Ana Sayfa / Kararlar / Karayolları Genel Müdürlüğü Program ve İzleme Dairesi Başkanlığı / 2015/171888-(Pertek-Hozat) Ayr.-Çemizgezek Feribot İskelesi Yolu Etüt ve Proje Danışmanlık
Bilgi
İKN
2015/171888
Başvuru Sahibi
Ysk Mühendislik Ltd. Şti.
İdare
Karayolları Genel Müdürlüğü Program ve İzleme Dairesi Başkanlığı
İşin Adı
(Pertek-Hozat) Ayr.-Çemizgezek Feribot İskelesi Yolu Etüt ve Proje Danışmanlık
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/029  
: 53  
: 11.05.2016  
: 2016/UH.III-1281  
TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER:  
Başkan: Hamdi GÜLEÇ  
Üyeler: II. Başkan Şinasi CANDAN, Osman DURU, Erol ÖZ, Köksal SARINCA, Dr. Ahmet  
İhsan ŞATIR, Mehmet ATASEVER, Oğuzhan YILDIZ  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Ysk Mühendislik Ltd. Şti.,  
Cevizlidere Cad.1237 Sk. 1/13 Balgat Çankaya/ANKARA  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Karayolları Genel Müdürlüğü Program ve İzleme Dairesi Başkanlığı,  
İsmet İnönü Bulvarı No:14 06100 Çankaya/ANKARA  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2015/171888 İhale Kayıt Numaralı “(Pertek  
Etüt ve Proje Danışmanlık” İhalesi  
-Hozat) Ayr.-Çemizgezek Feribot İskelesi Yolu  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Karayolları Genel Müdürlüğü Program ve İzleme Dairesi Başkanlığı tarafından  
22.01.2016 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “(Pertek Hozat) Ayr. Çemizgezek  
-
-
Feribot İskelesi Yolu Etüt ve Proje Danışmanlık” ihalesine ilişkin olarak Ysk Mühendislik  
Ltd. Şti.nin 10.03.2016 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 18.03.2016 tarihli  
yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 28.03.2016 tarih ve 19538 sayı ile Kurum  
kayıtlarına alınan 28.03.2016 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2016/796 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,  
1) Kendileri tarafından sunulan bitirme belgesi benzer tanımına uymasına rağmen  
idarece uygun kabul edilmemesinin yerinde olmadığı, idarece şikâyete verilen cevabi yazıda  
1
deneyim belgesine konu işin DDY üst geçit köprüsü olduğu harita alımı, zemin etüdü ve  
yol projelerinin yapılmadığının belirtildiği, fakat belirtilenin aksine bitirme belgesinde işin  
karayolu üstgeçidi olduğu; yol projesi, trafik projesi ve zemin etüdü yapıldığının açıkça  
yazıldığı, söz konusu bitirme belgesinde bahsedilmemesine rağmen harita alımının da  
gerçekleştiği, dolayısıyla deneyim belgesine konu karayolları ağında bulunan Konya  
-
Antalya(Seydişehir) Yolu Demiryolu kesişimi noktasında etüt, proje ve mühendislik hizmeti  
olup İdari Şartname’de istenilen şartları tam olarak karşıladığı, ayrıca söz konusu belgelerinin  
2015/169902 İKN’li “Yoncalı-Adıvar İl Yolu Etüt ve Proje Danışmanlık” işi ihalesinde de  
kabul edildiği, bitirme belgesine konu olan projeler KGM standartlarına göre yapıldığı ve  
Karayolları tarafından kontrol edilerek onaylandığı,  
2) Şikâyete konu ihalede birim fiyat teklif cetvelinin sunulmadığı ve hangi iş  
kalemlerinin aşırı düşük olduğunun anlaşılamadığı, dolayısıyla idare tarafından önemli iş  
kalemlerinin belirtilerek aşırı düşük teklif açıklaması istenilse dahi açıklama yapan isteklinin  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/029  
: 53  
: 11.05.2016  
: 2016/UH.III-1281  
teklif ettiği tutarın tamamını açıklaması gerektiği, kendilerinin teklifinde de idare tarafından  
istenilen 11 personel en önemli maliyet kalemini oluşturduğu, idare tarafından şikâyetlerine  
verilen cevabi yazıda personel giderinin bir maliyet bileşeni olarak dikkate alınamayacağının  
ifade edildiği, 11 personelin yaklaşık 12 aylık toplam maliyeti sözleşme ve genel giderler  
hariç 329.044,32 TL olduğu, söz konusu bu tutar asgari ücretten hesaplandığı, mühendis  
maaşları göz önünde bulundurulduğunda bu maliyetin tutar olarak daha da yüksek olacağı,  
ayrıca %4 sözleşme ve genel giderlerin de maliyet hesabına dâhil edilmesi gerektiği, yapılan  
proje hizmeti olması sebebiyle tamamen personel çalıştırılmasına dayalı bir hizmet olduğu,  
işçilik maliyetinin idare tarafından göz ardı edilmesi istekliler arasında haksız rekabete neden  
olacağı, idare tarafından Özel Teknik Şartname’de istenilen üç adet karayolları kitabı  
toplamda bir maliyet oluşturduğu ve hesaba dâhil edilmesi gerektiği, dolayısıyla da aşırı  
düşük teklif açıklaması kabul edilen isteklinin teklif fiyatının aşırı düşük olduğu iddialarına  
yer verilmiştir.  
