Ana Sayfa / Kararlar / Banaz Belediye Başkanlığı Fen İşleri Müdürlüğü / 2016/90998-Uşak İli Banaz İlçesi Hamamboğazı Günübirlik Termal Tesisi
Bilgi
İKN
2016/90998
Başvuru Sahibi
Mestan KENAR
İdare
Banaz Belediye Başkanlığı Fen İşleri Müdürlüğü
İşin Adı
Uşak İli Banaz İlçesi Hamamboğazı Günübirlik Termal Tesisi
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/041  
: 20  
: 01.07.2016  
:
2016/UY.I-1767  
TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER:  
Başkan: Hamdi GÜLEÇ  
Üyeler: II. Başkan Şinasi CANDAN, Osman DURU, Köksal SARINCA, Dr. Ahmet İhsan  
ŞATIR, Oğuzhan YILDIZ  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Mestan KENAR,  
Organize Sanayi Bölgesi 2. Cad. No: 58 AFYONKARAHİSAR  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Banaz Belediye Başkanlığı Fen İşleri Müdürlüğü,  
Cumhuriyet Mah. Milli Egemenlik Cad. No: 1 64500 Banaz/UŞAK  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2016/90998 İhale Kayıt Numaralı “Uşak İli Banaz İlçesi Hamamboğazı Günübirlik Termal  
Tesisi” İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Banaz Belediye Başkanlığı Fen İşleri Müdürlüğü tarafından 20.04.2016 tarihinde açık  
ihale usulü ile gerçekleştirilen “Uşak İli Banaz İlçesi Hamamboğazı Günübirlik Termal  
Tesisi” ihalesine ilişkin olarak Mestan Kenar’ın 26.05.2016 tarihinde yaptığı şikâyet  
başvurusunun, idarenin 03.06.2016 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince  
10.06.2016 tarih ve 34735 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 09.06.2016 tarihli dilekçe ile  
itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2016/1386 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
1
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,  
1) Aşırı düşük teklif sorgulamasına ilişkin olarak idarece belirlenen açıklama  
istenilecek ve istenilmeyecek kalemleri için isteklilere gönderilen ilk analiz formatlarında  
aynı analiz girdilerinin bazı kalemlerinde açıklama istenilen analiz girdisi olarak, bazı iş  
kalemlerinde ise açıklama istenilmeyen analiz girdisi olarak belirlendiği, bunun üzerine yeni  
düzenlenen analiz formatlarına göre teklifleri sınır değerin altında kalan iki istekliden tekrar  
teklifleri ile ilgili olarak açıklama yapmaları için süre verildiği, idarece verilen süre içerisinde  
isteklilerden birisinin açıklamalarını sunmadığı, açıklama sunan diğer isteklinin  
açıklamalarının da kabul edildiği, idarece açıklama istenilmeyecek analiz girdilerinin her bir  
analizin %3’ünün altında kalan analiz girdileri üzerinden belirlendiği ifade edilerek yapılan  
işlemin hatalı olduğunun belirtildiği, oysaki idarece %3’ün altında olarak belirlenen açıklama  
istenilmeyecek analiz girdilerinin isteklilere verilmesi gereken girdiler olmadığı, yaklaşık  
maliyetin eki olarak ihale işlem dosyasında yer alması gereken bir belge olduğu, bu nedenle  
idarece yeniden aşırı düşük teklif sorgulaması yapılmasına gerek olmadığı, yapılan bu işlemin  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/041  
: 20  
: 01.07.2016  
:
2016/UY.I-1767  
mevzuat hükümlerine aykırı olduğu,  
2) İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından aşırı düşük teklif sorgulamasına yapılan  
açıklamaların mevzuata uygun olmadığı, bu anlamda;  
a) Aşırı düşük teklif sorgulamasına açıklama sunan isteklinin, açıklama istenilen iş  
kalemleri ile ilgili teklif ettiği miktarların idarece yaklaşık maliyette belirlenen miktarlarla  
uyumsuz olduğu ve idarece yeniden istenen savunmayla söz konusu miktarların uygun hale  
getirildiği,  
b) Açıklama istenilen inşaat özel kalemlerine ilişkin yapılan açıklamalarda, analiz  
girdilerinin hatalı olduğu, açıklama istenilmeyen analiz girdilerinin tutarlarının “0,00" olarak  
gösterildiği, söz konusu imalatların açıklama istenilmeyen analiz girdileri olmadan fen ve  
sanat kurallarına göre imalatının yapılamayacağı ve bu şekilde bir açıklamanın kabulünün  
mümkün olmadığı,  
c) Aşırı düşük teklif sorgulamasına açıklama sunan isteklinin açıklamaları kapsamında  
sunduğu hesap cetvelleri ve analizlerde aritmetik hatalar bulunduğu,  
d) Analizlerde kullanılan işçilik tutarlarının saatlik asgari ücretin altında olduğu, söz  
konusu açıklamanın da bu haliyle Kamu İhale Genel Tebliği’ne aykırı olduğu,  
e) Tesisat kalemleri ile ilgili olarak Çevre ve Şehircilik Bakanlığı birim fiyat  
kitabında yer alan ve montaj bedeli olan kalemleri için montaj bedellerinin de  
gösterilmediği, malzeme ve montaj bedellerinin ayrı ayrı gösterilmesi gerekirken bu  
zorunluluğa uyulmadığı,  
f) İnşaat kalemlerinin nakliyelerinin tedarik edildikleri yerlere göre değişiklik  
göstereceği ve birim fiyatlara dahil olmayacağı, imalat bünyesine giren malzemelerden temin  
yeri depo, ocak, fabrika olan girdilerin nakliyelerinin, yükleme boşaltma figüre vb. ayrıca  
hesaplanarak analizlerde gösterilmediği, idarenin yaklaşık maliyetlerinde nakliyeyi ve diğer  
giderleri ayrıca hesap etmemesinin; nakliye tutarlarının, açıklama istenen kalemlerinin  
2
analizlerine ve maliyet tutarlarına dahil edilmemesine gerekçe olamayacağı,  
g) Açıklama istenen kalemlerinin imalat birimleri ile açıklaması uygun bulunan  
