Ana Sayfa / Kararlar / İstanbul Bakım Rehabilitasyon ve Aile Danışma Merkezi Müdürlüğü / 2015/142822-12 Ay Süreli Mamul Yemek Pişirilmesi Dağıtım ve Sonrası Hizmetleri Alım İşi
Bilgi
İKN
2015/142822
Başvuru Sahibi
Nasyonel Gıda İnş. Peyz. Sos. Hizm. İlaç Ltd. Şti.
İdare
İstanbul Bakım Rehabilitasyon ve Aile Danışma Merkezi Müdürlüğü
İşin Adı
12 Ay Süreli Mamul Yemek Pişirilmesi Dağıtım ve Sonrası Hizmetleri Alım İşi
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/017  
: 5  
: 07.03.2016  
: 2016/UH.II-731  
TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER:  
Başkan: Mahmut GÜRSES  
Üyeler: II. Başkan Kazım ÖZKAN, Ali Kemal AKKOÇ, Mehmet Zeki ADLI, Hasan  
KOCAGÖZ, Hamdi GÜLEÇ, Dr. Mehmet AKSOY  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Nasyonel Gıda İnş. Peyz. Sos. Hizm. İlaç Ltd. Şti.,  
Orhangazi Mah. İstiklal Cad. No: 133 Pendik/İSTANBUL  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
İstanbul Bakım Rehabilitasyon ve Aile Danışma Merkezi Müdürlüğü,  
Şeyhli Mah. Hilal Cad. Yeniyurt Sok. No: 2 Kurtköy 34906 Pendik/İSTANBUL  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2015/142822 İhale Kayıt Numaralı “12 Ay Süreli Mamul Yemek Pişirilmesi Dağıtım ve  
Sonrası Hizmetleri Alım İşi” İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
İstanbul Bakım Rehabilitasyon ve Aile Danışma Merkezi Müdürlüğü tarafından  
25.12.2015 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “12 Ay Süreli Mamul Yemek  
Pişirilmesi Dağıtım ve Sonrası Hizmetleri Alım İşi” ihalesine ilişkin olarak Nasyonel Gıda  
İnş. Peyz. Sos. Hizm. İlaç Ltd. Şti.nin 29.01.2016 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun,  
idarenin 08.02.2016 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 11.02.2016 tarih ve  
9022 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 11.02.2016 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet  
başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2016/430 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,  
a) Söz konusu ihalede Teknik Şartname’nin 21’inci maddesinde yer alan “Firma  
27/8/2004 tarih ve 25566 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Gıda ve Gıda ile Temas Eden  
Madde ve Malzemeleri Üreten İş Yerlerinin Çalışma İzni ve Gıda Sicili ve Üretim İzni  
İşlemleri ile Sorumlu Yönetici İstihdamı Hakkında Yönetmeliğin 18/06/2007 tarihli Resmi  
Gazetede yayımlanan değişik 29 uncu maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde belirtilen  
“Gıda üreten ve altmış beygir gücünün üzerinde motor gücü bulunan veya on ve üzerinde işçi  
çalıştıran veya su ürünlerini işleyen veya hazır yemek üreten iş yerleri veya yemek fabrikaları  
veya her türlü gıda katkı karışımları üreten iş yerlerinde; en az dört yıllık lisans eğitimi almış  
ziraat, gıda, kimya mühendisleri, veteriner hekimler, kimyagerler, su ürünleri mühendisleri,  
balıkçılık teknolojisi mühendisleri ve biyologlar ile gıda bilimi konusunda en az yüksek lisans  
yapmış diğer meslek gruplarına mensup kişilerin eğitim dallarına ve üretimin niteliğine göre  
sorumlu yönetici olarak istihdam edilmeleri her bir iş yeri için zorunludur. En az dört yıllık  
lisans eğitimi almış Beslenme ve Diyetetik Bölümü mezunları yemek fabrikasında her bir iş  
yeri için sorumlu yönetici olarak istihdam edilebilirler." hükmüne uymak zorundadır.”  
düzenlemesi gereğince yüklenicinin sorumlu yönetici istihdamının zorunlu olduğu,  
dolayısıyla aşırı düşük teklif açıklamasının işçilik hesaplamasına sorumlu yönetici maliyetinin  
1
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/017  
: 5  
: 07.03.2016  
: 2016/UH.II-731  
de dahil edilmesi gerektiği, istekli tarafından bahsi geçen işçilik maliyetinin hesaplanmadığı,  
dolayısıyla teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği,  
b) İdari Şartname’nin 25.3.2’nci maddesi uyarınca hizmetin ifasında çalıştırılacak  
personellerin yemeklerinin yüklenici tarafından karşılanacağı, Teknik Şartname gereğince  
açıklama yapılacak menülerin gramajlarının Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığının ilgili  
linkinde yer alan Gıda Rasyonuna göre yapılması gerektiği, ihale üzerinde bırakılan istekli  
tarafından gıda rasyonu tablosundaki personele ilişkin gramajlar yerine 13+ yaş grubuna ait  
gramajların kullanıldığı, iki grup arasındaki en bariz farkı ekmek gramajları olduğu, personel  
için 375 gram ekmek, 13+ yaş grubu için 125 gram ekmek belirtildiği, söz konusu isteklice  
hesaplamaların yanlış yapıldığı, ekmek miktarının 50 gram roll ekmek olarak hesaplanması  
gerekirken kilogram olarak hesaplandığı,  
c) İhale üzerinde bırakılan isteklinin sunmuş olduğu aşırı düşük teklif açıklamasında  
malzemeli yemek sunumu hesap cetveli ve maliyet tablolarında bulunan malzeme birim  
fiyatları ile tevsik edici belgelerde bulunan birim fiyatların birbiriyle örtüşmediği, ortalama  
birim fiyatlar yerine düşük fiyatların kullanıldığı,  
ç) İhale üzerinde bırakılan isteklinin sunmuş olduğu aşırı düşük teklif açıklamasında  
sunulan maliyet/satış tutarı tespit tutanağının Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.2.7’nci  
maddesinde göre hazırlanmadığı, belgelerde fiyatların ağırlıklı ortalama birim maliyetlerin  
altında olduğu, toplam tutarın yanlış hesaplandığı, son veya bir önceki geçici vergi  
beyanname döneminde üretilen/alımı ve satımı yapılan mal miktarlarının ihale konusu  