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit  
edilmiştir.  
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:  
Danışmanlık Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Tanımlar” başlıklı  
3’üncü maddesinde “(1) Bu Yönetmeliğin uygulanmasında 4734 sayılı Kanunun  
4
üncü  
maddesindeki tanımlar yanında;  
b) Benzer iş: İhale konusu veya işin bölümleriyle nitelik ve büyüklük bakımından  
benzerlik gösteren, aynı veya benzer usullerle gerçekleştirilen, teçhizat, ekipman, mali güç ve  
uzmanlık ile personel ve organizasyon gerekleri bakımından benzer özellik taşıyan  
işleri…ifade eder.” hükmü,  
Aynı Yönetmelik’in “Değerlendirmeye ilişkin esaslar” başlıklı 48’inci maddesinde  
“(1) Aday ve isteklilerin ihale konusu veya benzer işlerle ilgili deneyimlerinin  
değerlendirilmesinde; tek sözleşmeye ilişkin deneyimini gösteren belgeler dikkate alınır.  
Birden fazla deneyimi toplanarak değerlendirilemez.  
(2) İş deneyimini gösteren belgelerde yer alan ancak, ihale konusu veya benzer iş  
kapsamında bulunmayan işlerin tutarları deneyiminde değerlendirmeye alınmaz.…”  
2
hükmü,  
İnceleme konusu ihaleye ait İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler”  
başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu hizmetin;  
a) Adı: (Pertek Hozat) Ayr. Çemizgezek Feribot İskelesi Yolu Etüt ve Proje  
Danışmanlık  
-
-
b) Miktarı ve türü:  
Yaklaşık 19 km.  
c) Yapılacağı yer: Karayolları 8. Bölge (ELAZIĞ) Müdürlüğü); (Pertek-Hozat) Ayr.-  
Çemizgezek Feribot İskelesi İl Yolu (Km:0+000-19+000)...” düzenlemesi,  
Anılan Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri”  
başlıklı 7’nci maddesinde “…7.5.1. İsteklinin yurt içinde veya yurt dışında kamu veya özel  
sektörde bedel içeren tek bir sözleşme kapsamında taahhüt edilen ihale konusu veya benzer  
işlere ilişkin olarak;  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/029  
: 53  
: 11.05.2016  
: 2016/UH.III-1281  
a) İlk ilan veya davet tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde kabul işlemleri  
tamamlanan yapımla ilgili danışmanlık hizmet işlerindeki deneyimi gösteren belgeleri,  
b) İlk ilan veya davet tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde kabul işlemleri  
tamamlanan yapımla ilgili danışmanlık hizmet işlerinde ilk sözleşme bedelinin en az % 80'i  
oranında denetlenen ya da yönetilen işlerle ilgili deneyimi gösteren belgeleri,  
c) Devam eden yapımla ilgili danışmanlık hizmet işlerinde; ilk sözleşme bedelinin  
kusursuz olarak tamamlanması ve ilk ilan veya davet tarihinden geriye doğru son onbeş yıl  
içinde gerçekleşme oranının toplam sözleşme bedelinin en az % 80'ine ulaşması şartıyla;  
kusursuz olarak gerçekleştirilen ya da ilk sözleşme bedelinin en az % 80'i oranında  
denetlenen veya yönetilen işlerle ilgili deneyimi gösteren belgeleri veya  
d) Devredilen işlerde devir öncesindeki veya sonrasındaki dönemde ilk sözleşme  
bedelinin en az % 80'inin gerçekleştirilmesi şartıyla, ilk ilan veya davet tarihinden geriye  
doğru son on beş yıl içinde kabul işlemleri tamamlanan yapımla ilgili danışmanlık hizmet  
işlerine ilişkin deneyimi gösteren belgeleri,  
sunması zorunludur. İstekli tarafından teklif edilen bedelin % 25'den az olmamak üzere, ihale  
konusu veya benzer işlere ait tek sözleşmeye ilişkin deneyimini gösteren belgelerin  
sunulması gerekir.  