isteklinin açıklamalarında belirttiği imalat birimlerinde uyumsuzluklar bulunduğu, (kg, m²,  
adet, vb.) piyasadan alınan proforma faturalardaki malzemelerin birimi ile (m², m³, adet, kg,  
vb.) idarenin analiz örneklerinde yer alan girdilerdeki birimlerin farklı olduğu, bu şekliyle  
yapılan açıklamaların mevzuat hükümlerine uygun olmadığı,  
h) Proforma faturaların mal veya malzeme ticareti ile iştigal eden firmalarca  
düzenlenmesi gerekirken o alanda faaliyet göstermeyen firmalardan temin edildiği,  
ı) Proforma faturaların ve fiyat tekliflerinin tamamının satışlar üzerinden  
düzenlendiği, bu durumun açıklama istenen çoğu kalemi için mümkün olmadığı, bu  
yönüyle de piyasadan temin edilen proforma faturaların gerçeği yansıtmadığı,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/041  
: 20  
: 01.07.2016  
:
2016/UY.I-1767  
j) Maliyet satış tutarı tespit tutanaklarında geçici vergi beyanname döneminin  
belirtilmediği, buna göre mevzuata aykırı olarak düzenlenen tutanakların kabul edilmemesi  
gerektiği iddialarına yer verilmiştir.  
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit  
edilmiştir.  
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:  
Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhale  
komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği  
yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden  
önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği  
bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.  
İhale komisyonu;  
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım  
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne  
göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin  
belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu  
maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık  
maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile  
yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen  
açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale  
komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas  
alır.” hükmü yer almaktadır.  
3
Kanun’un anılan maddesinde Kuruma aşırı düşük teklif sorgulaması ile ilgili olarak  
kriter belirleme yetkisi verilmiş olup, yapım ihaleleri için söz konusu kriterler Kamu İhale  
Genel Tebliği’nin “Aşırı düşük teklif değerlendirmesi” başlıklı 45’inci maddesinde  
düzenlenmiştir.  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı  
45’inci maddesinde sınır değerin hesaplanma yöntemine ilişkin kurallara yer verildikten sonra  
45.1.2’inci maddesinde “…45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık  
maliyetin % 80’lik bölümünü oluşturan kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak  
istenir. Bu çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) iş  
gününden az olmamak üzere makul bir süre verilir.  
45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/041  
: 20  
: 01.07.2016  
:
2016/UY.I-1767  
kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin %80’lik kısmına giren iş  
kalemleri/grupları belirlenir.  
Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı %80  
oranına kadar olan kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde %80 oranının  
aşılmasına neden olan kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan kalemleri/grupları  
olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan kalemleri/grupları için sorgulama  
yapılmayacaktır.  
45.1.2.2. İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş  
kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri  
listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üne eşit ve bu  
tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.  
Yaklaşık maliyeti oluşturan kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı kar ve  
genel gider hariç analiz toplamının %3’üne eşit ve altında olanlar için isteklilerden açıklama  
yapılması istenilmeyecektir.  
Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üne eşit veya altında olması  
nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan  
itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi  
belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama  
istenilmeyecektir.  
Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla kalemi/grubunun analizinde  
yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz  
toplamının %3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki  
oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.  
Analizlerdeki işçilik girdisi, tutarları analiz toplamının %3’üne eşit veya altında olsa dahi,  
açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.  
45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden  
(45.1.2.1) maddesinde belirlediği kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili  
yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de  
belirtecektir.  
4
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan kalemleri/grupları için hazırlayacakları  
analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil  
analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir…” şeklinde açıklama bulunmaktadır.  