ihtiyaçların en az yarısını kapsamadığı, ilgili malların isteklinin ticari faaliyet alanında  
olmadığı, sahte belgeler düzenlenmek suretiyle Kamu İhale Kanunu’nun yasak fiil ve  
davranışlar başlıklı 17’inci maddesinin c bendinde yer alan “sahte belge düzenlemek,  
kullanmak” hükmünde yer alan yasak fiillerin işlendiği, söz konusu maliyet/satış tutarı tespit  
tutanağında belirtilen malzemelere ilişkin miktar ve tutar bilgilerinin dayandığı alış  
faturalarının teyit edilmesi durumunda haklılıklarının ortaya çıkacağı, söz konusu belgelerin  
Tebliğ’in 8.4’üncü maddesine uygun hazırlanmadığı, meslek mensubu tarafından  
imzalanmadığı,  
d) İhale üzerinde bırakılan isteklinin sunmuş olduğu aşırı düşük teklif açıklamasında  
çiğ girdi maliyetlerinin tevsiki amacıyla üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi sunduğu, ticaret  
borsaları tarafından ilan edilen fiyatların kullanılmadığı, söz konusu durumun Tebliğ’in  
79.2.6’ncı maddesine aykırı olduğu,  
e) İhale üzerinde bırakılan isteklinin sunmuş olduğu aşırı düşük teklif açıklamasında  
Tebliğ’in 79.2.2.2 ve 79.2.2.3’üncü maddeleri kapsamında sunulan kamu kurum ve  
kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin fiyatları gösteren belgelerde tarih  
bulunmadığı, dolayısıyla ilgili Tebliğ maddelerine aykırı olduğu iddialarına yer verilmiştir.  
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit  
edilmiştir.  
İdari Şartname düzenlemelerine göre ihale konusu hizmetin “12 Ay Süreli Mamul  
Yemek Pişirilmesi Dağıtım ve Sonrası Hizmetleri Alım İşi” olduğu, işin miktarı ve türünün  
“13+yaş kahvaltı 24156 adet, 13+yaş öğle yemeği 61061 adet, 13+ yaş akşam yemeği 23790  
adet, 13+ yaş ara öğün 46848 adet, özel gün menüsü 2388 adet, toplam 158243 öğün ile (1)  
aşçı, (1) aşçı yardımcısı, (1) servis elemanı, (1) bulaşıkçı ile 12 ay süreli mamül yemek alımı  
2
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/017  
: 5  
: 07.03.2016  
: 2016/UH.II-731  
işi” ve hizmetin yapılacağı yer “İstanbul Bakım Rehabilitasyon ve Aile Danışma Merkezi  
Müdürlüğü” olarak düzenlendiği, ihalenin açık ihale usulüyle ve birim fiyat teklif alınmak  
suretiyle gerçekleştirildiği anlaşılmaktadır.  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarında  
teklif fiyata dâhil olacak giderler” başlıklı 78’inci maddesinde “… 78.3. Personel  
çalıştırılmasına dayalı olmayan bir hizmet alımına ilişkin ihale dokümanında haftalık çalışma  
saatlerinin tamamını idarede geçirecek personel sayısının belirtilmesi halinde teklif fiyata  
dâhil giderler arasında işçilik giderine yer verilmesi gerekmektedir. …” açıklaması,  
Aynı Tebliğ’in “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin  
değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “79.1. Personel çalıştırılmasına dayalı  
hizmet alımı ihalelerinde kâr hariç yaklaşık maliyet tutarı; personel çalıştırılmasına dayalı  
olmayan hizmet alımı ihalelerinde ise yaklaşık maliyetin 1,30 sayısına bölünmesinden elde  
edilen tutar sınır değer olarak kabul edilir.  
79.2. İhale ilanında ve dokümanında teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden  
açıklama isteneceği belirtilen hizmet alımı ihalelerinde, aşırı düşük tekliflerin  
değerlendirilmesi aşamasında aşağıdaki düzenlemelere göre işlem tesis edilmesi  
gerekmektedir.  
79.2.1. Aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda, isteklilerin  
yapacakları açıklamalara esas olacak önemli teklif bileşenlerinin, bütün istekliler için aynı  
unsurları içerecek şekilde belirtilmesi zorunludur. Aşırı düşük teklif açıklaması sunulması için  
isteklilere üç (3) iş gününden az olmamak üzere uygun bir süre verilir.  
79.2.2. İstekliler aşırı düşük olarak tespit edilen tekliflerini aşağıdaki yöntemleri  
kullanarak açıklayabilirler.  
79.2.2.1. Üçüncü Kişilerden Alınan Fiyat Teklifleri: Teklifi oluşturan maliyet  
bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat  
teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili  
olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit  
tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat  
teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek  
ve fiyat teklifinin ekinde idareye verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli  
görülmesi halinde bu tutanaklar meslek mensubundan istenebilecektir.  
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin  
mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen  
ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması  
halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında  
olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu  
tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre  
tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki  
ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin  
yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi  
gerekmektedir.  
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin  
altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek  
mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine  
göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit  
tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan  
3
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/017  
: 5  
: 07.03.2016  
: 2016/UH.II-731  
ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle  
kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.  