İş ortaklığında pilot ortağın, istenen deneyim tutarının en az % 70'ini, diğer  
ortakların her birinin, istenen deneyim tutarının en az % 10'unu sağlaması ve diğer ortak  
veya ortakların deneyim tutarı toplamının ise istenen deneyim tutarının % 30'undan az  
olmaması gerekir. Ancak, ihaleye katılan ortaklığının ortakları tarafından ortaklık oranları  
ve yapısı aynı olmak kaydıyla daha önce kurulmuş olan ortaklığının gerçekleştirdiği bir  
işten elde edilen deneyimini gösteren belgelerin sunulması halinde, pilot ortak ve diğer  
ortakların her birinin birinci cümledeki oranlara göre asgari deneyim tutarını sağlaması  
koşulu aranmaz. Konsorsiyumda ise her bir ortağın kendi kısmı için istenen deneyim  
tutarını sağlaması zorunludur.  
Yapımla ilgili hizmet işlerine ilişkin ihalelerde, tüzel kişi tarafından tam olarak  
değerlendirilmek üzere sunulan denetleme belgesinin, tüzel kişiliğin yarısından fazla  
hissesine sahip ortağına ait olması halinde, ticaret ve sanayi odası/ticaret odası bünyesinde  
bulunan ticaret sicil memurlukları veya serbest muhasebeci, yeminli mali müşavir ya da  
serbest muhasebeci mali müşavir tarafından, ilk ilan veya davet tarihinden sonra düzenlenen  
ve düzenlendiği tarihten geriye doğru son beş yıldır kesintisiz olarak bu şartın korunduğunu  
gösteren belgenin sunulması zorunludur.  
3
7.6. Benzer olarak kabul edilecek işler aşağıda belirtilmiştir:  
Bu ihalede benzer iş olarak kabul edilecek işler: ‘Otoyol’ veya ‘Devlet Yolu’ veya ‘İl  
Yolu’na ait; “Etüt ve Proje Mühendislik Hizmetleri” işi veya ‘Otoyol’ veya ‘Devlet Yolu’ veya  
‘İl Yolu’na ait; “Etüt ve Proje Danışmanlık Hizmetleri” işi benzer iş olarak kabul edilmiştir.  
Etüt ve Proje Mühendislik ve Müşavirlik Hizmetleri dışındaki ‘Kontrollük ve Müşavirlik  
hizmetleri’ benzer iş olarak değerlendirilmeyecektir...” düzenlemesi yer almıştır.  
Başvuru sahibi Ysk Mühendislik Ltd. Şti.nin teklif tutarının 445.276 TL, teklif  
bedeline göre karşılanması gereken toplam asgari deneyim tutarının 111.319  
(445.276x0,25) TL olduğu, İdari Şartname’nin 7.5.1’inci maddesinde yer alan düzenlemelere  
göre 111.319 TL tutarında deneyim belgesi sunulmasının zorunlu olduğu anlaşılmaktadır.  
