Ana Sayfa / Kararlar / Karayolları Genel Müdürlüğü 3. Bölge Müdürlüğü / 2016/20767-(Konya-Aksaray) Ayr-Eskil, Yeşilova ve Bağlantı Yollarının Yapımı İşi
Bilgi
İKN
2016/20767
Başvuru Sahibi
Heltaş İnşaat Taahhüt Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.
İdare
Karayolları Genel Müdürlüğü 3. Bölge Müdürlüğü
İşin Adı
(Konya-Aksaray) Ayr-Eskil, Yeşilova ve Bağlantı Yollarının Yapımı İşi
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/040  
: 14  
: 29.06.2016  
:
2016/UY.I-1707  
TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER:  
Başkan: Hamdi GÜLEÇ  
Üyeler: II. Başkan Şinasi CANDAN, Osman DURU, Köksal SARINCA, Dr. Ahmet İhsan  
ŞATIR, Oğuzhan YILDIZ  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Heltaş İnşaat Taahhüt Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.,  
Yıldızevler Mah. 717. Sok. No: 15/7 Çankaya/ANKARA  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Karayolları Genel Müdürlüğü 3. Bölge Müdürlüğü,  
Horozluhan Mahallesi Ankara Caddesı No: 151 42300 Selçuklu/KONYA  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2016/20767 İhale Kayıt Numaralı “(Konya  
Yollarının Yapımı İşi” İhalesi  
-Aksaray) Ayr-Eskil, Yeşilova ve Bağlantı  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Karayolları Genel Müdürlüğü 3. Bölge Müdürlüğü tarafından 15.03.2016 tarihinde  
açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “(Konya Aksaray) Ayr Eskil, Yeşilova ve Bağlantı  
-
-
Yollarının Yapımı İşi” ihalesine ilişkin olarak Heltaş İnşaat Taahhüt Sanayi ve Ticaret Ltd.  
Şti.nin 16.05.2016 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 26.05.2016 tarihli yazısı  
ile reddi üzerine, başvuru sahibince 03.06.2016 tarih ve 33645 sayı ile Kurum kayıtlarına  
alınan 03.06.2016 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2016/1350 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, aşırı düşük teklif açıklamalarının, idarece Kamu  
İhale Genel Tebliği’nin 45.1.9’uncu maddesine göre saatlik asgari ücretin altında olduğu  
1
gerekçesiyle reddedilmemesi gerektiği, açıklamalarında 2016 yılı saatlik asgari ücretin altında  
hiçbir işçilik bedeli bulunmadığı iddialarına yer verilmiştir.  
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit  
edilmiştir.  
Başvuruya konu ihaleye ait İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler”  
başlıklı 2’nci maddesinde  
2.1. İhale konusu işin  
a) Adı:(Konya Aksaray) Ayr-Eskil, Yeşilova ve Bağlantı Yollarının Yapımı İşi  
-
b) Yatırım proje no'su/kodu:1986E040380, 1973E040980  
c) Miktarı (fiziki) ve türü:  
Yaklaşık 30 km yol yapımı  
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.  
ç) Yapılacağı yer:(Konya-Aksaray) Ayr.-Eskil, Yeşilova ve Bağlantı Yolları”  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/040  
: 14  
: 29.06.2016  
:
2016/UY.I-1707  
düzenlemesi,  
İdari Şartname’nin “Teklif ve sözleşme türü” başlıklı 19’uncu maddesinde 19.1.  
İstekliler tekliflerini, her bir kaleminin miktarı ile bu kalemleri için teklif edilen birim  
fiyatlarının çarpımı sonucu bulunan toplam bedel üzerinden vereceklerdir; ihale sonucu, ihale  
üzerine bırakılan istekliyle her bir kaleminin miktarı ile kalemleri için teklif edilen birim  
fiyatların çarpımı sonucu bulunan toplam bedel üzerinden teklif birim fiyat sözleşme  
imzalanacaktır.” düzenlemesi,  
Anılan Şartname’nin “Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde  
33.1. İhale  
komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme  
göre sınır değeri hesaplar.  
