Ana Sayfa / Kararlar / Demetevler Fatma Üçer Huzurevi Yaşlı Bakım ve Rehabilitasyon Merkezi Müdürlüğü / 2015/134541-Kuruluşun Mutfağında, Yemek Pişirme Yoluyla Mamul Yemek Alımı, Dağıtımı
Bilgi
İKN
2015/134541
Başvuru Sahibi
Name Kurumsal Yemek Gıda Tem. Mad. İnş. Turz. Ltd. Şti.
İdare
Demetevler Fatma Üçer Huzurevi Yaşlı Bakım ve Rehabilitasyon Merkezi Müdürlüğü
İşin Adı
Kuruluşun Mutfağında, Yemek Pişirme Yoluyla Mamul Yemek Alımı, Dağıtımı
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/010  
: 18  
: 03.02.2016  
: 2016/UH.II-373  
TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER:  
Başkan V. II. Başkan: Kazım ÖZKAN  
Üyeler: Ali Kemal AKKOÇ, Ahmet ÖZBAKIR, Mehmet Zeki ADLI, Hamdi GÜLEÇ, Dr.  
Mehmet AKSOY  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Name Kurumsal Yemek Gıda Tem. Mad. İnş. Turz. Ltd. Şti.,  
Erciyes İşyerleri Sitesi 198.Cad. No: 9 Macunköy/ Yenimahalle/ANKARA  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Demetevler Fatma Üçer Huzurevi Yaşlı Bakım ve Rehabilitasyon Merkezi Müdürlüğü,  
Özevler Mah. 320. Sok. No: 11 Yenimahalle/ANKARA  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2015/134541 İhale Kayıt Numaralı “Kuruluşun Mutfağında, Yemek Pişirme Yoluyla Mamul  
Yemek Alımı, Dağıtımı” İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Demetevler Fatma Üçer Huzurevi Yaşlı Bakım ve Rehabilitasyon Merkezi Müdürlüğü  
tarafından 23.11.2015 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Kuruluşun Mutfağında,  
Yemek Pişirme Yoluyla Mamul Yemek Alımı, Dağıtımı” ihalesine ilişkin olarak Name  
Kurumsal Yemek Gıda Tem. Mad. İnş. Turz. Ltd. Şti.nin 21.12.2015 tarihinde yaptığı şikâyet  
başvurusunun, idarenin 22.12.2015 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince  
04.01.2016 tarih ve 298 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 04.01.2016 tarihli dilekçe ile  
itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2016/16 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, aşırı düşük teklif açıklaması uygun bulunan  
isteklilerin aşırı düşük teklif açıklamalarının uygun bulunmasının mevzuata aykırı olduğu,  
şöyle ki;  
1) Aşırı düşük teklif açıklaması uygun bulunan isteklilerin açıklamalarının reel piyasa  
şartlarıyla örtüşmediği ve Kamu İhale Genel Tebliği'nin 79'uncu maddesi çerçevesinde  
hazırlanmadığı, anılan istekliler tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamalarının titizlikle  
incelenmediği, aşırı düşük teklif açıklamasında bulunan isteklilerin örnek yemek menülerinde  
yer alan fakat gıda rasyonunda içerikleri ile çiğ girdi miktarları bulunmayan "Arnavut ciğeri"  
ile "Sebzeli hindi kapama" yemek çeşitlerinin yerine kendilerinin belirlemiş oldukları benzer  
yemekler ile açıklamada bulunmalarının Kamu İhale Genel Tebliği'nin 79.2.6'ncı maddesine  
aykırı olduğu,  
2) Aşırı düşük teklif açıklamasında bulunan isteklilerin açıklama dosyalarında  
Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelini (Ek-H.4) sunmadıkları veya hatalı sundukları,  
anılan cetvele göre sözleşme süresince kullanılacak olan toplam çiğ girdi miktarlarını  
hesaplamadıkları ve hesaplanan bu malzemelere ilişkin birim fiyatları Kamu İhale Genel  
1
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/010  
: 18  
: 03.02.2016  
: 2016/UH.II-373  
Tebliği'nin ilgili maddelerine göre belgelendirmedikleri, sunulan belgelerde bulunması  
gereken kaşe, imza ve meslek mensubuna ait beyanların olmadığı, isteklilerin açıklamaları  
kapsamında sundukları hal bültenleri ile Ticaret Borsası bültenlerini eksik sundukları ve bu  
belgelerin onaylı olmadığı, ayrıca aşırı düşük teklif açıklaması uygun bulunan isteklilerin ana  
çiğ girdileri ile işçilik maliyeti toplamının, toplam teklif tutarına oranının Kamu İhale Genel  
Tebliği'nin 79.2.6'ncı maddesinde belirtilen oran aralıklarında olmadığı,  
3) Aşırı düşük teklif açıklamasında bulunan isteklilerin açıklamalarında sundukları  
EK-O.7 belgelerindeki bilgilerin ve beyanlarının doğru olmadığı ve açıklamada kullandıkları  
EK-O.7 tutanağındaki ürünlerin tamamının stoklarında bulunmadığı, bu belgede belirtilen  
ürünlerin piyasa reel şartlarını yansıtmadığı, bu nedenle açıklamaların geçersiz olduğu,  
4) Aşırı düşük teklif açıklaması uygun bulunan istekliler tarafından sunulan toplam  
işçilik maliyetinin doğru olarak hesaplanmadığı ve işçilik açıklamalarının asgari işçilik  
maliyetinin altında olduğu, işçilik maliyeti hesabına 2016 yılının birinci ve ikinci döneminde  
asgari ücrete gelecek zam oranını yansıtmadıkları ve çalışacak olan işçiler için verilmesi  
gereken yol, yemek ve giyim giderlerini işçilik maliyeti hesabına dâhil etmedikleri, ayrıca  
isteklilerce firma personelinin yemek giderleri için herhangi bir gider öngörmedikleri,  
öngörmüş olsalar bile bu giderin yardımcı giderler olarak gösterilemeyeceği,  
5) Aşırı düşük teklif açıklamasında bulunan isteklilerin Ramazan ayında nöbet tutan  
personel için Teknik Şartname'de istenilen iftar ve sahur yemek girdilerini maliyet  
hesaplamalarının ana çiğ girdilerinde göstermedikleri,  
6) İsteklilerin gıda rasyonunda verilen gramajlar üzerinden tekrarlayan malzemelerin  
yalnızca biri seçilmesi gerekirken her iki malzemeyi de (örneğin sığır eti ile koyun eti ürünü,  
tavuk but-tüm tavuk ve tavuk göğüs, taze fasulye-konserve fasulye gibi) kullanarak yanlış  
hesaplama yaptıkları,  
7) Aşırı düşük teklif açıklaması uygun bulunan isteklilerin Kamu İhale Genel  
Tebliği'nin 79.2.6'ncı maddesi uyarınca yardımcı girdiler olarak belirtilen giderlerin her biri  
için yardımcı girdiler çizelgesinde herhangi bir maliyet öngörmedikleri,  
8) Hizmetin ifasında yüklenici firmadan istenilen kapalı ambalajlı pet bardak sular ile  
19 litrelik damacana doğal kaynak suyunu isteklilerin maliyet giderlerinde ana çiğ girdi  
maliyetlerine dâhil etmedikleri ve bu gider kalemleri için dayanak sunmadıkları, dayanak  
sunan isteklilerin ise bu giderleri ana çiğ girdi maliyetlerinde göstermeyip yardımcı girdilerde  
göstererek hatalı, yanlış ve eksik hesaplamalar yaptıkları,  
9) Kamu İhale Genel Tebliği'nin 79.2.6'ncı maddesi uyarınca malzemeli yemek alım  
ihalelerinde üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin kullanılamayacağı, fiyat teklifi alınan  
ürünlerin fiilen bulunamamasının belge ile ispat edilmesi gerektiği, Ankara Ticaret Borsası  
Günlük Bültenlerinde bulunmayan tuzlu pasta, çubuk kraker, meyveli kek, bal ve reçel  
girdilerinin fiyatlarının diğer illerin ticaret borsalarında ilan edildiği ancak açıklamaları uygun  
bulunan isteklilerin anılan ürünlerin fiyatlarının tevsiki amacıyla üçüncü kişilerden aldıkları  
fiyat tekliflerini sundukları ve fiyat teklifi ile sundukları gıda malzemelerine ait hukuki  
gerekçe sunmadıkları, ayrıca üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri ekinde imza sirküleri ile  
fiyat teklifi alınan ve istekli ile tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini  
imzalamaya yetkili olan meslek mensuplarına ait oda faaliyet belgelerinin sunulmadığı,  
2
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/010  
: 18  
: 03.02.2016  
: 2016/UH.II-373  
dolayısıyla anılan girdiler için üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin geçerli olmadığı ve  
açıklamaların bu yönüyle mevzuata aykırı olduğu,  
10) İsteklilerin aşırı düşük teklif açıklamalarında ayran (200 ml), paket süt (200 ml),  
yoğurt, kâse yoğurt (200 gr) ve ekmek gibi ürünlerin fiyatlarının tevsiki amacıyla halk ekmek  
fabrikaları, Atatürk Orman Çiftliği vb gibi kamu kurumu niteliğine haiz kuruluşların fiyat  
listelerini kullandıkları, Kamu İhale Genel Tebliği'nin 79.2.2.2'nci maddesi uyarınca fiyat  
listelerinin ilan/davet tarihi ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) olması gerekirken  
isteklilerin mevzuata aykırı olarak ilan/davet tarihinden önceki fiyat listeleri ile açıklama  
yaptıkları, bu nedenle isteklilerin aşırı düşük teklif açıklamalarının uygun bulunmaması  
gerektiği iddialarına yer verilmiştir.  
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit  
edilmiştir.  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı  
düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “79.1. Personel  
çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde kar hariç yaklaşık maliyet tutarı; personel  
çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı ihalelerinde ise yaklaşık maliyetin 1,30 sayısına  
bölünmesinden elde edilen tutar sınır değer olarak kabul edilir.  
79.2. İhale ilanında ve dokümanında teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden  
açıklama isteneceği belirtilen hizmet alımı ihalelerinde, aşırı düşük tekliflerin  
değerlendirilmesi aşamasında aşağıdaki düzenlemelere göre işlem tesis edilmesi  
gerekmektedir.  
79.2.1. Aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda, isteklilerin  
yapacakları açıklamalara esas olacak önemli teklif bileşenlerinin, bütün istekliler için aynı  
unsurları içerecek şekilde belirtilmesi zorunludur. Aşırı düşük teklif açıklaması sunulması için  
isteklilere üç (3) iş gününden az olmamak üzere uygun bir süre verilir.  
79.2.2. İstekliler aşırı düşük olarak tespit edilen tekliflerini aşağıdaki yöntemleri  
kullanarak açıklayabilirler.  
79.2.2.1. Üçüncü Kişilerden Alınan Fiyat Teklifleri: Teklifi oluşturan maliyet  
bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat  
teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili  
olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit  
tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat  
teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek  
ve fiyat teklifinin ekinde idareye verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli  
görülmesi halinde bu tutanaklar meslek mensubundan istenebilecektir.  
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin  
mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen  
ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması  
halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında  
olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu  
tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre  
tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki  
ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin  
yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi  
gerekmektedir.  
3
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/010  
: 18  
: 03.02.2016  
: 2016/UH.II-373  
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin  
altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek  
mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine  
göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit  
tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan  
ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle  
kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.  
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden  
alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu  
değildir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
79.2.2.2. Kamu Kurum ve Kuruluşları Tarafından Sunulan Mal ve Hizmetlere İlişkin  
Fiyatlar: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin kamu kurum ve kuruluşları tarafından  
sunulan hizmetlere ilişkin fiyat tarifeleri veya istekliye verilmiş fiyat teklifleri açıklama  
yöntemi olarak kullanılabilir. Bu usulle yapılmış açıklamanın geçerli olabilmesi için  
kullanılan fiyatların ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olması  
zorunludur.  
79.2.2.3. Kamu Kurum ve Kuruluşları Tarafından İlan Edilen Fiyatlar: Teklifi  
oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilan edilmiş fiyat  
tarifeleri açıklama yöntemi olarak kullanılabilir. Bu usulle yapılmış açıklamanın geçerli  
olabilmesi için ilan edilen fiyatların ihalenin ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi  
hariç) geçerli olması zorunludur.  