Başvuru sahibi Ysk Mühendislik Ltd. Şti. tarafından deneyiminin tevsiki için Konya  
Büyükşehir Belediye Başkanlığı Fen İşleri Daire Başkanlığı tarafından 25.06.2008 tarihli ve  
3550 sayılı olarak düzenlenen bitirme belgesinin sunulduğu, söz konusu belgede işin  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/029  
: 53  
: 11.05.2016  
: 2016/UH.III-1281  
adının “Antalya Yolu Projesi İşi- 2007/69066” işi olduğu, hizmetin tanımının “1 Adet  
Karayolu Üst Geçidinin;  
-
-
-
-
-
-
Yol Projesinin Yapılması  
Trafik Projesinin Yapılması  
Köprü Projesinin Yapılması  
Drenaj Projesinin Yapılması  
Aydınlatma Projesinin Yapılması  
Jeolojik ve Jeoteknik Etüd Yapılarak Rapor Hazırlanması” olduğu, sözleşme tarihinin  
07.08.2007, kabul tarihinin 13.12.2007 ve belge tutarının ise 80.000 TL olduğu görülmüştür.  
İdari Şartname’de benzer olarak kabul edilecek işlerin; otoyol, devlet yolu veya il  
yoluna ait; etüt ve proje mühendislik hizmetleri işleri veya otoyol, devlet yolu veya il yoluna  
ait; etüt ve proje danışmanlık hizmetleri işlerinin benzer olarak kabul edileceği  
anlaşılmıştır.  
Söz konusu deneyim belgesinin benzer kapsamında işleri içerip içermediğine  
açıklık getirmek amacıyla deneyim belgesini düzenleyen Konya Büyükşehir Belediye  
Başkanlığı Fen İşleri Daire Başkanlığı’ndan 14.04.2016 tarihli ve 878 sayılı Kurum yazısı ile  
“İnceleme konusu ihaleye ait İdari Şartname’de benzer iş olarak “Bu ihalede benzer iş  
olarak kabul edilecek işler: ‘Otoyol’ veya ‘Devlet Yolu’ veya ‘İl Yolu’na ait; “Etüt ve Proje  
Mühendislik Hizmetleri” işi veya ‘Otoyol’ veya ‘Devlet Yolu’ veya ‘İl Yolu’na ait; “Etüt ve  
Proje Danışmanlık Hizmetleri” işi benzer iş olarak kabul edilmiştir. Etüt ve Proje  
Mühendislik ve Müşavirlik Hizmetleri dışındaki ‘Kontrollük ve Müşavirlik hizmetleri’ benzer  
olarak değerlendirilmeyecektir...” düzenlemesi yer almıştır.  
1- Tarafınızca 25.06.2008 tarih ve 11-01-755/3550 sayı ile “YSK Mühendislik Müş.  
Proje İnş. Tah. Bilgi Sis. Maden San. ve Tic. Ltd. Şti.” adına düzenlenen ve bir örneği ekte  
gönderilen bitirme belgesine konu kapsamında gerçekleştirilen yukarıda belirtilen  
işlerden, ihale konusu veya benzer iş olarak tanımlanan işlere uygun olanlarının ve bu  
işlerin parasal tutarlarının ayrıştırılarak tablo halinde gösterilmesi,  
2- Söz konusu bitirme belgesine esas teşkil eden bilgi ve belgelerin (İdari Şartname,  
Teknik Şartname, Sözleşme sureti vb. belgeleri içeren ihale dokümanı, yaklaşık maliyet  
tablosu ve son hakediş raporu) gönderilmesi gerekmektedir.” hususlarında bilgi ve belgelerin  
gönderilmesi istenmiştir.  
4
İlgili idarenin 27.04.2016 tarihinde Kurum kayıtlarına alınan 21.04.2016 tarihli ve  
14265 sayılı cevabi yazısı “...Söz konusu ihale dokümanları yazımız ekinde gönderilmiş olup,  
bahse konu bitirme belgesinde belirtilen hizmet alım işinin tamamı yazınızda tanımlanan  
benzer iş tanımına uyduğundan ayrıca bir parasal tutar tablosu oluşturulmamıştır.” şeklinde  
olup, söz konusu yazı ekinde idari şartname, teknik şartname, sözleşme sureti, yaklaşık  
maliyet tablosu ve son hakediş raporuna yer verildiği görülmüştür.  
