Ana Sayfa / Kararlar / İstanbul Anadolu Cumhuriyet Başsavcılığı / 2015/162450-İstanbul Anadolu Adalet Sarayı 360 Personel ile Malzemeli Genel Temizlik Hizmeti Alımı
Bilgi
İKN
2015/162450
Başvuru Sahibi
Elif Sağlık ve Sosyal Hiz. Tem. San. Tic. A.Ş.
İdare
İstanbul Anadolu Cumhuriyet Başsavcılığı
İşin Adı
İstanbul Anadolu Adalet Sarayı 360 Personel ile Malzemeli Genel Temizlik Hizmeti Alımı
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/011  
: 60  
: 10.02.2016  
: 2016/UH.II-490  
TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER:  
Başkan: Mahmut GÜRSES  
Üyeler: II. Başkan Kazım ÖZKAN, Ali Kemal AKKOÇ, Ahmet ÖZBAKIR, Mehmet Zeki  
ADLI, Dr. Mehmet AKSOY  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Elif Sağlık ve Sosyal Hiz. Tem. San. Tic. A.Ş.,  
Şeyhli Mah. Ankara Cad. No: 24311 Kurtköy Pendik/İSTANBUL  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
İstanbul Anadolu Cumhuriyet Başsavcılığı,  
Cevizli Mah. Esentepe E-5 Yanyol Cad. No: 29 Kartal/İSTANBUL  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2015/162450 İhale Kayıt Numaralı “İstanbul Anadolu Adalet Sarayı 360 Personel ile  
Malzemeli Genel Temizlik Hizmeti Alımı” İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
İstanbul Anadolu Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından 04.12.2015 tarihinde pazarlık  
usulü ile gerçekleştirilen “İstanbul Anadolu Adalet Sarayı 360 Personel ile Malzemeli Genel  
Temizlik Hizmeti Alımı” ihalesine ilişkin olarak Elif Sağlık ve Sosyal Hiz. Tem. San. Tic.  
A.Ş.nin 23.12.2015 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 31.12.2015 tarihli yazısı  
ile reddi üzerine, başvuru sahibince 04.01.2016 tarih ve 324 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan  
04.01.2016 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2016/27 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,  
1) Başvuru konusu ihalede aşırı düşük teklif sorgulaması yapılırken “işçilik, temizlik  
malzemesi, ekipman giderleri, 360 personelin yılda iki kez portör muayene gideri, Teknik  
Şartname’de belirtilen dış cephe temizliği, yüz tanıma terminali gideri, İdari Şartname’nin  
25.3.4’üncü maddesinde belirtilen hizmetlere karşı sözleşme süresince 360.000 m2 kullanım  
alanının ilaçlanma giderleri”nin önemli teklif bileşeni olarak belirlenmesi gerekirken idarece  
söz konusu gider kalemlerinin dikkate alınmadığı, ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi  
olarak belirlenen Dolunay Kurumsal İşlem Hiz. San. Tic. Ltd. Şti.- Gözde Eğitim Tem. İnş.  
Sos. Hiz. İş Ortaklığının ve ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlenen  
Danış Müt. Yem. San. Tic. Ltd. Şti.- Veysel Tem. Gıda Hiz. San. Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığının  
aşırı düşük teklif açıklamalarının mevzuata uygun olmadığı, anılan isteklilerin teklif ettikleri  
fiyatlar ile ihale konusu hizmetin gerçekleştirilmesinin mümkün olmadığı, söz konusu  
isteklilerin açıklamaları kapsamında sunulan fiyat tekliflerinde yer alan malzeme ve  
ekipmanların Teknik Şartname’de öngörülen malzeme ve ekipmanlarla aynı şekilde  
isimlendirildiği, ancak fiyat teklifindeki malzemeler ile maliyet/satış tutarı tespit  
1
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/011  
: 60  
: 10.02.2016  
: 2016/UH.II-490  
tutanaklarındaki malzemelerin uyumlu olup olmadığının, fiyat teklifinde öngörülen birim  
fiyatların gerçeği yansıtıp yansıtmadığının ve tedarikçi ile meslek mensubu arasında tam  
tasdik sözleşmesi bulunup bulunmadığının anlaşılabilmesi için ihale komisyonu tarafından  
fiyat tekliflerine dayanak teşkil eden maliyet/satış tutarı tespit tutanaklarının ilgili meslek  
mensuplarından istenilmesinin zorunlu olduğu, ayrıca İdari Şartname’nin 25.3.4’üncü  
maddesinde belirtilen 360.000 m2 kullanım alanının ilaçlama gideri açıklanırken “m2”  
üzerinden fiyat teklifi alınmak suretiyle belgelendirilmesi gerektiği,  
2) Ekonomik açıdan en avantajlı birinci ve ikinci teklif sahibi olarak belirlenen  
isteklilerin aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında “kürek ve su hortumu” malzemelerinin  
fiyatlarını tevsik etmek için sundukları fiyat tekliflerini veren firmaların bu alanlarda faaliyet  
göstermediği,  
3) Ekonomik açıdan en avantajlı birinci ve ikinci teklif sahibi olarak belirlenen  
isteklilerin teklif ettikleri bedeller ile işçilik maliyetinin (resmi ve dini bayramlarda yapılacak  
çalışmalara ilişkin maliyet de dahil olmak üzere) karşılanmadığı,  
4) Başvuruya konu ihalede ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi olarak belirlenen  
Dolunay Kurumsal İşlem Hiz. San. Tic. Ltd. Şti.- Gözde Eğitim Tem. İnş. Sos. Hiz. İş  
Ortaklığı ve ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlenen Danış Müt.  
Yem. San. Tic. Ltd. Şti.- Veysel Tem. Gıda Hiz. San. Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığını oluşturan  
şirketlerin her ikisinin de idare tarafından ihaleye davet edilmediği, pazarlık usulü ile  
gerçekleştirilen ihalelerde ihaleye davet edilmeyen bir istekli ile iş ortaklığı yaparak ihaleye  
teklif verilmesinin mümkün olmadığı,  
5) İdari Şartname’nin “Fiyat farkı” başlıklı 46’ncı maddesinde yer alan düzenlemenin  
ihale tarihi itibarıyla yürürlükte bulunan 4734 sayılı Kamu İhale Kanununa Göre İhale Edilen  
Hizmet Alımlarında Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar’a uygun olmadığı,  
6) İdari Şartname’nin 25’inci maddesinde ilaçlama giderinin teklif fiyata dahil giderler  
arasında sayıldığı, ancak birim fiyat teklif cetvelinde söz konusu gider kalemi için ayrı bir  
satır açılmadığı,  
7) Teknik Şartname’de dış cephe temizliği yapılacağının belirtilmesine karşın, söz  
konusu gider kalemi için birim fiyat teklif cetvelinde ayrı bir satır açılmadığı ve bu gider  
kaleminin İdari Şartname’nin 25’inci maddesinde teklif fiyata dahil giderler arasında  
sayılmadığı iddia edilmektedir.  
A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar  
tespit edilmiştir.  
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:  
Başvuru konusu ihaleye ait İdari Şartname’nin 2.1.(a) maddesinde ihale konusu işin  
adının “İstanbul Anadolu Adalet Sarayı 360 Personel ile Malzemeli Genel Temizlik Hizmet  
Alımı” olarak belirtildiği,  
2
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/011  
: 60  
: 10.02.2016  
: 2016/UH.II-490  
Anılan Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde  
“…25.3.1. İşin süresi ve personel sayısı dikkate alınarak ilgili mevzuatına göre hesaplanacak  
işçilik ücreti:  
1. İşin yapılmasında görevlendirilecek 1 kişi temizlik müdürüne brüt asgari ücretin  
%170 fazlası ödenecektir.  
2. İşin yapılmasında görevlendirilecek 2 kişi temizlik grup amirine brüt asgari ücretin  
%110 fazlası ödenecektir.  
3. İşin yapılmasında görevlendirilecek 8 kişi temizlik şefine brüt asgari ücretin %70  
fazlası ödenecektir.  
4. İşin yapılmasında görevlendirilecek 13 kişi camcı personele brüt asgari ücretin  
%50 fazlası ödenecektir.  
5. İşin yapılmasında görevlendirilecek 325 kişi temizlik personeline brüt asgari  
ücretin %25 fazlası ödenecektir.  
6. İşin yapılmasında görevlendirilecek 11 kişi engelli temizlik personeline brüt asgari  
ücretin %25 fazlası ödenecektir.  
7. 36 Aylık Malzemeli Genel Temizlik Hizmet Alımı ihalesinde 43,5 gün (kırküçbuçuk  
gün) resmi ve dini bayram tatili bulunmaktadır. Bu günlerde ayrıntıları yukarıda belirtildiği  
üzere 10 genel temizlik elemanı için 435 mesai günü, 1 temizlik şefi için 43,5 mesai günü  
olmak üzere çalışan personel için toplam 478,5 mesai günü 4857 sayılı İş Kanunun 47.  
Maddesi uyarınca ücret hesaplanacak olup teklif fiyata dahildir.  
Yıl içinde asgari ücret ve sosyal güvenlik mevzuatından kaynaklanan maliyet artışına  
ilişkin olarak yapılacak fiyat farkı hesaplamalarında ödenen toplam ücretin sadece asgari  
ücret kısmı için fiyat farkı hesaplanacaktır.  
25.3.2. Yemek ve yol gideri:  
Çalışan tüm personelin aylı yol ve temek bedeli nakdi olarak yüklenici tarafından  
karşılanacak ve bordroda gösterilecektir.  
Günlük yemek bedeli:10,00 TL  
Günlük yol bedeli: 10,00 TL  
Yol ve yemek giderlerinin aylık gün sayısı: 22 gün (yirmiki gün)  
25.3.3.Malzeme giderleri:  
Teknik Şartnamede cins ve miktarı belirtilen ihale konusu işte kullanılacak olan ve  
yüklenici tarafından karşılanacak olan malzeme giderleri teklif fiyata dahildir.  
25.3.4. Diğer giderler:  
360.000 m2 kullanım alanına sahip hizmet binasının haşerelere karşı sözleşme süresi  
boyunca ayda bir kez ilaçlama yapılmasına ilişkin tün giderler teklif fiyatına dahildir.  
…25.5. Kısa vadeli sigorta prim oranı %2’dir.” düzenlemesinin,  
Aynı Şartname’nin “Sınır değer” başlıklı 34’üncü maddesinde 34.1. İhale komisyonu  
verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır  
değeri hesaplar.  