79.2.2.4. Ticaret Borsası Fiyatları: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin  
18/5/2004 tarihli ve 5174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar  
Kanununun 51 inci maddesinin (c) bendi uyarınca borsa idaresi tarafından düzenlenen ve  
ilgili malın ihale tarihinden önceki son 12 ayın herhangi bir işlem gününde gerçekleşen  
ortalama fiyatını gösteren belge ile açıklama yapılabilir.  
79.2.2.5. Toptancı Hal Fiyatları: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin  
11/3/2010 tarihli ve 5957 sayılı Sebze ve Meyveler ile Yeterli Arz ve Talep Derinliği Bulunan  
Diğer Malların Ticaretinin Düzenlenmesi Hakkında Kanun uyarınca faaliyet gösteren  
toptancı hali idaresi tarafından düzenlenen ve ilgili malın ihale tarihinden önceki son 12 ayın  
herhangi bir işlem gününe ait ortalama fiyatını gösteren belge ile açıklama yapılabilir.  
79.2.2.6. Özel veya Münhasır Hak Sahibi Kuruluşların Uyguladığı Fiyatlar: İlgili  
mevzuatı uyarınca, belirli mal veya hizmetlerin kamuya sunulması konusunda lehine  
sınırlama bulunan kuruluşların tedarikçisi oldukları mallar veya sunucusu oldukları  
hizmetler için uyguladıkları fiyatlar ile açıklama yapılabilir.  
79.2.2.7. İsteklinin Kendi Ürettiği, Aldığı veya Sattığı Mallara İlişkin Fiyatlar: Teklifi  
oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin kendi ürettiği, aldığı veya sattığı  
mallara ait fiyatların kullanılması durumunda, istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya  
beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre aşırı düşük  
teklif açıklamasına konu mal için düzenlenen maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.7) ile  
açıklama yapılabilir.  
Maliyetler dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta (Ek-O.7) tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında  
olmaması ve isteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu  
işte kullanılmasını öngördüğü mal miktarının en az yarısı kadar alım yapmış olması gerekir.  
4
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/010  
: 18  
: 03.02.2016  
: 2016/UH.II-373  
Satışlar dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta (Ek-O.7) tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının %  
80’inin altında olmaması ve malın ticaretinin isteklinin faaliyet alanında olması gerekir.  
İsteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde 4734 sayılı Kanun  
kapsamındaki idarelere açıklama konusu mala ilişkin satış yapmış ve satılan malın idarece  
kabul edilmiş olması durumunda, maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.7) sunulmasına  
gerek bulunmayıp sadece söz konusu satışa ilişkin fatura örnekleri veya bu örneklerin noter,  
SM, YMM, SMMM ya da vergi dairesince onaylı suretleri ile de belgelendirme yapılabilir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
79.2.2.8. İsteklinin Ortağı Olduğu Tüzel Kişiye Ait İşletmeden Mal Çekmesiyle Oluşan  
Emsal Bedel: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin ortağı olduğu  
tüzel kişiye ait işletmeden mal çekmesi veya satın alması durumunda söz konusu malın emsal  
bedeli ile değerlenmesi gereklidir. Emsal bedelinin tespitinde 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı  
Vergi Usul Kanununun ilgili hükümleri esas alınır. Bu durumda, Vergi Usul Kanununa göre  
hesaplanan emsal bedeli gösteren ve istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya  
beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından hazırlanarak imzalanan  
ve kaşelenen beyanın verilmesi yeterlidir. Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel  
kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin  
bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
79.2.3. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın ve  
emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6 ve Ek-O.7 numaralı tutanaklardaki bilgilerin  
doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler veya  
Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır.  
79.2.4. Ek-O.5, Ek-O.6 ve Ek-O.7 numaralı tutanakların son veya bir önceki geçici  
vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir önceki  
geçici vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin  
birinci fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı  
fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas  
alınır.”  
Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi  
beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile  
yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2014” tür.”  
79.2.6. Malzemeli yemek hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin  
değerlendirilmesinde kullanılmak üzere teknik şartnamede asgari iki haftalık örnek menü  
düzenlemesi yapılır ve bu menüde yer alan yemeklerin içerikleri ile çiğ girdi miktarları  
belirtilir.  
Bu ihalelerde; teklifi aşırı düşük bulunan istekli öncelikle “ana çiğ girdi”, “işçilik” ve  
“yardımcı gider” oranlarının belirtildiği Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelini (Ek-  
H.4) hazırlayarak açıklaması kapsamında sunar. Açıklamanın geçerli kabul edilebilmesi için  
“(Ana Çiğ Girdi Maliyeti+İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,80’den az ve  
0,95’den çok olmaması gerekir. Oran belirtmeyen veya belirttiği oran 0,80’den az veya  
0,95’den çok olan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
Ana çiğ girdi ibaresinden ilgili yemeğin pişirilmesi için gerekli temel girdiler anlaşılır.  
Bu çerçevede, isteklinin beyan ettiği orana uygun teklif sunması durumunda, yemek  
pişirilmesi için gerekli enerji giderleri (doğalgaz, LPG gibi), temizlik malzemeleri, su, sigorta  
giderleri, ilaçlama ve hijyen sağlama giderleri, bakım onarım, amortisman, nakliye, sözleşme  
giderleri ve genel giderler, portör muayenesi ve tali çiğ girdiler (tuz, baharat, tatlandırıcı vb.)  
5
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/010  
: 18  
: 03.02.2016  
: 2016/UH.II-373  
gibi unsurlar “yardımcı girdiler” başlığında değerlendirilir ve bu unsurlar için açıklama  
sunulması gerekmez.  
Örneğin; 1.000 öğün yemek alımı için çıkılan bir ihalede, birim fiyat olarak 5 TL teklif  
veren bir isteklinin, 5.000 TL olan toplam teklif bedelinin aşırı düşük olarak değerlendirilmesi  
ve istekli tarafından sunulan Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelinde “(Ana Çiğ Girdi  
Maliyeti+İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,90 olarak belirtilmesi halinde,  
teklifin 4.500 TL’sinin ana çiğ girdi ile işçilik toplamını içerdiği kabul edilir ve isteklinin  
sadece bu kısma ilişkin açıklama yapması gerekir. Teklifin 500 TL’lik kısmının ise yardımcı  
giderlere ilişkin olduğu kabul edildiğinden, bu kısma ilişkin açıklama yapılması  
gerekmemektedir.  
Malzemeli yemek alımı ihalelerinde, ana çiğ girdi maliyetlerinin tevsiki amacıyla  
üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri kullanılamaz. Ancak 79.2.2 nci maddede yer alan  
diğer yöntemlerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının  
anlaşıldığı durumlarda, üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri ile açıklama yapılabilir.  
79.3. İdarelerin aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirilmesine ilişkin aşağıdaki  
düzenlemeleri de dikkate almaları gerekmektedir.  
79.3.1. Teklifi aşırı düşük olarak tespit edildikten sonra yukarıdaki yöntemlere göre  
usulüne uygun açıklama yapan isteklilerin teklifleri geçerli kabul edilir. Hayatın olağan  
akışına veya ticari gereklere aykırılık gibi nedenlerle teklifler reddedilemez.  
79.3.2. 79.2.2 nci maddede yer alan yöntemlerden herhangi biri ile açıklama  
yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekli tarafından gerekçesi  
belirtilmek suretiyle, ilgili mevzuatına göre ihale tarihinden önceki son 12 ay içinde  
düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir.  
79.3.3. Kurumca hazırlanan “İşçilik Hesaplama Modülü” ne (www.ihale.gov.tr)  
adresinden ulaşılabilecek olup, personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde  
tekliflerin değerlendirilmesi bağlamında sözleşme ve genel giderler dahil asgari işçilik  
maliyeti hesabında işçilik hesaplama modülünün kullanılması zorunludur.  
79.3.5. Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımlarına ilişkin yapılan aşırı  
düşük teklif açıklamasında, sözleşme giderleri ve genel giderlerin % 4 oranında hesaplanması  
söz konusu olmayacak, sözleşme giderleri ilgili mevzuatına göre hesaplanmak suretiyle  
açıklama yapılacaktır.” açıklamaları bulunmaktadır.  
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1.  
İhale konusu hizmetin;  
a) Adı: Kuruluşun Mutfağında, Yemek Pişirme Yoluyla Mamul Yemek Alımı, Dağıtımı  
b) Miktarı ve türü:  
Toplam 220500 adet/öğün Demetevler Fatma Üçer Huzurevi Mutfağında, Yemek Pişirme  
Yoluyla Mamul Yemek Alımı ve Yenimahalle Görme Özürlüler Rehabilitasyon Merkezi  
Müdürlüğü de dahil Dağıtımı ve Servis Hizmetleri İşi  
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.  
c) Yapılacağı yer: Demetevler Fatma Üçer Huzurevi Mutfağında, Yemek Pişirme  
Yoluyla Mamul Yemek Alımı ve Yenimahalle Görme Özürlüler Rehabilitasyon Merkezi  
Müdürlüğü de dâhil Dağıtımı ve Servis Hizmetleri İşi…” düzenlemesi,  
Anılan Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde  
“25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında ilgili mevzuat gereğince yapılacak ulaşım, sigorta,  
vergi, resim ve harç giderleri isteklilerce teklif edilecek fiyata dâhildir.  
6
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/010  
: 18  
: 03.02.2016  
: 2016/UH.II-373  
25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni  
gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları  
karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi  
bir hak talebinde bulunamaz.  
25.3. Teklif fiyata dâhil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:  
25.3.1.  
Malzeme Dâhil Yemek Hazırlama ve Dağıtım Hizmet Alımına İlişkin Kahvaltı, Ara  
Öğün, Ana Öğün ve Özel Gün Menüsü Giderleri:  
Gıda Rasyonundaki gramajlara göre oluşturulacak yemek maliyetleri  
üzerinden;13+yaş kahvaltı 10409 adet, 13+yaş öğle yemeği 16982 adet,13+akşam 10409  
adet, 13+yaş ara öğün (1 kez) 9710 adet, yaşlı kahvaltı 28850 adet, yaşlı ara öğün (2 kez)  
49400 adet, yaşlı öğle yemeği 39600 adet, yaşlı akşam yemeği 28230 adet, yaşlı akşam  
yemeği 5150 adet, diyet ara öğün (2 kez) 10500 adet, diyet öğle yemeği 5150 adet, diyet  
akşam yemeği 5150 adet ve özel gün menüsü 960 adet olmak üzere toplam 220500  
ADET/ÖĞÜN, yemek teklif fiyata dahildir.  
Yılbaşı, bayram, davet, toplu yapılan doğum günleri vs. gibi özel günlerde yılda 12  
defa olmak üzere (80) kişinin yararlanacağı, teknik şartnamenin 2 nci maddesinde yer alan  
tablodan veya gıda rasyonundan seçilerek 6 çeşitten oluşturulacak “Özel Gün Menüsü” teklif  
fiyata dâhildir.  
Yemeklerin kuruluşta pişirildiği ve bu hizmetin sunulması işiyle ilgili olarak aylık (26)  
gün üzerinden fiilen çalışan personelin tüm mesaisini kuruluşta geçirdiği hallerde, hizmetin  
sunulmasıyla görevli;  
(1) Mutfak sorumlusu yönetici (Diyetisyen veya Gıda Mühendisi)  
(1) Aşçı,(Diplomalı ya da bonservisli)  
(1) Aşçı Yardımcısı, (Diplomalı ya da bonservisli)  
(4) Servis Elemanı, (Demetevler HYBRMM. için 3, Yenimahalle GÖRMM. için 1)  
(5) Bulaşıkçı personelin (Demetevler HYBRMM için 3, Yenimahalle GÖRMM için 2)  
işçilik giderleri [(işçi ücreti, sigorta prim giderleri, ayni olarak karşılanacak yemek, (26 gün  
üzerinden brüt olarak ücret bordrosunda gösterilecek 9-TL(Dokuz Türk Lirası) nakdi yol  
ücreti, sayısı ve özellikleri teknik şartnamede belirtilen ayni olarak karşılanacak giyim bedeli,  
ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalışma (174 gün)] teklif fiyata dâhildir.  