İdare tarafından otoyol, devlet yolu veya il yoluna ait; etüt ve proje mühendislik/  
danışmanlık hizmetleri işlerinin benzer olarak istendiği, başvuru sahibi tarafından sunulan  
bitirme belgesine konu işin Götürü Bedel Hizmet Alımı Sözleşme Tasarısı’nın “İş Tanımı”  
başlıklı 5’inci maddesinde “Sözleşme konusu iş; yaklaşık  
2
km yol ile sanat yapısı uygulama  
projeleri hazırlanması hizmet alımı olup; Antalya Yolu Projesi İşi’dir…” şeklindeki  
düzenlemesi ile belgeyi düzenleyen ilgili idarenin yukarıdaki cevabi yazısı da dikkate  
alındığında, sunulan deneyim belgesine konu işin şikâyete konu hizmet işiyle benzer  
nitelik ve büyüklükte, tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipman ile mali güç, ihtisas ve  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/029  
: 53  
: 11.05.2016  
: 2016/UH.III-1281  
organizasyon gerekleri itibariyle benzer nitelikte olduğu anlaşılmıştır. Dolayısıyla deneyim  
belgesinin idarece kabul edilmemesi işleminin uygun olmadığı anlaşıldığından, başvuru  
sahibi isteklinin bu iddiasının yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.  
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:  
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Sınır değer ve aşırı düşük teklifler”  
başlıklı 59’uncu maddesinde “(1) İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra  
Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değeri hesaplar.  
(2) Aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemlerine ilişkin olarak, ihale ilanı ve  
dokümanında belirtilmek kaydıyla, üçüncü, dördüncü ve beşinci fıkralardaki koşullar  
çerçevesinde aşağıdaki seçeneklerden bir tanesi kullanılır.  
a) Sınır değerin altında olan teklifler ihale komisyonunca aşırı düşük teklif olarak tespit  
edilir ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli  
olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili ayrıntılar yazılı olarak istenir. İhale komisyonu;  
1) Verilen hizmetin ekonomik olması,  
2) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı  
avantajlı koşullar,  
3) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
b) İhale, aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemleri yapılmaksızın sonuçlandırır.  
c) Aşırı düşük teklif sınır değerinin altında teklif sunan isteklilerin teklifi açıklama  
istenmeksizin reddedilir.  
(3) Yaklaşık maliyeti Kanunun 8 inci maddesinde öngörülen eşik değerin yarısına eşit  
veya bu değerin üzerinde olan ihalelerde, ikinci fıkranın (a) bendinin kullanılması zorunludur.  
(4) Yaklaşık maliyeti Kanunun 8 inci maddesinde öngörülen eşik değerin yarısına kadar  
olan, açık ihale, belli istekliler arasında ihale veya Kanunun 21 nci maddesinin (b), (c) ve (f)  
bentleri gereğince pazarlık usulü ile yapılan personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet  
alımı ihalelerinde, ikinci fıkranın (a), (b) veya (c) bendindeki seçeneklerden birinin  
kullanılması zorunludur.  
(5) Aşağıdaki işlerin ihalelerinde ikinci fıkranın (b) bendinin kullanılması zorunludur.  
a) Yaklaşık maliyeti Kanunun 8 inci maddesinde öngörülen eşik değerin yarısına kadar  
olan ve Kanunun 21 nci maddesinin (a), (d) ve (e) bentleri gereğince pazarlık usulü ile  
5
yapılan personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı ihaleleri.  
b) Yaklaşık maliyeti Kanunun 8 inci maddesinde öngörülen eşik değerin yarısına kadar  
olan personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihaleleri.  
c) Kurum tarafından yayımlanan aşırı düşük teklif sorgulaması yapılamayacak alımlar  
listesinde yer alan işlerin ihaleleri.” hükmü,  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarında teklif  
fiyata dâhil olacak giderler” başlıklı 78’inci maddesinde “78.1. Personel çalıştırılmasına  
dayalı hizmet alımları; ihale konusu işte çalıştırılacak personel sayısının ihale dokümanında  
belirlendiği, bu personelin çalışma saatlerinin tamamının idare için kullanıldığı ve yaklaşık  
maliyetinin en az % 70’lik kısmının asgari işçilik maliyeti ile varsa ayni yemek ve yol  
giderleri dahil işçilik giderinden oluştuğu hizmetlerdir.  
78.6. Tekliflerin hazırlanmasında ve asgari işçilik maliyetinin hesaplanmasında, ihale  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/029  
: 53  
: 11.05.2016  
: 2016/UH.III-1281  
tarihinde yürürlükte bulunan asgari ücret dikkate alınacaktır.  