34.2. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre  
açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri  
aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen  
kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak  
ister. İhale komisyonu;  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı  
koşullar,  
3
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/011  
: 60  
: 10.02.2016  
: 2016/UH.II-490  
c) Teklif edilen işin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir.  
Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada  
bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen teklifler, geçerli  
teklif olarak belirlenir. İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin sınır değerin altında  
olması durumunda kesin teminat 40.2 maddesinde yer alan hüküm uyarınca hesaplanan tutar  
üzerinden alınır.” düzenlemesinin yer aldığı görülmüştür.  
İhale dokümanı kapsamında yer alan birim fiyat teklif cetveli standart formu ise  
aşağıdaki şekilde düzenlenmiştir:  
A
B
Sıra İş Kaleminin Adı ve Birim İşçi Ay/gün/  
Teklif  
Tutarı  
No  
1
Kısa Açıklaması  
Temizlik Müdürü  
(Brüt asgari ücretin  
%170 fazlası)  
Temizlik Amiri (Brüt Ay  
asgari ücretin %110  
fazlası)  
Temizlik Şefi (Brüt  
asgari ücretin %50  
fazlası)  
Camcı Personel (Brüt Ay  
asgari ücretin %50  
fazlası)  
Temizlik Personeli  
(Brüt asgari ücretin  
%25 fazlası)  
Temizlik Personeli  
(engelli) (Brüt asgari  
ücretin %25 fazlası)  
i
sayısı saat  
EdilenBirim Fiyat  
Ay  
1
36  
36  
36  
36  
36  
36  
2
3
4
2
Ay  
8
13  
325  
11  
Ay  
5
Ay  
I. ARA TOPLAM (K.D.V Hariç)  
Sıra İş Kaleminin Adı ve Birimi  
Miktarı  
Teklif Edilen  
Birim Fiyat  
Tutarı  
No  
1
Kısa Açıklaması  
Ulusal bayram ve  
genel tatil günleri  
çalışması 1 kişi  
gün  
43,5  
temizlik şefi (brüt  
asgari ücretin %70)  
Ulusal bayram ve  
genel tatil günleri  
çalışması 10 kişi  
temizlik personeli  
(brüt asgari ücretin  
%25 fazlası)  
2
gün  
435  
4
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/011  
: 60  
: 10.02.2016  
: 2016/UH.II-490  
3
4
360 Personelin yılda adet  
2 kez portür  
muayeneleri  
2.160  
Temizlik malzemesi  
ve ekipman bedeli  
ay  
36  
KISIM TOPLAM TUTARI (K.D.V Hariç)  
Teknik Şartname’nin “İstanbul Anadolu Adalet Sarayı Temizliğinde Kullanılacak  
Makina, Ekipman, Sarf Malzemeler” başlıklı 22’nci maddesinde “22.1. Makinelerin Miktarı  
TEMİZLİK MAKİNELERİ VE TEÇHİZAT  
(SÖZLEŞME  
YÜKLENİCİ TARAFINDAN KARŞILANACAK)  
SÜRESİNCE  
KULLANILACAK  
VE  
ADEDİ  
1 ADET  
Yürüyen merdiven temizleme makinası  
Zemin bakım ve temizlik otomatı (itmeli)  
Sanayi tipi ıslak/kuru elektrik süpürgesi  
12 ADET  
10 ADET  
30 ADET  
Profesyonel tip elektrik süpürgesi  
Sert zemin yıkama ve cilalama makinası  
10 ADET  
2 ADET  
2 ADET  
3 ADET  
1 ADET  
3 ADET  
1 ADET  
Sanayi tipi otomatik çamaşır yıkama makinası  
Sanayi tipi kurutma makinası  
Sırtta taşınabilen kuru vakum makinesi  
Kuru köpük halı yıkama makinası  
Binicili zemin yıkama makinası  
Buhar Makinası  
“ düzenlemesine yer verilmiştir.  
Anılan maddenin devamında “Temizlikte kullanılacak ekipmanların miktar ve  
özellikleri” başlığı altında yapılan düzenlemede “300 adet çift kovalı, presli temizlik arabası,  
155 adet çok amaçlı kat arabası, 6 adet malzeme taşıma arabası (dört tekerlekli), 6 adet  
malzeme taşıma arabası (iki tekerlekli), 50 adet iki tekerlekli 250 litrelik konteyner, 300 adet  
5
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/011  
: 60  
: 10.02.2016  
: 2016/UH.II-490  
büyük boy, ayak basmalı, kapaklı, plastik çöp kovası, 200 adet orta boy, ayak basmalı,  
kapaklı, plastik çöp kovası, 6 adet cam için teleskop, 50 adet ayaklı küllük, 20 adet camcı  
kovası, 6 adet su hortumu 100 m, 400 adet kaygan zemin levhası, 20 adet kürek, 3 adet yüz  
tanıma terminali”nin ihale konusu işte kullanılacağı belirtilmiş,  
“Kullanılacak Temizlik Malzemeleri Miktarları” başlıklı 22.5’inci maddesinde ise  
3600 kg kir ve cila sökücü, 2160 kg cila bakım maddesi, 2160 kg kir ve yağ çözücü, 720 kg  
kristal cila sert zeminler için, 1080 kg PVC cilası, 11520 kg yer yüzey temizleyicisi, 54000 kg  
sıvı el sabunu, 3240 kg çamaşır suyu, 3600 adet mekanik temizlik için ovma sıvısı, 10800 adet  
tuvalet için koku giderici, 2880 adet tuvalet ve lavabo için koku giderici tablet, 72000 rulo  
siyah çöp torbası (55 x 60 cm), 54000 rulo siyah çöp poşeti, 28800 rulo mavi çöp poşeti,  
10800 rulo battal boy çöp torbası, 72 adet kaba alan süpürgesi, 10800 kutu non steril eldiven,  
54000 adet toz bezi microfiber, 2700 adet yıkama pedi, 3420 adet lavabo fırçası, 1800 adet  
parlatma pedi, 720 adet kristal cila pedi, 3600 adet muhafazalı tuvalet fırçası, 10800 adet  
paspas püskülü, 10800 adet mop püskülü, 6480 adet oda parfümü, 1080 adet metal parlatıcı,  
1800 adet oto fırçası, 1080 litre halı şampuanı, 900 adet cam bıçağı, 2160 adet cam lastiği,  
540 adet cam peluşu, 2160 kg çamaşır makinesi deterjanı, 1440 adet işçi eldiveni, 540 adet  
cam kazıma aparatı, 1800 kg tuvalet temizleme maddesi, 1800 adet ıslak mop aparatı, 900  
adet kuru mop aparatı, 900 adet fırça faraş takımı, 720 adet yer çekçeki (35 cm), 720 adet yer  
çekçeki (45 cm), 720 adet yer çekçeki (75 cm), 2160 adet maşrapa, 360 adet lavabo pompası,  
1800 adet cam kazıma jileti, 540 adet yer kazıma aparatı, 2880 adet yer kazıma jileti, 2880  
litre ahşap temizleme maddesi, 3600 adet ovma temizlik süngeri, 1800 adet ovma temizlik teli,  
1800 adet bulaşık eldiveni, 1080 adet cam bezi, 7200 adet toz maskesi, 720 adet pelüş apartı,  
1800 adet koku giderici süzgeç, 1080 adet cam temizleme maddesi, 2160 litre bulaşık  
deterjanı, 360 kg köpük kesici, 360 adet tuz ruhu, 72 adet toz alma püskülü, 72 adet lavabo  
açıcı, 360 adet elektirikli toz torbası, 1440 kg pas sökücü, 720 kg kireç sökücü, 2880 kg klozet  
temizleyici, 324 koli ev tipi üç katlı tuvalet kağıdı, 6012 koli ev tipi iki katlı tuvalet kağıdı,  
12024 koli fotoselli kağıt havlu 6’lı, 900 koli Z katlama kağıt havlu 12’li” sarf malzemelerinin  
kullanılması öngörülmüştür.  
İdare tarafından gönderilen ihale işlem dosyasının incelenmesi sonucunda, 4734 sayılı  
Kanun’un 21’inci maddesinin (c) bendi kapsamında pazarlık usulü ile gerçekleştirilen söz  
konusu ihaleye 19 şirketin davet edildiği, 13 doküman satın alındığı ve 9 istekli tarafından  
teklif verildiği, ihale komisyonu tarafından yapılan değerlendirme sonucunda 9 isteklinin de  
yeterli bulunduğu ve son fiyat tekliflerini vermeye davet edildiği,  
İdarece 37.713.976,42 TL olarak hesaplanan sınır değerin altında teklif sunan Dolunay  
Kurumsal Bilgi İşlem Hizmetleri San. ve Tic. Ltd. Şti.- Gözde Eğitim Temizlik İnşaat Gıda  
Turizm ve Sosyal Hizmetleri A.Ş. İş Ortaklığı, Danış Müteahhitlik Yemekçilik Temizlik Gıda  
Petrol Ürünleri Otomosyon Tarım San. ve Tic. Ltd. Şti.- Veysel Marketçilik Temizlik Gıda  
Turizm Medikal Hizmet Organizasyon Ltd. Şti. İş Ortaklığı, Seven İnşaat Temizlik Turizm  
ve Ticaret A.Ş., Sümerpak Temizlik Hizmetleri A.Ş., Akdeniz Temizlik Gıda Elektronik  
Makine Teknik Servis Hizmetleri San. ve Tic. A.Ş., Bora Kurumsal Hiz. İnş. Tur. Gıda Mob.  