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden  
alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu  
değildir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
79.2.2.2. Kamu Kurum ve Kuruluşları Tarafından Sunulan Mal ve Hizmetlere İlişkin  
Fiyatlar: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin kamu kurum ve kuruluşları tarafından  
sunulan hizmetlere ilişkin fiyat tarifeleri veya istekliye verilmiş fiyat teklifleri açıklama  
yöntemi olarak kullanılabilir. Bu usulle yapılmış açıklamanın geçerli olabilmesi için  
kullanılan fiyatların ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olması  
zorunludur.  
79.2.2.3. Kamu Kurum ve Kuruluşları Tarafından İlan Edilen Fiyatlar: Teklifi  
oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilan edilmiş fiyat  
tarifeleri açıklama yöntemi olarak kullanılabilir. Bu usulle yapılmış açıklamanın geçerli  
olabilmesi için ilan edilen fiyatların ihalenin ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi  
hariç) geçerli olması zorunludur.  
79.2.2.4. Ticaret Borsası Fiyatları: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin  
18/5/2004 tarihli ve 5174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar  
Kanununun 51 inci maddesinin (c) bendi uyarınca borsa idaresi tarafından düzenlenen ve  
ilgili malın ihale tarihinden önceki son 12 ayın herhangi bir işlem gününde gerçekleşen  
ortalama fiyatını gösteren belge ile açıklama yapılabilir.  
79.2.2.5. Toptancı Hal Fiyatları: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin  
11/3/2010 tarihli ve 5957 sayılı Sebze ve Meyveler ile Yeterli Arz ve Talep Derinliği Bulunan  
Diğer Malların Ticaretinin Düzenlenmesi Hakkında Kanun uyarınca faaliyet gösteren  
toptancı hali idaresi tarafından düzenlenen ve ilgili malın ihale tarihinden önceki son 12 ayın  
herhangi bir işlem gününe ait ortalama fiyatını gösteren belge ile açıklama yapılabilir.…  
79.2.2.7. İsteklinin Kendi Ürettiği, Aldığı veya Sattığı Mallara İlişkin Fiyatlar: Teklifi  
oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin kendi ürettiği, aldığı veya sattığı  
mallara ait fiyatların kullanılması durumunda, istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya  
beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre aşırı düşük  
teklif açıklamasına konu mal için düzenlenen maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.7) ile  
açıklama yapılabilir.  
Maliyetler dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta (Ek-O.7) tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında  
olmaması ve isteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu  
işte kullanılmasını öngördüğü mal miktarının en az yarısı kadar alım yapmış olması gerekir.  
Satışlar dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen birim  
fiyatın, ilgili tutanakta (Ek-O.7) tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin  
altında olmaması ve malın ticaretinin isteklinin faaliyet alanında olması gerekir.  
İsteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde 4734 sayılı Kanun  
kapsamındaki idarelere açıklama konusu mala ilişkin satış yapmış ve satılan malın idarece  
kabul edilmiş olması durumunda, maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.7) sunulmasına  
gerek bulunmayıp sadece söz konusu satışa ilişkin fatura örnekleri veya bu örneklerin noter,  
(Ek ibare: 12/06/2015-29384 R.G./3. md.) SM, YMM, SMMM ya da vergi dairesince onaylı  
suretleri ile de belgelendirme yapılabilir.  
4
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/017  
: 5  
: 07.03.2016  
: 2016/UH.II-731  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
79.2.3. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın ve  
emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6 ve Ek-O.7 numaralı tutanaklardaki bilgilerin  
doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler veya  
Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır.  
79.2.4. Ek-O.5, Ek-O.6 ve Ek-O.7 numaralı tutanakların son veya bir önceki geçici  
vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir önceki  
geçici vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin  
birinci fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı  
fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas  
alınır.  
Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi  
beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile  
yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2014” tür.  
79.2.5. İşletme hesabına göre defter tutuluyor olması durumunda; yukarıda belirtilen  
tutanaklar, işletme hesabı defteri ve işletme hesap özeti kayıtlarına göre düzenlenir.  
79.2.6. Malzemeli yemek hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin  
değerlendirilmesinde kullanılmak üzere teknik şartnamede asgari iki haftalık örnek menü  
düzenlemesi yapılır ve bu menüde yer alan yemeklerin içerikleri ile çiğ girdi miktarları  
belirtilir.  
Bu ihalelerde; teklifi aşırı düşük bulunan istekli öncelikle “ana çiğ girdi”, “işçilik” ve  
“yardımcı gider” oranlarının belirtildiği Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelini (Ek-  
H.4) hazırlayarak açıklaması kapsamında sunar. Açıklamanın geçerli kabul edilebilmesi için  
“(Ana Çiğ Girdi Maliyeti+İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,80’den az ve  
0,95’den çok olmaması gerekir. Oran belirtmeyen veya belirttiği oran 0,80’den az veya  
0,95’den çok olan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
Ana çiğ girdi ibaresinden ilgili yemeğin pişirilmesi için gerekli temel girdiler anlaşılır.  
Bu çerçevede, isteklinin beyan ettiği orana uygun teklif sunması durumunda, yemek  
pişirilmesi için gerekli enerji giderleri (doğalgaz, LPG gibi), temizlik malzemeleri, su, sigorta  
giderleri, ilaçlama ve hijyen sağlama giderleri, bakım onarım, amortisman, nakliye, sözleşme  
giderleri ve genel giderler, portör muayenesi ve tali çiğ girdiler (tuz, baharat, tatlandırıcı vb.)  
gibi unsurlar “yardımcı girdiler” başlığında değerlendirilir ve bu unsurlar için açıklama  
sunulması gerekmez.  
Örneğin; 1.000 öğün yemek alımı için çıkılan bir ihalede, birim fiyat olarak 5 TL teklif  
veren bir isteklinin, 5.000 TL olan toplam teklif bedelinin aşırı düşük olarak değerlendirilmesi  
ve istekli tarafından sunulan Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelinde “(Ana Çiğ Girdi  
Maliyeti+İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,90 olarak belirtilmesi halinde,  
teklifin 4.500 TL’sinin ana çiğ girdi ile işçilik toplamını içerdiği kabul edilir ve isteklinin  
sadece bu kısma ilişkin açıklama yapması gerekir. Teklifin 500 TL’lik kısmının ise yardımcı  
giderlere ilişkin olduğu kabul edildiğinden, bu kısma ilişkin açıklama yapılması  
gerekmemektedir.  