20.04.2016 tarihinde gerçekleştirilen ihalede  
8
adet ihale dokümanının satın alındığı, 6  
isteklinin teklif sunduğu, tekliflerin tamamının ihale komisyonunca geçerli kabul edildiği,  
idarece hesaplanan yaklaşık maliyete ve isteklilerce teklif edilen fiyatlara göre sınır değerin  
8.335.288,65 TL olarak belirlendiği, Özallar İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. ile Özgü İnş.  
Taah. ve İnş. Mlz. Deko San. Tic. Ltd. Şti.-Sağlamlar İnş. Taah. Mak. Tic. ve San. Ltd. Şti. İş  
Ortaklığı olmak üzere iki isteklinin teklifinin sınır değerin altında kaldığı ve her iki istekliye  
de idarenin 22.04.2016 tarihli yazısı ile aşırı düşük teklif sorgulaması yapıldığı, Özallar İnş.  
Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin aşırı düşük teklif sorgulamasına açıklama sunmadığı, diğer  
istekli olan Özgü İnş. Taah. ve İnş. Mlz. Deko San. Tic. Ltd. Şti.  
-Sağlamlar İnş. Taah. Mak.  
Tic. ve San. Ltd. Şti. İş Ortaklığı tarafından yapılan açıklamanın ise idarenin 16.05.2016  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/041  
: 20  
: 01.07.2016  
:
2016/UY.I-1767  
tarihli yazısında belirtildiği üzere 04.380/005 no’lu analiz girdisinin açıklama istenilen analiz  
girdileri arasında yer almasına rağmen söz konusu analiz girdisinin açıklama istenilen iş  
kalemlerine ait bazı analizlerde açıklama istenilecek analiz girdisi olarak belirlendiği, bazı  
analizlerde ise açıklama istenilecek analiz girdisi olarak belirlenmediği tespiti yapılarak  
anılan istekliden aşırı düşük teklif sorgulamasına ilişkin açıklamaların tekrar verilmesinin  
istendiği, idarenin düzeltilmiş 16.05.2016 tarihli aşırı düşük teklif sorgulama yazısının  
Özallar İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti.ne de gönderildiği, ancak anılan istekli tarafından yine  
açıklama sunulmadığı, bu nedenle teklifinin değerlendirme dışı bırakıldığı, Özgü İnş. Taah.  
ve İnş. Mlz. Deko San. Tic. Ltd. Şti.-Sağlamlar İnş. Taah. Mak. Tic. ve San. Ltd. Şti. İş  
Ortaklığı tarafından yapılan açıklamanın idarece uygun bulunarak ihalenin anılan istekli  
üzerinde bırakıldığı anlaşılmıştır.  
İdarenin 22.04.2016 tarihli aşırı düşük teklif sorgulamasına ilişkin yazısı ekinde sıralı  
kalemleri listesi, sıralı analiz girdileri listesi ve analiz formatlarına yer verildiği, buna göre  
açıklama istenilen kalemleri ile analiz girdileri ve açıklama istenilmeyen kalemleri ile  
analiz girdilerinin belirtildiği, ancak 04.380/005 no’lu “çimento esaslı yüksek performanslı  
kayma özelliği azaltılmış açık bekleme süresi azaltılmış karo yapıştırıcısı”nın sıralı analiz  
girdileri listesinde açıklama istenilecek analiz girdisi olarak belirlenmesine rağmen, Özel Poz  
10, Özel Poz 12 poz numaralı kalemlerine ilişkin analizlere 04.380/005 no’lu analiz girdisi  
için açıklama istenilmeyecek girdi olarak belirtildiği, Özel Poz 14, Özel Poz 16. Özel Poz 21,  
Özel Poz 25 numaralı analizlerde ise açıklama istenilecek girdi olarak belirtildiği  
anlaşılmıştır.  
-
-
-
-
-
-
Mevzuatın yukarıya aktarılan “45.1.2.2. İhale komisyonu tarafından, açıklama  
istenilmesi gereken kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan  
“sıralı analiz girdileri listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının  
%3’üne eşit ve bu tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.  
Yaklaşık maliyeti oluşturan kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üne eşit ve altında olanlar için isteklilerden  
açıklama yapılması istenilmeyecektir.  
5
Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üne eşit veya altında olması  
nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan  
itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi  
belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama  
istenilmeyecektir.  
Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla kalemi/grubunun analizinde  
yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz  
toplamının %3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki  
oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.” hükmü gereğince aynı  
girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla kalemi/grubunun analizinde yer alması  
halinde bu girdinin oranının her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz toplamının  
%3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılması, herhangi bir analizdeki oranı %3’ün  
üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilmesi gerekmektedir.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/041  
: 20  
: 01.07.2016  
:
2016/UY.I-1767  
İdarece 04.380/005 no’lu “çimento esaslı yüksek performanslı kayma özelliği  
azaltılmış açık bekleme süresi azaltılmış karo yapıştırıcısı”nın bazı analizlerde açıklama  
istenilecek analiz girdisi olarak belirlenip bazılarında ise açıklama istenilmeyecek analiz  
girdisi olarak belirlenmesinin mevzuata aykırı olduğu tespiti ile yapılan hatanın mevzuat  
hükmüne uygun olarak düzeltilmesi amacıyla teklifleri sınır değerin altında kalan iki  
istekliden tekrar 16.05.2016 tarihli yazı ile açıklama istenmesinde yönünde tesis edilen  
işlemin mevzuata aykırı olmadığı anlaşıldığından başvuru sahibinin bu konudaki iddiası  
yerinde bulunmamıştır.  