Taş. ve Tic. Ltd. Şti., Yıldızlar Eğitim Organizasyon Kağıtçılık San. ve Tic. A.Ş.nin aşırı  
düşük teklif sorgulamasına tâbi tutulduğu,  
6
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/011  
: 60  
: 10.02.2016  
: 2016/UH.II-490  
Anılan isteklilere gönderilen 04.12.2015 tarihli yazılarda “…a) Fiyat teklifinin  
unsurlarını oluşturan sabit değerlere ait bedeller (asgari işçilik ücretleri, yemek, yol, işveren  
sigorta primleri vb.)  
b) Fiyat teklifinin unsurlarını oluşturan değişken değerlere ait bedeller (ihale konusu  
işte kullanılacak makine-ekipman-araç parkında bulunup bulunmadığı, bulunmuyor iseler  
kiralama bedelleri toplamı, malzeme bedelleri, portör muayeneleri bedelleri)”nin belgelere  
dayalı olarak açıklanmasının istenildiği,  
Yıldızlar Eğitim Organizasyon Kağıtçılık San. ve Tic. A.Ş.nin teklifinin “sunulan fiyat  
tekliflerinin Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.2.1 maddesine uygun şekilde SMMM  
tarafından kaşeli, onaylı olarak sunulmadığı ve ekipmanlara alınan tekliflerde Teknik  
Şartname’de belirtilen 13 kalem ekipman bulunmasına rağmen, 10 ekipman için fiyat teklifi  
alındığının tespit edildiği” gerekçeleriyle reddedildiği, diğer isteklilerin açıklamalarının  
uygun görüldüğü ve 16.12.2015 tarihli ihale komisyonu kararı ile ihalenin Dolunay Kurumsal  
Bilgi İşlem Hizmetleri San. ve Tic. Ltd. Şti.- Gözde Eğitim Temizlik İnşaat Gıda Turizm ve  
Sosyal Hizmetleri A.Ş.- İş Ortaklığının üzerinde bırakıldığı, Danış Müteahhitlik Yemekçilik  
Temizlik Gıda Petrol Ürünleri Otomosyon Tarım San. ve Tic. Ltd. Şti.- Veysel Marketçilik  
Temizlik Gıda Turizm Medikal Hizmet Organizasyon Ltd. Şti. İş Ortaklığının ekonomik  
açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlendiği anlaşılmıştır.  
4734 sayılı Kanun’un “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhale  
komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği  
yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden  
önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği  
bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.  
İhale komisyonu;  
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım  
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne  
göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin  
belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu  
maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık  
maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile  
yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen  
açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale  
komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.”  
hükmü,  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarında  
teklif fiyata dahil olacak giderler” başlıklı 78’inci maddesinde 78.1. Personel  
çalıştırılmasına dayalı hizmet alımları; ihale konusu işte çalıştırılacak personel sayısının  
ihale dokümanında belirlendiği, bu personelin çalışma saatlerinin tamamının idare için  
7
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/011  
: 60  
: 10.02.2016  
: 2016/UH.II-490  
kullanıldığı ve yaklaşık maliyetinin en az % 70’lik kısmının asgari işçilik maliyeti ile varsa  
ayni yemek ve yol giderleri dahil işçilik giderinden oluştuğu hizmetlerdir.  
…78.3. Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan bir hizmet alımına ilişkin ihale  
dokümanında haftalık çalışma saatlerinin tamamını idarede geçirecek personel sayısının  
belirtilmesi halinde teklif fiyata dahil giderler arasında işçilik giderine yer verilmesi  
gerekmektedir.  
78.6. Tekliflerin hazırlanmasında ve asgari işçilik maliyetinin hesaplanmasında, ihale  
tarihinde yürürlükte bulunan asgari ücret dikkate alınacaktır.  
78.7. İdarelerce yaptırılacak işin niteliği dikkate alınarak, çalıştırılacak personel için  
brüt asgari ücret veya brüt asgari ücretin yüzde (%) fazlası ücret belirlenebilecek; ancak  
“brüt asgari ücretin işverene maliyetinin (%) fazlası” şeklinde bir belirleme yapılmayacaktır.  
Tekliflerin eşit şartlarda değerlendirilmesi amacıyla, istekliler tarafından yaşlılık aylığı veya  
emekli aylığı bağlanmış olan personel çalıştırılacağı belirtilmiş olsa dahi işveren paylarının  
hesabında bu hususlar dikkate alınmaz.  
78.8. Ulusal bayram ve genel tatil günlerinde (ulusal bayram, resmi ve dini bayram  
günleri ile 1 Mayıs Emek ve Dayanışma günü ve yılbaşı günü) yaptırılacak çalışma için 4857  
sayılı İş Kanununun 47 nci maddesi, fazla çalışmalar için ise aynı Kanunun 41 inci maddesi  
uyarınca hesaplanacak ücret, brüt asgari ücret üzerinden; idari şartnamede brüt asgari  
ücretin yüzde (%) fazlası öngörülmüş ise bu tutar üzerinden hesaplanacaktır. Bu durumda,  
ulusal bayram ve genel tatil günlerinde yaptırılacak çalışma için 4857 sayılı İş Kanununun 47  
nci maddesi uyarınca belirlenecek ücretin hesaplanabilmesi açısından çalışılacak gün ve  
personel sayısı ile fazla çalışma yapılacak hallerde toplam fazla çalışma saati ihale  
dokümanında belirtilecektir.  
78.29.Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde, sözleşme gideri ve  
genel giderler dahil toplam asgari işçilik maliyetinin altında işçilik bedeli sunan isteklilerin  
teklifleri, ihale dokümanına aykırı teklif sunulduğu gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakılır.  
78.30. Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde isteklilerin teklif  
bedelleri varsa yüklenici karı ile aşağıdaki bileşenlerden oluşur:  
a) Asgari İşçilik Maliyeti: İhale tarihinde yürürlükte bulunan brüt asgari ücret veya  
idari şartnamede brüt asgari ücretin yüzde (%) fazlası olarak belirlenen ücret (ulusal bayram  
ve genel tatil günleri ile fazla çalışma saatlerine ilişkin ücretler dahil), nakdi yemek ve yol  
bedeli gibi prime esas kazancın hesabında esas alınan işçiliğe bağlı diğer ödemeler ve  
işveren sigorta primlerinin toplam tutarı asgari işçilik maliyetini oluşturur.  
b) İşçilikle Bağlantılı Ayni Giderler: İdari şartnamede işçi sayısıyla bağlantı olarak  
teklife dahil edilmesi öngörülen ayni giderler teklif bileşeni kabul edilir.  
c) Hizmetin Yürütülmesine Yardımcı Unsurlar: İhale konusu hizmet işinin  
yürütülmesinde yardımcı nitelikte olan ve idari şartnamede belirtilen unsurlar teklif bileşeni  
kabul edilir.  
ç) Sözleşme Giderleri ve Genel Giderler: İhale ve sözleşmeye ilişkin damga vergileri,  
Kamu İhale Kurumu payı ve noter masrafları gibi sözleşme giderleri ile amortisman, ihale  
8
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/011  
: 60  
: 10.02.2016  
: 2016/UH.II-490  
konusu işte kullanılacak giyim gideri, oryantasyon (ihale konusu işe uyum) eğitimi gideri,  
20/6/2012 tarihli ve 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu uyarınca işyeri hekimliği ve iş  
güvenliği uzmanı ücreti ile çalışanlara verilecek eğitim gideri, silahlı atış eğitim gideri, özel  
güvenlik mali sorumluluk sigortası gideri, yaka kartı, önemli bir bileşen olarak  
değerlendirilmeyen ilaçlama gideri, toplu ulaşım kartı bedeli ve bu nitelikteki genel giderleri  
karşılamak üzere, birim fiyat teklif cetvelinde yer alan her bir işçilik birim fiyatı üzerinden;  
işçi sayısı üzerinden teklif alınması idarece uygun görülmeyen iş kalemi/kalemleri için ise  
çalıştırılacak her bir personelin işçilik maliyeti üzerinden, % 4 oranında hesaplanan sözleşme  
giderleri ve genel giderler teklif bileşeni olarak kabul edilir.” açıklaması,  
Anılan Tebliğ’in “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük  
tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “79.2.2. İstekliler aşırı düşük  
olarak tespit edilen tekliflerini aşağıdaki yöntemleri kullanarak açıklayabilirler  
79.2.2.1. Üçüncü Kişilerden Alınan Fiyat Teklifleri: Teklifi oluşturan maliyet  
bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat  
teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili  
olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit  
tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat  
teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek  
ve fiyat teklifinin ekinde idareye verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli  
görülmesi halinde bu tutanaklar meslek mensubundan istenebilecektir.  
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin  
mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen  
ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması  
halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında  
olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu  
tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre  
tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki  
ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin  
yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi  
gerekmektedir.  
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin  
altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek  
mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine  
göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit  
tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan  
ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle  
kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.  
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden  
alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu  
değildir.  
9
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/011  
: 60  
: 10.02.2016  
: 2016/UH.II-490  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
…79.2.3. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın ve  
emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6 ve Ek-O.7 numaralı tutanaklardaki bilgilerin  
doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler veya  
Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır”  
79.2.4. Ek-O.5, Ek-O.6 ve Ek-O.7 numaralı tutanakların son veya bir önceki geçici  
vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir önceki  
geçici vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin  
birinci fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı  
fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas  
alınır.  
Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi  
beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile  
yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2014” tür.”  
açıklamaları yer almaktadır.  
Başvuru sahibinin “aşırı düşük teklif sorgulaması yapılırken “işçilik, temizlik  
malzemesi, ekipman giderleri, 360 personelin yılda iki kez portör muayene gideri, Teknik  
Şartname’de belirtilen dış cephe temizliği, yüz tanıma terminali gideri, İdari Şartname’nin  
25.3.4’üncü maddesinde belirtilen hizmetlere karşı sözleşme süresince 360.000 m2 kullanım  
alanının ilaçlanma giderleri”nin önemli teklif bileşeni olarak belirlenmesi gerekirken idarece  
söz konusu gider kalemlerinin dikkate alınmadığı”na ilişkin iddiası, 4734 sayılı Kanun’un  
38’inci maddesinde aşırı düşük teklif sorgulaması yapılırken önemli teklif bileşenlerini  
belirleme konusundaki takdir yetkisi idarelere tanındığından yerinde görülmemiştir.  
Ayrıca “ilaçlama gideri tevsik edilirken m2 üzerinden fiyat teklifi alınması  
gerektiği”ne ilişkin iddiası da ilaçlama giderinin idare tarafından önemli bir teklif bileşeni  
olarak belirtilmediği, ilaçlama malzemelerinin Teknik Şartname’de temizlik malzemeleri  
arasında sayılmadığı, birim fiyat teklif cetvelinde ilaçlama giderinin ayrı bir maliyet kalemi  
olarak gösterilmediği, dolayısıyla isteklilerin bu gider kalemini belgelendirmesine gerek  
bulunmadığı dikkate alındığında, yerinde görülmemiştir.  