Malzemeli yemek alımı ihalelerinde, ana çiğ girdi maliyetlerinin tevsiki amacıyla  
üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri kullanılamaz. Ancak 79.2.2 nci maddede yer alan  
diğer yöntemlerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının  
anlaşıldığı durumlarda, üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri ile açıklama yapılabilir.  
79.3. İdarelerin aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirilmesine ilişkin aşağıdaki  
düzenlemeleri de dikkate almaları gerekmektedir.  
5
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/017  
: 5  
: 07.03.2016  
: 2016/UH.II-731  
79.3.1. Teklifi aşırı düşük olarak tespit edildikten sonra yukarıdaki yöntemlere göre  
usulüne uygun açıklama yapan isteklilerin teklifleri geçerli kabul edilir. Hayatın olağan  
akışına veya ticari gereklere aykırılık gibi nedenlerle teklifler reddedilemez.  
79.3.3. Kurumca hazırlanan “İşçilik Hesaplama Modülü” ne (www.ihale.gov.tr)  
adresinden ulaşılabilecek olup, personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde  
tekliflerin değerlendirilmesi bağlamında sözleşme ve genel giderler dahil asgari işçilik  
maliyeti hesabında işçilik hesaplama modülünün kullanılması zorunludur.  
79.3.5. Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımlarına ilişkin yapılan  
aşırı düşük teklif açıklamasında, sözleşme giderleri ve genel giderlerin % 4 oranında  
hesaplanması söz konusu olmayacak, sözleşme giderleri ilgili mevzuatına göre hesaplanmak  
suretiyle açıklama yapılacaktır.” açıklaması yer almaktadır.  
İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde  
“25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında ilgili mevzuat gereğince yapılacak ulaşım. sigorta,  
vergi, resim ve harç giderleri isteklilerce teklif edilecek fiyata dahildir.  
25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni  
gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları  
karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi  
bir hak talebinde bulunamaz.  
25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:  
25.3.1. İşin süresi ve personel sayısı dikkate alınarak ilgili mevzuatına göre  
hesaplanacak işçilik ücreti:  
Gıda Rasyonundaki gramajlara göre oluşturulacak yemek maliyetleri üzerinden 24156  
adet sabah kahvaltısı, 46848 adet ara öğün, 61061 adet öğle yemeği, 23790 akşam yemeği,  
2388 adet Özel gün menüsü olmak üzere toplam 158243 adet/öğün yemek teklif fiyata  
dahildir.  
Yılbaşı, bayram toplu yapılan doğum günleri vs. gibi özel günlerde ayda 1 kez yılda  
toplam 12 kez olmak üzere (199) kişinin yararlanacağı Özel Gün Menüsü" (En az 6 çeşit  
olmak üzere 1-Yaş Pasta, 2-Kurabiye, 3- İçecekler, 4-Kuruyemiş, 5-Meyve, 6-Sigara Böreği  
vs.) teklif fiyata dahildir.  
25.3.2. Yemek ve yol giderleri:  
Yemeklerin kuruluşta pişirildiği ve bu hizmetin sunulması işiyle ilgili olarak aylık (26)  
gün üzerinden fiilen çalışan personelin tüm mesaisini kuruluşta geçirdiği hallerde, hizmetin  
sunulmasıyla görevli;  
(1) aşçı,  
(1) aşçı yardımcısı,  
(1) servis elemanı,  
(1) bulaşıkçı personelin,  
işçilik giderleri [(işçi ücreti, sigorta prim giderleri, yemek, yol, giyim)  
Ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalışacak (14,5 ) Gün için; hizmetin  
sunulmasıyla ilgili çalışan (4) kişiye çalışılan her gün için günlük ücretine ilaveten ayrıca bir  
günlük ücret teklif fiyata dâhildir.  
Teknik Şartnamenin Genel Hususlar başlıklı kısmının 27 nci maddesinde belirtilen  
giyecek yüklenici firma tarafından personele ayni olarak verilecektir.  
-Hizmet alımı personeline aylık (26 gün) üzerinden bir gün için brüt 9,00 TL(Dokuz  
Türk Lirası) nakdi yol ücreti ödenecek olup teklif fiyata dahildir. Yemek bedeli ayni olarak  
verilecektir. Fiilen işe gelinmeyen günlerde yol ücreti kesilecek olup ayrıca bordroda  
gösterilecektir.  
6
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/017  
: 5  
: 07.03.2016  
: 2016/UH.II-731  
25.3.3. Malzeme giderleri:  
Yemeğin Taşınması için thermobox veya ısı üreten kapalı araba, kapak, strech,  
alüminyum folyo, yemek servisinde dağıtım için ısıtmalı yemek arabası, soğutmalı taşıma  
aracı, çöp konteyneri, özel beslenme biriminde kullanılacak otoklav teklif fiyata dahildir.  
25.3.4. Diğer giderler:  
İçme suyu, yemeğin özelliğine göre ketçap, mayonez, limon, sirke, çeşitli baharatlar,  
temizlik malzemeleri, plastik çöp torbası, bebek, yaşlı, hasta veya diyetlilerin yiyeceklerinin  
hazırlanması amacıyla oluşturulan özel beslenme birimi için süt, pirinç unu, sebze, meyve, et,  
LPG dolum masrafları, yemek numunelerinin mikrobiyolojik analizi, yemek imalatı servis ve  
temizliği, kullanılacak malzeme, iş kazası ve hijyene ilişkin personelin eğitimi, idarenin  
demirbaşında bulunan ve yüklenici firmaya teslim edilecek her türlü ekipmanın bakım ve  
onarımı, yüklenici firma tarafından temin edilecek makine ve teçhizat, ilaçlama, yemeğin  
yapımında kullanılacak elektrik, su, doğalgaz ile nakliye, ihale ve sözleşmeye ilişkin damga  
vergileri ve Kamu İhale Kurum payı teklif fiyata dahildir.  
