde belirtilen niteliklere sahip bir tasarruf sözleşmesinin düzenlenmesinin gerektiği,
48’inci maddesinde ise henüz vücuda getirilmemiş veya tamamlanacak olan bir eserin tasarruf
muamelelerine konu olması halinde hükümsüz sayılacağı belirtilmektedir. Bu çerçevede
anılan Kanun’un 52’nci maddesi doğrultusunda henüz eserin vücuda getirilmemiş olması
nedeniyle bu aşamada bir tasarruf sözleşmesinin düzenlenemeyeceği, bu nedenle başvuru
sahibinin iddia ettiği hususların ancak eserin idareye teslimi ve kabulünün ardından idare ile
yüklenici arasında yapılacak bir tasarruf sözleşmesine konu edilebileceği, ayrıca Fikir ve
Sanat Eserleri Kanunu’nun emredici hükümlerine aykırı sözleşme hükümlerinin de hukuki
sonuç doğurmayacağı ve yüklenici tarafından dava konusu edilebileceği,
Yukarıda yer verilen Teknik Şartname düzenlemelerinde, hastanenin yazılım
ihtiyaçlarının karşılanması, taleplerinin yerine getirilmesi veya sistem sorunlarının
giderilmesi amacıyla, kaynak kodlarının yalnızca yüklenicinin çalıştıracağı personele
açılacağının belirtildiği, yukarıda yer verilen açıklamalar uyarınca bu durumun da yukarıda
yer verilen tasarruf sözleşmesi kapsamında değerlendirilebileceği hususları bir arada
değerlendirildiğinde, başvuru sahibinin incelemeye konu iddiasının yerinde olmadığı
sonucuna ulaşılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen
şikâyet başvurusunun reddine,
Oybirliği ile karar verildi.
Hamdi GÜLEÇ
Başkan
Şinasi CANDAN
II. Başkan
Osman DURU
Kurul Üyesi
Köksal SARINCA
Kurul Üyesi
Dr. Ahmet İhsan ŞATIR
Kurul Üyesi
Hasan KOCAGÖZ
Kurul Üyesi
Mehmet ATASEVER
Kurul Üyesi
Oğuzhan YILDIZ
Kurul Üyesi