Her ne kadar “İhale konusu işte kullanılacak makine-ekipman-araç parkında bulunup  
bulunmadığı, bulunmuyor iseler kiralama bedelleri toplamı” idare tarafından önemli teklif  
bileşeni olarak tespit edilmiş ise de, Teknik Şartname’nin 22.1’inci maddesinde yer verilen  
makinelerin amortismana tâbi kıymetlerden olduğu, “amortisman”ın % 4 oranındaki  
sözleşme giderleri ve genel giderler arasında değerlendirilmesi gerektiği göz önünde  
bulundurulduğunda, isteklilerin bu gider kalemini belgelendirmesine gerek bulunmadığı  
anlaşılmıştır.  
Diğer yandan, ihale komisyonu tarafından isteklilerin sunduğu fiyat tekliflerinde  
öngörülen birim fiyatların gerçeği yansıtıp yansıtmadığının tespitine yönelik olarak  
10  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/011  
: 60  
: 10.02.2016  
: 2016/UH.II-490  
11.12.2015 tarihli yazılar ile isteklilerden “fiyat teklifinde yer alan malzemelerin son geçici  
vergi beyannamesinden önceki tarih defter kayıtlarının, giriş çıkış faturalarının”  
sunulmasının istenildiği görülmüştür. Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.2.1’inci maddesi  
uyarınca idare tarafından gerekli görülmesi halinde fiyat teklifinin dayanağı olan maliyet  
tespit tutanakları ve satış tutarı tespit tutanakları istenmesi gerekirken, söz konusu tutanaklar  
yerine giriş çıkış faturalarının istenmesi mevzuata uygun bulunmamıştır. Nitekim idarenin  
talebi üzerine bazı istekliler tarafından maliyet tespit tutanakları ve satış tutarı tespit  
tutanakları, bazı istekliler tarafından faturalar, bazı istekliler tarafından hem maliyet/ satış  
tutarı tespit tutanaklarının hem de faturaların sunulduğu tespit edildiğinden, isteklilerin  
tekliflerinin eşit şekilde değerlendirilebilmesi amacıyla fiyat tekliflerine dayanak teşkil eden  
maliyet/satış tutarı tespit tutanakları 20.01.2016 tarihli Kurum yazıları ile ilgili meslek  
mensuplarından istenilmiştir. Gelen bilgi ve belgeler bir arada değerlendirildiğinde aşağıdaki  
hususlar tespit edilmiştir:  
İhale üzerinde bırakılan istekli olan Dolunay Kurumsal Bilgi İşlem Hizmetleri San. ve  
Tic. Ltd. Şti.- Gözde Eğitim Temizlik İnşaat Gıda Turizm ve Sosyal Hizmetleri A.Ş. İş  
Ortaklığının aşırı düşük teklif açıklamalarının incelenmesi sonucunda asgari işçilik maliyetini  
KİK işçilik hesaplama modülü üzerinden hesapladığı ve teklif bedeli ile asgari işçilik  
maliyetinin karşılandığı,  
Önemli teklif bileşenleri arasında yer alan “portör muayenesi” giderini tevsik etmek  
için Özel Uras Tıbbi Tahlil Laboratuvarı’ndan alınmış fiyat teklifini sunduğu, fiyat teklifinin  
üzerinde “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre  
tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit  
tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan  
ederim” ibaresinin yazıldığı, ilgili meslek mensubu tarafından imzalandığı ve kaşelendiği,  
dolayısıyla Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.2.1’inci maddesine uygun olarak  
belgelendirildiği,  
Anılan isteklinin 69 kalem sarf malzemesi ve 13 kalem malzeme ve ekipman için ise  
Özata Pazarlama Kimya Tem. Mad. San. Tic. Ltd. Şti.nden alınmış fiyat tekliflerini, malzeme  
ve ekipman arasında sayılan “yüz tanıma terminali” için de Biyometrik Perkotek Personel  
Devam Tek. ve Güv. Sis. San. Dış Tic. Ltd, Şti.den alınmış fiyat teklifini sunduğu, fiyat  
tekliflerinin üzerinde Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve  
belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı  
tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını  
beyan ederim” ibaresinin yazıldığı, ilgili meslek mensupları tarafından imzalandığı ve  
kaşelendiği görülmüştür.  
Sunulan fiyat tekliflerindeki malzeme miktarı ile Teknik Şartname’de öngörülen  
malzeme miktarlarının karşılandığı, idarenin 11.12.2015 tarihli yazıları üzerine sunulan  
maliyet tespit tutanakları ile fiyat tekliflerindeki bilgiler karşılaştırıldığında bilgilerin uyumlu  
olduğu tespit edilmiştir.  
Bu itibarla söz konusu isteklinin aşırı düşük teklif açıklaması mevzuata uygun  
bulunmuştur.  
11  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/011  
: 60  
: 10.02.2016  
: 2016/UH.II-490  
Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlenen Danış Müteahhitlik  
Yemekçilik Temizlik Gıda Petrol Ürünleri Otomosyon Tarım San. ve Tic. Ltd. Şti.- Veysel  
Marketçilik Temizlik Gıda Turizm Medikal Hizmet Organizasyon Ltd. Şti. İş Ortaklığının  
aşırı düşük teklif açıklamasının incelenmesi sonucunda, asgari işçilik maliyetinin KİK işçilik  
hesaplama modülü üzerinden hesaplandığı ve teklif bedeli ile asgari işçilik maliyetinin  
karşılandığı,  
“Portör muayenesi” giderini tevsik etmek için Ames Sağlık ve Eğitim Hizmetleri  
A.Ş.den alınmış fiyat teklifini sunduğu, fiyat teklifinin üzerinde Bu fiyat teklifindeki birim  
fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan  
(.../.../...) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki ortalama/toplam birim maliyet  
tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazıldığı, ilgili meslek mensubu  
tarafından imzalandığı ve kaşelendiği, dolayısıyla Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.2.1’inci  
maddesine uygun olarak belgelendirildiği,  
Anılan isteklinin 69 kalem sarf malzemesi ve 13 kalem malzeme ve ekipman için ise  
Savaş Ticaret- Satı Savaş’tan alınmış fiyat tekliflerini, malzeme ve ekipman arasında sayılan  
“yüz tanıma terminali” için de Tek Teknoloji Bilişim ve Tanıtım Hizmetleri’nden alınmış  
fiyat teklifini sunduğu, fiyat tekliflerinin üzerinde Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın,  
mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih  
ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında  
olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazıldığı, ilgili meslek mensupları tarafından  
imzalandığı ve kaşelendiği görülmüştür.  
Sunulan fiyat tekliflerindeki malzeme miktarları ile Teknik Şartname’de öngörülen  
malzeme miktarlarının karşılandığı, idarenin 11.12.2015 tarihli yazıları üzerine sunulan  
maliyet tespit tutanakları ile fiyat tekliflerindeki bilgiler karşılaştırıldığında bilgilerin uyumlu  
olduğu tespit edilmiş olup, bahse konu isteklinin aşırı düşük teklif açıklaması da mevzuata  
uygun bulunmuştur.  
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.2.1’inci maddesinde “Üçüncü kişilerden alınan  
fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden alınması gerekmekte olup, bu  
belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu değildir.” açıklaması  
bulunmaktadır.  
Yukarıda yer alan Tebliğ açıklaması çerçevesinde ekonomik açıdan en avantajlı birinci  
ve ikinci teklif sahibi olarak belirlenen isteklilerin aşırı düşük teklif açıklamaları  
incelendiğinde, Dolunay Kurumsal Bilgi İşlem Hizmetleri San. ve Tic. Ltd. Şti.- Gözde  
Eğitim Temizlik İnşaat Gıda Turizm ve Sosyal Hizmetleri A.Ş.- İş Ortaklığının idarenin  
önemli teklif bileşeni olarak belirlediği temizlik malzemeleri arasında yer alan “kürek ve su  
hortumu” malzemelerinin fiyatını tevsik etmek için Özata Pazarlama Kimya Tem. Mad. San.  
Tic. Ltd. Şti.nden alınmış fiyat teklifini sunduğu, fiyat teklifini düzenleyen şirketin  
Sicil Gazetesi’ndeki bilgilere göre, şirketin faaliyet alanları arasında “Her türlü temizlik  
12  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/011  
: 60  
: 10.02.2016  
: 2016/UH.II-490  
maddeleri ve malzemelerinin alımı, satımı, dağıtımı, her türlü kimya ve temizlik ürünlerinin  
üretimi, alımı, satımı, dağıtımı, her türlü inşaat malzemelerinin alımı, satımı”nın sayıldığı,  
Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlenen Danış Müteahhitlik  
Yemekçilik Temizlik Gıda Petrol Ürünleri Otomosyon Tarım San. ve Tic. Ltd. Şti.- Veysel  
Marketçilik Temizlik Gıda Turizm Medikal Hizmet Organizasyon Ltd. Şti. İş Ortaklığının  
kürek ve su hortumu” malzemelerini Savaş Ticaret- Satı Savaş’tan alınmış fiyat teklifi ile  
tevsik ettiği, aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunduğu 16.12.2015 tarihli İstanbul  
Ticaret Odası Faaliyet Belgesinde fiyat teklifi alınan şirketin faaliyet alanları arasında  
“temizlik malzemesi toptan ticareti, her türlü temizlik, ambalaj madde ve malzemeleri ile  
temizlik makinelerini almak, satmak” konularının da sayıldığı görülmüştür.  
İncelemeye konu ihaleye ait Teknik Şartname’de temizlik malzeme ve ekipmanı  
içerisinde sayılan “su hortumu ve kürek” malzemelerinin temizlik malzemeleri ile  
irtibatlandırıldığı, bu nedenle bu malzemeler için ayrıca inşaat malzemesi alım-satım alanında  
faaliyet gösteren firmalardan teklif alınmasına gerek bulunmadığı ve söz konusu isteklilerin  
fiyat tekliflerini temizlik malzemesi alım satımı ile ilgili faaliyet gösteren kişilerden aldığı  
anlaşıldığından, başvuru sahibinin iddiası yerinde görülmemiştir.  
3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarında  
teklif fiyata dahil olacak giderler” başlıklı 78’inci maddesinde “…78.29.Personel  
çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde, sözleşme gideri ve genel giderler dahil  
toplam asgari işçilik maliyetinin altında işçilik bedeli sunan isteklilerin teklifleri, ihale  
dokümanına aykırı teklif sunulduğu gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakılır.  