33.2. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre  
açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri  
aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen  
kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak  
ister. İhale komisyonu;  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı  
avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen işin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen  
teklifler, geçerli teklif olarak belirlenir. İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin sınır  
değerin altında olması durumunda kesin teminat 40.2 maddesinde yer alan hüküm uyarınca  
hesaplanan tutar üzerinden alınır.” düzenlemesi,  
Aynı Şartname’nin “Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi” başlıklı  
35’inci maddesinde “35.1. Bu ihalede ekonomik açıdan en avantajlı teklif, fiyatla birlikte  
fiyat dışı unsurlar da dikkate alınarak belirlenecektir.  
35.1.1.  
2
A. Değerlendirme “teklif fiyatı” ile “kalite ve teknik değer nitelik” olmak üzere iki  
kısımda yapılacaktır.  
A.1. Teklif fiyatı puanlaması  
Teklif fiyatı puanlaması 70 tam puan üzerinden yapılacaktır. Geçerli teklif (idari  
şartnamenin 33.2. maddesine göre sınır değer altında kalan isteklilerden açıklamaları yeterli  
görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayarak teklifleri reddedilen istekliler geçersiz teklif  
olarak değerlendirilir)veren istekliler arasında teklif edilen en düşük teklif fiyatı sahibi istekli  
70 puan alacak olup, diğer isteklilere ait teklif puanları; TP = (TFmin 70) / TF formülü ile  
x
hesaplanacaktır.  
Bu formülde;  
TP: Teklif puanı,  
TFmin: Geçerli teklifler içinden istekliler arasında teklif edilen en düşük teklif fiyatı,  
TF: İsteklinin teklif fiyatı,  
ifade eder.  
A.2. Kalite ve teknik değer nitelik puanlaması  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/040  
: 14  
: 29.06.2016  
:
2016/UY.I-1707  
Kalite ve teknik değer nitelik puanlaması 30 tam puan üzerinden yapılacaktır. Geçerli  
teklif veren isteklilere ait kalite ve teknik değer nitelik puanlamasına konu kalemleri  
aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.  
İş Kalemi No ve Puanı  
AKU/2 = 8 AKU/1 = 15 AKS/2 = 7  
TOPLAM =30  
Söz konusu kalemleri için isteklilerce teklif edilen fiyatların toplam tekliflerine  
oranının; aynı kalemlerinin yaklaşık maliyetteki bedellerinin toplam yaklaşık maliyete  
oranının %70 - %130 aralığında (%70 ve %130 dahil) kalması durumunda her bir kalemi  
için yukarıdaki tabloda yer alan puanlar verilecektir. İsteklilerin teklif oranları %70 - %130  
aralığı dışında kalıyorsa kalemleri için puan alamayacaklardır. Kalite ve teknik değer  
nitelik puanı, her bir kalemi için verilen puanların toplamıdır.  
A.3. Toplam puan  
Toplam puan, teklif fiyat puanı ile kalite ve teknik değer nitelik puanının toplamıdır.  
A.4. Fiyat dışı unsurlar dikkate alınarak değerlendirilmiş teklif bedeli  
Fiyat dışı unsurlar dikkate alınarak değerlendirilmiş teklif bedeli;  
FDTF = (ETF  
Bu formülde;  
x
100) / TTP formülü ile hesaplanacaktır.  
FDTF: İsteklinin fiyat dışı unsurlar dikkate alınarak değerlendirilmiş teklif bedeli,  
ETF: Toplam puanı en yüksek istekliye ait teklif bedeli,  
TTP: İsteklinin toplam puanı,  
ifade eder.  