25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer  
Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.”  
düzenlemesi,  
Teknik Şartname’nin ilgili kısımlarında “MADDE I: İŞİN KONUSU:  
Bu işin konusu; yüklenici firma veya kuruluş mutfaklarında yemek pişirme yoluyla mamul  
yemek alımı, dağıtımı ve servis hizmetleridir.  
MADDE II: İŞİN TANIMI:  
A- YEMEK ÇEŞİTLERİ VE ÖĞÜN SAYILARI:  
Yemekhanelerde su servisi Kahvaltı, Öğle ve Akşam yemeklerinde kapalı ambalajlı pet  
bardak sular ile yapılacaktır. Katlarda su servisi 19 litrelik damacana doğal kaynak suyu ile  
yapılacaktır. Damacana sular için su sebillerinin yanında tek kullanımlık pet bardak  
bulundurulacaktır. Damacanalara uygun su sebilleri, damacanalar ve pet bardaklar firma  
tarafından temin edilecektir.  
1- KAHVALTILAR:  
Kahvaltı, yukarıda belirtilen çeşitlerden veya Gıda Rasyonunda yer alan  
benzerlerinden dört tanesi seçilerek oluşturulacak, yanında mutlaka içecek, ekmek ve şeker  
verilecektir.  
2- ARA ÖĞÜNLER:  
Ara öğünler, yukarıda belirtilen çeşitlerden veya Gıda Rasyonunda yer alan  
benzerlerinden en az bir tanesi seçilerek oluşturulacaktır. Yanında mutlaka içecek verilecek  
olup, ekmek gerektiğinde verilecektir.  
3- ÖĞLE VE AKŞAM YEMEKLERİ:  
Ana yemeklerde her öğünde yukarıda belirtilen birinci, ikinci ve üçüncü kap  
yemeklerden birisi ya da Gıda Rasyonunda yer alan benzerlerinden seçilerek hazırlanacaktır.  
Yemekler 4 kap verilecek olup, ikinci ve üçüncü kap yemeklerden uygun olanı dördüncü kap  
yemek olarak seçilecektir. Ekmek ve ekmek çeşitleri bir kap yemek olarak sayılmayacaktır.  
H- MALZEME MİKTARLARI:  
1-Günlük iaşelerin hazırlanmasında ekli listede belirtilen Gıda Rasyonu esas  
alınacaktır. Gıda Rasyonunda belirtilen ve yemek üretim malzemeleri arasında yer alan eş  
değer malzemeler “örneğin koyun eti (kemikli) ve sığır eti (kemiksiz)”, yemeğin üretiminde  
7
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/017  
: 5  
: 07.03.2016  
: 2016/UH.II-731  
kullanılacak seçenekli malzemeler olup, malzeme miktarlarında herhangi bir eksiklik tespit  
edilirse durum bir tutanakla tespit edilecektir.  
2- Porsiyon kavramı her bir yaş grubu için farklılık arz ettiğinden gıda rasyonu esas  
alınarak hareket edilecektir.  
MADDE III: GENEL HUSUSLAR:  
1- Getirilen tüm malzemelerde “Şartname”, “Gıda Rasyonu” ve “Gıda  
Malzemelerinin Özellikleri Listesi” hükümlerine uygunluk aranacaktır.  
21- Firma 27/8/2004 tarih ve 25566 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Gıda ve Gıda  
ile Temas Eden Madde ve Malzemeleri Üreten İş Yerlerinin Çalışma İzni ve Gıda Sicili ve  
Üretim İzni İşlemleri ile Sorumlu Yönetici İstihdamı Hakkında Yönetmeliğin 18/06/2007  
tarihli Resmi Gazetede yayımlanan değişik 29 uncu maddesinin birinci fıkrasının (a)  
bendinde belirtilen “Gıda üreten ve altmış beygir gücünün üzerinde motor gücü bulunan veya  
on ve üzerinde işçi çalıştıran veya su ürünlerini işleyen veya hazır yemek üreten iş yerleri  
veya yemek fabrikaları veya her türlü gıda katkı karışımları üreten iş yerlerinde; en az dört  
yıllık lisans eğitimi almış ziraat, gıda, kimya mühendisleri, veteriner hekimler, kimyagerler,  
su ürünleri mühendisleri, balıkçılık teknolojisi mühendisleri ve biyologlar ile gıda bilimi  
konusunda en az yüksek lisans yapmış diğer meslek gruplarına mensup kişilerin eğitim  
dallarına ve üretimin niteliğine göre sorumlu yönetici olarak istihdam edilmeleri her bir iş  
yeri için zorunludur. En az dört yıllık lisans eğitimi almış Beslenme ve Diyetetik Bölümü  
mezunları yemek fabrikasında her bir iş yeri için sorumlu yönetici olarak istihdam  
edilebilirler." hükmüne uymak zorundadır.  