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:  
a) Başvuru sahibinin aşırı düşük teklif sorgulamasına açıklama sunan isteklinin,  
açıklama istenilen kalemleri ile ilgili teklif ettiği miktarların idarece yaklaşık maliyette  
belirlenen miktarlarla uyumsuz olduğu ve idarece yeniden istenen savunmayla söz konusu  
miktarların uygun hale getirildiği yönündeki iddiası ile yapılan incelenmede;  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı  
45’inci maddesinde yer alan “45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında  
idarece hazırlanan “sıralı kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin  
%80’lik kısmına giren kalemleri/grupları belirlenir.  
Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı %80 oranına  
kadar olan kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde %80 oranının aşılmasına  
neden olan kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan kalemleri/grupları olarak  
belirlenecektir. Bunların dışında kalan kalemleri/grupları için sorgulama yapılmayacaktır.”  
şeklindeki açıklama ile anılan Tebliğ’in 45.1.4’üncü maddesinde yer alan “İdare tarafından  
ihale dokümanı kapsamında;  
a) Teklif birim fiyatlı işlerde; her bir kaleminin yapım şartlarına, tarif ve içeriğine  
göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler,  
inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi  
6
cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
b) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde; kalemleri ve/veya gruplarının yapım  
şartlarına bağlı kalınarak, her iş kalemi/iş grubunun içeriğine göre analizde yer almasını  
istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler, inşaat yerindeki yükleme,  
boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi cinslerinin belirlendiği, analiz  
girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin  
de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi  
durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması  
gerekmektedir.  
İdare tarafından bütün kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı  
düzenlenebileceği gibi, kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz  
formatı da düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz  
formatının hangi kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.”  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/041  
: 20  
: 01.07.2016  
:
2016/UY.I-1767  
şeklindeki açıklamaya göre idarece sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete  
oranlarının kümülatif toplamı %80 oranına kadar olan kalemleri/grupları ile kümülatif  
toplama eklendiğinde %80 oranının aşılmasına neden olan kalemi/grubu, sorgulamaya tabi  
tutulacak olan kalemleri/grupları olarak belirlendiği, idarenin 16.05.2016 tarihli aşırı düşük  
teklif sorgulama yazısına da açıklama istenilecek kalemlerine ilişkin analiz formatlarının  
eklendiği anlaşılmıştır.  
Başvuru sahibinin aşırı düşük teklif sorgulamasına açıklama sunan isteklinin, açıklama  
istenilen kalemleri ile ilgili teklif ettiği miktarların idarece yaklaşık maliyette belirlenen  
miktarlarla uyumsuz olduğu ve idarece yeniden istenen savunmayla söz konusu miktarların  
uygun hale getirildiği yönündeki iddiası ile ilgili olarak bir değerlendirme yapılabilmek  
amacıyla ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından 05.05.2016 tarihli yazı ekinde sunulan  
hesap cetvelinde belirtilen miktarlar ile 18.05.2016 tarihli açıklamaya ilişkin hesap  
cetvelindeki miktarlar ve idarece işin yaklaşık maliyetine ilişkin hesaplanan miktarlar  
tarafımızca tablo halinde düzenlenerek bir değerlendirme yapılmıştır.  
Anahtar teslimi götürü bedel üzerinden ihale edilen işlerde mevzuat uyarınca ihale  
konusu işe ilişkin uygulama projelerinin idarece hazırlanarak isteklilere verilmesi, isteklilerin  
de bu uygulama projeleri üzerinden imalat kalemlerine ilişkin metrajları kendilerinin  
hesaplaması ve tekliflerini oluşturması, imalat aşamasında da işi uygulama projesindeki  
şekliyle bitirmesi esastır. Yine anahtar teslimi götürü bedel üzerinden ihale edilen işlerde  
idarenin metrajları ile isteklilerin metrajlarının birebir örtüşmesi beklenmemekle birlikte  
aradaki metraj farkının makul düzeyde olması gerekmektedir. Şikayete konu ihalenin de  
anahtar teslimi götürü bedel teklif alınmak suretiyle yapıldığı hususu dikkate alındığında,  
imalat miktarlarının ihale dokumanı içerisinde isteklilere verilememesi dolayısıyla isteklilerce  
miktar tespitinin proje, pursantaj listeleri ve mahal listeleri üzerinden hesaplanması  
gerekmekte olup isteklilerce belirlenen miktarların ise idarenin belirlediği miktarlarla birebir  
örtüşmesi beklenmemektedir. Buna göre ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından her iki  
açıklamaları kapsamında sunulan hesap cetvelinde yer alan açıklama istenilecek iş  
kalemlerinin miktarlarının idarece hesaplanan miktarlarla yapılan kıyaslamasında anahtar  
7
teslimi götürü bedel olarak gerçekleştirilen ihale konusu için kabul edilebilir makul  
düzeylerde miktar farklılıklarının bulunduğu anlaşıldığından başvuru sahibinin bu konudaki  
iddiası yerinde bulunmamıştır.  