B. Ekonomik açıdan en avantajlı teklif  
Ekonomik açıdan en avantajlı teklif, fiyat dışı unsurlar dikkate alınarak  
değerlendirilmiş teklif bedeli en düşük olan istekliye ait teklif bedelidir  
35.2. Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin birden fazla istekli tarafından verilmiş  
olması halinde;  
35.2.1. Teklif fiyatı daha düşük olan istekli ekonomik açıdan en avantajlı teklif olarak  
belirlenecektir.  
35.3. Bu madde boş bırakılmıştır.  
35.4. Yerli istekliler lehine fiyat avantajı uygulanması:  
3
35.4.1. Bu ihalede, tekliflerin değerlendirilmesinde yerli istekliler lehine % 15 (rakam  
ve yazıyla) on beş oranında fiyat avantajı uygulanacaktır. Ortakları arasında yabancı gerçek  
ve/veya tüzel kişi bulunan ortak girişimler bu fiyat avantajından yararlanamaz. Yerli istekliler  
lehine fiyat avantajı, yabancı isteklilerin fiyat dışı unsurlar dikkate alınarak değerlendirilmiş  
teklif bedellerine, bu bedeller üzerinden yukarıda belirtilen fiyat avantajı oranı uygulanarak  
bulunacak tutar eklenmek suretiyle hesaplanacaktır.” düzenlemesi yer almaktadır.  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı Düşük Teklifler” başlıklı 38’inci  
maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya  
idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu  
teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli  
olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.  
İhale komisyonu;  
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/040  
: 14  
: 29.06.2016  
:
2016/UY.I-1707  
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne  
göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin  
belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu  
maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık  
maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile  
yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen  
açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale  
komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.”  
hükmü yer almaktadır.  
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Sınır değer ve aşırı düşük teklifler”  
başlıklı 60’ıncı maddesinde de benzer hüküm yer almaktadır.  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı  
45’inci maddesinde “45.1. İhale ilanında ve dokümanında belirtilmesi kaydıyla, idareler sınır  
değerin altında olan tekliflerin değerlendirilmesine ilişkin olarak aşağıdaki seçenekleri  
uygulayabilirler.  
a) İhale ilanında ve dokümanında teklifi sınır değerin altında olan isteklilerden  
açıklama isteneceğinin belirtildiği ihalelerde, sınır değerin altında olan teklifler ihale  
komisyonunca aşırı düşük teklif olarak tespit edilir ve bu isteklilerden (45.1.2 - 45.2)  
maddelerinde belirtilen esaslara göre açıklama istenir.  
Bu çerçevede; sınır değerin altında olan tekliflere ilişkin (a), (b) ve (c) bentlerinde yer  
alan açıklamalar doğrultusunda tesis edilecek işlemler, idari şartnamenin “sınır değer”  
başlıklı maddesinin ilgili dipnotunda belirtilen seçeneklerden uygun olanı esas alınarak  
düzenlenir.  
4
İhale ilanında ve dokümanında teklifi sınır değerin altında olan isteklilerden açıklama  
isteneceğinin belirtildiği ihalelerde, idarelerce sorgulama ve isteklilerce açıklama yapılması  
işlemleri (45.1.2 - 45.2) maddelerinde belirtilen esaslar uyarınca yürütülecektir.  
45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin % 80’lik  
bölümünü oluşturan kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu  
çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) gününden az  
olmamak üzere makul bir süre verilir.  
45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı  
kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş  
kalemleri/grupları belirlenir.  
Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80  
oranına kadar olan kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/040  
: 14  
: 29.06.2016  
:
2016/UY.I-1707  
aşılmasına neden olan kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan kalemleri/grupları  
olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan kalemleri/grupları için sorgulama  
yapılmayacaktır.  
45.1.2.2. İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş  
kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri  
listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu  
tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.  
Yaklaşık maliyeti oluşturan kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üne eşit ve altında olanlar için isteklilerden  
açıklama yapılması istenilmeyecektir.  
Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması  
nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan  
itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi  
belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama  
istenilmeyecektir.  
Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla kalemi/grubunun analizinde  
yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz  
toplamının % 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki  
oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.  
Analizlerdeki işçilik girdisi, tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa  
dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.  
45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden  
(45.1.2.1) maddesinde belirlediği kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili  
yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de  
belirtecektir.  
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan kalemleri/grupları için hazırlayacakları  
analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil  
analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.  
5
45.1.3.İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları  
istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklif fiyatı  
aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların  
belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede;  
teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit  
edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında;  
b) Teklif birim fiyatlı işlerde; açıklama istenen kalemlerinin birim fiyatlarına ilişkin  
olarak ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri  
sunacaklardır. Sorgulamaya konu edilmeyen kalemleri/grupları için analiz sunulması  
istenmeyecektir.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/040  
: 14  
: 29.06.2016  
:
2016/UY.I-1707  
45.1.4. İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;  
a) Teklif birim fiyatlı işlerde; her bir kaleminin yapım şartlarına, tarif ve içeriğine  
göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler,  
inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi  
cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin  
de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi  
durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması  
gerekmektedir.  
İdare tarafından bütün kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı  
düzenlenebileceği gibi, kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz  
formatı da düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz  
formatının hangi kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.  
Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş  
kalemleri (özel kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla kalemini ihtiva eden iş  
kalemleri (paçal kalemi) için bu kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının  
gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında istekli olabileceklere verilmesi  
gerekmektedir. Ancak idarece niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan kalemlerine  
ilişkin isteklilerin açıklamaları kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş  
kalemlerine ilişkin açıklamalar 45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir.  
45.1.5. İsteklilerin kalemleri/iş grupları için kamu kurum ve kuruluşlarınca  
yayımlanmış cari yıl birim fiyatları veya bu fiyatlardan daha yüksek fiyatları teklif etmeleri ve  
söz konusu kalemleri/grupları için; hangi kamu kurum ve kuruluşunun birim fiyatını  
kullandıklarını, birim fiyat poz numarasını da yazmak suretiyle liste halinde belirterek  
açıklamaları kapsamında sunmaları durumunda analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu  
kapsamda; isteklilerin, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış “kar ve genel gider  
içermeyen birim fiyatların” üzerine, kendi belirledikleri “kar ve genel gideri” ilave ederek  
birim fiyatlarını oluşturmaları durumunda da; hangi kamu kurum ve kuruluşunun “kar ve  
genel gider hariç birim fiyatını” kullandıklarını ve kendi belirledikleri “kar ve genel gider”  
tutarını yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları halinde  
6
de, söz konusu kalemleri/iş grupları için analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu  
kapsamda isteklilerin analiz düzenlemeleri zorunlu olmayan söz konusu kalemleri/grupları  
için 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına da gerek bulunmamaktadır.  
Örneğin; isteklinin, “150 dozlu demirsiz beton” kalemi için Bayındırlık ve İskan  
Bakanlığının 16.001 poz numaralı birim fiyatını (2010 B.F: 97,86 TL) teklif etmesi, “200  
dozlu demirsiz beton” kalemi için Bayındırlık ve İskan Bakanlığının 16.002 poz numaralı  
birim fiyatının (2010 B.F: 104,00 TL) üzerinde 105,00 TL teklif vermesi, 250 dozlu demirsiz  
beton” kalemi için Bayındırlık ve İskan Bakanlığının 16.003 poz numaralı birim fiyatının  
kar ve genel gider hariç tutarına, (110,13/1,25=88,10 TL) kendi belirlediği % 18 kar ve genel  
gider karşılığı eklemek suretiyle 103,96 TL (88,10  
x
1,18) teklif etmesi ve teklif ettiği söz  
konusu birim fiyatları aşağıdaki örnek listede gösterildiği şekilde tablo halinde göstermesi  
durumunda; bu üç kalemi için analiz düzenlemesi zorunlu değildir.  