78.29. Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde, sözleşme gideri ve  
genel giderler dahil toplam asgari işçilik maliyetinin altında işçilik bedeli sunan isteklilerin  
teklifleri, ihale dokümanına aykırı teklif sunulduğu gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakılır.  
78.30. Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde isteklilerin teklif  
bedelleri varsa yüklenici karı ile aşağıdaki bileşenlerden oluşur:  
a) Asgari İşçilik Maliyeti: İhale tarihinde yürürlükte bulunan brüt asgari ücret veya  
idari şartnamede brüt asgari ücretin yüzde (%) fazlası olarak belirlenen ücret (ulusal bayram  
ve genel tatil günleri ile fazla çalışma saatlerine ilişkin ücretler dahil), nakdi yemek ve yol  
bedeli gibi prime esas kazancın hesabında esas alınan işçiliğe bağlı diğer ödemeler ve işveren  
sigorta primlerinin toplam tutarı asgari işçilik maliyetini oluşturur.  
b) İşçilikle Bağlantılı Ayni Giderler: İdari şartnamede işçi sayısıyla bağlantı olarak  
teklife dahil edilmesi öngörülen ayni giderler teklif bileşeni kabul edilir.  
c) Hizmetin Yürütülmesine Yardımcı Unsurlar: İhale konusu hizmet işinin  
yürütülmesinde yardımcı nitelikte olan ve idari şartnamede belirtilen unsurlar teklif bileşeni  
kabul edilir.  
ç) Sözleşme Giderleri ve Genel Giderler: İhale ve sözleşmeye ilişkin damga vergileri,  
Kamu İhale Kurumu payı ve noter masrafları gibi sözleşme giderleri ile amortisman, ihale  
konusu işte kullanılacak giyim gideri, oryantasyon (ihale konusu işe uyum) eğitimi gideri,  
20/6/2012 tarihli ve 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu uyarınca işyeri hekimliği ve iş  
güvenliği uzmanı ücreti ile çalışanlara verilecek eğitim gideri, silahlı atış eğitim gideri, özel  
güvenlik mali sorumluluk sigortası gideri, yaka kartı, önemli bir bileşen olarak  
değerlendirilmeyen ilaçlama gideri, toplu ulaşım kartı bedeli ve bu nitelikteki genel giderleri  
karşılamak üzere, birim fiyat teklif cetvelinde yer alan her bir işçilik birim fiyatı üzerinden;  
işçi sayısı üzerinden teklif alınması idarece uygun görülmeyen kalemi/kalemleri için ise  
çalıştırılacak her bir personelin işçilik maliyeti üzerinden, % 4 oranında hesaplanan sözleşme  
giderleri ve genel giderler teklif bileşeni olarak kabul edilir.” açıklaması,  
Aynı Tebliğ’in “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin  
değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “79.1. Personel çalıştırılmasına dayalı  
hizmet alımı ihalelerinde kar hariç yaklaşık maliyet tutarı; personel çalıştırılmasına dayalı  
olmayan hizmet alımı ihalelerinde ise yaklaşık maliyetin 1,30 sayısına bölünmesinden elde  
edilen tutar sınır değer olarak kabul edilir.  
6
79.2. İhale ilanında ve dokümanında teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden  
açıklama isteneceği belirtilen hizmet alımı ihalelerinde, aşırı düşük tekliflerin  
değerlendirilmesi aşamasında aşağıdaki düzenlemelere göre işlem tesis edilmesi  
gerekmektedir.  
79.2.1. Aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda, isteklilerin  
yapacakları açıklamalara esas olacak önemli teklif bileşenlerinin, bütün istekliler için aynı  
unsurları içerecek şekilde belirtilmesi zorunludur. Aşırı düşük teklif açıklaması sunulması için  
isteklilere üç (3) gününden az olmamak üzere uygun bir süre verilir.  
79.2.2. İstekliler aşırı düşük olarak tespit edilen tekliflerini aşağıdaki yöntemleri  
kullanarak açıklayabilirler.  
79.2.2.1. Üçüncü Kişilerden Alınan Fiyat Teklifleri: Teklifi oluşturan maliyet  
bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat  
teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili  
olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit  
tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/029  
: 53  
: 11.05.2016  
: 2016/UH.III-1281  
teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek  
ve fiyat teklifinin ekinde idareye verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli  
görülmesi halinde bu tutanaklar meslek mensubundan istenebilecektir.  
