Ana Sayfa / Kararlar / Türkiye Kömür İşletmeleri Kurumu Genel Müdürlüğü (TKİ) Garp Linyitleri İşletme Müessesesi / 2015/181120-Yeni Laboratuvar Binası Yapılması İşi
Bilgi
İKN
2015/181120
Başvuru Sahibi
Novustan İnşaat Mühendislik Danışmanlık Sanayi ve Ticaret A.Ş.
İdare
Türkiye Kömür İşletmeleri Kurumu Genel Müdürlüğü (TKİ) Garp Linyitleri İşletme Müessesesi
İşin Adı
Yeni Laboratuvar Binası Yapılması İşi
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/025  
: 26  
: 18.04.2016  
: 2016/UY.I-1104  
TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER:  
Başkan: Mahmut GÜRSES  
Üyeler: Ali Kemal AKKOÇ, Ahmet ÖZBAKIR, Mehmet Zeki ADLI, Hamdi GÜLEÇ, Dr.  
Mehmet AKSOY  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Novustan İnşaat Mühendislik Danışmanlık Sanayi ve Ticaret A.Ş.,  
Kazım Özalp Mah. Kız Kulesi Sokak No: 30/1 Çankaya/ANKARA  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Türkiye Kömür İşletmeleri Kurumu Genel Müdürlüğü (TKİ) Garp Linyitleri İşletme  
Müessesesi,  
Durak Mah. Etiler Cad. No: 22 43300 Tavşanlı/KÜTAHYA  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2015/181120 İhale Kayıt Numaralı “Yeni Laboratuvar Binası Yapılması” İşi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Türkiye Kömür İşletmeleri Kurumu Genel Müdürlüğü (TKİ) Garp Linyitleri İşletme  
Müessesesi tarafından 08.02.2016 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Yeni  
Laboratuvar Binası Yapılması” ihalesine ilişkin olarak Novustan İnşaat Mühendislik  
Danışmanlık Sanayi ve Ticaret A.Ş.nin 16.03.2016 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun,  
idarenin 24.03.2016 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 01.04.2016 tarih ve  
20588 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 01.04.2016 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet  
başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2016/845 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle idarece firmalarının sınır değerin üzerinde olan  
teklifinin ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak, sınır değerin altında tek teklif olan  
Karaca İnş. Tic. ve San. Ltd. Şti. - Cihan Alp İş Ortaklığı’nın teklifinin ise ekonomik açıdan  
en avantajlı teklif olarak belirlendiği, ancak idare tarafından aşırı düşük teklif olarak tespiti  
yapılan sınır değerin altındaki teklifin sorgulamasının yapılmamış olmasında hukuka ve  
mevzuata uygunluk bulunmadığı ve gerek 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu ve gerekse Yapım  
İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği hükümlerine aykırı olduğu, 4734 sayılı Kanun’un  
38’inci maddesi ve düzenleme gerekçesi dikkate alındığında ihale konusu işin türü, niteliği ve  
yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne göre aşırı düşük teklif sorgulaması yapılmasının  
hukuki bir zorunluluk olduğu, idarece başka ihalelerde aşırı düşük teklif açıklaması istenirken  
söz konusu ihalede istenmemesinin çelişki yarattığı ve bu durumun 4734 sayılı Kanun’un  
5’inci maddesine aykırı olduğu, ayrıca söz konusu ihaledeki düzenlemeye göre yaklaşık  
maliyetin %40’ı oranındaki tutarda teklifin verilmiş olması durumunda bu durumun isteklinin  
teklifinin en uygun teklif olacağı yönünde karar alınması sonucunu doğuracağı ve bu karara  
istinaden isteklinin sözleşmeyi imzalamasının zorunlu olduğu, aksi takdirde teminatının gelir  
1
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/025  
: 26  
: 18.04.2016  
: 2016/UY.I-1104  
kaydedileceği ve yasaklanacağı, bu nedenle aşırı düşük teklif sorgulaması yapılmasından  
kaçınılmasının kanunun öngördüğü bir durum olmadığı, yasa hükmü emredici bir dil  
kullanmışken amir hüküm karşısında bu hükmün aksine bir düzenlemenin ikincil mevzuatla  
yapılamayacağı, yasa metninin ve lafzının yarattığı bu sonucun ikincil mevzuatla yani Kamu  
İhale Genel Tebliği, Uygulama Yönetmelikleri veya İdari Şartnameler ile değiştirilemeyeceği,  
kaldı ki ikincil mevzuatta, değinilen konularda aşırı düşük teklif açıklaması istenilmeyeceğine  
ilişkin hiçbir hükmün bulunmadığı, bu nedenle aşırı düşük teklif sorgulaması yapılmadan  
ihalenin sonuçlandırılmasının hukuka ve mevzuata aykırı olduğu, ihalede sınır değerin altında  
kalan istekliden aşırı düşük teklif savunması alınması gerektiği iddialarına yer verilmiştir.  