Yemeğin taşınması için thermobox veya ısı üreten kapalı araba, kapak, diyetlilerin  
yemeğinin taşınması için termo tepsiler, strech, alüminyum folyo, ağız maskesi, bone, kolluk,  
hijyenik eldiven, tek kullanımlık numune poşeti, soğutmalı taşıma aracı, çöp konteyneri, su  
sebili, saklama kapları, katı meyve sıkacağı, hassas terazi, buzdolabı derecesi teklif fiyata  
dâhildir.  
İçme suyu, yemeğin özelliğine göre ketçap, mayonez, limon, sirke, çeşitli baharatlar,  
temizlik malzemeleri, plastik çöp torbası, bebek, yaşlı, hasta veya diyetlilerin yiyeceklerinin  
hazırlanması amacıyla oluşturulan özel beslenme birimi için süt, pirinç unu, sebze, meyve, et,  
doğalgaz dolum masrafları, yemek numunelerinin mikrobiyolojik analizi, yemek imalatı servis  
ve temizliği, kullanılacak malzeme, iş kazası ve hijyene ilişkin personelin eğitimi, idarenin  
demirbaşında bulunan ve yüklenici firmaya teslim edilecek her türlü ekipmanın bakım ve  
onarımı, yüklenici firma tarafından temin edilecek makine ve teçhizat, ilaçlama, yemeğin  
yapımında kullanılacak elektrik, su, doğalgaz ile nakliye, ihale ve sözleşmeye ilişkin damga  
vergileri ve Kamu İhale Kurum payı teklif fiyata dahildir.  
Yemek kuruma ait merkezi bir mutfakta pişirilerek diğer kuruluşlara dağıtımı yapılıyor  
ise pişirilen yemeğin diğer kuruluşlara dağıtımındaki nakliye giderleri teklif fiyata dâhildir.  
7
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/010  
: 18  
: 03.02.2016  
: 2016/UH.II-373  
25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer  
Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.  
25.5. Kısa vadeli sigorta prim oranları belirtilecektir. 2” düzenlemesi,  
Aynı Şartname’nin “Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. İhale komisyonu  
verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır  
değer hesaplar.  
33.2. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre  
açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri  
aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen  
kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak  
ister. İhale komisyonu;  
a) Verilen hizmetin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı  
avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen  
teklifler, geçerli teklif olarak belirlenir. İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin sınır  
değerin altında olması durumunda kesin teminat 40.1 maddesinde yer alan hüküm uyarınca  
hesaplanan tutar üzerinden alınır.” düzenlemesi yer almaktadır.  
İdari Şartname ekinde yer alan tablonun  
Sıra No Açıklama  
Birimi  
adet  
adet  
adet  
adet  
adet  
adet  
adet  
adet  
adet  
adet  
adet  
adet  
adet  
Miktarı  
10.409  
16.982  
10.409  
9.710  
28.850  
49.400  
39.600  
28.230  
5.150  
1
13 + Yaş Kahvaltı  
2
3
4
5
13 + Yaş Öğle Yemeği  
13 + Yaş Akşam Yemeği  
13 + Yaş Akşam Ara Öğün (1 kez)  
Yaşlı Kahvaltı  
6
7
Yaşlı Ara Öğün (2 kez)  
Yaşlı Öğlen Yemeği  
8
Yaşlı Akşam Yemeği  
9
Yaşlı Diyet Kahvaltı  
10  
11  
12  
13  
Yaşlı Diyet Ara Öğün (2 kez)  
Yaşlı Diyet Öğlen Yemeği  
Yaşlı Diyet Akşam Yemeği  
Özel Gün Menüsü  
10.500  
5.150  
5.150  
960  
şeklinde oluşturulduğu görülmüştür.  
Teknik Şartname’nin "Madde V: Şartname Ve Ekleri" bölümünde "Bu teknik  
şartname beş maddeden ibaret olup, şartname eki olan “Gıda Rasyonu” ve “Gıda  
ihalelerde-kullanilmasi-gereken-ornek-sartnameler linkinden temin edilecektir." düzenlemesi,  
8
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/010  
: 18  
: 03.02.2016  
: 2016/UH.II-373  
Sözleşme Tasarısı’nın “İşin süresi” başlıklı 9’uncu maddesinde “9.1. İşe başlama  
tarihi 01.01.2016; işi bitirme tarihi 31.12.2016  
9.2. Bu sözleşmenin uygulanmasında sürelerin hesabı takvim günü esasına göre  
yapılmıştır.” düzenlemesi yer almaktadır.  
Başvuru konusu ihalede 43 adet ihale dokümanı satın alındığı ve 23.11.2015 tarihinde  
yapılan ihaleye 20 adet teklif sunulduğu, 1 isteklinin teşekkür mektubu sunduğu, 14 isteklinin  
teklifinin sınır değerin altında olması nedeniyle aşırı düşük teklif olarak belirlendiği,  
isteklilerden Cihan Canlı, Rüstem Topaloğlu, Kardil Turizm Yemek Tem.ve Gıda San. Tic.  
Ltd. Şti., Rota Yemekçilik Ticaret Anonim Şirketi, Berat Kurumsal Hizmetler Sağlık Gıda  
İnşaat Enerji Taahhüt Sanayi Ticaret Limited Şirketi ile Limon Endüstriyel Yemek ve Hizm.  
San. Tic. A.Ş. olmak üzere toplam 6 isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasında bulunduğu,  
Cihan Canlı ile Limon Endüstriyel Yemek ve Hizm. San. Tic. A.Ş.'nin aşırı düşük teklif  
açıklamasının ihale komisyonu tarafından uygun bulunmadığı, ihalenin aşırı düşük teklif  
açıklaması uygun görülen Rüstem Topaloğlu üzerinde bırakıldığı, aşırı düşük teklif  
açıklaması uygun görülen Kardil Turizm Yemek Tem.ve Gıda San. Tic. Ltd. Şti.nin  
ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekli olarak belirlendiği, buna ilişkin ihale  
komisyonu kararının 09.12.2015 tarihinde onaylandığı anlaşılmıştır.  
09.12.2015 tarihli ihale komisyonu kararında açıklandığı üzere, 14 isteklinin teklifinin  
sınır değerin altında kaldığı, bu isteklilerden aşırı düşük teklif açıklaması istenildiği, 6 istekli  
tarafından aşırı düşük teklif açıklamasına cevap verildiği ve isteklilerden Rüstem Topaloğlu,  
Kardil Turizm Yemek Tem.ve Gıda San. Tic. Ltd. Şti., Rota Yemekçilik Ticaret Anonim  
Şirketi ile Berat Kurumsal Hizmetler Sağlık Gıda İnşaat Enerji Taahhüt Sanayi Ticaret  
Limited Şirketi olmak üzere 4 isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasının uygun bulunduğu  
anlaşılmıştır.  
Yukarıda aktarılan mevzuat hükümleri doğrultusunda, malzemeli yemek hizmet alımı  
ihalelerinde idarenin aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesinde kullanılmak üzere teknik  
şartnamede asgari iki haftalık örnek menü düzenlemesi yapması ve bu menüde yer alan  
yemeklerin içerikleri ile çiğ girdi miktarlarını belirtmesi, teklifi aşırı düşük bulunan  
isteklilerin öncelikle “ana çiğ girdi”, “işçilik” ve “yardımcı gider” oranlarının belirtildiği  
Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelini (Ek- H.4) hazırlayarak açıklaması kapsamında  
sunması, bu açıklamanın geçerli kabul edilebilmesi için “(Ana Çiğ Girdi Maliyeti+İşçilik  
Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,80’den az ve 0,95’den çok olmaması gerektiği,  
ana çiğ girdi ibaresinden ilgili yemeğin pişirilmesi için gerekli temel girdilerin anlaşılması  
gerektiği, buna göre yemek pişirilmesi için gerekli enerji giderleri (doğalgaz, LPG gibi),  
temizlik malzemeleri, su, sigorta giderleri, ilaçlama ve hijyen sağlama giderleri, bakım  
onarım, amortisman, nakliye, sözleşme giderleri ve genel giderler, portör muayenesi ve tali  
çiğ girdiler (tuz, baharat, tatlandırıcı vb.) gibi unsurların “yardımcı girdiler” başlığında  
değerlendirileceği ve bu unsurlar için açıklama sunulması gerekmediği anlaşılmaktadır.  
Başvuru sahibi isteklinin iddiaları ile ilgili olarak yapılan inceleme aşağıda yer  
almaktadır:  
1) İhaleyi yapan idare tarafından Teknik Şartname’de 2 (iki) haftalık örnek menü ve  
çiğ maliyet girdilerine, gramajların yer aldığı gıda rasyonuna ve yemek yapımında  
kullanılacak gıda malzemelerinin özellikleri listesine yer verildiği, ayrıca idare tarafından aşırı  
düşük teklif açıklaması isteme yazısının "… İdaremizce hazırlanan İhale dokümanına ek  
9
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/010  
: 18  
: 03.02.2016  
: 2016/UH.II-373  
olarak sunulan iki haftalık örnek yemek menüsü, gıda rasyonu ve teknik şartnameler baz  
alınarak, KİK Genel Tebliğinin Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük  
tekliflerin değerlendirilmesi başlıklı 79. Maddesinin 79.2.6. alt bendi hükümleri  
doğrultusunda, teklifiniz ile ilgili yazılı açıklamanızı ve açıklamanıza esas teşkil edecek  
belgelerinizi, 26.11.2015 Perşembe günü saat 17:00’a kadar idaremize teslim etmeniz  
hususunda gereğini bilgilerinize rica ederim.…" denilmek suretiyle mevzuata uygun olarak  
düzenlenerek aşırı düşük teklif açıklaması istendiği görülmüştür. Şikâyete konu ihaleye ait  
Teknik Şartnamenin "İşin Tanımı" başlıklı 2'nci maddesinin "C-Pişirme" bölümünün 5'inci alt  
maddesinde yer alan “Örnek yemek listesinde olmayan, idare ve firma temsilcisi tarafından  
uygun bulunarak listeye yazılan yemekler, benzer yemeklerin gramajları esas alınarak  
hazırlanacaktır." şeklindeki düzenlemesi çerçevesinde isteklilerin örnek menüde bulunmayan  
yemeklere ilişkin olarak benzer yemeklerin gramajlarını esas alarak açıklama sunmalarında  
mevzuata aykırılık bulunmamıştır.  
2) Aşırı düşük teklif açıklamasında bulunan isteklilerin açıklama dosyalarında  
Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelini (Ek-H.4) sunmadıkları veya hatalı sundukları,  
anılan isteklilerin aşırı düşük teklif açıklamalarında yemek çiğ girdi miktarlarını ana çiğ girdi  
miktarlarına yazarken ana çiğ girdi hesaplamalarını eksik hesapladıkları, anılan cetvele göre  
sözleşme süresince kullanılacak olan toplam çiğ girdi miktarlarını hesaplamadıkları ve  
hesaplanan bu malzemelere ilişkin birim fiyatları Kamu İhale Genel Tebliği'nin ilgili  
maddelerine göre belgelendirmedikleri, sunulan belgelerde bulunması gereken kaşe, imza ve  
meslek mensubuna ait beyanların olmadığı, isteklilerin açıklamaları kapsamında sundukları  
hal bültenleri ile Ticaret Borsası bültenlerini eksik sundukları ve bu belgelerin onaylı  
olmadığı, ayrıca aşırı düşük teklif açıklaması uygun bulunan isteklilerin ana çiğ girdileri ile  
işçilik maliyeti toplamının, toplam teklif tutarına oranının Kamu İhale Genel Tebliği'nin  
79.2.6'ncı maddesinde belirtilen oran aralıklarında olmadığı iddiasına ilişkin olarak yapılan  
inceleme aşağıda yer almaktadır.  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı  
düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde "…79.2.6. Malzemeli yemek  
hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesinde kullanılmak üzere teknik  
şartnamede asgari iki haftalık örnek menü düzenlemesi yapılır ve bu menüde yer alan  
yemeklerin içerikleri ile çiğ girdi miktarları belirtilir.  