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin  
mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen  
ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması  
halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında  
olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu  
tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre  
tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki  
ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin  
yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi  
gerekmektedir.  
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin  
altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek  
mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine  
göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit  
tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan  
ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle  
kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.  
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden  
alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu  
değildir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir…” açıklaması yer almaktadır  
İdari Şartname’nin “Teklif ve sözleşme türü” başlıklı 19’uncu maddesinde “19.1.  
İstekliler tekliflerini, götürü bedel üzerinden vereceklerdir. İhale sonucu, ihale üzerinde  
bırakılan istekli ile toplam bedel üzerinden götürü bedel sözleşme imzalanacaktır.”  
düzenlemesi,  
Anılan Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde;  
7
“25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında her türlü vergi(KDV Hariç), resim, harç ve  
benzeri giderlerle, ulaşım giderleri teklif fiyatına dahildir.  
25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni  
gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları  
karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir  
hak talebinde bulunamaz.  
25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:  
25.3.1.  
Hizmetin yapılması sırasında çalıştırılan personellere ait tüm giderlerde teklif fiyatına  
dahildir.  
25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer  
Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir...”  
düzenlemesi,  
Aynı Şartname’nin “Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde; “33.1. İhale komisyonu  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/029  
: 53  
: 11.05.2016  
: 2016/UH.III-1281  
verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır  
değer hesaplar.  
33.2. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre  
açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri  
aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen  
kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak  
ister. İhale komisyonu;  
a) Verilen hizmetin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı  
avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen  
teklifler, geçerli teklif olarak belirlenir. İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin sınır  
değerin altında olması durumunda kesin teminat 40.1 maddesinde yer alan hüküm uyarınca  
hesaplanan tutar üzerinden alınır.” düzenlemesi yer almaktadır.  
Yukarıda yer alan Tebliğ açıklamasından, personel çalıştırılmasına dayalı hizmet  
alımları; ihale konusu işte çalıştırılacak personel sayısının ihale dokümanında belirlendiği, bu  
personelin çalışma saatlerinin tamamının idare için kullanıldığı ve yaklaşık maliyetinin en az  
%70’lik kısmının asgari işçilik maliyeti ile varsa ayni yemek ve yol giderleri dâhil işçilik  
giderinden oluşan hizmetler olduğu anlaşılmıştır.  
Yapılan incelemede, ihalede 20 adet ihale dokümanı satın alındığı, 22.01.2016  
tarihinde yapılan ihaleye 15 isteklinin katıldığı, idarece sınır değerin 445.275,64 TL olarak  
hesaplandığı, belirlenen sınır değerin altında geçerli teklif verdiği tespit edilen Orion Tasarım  
Plan Proje Müh. İnş. Tic. Ltd. Şti., Mehsa Müh. Müş. İnş. A. Ş., Epro Müh. Bil. İş. İnş. ve  
Tur. Dan. San. ve Tic. Ltd. Şti., Proje Merkezi Müh. Dan. İnş. ve Tic. Ltd. Şti. ile Saçın  
Harita İnş. Proje ve Tic. Ltd. Şti.den 09.02.2016 tarihinde EKAP üzerinden gönderilen yazı  
ile Yersel Yöntemle Sayısal Harita Üretim İşi, Yol Projesi, Araştırma Mühendislik Hizmetleri  
İşlerine ilişkin kalemlere yönelik aşırı düşük teklif açıklamalarının sunulmasının istendiği,  
sadece Epro Müh. Bil. İş. İnş. ve Tur. Dan. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından aşırı düşük teklif  
açıklaması sunulduğu, sunulan açıklamanın idare tarafından kabul edildiği görülmüştür.  
8
İdarece hazırlanan yaklaşık maliyet hesap cetveli incelendiğinde, harita işleri kalemi  
için 66.500 TL, proje işleri 308.750 TL, büyük sanat yapıları 18.041,67 TL, araştırma  
hizmetleri 148.833,33 TL ve trafik projeleri için 36.733,33 TL olarak toplam yaklaşık  
maliyetin 578.858,33 TL, sınır değerin ise 445.275,64 (578.858,33/1,30) TL olarak  
hesaplandığı tespit edilmiştir.  