27- Kuruluş mutfağında çalışacak personele aşağıda cinsi ve miktarı yazılı olan  
giyecek verilecektir;  
1 - Aşçı kepi 4 adet  
2 - Aşçı önlüğü 4 adet  
3 - Yazlık tişört 4 adet  
4 - Kışlık tişört 4 adet  
5 - Terlik 8 adet  
MADDE V: ŞARTNAME VE EKLERİ:  
Bu teknik şartname beş maddeden ibaret olup, şartname eki olan “Gıda Rasyonu” ve  
yapilacak-ihalelerde-kullanilmasi-gereken-ornek-sartnameler linkinden temin edilecektir.”  
düzenlemeleri yer almaktadır.  
a) Aşırı düşük teklif açıklamalarının işçilik hesaplamasında Teknik Şartname’de  
öngörülen sorumlu yönetici maliyetinin işçilik maliyetine dahil edilip edilmeyeceği iddiasına  
yönelik yapılan incelemede, ihale üzerinde bırakılan isteklinin işçilik giderleri için 1 aşçı, 1  
aşçı yardımcısı, 1 servis elemanı ve 1 bulaşıkçı maliyeti ile ulusal bayram ve genel tatil  
günleri mesai giderleri ve personel giyim giderleri için hesaplama yaptığı, Teknik  
Şartname’de “hazır yemek üreten iş yerleri veya yemek fabrikaları veya her türlü gıda katkı  
karışımları üreten iş yerlerinde; en az dört yıllık lisans eğitimi almış ziraat, gıda, kimya  
mühendisleri, veteriner hekimler, kimyagerler, su ürünleri mühendisleri, balıkçılık teknolojisi  
mühendisleri ve biyologlar ile gıda bilimi konusunda en az yüksek lisans yapmış diğer meslek  
gruplarına mensup kişilerin eğitim dallarına ve üretimin niteliğine göre sorumlu yönetici  
olarak istihdam edilmeleri her bir iş yeri için zorunludur. En az dört yıllık lisans eğitimi almış  
Beslenme ve Diyetetik Bölümü mezunları yemek fabrikasında her bir iş yeri için sorumlu  
8
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/017  
: 5  
: 07.03.2016  
: 2016/UH.II-731  
yönetici olarak istihdam edilebilirler." hükmüne uymak zorundadır.” düzenlemesinin  
yapıldığı, dolayısıyla işçilik hesaplamasında sorumlu yönetici maliyetinin de dikkate  
alınmasının gerekli olduğu anlaşıldığından başvuru sahibinin bu konudaki iddiası yerinde  
bulunmuştur.  
b) İhale dokümanında yüklenici bünyesinde hizmetin ifasında çalışacak personel için  
yemek giderinin ayni olarak karşılanacağı belirtilmiştir. İhale üzerinde bırakılan istekli  
tarafından söz konusu personelin yemek giderinin öğle yemeği çiğ girdiler hesaplamasına  
dahil edildiği Ek-H.4 B İşçilik Giderleri tablosu altında belirtilmiştir.  
Aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan çiğ girdi miktarlarının  
hesaplanmasında Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığının ilgili linkinde yer alan Gıda  
Rasyonunun kullanılması gerektiği İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler”  
başlığında ve Teknik Şartname “H- Malzeme Miktarları” başlığında belirtilmiştir.  
Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığının ilgili linkinde yer alan Gıda Rasyonunun 0 - 3  
aylık, 4 - 6 aylık, 0 - 6 aylık, 7 - 12 aylık, 1 - 2 yaş, 3 - 6 yaş, 7 - 12 yaş, 13+ yaş, 13 - 18 yaş,  
yaşlı, misafir, personel kreşi ve personel yaş gruplarına göre düzenlendiği, personele verilecek  
menülerde kullanılacak gramaj için personel sütununun kullanılması gerektiği, ihale üzerinde  
bırakılan isteklinin sunmuş olduğu aşırı düşük teklif açıklamasının “firma personeli öğle  
yemeği menü döngüsü” tablosunda “firma personeli yemeği gıda rasyonundaki 13+ yaş  
grubu porsiyon miktarları esas alınarak öğle yemeği üzerinden hesaplanmıştır.” ifadesinin  
yer aldığı, bahse konu aşırı düşük teklif açıklamasında ana çiğ girdiler tablosunda yer verilen  
ekmek hesaplamasında kişi başı 125 gr olarak hesaplama yapıldığı, ancak gıda rasyonunda  
personel için ekmek gramajının 375 gr olarak belirlendiği anlaşıldığından başvuru sahibinin  
bu konudaki iddiası yerinde bulunmuştur.  
c) İhale üzerinde bırakılan isteklinin sunmuş olduğu aşırı düşük teklif açıklamasında  
malzemeli yemek sunumu hesap cetveli ve maliyet tablolarında bulunan malzeme birim  
fiyatlar ile tevsik edici belgelerde bulunan birim fiyatlar incelendiğinde, birbiri ile uyumlu  
olduğu ve ortalama fiyatların kullanıldığı sonucuna varılarak başvuru sahibinin bu konudaki  
iddiası yerinde bulunmamıştır..  
ç) İhale üzerinde bırakılan isteklinin sunmuş olduğu aşırı düşük teklif açıklamasında  
sunulan maliyet/satış tutarı tespit tutanağı incelendiğinde, 31.12.2015 tarihli ve 1 sayı  
numaralı söz konusu belgenin Serbest Muhasebeci Mali Müşavir Özgür Levent Aydoğmuş  
tarafından Türmob kaşesi ile kaşelenerek ve imzalanarak düzenlendiği, mamul mallara ilişkin  
listede mamül malların yevmiye defteri kayıt adedi, mamülün adı, toplam miktarı, birimi ve  
malın ağırlıklı ortalama birim maliyetlerine yer verildiği, toplam tutar sütununun boş  
bırakıldığı, ancak bu eksikliğin belgenin esasına etkili olmadığı, son veya bir önceki geçici  
vergi beyanname döneminde üretilen/alımı ve satımı yapılan mal miktarlarının ihale konusu  
ihtiyaçların en az yarısını kapsadığı, söz konusu belgenin sahte olduğuna ilişkin bir delilin  
bulunmadığı anlaşıldığından başvuru sahibinin bu konudaki iddiası yerinde bulunmamıştır.  
d) İhale üzerinde bırakılan isteklinin sunmuş olduğu aşırı düşük teklif açıklamasında  
çiğ girdi maliyetlerinin tevsiki amacıyla üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi sunmadığı  
görülmüş olup başvuru sahibinin bu konudaki iddiası yerinde bulunmamıştır.  