78.30. Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde isteklilerin teklif  
bedelleri varsa yüklenici karı ile aşağıdaki bileşenlerden oluşur:  
a) Asgari İşçilik Maliyeti: İhale tarihinde yürürlükte bulunan brüt asgari ücret veya  
idari şartnamede brüt asgari ücretin yüzde (%) fazlası olarak belirlenen ücret (ulusal bayram  
ve genel tatil günleri ile fazla çalışma saatlerine ilişkin ücretler dahil), nakdi yemek ve yol  
bedeli gibi prime esas kazancın hesabında esas alınan işçiliğe bağlı diğer ödemeler ve  
işveren sigorta primlerinin toplam tutarı asgari işçilik maliyetini oluşturur.  
b) İşçilikle Bağlantılı Ayni Giderler: İdari şartnamede işçi sayısıyla bağlantı olarak  
teklife dahil edilmesi öngörülen ayni giderler teklif bileşeni kabul edilir.  
c) Hizmetin Yürütülmesine Yardımcı Unsurlar: İhale konusu hizmet işinin  
yürütülmesinde yardımcı nitelikte olan ve idari şartnamede belirtilen unsurlar teklif bileşeni  
kabul edilir.  
ç) Sözleşme Giderleri ve Genel Giderler: İhale ve sözleşmeye ilişkin damga vergileri,  
Kamu İhale Kurumu payı ve noter masrafları gibi sözleşme giderleri ile amortisman, ihale  
konusu işte kullanılacak giyim gideri, oryantasyon (ihale konusu işe uyum) eğitimi gideri,  
20/6/2012 tarihli ve 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu uyarınca işyeri hekimliği ve iş  
güvenliği uzmanı ücreti ile çalışanlara verilecek eğitim gideri, silahlı atış eğitim gideri, özel  
güvenlik mali sorumluluk sigortası gideri, yaka kartı, önemli bir bileşen olarak  
değerlendirilmeyen ilaçlama gideri, toplu ulaşım kartı bedeli ve bu nitelikteki genel giderleri  
karşılamak üzere, birim fiyat teklif cetvelinde yer alan her bir işçilik birim fiyatı üzerinden;  
işçi sayısı üzerinden teklif alınması idarece uygun görülmeyen iş kalemi/kalemleri için ise  
13  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/011  
: 60  
: 10.02.2016  
: 2016/UH.II-490  
çalıştırılacak her bir personelin işçilik maliyeti üzerinden, % 4 oranında hesaplanan sözleşme  
giderleri ve genel giderler teklif bileşeni olarak kabul edilir.” açıklaması,  
Anılan Tebliğ’in “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin  
değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “79.3.3. Kurumca hazırlanan “İşçilik  
çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde tekliflerin değerlendirilmesi bağlamında  
sözleşme ve genel giderler dahil asgari işçilik maliyeti hesabında işçilik hesaplama  
modülünün kullanılması zorunludur.” açıklaması yer almaktadır.  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarında  
teklif fiyata dahil olacak giderler” başlıklı 78’inci maddesinde yer alan 78.1. Personel  
çalıştırılmasına dayalı hizmet alımları; ihale konusu işte çalıştırılacak personel sayısının  
ihale dokümanında belirlendiği, bu personelin çalışma saatlerinin tamamının idare için  
kullanıldığı ve yaklaşık maliyetinin en az % 70’lik kısmının asgari işçilik maliyeti ile varsa  
ayni yemek ve yol giderleri dahil işçilik giderinden oluştuğu hizmetlerdir.” açıklaması  
çerçevesinde, inceleme konusu ihaleye ait ihale dokümanında ihale konusu işte çalıştırılacak  
personel sayısının belirlendiği, Teknik Şartname’de bu personelin çalışma saatlerinin  
tamamını idare için kullanacağına yönelik düzenleme yapıldığı ve yaklaşık maliyet hesap  
cetveline göre yaklaşık maliyetin en az % 70’lik kısmının işçilik giderinden oluştuğu  
görüldüğünden, söz konusu işin personel çalıştırılmasına dayalı bir hizmet alımı olduğu  
sonucuna varılmıştır.  
Anılan Tebliğ’in 79.3.3’üncü maddesi uyarınca Kamu İhale Kurumu İşçilik  
Hesaplama Modülü üzerinden yapılan hesaplamada, temizlik müdürü maliyetinin 177.409,08  
TL, temizlik grup amiri maliyetinin 284.729,04 TL, temizlik şefi maliyetinin 956.006,43 TL,  
camcı personel maliyetinin 1.395.150,12 TL, temizlik personeli maliyetinin 30.162.756,00 TL  
ve engelli temizlik personeli maliyetinin 912.376,08 TL olduğu, toplam asgari işçilik  
maliyetinin (resmi ve dini bayramlarda yapılacak çalışmalar ve % 4 sözleşme ve genel  
giderler dahil) 33.888.426,75 TL’ye tekabül ettiği belirlenmiştir.  
İhaleye teklif veren tüm isteklilerin teklif bedeli ile asgari işçilik maliyetinin  
karşılandığı anlaşıldığından, başvuru sahibinin bu konudaki iddiası yerinde bulunmamıştır.  
4) Başvuru sahibinin 4’üncü iddiasına ilişkin olarak:  
4734 sayılı Kanun’un “Tanımlar” başlıklı 4’üncü maddesinde “Ortak girişim”,  
“İhaleye katılmak üzere birden fazla gerçek veya tüzel kişinin aralarında yaptıkları anlaşma  
ile oluşturulan iş ortaklığı veya konsorsiyumlar” şeklinde, “pazarlık usulü” ise “Bu Kanunda  
belirtilen hallerde kullanılabilen, ihale sürecinin iki aşamalı olarak gerçekleştirildiği ve  
idarenin ihale konusu işin teknik detayları ile gerçekleştirme yöntemlerini ve belli hallerde  
fiyatı isteklilerle görüştüğü usul” şeklinde tanımlanmıştır.  
Anılan Kanun’un “Ortak girişimler” başlıklı 14’üncü maddesinde “Ortak girişimler  
birden fazla gerçek veya tüzel kişi tarafından iş ortaklığı veya konsorsiyum olarak iki türlü  
oluşturulabilir. İş ortaklığı üyeleri, hak ve sorumluluklarıyla işin tümünü birlikte yapmak  
üzere, konsorsiyum üyeleri ise, hak ve sorumluluklarını ayırarak işin kendi uzmanlık  
alanlarıyla ilgili kısımlarını yapmak üzere ortaklık yaparlar. İş ortaklığı her türlü ihaleye  
14  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/011  
: 60  
: 10.02.2016  
: 2016/UH.II-490  
teklif verebilir. Ancak idareler, işin farklı uzmanlıklar gerektirmesi durumunda, ihaleye  
konsorsiyumların teklif verip veremeyeceğini ihale dokümanında belirtirler. İhale aşamasında  
ortak girişimden kendi aralarında bir iş ortaklığı veya konsorsiyum yaptıklarına dair anlaşma  
istenir. İş ortaklığı anlaşmalarında pilot ortak, konsorsiyum anlaşmalarında ise koordinatör  
ortak belirtilir. İhalenin iş ortaklığı veya konsorsiyum üzerinde kalması halinde, sözleşme  
imzalanmadan önce noter tasdikli iş ortaklığı veya konsorsiyum sözleşmesinin verilmesi  
gerekir. İş ortaklığı anlaşma ve sözleşmesinde, iş ortaklığını oluşturan gerçek veya tüzel  
kişilerin taahhüdün yerine getirilmesinde müştereken ve müteselsilen sorumlu oldukları,  
konsorsiyum anlaşma ve sözleşmesinde ise, konsorsiyumu oluşturan gerçek veya tüzel  
kişilerin, işin hangi kısmını taahhüt ettikleri ve taahhüdün yerine getirilmesinde koordinatör  
ortak aracılığıyla aralarındaki koordinasyonu sağlayacakları belirtilir.” hükmü,  
Aynı Kanun’un “Pazarlık usulü” başlıklı 21’inci maddesinde “Aşağıda belirtilen  
hallerde pazarlık usulü ile ihale yapılabilir:  
a) Açık ihale usulü veya belli istekliler arasında ihale usulü ile yapılan ihale  
sonucunda teklif çıkmaması.  
b) Doğal afetler, salgın hastalıklar, can veya mal kaybı tehlikesi gibi ani ve  
beklenmeyen veya idare tarafından önceden öngörülemeyen olayların ortaya çıkması üzerine  
ihalenin ivedi olarak yapılmasının zorunlu olması.  
c) Savunma ve güvenlikle ilgili özel durumların ortaya çıkması üzerine ihalenin ivedi  
olarak yapılmasının zorunlu olması.  
…(b), (c) ve (f) bentlerinde belirtilen hallerde ilan yapılması zorunlu değildir. İlan  
yapılmayan hallerde en az üç istekli davet edilerek, yeterlik belgelerini ve fiyat tekliflerini  
birlikte vermeleri istenir.hükmü,  
Aynı Kanun’un “İhale ve ön yeterlik dokümanının verilmesi” başlıklı 28’inci  
maddesinde “İhale ve ön yeterlik dokümanı idarede bedelsiz görülebilir. Ancak, ön yeterlik  
veya ihaleye katılmak isteyen isteklilerin bu dokümanı satın almaları zorunludur. İlan  
yapılmayan ihalelerde, ihale dokümanı sadece idare tarafından davet edilenlere satılır.  
Doküman bedeli, basım maliyetini aşmayacak ve rekabeti engellemeyecek şekilde idarelerce  
tespit edilir.” hükmü bulunmaktadır.  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Dokümanın satın alınması ve EKAP üzerinden e-imza  
kullanılarak indirilmesi” başlıklı 15.2’nci maddesinde “Dokümanı elden satın almak  
isteyenlerin, doküman bedelini ödeyerek dokümanı teslim almaları zorunludur. Bu nedenle,  
dokümanı elden satın almak amacıyla doküman bedelini ödedikleri halde dokümanı teslim  
almamış olanlar istekli olabilecek sıfatını kazanamayacaklardır. Aday veya isteklinin ortak  
girişim olması halinde, ortaklardan herhangi birinin dokümanı satın alması veya EKAP  
üzerinden e-imza kullanarak indirmesi yeterlidir.” açıklaması yer almaktadır.  