Kamu kurum ve kuruluşlarının yayımlanmış birim fiyatları kullanılarak oluşturulan teklif  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/040  
: 14  
: 29.06.2016  
:
2016/UY.I-1707  
birim fiyat listesi (Örnek)  
Kamu kurum ve kuruluş birim  
fiyatları  
Teklif  
Teklif  
Kar  
ve  
Kar ve  
genel  
gider  
dahil  
birim  
fiyat  
Teklif  
edilen  
birim  
fiyat  
Sıra  
No  
Poz  
No  
genel edilen  
gider kar ve  
hariç genel  
birim gider  
fiyat  
İş kaleminin adı  
Birim fiyatı alınan  
kurum/kuruluş  
(TL)  
(TL)  
(TL)  
(TL)  
1
16.001 150  
16.002 200  
16.003 250  
dozlu Bayındırlık ve İskan  
97,86  
97,86  
demirsiz beton  
Bakanlığı  
2
dozlu Bayındırlık ve İskan  
104,00  
105,00  
demirsiz beton  
Bakanlığı  
3
dozlu Bayındırlık ve İskan  
110,13 88,10  
15,86 103,96  
demirsiz beton  
Bakanlığı  
İş kalemleri/grupları için, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar  
esas alınarak teklif sunulmuş olmakla birlikte; yukarıda belirtildiği şekliyle liste halinde  
belirtilmemesi durumunda, söz konusu kalemleri/grupları için analiz sunulması zorunludur.  
İlan veya davet tarihinde cari yıl birim fiyatın yayımlanmamış olması durumunda,  
istekli tarafından önceki yılın yayımlanmış birim fiyatları kullanılabilir.  
45.1.6. Analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı  
tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçleri kullanan ve söz konusu rayiçleri poz  
numaralarını da belirtmek suretiyle liste halinde sunan isteklilerin, söz konusu rayiçlere  
ilişkin olarak 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına gerek bulunmamaktadır.  
45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale  
dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım  
şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların  
7
üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir. Analizler üzerinde yapılan incelemede;  
çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar  
esas alınarak, hesaplama hatası ihale komisyonu tarafından re’sen düzeltilir. Bu şekilde  
düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatın üzerinde olan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
45.1.9. İş kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer  
alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamaz.  
45.1.10. İhale komisyonu, sınır değerin altındaki tekliflerin önemli bileşenlerini;  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı  
koşullar,  
c) Teklif edilen yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda istekliler tarafından yapılan yazılı açıklamaları da dikkate almak  
suretiyle değerlendirir ve ihaleyi sonuçlandırır.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/040  
: 14  
: 29.06.2016  
:
2016/UY.I-1707  
45.1.13. Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit  
edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları  
açıklamada, sorgulamaya konu kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere  
dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.  
İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;  
a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,  
b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,  
c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş  
fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,  
ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen  
asgari fiyatlar,  
d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,  
e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,  
f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b. dir.  
İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun  
olanları açıklamaları kapsamında sunacaklardır.  
Yukarıda sayılan bilgi ve belgelerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen  
mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekliler tarafından gerekçesi belirtilmek  
suretiyle ilgili mevzuatına göre son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi  
ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir (Örnek: Yurt dışından ithal edilen mallara  
ilişkin olarak gümrük giriş beyannamesi kullanılarak açıklama yapılabilir). Yüklenicinin  
dışında üçüncü kişilerce inşaat mahalli dışında imal edilen ve esaslı başka bir işçilik veya  
malzeme katkısı yapılmaksızın yapıya monte edilen kalemlerinin üçüncü kişilerden alınan  
fiyat teklifleri ile açıklanması durumunda, bu kalemlerine ilişkin analiz sunulması zorunlu  
değildir. Ayrıca, istekliler tarafından teklif kapsamındaki harita, kadastro ve proje işlerine  
ilişkin yapılacak açıklamalarda üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin sunulması  
yeterlidir.  