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit  
edilmiştir.  
Türkiye Kömür İşletmeleri Kurumu Genel Müdürlüğü (TKİ) Garp Linyitleri İşletme  
Müessesesi tarafından 08.02.2016 tarihinde yapılan “Yeni Laboratuvar Binası Yapılması”  
işine ilişkin ihaleye 6 isteklinin katıldığı, 07.03.2016 onay tarihli ihale komisyon kararında  
sınır değerin 3.537.484,62 TL olarak belirlendiği, İdari Şartname’nin 33’üncü maddesinde yer  
alan “33.2. İhale, Kanunun 38 inci maddesinde öngörülen açıklama istenmeksizin ekonomik  
açıdan en avantajlı teklif üzerinde bırakılacaktır.” düzenlemesi gereğince ihalede sınır  
değerin altında teklif veren Karaca İnş. Tic. ve San. Ltd. Şti. - Cihan Alp İş Ortaklığı  
ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi, sınır değerin üzerinde teklif veren Novustan İnşaat  
Mühendislik Danışmanlık Sanayi ve Ticaret A.Ş. ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci  
teklif sahibi olarak belirlenmiştir.  
İhale ilan tarihi itibariyle yürürlükte bulunan 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun  
“Eşik değerler” başlıklı 8’inci maddesinde “Bu Kanunun 13 ve 63 üncü maddelerinin  
uygulanmasında yaklaşık maliyet dikkate alınarak kullanılacak eşik değerler aşağıda  
belirtilmiştir:  
a) Genel bütçeye dahil daireler ve katma bütçeli idarelerin mal ve hizmet alımlarında  
üçyüzmilyar Türk Lirası. (Dokuzyüzyirmiüçbinyediyüzyirmibir Türk Lirası)  
b) Kanun kapsamındaki diğer idarelerin mal ve hizmet alımlarında beşyüzmilyar Türk  
Lirası. (Birmilyonbeşyüzotuzdokuzbinbeşyüzotuzsekiz Türk Lirası)  
c) Kanun kapsamındaki idarelerin yapım işlerinde onbirtrilyon Türk Lirası.  
(Otuzüçmilyonsekizyüzyetmişbinyirmibeş Türk Lirası)” hükmü,  
Anılan Kanun’un “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhale  
komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği  
yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden  
önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği  
bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.  
İhale komisyonu;  
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,  
2
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/025  
: 26  
: 18.04.2016  
: 2016/UY.I-1104  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım  
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne  
göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin  
belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu  
maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık  
maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile  
yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen  
açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale  
komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.”  
hükmü,  
Aynı Kanun’un “Kesin teminat” başlıklı 43’üncü maddesinde “Taahhüdün sözleşme  
ve ihale dokümanı hükümlerine uygun olarak yerine getirilmesini sağlamak amacıyla,  
sözleşmenin yapılmasından önce ihale üzerinde kalan istekliden ihale bedeli üzerinden  
hesaplanmak suretiyle % 6 oranında kesin teminat alınır.  
Kurum, ihale üzerinde kalan isteklinin teklifinin sınır değerin altında olması hâlinde,  
bu istekliden yaklaşık maliyetin % 6’sından az ve % 15’inden fazla olmamak üzere alınacak  
kesin teminat oranına ilişkin düzenlemeler yapabilir.” hükmü,  
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Teminatlar” başlıklı 56’ncı  
maddesinde “(1) İhalelerde, teklif edilen bedelin yüzde üçünden az olmamak üzere, istekli  
tarafından verilecek tutarda geçici teminat alınır.  
(2) İhale üzerinde bırakılan istekliden sözleşme imzalanmadan önce, teklif fiyatının  
sınır değere eşit veya üzerinde olması halinde teklif fiyatının % 6’sı, sınır değerin altında  
olması halinde ise yaklaşık maliyetin % 9’u oranında kesin teminat alınır.” hükmü,  
Anılan Yönetmelik’in “Sınır değer ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 60’ıncı  
maddesinde “(1) İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından  
belirlenen yönteme göre sınır değeri hesaplar.  