b) Başvuru sahibinin açıklama istenilen inşaat özel kalemlerine ilişkin yapılan  
açıklamalarda, analiz girdilerinin hatalı olduğu, açıklama istenilmeyen analiz girdilerinin  
tutarlarının “0,00" olarak gösterildiği, söz konusu imalatların açıklama istenilmeyen analiz  
girdileri olmadan fen ve sanat kurallarına göre imalatının yapılamayacağı ve bu şekilde bir  
açıklamanın kabulünün mümkün olmadığı yönündeki iddiası ile ilgili yapılan incelemede;  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı  
45’inci maddesinde yer alan “45.1.13. Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde  
önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi  
uyarınca yapacakları açıklamada, sorgulamaya konu kalemlerine/gruplarına ilişkin  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/041  
: 20  
: 01.07.2016  
:
2016/UY.I-1767  
analizler ile bu analizlere dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.  
İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;  
a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,  
b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,  
c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş  
fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,  
ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen  
asgari fiyatlar,  
d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,  
e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,  
f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b. dir.  
İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun  
olanları açıklamaları kapsamında sunacaklardır.  
...” şeklindeki açıklamaya göre, isteklilerin teklifleri ile ilgili olarak yapacakları  
açıklamalarda sorgulamaya konu kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere  
dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir. Buna göre söz konusu  
analizlerde yer alan her bir analiz girdisi ile ilgili olarak fiyat bildirimi olmalı ancak yine  
anılan Tebliğ’in 45.1.2.2’nci maddesinde yer alan açıklamaya göre yaklaşık maliyeti  
oluşturan kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı kâr ve genel gider hariç  
analiz toplamının %3’üne eşit ve altında olanlar için bildirilen fiyatın dayanağına ilişkin  
herhangi bir açıklama sunulmasına gerek bulunmamaktadır.  
İdarece ikinci kez aşırı düşük teklif sorgulamasına konu olan 04.380/005 no’lu  
“çimento esaslı yüksek performanslı kayma özelliği azaltılmış açık bekleme süresi azaltılmış  
karo yapıştırıcısı”na ait analiz gidisinin yer aldığı kalemleri için ihale üzerinde bırakılan  
istekli tarafından Analiz 13, Analiz 20, Analiz 25, Analiz 28, Analiz 37, Analiz 48 ve Analiz  
51 olmak üzere toplam 7 adet analizle yapılan ikinci açıklamalarda, her bir analizde yer alan  
analiz girdilerinin birim fiyatlarının Çevre ve Şehircilik Bakanlığı rayiçleri ile açıklama  
yapıldığı anlaşıldığından başvuru sahibinin bu konudaki iddiası yerinde bulunmamıştır.  
8
c) Aşırı düşük teklif sorgulamasına açıklama sunan isteklinin açıklamaları kapsamında  
sunduğu hesap cetvelleri ve analizlerde aritmetik hatalar bulunduğu yönündeki iddiası ile  
ilgili yapılan incelemede;  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı  
45’inci maddesinde yer alan 45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada  
sunduğu analizler, ihale dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine,  
idarece tanımlanan yapım şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat  
tutarları teklif fiyatların üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir. Analizler  
üzerinde yapılan incelemede; çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması  
durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar esas alınarak, hesaplama hatası ihale komisyonu  
tarafından re’sen düzeltilir. Bu şekilde düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatın üzerinde olan  
isteklilerin teklifleri reddedilir.” şeklindeki açıklamaya göre analizler üzerinde yapılan  
incelemede; çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/041  
: 20  
: 01.07.2016  
:
2016/UY.I-1767  
ait fiyatlar esas alınarak, hesaplama hatasının ihale komisyonu tarafından re’sen düzeltilmesi  
gerekmekte, bu şekilde düzeltilmiş analiz fiyatının, teklif fiyatın üzerinde olan isteklilerin  
tekliflerinin de reddedilmesi gerekmektedir.  