Bu ihalelerde; teklifi aşırı düşük bulunan istekli öncelikle “ana çiğ girdi”, “işçilik” ve  
“yardımcı gider” oranlarının belirtildiği Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelini (Ek-  
H.4) hazırlayarak açıklaması kapsamında sunar. Açıklamanın geçerli kabul edilebilmesi için  
“(Ana Çiğ Girdi Maliyeti+İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,80’den az ve  
0,95’den çok olmaması gerekir. Oran belirtmeyen veya belirttiği oran 0,80’den az veya  
0,95’den çok olan isteklilerin teklifleri reddedilir…" açıklaması yer almakta olup, Tebliğ'in  
aktarılan açıklamasından, malzemeli yemek hizmet alımı ihalelerinde idarenin aşırı düşük  
tekliflerin değerlendirilmesinde kullanılmak üzere teknik şartnamede asgari iki haftalık örnek  
menü düzenlemesi yapması ve bu menüde yer alan yemeklerin içerikleri ile çiğ girdi  
miktarlarını belirtmesi, teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin öncelikle “ana çiğ girdi”,  
“işçilik” ve “yardımcı gider” oranlarının belirtildiği Malzemeli Yemek Sunumu Hesap  
Cetvelini (Ek- H.4) hazırlayarak açıklaması kapsamında sunması, bu açıklamanın geçerli  
kabul edilebilmesi için “(Ana Çiğ Girdi Maliyeti+İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı”  
oranının 0,80’den az ve 0,95’den çok olmaması gerektiği anlaşılmaktadır.  
10  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/010  
: 18  
: 03.02.2016  
: 2016/UH.II-373  
- İdarece gönderilen ihale işlem dosyası incelendiğinde, ihale üzerinde bırakılan istekli  
Rüstem Topaloğlu'nun aşırı düşük teklif açıklamalarının incelenmesi neticesinde, açıklama  
kapsamında Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelinin (Ek-H.4) sunulduğu, sunulan  
cetvelde  
Ana Çiğ Girdi Oranı  
İşçilik Oranı  
Yardımcı Giderler Oranı  
Toplam  
0,615925  
0,307314  
0,076761  
1,000000  
şeklinde tabloya yer verildiği, oran toplamının bir (1) olduğu, (ana çiğ girdi  
maliyeti+işçilik maliyeti)/toplam teklif tutarı oranının 0,92 olduğu, söz konusu oranın  
mevzuatta öngörülen 0,80-0,95 arasında olduğu, sunulan cetvelde ana çiğ girdilerinin  
adlarına, her bir girdinin miktar, birim fiyat, tutar ve açıklama yöntemine yer verildiği, ayrıca  
Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelinde yer alan (Ek-H.4) örnek menülerdeki girdilerin  
gramaj hesaplarının idarece Teknik Şartname ekinde verilen gramaj tablosunda yer alan  
miktarlarla uyumlu olduğu,  
Anılan isteklinin sunmuş olduğu aşırı düşük teklif açıklaması incelendiğinde, girdi  
maliyetlerinin tevsiki amacıyla Ankara, İzmir, Kütahya, Sivas, Ödemiş, Edremit,  
Afyonkarahisar, Erzurum, Karacabey Ticaret Borsaları ile Ankara Büyükşehir Belediyesi  
Toptancı Hali tarafından yayımlanan fiyatların kullanıldığı ve 1 adet maliyet/satış tutarı tespit  
tutanağının (Ek-O.7) sunulduğu, Ticaret Borsası ve Hal fiyatlarının ihale tarihinden önceki  
son 12 ay içerisinde gerçekleşen ortalama fiyatlar olduğu, ilgili bültenlere adı geçen  
kuruluşların internet sayfası üzerinden ulaşılabilmesi ve teyidinin yapılabilmesi nedeniyle  
ayrıca bir onayın aranmasına gerek bulunmadığı,  
Açıklama kapsamında sunulan maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.7) ile bardak  
su (Ad.), diyet p. reçel, diyet yeşil zeytin, fanta–yedigün (2,5 litre), p. light süt 200 gr. (Ad.),  
p. light yoğurt 200 gr., paket reçel 25 gr. (Ad.), tüm tavuk maliyetinin tevsik edildiği, söz  
konusu tutanağın Tebliğ’in yukarıda yer verilen açıklamalarına uygun şekilde düzenlendiği ve  
meslek mensubu tarafından onaylandığı,  
- Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekli Kardil Turizm Yemek  
Tem.ve Gıda San. Tic. Ltd. Şti.nin aşırı düşük teklif açıklamalarının incelenmesi neticesinde,  
açıklama kapsamında Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelinin (Ek-H.4) sunulduğu,  
sunulan cetvelde  
Ana Çiğ Girdi Oranı  
İşçilik Oranı  
Yardımcı Giderler Oranı  
Toplam  
0,597332  
0,294836  
0,107828  
1,000000  
şeklinde tabloya yer verildiği, oran toplamının bir (1) olduğu, (ana çiğ girdi  
maliyeti+işçilik maliyeti)/toplam teklif tutarı oranının 0,90 olduğu, söz konusu oranın  
mevzuatta öngörülen 0,80-0,95 arasında olduğu, sunulan cetvelde ana çiğ girdilerinin  
adlarına, her bir girdinin miktar, birim fiyat, tutar ve açıklama yöntemine yer verildiği, ayrıca  
Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelinde yer alan (Ek-H.4) örnek menülerdeki girdilerin  
11  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/010  
: 18  
: 03.02.2016  
: 2016/UH.II-373  
gramaj hesaplarının idarece Teknik Şartname ekinde verilen gramaj tablosunda yer alan  
miktarlarla uyumlu olduğu,  
Anılan isteklinin sunmuş olduğu aşırı düşük teklif açıklamaları incelendiğinde, girdi  
maliyetlerinin tevsiki amacıyla Ankara, İzmir, Kütahya, Sivas, Ödemiş, Edremit,  
Afyonkarahisar, Erzurum, Karacabey Ticaret Borsaları ile Ankara Büyükşehir Belediyesi  
Toptancı Hali tarafından yayımlanan fiyatların kullanıldığı ve 1 adet maliyet/satış tutarı tespit  
tutanağının (Ek-O.7) sunulduğu, Ticaret Borsası ve Hal fiyatlarının ihale tarihinden önceki  
son 12 ay içerisinde gerçekleşen ortalama fiyatlar olduğu, ilgili bültenlere adı geçen  
kuruluşların internet sayfası üzerinden ulaşılabilmesi ve teyidinin yapılabilmesi nedeniyle  
ayrıca bir onayın aranmasına gerek bulunmadığı,  
Açıklama kapsamında sunulan maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.7) ile bardak  
su (Ad.), diyet p. reçel, diyet yeşil zeytin, fanta–yedigün (2,5 litre), p. light süt 200 gr. (Ad.),  
p. light yoğurt 200 gr., paket reçel 25 gr. (Ad.), tüm tavuk maliyetinin tevsik edildiği, söz  
konusu tutanağın Tebliğ’in yukarıda yer verilen açıklamalarına uygun şekilde düzenlendiği ve  
meslek mensubu tarafından onaylandığı,  
- Aşırı düşük teklif açıklaması ihale komisyonunca uygun görülen Rota Yemekçilik  
Ticaret Anonim Şirketinin aşırı düşük teklif açıklamalarının incelenmesi neticesinde,  
açıklama kapsamında Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelinin (Ek-H.4) sunulduğu,  
sunulan cetvelde  
Ana Çiğ Girdi Oranı  
İşçilik Oranı  
Yardımcı Giderler Oranı  
Toplam  
0,6263  
0,2651  
0,1086  
1,0000  
şeklinde tabloya yer verildiği, oran toplamının bir (1) olduğu, (ana çiğ girdi  
maliyeti+işçilik maliyeti)/toplam teklif tutarı oranının 0,89 olduğu, söz konusu oranın  
mevzuatta öngörülen 0,80-0,95 arasında olduğu, sunulan cetvelde ana çiğ girdilerinin  
adlarına, her bir girdinin miktar, birim fiyat, tutar ve açıklama yöntemine yer verildiği, ancak  
anılan istekli tarafından açıklamada bulunulması gereken pet bardak su maliyetine ilişkin  
olarak açıklamada bulunulmadığı,  
Anılan isteklinin sunmuş olduğu aşırı düşük teklif açıklamaları incelendiğinde, girdi  
maliyetlerinin tevsiki amacıyla Ankara, Sivas, Erzurum, İzmir, Susurluk Ticaret Borsaları ile  
Ankara Büyükşehir Belediyesi Toptancı Hali tarafından yayımlanan fiyatların kullanıldığı ve  
1 adet maliyet/satış tutarı tespit tutanağının (Ek-O.7) sunulduğu, Ticaret Borsası ve Hal  
fiyatlarının ihale tarihinden önceki son 12 ay içerisinde gerçekleşen ortalama fiyatlar olduğu,  
ilgili bültenlere adı geçen kuruluşların internet sayfası üzerinden ulaşılabilmesi ve teyidinin  
yapılabilmesi nedeniyle ayrıca bir onayın aranmasına gerek bulunmadığı,  
Açıklama kapsamında sunulan maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.7) ile şokella-  
sarella, bitkisel çay (Kuşburnu), paket light süt (200 gr.), paket light yoğurt (200 gr.), diyet  
beyaz peynir, diyet paket reçel (25 gr.), diyet siyah zeytin, diyet yeşil zeytin, hazır meyve  
suyu (250 ml), tuzlu bisküvi, kornişon turşu, köfte baharatı, maya, paket reçel (25 gr.),  
tarhana maliyetinin tevsik edildiği, söz konusu tutanağın Tebliğ’in yukarıda yer verilen  
açıklamalarına uygun şekilde düzenlendiği ve meslek mensubu tarafından onaylandığı,  
12  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/010  
: 18  
: 03.02.2016  
: 2016/UH.II-373  
- Aşırı düşük teklif açıklaması ihale komisyonunca uygun görülen Berat Kurumsal  
Hizmetler Sağlık Gıda İnşaat Enerji Taahhüt Sanayi Ticaret Limited Şirketinin aşırı düşük  
teklif açıklamalarının incelenmesi neticesinde, açıklama kapsamında Malzemeli Yemek  
Sunumu Hesap Cetvelinin (Ek-H.4) sunulduğu, sunulan cetvelde  
Ana Çiğ Girdi Oranı  
İşçilik Oranı  
Yardımcı Giderler Oranı  
Toplam  
0,494628  
0,326814  
0,178558  
1,000000  
şeklinde tabloya yer verildiği, oran toplamının bir (1) olduğu, (ana çiğ girdi  
maliyeti+işçilik maliyeti)/toplam teklif tutarı oranının 0,82 olduğu, söz konusu oranın  
mevzuatta öngörülen 0,80-0,95 arasında olduğu, sunulan cetvelde ana çiğ girdilerinin  
adlarına, her bir girdinin miktar, birim fiyat, tutar ve açıklama yöntemine yer verildiği, ancak  
anılan istekli tarafından pet bardak su girdisi için açıklamada bulunulması gereken asgari  
toplam sayının altında miktarda açıklamada bulunulduğu, ayrıca ekmek maliyetine ilişkin  
olarak açıklamada bulunulmadığı,  
Anılan isteklinin sunmuş olduğu aşırı düşük teklif açıklamaları incelendiğinde, girdi  
maliyetlerinin tevsiki amacıyla Afyonkarahisar, Adana, Ankara, İzmir, Erzurum, Sivas,  
Gaziantep Ticaret Borsaları ile Ankara Büyükşehir Belediyesi Toptancı Hali ve Bursa  
Büyükşehir Belediyesi Halk Ekmek A.Ş. (hazır kuru pasta (kg) için) tarafından yayımlanan  
fiyatların kullanıldığı ve 1 adet maliyet/satış tutarı tespit tutanağının (Ek-O.7) sunulduğu,  
Ticaret Borsası ve Hal fiyatlarının ihale tarihinden önceki son 12 ay içerisinde gerçekleşen  
ortalama fiyatlar olduğu, ilgili bültenlere adı geçen kuruluşların internet sayfası üzerinden  
ulaşılabilmesi ve teyidinin yapılabilmesi nedeniyle ayrıca bir onayın aranmasına gerek  
bulunmadığı,  
Açıklama kapsamında sunulan maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.7) ile bardak  
su (200 gr.), ciğer, diyet zeytin (kg), gazlı meyveli içecekler (şişe), hazır yaş pasta (kg),  
konserve fasulye (kg), kornişon turşusu (kg), kuş üzümü (kg), meyve suları (kutu) (250 ml)  
(ad), mısır unu 8kg), muşmula (kg), paket reçel (25 gr) (ad), şokella-sarella, tuzsuz beyaz  
peynir maliyetinin tevsik edildiği, söz konusu tutanağın Tebliğ’in yukarıda yer verilen  
açıklamalarına uygun şekilde düzenlendiği ve meslek mensubu tarafından onaylandığı  
görülmüştür.  