(2) Aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemlerine ilişkin olarak, ihale ilanı ve  
dokümanında belirtilmek kaydıyla, üçüncü, dördüncü, beşinci ve altıncı fıkralardaki koşullar  
çerçevesinde aşağıdaki seçeneklerden bir tanesi kullanılır.  
a) Sınır değerin altında olan teklifler ihale komisyonunca aşırı düşük teklif olarak  
tespit edilir ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte  
önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili ayrıntılar yazılı olarak istenir. İhale  
komisyonu;  
1) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
3
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/025  
: 26  
: 18.04.2016  
: 2016/UY.I-1104  
2) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı  
avantajlı koşullar,  
3) Teklif edilen işin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
b) İhale, aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemleri yapılmaksızın  
sonuçlandırılır.  
c) Aşırı düşük teklif sınır değerinin altında teklif sunan isteklilerin teklifi açıklama  
istenmeksizin reddedilir.  
(3) Yaklaşık maliyeti Kanunun 8 inci maddesinde öngörülen eşik değerin üçte birine  
eşit veya bu değerin üzerinde olan ihalelerde, ikinci fıkranın (a) bendinin kullanılması  
zorunludur.  
(4) Yaklaşık maliyeti Kanunun 8 inci maddesinde öngörülen eşik değerin üçte birine  
kadar olan ve açık ihale veya Kanunun 21 nci maddesinin (b) ve (c) bentleri gereğince  
pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde, ikinci fıkranın (a), (b) veya (c) bendindeki seçeneklerden  
birisinin kullanılması zorunludur.  
(5) Yaklaşık maliyeti Kanunun 8 inci maddesinde öngörülen eşik değerin üçte birine  
kadar olan ve belli istekliler arasında ihale veya Kanunun 21 nci maddesinin (a), (d) ve (e)  
bentleri gereğince pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ikinci fıkranın (b) bendinin  
kullanılması zorunludur.  
(6) Kurum tarafından yayımlanan aşırı düşük teklif sorgulaması yapılamayacak  
alımlar listesinde yer alan işlerin ihalelerinde ikinci fıkranın (b) bendinin kullanılması  
zorunludur.” hükmü,  
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1.  
İhale konusu işin  
a) Adı:Yeni Laboratuvar Binası Yapılması  
b) Yatırım proje no'su/kodu:20906  
c) Miktarı ve türü:  
3.500 m2 kapalı inşaat alanına sahip laboratuvar binası inşaatının yapılması  
ç) Yapılacağı yer:Tunçbilek” düzenlemesi,  
Anılan Şartname’nin “Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. İhale  
komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme  
göre sınır değeri hesaplar.  
33.2. İhale, Kanunun 38 inci maddesinde öngörülen açıklama istenmeksizin ekonomik açıdan  
en avantajlı teklif üzerinde bırakılacaktır. İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin sınır  
değerin altında olması durumunda kesin teminat 40.2 maddesinde yer alan hüküm uyarınca  
hesaplanan tutar üzerinden alınır.” düzenlemesi,  
Aynı Şartname’nin “Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi” başlıklı  
35’inci maddesinde “35.1. Bu ihalede ekonomik açıdan en avantajlı teklif, teklif edilen  
fiyatların en düşük olanıdır.” düzenlemesi,  
“Kesin teminat” başlıklı 40’ıncı maddesinde “40.1. İhale üzerinde bırakılan istekliden  
sözleşme imzalanmadan önce, ihale bedelinin % 6'sı oranında kesin teminat alınır.  
4
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/025  
: 26  
: 18.04.2016  
: 2016/UY.I-1104  
40.2. Ancak, ihalenin sınır değerin altında teklif veren isteklilerden biri üzerinde  
bırakılmasına karar verilmesi halinde ise kesin teminat, yaklaşık maliyetin % 9'u oranında  
alınır.  
40.3. İhale üzerinde bırakılan isteklinin ortak girişim olması halinde, toplam kesin teminat  
miktarı, ortaklık oranına veya işin uzmanlık gerektiren kısımlarına verilen teklif tutarlarına  
bakılmaksızın, ortaklardan biri veya birkaçı tarafından karşılanabilir.” düzenlemesi,  
İhale ilanının “Diğer hususlar” başlıklı 13’üncü maddesinde “İhale, Kanunun 38 inci  
maddesinde öngörülen açıklama istenmeksizin ekonomik açıdan en avantajlı teklif üzerinde  
bırakılacaktır.” düzenlemesi bulunmaktadır.  