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından açıklamaları kapsamında sunulan hesap  
cetveli ile analizlerde yapılan incelemede herhangi bir aritmetik hata bulunmadığı  
anlaşıldığından başvuru sahibinin bu konudaki iddiası yerinde bulunmamıştır.  
d) Analizlerde kullanılan işçilik tutarlarının saatlik asgari ücretin altında olduğu, söz  
konusu açıklamanın da bu haliyle Kamu İhale Genel Tebliği’ne aykırı olduğu yönündeki  
iddiası ile ilgili yapılan incelemede;  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı  
45’inci maddesinin 45.1.9’uncu alt maddesinde “İş kalemleri/gruplarına ait analizler ile  
yardımcı ve/veya alt analizlerde yer alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan  
saatlik asgari ücretin altında olamaz.” şeklinde,  
45.1.4’üncü maddesinde “İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;  
a) Teklif birim fiyatlı işlerde; her bir kaleminin yapım şartlarına, tarif ve içeriğine  
göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler,  
inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi  
cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
b) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde; kalemleri ve/veya gruplarının yapım  
şartlarına bağlı kalınarak, her iş kalemi/iş grubunun içeriğine göre analizde yer almasını  
istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler, inşaat yerindeki yükleme,  
boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi cinslerinin belirlendiği, analiz  
girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin  
de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi  
durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun  
9
olması gerekmektedir.  
İdare tarafından bütün kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı  
düzenlenebileceği gibi, kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz  
formatı da düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz  
formatının hangi kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.  
Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş  
kalemleri (özel kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla kalemini ihtiva eden iş  
kalemleri (paçal kalemi) için bu kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının  
gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında istekli olabileceklere verilmesi  
gerekmektedir. Ancak idarece niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan kalemlerine  
ilişkin isteklilerin açıklamaları kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş  
kalemlerine ilişkin açıklamalar 45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir.” şeklinde ve 45.1.5’inci  
maddesinde ise “İsteklilerin kalemleri/iş grupları için kamu kurum ve kuruluşlarınca  
yayımlanmış cari yıl birim fiyatları veya bu fiyatlardan daha yüksek fiyatları teklif etmeleri ve  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/041  
: 20  
: 01.07.2016  
:
2016/UY.I-1767  
söz konusu kalemleri/grupları için; hangi kamu kurum ve kuruluşunun birim fiyatını  
kullandıklarını, birim fiyat poz numarasını da yazmak suretiyle liste halinde belirterek  
açıklamaları kapsamında sunmaları durumunda analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu  
kapsamda; isteklilerin, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış “kar ve genel gider  
içermeyen birim fiyatların” üzerine, kendi belirledikleri “kar ve genel gideri” ilave ederek  
birim fiyatlarını oluşturmaları durumunda da; hangi kamu kurum ve kuruluşunun “kar ve  
genel gider hariç birim fiyatını” kullandıklarını ve kendi belirledikleri “kar ve genel gider”  
tutarını yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları halinde  
de, söz konusu kalemleri/iş grupları için analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu  
kapsamda isteklilerin analiz düzenlemeleri zorunlu olmayan söz konusu kalemleri/grupları  
için 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına da gerek bulunmamaktadır…”  
şeklinde açıklamalar bulunmaktadır.  
Mevzuatın yukarıya aktarılan hükümleri gereğince işçilik fiyatları ihale tarihinde  
yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamayacaktır. İsteklilerin aşırı düşük  
teklifleriyle ilgili olarak yapacakları açıklamalarda ise kamu kurum ve kuruluşlarının ilan  
edilmiş rayiçleri üzerinden açıklama yapabilme imkanı da bulunmaktadır.  
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından Özel Poz 14, Özel Poz  
-
-10, Özel Poz-25,  
Özel Poz 12, Özel Poz 21, Özel Poz 19 ve Özel Poz-16 no’lu analizlerde yapılan  
-
-
-
açıklamalardaki işçilik maliyetlerinin Çevre ve Şehircilik Bakanlığı rayiçleri ile açıklama  
yapıldığı anlaşıldığından başvuru sahibinin bu konudaki iddiası yerinde bulunmamıştır.  
e) Tesisat kalemleri ile ilgili olarak Çevre ve Şehircilik Bakanlığı birim fiyat  
kitabında yer alan ve montaj bedeli olan kalemleri için montaj bedellerinin de  
gösterilmediği, malzeme ve montaj bedellerinin ayrı ayrı gösterilmesi gerekirken bu  
zorunluluğa uyulmadığı yönündeki iddiası ile ilgili yapılan incelemede;  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı  
45’inci maddesinin 45.1.7’inci alt maddesinde “İstekliler tarafından, inşaat kalemleri/iş  
10  
grupları dışında yer alan sıhhi tesisat, kalorifer tesisatı, müşterek tesisat, havalandırma,  
brülör, asansör, elektrik tesisatı vb. kalemleri/iş gruplarına ait analiz sunulması yerine bu iş  
kalemi/iş gruplarına ait malzeme ve montaj bedelini ayrı ayrı gösterecek şekilde açıklama  
yapılması kabul edilecektir.” şeklinde açıklama bulunmaktadır.  