45.1.13.1.Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi  
alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan  
veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife  
konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı  
8
(Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup,  
meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek ve fiyat teklifinin ekinde idareye  
verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde bu tutanaklar  
meslek mensubundan istenebilecektir.  
45.1.14. Aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda; (45.1.3 - 45.1.13) maddelerine  
uygun açıklamada bulunmayan, açıklamaları idarece tanımlanan yapım şartlarına uymayan  
veya teknik şartnameye aykırı hususlar içeren isteklilerin teklifleri gerekçeleri belirtilmek  
suretiyle reddedilecektir…” açıklamaları bulunmaktadır.  
İdari Şartname’nin 2’nci maddesinde ihalenin adının “(Konya-Aksaray) Ayr-Eskil,  
Yeşilova ve Bağlantı Yollarının Yapımı İşi” olduğu, 19’uncu maddesinde teklif ve sözleşme  
türünün birim fiyat teklif olarak belirlendiği görülmüştür.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/040  
: 14  
: 29.06.2016  
:
2016/UY.I-1707  
İnceleme konusu ihalede yaklaşık maliyetin idarece 51.662.616,74 TL olarak  
hesaplandığı tespit edilmiştir. Açık ihale usulü ile gerçekleştirilen söz konusu ihalede  
isteklilerin birim fiyat üzerinden teklif sundukları görülmüştür. Ayrıca idarece, Sözleşme  
Tasarısı’nın 33.1’inci maddesinde ve kalemlerinden AKU/1 içerisindeki AKU/8  
kalemi içerisinde bulunan DOP ibaresi “Modifiye Edici Katkı Malzemesi (Sbs)” şeklinde  
düzeltilmek üzere adet zeyilname düzenlendiği, söz konusu zeyilnamelerden DOP ibaresi  
-A  
iş  
2
“Modifiye Edici Katkı Malzemesi (Sbs)” şeklinde düzeltilmesiyle beraber isteklilere miktar  
kısmı boş olan analizlerin miktar kısmı doldurulmuş olarak alt analizlere girilmemiş haliyle  
yeniden verildiği görülmüştür.  
Anılan ihalede 62 adet ihale dokümanı satın alındığı ve 15.03.2016 tarihinde yapılan  
ihaleye 30 isteklinin katıldığı, ihale komisyonunun yaklaşık maliyet tutarı ile geçerli teklifleri  
esas almak suretiyle aşırı düşük teklifler için sınır değeri 33.462.050,71 TL olarak belirlediği  
görülmüştür.  
İhale komisyonu kararı ve ihale işlem dosyası üzerinde yapılan incelemede, bütün  
zarfların usulüne uygun olduğu, idarece ihaleye verilen teklif zarfları sonrası öncelikle  
tekliflerin listelendiği, sonrasında İdari Şartname’de belirlenen fiyat dışı unsurlar dikkate  
alınarak teklif bedellerinin değerlendirildiği, anılan süreç sonrasında düzenlenen ihale  
komisyonu kararına göre ise Akba İnşaat Ltd. Şti.nin teklifinin “birim fiyat teklif cetvelinde  
aritmetik hata olduğu” gerekçesiyle, Yıldızyapı İnşaat A.Ş.-Ünal Keserin teklifinin “İş  
hacmini gösteren belgelerde cirosu yetersiz olduğu” gerekçesiyle değerlendirme dışı  
bırakıldığı, Heltaş İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin de aralarında bulunduğu 13 isteklinin  
teklifinin ihale komisyonu tarafından sınır değerin altında olmaları sebebiyle aşırı düşük teklif  
olarak değerlendirilip kendilerinden aşırı düşük teklif açıklaması talep edildiği, 12 isteklinin  
aşırı düşük teklif açıklaması sunmadığı gerekçesiyle tekliflerinin değerlendirme dışı  
bırakıldığı, Heltaş İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin aşırı düşük teklif açıklaması  
kapsamında sunduğu savunmanın ihale komisyonunca incelenerek uygun görülmeyip  
teklifinin reddedildiği ve ihalenin Ö.D.F. Yılmazlar İnş. Ltd. Şti. üzerinde bırakıldığı, Özce  
İnşaat Ltd. Şti.nin ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlendiği  
anlaşılmıştır.  