4734 sayılı Kanun’un 21’inci maddesinin (b), (c) ve (f) bendi kapsamında pazarlık  
usulü ile gerçekleştirilen ihalelerde ilan yapılması zorunlu olmayıp, idare tarafından en az 3  
isteklinin davet edilmesi zorunludur.  
Anılan Kanun’un 21’inci maddesinin (c) bendine göre yapılan başvuru konusu  
ihalede, idare tarafından 19 şirketin doküman almaya ve teklif vermeye davet edildiği, 13  
doküman satın alındığı ve 9 istekli tarafından teklif verildiği görülmüştür.  
15  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/011  
: 60  
: 10.02.2016  
: 2016/UH.II-490  
19.11.2015 tarihinde doküman almaya ve teklif vermeye davet edilen 19 şirket  
arasında yer alan Dolunay Kurumsal Bilgi İşlem Hizmetleri San. ve Tic. Ltd. Şti.nin ve Danış  
Müteahhitlik Yemekçilik Temizlik Gıda Petrol Ürünleri Otomosyon Tarım San. ve Tic. Ltd.  
Şti.nin iş ortaklığı yapmak suretiyle ihaleye teklif sunduğu, söz konusu şirketlerin ortakları  
olan Gözde Eğitim Temizlik İnşaat Gıda Turizm ve Sosyal Hizmetleri A.Ş. ve Veysel  
Marketçilik Temizlik Gıda Turizm Medikal Hizmet Organizasyon Ltd. Şti.nin idare  
tarafından doküman satın almaya ve teklif vermeye davet edilmediği tespit edilmiştir.  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Dokümanın satın alınması ve EKAP üzerinden e-imza  
kullanılarak indirilmesi” başlıklı 15.2’nci maddesinde, isteklinin ortak girişim olması halinde  
ortaklardan herhangi birinin dokümanı satın alması veya EKAP üzerinden e-imza kullanarak  
indirmesinin yeterli olacağı belirtilmiştir. Bununla birlikte 07.07.2012 tarihli ve 6353 sayılı  
Kanun ile değiştirilen 4734 sayılı Kanun’un 28’inci maddesinin ilk fıkrasında ilan yapılmayan  
hallerde ihale dokümanının yalnızca idare tarafından davet edilenlere satılacağı hüküm altında  
alınmıştır.  
Pazarlık usulü ile ihale edilen ve ilanı zorunlu olmayan ihalelerde, ihaleye teklif  
vermeye davet edilen isteklilerin, davet edilmeyen firmalar ile iş ortaklığı kurup  
kuramayacağı konusunda kamu ihale mevzuatında açıkça bir düzenleme yer almamaktadır.  
Her ne kadar 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 28’inci maddesinde ilan yapılmayan  
ihalelerde, ihale dokümanının sadece idare tarafından davet edilenlere satılacağı düzenlenmiş  
olsa da, dokümanı satan alan isteklinin, başka istekliler ile birlikte ihaleye iş ortaklığı olarak  
teklif veremeyeceğine ilişkin olarak herhangi bir hüküm bulunmamaktadır. Öte yandan iş  
ortaklıklarının her türlü ihaleye teklif verebilecekleri de anılan Kanun’un 14’üncü maddesinde  
hüküm altına alınmıştır. Buna göre, anılan Kanun’un 18’inci maddesi uyarınca pazarlık  
usulünün bir ihale usulü olduğu ve Kamu İhale Genel Tebliği’nin yukarıda yer verilen  
15.2.3’üncü maddesi uyarınca da isteklinin ortak girişim olması halinde, ortaklardan herhangi  
birinin dokümanı satın almasının veya EKAP üzerinden e-imza kullanarak indirmesinin,  
ihaleye teklif vermeleri için yeterli olacağının düzenlendiği göz önüne alındığında; pazarlık  
usulü ile ihale edilen işlerde ihaleye davet edilen isteklinin doküman satın almış olması  
halinde, ihaleye davet edilmeyen ve doğal olarak da doküman satın alma ihtimali bulunmayan  
istekliler ile iş ortaklığı kurarak ihaleye teklif vermesinde mevzuata aykırılık bulunmadığı  
anlaşılmıştır.  
5) Başvuru sahibinin 5’inci iddiasına ilişkin olarak:  
4734 sayılı Kanun’un “İdareye şikayet başvurusu” başlıklı 55’inci maddesinde  
“Şikayet başvurusu, ihale sürecindeki işlem veya eylemlerin hukuka aykırılığı iddiasıyla bu  
işlem veya eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gereken tarihi izleyen  
günden itibaren 21 inci maddenin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelerde beş gün, diğer  
hallerde ise on gün içinde ve sözleşmenin imzalanmasından önce, ihaleyi yapan idareye  
yapılır. İlanda yer alan hususlara yönelik başvuruların süresi ilk ilan tarihinden, ön yeterlik  
veya ihale dokümanının ilana yansımayan diğer hükümlerine yönelik başvuruların süresi ise  
dokümanın satın alındığı tarihte başlar.  
İlan, ön yeterlik veya ihale dokümanına ilişkin şikayetler birinci fıkradaki süreleri  
aşmamak üzere en geç ihale veya son başvuru tarihinden üç iş günü öncesine kadar  
yapılabilir. Bu yöndeki başvuruların idarelerce ihale veya son başvuru tarihinden önce  
16  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/011  
: 60  
: 10.02.2016  
: 2016/UH.II-490  
sonuçlandırılması esastır. Şikayet üzerine yapılan incelemede tekliflerin hazırlanmasını veya  
işin gerçekleştirilmesini etkileyebilecek maddi veya teknik hataların veya eksikliklerin  
bulunması ve idarece ihale dokümanında düzeltme yapılmasına karar verilmesi halinde,  
gerekli düzeltme yapılarak 29 uncu maddede belirtilen usule göre son başvuru veya ihale  
tarihi bir defaya mahsus olmak üzere ertelenir. Ancak belirlenen maddi veya teknik hataların  
veya eksikliklerin ilanda da bulunması halinde 26 ncı maddeye göre işlem tesis edilir.”  
hükmü,  
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Sürelerle ilgili genel esaslar”  
başlıklı 7’nci maddesinde “(1) Süreler;  
a) İlana yönelik başvurularda ilk ilan tarihini,  
b) Ön yeterlik veya ihale dokümanının ilana yansımayan hükümleri için dokümanın  
satın alındığı tarihi, belli istekliler arasında ihale usulü ile yapılan danışmanlık hizmet alımı  
ihalelerinde ihale dokümanının teslim alındığı tarihi, zeyilnameye yönelik başvurularda ise  
zeyilnamenin bildirildiği tarihi,  
…izleyen günden itibaren başlar.” hükmü bulunmaktadır.  
Kamu İhale Kurumuna itirazen şikâyet başvurusunda bulunulabilmesinin ön koşulu,  
idareye usulüne uygun olarak şikâyet başvurusunda bulunulmasıdır.  
Başvuru sahibinin “İdari Şartname’nin “Fiyat farkı” başlıklı 46’ncı maddesinde yer  
alan düzenlemenin ihale tarihi itibarıyla yürürlükte bulunan 4734 sayılı Kamu İhale  
Kanununa Göre İhale Edilen Hizmet Alımlarında Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin  
Esaslar’a uygun olmadığı”na ilişkin iddiası ihale dokümanına yönelik bir iddia olup, şikâyete  
konu durumun farkına varıldığı tarih olarak doküman satın alındığı tarih olan 26.11.2015  
tarihinin esas alınması gerekmektedir.  
4734 sayılı Kanun’un 55’inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca, şikâyet başvurusunun  
şikâyete konu işlemin farkına varıldığı tarihi izleyen 10 gün içerisinde yapılması gerektiği,  
başvuru sahibinin 26.11.2015 tarihinde ihale dokümanını satın aldığı, ancak 23.12.2015  
tarihinde idareye şikâyet başvurusunda bulunduğu anlaşılmış olup, başvurunun 4734 sayılı  
Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi uyarınca süre yönünden reddi  
gerekmektedir. Ayrıca anılan isteklinin ihaleye sunduğu teklif mektubunda ihale dokümanının  
tamamını okuyup kabul ettiği göz önüne alındığında başvurunun ehliyet yönünden de reddi  
gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.  
6) Başvuru sahibinin 6’ncı iddiasına ilişkin olarak:  
Başvuru sahibinin “İdari Şartname’nin 25’inci maddesinde ilaçlama giderinin teklif  
fiyata dahil giderler arasında sayıldığı, ancak birim fiyat teklif cetvelinde söz konusu gider  
kalemi için ayrı bir satır açılmadığı”na ilişkin iddiası ihale dokümanına yönelik bir iddiadır.  
4734 sayılı Kanun’un yukarıda aktarılan “İdareye şikayet başvurusu” başlıklı 55’inci  
maddesi ve İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Sürelerle ilgili genel  
esaslar” başlıklı 7’nci maddesi çerçevesinde, başvuru sahibinin şikâyete konu durumun  
farkına vardığı tarih olarak ihale dokümanın satın alındığı tarih olan 26.11.2015 tarihinin esas  
alınması gerekmektedir. Bu durumda söz konusu isteklinin şikâyete konu durumun farkına  
17  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/011  
: 60  
: 10.02.2016  
: 2016/UH.II-490  
varıldığı tarihten itibaren 10 günlük başvuru süresi geçtikten sonra (23.12.2015 tarihinde)  
idareye şikâyet başvurusunda bulunduğu anlaşıldığından, başvurunun 4734 sayılı Kanun'un  
54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi uyarınca süre ve ehliyet yönünden reddi  
gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.  
7) Başvuru sahibinin 7’nci iddiasına ilişkin olarak:  
Başvuru sahibinin “Teknik Şartname’de dış cephe temizliği yapılacağının  
belirtilmesine karşın, söz konusu gider kalemi için birim fiyat teklif cetvelinde ayrı bir satır  
açılmadığı ve bu gider kaleminin İdari Şartname’nin 25’inci maddesinde teklif fiyata dahil  
giderler arasında sayılmadığı”na ilişkin iddiası ihale dokümanına yönelik bir iddia olup,  
4734 sayılı Kanun’un yukarıda aktarılan “İdareye şikayet başvurusu” başlıklı 55’inci maddesi  
ve İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Sürelerle ilgili genel esaslar”  
başlıklı 7’nci maddesi uyarınca, şikâyete konu durumun farkına varıldığı tarih olarak ihale  
dokümanın satın alındığı tarih olan 26.11.2015 tarihinin esas alınması gerekmektedir. Bu  
çerçevede, başvuru sahibinin ihale dokümanına yönelik olarak 10 günlük şikâyet süresi  
içerisinde başvurmadığı anlaşıldığından, başvurunun 4734 sayılı Kanun'un 54'üncü  
maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi uyarınca süre ve ehliyet yönünden reddi gerektiği  
sonucuna ulaşılmıştır.  