Bu çerçevede aşırı düşük teklif açıklaması ihale komisyonunca uygun bulunan  
isteklilerden ihale üzerinde bırakılan istekli Rüstem Topaloğlu ile ekonomik açıdan en  
avantajlı ikinci teklif sahibi istekli Kardil Turizm Yemek Tem.ve Gıda San. Tic. Ltd. Şti.  
tarafından aşırı düşük teklif açıklama dosyalarında Malzemeli Yemek Sunumu Hesap  
Cetvelini (EK-H4) sundukları, anılan cetvele göre ana çiğ girdi miktarlarını Teknik Şartname  
ve eklerine göre hesapladıkları, hesaplanan bu malzemelere ilişkin sunulan belgelerin  
mevzuata uygun olduğu, hal bültenleri ile Ticaret Borsası bültenlerinde yer alan fiyatların  
ihale tarihinden önceki son 12 ay içerisinde gerçekleşen fiyatlar olduğu, ilgili bültenlere adı  
geçen kuruluşların internet sayfası üzerinden ulaşılabilmesi ve teyidinin yapılabilmesi  
nedeniyle bir onayın aranmasına gerek bulunmadığı, ayrıca anılan 4 istekli tarafından sunulan  
Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetveline göre ana çiğ girdi maliyeti ile işçilik maliyeti  
toplamlarının toplam teklif tutarlarına oranının Tebliğin 79.2.6'ncı maddesinde belirtilen oran  
13  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/010  
: 18  
: 03.02.2016  
: 2016/UH.II-373  
aralıklarında olduğu anlaşılmıştır. Ancak Rota Yemekçilik Ticaret Anonim Şirketi tarafından  
açıklamada bulunulması gereken pet bardak su maliyetine ilişkin olarak açıklamada  
bulunulmadığı, Berat Kurumsal Hizmetler Sağlık Gıda İnşaat Enerji Taahhüt Sanayi Ticaret  
Limited Şirketi tarafından ise pet bardak su girdisi için açıklamada bulunulması gereken  
asgari toplam sayının altında miktarda açıklamada bulunulduğu ve ekmek maliyetine ilişkin  
olarak ise açıklamada bulunulmadığı görüldüğünden, Rota Yemekçilik Ticaret Anonim  
Şirketi ile Berat Kurumsal Hizmetler Sağlık Gıda İnşaat Enerji Taahhüt Sanayi Ticaret  
Limited Şirketinin aşırı düşük teklif açıklamalarının mevzuata uygun olmadığı sonucuna  
varılmıştır.  
3) Aşırı düşük teklif açıklamasında bulunan isteklilerin açıklamalarında sundukları  
EK-O.7 belgelerindeki bilgilerin ve beyanlarının doğru olmadığı ve açıklamada kullandıkları  
EK-O.7 tutanağındaki ürünlerin tamamının stoklarında bulunmadığı, bu belgede belirtilen  
ürünlerin piyasa reel şartlarını yansıtmadığı, bu nedenle açıklamaların geçersiz olduğu  
iddiasına ilişkin olarak; Tebliğin yukarıda yer verilen açıklamaları gereğince, teklifi sınır  
değerin altında kalan isteklilerce sunulan aşırı düşük teklif açıklamalarında kullanılan EK-O.7  
tutanaklarında yer alan bilgilerin doğruluğundan söz konusu belgeyi imzalayıp kaşeleyen  
meslek mensubunun sorumluluğunda olduğu anlaşılmış olup, şikâyete konu ihalede de aşırı  
düşük teklif açıklamaları ihale komisyonu tarafından uygun görülen istekliler tarafından  
sunulan EK-O.7 tutanaklarının meslek mensubu tarafından imzalanıp kaşelendiği  
görülmüştür. Bu itibarla istekliler tarafından sunulan EK-O.7 tutanaklarının mevzuata uygun  
olarak düzenlenip sunulduğu anlaşıldığından başvuru sahibinin EK-O.7 tutanaklarında yer  
alan bilgilerin ve beyanların doğru olmadığı ve açıklamalarında kullandıkları EK-O.7  
tutanaklarındaki ürünlerin tamamının stoklarında bulunmadığı, belgelerde belirtilen ürünlerin  
piyasa reel şartlarını yansıtmadığı, bu nedenle açıklamaların geçersiz olduğu şeklindeki  
iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
4) Aşırı düşük teklif açıklaması uygun bulunan istekliler tarafından sunulan toplam  
işçilik maliyetinin doğru olarak hesaplanmadığı ve işçilik açıklamalarının asgari işçilik  
maliyetinin altında olduğu, işçilik maliyeti hesabına 2016 yılının birinci ve ikinci döneminde  
asgari ücrete gelecek zam oranını yansıtmadıkları ve çalışacak olan işçiler için verilmesi  
gereken yol, yemek ve giyim giderlerini işçilik maliyeti hesabına dâhil etmedikleri, ayrıca  
isteklilerce firma personelinin yemek giderleri için herhangi bir gider öngörmedikleri,  
öngörmüş olsalar bile bu giderin yardımcı gider olarak gösterilemeyeceği iddiasına ilişkin  
olarak yapılan inceleme aşağıda yer almaktadır.  
İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde  
“…25.3.1…Yemeklerin kuruluşta pişirildiği ve bu hizmetin sunulması işiyle ilgili olarak aylık  
(26) gün üzerinden fiilen çalışan personelin tüm mesaisini kuruluşta geçirdiği hallerde,  
hizmetin sunulmasıyla görevli;  
(1) Mutfak sorumlusu yönetici (Diyetisyen veya Gıda Mühendisi)  
(1) Aşçı,(Diplomalı ya da bonservisli)  
(1) Aşçı Yardımcısı, (Diplomalı ya da bonservisli)  
(4) Servis Elemanı, (Demetevler HYBRMM. için 3, Yenimahalle GÖRMM. için 1)  
(5) Bulaşıkçı personelin (Demetevler HYBRMM için 3, Yenimahalle GÖRMM için 2)  
işçilik giderleri [(işçi ücreti, sigorta prim giderleri, ayni olarak karşılanacak yemek, (26 gün  
üzerinden brüt olarak ücret bordrosunda gösterilecek 9-TL(Dokuz Türk Lirası) nakdi yol  
ücreti, sayısı ve özellikleri teknik şartnamede belirtilen ayni olarak karşılanacak giyim bedeli,  
14  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/010  
: 18  
: 03.02.2016  
: 2016/UH.II-373  
ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalışma (174 gün)] teklif fiyata dâhildir…”  
düzenlemesi,  
Anılan Şartname’nin “Fiyat farkı” başlıklı 46’ncı maddesinde “46.1. İhale konusu iş  
için sözleşmenin uygulanması sırasında aşağıdaki esaslara göre fiyat farkı hesaplanacaktır.  
46.1.1. 4734 Sayılı Kamu İhale Kanununa Göre İhale Edilen Hizmet Alımlarında  
Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esasların 6 ncı maddesi ile Kamu İhale Genel Tebliğinin  
81 ve 83 üncü maddesine göre fiyat farkı ödenecektir.  
İhale dokümanında personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatinin tamamının  
idarede kullanılmasının öngörüldüğü işçilikler için, 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal  
Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu uyarınca çalıştırılan işçinin idari şartnameye  
göre ihale tarihi itibariyle hesaplanan brüt maliyeti ile uygulama ayındaki brüt maliyeti  
arasındaki fark, 5 inci madde uygulanmaksızın ödenir veya kesilir.  
İhale dokümanında sözleşme kapsamında çalıştırılacak personele brüt asgari ücretin belli bir  
yüzde fazlası oranında ücret ödenmesi öngörülmüş ise, uygulama ayında fiilen ödenen ücret  
üzerinden fiyat farkına esas olacak brüt maliyet bulunur ve fiyat farkı, bu maliyete asgari  
ücretteki brüt artış oranı uygulanarak hesaplanır. Ulusal bayram ve genel tatil günleri ile  
fazla çalışma ücretiyle ilgili olarak bu fıkraya göre belirlenen ücret esas alınarak fiyat farkı  
hesaplanır.  
Uygulama ayına ilişkin aylık ücret bordrosunda belirtilen kısa vadeli sigorta kolları prim  
oranı ile idari şartnamede idarece öngörülen kısa vadeli sigorta kolları prim oranı arasında  
farklılık olması halinde, bu değişiklik fiyat farkı hesabında dikkate alınır.  
İhalenin işçilik dışındaki kalemler için fiyat farkı hesaplanmayacak ve uygulanmayacaktır.”  
düzenlemesi yer almaktadır.  
İdari Şartname’nin 25.3.1’nci maddesinde, ihale konusu hizmetin sunulması işiyle  
ilgili olarak 1 Mutfak sorumlusu yönetici, 1 aşçı, 1 Aşçı Yardımcısı, 4 Servis Elemanı,5  
Bulaşıkçı olmak üzere toplam 12 personel çalışacağı, personelin aylık (26) gün üzerinden  
fiilen tüm mesaisini kuruluşta geçireceği, hizmetin sunulmasıyla görevli 12 personelin ulusal  
bayram ve genel tatil günlerinde toplam 174 gün çalışılacağı, 12 personele aylık 26 gün  
üzerinden brüt 9-TL yol parası verileceği ve ücret bordrosunda gösterileceği, yemeğin ayni  
olarak karşılanacağı, ayrıca personele Teknik Şartname'nin "Genel Hususlar" başlıklı 3'üncü  
maddesinin 27'nci alt maddesinde belirtilen giyeceklerin verileceği ve teklif fiyata dâhil  
olduğu düzenlemesine yer verilmiştir.  