Şikâyete konu ihalenin 22.01.2016 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirildiği,  
teklif türünün ise götürü bedel olduğu, söz konusu ihalede teklif türünün götürü bedel  
olmasından dolayı birim fiyat teklif cetveline yer verilmediği, İdari Şartname’de personel  
maliyetine ilişkin bir düzenleme yapılmadığı, ihalede çalışacak personelin çalışma saatlerinin  
tamamının idare için kullanılıp kullanılmayacağına yönelik de bir düzenleme yapılmadığı,  
ayrıca idarece şikâyete verilen cevapta “İhale konusu personel çalıştırılmasına dayalı bir  
ihale olmayıp, bu işte çalışacak personeller aynı zamanda birçok projede çalışacağından ve  
bunun maliyetinin de ne olacağı “aşırı düşük hesaplanması” aşamasında tespit  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/029  
: 53  
: 11.05.2016  
: 2016/UH.III-1281  
edilemediğinden;  
ayrıca Kamu ihale Genel Tebliği’nin 78.30’uncu maddesindeki %4  
oranındaki sözleşme giderleri ve genel giderler sadece personel çalıştırmasına dayalı  
ihalelerde geçerli olduğu” şeklindeki cevabi yazısı da dikkate alındığında, söz konusu  
ihalenin personel çalıştırılmasına dayalı bir olmadığı, dolasıyla da idarece önemli teklif  
bileşenler belirlenerek aşırı düşük teklif açıklaması istenmesinin ve sınır değer tespitinin  
yerinde olduğu, ayrıca istekliler tarafından idarece belirlenen önemli teklif bileşenlere ilişkin  
aşırı düşük teklif açıklaması yapmalarının yeterli olduğu, başvuru sahibi isteklinin iddia ettiği  
gibi teklifi oluşturan bütün kalemlerinin açıklanmasının gerekmediği anlaşılmıştır.  
İdare tarafından 09.02.2016 tarihinde EKAP üzerinden gönderilen yazı ile Yersel  
Yöntemle Sayısal Harita Üretim İşi, Yol Projesi, Araştırma Mühendislik Hizmetleri İşlerine  
ilişkin kalemlere yönelik 23.02.2016 tarihine kadar aşırı düşük teklif açıklamalarının  
sunulmasının istendiği anlaşılmıştır.  
İdare tarafından gönderilen ihale işlem dosyası üzerinden yapılan incelemede, ihale  
üzerinde bırakılan Epro Müh. Bil. İş. İnş. ve Tur. Dan. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından  
23.02.2016 tarihli sunulan aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında, Yersel Yöntemle Sayısal  
Harita Üretim İşi ve Yol Projesi gideri kalemleri için Karadeniz Harita Müh. Müş. ve Taah.  
Ltd. Şti.den alınmış fiyat teklifi, Araştırma Mühendislik Hizmetleri İşleri kalemine ilişkin  
ise Arter Mühendislik Mak. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.den alınmış fiyat teklifinin sunulduğu ve  
söz konusu kalemleri oluşturan alt girdilerin ayrı ayrı gösterilerek açıklandığı söz konusu  
,
fiyat tekliflerinin SMMM tarafından imzalandığı ve iletişim bilgilerinin de belirtilmek  
suretiyle kaşelendiği, ayrıca Tebliğ açıklamasına uygun olarak gerekli ibarenin de yer aldığı,  
dolayısıyla ihale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasının uygun olduğu  
anlaşıldığından başvuru sahibinin bu iddiasının yerinde olmadığı neticesine varılmıştır.  
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle  
giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, başvuru sahibi Ysk Mühendislik  
Ltd. Şti.nin teklifinin değerlendirmeye alınması ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata  
uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
9
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici  
işlem belirlenmesine,  
Oybirliği ile karar verildi.  
Hamdi GÜLEÇ  
Başkan  
Şinasi CANDAN  
II. Başkan  
Osman DURU  
Kurul Üyesi  
Erol ÖZ  
Kurul Üyesi  
Köksal SARINCA  
Dr. Ahmet İhsan ŞATIR  
Mehmet ATASEVER  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/029  
: 53  
: 11.05.2016  
: 2016/UH.III-1281  
Kurul Üyesi  
Kurul Üyesi  
Kurul Üyesi  
Oğuzhan YILDIZ  
Kurul Üyesi  
10