B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesinin ikinci  
fıkrası yönünden yapılan inceleme sonucunda tespit edilen aykırılıklar ve buna ilişkin  
inceleme ve hukuki değerlendirme aşağıda yapılmıştır.  
1) İdare tarafından aşırı düşük teklif sorgulamasına tâbi tutulan Seven İnşaat Temizlik  
Turizm ve Ticaret A.Ş.nin aşırı düşük teklif açıklamasının incelenmesi sonucunda, sarf  
malzemeleri ve ekipmanları için Karatoprak End. Tem. ve Amb. Malz. San. ve Tic. Ltd.  
Şti.nden ve Aksiyon Tekn. Hizm. Tic. Ltd. Şti.nden alınmış fiyat tekliflerini sunduğu,  
idarenin fiyat tekliflerinde öngörülen birim fiyatların gerçeği yansıtıp yansıtmadığının  
tespitine yönelik olarak 11.12.2015 tarihli yazılar ile maliyet/satış tutarı tespit tutanakları  
yerine “fiyat teklifinde yer alan malzemelerin son geçici vergi beyannamesinden önceki tarih  
defter kayıtlarının, giriş çıkış faturalarının” sunulmasını istediğinin tespit edilmesi üzerine,  
20.01.2016 tarihli ve 161 sayılı, 20.01.2016 tarihli ve 163 Kurum yazıları ile ilgili meslek  
mensuplarından fiyat tekliflerinin dayanağı olan satış tutarı tespit tutanakları istenmiştir.  
Gelen bilgi ve belgeler incelendiğinde, sarf malzemeleri için sunulan fiyat teklifinin  
dayanağı olan satış tutarı tespit tutanağında, tespit yapılan geçici vergi beyanname döneminin  
“2015/1-3/4-6/7-9” dönemi olarak belirtildiği görülmüştür. Kamu İhale Genel Tebliği’nin  
79.2.4’üncü maddesinde yer alan “Ek-O.5, Ek-O.6 ve Ek-O.7 numaralı tutanakların son veya  
bir önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son  
veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci  
maddesinin birinci fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan  
ihalelerde ilk yazılı fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde  
ise ihale tarihi esas alınır.  
Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi  
beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile  
18  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/011  
: 60  
: 10.02.2016  
: 2016/UH.II-490  
yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2014” tür.”  
açıklaması çerçevesinde, ihale tarihi 04.12.2015 olan inceleme konusu ihalede son geçici  
vergi beyanname döneminin “temmuz-ağustos-eylül 2015”, bir önceki geçici vergi  
beyanname dönemi ise “nisan-mayıs-haziran 2015” olduğu dikkate alındığında, bahse konu  
tutanağın mevzuata uygun olmadığı anlaşılmıştır.  
Diğer yandan temizlik malzemesi ve ekipmanı içerisinde yer alan yüz tanıma  
terminaline ilişkin alınan fiyat teklifinin dayanağı olan satış tutarı tespit tutanağında, ağırlıklı  
ortalama birim satış tutarına ilişkin bilgilerin boş bırakıldığı, yalnızca tespit yapılan dönemin  
“2015/3” olarak belirtildiği belirlenmiş olup, ilgili meslek mensubu tarafından Kuruma  
gönderilen 26.01.2016 tarihli cevap yazısında “…Mali müşavirlik hizmeti verdiğimiz Aksiyon  
Tekn. Hizm. Tic. Ltd. Şti. yüz tanıma terminali ürünlerini stoklu çalışmamaktadır.  
Daha evvel yurt dışındaki bir firma için fiyat bilgisine ihtiyaç duyulmuş ve ürünün  
Türkiye distribütörü Vizyotek Tekn. Bil. Org. Tur. Taah. Ltd. Şti.nden mükellefimize gelen  
proforma fatura ile fiyat bilgisi mükellefimizce verilmiştir.” ifadelerine yer verildiği,  
dolayısıyla ilgili meslek mensubunun fiyat teklifinin üzerindeki ibareyi mükellefin son geçici  
vergi beyanname dönemine ait yasal defterlerindeki bilgileri esas alarak yazmadığı  
anlaşılmıştır.  
Yukarıda yer verilen tespitler bir arada değerlendirildiğinde, Seven İnşaat Temizlik  
Turizm ve Ticaret A.Ş.nin aşırı düşük teklif açıklamasının mevzuata uygun olarak  
belgelendirilmediği sonucuna ulaşılmıştır.  
2) Sümerpak Temizlik Hizmetleri A.Ş.nin aşırı düşük teklif açıklamasının incelenmesi  
sonucunda, anılan isteklinin sarf malzemesi ve ekipman giderini tevsik etmek için Safari Mak.  
Org. Teks. Gıda Tem. Hizm. San. ve Tic. Ltd. Şti.nden alınmış fiyat teklifini sunduğu  
görülmüştür. Söz konusu fiyat teklifinin dayanağını teşkil eden satış tutarı tespit tutanağı  
20.01.2016 tarihli ve 160 sayılı Kurum yazısı ile ilgili meslek mensubundan istenmiş olup,  
gelen bilgi ve belgeler incelendiğinde, tespit yapılan geçici vergi beyanname döneminin  
“2015/4 dönemi olarak belirtildiği görülmüştür. Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.4’üncü  
maddesinde yer alan “Ek-O.5, Ek-O.6 ve Ek-O.7 numaralı tutanakların son veya bir önceki  
geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir  
önceki geçici vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin  
birinci fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı  
fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas  
alınır.  
Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi  
beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile  
yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2014” tür.”  
açıklaması gereğince, ihale tarihi 04.12.2015 olan inceleme konusu ihalede son geçici vergi  
beyanname döneminin “2015/3”, bir önceki geçici vergi beyanname dönemi ise “2015/2”  
olduğu dikkate alındığında, “2015/4” dönemine ilişkin bilgiler esas alınarak hazırlanan satış  
tutarı tespit tutanağının mevzuata uygun olmadığı anlaşılmıştır.  
3) Akdeniz Temizlik Gıda Elektronik Makine Teknik Servis Hizmetleri San. ve Tic.  
A.Ş.nin aşırı düşük teklif açıklaması incelendiğinde, temizlik ve sarf malzemeleri giderini  
tevsik etmek için Çetinkaya End. Tem. Plas. Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti.nden alınmış fiyat  
19  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/011  
: 60  
: 10.02.2016  
: 2016/UH.II-490  
teklifini sunduğu görülmüş olup, fiyat teklifinin dayanağını teşkil eden satış tutarı tespit  
tutanağının 20.01.2016 tarihli ve 162 sayılı Kurum yazısı ile ilgili meslek mensubundan  
istenmiştir. Gelen bilgi ve belgeler incelendiğinde, fiyat teklifinin üzerindeki ibarenin satışlar  
üzerinden açıklama yapılması halinde yazılması gereken ibare olmasına karşın, tutanağın  
maliyete dayalı açıklama yapılmasına ilişkin kısmının doldurulduğu, ayrıca tespit yapılan  
dönemin “2015” olarak belirtildiği, dolayısıyla son veya bir önceki geçici vergi beyanname  
dönemine ilişkin açıklama yapılmadığı anlaşılmıştır.  
Diğer yandan temizlik malzemesi ve ekipmanı içerisinde yer alan yüz tanıma terminali  
bedelini tevsik etmek için Art Elektronik San. ve Tic. Ltd. Şti.nden alınmış fiyat teklifini  
sunduğu görülmüştür.  
Fiyat teklifinde öngörülen birim fiyatın gerçeği yansıtıp yansıtmadığının tespitine  
yönelik olarak fiyat teklifinin dayanağı olan satış tutarı tespit tutanağı 20.01.2016 tarihli ve  
159 sayılı Kurum yazısı ile istenilmiştir. İlgili meslek mensubunun cevap yazısında  
“…Mükelleflerimden Art Elektronik San. ve Tic. Ltd. Şti.nin 09.12.2015 tarih ve 12011978  
sayılı fiyat teklif sözleşmesinde bulunan yüz tanıma terminaline ait adet fiyat tutarı, firmanın  
daha önce satış işlemini gerçekleştirdiği iki firma üç adet faturası referans alınarak ağırlıklı  
ortalama satış tutarı hesaplanmıştır. Hesaplama sonucu fiyat teklifinde belirtilen tutarın  
ağırlıklı ortalama tutarının %80 altında olmadığı sonucuna vardım.” ifadelerine yer verildiği,  
meslek mensubu tarafından Ek-O.6 satış tutarı tespit tutanağı”nın düzenlenmediği, yazı  
ekinde gönderilen hesaplama tablosunda “26.11.2014, 17.12.2014 ve 20.05.2015” tarihlerinde  
gerçekleştirilen üç adet satışın tutarlarının ortalamasının alındığı tespit edilmiştir.  
İnceleme konusu ihalede son geçici vergi beyanname dönemi olan “temmuz-ağustos-  
eylül 2015” ve bir önceki geçici vergi beyanname dönemi olan “nisan-mayıs-haziran 2015”  
dönemlerine ait yasal defter tasdik bilgileri esas alınarak hazırlanmış satış tutarı tespit  
tutanağının bulunmadığı, dolayısıyla fiyat teklifindeki öngörülen birim fiyatların gerçeği  
yansıtmadığı anlaşıldığından, Akdeniz Temizlik Gıda Elektronik Makine Teknik Servis  
Hizmetleri San. ve Tic. A.Ş.nin aşırı düşük teklif açıklamaları mevzuata uygun  
bulunmamıştır.  
4) Bora Kurumsal Hiz. İnş. Tur. Gıda Mob. Taş. ve Tic. Ltd. Şti.nin aşırı düşük teklif  
açıklaması incelendiğinde, temizlik malzemesi ve ekipmanı içerisinde yer alan “yüz tanıma  
terminali” bedelini tevsik etmek için Elektromarket Güv. Sis. Bil. El. Bil. Müş. İml. San. ve  
Tic. Ltd. Şti.nden alınmış fiyat teklifini sunduğu görülmüştür.  