- İhale üzerinde bırakılan istekli Rüstem Topaloğlu tarafından işçilik maliyetlerinin  
açıklanması kapsamında personel maliyetlerini gösterir tablonun ve ekinde Kurumun işçilik  
hesaplama modulünden alınmış çıktının sunulduğu, açıklamalarda 2015 yılının ikinci  
döneminde geçerli olan asgari işçilik maliyetini dikkate alarak aylık 26 gün ve yol bedeli  
olarak günlük 9 TL üzerinden hesaplamanın yapıldığı, teklif edilmesi gereken toplam asgari  
işçilik maliyetini 274.971,36.-TL olarak belirlediği, öte yandan giyim giderlerine ilişkin  
herhangi bir açıklamanın sunulmadığı, ancak Tebliğ’in 79.2.6’ncı maddesi gereğince giyim  
giderlerinin yardımcı girdiler kapsamında değerlendirilebileceği, dolayısıyla bu giderlere  
ilişkin açıklama sunulmasına gerek olmadığı anlaşılmıştır. Bu itibarla anılan isteklinin işçilik  
giderlerine ilişkin açıklamasının mevzuata uygun olduğu,  
- Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekli Kardil Turizm Yemek  
Tem.ve Gıda San. Tic. Ltd. Şti. tarafından işçilik maliyetlerinin açıklanması kapsamında  
personel maliyetlerini gösterir tablonun ve ekinde Kurumun işçilik hesaplama modulünden  
15  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/010  
: 18  
: 03.02.2016  
: 2016/UH.II-373  
alınmış çıktının sunulduğu, açıklamalarda 2015 yılının ikinci döneminde geçerli olan asgari  
işçilik maliyetini dikkate alarak aylık 26 gün ve yol bedeli olarak günlük 9 TL üzerinden  
hesaplamanın yapıldığı, teklif edilmesi gereken toplam asgari işçilik maliyetini 274.971,36.-  
TL olarak belirlediği, öte yandan giyim giderlerine ilişkin herhangi bir açıklamanın  
sunulmadığı, ancak Tebliğ’in 79.2.6’ncı maddesi gereğince giyim giderlerinin yardımcı  
girdiler kapsamında değerlendirilebileceği, dolayısıyla bu giderlere ilişkin açıklama  
sunulmasına gerek olmadığı anlaşılmıştır. Bu itibarla anılan isteklinin işçilik giderlerine  
ilişkin açıklamasının mevzuata uygun olduğu,  
- Aşırı düşük teklif açıklaması ihale komisyonunca uygun görülen Rota Yemekçilik  
Ticaret Anonim Şirketi tarafından işçilik maliyetlerinin açıklanması kapsamında personel  
maliyetlerini gösterir tablonun ve ekinde Kurumun işçilik hesaplama modulünden alınmış  
çıktının sunulduğu, açıklamalarda 2015 yılının ikinci döneminde geçerli olan asgari işçilik  
maliyetini dikkate alarak aylık 26 gün ve yol bedeli olarak günlük 9 TL üzerinden  
hesaplamanın yapıldığı, giyim gideri için de 648,00 TL gider öngördüğü, teklif edilmesi  
gereken toplam asgari işçilik maliyetini 274.971,36.-TL olarak belirlediği, anılan isteklinin  
işçilik giderlerine ilişkin açıklamasının mevzuata uygun olduğu,  
- Aşırı düşük teklif açıklaması ihale komisyonunca uygun görülen Berat Kurumsal  
Hizmetler Sağlık Gıda İnşaat Enerji Taahhüt Sanayi Ticaret Limited Şirketi tarafından işçilik  
maliyetlerinin açıklanması kapsamında personel maliyetlerini gösterir tablonun sunulduğu,  
açıklamalarda 2015 yılının ikinci döneminde geçerli olan asgari işçilik maliyetini dikkate  
alarak aylık 26 gün ve yol bedeli olarak günlük 9 TL üzerinden hesaplamanın yapıldığı, teklif  
edilmesi gereken toplam asgari işçilik maliyetinin üzerinde bir işçilik maliyeti belirlediği, öte  
yandan giyim giderlerine ilişkin herhangi bir açıklamanın sunulmadığı, ancak Tebliğ’in  
79.2.6’ncı maddesi gereğince giyim giderlerinin yardımcı girdiler kapsamında  
değerlendirilebileceği, dolayısıyla bu giderlere ilişkin açıklama sunulmasına gerek olmadığı  
anlaşılmıştır. Bu itibarla anılan isteklinin işçilik giderlerine ilişkin açıklamasının mevzuata  
uygun olduğu,  
- Öte yandan, ihale konusu işte çalışacak personelin yemek giderine ilişkin olarak İdari  
Şartname’nin 25.3.1’nci maddesinde söz konusu personelin yemek giderinin ayni olarak  
karşılanacağı şeklinde düzenlemeye yer verildiğinden anılan istekliler tarafından  
açıklamalarında personelin yemek giderinin ana çiğ girdi giderleri arasında gösterildiğini  
beyan ettikleri, idare tarafından da başvurunun sahibinin şikâyetine cevap yazısında "…yemek  
giderleri ise ilgili firmalar tarafından ayni karşılanacak olması nedeniyle ana çiğ girdi  
giderleri arasında gösterilmiştir…" şeklinde cevap verildiği hususları birarada  
değerlendirildiğinde anılan isteklilerinin açıklamalarının bu yönüyle mevzuata uygun olduğu,  
Ayrıca, İdari Şartname'nin 46'ncı maddesinde fiyat farkı verileceği hususu göz önüne  
alındığında, isteklilerin ihale tarihi itibariyle geçerli asgari ücreti kullanmalarının yeterli  
olduğu ve asgari ücrette oluşabilecek artışları teklif fiyatına dâhil etmelerinin gerekli olmadığı  
sonucuna ulaşılmış olup başvuru sahibinin bu yöndeki iddiasının da yerinde olmadığı  
anlaşılmıştır.  
5) Aşırı düşük teklif açıklamasında bulunan isteklilerin Ramazan ayında nöbet tutan  
personel için Teknik Şartname'de istenilen iftar ve sahur yemek girdilerini maliyet  
hesaplamalarının ana çiğ girdilerinde göstermedikleri iddiasına ilişkin olarak yapılan  
incelemede, ihaleye ait Teknik Şartname'nin "Genel Hususlar" başlıklı 3'üncü maddesinde  
16  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/010  
: 18  
: 03.02.2016  
: 2016/UH.II-373  
“…18- Ramazan ayında nöbet tutan personel ve kurum bakımından faydalanan kişiler için  
iftar ve sahur yemeği verilecektir…” düzenlemesinin yer aldığı, bu düzenlemeden Ramazan  
ayında nöbet tutan personel ve kurum bakımından faydalanan kişiler için iftar ve sahur  
yemeği verileceği anlaşılmış olup, Kamu İhale Genel Tebliği'nin 79.2.6'ncı maddesi gereğince  
malzemeli yemek hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük teklif açıklamasının iki haftalık örnek  
menü üzerinden yapılacağı, iki haftalık menü dışında kalan diğer giderlerin toplam teklif  
tutarı içerisinde yer aldığının kabulünün gerekeceği, bu nedenle de söz konusu düzenleme için  
gerekli giderlere aşırı düşük teklif açıklamasında ayrıca yer verilmesinin gerekmeyeceği  
anlaşıldığından başvuru sahibinin bahse konu iddiasının yerinde olmadığı anlaşılmıştır.  
6) İsteklilerin gıda rasyonunda verilen gramajlar üzerinden tekrarlayan malzemelerin  
yalnızca biri seçilmesi gerekirken her iki malzemeyi de (örneğin sığır eti ile koyun eti ürünü,  
tavuk but-tüm tavuk ve tavuk göğüs, taze fasulye-konserve fasulye gibi) kullanarak yanlış  
hesaplama yaptıkları iddiasına ilişkin olarak yapılan inceleme aşağıda yer almaktadır.  
İhaleye ait Teknik Şartname'nin "İşin Tanımı" başlıklı 2'nci maddesinde “…H-  
MALZEME MİKTARLARI:  
1-Günlük iaşelerin hazırlanmasında ekli listede belirtilen Gıda Rasyonu esas  
alınacaktır. Gıda Rasyonunda belirtilen ve yemek üretim malzemeleri arasında yer alan eş  
değer malzemeler “örneğin koyun eti (kemikli) ve sığır eti (kemiksiz)”, yemeğin üretiminde  
kullanılacak seçenekli malzemeler olup, malzeme miktarlarında herhangi bir eksiklik tespit  
edilirse durum bir tutanakla tespit edilecektir…" düzenlemesi yer almaktadır.  
Anılan düzenlemeden, günlük iaşelerin hazırlanmasında ekli listede belirtilen Gıda  
Rasyonunun esas alınacağı, Gıda Rasyonunda belirtilen ve yemek üretim malzemeleri  
arasında yer alan “örneğin koyun eti (kemikli) ve sığır eti (kemiksiz)” gibi eş değer  
malzemelerin yemeğin üretiminde kullanılacak seçenekli malzemeler olduğu, yani sadece  
birinin kullanılabileceği anlaşılmaktadır.  
- Buna göre ihale üzerinde bırakılan istekli Rüstem Topaloğlu tarafından, örnek  
menüde yer alan yemeklerden, gıda rasyonuna göre içeriğinde koyun eti (kemikli) ve sığır eti  
(kemiksiz) olarak seçenekli malzemeler olan yemek çeşitlerinde (Örneğin etli bamya, etli  
kuru fasulye, ızgara köfte, islim kebabı, terbiyeli köfte, çoban kavurma, güveç vb.) “dana  
(sığır eti) kemiksiz” malzemesinin kullanılarak açıklamada bulunulduğu,  
Örnek menüde yer alan yemeklerden, gıda rasyonuna göre içeriğinde tavuk but ve tüm  
tavuk ya da tavuk göğüs ve tüm tavuk olarak seçenekli malzemeler olan yemek çeşitlerinde  
(Örneğin tavuk fırında, haşlama tavuk, tavuk ızgara, tavuk yahni gibi) tavuk but, tavuk göğüs  
ya da tüm tavuk malzemelerinden sadece birinin kullanılarak açıklamada bulunulduğu,  
- Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekli Kardil Turizm Yemek  
Tem.ve Gıda San. Tic. Ltd. Şti. tarafından, örnek menüde yer alan yemeklerden, gıda  
rasyonuna göre içeriğinde koyun eti (kemikli) ve sığır eti (kemiksiz) olarak seçenekli  
malzemeler olan yemek çeşitlerinde (Örneğin etli bamya, etli kuru fasulye, ızgara köfte, islim  
kebabı, terbiyeli köfte, çoban kavurma, güveç vb.) “dana (sığır eti) kemiksiz” malzemesinin  
kullanılarak açıklamada bulunulduğu,  
Örnek menüde yer alan yemeklerden, gıda rasyonuna göre içeriğinde tavuk but ve tüm  
tavuk ya da tavuk göğüs ve tüm tavuk olarak seçenekli malzemeler olan yemek çeşitlerinde  
17  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/010  
: 18  
: 03.02.2016  
: 2016/UH.II-373  
(Örneğin tavuk fırında, haşlama tavuk, tavuk ızgara, tavuk yahni gibi) tavuk but, tavuk göğüs  
ya da tüm tavuk malzemelerinden sadece birinin kullanılarak açıklamada bulunulduğu,  
- Aşırı düşük teklif açıklaması ihale komisyonunca uygun görülen Rota Yemekçilik  
Ticaret Anonim Şirketi tarafından, örnek menüde yer alan yemeklerden, gıda rasyonuna göre  
içeriğinde koyun eti (kemikli) ve sığır eti (kemiksiz) olarak seçenekli malzemeler olan yemek  
çeşitlerinde (Örneğin etli bamya, etli kuru fasulye, ızgara köfte, islim kebabı, terbiyeli köfte,  
çoban kavurma, güveç vb.) “dana (sığır eti) kemiksiz” malzemesinin kullanılarak açıklamada  
bulunulduğu,  
Örnek menüde yer alan yemeklerden, gıda rasyonuna göre içeriğinde tavuk but ve tüm  
tavuk ya da tavuk göğüs ve tüm tavuk olarak seçenekli malzemeler olan yemek çeşitlerinde  
(Örneğin tavuk fırında, haşlama tavuk, tavuk ızgara, tavuk yahni gibi) tavuk but, tavuk göğüs  
ya da tüm tavuk malzemelerinden sadece birinin kullanılarak açıklamada bulunulduğu,  
- Aşırı düşük teklif açıklaması ihale komisyonunca uygun görülen Berat Kurumsal  
Hizmetler Sağlık Gıda İnşaat Enerji Taahhüt Sanayi Ticaret Limited Şirketi tarafından, örnek  
menüde yer alan yemeklerden, gıda rasyonuna göre içeriğinde koyun eti (kemikli) ve sığır eti  
(kemiksiz) olarak seçenekli malzemeler olan yemek çeşitlerinde (Örneğin etli bamya, etli  
kuru fasulye, ızgara köfte, islim kebabı, terbiyeli köfte, çoban kavurma, güveç vb.) hem  
koyun eti (kemikli) hem sığır eti (kemiksiz) malzemesinin kullanılarak açıklamada  
bulunulduğu,  
Örnek menüde yer alan yemeklerden, gıda rasyonuna göre içeriğinde tavuk but ve tüm  
tavuk ya da tavuk göğüs ve tüm tavuk olarak seçenekli malzemeler olan yemek çeşitlerinde  
(Örneğin tavuk fırında, haşlama tavuk, tavuk ızgara, tavuk yahni gibi) hem tavuk but ve tüm  
tavuk ya da hem tavuk göğüs ve tüm tavuk malzemelerinden ikisinin de kullanılarak  
açıklamada bulunulduğu,  
- Ayrıca örnek menüde yer alan yemeklerden etli taze fasulye yemeğinde taze fasulye  
veya konserve fasulye kullanımına ilişkin seçenek sunulduğu, aşırı düşük teklif açıklaması  
uygun bulunan isteklilerden Rüstem Topaloğlu, Kardil Turizm Yemek Tem.ve Gıda San. Tic.  
Ltd. Şti. ve Berat Kurumsal Hizmetler Sağlık Gıda İnşaat Enerji Taahhüt Sanayi Ticaret  
Limited Şirketinin her iki malzemeyi bir arada kullanarak açıklamada bulunduğu  
görülmüştür.  