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 60’ıncı maddesinin 4’üncü  
fıkrasında yer alan hüküm uyarınca yaklaşık maliyeti Kamu İhale Kanunu’nun 8’inci  
maddesinde öngörülen eşik değerin üçte birine kadar olan ve açık ihale usulü ile yapılan  
ihalelerde, anılan Yönetmelik maddesinin 2’nci fıkrasının (a), (b) veya (c) bendindeki  
seçeneklerden bir tanesinin kullanılmasının zorunlu olduğu hüküm altına alınmıştır. Yine  
anılan Yönetmelik’in 56’ncı maddesinde ihale üzerinde bırakılan istekliden sözleşme  
imzalanmadan önce, teklif fiyatının sınır değere eşit veya üzerinde olması halinde teklif  
fiyatının % 6’sı, sınır değerin altında olması halinde ise yaklaşık maliyetin % 9’u oranında  
kesin teminat alınacağı hükme bağlanmıştır.  
İhale ilan tarihi itibariyle 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 8’inci maddesinde yer  
alan hükme göre yapım işlerinde eşik değerin 33.870.025,00 TL olarak belirlendiği, anılan  
Yönetmelik’in 60’ıncı maddesinin 4’üncü fıkrasında yer alan hükme istinaden eşik değerin  
1/3’ünün 11.290.008,33 TL olarak hesaplandığı, ihalenin yaklaşık maliyetinin 4.552.165,96  
TL olduğu göz önüne alındığında ihale konusu işin yaklaşık maliyetinin eşik değerin 1/3’ünün  
altında olduğu görülmüştür.  
Yukarıda belirtilen mevzuat hükmü uyarınca idare tarafından ihale konusu yapım  
işinin yaklaşık maliyetinin eşik değerin 1/3’ünün altında kalması sebebiyle anılan Yönetmelik  
maddesinin 2’nci fıkrasının (a), (b) veya (c) bendindeki seçeneklerden bir tanesinin  
kullanılmasının zorunlu olduğu, bu nedenle idarece ihale dokümanında yapılan  
düzenlemelerden, anılan Yönetmelik’in 60’ıncı maddesinin ikinci fıkrasının (b) bendinin  
kullanıldığı ve İdari Şartname’nin 33.2’nci maddesinde de, aşırı düşük teklif açıklaması  
istenilmeksizin ihalenin ekonomik açıdan en avantajlı teklif üzerinde bırakılacağı  
düzenlemesine yer verildiği görülmüştür.  
İhale komisyonu tarafından tekliflerin alınmasından sonra İdari Şartname’nin 33.2’nci  
maddesine dayanılarak, ihalenin aşırı düşük teklif açıklaması istenilmeksizin geçerli en düşük  
teklif sahibi olan Karaca İnş. Tic. ve San. Ltd. Şti. - Cihan Alp İş Ortaklığı üzerinde  
bırakıldığı ve anılan isteklinin teklifinin sınır değerin altında olması sebebiyle yaklaşık  
maliyetin % 9’u oranında kesin teminat alınacağının belirtildiği görülmüştür.  
İdarenin aşırı düşük teklif sorgulaması yapmaması işleminin dayanağının İdari  
Şartname’nin 33.2’nci maddesi olduğu, aynı düzenlemenin 11.01.2016 tarihli İhale İlanı’nda  
da yer aldığı, dolayısıyla idarenin işleminin yukarıda belirtilen mevzuat hükümleri ve ihale  
dokümanına uygun olduğu görüldüğünden, başvuru sahibi isteklinin bu husustaki iddiasının  
yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
5
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/025  
: 26  
: 18.04.2016  
: 2016/UY.I-1104  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen  
şikâyet başvurusunun reddine,  
Oybirliği ile karar verildi.  
Mahmut GÜRSES  
Başkan  
Ali Kemal AKKOÇ  
Kurul Üyesi  
Ahmet ÖZBAKIR  
Kurul Üyesi  
Mehmet Zeki ADLI  
Kurul Üyesi  
Hamdi GÜLEÇ  
Kurul Üyesi  
Dr. Mehmet AKSOY  
Kurul Üyesi  
6