9
Başvuru sahibi isteklice söz konusu karar 06.05.2016 tarihinde EKAP üzerinden tebliğ  
alınmış, 16.05.2016 tarihli şikâyet dilekçesi ile şikâyet başvurusunda bulunulmuş, bahse konu  
başvuru idarenin 26.05.2016 tarihli yazısı ile reddedilmiş, başvurunun reddine ilişkin karar  
üzerine başvuru sahibi isteklice 03.06.2016 tarihli ve 33645 sayılı dilekçe ile itirazen şikâyet  
başvurusunda bulunulmuştur.  
Yapılan incelemede, ihale komisyonunca düzenlenen ihale komisyonu kararında aşırı  
düşük teklif açıklaması sunan Heltaş İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin uygun  
bulunmama gerekçesine yer verilmediği, sadece uygun bulunmama dayanağı olarak Kamu  
İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13’üncü maddesine yer verildiği görülmüş, zaten Heltaş İnş.  
Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından 16.05.2016 tarihinde idareye sunulan şikâyet  
dilekçesinde de “hiçbir gerekçe belirtmeden düşük teklif açıklamamızın ihale komisyonunca  
uygun bulunmadığı” ve “tarafımızdan sunulan açıklamada girdilerin eksiksiz olarak idare  
tarafından istenilen formata uygun olarak düzenlendiği” ifadelerine yer verildiği, 26.05.2016  
tarihinde idarenin vermiş olduğu cevapta ise başvuru sahibinin açıklamasının “Kamu İhale  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/040  
: 14  
: 29.06.2016  
:
2016/UY.I-1707  
Genel Tebliği’nin 45.1.9’uncu maddesine göre vasıflı işçilikler için de aynı teklif verilebilir  
ifadesi çıkarılması doğru olmamakla birlikte, bu durum Çevre Şehircilik Bakanlığı’nın rayiç  
listesinde de yer alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin  
altında olmamasının yanında, vasıflı ve vasıfsız işçilik fiyatları ayrımına gidilerek  
değerlendirilmiş ve fiyatlandırılmıştır.” gerekçesiyle reddedildiği görülmüştür.  
İdare tarafından Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.2.1’inci maddesinde yer alan  
açıklamalar doğrultusunda yaklaşık maliyetin %80’lik kısmına giren toplam 3 kaleminin  
aşırı düşük açıklaması istenilecek kalemi olarak belirlendiği, 22.04.2016 tarihli aşırı düşük  
teklif açıklama isteme yazısı ekinde açıklanması istenilen kalemleri listesi ile söz konusu iş  
kalemlerine ait analiz girdi cinslerinin gösterildiği analiz formatlarına yer verildiği, iş  
kalemleri için verilen analizlerde, açıklanması istenilmeyen analiz girdilerinin de belirtildiği  
görülmüştür.  
Açıklama istenilecek kalemlerinin AKS/2, AKU/1 ve AKU/2 olmak üzere toplamda  
3
adet kaleminin özel poz niteliğinde olduğu ve bu özel pozların inşaat grubuna ait  
olduğu anlaşılmış olup, ihale dökümanı kapsamında isteklilere anılan kalemlerine ilişkin  
girdi cins ve miktarlarını gösteren boş analizlerin verildiği görülmüştür.  