Bu çerçevede aşırı düşük teklif açıklaması uygun görülen isteklilerce sunulan  
açıklamalarda, örnek yemek menülerinde kullanım seçeneği sunulan malzemelerden birinin  
seçilerek yapılan açıklamaların uygun olduğu, ancak sunulan iki seçenekli malzemeden birini  
seçmesi gerekirken anılan isteklilerden her iki malzemeyi de maliyetine eklemiş olan  
isteklilerin bulunduğu görülmüştür. Ancak bu durumun, anılan isteklilerin toplam maliyetini  
azaltmak yerine arttırmış olduğundan istekliler lehine herhangi bir avantaj oluşturmadığı  
anlaşılmış olup, bu nedenle de başvuru sahibinin bahse konu iddiasının yerinde olmadığı  
anlaşılmıştır.  
7) Aşırı düşük teklif açıklaması uygun bulunan isteklilerin Kamu İhale Genel  
Tebliği'nin 79.2.6'ncı maddesi uyarınca yardımcı girdiler olarak belirtilen giderlerin her biri  
için yardımcı girdiler çizelgesinde herhangi bir maliyet öngörmedikleri iddiasına ilişkin  
olarak yapılan incelemede, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.6'ncı maddesinde tali çiğ  
18  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/010  
: 18  
: 03.02.2016  
: 2016/UH.II-373  
girdiler (tuz, baharat, tatlandırıcı vb.) gibi unsurların “yardımcı girdiler” başlığında  
değerlendirileceği ve bu unsurlar için açıklama sunulmasının gerekmediği şeklinde  
düzenlemenin yer aldığı görülmüş olup, başvuru sahibinin bahse konu iddiasının yerinde  
olmadığı anlaşılmıştır.  
8) Hizmetin ifasında yüklenici firmadan istenilen kapalı ambalajlı pet bardak sular ile  
19 litrelik damacana doğal kaynak suyunu isteklilerin maliyet giderlerinde ana çiğ girdi  
maliyetlerine dâhil etmedikleri ve bu gider kalemleri için dayanak sunmadıkları, dayanak  
sunan firmaların ise bu giderleri ana çiğ girdi maliyetlerinde göstermeyip yardımcı girdilerde  
göstererek hatalı, yanlış ve eksik hesaplamalar yaptıkları iddiasına ilişkin olarak yapılan  
incelemede,  
İhaleye ait Teknik Şartname'nin "İşin Tanımı" başlıklı 2'nci maddesinde yer alan “A-  
Yemek Çeşitleri ve Öğün Sayıları" bölümünde "…Yemekhanelerde su servisi Kahvaltı, Öğle  
ve Akşam yemeklerinde kapalı ambalajlı pet bardak sular ile yapılacaktır. Katlarda su servisi  
19 litrelik damacana doğal kaynak suyu ile yapılacaktır. Damacana sular için su sebillerinin  
yanında tek kullanımlık pet bardak bulundurulacaktır. Damacanalara uygun su sebilleri,  
damacanalar ve pet bardaklar firma tarafından temin edilecektir.  
Normal yemeklere uygulanacak gramajlar, ekte verilen gramaj tablolarına göre  
olmalıdır. Bu listelerde gösterilen et, sebze, meyve vb. yiyecekler işlem gördükten sonra bir  
porsiyona girecek NET ağırlıklardır. (Ekte verilecek fire paylarını net miktarlar üzerine  
ekleyerek gıda evsafında belirtilen üst gramajları esas alarak sipariş yapılacaktır) Listede  
ismi olmayan yemekler Diyetisyen tarafından benzer yemeklerdeki gramajlar göz önüne  
alınarak standartlaştırılacak ve uygulamalar buna göre yapılacaktır.  
Öğle ve akşam yemekleri tepsilerde, porselen tabaklarda servis edilecektir. Çatal,  
kaşık, bıçak, pet bardakta kapalı su servis edilecektir…" düzenlemesi,  
Anılan Şartname'nin "İşin Tanımı" başlıklı 2'nci maddesinde yer alan “E-Dağıtım"  
bölümünün 4'üncü maddesinde "4- Firma yemekhanedeki masaların üzerinde temiz ütülü  
örtüler, paketli roll ekmek, ambalajlı pet bardak veya pet şişe su (Sadece ilgili Bakanlıktan  
onaylı sular kabul edilecektir.), bardak, sürahi, peçete, kürdan ve yemeğin özelliğine göre  
limon, sirke ve çeşitli baharatları hazır olarak bulunduracaktır. Peçete, kürdan, ekmek,  
ambalajlı pet bardak veya pet şişe su, yemeğin özelliğine göre limon, sirke ve çeşitli  
baharatlar firma tarafından temin edilecek olup teklif fiyata dahil edilecektir. Masa örtüleri,  
bardak, sürahi ve biberlik gibi malzemeler idare tarafından temin edilecek olup, firma bunun  
için bir maliyet öngörmeyecektir. (İstenildiği taktirde servis sırasında 1’er gramlık paket tuz  
verilecektir.)…" şeklindeki düzenlemeleri ile ihale dokümanı ekinde yer verilen örnek yemek  
menüleri bir arada değerlendirildiğinde pet bardak suyun yemek menüsünün asli unsuru  
olduğu, bu sebeple pet bardak suyun Kamu İhale Tebliği’nin 79.2.6’ncı maddesinde belirtilen  
asli giderler arasında sayılarak aşırı düşük teklif açıklamasına konu edilmesi gerektiği, ancak  
damacana suyun yardımcı giderler arasında sayılarak açıklama sunulmasının gerekli olmadığı  
anlaşılmıştır. Öte yandan Teknik Şartname'nin yukarıda aktarılan düzenlemelerinden "pet  
bardak su"yun kahvaltı, öğle ve akşam yemek menülerinde verileceğinin anlaşıldığı, bu  
durumda aşırı düşük teklif açıklamasında bulunan istekliler tarafından asgari olarak (sabah,  
öğle ve akşam yemek menü sayısı toplamı kadar) 149.930 adet pet bardak su giderine yer  
vermesi gerektiği anlaşılmaktadır.  
Yapılan incelemede pet bardak su girdisi için isteklilerden Rüstem Topaloğlu'nun  
153.720 adet, Kardil Turizm Yemek Tem.ve Gıda San. Tic. Ltd. Şti.'nin 153.720 adet pet  
19  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/010  
: 18  
: 03.02.2016  
: 2016/UH.II-373  
bardak suyun toplam menülerde kullanılacağına ilişkin açıklamada bulunduğu, ancak Berat  
Kurumsal Hizmetler Sağlık Gıda İnşaat Enerji Taahhüt Sanayi Ticaret Limited Şirketinin aynı  
girdinin toplam miktarı için 43.908 adet kullanılacağına açıklamalarında yer verdiği, yukarıda  
yapılan tespit çerçevesinde yemeklerde kullanılacak asgari toplam pet bardak su miktarının  
149.930 adet olduğu göz önüne alındığında bu miktarın altında açıklama yapılamayacağı, bu  
miktarın üzerinde yapılan açıklamanın ise istekliler yönünden bir avantaj getirmeyeceğinden  
isteklilerden Rüstem Topaloğlu ile Kardil Turizm Yemek Tem.ve Gıda San. Tic. Ltd. Şti.'nin  
açıklamalarının mevzuata aykırılık taşımadığı, fakat Berat Kurumsal Hizmetler Sağlık Gıda  
İnşaat Enerji Taahhüt Sanayi Ticaret Limited Şirketinin açıklamada bulunması gereken asgari  
toplam sayının altında miktarda açıklamada bulunmasının mevzuata uygun olmadığı  
anlaşıldığından anılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasının geçerli kabul edilemeyeceği  
sonucuna varılmıştır.  
Diğer taraftan Rota Yemekçilik Ticaret Anonim Şirketi tarafından pet bardak su  
maliyetine ilişkin olarak açıklamada bulunulmadığı görülmüş olup anılan isteklinin aşırı  
düşük teklif açıklamasının mevzuata uygun olmadığı sonucuna varılmıştır.  
9) Kamu İhale Genel Tebliği'nin 79.2.6'ncı maddesi uyarınca malzemeli yemek alım  
ihalelerinde üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin kullanılamayacağı, fiyat teklifi alınan  
ürünlerin fiilen bulunamamasının belge ile ispat edilmesi gerektiği, Ankara Ticaret Borsası  
Günlük Bültenlerinde bulunmayan tuzlu pasta, çubuk kraker, meyveli kek, bal ve reçel  
girdilerinin fiyatlarının diğer illerin ticaret borsalarında ilan edildiği ancak açıklamaları uygun  
bulunan isteklilerin anılan ürünlerin fiyatlarının tevsiki amacıyla üçüncü kişilerden aldıkları  
fiyat tekliflerini sundukları ve fiyat teklifi ile sundukları gıda malzemelerine ait hukuki  
gerekçe sunmadıkları, ayrıca üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri ekinde imza sirküleri ile  
fiyat teklifi alınan ve istekli ile tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini  
imzalamaya yetkili olan meslek mensuplarına ait oda faaliyet belgelerinin sunulmadığı,  
dolayısıyla anılan girdiler için üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin geçerli olmadığı ve  
açıklamaların bu yönüyle mevzuata aykırı olduğu iddiasına ilişkin olarak yapılan incelemede,  
aşırı düşük teklif açıklaması ihale komisyonunca uygun görülen istekliler tarafından sunulan  
aşırı düşük teklif açıklamaları incelendiğinde, anılan istekliler tarafından aşırı düşük teklif  
açıklaması kapsamında açıklanacak malzemeler için fiyat teklifi kullanılmadığı  
anlaşıldığından başvuru sahibinin bahse konu iddiası yerinde görülmemiştir.  
10) İsteklilerin aşırı düşük teklif açıklamalarında ayran (200 ml), paket süt (200 ml),  
yoğurt, kâse yoğurt (200 gr) ve ekmek gibi ürünlerin fiyatlarının tevsiki amacıyla halk ekmek  
fabrikaları, Atatürk Orman Çiftliği vb. gibi kamu kurumu niteliğine haiz kuruluşların fiyat  
listelerini kullandıkları, Kamu İhale Genel Tebliği'nin 79.2.2.2'nci maddesi uyarınca fiyat  
listelerinin ilan/davet tarihi ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) olması gerekirken  
isteklilerin mevzuata aykırı olarak ilan/davet tarihinden önceki fiyat listeleri ile açıklama  
yaptıkları, bu nedenle isteklilerin aşırı düşük teklif açıklamalarının uygun bulunmaması  
gerektiği iddiasına ilişkin olarak yapılan incelemede, aşırı düşük açıklaması ihale  
komisyonunca uygun görülen istekliler tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamaları  
incelendiğinde, anılan istekliler tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında söz  
konusu ayran (200 ml), paket süt (200 ml), yoğurt, kâse yoğurt (200 gr) ve ekmek ürünlerinin  
fiyatlarının tevsiki amacıyla Kamu İhale Genel Tebliği'nin 79.2.2.2'nci maddesi çerçevesinde  
açıklamada bulunulmadığı, dolayısıyla anılan malzemeler için kamu kurum ve  
kuruluşlarından fiyat alınmadığı anlaşılmıştır.  
20  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/010  
: 18  
: 03.02.2016  
: 2016/UH.II-373  
Ancak Berat Kurumsal Hizmetler Sağlık Gıda İnşaat Enerji Taahhüt Sanayi Ticaret  
Limited Şirketi tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında maliyet kalemleri  
içerisinde yer verilmesi gereken ve yemek menüsünün asli unsuru olan ekmek maliyetine  
ilişkin olarak açıklamada bulunulmadığı görülmüş olup anılan isteklinin aşırı düşük teklif  
açıklamasının mevzuata uygun olmadığı sonucuna varılmıştır.  
Sonuç olarak Rota Yemekçilik Ticaret Anonim Şirketi ile Berat Kurumsal Hizmetler  
Sağlık Gıda İnşaat Enerji Taahhüt Sanayi Ticaret Limited Şirketinin aşırı düşük teklif  
açıklamalarının mevzuata uygun olmadığı anlaşıldığından anılan isteklilerin tekliflerinin  
değerlendirme dışı bırakılması gerekmekle birlikte, ihaledeki ekonomik açıdan en avantajlı  
teklif sahibi Rüstem Topaloğlu'nun teklifi ile ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi  
Kardil Turizm Yemek Tem.ve Gıda San. Tic. Ltd. Şti.nin tekliflerinin geçerli olduğu  
anlaşıldığından, Rota Yemekçilik Ticaret Anonim Şirketi ile Berat Kurumsal Hizmetler  
Sağlık Gıda İnşaat Enerji Taahhüt Sanayi Ticaret Limited Şirketinin tekliflerinin  
değerlendirme dışı bırakılması sonucunda ihaledeki ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi  
ile en avantajlı ikinci teklif sahibinin değişmeyeceği dikkate alındığında, söz konusu  
aykırılığın ihalenin esasına etkili olmadığı, dolayısıyla, bu aşamada düzeltici işlem tesis  
edilmesine gerek bulunmadığı sonucuna varılmıştır.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen  
şikâyet başvurusunun reddine,  
Oyçokluğu ile karar verildi.  