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından aşırı düşük teklif sorgulamasına yapılan  
açıklamalar kapsamında tesisat kalemlerinden 950  
-119, 204  
-920/2  
-3, 261-152, 261-151,  
265 100/A, 210 742, 261 153, 280 1205, 280 2204 ve 210-  
-
-
-
-
-
743 no’lu pozların hesap  
cetvelinde kamu kurum ve kuruluşlara ait birim fiyatlarla açıklandığı, bu kapsamda Çevre ve  
Şehircilik Bakanlığının montaj dahil birim fiyatları ile açıklama yapıldığı anlaşıldığından söz  
konusu pozlarla ilgili yapılan açıklamanın bu haliyle mevzuata uygun olduğu anlaşılmıştır.  
Diğer taraftan açıklama istenilen diğer kalemlerine ilişkin analizlerde ise ihale  
üzerinde bırakılan istekli tarafından malzeme+montaj bedeli dahil şekilde açıklama yapıldığı,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/041  
: 20  
: 01.07.2016  
:
2016/UY.I-1767  
söz konusu açıklamanın ise bu haliyle mevzuatın yukarıya aktarılan hükmü gereğince  
malzeme ve montaj bedelleri ayrı ayrı gösterilmek suretiyle yapılması gerektiği hususuna  
aykırı olduğu anlaşıldığından başvuru sahibinin bu konudaki iddiası yerinde bulunmuştur.  
f) İnşaat kalemlerinin nakliyelerinin tedarik edildikleri yerlere göre değişiklik  
göstereceği ve birim fiyatlara dahil olmayacağı, imalat bünyesine giren malzemelerden temin  
yeri depo, ocak, fabrika olan girdilerin nakliyelerinin, yükleme boşaltma figüre vb. ayrıca  
hesaplanarak analizlerde gösterilmediği, idarenin yaklaşık maliyetlerinde nakliyeyi ve diğer  
giderleri ayrıca hesap etmemesinin; nakliye tutarlarının, açıklama istenen kalemlerinin  
analizlerine ve maliyet tutarlarına dahil edilmemesine gerekçe olamayacağı yönündeki iddiası  
ile ilgili yapılan incelemede;  
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından yapılan açıklamada, açıklama istenilen 105  
kaleminden 60 tanesinin kamu kurum ve kuruluşlarına ait birim fiyatlardan %25 yüklenici  
kârı düşüldükten sonra oluşan kârsız tutarlara %2 yüklenici kârı ilave edilerek hazırlanmış  
olup söz konusu kalemleri ile ilgili olarak ayrıca nakliye giderine ilişkin herhangi bir fiyat  
teklifinin belirlenmesine gerek bulunmamaktadır.  
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından açıklama istenilen diğer 55 kalemi ile  
ilgili yapılan açıklamanın ise idarece düzenlenen analiz formatına ve analiz girdilerine göre  
yapıldığı anlaşılmış olup başvuru sahibinin anılan isteklinin nakliye maliyetlerine ilişkin  
açıklamalarının uygun olmadığı yönündeki iddiası yerinde bulunmamıştır.  
g) Açıklama istenen kalemlerinin imalat birimleri ile açıklaması uygun bulunan  
isteklinin açıklamalarında belirttiği imalat birimlerinde uyumsuzluklar bulunduğu, (kg, m²,  
adet, vb.) piyasadan alınan proforma faturalardaki malzemelerin birimi ile (m², m³, adet, kg,  
vb.) idarenin analiz örneklerinde yer alan girdilerdeki birimlerin farklı olduğu bu şekliyle  
yapılan açıklamaların mevzuat hükümlerine uygun olmadığı yönündeki iddiası ile ilgili  
yapılan incelemede;  
11  
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından yapılan açıklamalardan hesap cetvelinde yer  
alan açıklama istenilen kalemlerine ilişkin birimlerin, idarece yaklaşık maliyetin tespitinde  
belirlenen birimlerle uyumlu olduğu, ancak idarece bazı kalemlerinde set olarak belirlenen  
birimlerin ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından adet olarak belirtildiği, söz konusu  
birimlerdeki uyumsuzluğun ise esasa etkili olmadığı, diğer taraftan analizlerde belirtilen  
birimlerin ise gerek alınan fiyat tekliflerinde yer alan birimlerle, gerekse maliyet satış tutarı  
tespit tutanağında belirtilen birimlerle uyumlu olduğu anlaşıldığından başvuru sahibinin bu  
konudaki iddiası yerinde bulunmamıştır.  
h) Proforma faturaların mal veya malzeme ticareti ile iştigal eden firmalarca  
düzenlenmesi gerekirken o alanda faaliyet göstermeyen firmalardan temin edildiği yönündeki  
iddiası ile ilgili yapılan incelemede;  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/041  
: 20  
: 01.07.2016  
:
2016/UY.I-1767  
45’inci maddesinin 45.1.13.1’inci alt maddesinde “… Üçüncü kişilerden alınan fiyat  
tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden alınması gerekmekte olup, bu  
belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu değildir.” şeklinde açıklama  
bulunmaktadır.  