Fiyat teklifinde öngörülen birim fiyatın gerçeği yansıtıp yansıtmadığının tespitine  
yönelik olarak fiyat teklifinin dayanağı olan maliyet tespit tutanağı istenilmiş, gelen bilgi ve  
belgeler incelendiğinde maliyet tespit tutanağında teklife konu malın belirtilmediği, tespit  
yapılan dönemin ise “2015/4” olarak belirtildiği anlaşılmıştır. İhale tarihi 04.12.2015 olan  
inceleme konusu ihalede son geçici vergi beyanname döneminin “2015/3”, bir önceki geçici  
vergi beyanname dönemi ise “2015/2” olduğu dikkate alındığında, “2015/4” dönemine  
ilişkin bilgiler esas alınarak hazırlanan satış tutarı tespit tutanağının mevzuata uygun olmadığı  
sonucuna varılmıştır.  
20  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/011  
: 60  
: 10.02.2016  
: 2016/UH.II-490  
Bu itibarla Bora Kurumsal Hiz. İnş. Tur. Gıda Mob. Taş. ve Tic. Ltd. Şti., Akdeniz  
Temizlik Gıda Elektronik Makine Teknik Servis Hizmetleri San. ve Tic. A.Ş., Sümerpak  
Temizlik Hizmetleri A.Ş. ve Seven İnşaat Temizlik Turizm ve Ticaret A.Ş. unvanlı  
isteklilerin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılması gerekmekte ise de, kararın (A)  
bölümünde yer alan tespitler çerçevesinde söz konusu ihalede ekonomik açıdan en avantajlı  
birinci ve ikinci teklif sahibi istekliler değişmediğinden, bahse konu aykırılıkların ihale  
sonucuna etkili olmadığı anlaşılmıştır.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen  
şikâyet başvurusunun reddine,  
Oyçokluğu ile karar verildi.  
Mahmut GÜRSES  
Başkan  
Kazım ÖZKAN  
II. Başkan  
Ali Kemal AKKOÇ  
Kurul Üyesi  
Ahmet ÖZBAKIR  
Kurul Üyesi  
Mehmet Zeki ADLI  
Dr. Mehmet AKSOY  
Kurul Üyesi  
Kurul Üyesi  
21  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/011  
: 60  
: 10.02.2016  
: 2016/UH.II-490  
KARŞI OY  
Başvuru sahibinin itirazen şikayet dilekçesinde özetle, “Başvuruya konu ihalede  
ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi olarak belirlenen Dolunay Kurumsal İşlem Hiz.  
San. Tic. Ltd. Şti.- Gözde Eğitim Tem. İnş. Sos. Hiz. İş Ortaklığı ve ekonomik açıdan en  
avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlenen Danış Müt. Yem. San. Tic. Ltd. Şti.- Veysel Tem.  
Gıda Hiz. San. Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığını oluşturan şirketlerin her ikisinin de idare  
tarafından ihaleye davet edilmediği, pazarlık usulü ile gerçekleştirilen ihalelerde ihaleye  
davet edilmeyen bir istekli ile iş ortaklığı yaparak ihaleye teklif verilmesinin mümkün  
olmadığı” şeklinde yer alan dördüncü iddiası hakkında Kurul çoğunluğunca  
alınan kararda “4734 sayılı Kanun’un 18’inci maddesi uyarınca pazarlık usulünün bir  
ihale usulü olduğu ve Kamu İhale Genel Tebliği’nin 15.2.3’üncü maddesi uyarınca da  
isteklinin ortak girişim olması halinde, ortaklardan herhangi birinin dokümanı satın  
almasının veya EKAP üzerinden e-imza kullanarak indirmesinin, ihaleye teklif vermeleri için  
yeterli olacağının düzenlendiği göz önüne alındığında; pazarlık usulü ile ihale edilen işlerde  
ihaleye davet edilen isteklinin doküman satın almış olması halinde, ihaleye davet edilmeyen  
ve doğal olarak da doküman satın alma ihtimali bulunmayan istekliler ile iş ortaklığı kurarak  
ihaleye teklif vermesinde mevzuata aykırılık bulunmadığı” şeklinde ifade edilen gerekçeye  
dayanılarak “İtirazen şikayet başvurusunun reddine” karar verilmiştir.  
4734 sayılı Kamu İhale Kanununun “Tanımlar” başlıklı 4’üncü maddesinde, bu  
Kanunun uygulanmasında, İstekli olabilecek: İhale konusu alanda faaliyet gösteren ve ihale  
veya ön yeterlik dokümanı satın almış gerçek veya tüzel kişi ya da bunların oluşturdukları  
ortak girişimi,” olarak tanımlanmıştır. Söz konusu hüküm gereğince ihaleye katılımda  
gerekli görülen ehliyet için ihale dokümanı satın almış olmak şartı aranmaktadır.  
07.07.2012 tarihli ve 6353 sayılı Kanun ile 4734 sayılı Kanun’un 28’inci maddesinin  
birinci fıkrasında yapılan değişiklikle “İlan yapılmayan ihalelerde, ihale dokümanı sadece  
idare tarafından davet edilenlere satılır.” hükmü eklenmiştir.  
6353 sayılı Kanunun ilgili madde gerekçesinde “4734 sayılı Kanun kapsamında  
gerçekleştirilen bütün ihalelerin Elektronik Kamu Alımları Platformu (EKAP) üzerinden  
gerçekleştirilmesi ve mevcut Kanunda ihaleye davet edilmeyen isteklilere ihale dokümanı  
satışını sınırlayan bir düzenleme olmaması nedeniyle, ilan yapılmaksızın gerçekleştirilen  
ihalelere idare tarafından davet edilmeyen istekliler de doküman satın alıp teklif  
verebilmektedirler. Bu durum idarenin bu ihale usulü ile sağlamak istediği, işin özelliği ve  
önemine uygun olarak sadece ilgili sektörde faaliyet gösteren, yeterliliği ve ehliyeti bilinen  
firmaları ihaleye davet etme imkanını fiilen ortadan kaldırmakta; davet edilmemiş olmalarına  
rağmen ihale dokümanı satın alarak ihaleye katılanların tekliflerinin değerlendirilmesi ihale  
sürecini çok uzatmakta; ihtilaflar ve şikayetler nedeniyle de acil ve ivedi olarak yapılması  
gereken işler gecikmekte ya da yapılamamaktadır.  
Yapılan düzenleme ile bu aksaklıkların giderilmesi amaçlanmaktadır.” şeklinde  
açıklamalar yer almıştır.  
Kamu İhale Genel Tebliğinin “Doküman satın alınması ve EKAP üzerinde e-imza  
kullanılarak indirilmesi” başlıklı 15.2’nci maddesinde yer alan “….Aday veya isteklinin ortak  
girişim olması halinde, ortaklardan herhangi birinin dokümanı satın alması yeterlidir….”  
22  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/011  
: 60  
: 10.02.2016  
: 2016/UH.II-490  
şeklindeki açıklama, 6353 sayılı Kanun ile 4734 sayılı Kanun’un 28’inci maddesinin birinci  
fıkrasında yapılan değişiklikten önce yapılmış genel düzenlemeler ilişkin olup, Kanun  
değişikliği ile bu düzenlemenin amacı daraltılmıştır. Dolayısıyla Kanun değişikliğinin amacı  
bu kadar net bir şekilde ortada iken, Kanuna aykırı olan Tebliğ hükmü üzerinden yorum  
yapmak, Kanunu manipüle etmek anlamını taşıyacaktır ki, bu durum Tebliğ hükmünü Kanun  
hükmünün önüne geçirmek sonucunu doğuracaktır.  
Bu durum da, 6353 sayılı Kanunla yapılan özel düzenleme ile, 4734 sayılı Kanun  
kapsamında pazarlık usulü ile ihale edilen işlerde, işin özelliği ve önemine uygun olarak ilgili  
sektörde faaliyet gösteren, yeterliliği ve ehliyeti bilinen firmalar ile ihalenin gerçekleştirilmesi  
yönünde ihaleye katılım daraltılmıştır. Bu itibarla, pazarlık usulü ile yapılacak ihalelerde,  
idarece ihaleye davet edilmeyen ve doküman satın almayan isteklilerin, doküman satın alan  
başka isteklilerce iş ortaklığı kurarak ihaleye katılması hukuken mümkün değildir.  
İncelenen ihalede, 19.11.2015 tarihinde doküman almaya ve teklif vermeye davet  
edilen 19 şirket arasında yer alan Dolunay Kurumsal Bilgi İşlem Hizmetleri San. ve Tic. Ltd.  
Şti.’nin ve Danış Müteahhitlik Yemekçilik Temizlik Gıda Petrol Ürünleri Otomosyon Tarım  
San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin iş ortaklığı yapmak suretiyle ihaleye teklif sunduğu, söz konusu  
şirketlerin ortakları olan Gözde Eğitim Temizlik İnşaat Gıda Turizm ve Sosyal Hizmetleri  
A.Ş. ve Veysel Marketçilik Temizlik Gıda Turizm Medikal Hizmet Organizasyon Ltd.  
Şti.’nin idare tarafından doküman satın almaya ve teklif vermeye davet edilmediği, davet  
edilmeyen bu iki şirketin ayrı ayrı ortak oldukları iş ortaklıklarının ekonomik açıdan en  
avantajlı teklif ve ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlendiği, dolayısıyla  
davet edilen ve edilmeyen iki firmanın iş ortaklığı kurarak ihaleye katılmasının hukuken  
mümkün olmadığı, bu nedenle söz konusu isteklilerin tekliflerinin idarece değerlendirme dışı  
bırakılması gerekirken ihalede bu isteklilerin tekliflerinin ekonomik açıdan en avantajlı teklif  
ve ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlenmesi yönünde gerçekleştirdiği  
idari işlemlerin yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
Açıklanan nedenlerle, başvuru sahibinin dördüncü iddiası kapsamında yapılan  
incelemeye göre, uyuşmazlığa konu ihalede, “Düzeltici işlem belirlenmesine” karar verilmesi  
gerektiği yönündeki düşüncemizle, Kurul çoğunluğunun “İtirazen şikayet başvurusunun  
reddine” niteliğindeki kararına katılmıyoruz.  
Mahmut GÜRSES  
BAŞKAN  
Ahmet ÖZBAKIR  
Kurul Üyesi  
23