e) İhale üzerinde bırakılan isteklinin sunmuş olduğu aşırı düşük teklif açıklamasında  
Kamu Kurum ve Kuruluşları Tarafından Sunulan Mal ve Hizmetlere İlişkin Fiyatlar  
9
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/017  
: 5  
: 07.03.2016  
: 2016/UH.II-731  
kapsamında roll ekmek için Eskişehir Büyükşehir Belediyesi Halk Ekmek kuruluşunun fiyat  
listesinin internet sayfası çıktısının sunulduğu, internet sayfasında fiyat listesine ilişkin bir  
tarihin yer almadığı, çıktı üzerinde yer alan tarihin bilgisayar tarafından çıktı alınma tarihine  
ilişkin olduğu, fiyat listesinin geçerlilik tarihlerine ilişkin bir bilgi vermediği, kaldı ki  
incelemenin yapıldığı tarih itibariyle internet çıktısı olarak sunulan söz konusu fiyat listesinin  
internet üzerinden teyidinin yapılamadığı, ilgili internet sitesinde fiyatların farklı olduğu  
anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiası yerinde bulunmuştur.  
Sonuç olarak, yukarıda belirtilen mevzuata aykırılıkların düzeltici işlemle  
giderilebilecek nitelikte olduğu tespit edildiğinden, Caba Yapım Taah. Tur. Gıda İnş Otopark  
Oto Kiralama San. ve Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması ve bu  
aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi  
gerekmektedir.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici  
işlem belirlenmesine,  
Oyçokluğu ile karar verildi.  
Mahmut GÜRSES  
Başkan  
Kazım ÖZKAN  
II. Başkan  
Ali Kemal AKKOÇ  
Kurul Üyesi  
Mehmet Zeki ADLI  
Kurul Üyesi  
Hasan KOCAGÖZ  
Kurul Üyesi  
Hamdi GÜLEÇ  
Kurul Üyesi  
Dr. Mehmet AKSOY  
Kurul Üyesi  
10  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/017  
: 5  
: 07.03.2016  
: 2016/UH.II-731  
KARŞI OY  
Başvuru sahibinin itirazen şikayet başvuru dilekçesindeki iddiaları kapsamında Kurul  
çoğunluğunca, Caba Yapım Taah. Tur. Gıda İnş Otopark Oto Kiralama San. ve Tic. Ltd.  
Şti.’nin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata  
uygun  
olarak  
yeniden  
gerçekleştirilmesine  
ilişkin  
düzeltici  
işlem  
belirlenmesine” karar verilmiştir.  
Başvuru sahibinin iddialarının İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmeliğin  
18’inci maddesi yönünden Kurul kararına dayanak teşkil eden esas inceleme raporu ve eki  
belgeler üzerinde yapılan inceleme sonucunda;  
İstanbul Bakım Rehabilitasyon ve Aile Danışma Merkezi Müdürlüğü tarafından  
gerçekleştirilen “12 Ay Süreli Mamul Yemek Pişirilmesi Dağıtım ve Sonrası Hizmetleri Alımı”  
ihalesine ilişkin yaklaşık maliyetin piyasa araştırması esas alınarak toplam 785.358,92 TL  
olarak hesaplandığı,  
Bahse konu ihalede 22 adet ihale dokümanı satın alındığı, 25.12.2015 tarihinde  
gerçekleştirilen ihaleye 15 istekli tarafından teklif verildiği,  
İhaleye ilişkin tekliflerin denetimi hakkında ihale komisyonunca yapılan incelemeye  
göre, bir teklifin değerlendirme dışı bırakılması sonrasında kalan 14 teklifin de geçerli teklif  
olarak belirlendiği, bu tekliflerin,  
Teklif Bedeli  
İsteklinin Adı  
(TL)  
Med Global Mühendislik İnşaat Temizlik Yemek Sanayi Tic. Ltd. Şti.  
Doyaş Yemek Gıda ve Servis Hiz. San. Tic. A. Ş.  
586.425,20  
590.674,28  
595.115,44  
598.647,00  
603.977,50  
604.238,12  
Caba Yapım Taah. Tur. Gıda İnş Otopark Oto Kir. San. ve Tic. Ltd. Şti.  
Üstünler Gıda Yemekhane ve Temizlik Hizmetleri Turz. İnş. Tic. Ltd. Şti.  
Tarhana Hazır Yemek. Üretim Hiz. San. ve Tic. Ltd. Şti.  
Nasyonel Gıda İnşaat Peyzaj Sosyal Hizmetler İlaçlama Limited Şirketi.  
Ferhat Hazır Yemek Güvenlik İnşaat Ve Temizlik Hizmetleri Sanayi Ve  
Ticaret Limited Şirketi  
Efendioğlu Yemekhane Temz. Turz. Hizm. San. Tic. Ltd. Şti.  
Ferah Yemekhane Temizlik Nakliyat İnşaat Taahhüt Turizm Yazılım  
Servis Hizmetleri Ve Ticaret Ltd. Şti.  
604.571,40  
652.850,52  
655.506,02  
665.386,48  
670.950,00  
Acb Gıda Temizlik ve Bakım Med. Otomasyonsan ve Tic. Ltd. Şti.  