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından aşırı düşük teklif sorgulamasına fiyat teklifi  
alınarak yapılan açıklamalarda, fiyat teklifi alınan firmaların gerek Türkiye Ticaret Sicil  
Gazetesi’nin internet sayfasından yapılan incelemelerinde, gerekse serbest muhasebeci mali  
müşavir onaylı mevzuata uygun olarak düzenlenen maliyet satış tutarı tespit tutanakları ile  
söz konusu firmaların isimleri üzerinden yapılan incelemede, fiyat teklifi alınan firmaların  
teklife konu alanda faaliyet gösterdikleri anlaşılmış olup başvuru sahibinin bu konudaki  
iddiası yerinde bulunmamıştır.  
ı) Proforma faturaların ve fiyat tekliflerinin tamamının satışlar üzerinden  
düzenlendiği, bu durumun açıklama istenen çoğu kalemi için mümkün olmadığı, bu  
yönüyle de piyasadan temin edilen proforma faturaların gerçeği yansıtmadığı yönündeki  
iddiası ile ilgili yapılan incelemede;  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı  
45’inci maddesinin 45.1.13.1’inci alt maddesinde Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine  
ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren  
kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek  
mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı  
(Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin  
dayanağı olarak düzenlenecek olup, meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek ve fiyat  
teklifinin ekinde idareye verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli  
görülmesi halinde bu tutanaklar meslek mensubundan istenebilecektir.  
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin  
mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen  
ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması  
12  
halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin  
altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek  
mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine  
göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit  
tutanağındaki ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.”  
ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle  
kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.  
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin  
altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek  
mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine  
göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit  
tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan  
ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/041  
: 20  
: 01.07.2016  
:
2016/UY.I-1767  
kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.  
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden  
alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu  
değildir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.” şeklinde açıklama bulunmaktadır.  
Mevzuatın yukarıya aktarılan hükmü gereğince tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı  
olarak düzenlenecek, meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek ve fiyat teklifinin ekinde  
idareye verilmeyecek, ancak idare veya Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde bu  
tutanaklar meslek mensubundan istenebilecektir. Diğer taraftan söz konusu tutanaklar da  
ilgisine göre maliyet veya satışlar üzerinden düzenlenebilecektir.  
Buna göre ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından aşırı düşük teklif sorgulamasına  
yapılan açıklamalar kapsamında teklife konu alanda faaliyet gösteren firmalardan alınan fiyat  
tekliflerinin dayanağı olan maliyet satış tutarı tespit tutanaklarının da ihale işlem dosyasında  
yer aldığı ve söz konusu tutanakların ise mevzuatın yukarıda yer alan düzenlemesine uygun  
olarak düzenlendiği anlaşılmış olup başvuru sahibinin bu konudaki iddiası yerinde  
bulunmamıştır.  
j) Maliyet satış tutarı tespit tutanaklarında geçici vergi beyanname döneminin  
belirtilmediği, buna göre mevzuata aykırı olarak düzenlenen tutanakların kabul edilmemesi  
gerektiği yönündeki iddiası ile ilgili yapılan incelemede;  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı  
45’inci maddesinde “45.1.13.10. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi  
üzerindeki beyanın ve emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı  
tutanaklardaki bilgilerin doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli  
Mali Müşavirler veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır.  
13  
45.1.13.11. Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanakların son veya bir  
önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir  
önceki geçici vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin  
birinci fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı  
fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas  
alınır.  
Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi  
beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile  
yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2014” tür.”  
şeklinde açıklama bulunmaktadır.  
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından aşırı düşük teklif sorgulamasına yapılan  
açıklamalar kapsamında teklife konu alanda faaliyet gösteren firmalardan alınan fiyat  
tekliflerinin dayanağı olan ve ihale işlem dosyasında yer alan maliyet satış tutarı tespit  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2016/041  
: 20  
: 01.07.2016  
:
2016/UY.I-1767  
tutanaklarında geçici vergi beyanname döneminin “2016 yılı 1. dönemi” olarak belirtildiği,  
söz konusu tutanakların mevzuata uygun olarak düzenlendiği anlaşılmış olup başvuru  
sahibinin bu konudaki iddiası yerinde bulunmamıştır.  
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle  
giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihale üzerinde bırakılan istekli  
olan Özgü İnş. Taah. ve İnş. Mlz. Deko San. Tic. Ltd. Şti.-Sağlamlar İnş. Taah. Mak. Tic. ve  
San. Ltd. Şti. İş Ortaklığının teklifinin değerlendirme dışı bırakılması ve bu aşamadan sonraki  
işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici  
işlem belirlenmesine,  
Oybirliği ile karar verildi.  
Hamdi GÜLEÇ  
Başkan  
Şinasi CANDAN  
II. Başkan  
Osman DURU  
Kurul Üyesi  
Köksal SARINCA  
Kurul Üyesi  
Dr. Ahmet İhsan ŞATIR  
Kurul Üyesi  
Oğuzhan YILDIZ  
Kurul Üyesi  
14