Kazım ÖZKAN  
Başkan V.  
II. Başkan  
Ali Kemal AKKOÇ  
Kurul Üyesi  
Ahmet ÖZBAKIR  
Kurul Üyesi  
Mehmet Zeki ADLI  
Kurul Üyesi  
Hamdi GÜLEÇ  
Kurul Üyesi  
Dr. Mehmet AKSOY  
Kurul Üyesi  
21  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/010  
: 18  
: 03.02.2016  
: 2016/UH.II-373  
KARŞI OY  
Başvuru sahibinin itirazen şikayet başvuru dilekçesindeki iddiaları kapsamında Kurul  
çoğunluğunca, Rota Yemekçilik Ticaret Anonim Şirketi ile Berat Kurumsal Hizmetler Sağlık  
Gıda İnşaat Enerji Taahhüt Sanayi Ticaret Limited Şirketinin tekliflerinin değerlendirme dışı  
bırakılması ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden  
gerçekleştirilmesine ilişkin “Düzeltici işlem belirlenmesine” karar verilmiştir.  
Başvuru sahibinin iddialarının İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmeliğin  
18’inci maddesi yönünden Kurul kararına dayanak teşkil eden esas inceleme raporu ve eki  
belgeler üzerinde yapılan inceleme sonucunda;  
Demetevler Fatma Üçer Huzurevi Yaşlı Bakım ve Rehabilitasyon Merkezi Müdürlüğü  
tarafından gerçekleştirilen “Kuruluşun Mutfağında, Yemek Pişirme Yoluyla Mamul Yemek  
Alımı, Dağıtımı Hizmet Alımı” ihalesine ilişkin yaklaşık maliyetin piyasa araştırması sonucu  
elde edilen fiyatlar ile kamu kurumu fiyatları esas alınarak toplam 1.534.370,50 TL olarak  
hesaplandığı,  
Bahse konu ihalede 43 adet ihale dokümanı satın alındığı, 23.11.2015 tarihinde  
gerçekleştirilen ihaleye 20 istekli tarafından teklif verildiği,  
İhalede tekliflerin denetimine ilişkin idarece yapılan inceleme uyarınca, bir isteklinin  
teklifinin değerlendirme dışı bırakılması sonrasında ihalede 19 teklifin kaldığı, 19 teklifin de  
geçerli teklif olarak kaldığı ve bu tekliflerin,  
İsteklinin Adı  
Teklif Bedeli  
Cihan Canlı  
724.839,48 TL  
Aras Kurumsal Hizmetler Gıda Temizlik İnşaat Otomotiv Sanayi Ticaret  
Ltd. Şti.  
794.718,72 TL  
Atisal İnş. Gıda Tem. Oto. Em. San. Tic. Ltd. Şti.  
Yeşilnur Temizlik Bilgi İşl. Otom. Gıda İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.  
Rüstem Topaloğlu  
865.551,36 TL  
876.528,00 TL  
894.756,15 TL  
Günay Yemek Hizmetleri Gıda Temizlik İnşaat Hayvancılık Kuyumculuk  
Sanayi Dış Ticaret Limited Şirketi  
920.954,00 TL  
932.614,08 TL  
938.419,20 TL  
Kardil Turizm Yemek Tem.ve Gıda San. Tic. Ltd. Şti.  
Katre İnşaat Demir Çelik Ürünleri Nakliye Turizm Sosyal Hizmetler  
Organizasyonu ve Sarrafiye Sanayi Ticaret Ltd. Şti.  
Bekard Gıda Taşımacılık İnşaat Temizlik Sanayi ve Ticaret Limited  
Şirketi  
988.661,20 TL  
Rota Yemekçilik Ticaret Anonim Şirketi  
1.039.704,96 TL  
1.079.707,20 TL  
Mak Gıda İnş. Tem. Tekstil Taah. San. Tic. Ltd. Şti.  
Berat Kurumsal Hizmetler Sağlık Gıda İnşaat Enerji Taahhüt Sanayi  
Ticaret Limited Şirketi  
1.145.908,80 TL  
Fesleğen Tem. Bil. Yem. Gıd. Org. Tur. San. Tic. Ltd. Şti.  
Limon Endüstriyel Yemek ve Hizm. San. Tic. A.Ş.  
Name Kurumsal Yemek Gıda Temizlik Mad. İnş. Turz. Ltd. Şti.  
Dunaysır Yemek Temizlik Turizm İnşaat Nakliyat Sağlık Hizmetleri  
Tekstil Özel Eğitim Taahhüt Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi  
1.148.037,12 TL  
1.162.860,48 TL  
1.180.285,44 TL  
1.180.285,90 TL  
22  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/010  
: 18  
: 03.02.2016  
: 2016/UH.II-373  
Mercan Gıda Temizlik ve Yemek Hizmetleri İnşaat Turizm Nakliyat  
Ticaret Ltd. Şti.  
1.325.352,00 TL  
Öz Gaziantep Lokantacılık Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi  
Mendika Gıda ve Yemek Paz. İnş. Sanayi ve Tic. A. Ş.  
1.591.382,40 TL  
1.608.408,00 TL  
Şeklinde verildiği,  
Şikayete konu ihaleye ilişkin ihale komisyonunca alınan kararda 1.180.285,00 TL sınır  
değerin altında kalan 14 isteklinin aşırı düşük teklif sorgulamasına tabi tutulduğu, söz konusu  
isteklilerden 8’inin açıklama sunmadıkları için tekliflerinin değerlendirme dışı bırakıldığı, isteklilerden  
Cihan Canlı, Rüstem Topaloğlu, Kardil Turizm Yemek Tem.ve Gıda San. Tic. Ltd. Şti., Rota  
Yemekçilik Ticaret Anonim Şirketi, Berat Kurumsal Hizmetler Sağlık Gıda İnşaat Enerji  
Taahhüt Sanayi Ticaret Limited Şirketi ile Limon Endüstriyel Yemek ve Hizm. San. Tic. A.Ş.  
olmak üzere toplam 6 isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasında bulunduğu, Cihan Canlı ile  
Limon Endüstriyel Yemek ve Hizm. San. Tic. A.Ş.’nin aşırı düşük teklif açıklamasının ihale  
komisyonu tarafından uygun bulunmadığı, 30.11.2015 tarihli ihale komisyonu kararı uyarınca  
ihalenin aşırı düşük teklif açıklaması uygun görülen Rüstem Topaloğlu üzerinde bırakıldığı,  
aşırı düşük teklif açıklaması uygun görülen Kardil Turizm Yemek Tem.ve Gıda San. Tic. Ltd.  
Şti.’nin ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekli olarak belirlendiği,  
Anlaşılmıştır.  
4734 sayılı Kanunun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde;  
İhale komisyonu verilen teklifleri (Değişik: 6/2/2014-6518/47md.) değerlendirdikten  
sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük  
olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif  
sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak  
ister.  
İhale komisyonu;  
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım  
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,  
(Değişik: 6/2/2014-6518/47 md.) gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate  
alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli  
görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
(Ek fıkra: 20/11/2008-5812/12 md.; Değişik fıkra: 6/2/2014-6518/47 md.) Kurum,  
ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne göre aşırı düşük  
tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi  
amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu maddede öngörülen  
açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık maliyeti 8 inci maddede  
öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile yapım işleri ihalelerinde  
sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin  
reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale komisyonu bu maddenin  
uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.” hükmü yer almaktadır.  
23  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/010  
: 18  
: 03.02.2016  
: 2016/UH.II-373  
Bahse konu madde hükmünden, ihalede aşırı düşük sorgulama yapılacağının ihale  
dokümanında düzenmiş haline göre, ihale komisyonunun, yaptığı değerlendirme neticesinde  
geçerli olduğunu tespit ettiği tekliflerden, ihaleye verilen diğer tekliflere veya idarenin tespit  
ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olan isteklileri tespit edeceği ve tespit  
edilen bu teklifleri reddetmeden önce yine madde metninde belirtilen usul doğrultusunda  
sorgulamaya tabi tutacağı anlaşılmaktadır.  
Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde, aşırı düşük teklif  
sorgulamasının Kamu İhale Genel Tebliğinin “teklif fiyata dahil masraflar” ve “aşırı düşük  
tekliflerin değerlendirilmesini” düzenleyen maddeleri ile idari şartnamenin “teklif fiyata dahil  
olan giderler” başlıklı maddesindeki düzenlemelerin esas alınarak yapılması gerekmektedir.  
Bu ihalelerde, aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda belgelere dayalı yazılı açıklama  
yapmayan veya ihale komisyonunca açıklamaları yetersiz bulunan isteklilerin teklifleri ile  
teklif edilmesi gereken asgari işçilik maliyetini karşılamayan teklifler gerekçesi belirtilmek  
suretiyle reddedilecektir. İhale konusu hizmetin maliyet unsurlarının, personel çalıştırılmasına  
dayalı hizmet alımlarında olduğu gibi önceden belirlenen nitelikte olmadığı görülmektedir.  
Bu durumda, ihale dokümanında belirtilen şartlara uygun olarak hizmetin ifası için her  
isteklinin basiretli tacir olma yükümlülüğü gereğince kendi organizasyon yapısı, kullanacağı  
makine ekipmanın özellikleri, malzeme teminindeki kendine özgü koşulları vb. unsurları  
dikkate alarak teklif fiyatını belirlemesi gerekmektedir.  
Ayrıca, malzeme dahil yemek alım hizmetlerinde yemek bileşenlerini oluşturan  
girdilerin önemli bir kısmı yerel, mevsimsel ve iklim özelliklerine göre farklılıklar  
göstermekte, bir çok girdi müstahsilden doğrudan temin edilebilmektedir. Özellikle sebze  
meyve gibi girdilerin piyasa koşulları sebebiyle muhasebeleştirilmesinde karşılaşılan  
güçlüklerin aşırı düşük teklif sorgulamasında ispat için aranılan belgelere yansıtılmasında  
isteklilerin önünde önemli bir engel teşkil edeceğinden, şikayete konu ihalede, ihtiyaçların  
uygun şartlarla ve zamanında karşılanması ve kaynakların verimli kullanılmasından sorumlu  
olan idarenin, ihalede aşırı düşük teklif açıklaması isteyerek ihalenin sonuçlandırılması  
yönünde tesis etmiş olduğu işlemlerde mevzuata uyarlık bulunmadığı,  
İhale konusu işin personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı işi olmadığı, yaklaşık  
maliyetin büyük çoğunlukla yemek giderinden oluştuğu ihalede verilen tekliflerin ikisi  
haricinde diğerleri yaklaşık maliyetin altında olmakla birlikte yaklaşık maliyete ve birbirlerine  
göre yakın olduğu ve en düşük teklifin bile diğer tekliflere göre aşırı düşük olarak  
değerlendirilemeyeceği anlaşıldığından, idarece yemek kalemlerinde aşırı düşük teklif  
sorgulaması yapılarak ihalenin karara bağlanması yönünde gerçekleştirilen idari işlemlerin  
mevzuata uygun olmadığı,  
Değerlendirilmiştir.  
Açıklanan nedenlerle; başvuru sahibinin iddiaları kapsamında yapılan incelemeye  
göre, ihalenin yemek alımı kalemlerinde aşırı düşük teklif sorgulaması yapılarak ihalenin  
sonuçlandırılmasına yönelik idarece gerçekleştirilen idari işlemlerin yerinde olmadığına  
ilişkin “düzeltici işlem belirlenmesine” karar verilmesi yönündeki düşüncem ile, Kurul  
çoğunluğunca verilen karara katılmıyorum.  
Ali Kemal AKKOÇ  
Kurul Üyesi  
24