Hanedan Kurumsal Hizmetler Gıda Yemek Temizlik İnşaat Otomotiv  
Sanayi Ve Ticaret Ltd. Şti  
Ef-Pa Hazır Yemek Gıda Temizlik Güvenlik İnşaat Hayvancılık Taahhüt  
Sanayi Ve Ticaret Limited Şirketi  
Akce Gıda Turizm Taşımacılık İnşaat Hafriyat Taahhüt Sanayi Ve Ticaret  
Limited Şirketi  
Yeşil Akhisar Yemekhane İşl. Gıd. Mad. Tem. İşl. Tem. Mad. San. ve  
Tic. Ltd. Şti  
725.237,27  
732.649,68  
734.940,60  
Şeklinde verildiği,  
11  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/017  
: 5  
: 07.03.2016  
: 2016/UH.II-731  
Şikayete konu ihale hakkında ihale komisyonunca alınan kararda 604.122,24 TL sınır  
değerin altında kalan 5 istekliden aşırı düşük teklif açıklaması istenildiği, 3 istekli tarafından  
açıklama sunulmadığı, sunulan iki açıklamadan birinin uygun bulunmadığı, 20.01.2016 tarihli  
ihale komisyon kararı ile ihalenin açıklaması uygun bulunan Caba Yapım Taah. Tur. Gıda İnş  
Otopark Oto Kiralama San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin üzerinde bırakıldığı,  
Anlaşılmıştır.  
4734 sayılı Kanunun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde;  
İhale komisyonu verilen teklifleri (Değişik: 6/2/2014-6518/47md.) değerlendirdikten  
sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük  
olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif  
sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak  
ister.  
İhale komisyonu;  
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım  
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,  
(Değişik: 6/2/2014-6518/47 md.) gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate  
alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli  
görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
(Ek fıkra: 20/11/2008-5812/12 md.; Değişik fıkra: 6/2/2014-6518/47 md.) Kurum,  
ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne göre aşırı düşük  
tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi  
amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu maddede öngörülen  
açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık maliyeti 8 inci maddede  
öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile yapım işleri ihalelerinde  
sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin  
reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale komisyonu bu maddenin  
uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.” hükmü yer almaktadır.  
Bahse konu madde hükmünden, ihalede aşırı düşük sorgulama yapılacağının ihale  
dokümanında düzenmiş haline göre, ihale komisyonunun, yaptığı değerlendirme neticesinde  
geçerli olduğunu tespit ettiği tekliflerden, ihaleye verilen diğer tekliflere veya idarenin tespit  
ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olan isteklileri tespit edeceği ve tespit  
edilen bu teklifleri reddetmeden önce yine madde metninde belirtilen usul doğrultusunda  
sorgulamaya tabi tutacağı anlaşılmaktadır.  
Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde, aşırı düşük teklif  
sorgulamasının Kamu İhale Genel Tebliğinin “teklif fiyata dahil masraflar” ve “aşırı düşük  
tekliflerin değerlendirilmesini” düzenleyen maddeleri ile idari şartnamenin “teklif fiyata dahil  
olan giderler” başlıklı maddesindeki düzenlemelerin esas alınarak yapılması gerekmektedir.  
Bu ihalelerde, aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda belgelere dayalı yazılı açıklama  
yapmayan veya ihale komisyonunca açıklamaları yetersiz bulunan isteklilerin teklifleri ile  
teklif edilmesi gereken asgari işçilik maliyetini karşılamayan teklifler gerekçesi belirtilmek  
suretiyle reddedilecektir. İhale konusu hizmetin maliyet unsurlarının, personel çalıştırılmasına  
dayalı hizmet alımlarında olduğu gibi önceden belirlenen nitelikte olmadığı görülmektedir.  
12  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/017  
: 5  
: 07.03.2016  
: 2016/UH.II-731  
Bu durumda, ihale dokümanında belirtilen şartlara uygun olarak hizmetin ifası için her  
isteklinin basiretli tacir olma yükümlülüğü gereğince kendi organizasyon yapısı, kullanacağı  
makine ekipmanın özellikleri, malzeme teminindeki kendine özgü koşulları vb. unsurları  
dikkate alarak teklif fiyatını belirlemesi gerekmektedir.  
Ayrıca, malzeme dahil yemek alım hizmetlerinde yemek bileşenlerini oluşturan  
girdilerin önemli bir kısmı yerel, mevsimsel ve iklim özelliklerine göre farklılıklar  
göstermekte, bir çok girdi müstahsilden doğrudan temin edilebilmektedir. Özellikle sebze  
meyve gibi girdilerin piyasa koşulları sebebiyle muhasebeleştirilmesinde karşılaşılan  
güçlüklerin aşırı düşük teklif sorgulamasında ispat için aranılan belgelere yansıtılmasında  
isteklilerin önünde önemli bir engel teşkil edeceğinden, şikayete konu ihalede, ihtiyaçların  
uygun şartlarla ve zamanında karşılanması ve kaynakların verimli kullanılmasından sorumlu  
olan idarenin, ihalede aşırı düşük teklif açıklaması isteyerek ihalenin sonuçlandırılması  
yönünde tesis etmiş olduğu işlemlerde mevzuata uyarlık bulunmadığı,  
İhale konusu işin personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı işi olmadığı, yaklaşık  
maliyetin büyük çoğunlukla yemek giderinden oluştuğu ihalede verilen teklifler yaklaşık  
maliyetin altında olmakla birlikte yaklaşık maliyete ve birbirlerine göre yakın olduğu ve en  
düşük teklifin bile diğer tekliflere göre aşırı düşük olarak değerlendirilemeyeceği  
anlaşıldığından, idarece yemek kalemlerinde aşırı düşük teklif sorgulaması yapılarak ihalenin  
karara bağlanması yönünde gerçekleştirilen idari işlemlerin mevzuata uygun olmadığı,  
Değerlendirilmiştir.  
Açıklanan nedenlerle; başvuru sahibinin iddiaları kapsamında yapılan incelemeye  
göre, ihalenin yemek alımı kalemlerinde aşırı düşük teklif sorgulaması yapılarak ihalenin  
sonuçlandırılmasına yönelik idarece gerçekleştirilen idari işlemlerin yerinde olmadığına  
ilişkin “düzeltici işlem belirlenmesine” karar verilmesi yönündeki düşüncem ile, Kurul  
çoğunluğunca verilen karara katılmıyorum.  
Ali Kemal AKKOÇ  
Kurul Üyesi  
13