Bu kapsamda başvuru sahibi Heltaş İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin aşırı düşük  
teklif açıklamasının kabul edilmesi gerektiği iddiası ve idarece başvuru sahibinin aşırı düşük  
teklif açıklamasının değerlendirmeye alınmama gerekçesini belirttiği şikayete cevabı ile  
yapılan değerlendirme çerçevesinde başvuru sahibi isteklinin 29.04.2016 tarihinde idareye  
yazdığı dilekçe ile aşırı düşük teklif açıklamasında sunmuş olduğu tevsik edici belgeler ve  
ihale işlem dosyası içerisinde idarenin söz konusu açıklama istenilen kalemlerine yönelik  
yapmış olduğu analizler incelendiğinde;  
Başvuru sahibinin açıklama kapsamında açıklama istenilen kalemlerine ilişkin  
analizlere, kamu kurum ve kuruluşlarının birim fiyat ve rayiçlerini kullandığını gösterir  
listeye, SMMM Tespit Raporuna ve fiyat tekliflerine yer verdiği görülmüştür.  
Heltaş İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından sunulan aşırı düşük teklif  
açıklamasında kalemlerine ait analizler ve alt analizlerin yer aldığı, söz konusu alt  
10  
analizlerin Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ya da Karayolları Genel Müdürlüğü analizleri  
olduğu görülmüştür.  
Açıklama kapsamında sunulan alt analizlerden örneğin Çevre Şehircilik Bakanlığının  
03.521 poz no’lu lastik tekerlekli yükleyicideki operatör makinist ve yağcı, 03.530 pozundaki  
Formen ve makinist, 03.517 pozundaki makinist, 03.538 pozundaki şoför, KGM/1936  
pozundaki operatör makinist için birim fiyat açısından yapılan incelemede söz konusu girdiler  
için 1.647,00 TL birim fiyat öngörüldüğü, bu fiyatın saatlik olarak 7,32 TL’ye (1.647,00  
TL/225=7,32 TL) denk geldiği de anlaşılmaktadır.  
Söz konusu değerlendirmeler, şikayet ve idarenin şikayete verdiği cevap ile sınırlı  
olarak değerlendirildiğinde, Kamu İhale Genel Tebliği’nin “…45.1.9. İş kalemleri/gruplarına  
ait analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer alan işçilik fiyatları ihale tarihinde  
yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamaz…” açıklaması gereğince, bahse konu  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/040  
: 14  
: 29.06.2016  
:
2016/UY.I-1707  
ihalede olduğu gibi isteklilerce yapım işlerinde girdi olarak kullanılacak her tür nitelikteki  
işçilik gideri için (düz işçi, formen, yağcı, operatör makinist, makinist, erbab işçi vs.) ihale  
tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında açıklamada bulunulamayacaktır. Bahse  
konu ihalenin ihale tarihi 15.03.2016 olup, ihale tarihi itibarıyla 2016 yılı saatlik asgari ücret  
tutarı 7,32 TL’dir (1.647,00/225=7,32 TL). Heltaş İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından  
aşırı düşük açıklaması kapsamında işçilik için teklif ettiği 7,32 TL’lik birim fiyatların anılan  
mevzuata uygun olduğu, idarece aşırı düşük teklif açıklamalarının bu sebeple reddedilmesinin  
yerinde olmadığı, Heltaş İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin açıklama kapsamında sunulan alt  
analizlerdeki işçilik birim fiyatlarının 2016 yılı saatlik asgari ücretin altında olmadığı  
yönündeki iddiasının yerinde olduğu görülmüştür.  
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle  
giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, Heltaş İnş. Taah. San. ve Tic.  
Ltd. Şti.nin teklifinin değerlendirmeye alınması ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata  
uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici  
işlem belirlenmesine,  
Oybirliği ile karar verildi.  
Hamdi GÜLEÇ  
Başkan  
Şinasi CANDAN  
II. Başkan  
Osman DURU  
Kurul Üyesi  
Köksal SARINCA  
Kurul Üyesi  
11  
Dr. Ahmet İhsan ŞATIR  
Kurul Üyesi  
Oğuzhan YILDIZ  
Kurul Üyesi